Türk Mikrobiyol Cem Derg 45(4):6569, 205 doi:0.5222/tmcd.205.65 Araştırma Bir Üiversite Hastaesii Bir Yıllık Toxoplasma godii IgG Avidite Souçlarıı Retrospektif Olarak Değerledirilmesi Nurbau KURNAZ, Efdal OKTAY, Seda TEZCAN ÜLGER, Cada ÖZTÜRK Mersi Üiversitesi Tıp Fakültesi, Tıbbi Mikrobiyoloji Aabilim Dalı ÖZET Amaç: Toksoplazmoz zorulu hücre içi paraziti ola Toxoplasma godii tarafıda oluşturula bir efeksiyodur. Geellikle asemptomatik seyretmekle birlikte, immü sistemi baskılamış kişilerde ve gebelerde yaşamı tehdit ede efeksiyolara ede olabilmektedir. Çalışmada, Tıbbi Mikrobiyoloji Aabilim Dalı Laboratuvarı a toksoplazmoz şüpheli hastalarda göderile ka örekleride atit. godii IgG, IgM ve IgG avidite test souçlarıı retrospektif olarak değerledirilmesi amaçlamıştır. Gereç ve Yötem: Çalışma kapsamıda, Ekim 204Ekim 205 tarihleri arasıda toksoplazmoz şüphesi ile Tıbbi Mikrobiyoloji Laboratuvarı a göderile ka örekleride atit. godii IgG, IgM ve IgG avidite testleri Ezyme Liked Fluoresa Assay (ELFA) yötemiyle çalışıldı. Bulgular: AtiT. godii IgG atikor varlığı test istemi ola hastaları 39.3 (247/628) üde, IgM atikor varlığı test istemi ola hastaları 6 (64/050) sıda pozitif buludu. AtiT. godii IgG avidite testi 59 hastada istemiş, bu hastaları 33 (83.6) ü yüksek avidite, 5 (9.4) i düşük avidite ve (6.9) i sıırda avidite ideksi olarak değerledirilmiştir. Souç: İmmü sistemi baskılamış kişilerde atikor testlerii güveilirliği değişmekle birlikte, IgG avidite testii taı koymada yararlı olabileceği düşüülmektedir. Aahtar kelimeler: Toksoplazmozis, Toxoplasma godii, IgG avidite testi SUMMARY Retrospective Evaluatio of OeYear Results of the Toxoplasma godii IgG Avidity i a Uiversity Hospital Objective: Toxoplasmosis is a ifectio caused by Toxoplasma godii which is a obligate itracellular parasite. It geerally courses as a asymptomatic ifectio, but it ca lead to life threateig ifectios i pregat wome ad immuocompromised patiets. I this study, we ivestigated retrospectively the distributio of atit. godii IgG, IgM ad IgG avidity test results i blood samples of suspect toxoplasmosis patiets set to the laboratory of the Departmet of Medical Microbiology. Method ad Method: I this study, blood samples set to the Medical Microbiology Laboratory with suspected toxoplasmosis betwee October 204 ad October 205 were aalyzed with atit. godii IgG, IgM ad IgG avidity tests usig Eyzme Liked Fluorescei Assay (ELFA). Results: AtiT. godii IgG ad IgM atibodies were foud to be positive i 39.3 (247/628) ad 6 (64/050) of the patiets tested, respectively. Ati T. godii avidity was tested i 59 patiets ad it is evaluated as high avidity i 33 (83.6), low avidity i 5 (9.4) ad borderlie avidity idices i (6.9) of these patiets. Coclusio: Although the reliability of atibody tests is variable i immuocompromised patiets, IgG avidity test is cosidered to be useful i diagosis. Key words: Toxoplasmosis, Toxoplasma godii, IgG avidity test GİRİŞ Toxoplasma godii isalarda ve sıcakkalı hayvalarda efeksiyoa ede ola zorulu hücre içi parazitidir. Hücre içide replike olur ve hücrei