KAROTİD VE SEREBRAL BT ANJİOGRAFİ Dr. Osman KIZILKILIÇ İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Radyoloji AD-Nöroradyoloji BD
ÇKBT ÇKBT Uzaysal rezolüsyon Temporal rezolüsyon
Hedefler Nörovasküler anatomiyi hatırlamak Değişik nörovasküler patolojilerin BT anjiografi bulgularını göstermek BTA avantaj ve dezavantajlarını tartışmak Nörovasküler patolojilerde BTA tuzakları tanımlamak BTA yeni teknik ve teknolojiler
BTA Gerçekler Vasküler lezyonlarda MRA dan daha üstün Hızlı, noninvaziv ve daha fizyolojik Sonuçlar 2B DSA ile yakın Metal klip ve koiller olduğu halde yapılabilir Kolay tolere edilebilir Tedavi planlamada yeterli olabilir ICA ACA MCA PCA VERTEBRAL
64 ve sistemlerin avantajı Kısa görüntüleme süresi Hareket artefaktları Optimum kontrast fazını belirleme Kontrat madde miktarı Perfüzyon görüntüleme Daha geniş tarama olanağı BTA uygulamaları Aukustan konveksiteye kadar İnce kesit alma Kantitatif ölçümler Multiplanar reformatlar 3D rendering
BT anjiyografide kaliteli görüntü Görüntüleme protokolleri Kontrast enjeksiyon protokolleri Görüntü rekontrüksiyon algoritmaları Görüntü işleme teknikleri Cihaz 64 kesit Tüp voltaj (KV) 120 Tüp akım (MAs) 140 Rotasyon zamanı (s) 0.4 Kesit kalınlığı (mm) 64 x 0.6 Masa hızı (mm) 25 Scan uzunluğu(mm) 250 Scan zamanı (s) 4 Rekonstrüksiyon İnterval (mm) 0.5 Effektif doz (msv) 1.9
Kontrast enjeksiyon ve veri değerlendirme protokolleri BTA verilerini değerlendirme Parametre 64- kesit Total Kontrast Miktarı (cc) Kontrast İnjeksiyon Hızı (cc/sn) Saline Sıvı Miktarı(cc) Saline Sıvı Hızı (cc/sn) 16- kesit 4- kesi t 80 100 120 4 4 3 40 40 40 5 5 5 Temel görüntüler Multiplanar reformat imajlar (MPR) 2mm kesit kalınlığı Maximum intensity projection (MIP) 5mm kesit kalınlığı Volume rendering teknik(vrt) Farklı renklendirme, yüzey parlatma ve opak teknikler Oblik ve rotasyonel görüntüler
Bolus arrival Otomatik çekim
Multiplanar Reformat (MPR) 1. MPR ile rezolüsyon kaybı olmadan istenilen düzlemde görme 2. Kantitatif ölçümler bu yöntemle yapılmalı 3. Tortüoz yapılarda işlem zor olabilir
Maximum Intensity Projection (MIP) MPR MIP 1. MIP ile en yüksek attenuasyon değerlerine göre görüntüleme 2. MIP, yoğun kalsifikasyon ve stent durumunda yeterli değil
Surface Rendering Mükemmel 3B İlk olarak obje yüzeyi görüntüden çıkartılır İkinci olarak tanımlanan eşik değer üzerindeki yapılar gösterilir Shaded surface, kalsifiye plak, kemik ve kontrast tutan yapıları gösterir Kemik yapılar manuel olarak çıkartılır
Volume Rendering Volume rendering tüm veriyi kullanır Opasite değerleri %0 (tam transparan) ile %100 (tam opasite) belirlenir Doku ayrımı (kemik, damar, yumuşak doku) multiple trapezoidler uygulanarak ayrılır Renler uygulanarak doku ayrımı artırılır
Subtraction BT anjiografi Kontratlı kontrastsız imaj çıkarılır Otomatik ya da manuel olabilir Hareket görüntüyü bozar (yetersiz subtraction)
150 HU %35 200 HU %55 250 HU %65 Vasküler analiz
Karotid arter görüntüleme
Karotid görüntüleme DSA MRA BTA
Karotid görüntüleme Ülsere plak
Karotid sistem
Karotid sistem DSA > BTA
Hafif kalsifik plak
İnmede arkus görüntüleme
