International Journal of Languages Education and Teaching

Benzer belgeler
International Journal of Language Academy

ÖĞRETMEN ADAYLARININ PROBLEM ÇÖZME BECERİLERİ

Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 2, Temmuz 2011

SAKARYA ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM FAKÜLTESİ DÖRDÜNCÜ SINIF ÖĞRENCİLERİNİN ÖĞRETMENLİK MESLEĞİNE KARŞI TUTUMLARI

The Study of Relationship Between the Variables Influencing The Success of the Students of Music Educational Department

ULUSLARARASI 9. BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR ÖĞRETMENLİĞİ KONGRESİ

KIMYA BÖLÜMÜ ÖĞRENCİLERİNİN ENDÜSTRİYEL KİMYAYA YÖNELİK TUTUMLARI VE ÖZYETERLİLİK İNANÇLARI ARASINDAKİ İLİŞKİ; CELAL BAYAR ÜNİVERSİTESİ ÖRNEĞİ

EPİSTEMOLOJİK İNANÇLAR ÜZERİNE BİR DERLEME

EĞİTİM FAKÜLTESİ ÖĞRENCİLERİNİN ÖĞRETMENLİK MESLEK BİLGİSİ DERSLERİNE YÖNELİK TUTUMLARI Filiz ÇETİN 1

daha çok göz önünde bulundurulabilir. Öğrencilerin dile karşı daha olumlu bir tutum geliştirmeleri ve daha homojen gruplar ile dersler yürütülebilir.

Ana Dili Eğitimi Dergisi Journal of Mother Tongue Education Prozodi ile Okuduğunu Anlama Arasındaki İlişki * Alper AYTAÇ **

FEN VE TEKNOLOJİ ÖĞRETMENLERİNİN KİŞİLERARASI ÖZYETERLİK İNANÇLARININ BAZI DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ

Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Haziran 2015 Cilt 17 Sayı 1 ( )

Öğrenim Kazanımları Bu programı başarı ile tamamlayan öğrenci;

TEMEL EĞİTİMDEN ORTAÖĞRETİME GEÇİŞ ORTAK SINAV BAŞARISININ ÇEŞİTLİ DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ

HS-003. Nuray ŞAHİN ORAK (Marmara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Hemşirelik Bölümü, Hemşirelik Esasları Anabilim Dalı.

Ortaokul Öğrencilerinin Sanal Zorbalık Farkındalıkları ile Sanal Zorbalık Yapma ve Mağdur Olma Durumlarının İncelenmesi

GAZİ ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ İLKÖĞRETİM ANA BİLİM DALI SINIF ÖĞRETMENLİĞİ EĞİTİMİ BİLİM DALI

Muamber YILMAZ 1 GİRİŞ

ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNİN BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR DERSİNE İLİŞKİN DEĞERLERİNİN İNCELENMESİ

İLKÖĞRETİM İKİNCİ KADEME ÖĞRETMENLERİNİN YAZILI SINAVLARINDA NOKTALAMA KURALLARINA UYMA DÜZEYLERİ: ERDEMLİ İLÇESİ ÖRNEKLEMİ

Ana Dili Eğitimi Dergisi Journal of Mother Tongue Education ADED JOMTE

SINIF ÖĞRETMENİ ADAYLARININ BONA YAPMA BECERİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Üniversite Öğrencilerinin Akademik Başarılarını Etkileyen Faktörler Bahman Alp RENÇBER 1

SPOR BİLİMLERİ FAKÜLTESİ ÖĞRENCİLERİNİN BİLGİ OKUR- YAZARLIĞI DÜZEYLERİNİN BELİRLENMESİ

Siirt Üniversitesi Eğitim Fakültesi. Halil Coşkun ÇELİK

This article was checked by ithenticate. BİRİNCİ SINIF ÖĞRENCİLERİNİN AKICI OKUMALARININ DEĞERLENDİRİLMESİ ÖZET

Mustafa SÖZBİLİR Şeyda GÜL Fatih YAZICI Aydın KIZILASLAN Betül OKCU S. Levent ZORLUOĞLU. efe.atauni.edu.tr

DANIŞMAN ÖĞRETMEN MENTORLUK FONKSİYONLARI İLE ADAY ÖĞRETMENLERİN ÖZNEL MUTLULUK DÜZEYİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ

4. SINIF SOSYAL BİLGİLER DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMINDA YER ALAN BECERİLERİN KAZANDIRILMASINA YÖNELİK ÖĞRETMEN GÖRÜŞLERİ

ULUSLAR ARASI 9. BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR ÖĞRETMENLİĞİ KONGRESİ

N.E.Ü. A.K.E.F. MÜZİK EĞİTİMİ ANABİLİM DALI ÖĞRENCİLERİNİN ÖĞRETMENLİK MESLEĞİNE İLİŞKİN TUTUMLARI

ULUSLARARASI 9. BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR ÖĞRETMENLİĞİ KONGRESİ

Beden eğitimi öğretmen adaylarının okul deneyimi dersine yönelik tutumlarının incelenmesi