lizisie yol açar. Düya üfusuu yaklaşık /3 ii T. godii ye maruz kaldığı tahmi edilmektedir. Efeksiyoları 95 i immükompote yetişkilerde ve çocuklarda asemptomatiktir. Eder olarak ateş ve lefoadeopati görülebilir. Acak, özellikle birici trimesterde ve immü sistemi baskılamış kişilerde esefalit Alıdığı tarih: 30.04.206 Kabul tarihi: 09.06.206 Yazışma adresi: Nurbau Kuraz, Mersi Üiversitesi Tıp Fakültesi, Tıbbi Mikrobiyoloji Aabilim Dalı, 34. Cadde, Çiftlikköy Kampüsü, Mersi eposta: urbauege@gmail.com 65
Türk Mikrobiyol Cem Derg 45(4):6569, 205 gibi ciddi kliik tablolara yol açabilir. Gebelik sırasıdaki primer efeksiyo fetusta metal retardasyo, görme kaybı, hidrosefali, epilepsi, düşük ve ölüme ede olabilir (3). Efeksiyou akut ya da geçirilmiş bir efeksiyo olduğuu bilmek hastalığı kliik seyri açısıda öemlidir. Materal efeksiyou taısı spesifik IgG ve IgM atikorlarıı tespiti ile serolojik yötemlere dayamaktadır. Toksoplazmozda, efeksiyo sorası IgM tipi atikorlar iki yıl pozitif kalabilir, yie gebelikte polikloal atikor yapımı edeiyle IgM atikorları pozitif buluabilir. IgM veya IgG atikor pozitifliği efeksiyou akut ya da kroik olduğuu taımlamaz (4). Bu edele so yıllarda özellikle Toxoplasma, Sitomegalovirus, Rubella efeksiyolarıı izlemeside avidite testleri yaygı olarak kullaılmaktadır. İmmü sistemi baskılamış bireylerde ve gebelikte Toxoplasma efeksiyouu serolojik taısıda ve hastalığı takibide IgG avidite testii oldukça yararlı bir yötem olduğu kaıtlamıştır (5). Bu çalışmada Tıbbi Mikrobiyoloji Aabilim Dalı Laboratuvarı a çeşitli kliiklerde toksoplazmoz şüpheli hastalarda göderile ka örekleride atit. godii IgG, IgM ve IgG avidite test souçlarıı retrospektif olarak değerledirilmesi amaçlamıştır. Gereç ve Yötem Mersi Üiversitesi Sağlık Araştırma ve Uygulama Merkezi e ruti gebelik takibi veya değişik yakımalarla çeşitli polikliiklere başvura ve serviste yata hastalarda, toksoplazmoz şüphesi ile Tıbbi Mikrobiyoloji Laboratuvarı a Ekim 204Ekim 205 tarihleri arasıda göderile ka örekleri çalışmaya dâhil edildi. Birde fazla ka öreği göderile hastaları yalızca ilk test soucu değerledirmeye alıarak yielemeler egelledi. Ka örekleri satrifüj edildikte sora serumlar bekletilmede ayı gü atit. godii IgG ve IgM atikor varlığı yöüde Ezime Liked Fluoresa Assay (ELFAVIDAS, BioMérieux Diagostik, Frasa) yötemiyle, atit. godii IgG avidite testi de ELFA yötemiyle üretici firmaı öerileri doğrultusuda çalışıldı. Souçları değerledirilmeside atit. godii IgG >8 pozitif, <8 egatif ve atit. godii IgM >0.65 pozitif, <0.65 egatif kabul edildi. IgG avidite testi içi <0.200 düşük avidite, 0.200 0.300 arası sıırda avidite ve 0.300 yüksek avidite olarak kabul edildi. Bulgular Çalışma kapsamıda atit. godii IgG atikor varlığı 628 hastada, atit. godii IgM atikor varlığı ise 050 hastada araştırılmıştır. Cisiyet ve hastaları kliiklere göre dağılımıda atit. godii IgG seropozitifliği Tablo de, atit. godii IgM seropozitifliği ise Tablo 2 de verilmiştir. Tablo. Cisiyet ve kliiklere göre atitoxoplasma godii IgG seropozitifliğii dağılımı Cisiyet Erkek Kadı Bölüm Dâhili Cerrahi