İnme BTA Hızlı, pratik, kısa zamanda tanı DSA alternatifi BT perf yapılabilir
İnme Multislice BT ile BTA ve BT perfüzyon stroke değerlendirme için yeterli olabilir
İnme İnme Distal ICA ileri stenoz
İnme-disseksiyon
Disseksiyon 40 yaş altında iskemik inmenin en sık nedeni %10 hastada birden fazla damar tutulur
Karotid stenozu
ICA stenoz tanımlama Lezyon tarafı Bifurkasyonun yerleşim seviyesi Darlık oranı-uzunluğu Ülsere-nonülsere Kalsifik-nonkalsifik Darlık distalinde lümende trombus Darlık distalinde loop varlığı Eşlik eden lezyon-tandem lezyon (%10)
Distal loop filtre geçişi
İnme
*
İşlem öncesi ve sonrası intrakraniyal dolaşım
STENT kontrol RDUS BT anjiografi
İntrakranial stent değerlendirme
İntrakranial stent değerlendirme
Yetersiz arkus görüntüleme
Anevrizmalar Arterin patolojik genişlemesi SAK--Yaşam süresince en kötü baş ağrısı Sınıflama Şekil Boyut Bölge Etyoloji Anevrizmalar Sakküler Dissekan Fuziform İnfeksiyöz Travmatik Onkotik
Anevrizmalar Patogenez Nedeni tam bilinmiyor Serebral arterler farklı Diğer arterlere göre ince İnternal elastik lamina yok Media diğer arterlerden ince Parent arterde defekt Hemodinamik faktörler (vasküler duvarda zamanla gelişen yetersizlik) Histolojik faktörler *M A
Anevrizma BTA tanımlama Şekli, oryantasyonu Anevrizma yerleşimi Boyutları Boyun genişliği Baby Başka anevrizma Duvar kalsifikasyonu
Anevrizma
Anevrizma
Anevrizma
Anevrizma
Anevrizma
Anevrizma
Anevrizma- postoperatif
Post-op
BT anjiografi- DSA Kalsifik duvar
BT anjiografi- DSA
Tuzaklar DSA >> BTA
66 Y E ALT KRANİAL SİNİR TUTULUMU
69 Y E alt kranial sinir tutulumu, yutma güçlüğü solunum depresyonu hidrosefali
SORU 1 SORU 2
Anevrizma-dersler Multiple anevrizmalar %20 İntrakranial arterleri orjinden terminal uç dallara kadar izle Anevrizmadan emin olsan bile tekrar tekrar- göz at Küçük anevrizmalara (< 3 mm) dikkat et Tromboze anevrizma!!!
Arteriovenöz malformasyon
Arteriovenöz malformasyon BTA gösterebilir: Besleyici arter Nidus Drene eden venler Hemodinamik bilgi gösterilemeyebilir
Besleyici arterler
Dinamik BT anjiografi AJNR, 2009
Kanamış AVM
Besleyici arterler
Arteritis
Karotiko-kavernöz fistül Sınıflama Etyoloji Spontan Travma Diğerleri Akım hızı Yüksek hızlı Yavaş hızlı Anjiografik değerlendirme Direkt İndirekt
Karotiko-kavernöz fistül BTA ile ICA kavernöz sinüs direkt bağlantısı gösterilebilir. 3D VRT ile oftalmik ve kolleteral kollektör venler ortaya konabilir.
Makroadenom
Vaso CT
Yüz malformasyonları
BT Venografi
BT venografi- anatomi
Venöz sinüs oklüzyonu
Venöz sinüs trombozu SSS trombozu + Patent kortikal kollektör SSS trombozu + Tromboze kortikal kollektör
Kitle-venöz sinüs ilişkisi
Varyasyonlar Fenestrasyon Trigeminal arter Hipoglossal arter
BT anjiografi - tuzaklar Radyasyon ekspojur Görüntü işleme için zaman ve deneyim gereksinimi Venöz kontaminasyon Hemodinamik akım bilgisi yeterli değil 1 mm vasküler lezyonu göstermede yetersiz
SORU 3
Cone Beam CT Vaso-CT Xper CT Dyna CT Inova CT Yeni alanımız Çok düşük kontrast madde 20 sn süre ile çekim arter-ven birlikte g
Perforan görüntüleme
Spinal perimeduller AVF
Talamik AVM
IV VASOCT
BTA ve BT perf DR.MURAT VELİOĞLU