Kadı Hastalıkları ve Doğum* Pozitif AtiT. godii IgG avidite testi 59 hastada istemiştir. Olguları çoğuu (=33, 83.6) yüksek aviditeli IgG atikorlarıa sahip olduğu görüldü. Bu olguları avidite ideksie göre dağılımı Tablo 3 te verilmiştir. AtiT. godii IgG ve IgM atikor varlığı 49 olguda ayı ada istemiştir. Olguları ouda ise yalızca IgG avidite testi çalışılması istemiş, bu olgularda atit. godii IgG ve IgM atikor varlığıı araştırılması istememiştir (Tablo 3). 7 76 09 57 8 247.3 28.0 7.3 9.0 2.8 39.3 Negatif 37 244 245 70 66 38 *Risk grubu olduğu içi ayrıca değerledirilmiştir. 2.8 38.8 39. 0.5 60.6 208 420 354 27 47 628 66
N. Kuraz ve ark., Bir yıllık Toxoplasma godii Avidite Test Souçları Tablo 2. Cisiyet ve kliiklere göre atit. godii IgM seropozitifliğii dağılımı. Cisiyet Erkek Kadı Bölüm Dâhili Cerrahi Kadı Hastalıkları ve Doğum* AtiT. godii IgG ve IgM atikor varlığı ayı ada 49 hastada araştırılmıştır. Bu hastalarda yüksek avidite değerie sahip 27 hastadaki IgM seropozitifliği, yalacı veya uzamış IgM seropozitifliği olarak değerledirildi. Düşük avidite ideksie sahip dokuz hastaı sekizideki atit. godii IgG ve IgM seropozitifliği akut efeksiyo yai 6 hafta içide geçirilmiş T. godii efeksiyou, IgM egatif bir hasta ise uzamış düşük avidite olarak değerledirildi. AtiT. godii IgM egatif, IgG pozitif olup, düşük ve ara değerde avidite ideksie sahip ola iki hastaya bu souçlar ile karar verilmesi yalış olacağıda test yielemesi öerildi. Yalızca atit. godii IgG atikor varlığı araştırıla 97 hastaı 89 (9.7) uu yüksek avidite değerie sahip olduğu görüldü. Tartışma Pozitif Toksoplazmoz düya geelide isalar ve hayvalarda yaygı görülmektedir. Besleme, hij 4 60 6 48 64 0.3 5.7.5 4.5 6.0 25 735 427 28 43 986 *Risk grubu olduğu içi ayrıca değerledirilmiştir. Negatif 23.9 70 40.6 2. 4.0 93.9 255 795 443 28 479 050 ye alışkalıkları, yaş, sosyoekoomik şartlar, iklim ve hayvalarla temas gibi birçok faktöre bağlı olarak efeksiyou yaygılığı değişiklik göstermektedir (2,6). Toxoplasma efeksiyouu birçok hastalığı taklit etmesi ve toksoplazmozise ait tipik kliik bulgu olmaması taıyı güçleştirmektedir. Efeksiyou laboratuvar taısıda atit. godii IgG ve IgM atikorlarıı belirleye ELISA testleri kullaılmaktadır. IgG atikorları geellikle efeksiyou ikici haftasıda ortaya çıkar, altısekizici haftalarda yüksek değere ulaşır ve ömür boyu pozitif kalır. IgM atikorları so zamalardaki efeksiyou göstergesi olarak kabul edilir ve ELISA ile iki hafta içide saptaabilir. Primer efeksiyoda atit. godii IgM atikorlarıı saptamasıa dayalı serolojik taıda çeşitli sorular vardır. IgM tipi atikorlar sıklıkla akut efeksiyoda belirleede daha erke kaybolmaktadır. Özellikle reefeksiyoreaktivasyo durumlarıda serumda aylar yıllar boyuca saptaabilmektedir (7). Çalışmamızda, yalızca IgG avidite testi çalışıla o hastaı tamamıı yüksek avidite değerie sahip olduğu görüldü. Çalışmada kullaıla test kitie göre (ELFAVIDAS, BioMérieux) yüksek avidite efeksiyou 6 haftada öce geçirildiğii göstermektedir ve tek bir serum öreğide avidite yüksekliği taı içi yeterlidir. Düşük avidite ise tek başıa istediğide efeksiyou kesi kaıtı değildir. Bazı bireylerde efeksiyoda yieleye uzu süre düşük veya sıır düzeyde avidite elde edilebilmektedir. Bu edele avidite testlerii yüksek aviditeli ati Tablo 3. Avidite test istemi ola 59 hastaı IgG avidite ideksi dağılımı. Avidite pateri IgM (+) IgM () IgM istemi yok IgM (+) IgG istemi yok IgG ve IgM isteği yok () Düşük (< 0.200) Ara değer (0.200 0.300) Yüksek ( 0.300) 8 7 27 5 5 3 89 2 0 5 (9.4) (6.9) 33 (83.6) 42 7 97 3 0 59 (00) *Risk grubu olduğu içi ayrıca değerledirilmiştir. 67
Türk Mikrobiyol Cem Derg 45(4):6569, 205 korları belirlemede yararlı bir doğrulayıcı test olmasıa karşı düşük ya da sıırda avidite souçları yalış yorumlaabileceğide tek başıa doğrulayıcı test olarak kullaılmaması öerilmektedir (7). Iqbal ve ark. ı (8) Kuveyt te atitoxoplasma IgG atikorları pozitif ola 9 hasta ile yaptıkları çalışmada, 3 (3.8) hastada IgM atikorları pozitif bulumuş, bu hastalarda yalızca 9 uda (29) düşük avidite saptamış ve yakı zamada geçirilmiş efeksiyo soucua varılmış, 9 (6.3) hastada ise yüksek avidite saptamış ve hastaları efeksiyou daha öce geçirdiği düşüülmüştür. IgG aviditesi yüksek, IgM pozitif ola hastalarda polimeraz zicir reaksiyou ile Toxoplasma DNA sı aramış ve egatif bulumuştur. Yalızca IgM pozitifliğie bakarak 3 hastada akut toksoplazmoz düşüülecekke, IgG avidite testi ile yalızca dokuz hastada akut toksoplazmoz tespit edildiği belirtilmiştir. Yazar ve ark. ı (9) ELISA yötemi ile yaptığı çalışmada, atit. godii IgG atikoru tespit edile 535 hastaı 3 (2.4) üde düşük, 56 (0.5) sıda şüpheli sıırlarda, 466 (87.) sıda ise yüksek avidite tespit edilmiştir. Bahar ve ark. (0) ise, atit. godii IgG atikorları pozitif ola 3 gebede IgG avidite testi çalışmışlar ve 4 (45.2) üde yüksek avidite, 9 uda (29) düşük avidite, 8 ide (25.8) ise şüpheli sıırlarda avidite tespit etmişlerdir. Özdemir ve ark. ı () atitoxoplasma atikorları pozitif ola 68 gebede IgG avidite testi souçlarıa göre olguları 38 (55.8) i yüksek avidite, 6 (23.6) sı düşük avidite, 4 (20.6) ü ara değer olarak tespit edilmiştir. Gügör ve ark. ı (7) yaptığı çalışmada, IgG avidite testi çalışıla olguları 6 (72.6) i yüksek avidite, 3 (5.5) ü düşük avidite, 2 si (2.4) ara değer olarak değerledirilmiştir. Çalışmamızda, bu oralara bezer olarak 33 (83.6) olguda yüksek avidite, 5 (9.4) olguda düşük avidite, (6.9) olguda ise sıırda avidite ideks değeri tespit edilmiştir. Toksoplazmoz taı testleri olabildiğice gebelik öceside yapılmalıdır. Amerika, Kaada, Frasa, İgiltere gibi ülkelerde gebelikte ruti toksoplazmoz taraması öerilmemektedir. Toksoplazmoz taı testleri birçok merkezde bizim merkezimizde olduğu gibi, istek seçeeğie göre (Toksoplazma IgG, IgM, avidite) yapılmaktadır. Çalışmamızda da, görüldüğü üzere bazı hastalarda avidite testleri istememiştir. Bu hastaları değerledirilmesi güçlükler göstermektedir. Yie pozitif bulua hastalarda tekrar testi istemesi ve buu souçlaması zama kaybıa ede olmaktadır. Bu edele toksoplazma taı testlerii istek seçeeği tek başıa toksoplazma serolojisi olarak düzelemesi, laboratuvar hekimii IgM ve IgG testi birlikte pozitif ola hastalara bu testi uygulamasıı sağlaması daha uygu olabilir. Souç olarak, toksoplazmoz, IgG avidite testii e çok kullaıldığı efeksiyolarda biridir. Güümüzde bu testi e yararlı olduğu yer, gebeliği erke döemleride yüksek aviditeli atikorları saptamasıa olaak sağlamasıdır. IgG avidite test souçları reefeksiyo ve reaktivasyo ayırımı ile hastalığı taısıı direkt etkilemesi edeiyle gerek gebelerde gerekse immüitesi baskılamış kişilerde potasiyel kliik bir risk gözleiyorsa, serolojik testlerle birlikte direkt IgG avidite ideksii belirlemesii yararlı olabileceği ve bu testi yüksek aviditeli atikorları belirlemede yararlı doğrulayıcı bir test olmasıa karşı düşük ya da sıırda avidite souçlarıı yalış yorumlaabileceği, bu edele tek başıa doğrulayıcı bir test olarak kullaılmaması gerekmektedir. Kayaklar. Cog W, Dog XY, Meg QF, et al. Toxoplasma godii ifectio i pregat wome: A seroprevalece ad casecotrol study i Easter Chia. Biomed Res 68
N. Kuraz ve ark., Bir yıllık Toxoplasma godii Avidite Test Souçları It 205; 70278. 2. Meg QF, You HL, Zhou N, et al. Seroprevalece of Toxoplasma godii atibodies ad associated risk factors amog childre i Shadog ad Jili provices, Chia. It J Ifect Dis 205; 30:335. http://dx.doi.org/0.06/j.ijid.204..002 3. Saadatia G, Golkar M. A review o huma toxoplasmosis. Scad J Ifect Dis 202; 44:8054. http://dx.doi.org/0.309/00365548.202.69397 4. AliHeydari S, Keshavarz H, Shojaee S, Mohebali M. Diagosis of atigeic markers of acute toxoplasmosis by IgG avidity immuoblottig. Parasite 203; 20:8. http://dx.doi.org/0.05/parasite/20307 5. Lappalaie M, Hedma K. Serodiagosis of toxoplasmosis. The impact of measuremet of IgG avidity. A Ist Super Saita 2004; 40:88. 6. Sakur F, Aytura Ş, Malatyalı E, Çitil BE, Ertabaklar H, Ertuğ S. Muğla Sıtkı Koçma Üiversitesi Eğitim ve ve Araştırma Hastaesi Mikrobiyoloji Laboratuvarı da 202203 yılları arasıda çalışıla toxoplasma serolojik test souçlarıı retrospektif olarak değerledirilmesi. Türkiye Parazitol Derg 205; 39:7984. http://dx.doi.org/0.552/tpd.205.3897 7. Gügör S, Aksoy Gökme A, Uzu B, Er HH, Pektaş B, Kilimcioğlu AA. Bir üçücü basamak hastaede Toxoplasma godii IgG avidite test istem ve souçlarıı değerledirilmesi. J Cli Exp Ivest 204; 5:2469. http://dx.doi.org/0.5799/ahijs.0.204.02.0396 8. Iqbal J, Khalid N. Detectio of acute Toxoplasma godii ifectio i early pregacy by IgG avidity ad PCR aalysis. J Med Microbiol 2007; 56:4959. http://dx.doi.org/0.099/jmm.0.472600 9. Yazar S, Kuk S, Çetikaya Ü, Kaya M, Şahi İ. Erciyes Üiversitesi Tıp Fakültesi Hastaesi Parazitoloji Laboratuvarıa müracaat ede hastalarda atitoxoplasma godii atikorlarıı dağılımı. Kafkas Uiv Vet Fak Derg 202; 8:8992. 0. Bahar İH, Karama M, Kırdar S, Yılmaz Ö, Celiloğlu M, Mutlu D. Gebelikte toxoplasmosis taısıda atitoxoplasma godii IgM, IgG, IgA atikor ve IgG avidite testlerii birlikteliği ve öemi. Türkiye Parazitol Derg 2005; 29:769.. Özdemir R, Er H, Bara N, Vural A, Kurultay N. Toxoplasma godii IgGIgM atikorları pozitif gebelerde IgG avidite souçlarıı değerledirilmesi. Ifeks Derg 2008; 22:2922. 69