Öğretmen Adaylarının Eğitim Teknolojisi Standartları Açısından Öz-Yeterlik Durumlarının Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi

The International New Issues In SOcial Sciences

Yrd. Doç. Dr. Celal Deha DOĞAN. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Ölçme ve Değerlendirme Bilim Dalı- Doktora

Available online at

KAMU PERSONELÝ SEÇME SINAVI PUANLARI ÝLE LÝSANS DÝPLOMA NOTU ARASINDAKÝ ÝLÝÞKÝLERÝN ÇEÞÝTLÝ DEÐÝÞKENLERE GÖRE ÝNCELENMESÝ *

Öğretmenlerin Eğitimde Bilgi ve İletişim Teknolojilerini Kullanma Konusundaki Yeterlilik Algılarına İlişkin Bir Değerlendirme

İLKÖĞRETİM ÖĞRENCİLERİNİN MÜZİK DERSİNE İLİŞKİN TUTUMLARI

center towns. In order to determine the language development of children, Turkish Language Activities Observation Form developed by Ömeroğlu and

T.C. DUMLUPINAR ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ ANABİLİMDALI İLKÖĞRETİM PROGRAM SINIF ÖĞRETMENLİĞİ TÜRKÇE ÖĞRETİMİNDE YENİ YAKLAŞIMLAR

YAKIN DOĞU ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ EĞİTİM PROGRAMLARI VE ÖĞRETİM ANABİLİM DALI

İlkokul Birinci Sınıf Öğrencilerinin Sesli Okuma Becerilerinin Okula Başlama Yaşına Göre Değerlendirilmesi

EĞİTİM FAKÜLTESİ Ortaöğretim Fen ve Ortaöğretim Fen ve ENSTİTÜSÜ

Gönderim Tarihi: Kabul Tarihi:

6. SINIF ÖĞRENCİLERİNİN MÜZİKSEL ZEKALARIYLA AKADEMİK BAŞARILARININ İLİŞKİSİ (BOLU İLİ ÖRNEĞİ)

Okuduğunu Anlamanın Bir Göstergesi Olarak Akıcı Okuma

The Relationship Between Writing Anxieties and Writing Habits of Turkish Teacher Candidates Abstract

ÖĞRETMEN ADAYLARININ AKICI OKUMANIN ÖĞRETĐMĐ VE DEĞERLENDĐRĐLMESĐNE YÖNELĐK ALGILARI

Alpaslan GÖZLER 1, Hayrinisa PARİS 2 İLKOKUL ÖĞRENCİLERİNİN AKICI OKUMA BECERİLERİNİN OKUL TÜRLERİNE GÖRE İNCELENMESİ

MATEMATİK ÖĞRETMENLERİNİN BİLGİSAYAR DESTEKLİ EĞİTİME İLİŞKİN ÖZ-YETERLİK ALGILARININ İNCELENMESİ

EĞİTİMDE ARAŞTIRMA TEKNİKLERİ

OKUL ÖNCESİ EGİTİMİNÖGRENCİLERİN GELİşİM ÖZELLİKLERİÜZERİNDEKİETKİsİNİN İNCELENMESİ. Özel

İlköğretim Matematik Öğretmeni Adaylarının Meslek Olarak Öğretmenliği

İngilizce Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutumları 1. İngilizce Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutumları

EĞİTİM FAKÜLTESİ Ortaöğretim Fen ve Ortaöğretim Fen ve ENSTİTÜSÜ

Akıcılıktaki Sorunlar Düşük okuma doğruluğu Okuma hataları ve

İLKÖĞRETİM 4. SINIF ÖĞRENCİLERİNDE ÇEVİRİ METNİ OKUMA HIZI ve ANLAMA İLİŞKİSİ

1. GİRİŞ Yapısalcı (constructivism) yaklaşım, bilginin öğrenme sürecinde öğrenciler tarafından yeniden yapılandırılmasıdır. Biz bilginin yapısını

SANAYİ İŞÇİLERİNİN DİNİ YÖNELİMLERİ VE ÇALIŞMA TUTUMLARI ARASINDAKİ İLİŞKİ - ÇORUM ÖRNEĞİ

Buse Erturan Gökhan Doğruyürür Ömer Faruk Gök Pınar Akyol Doç. Dr. Altan Doğan

ÖĞRETMENLER, ÖĞRETMEN ADAYLARI VE ÖĞRETMEN YETERLĠKLERĠ

ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ

MUSTAFA KEMAL ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ/TÜRKÇE EĞİTİMİ (YL) (TEZLİ)

Halil ÖNAL*, Mehmet İNAN*, Sinan BOZKURT** Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi*, Spor Bilimleri Fakültesi**

ilkögretim ÖGRENCilERi için HAZıRLANMıŞ BiR BEDEN EGiTiMi DERSi TUTUM

Ahi Evran Universitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi

T.C. MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI Öğretmen Yetiştirme ve Geliştirme Genel Müdürlüğü. Mesleki Gelişim Programı

ÜSTÜN ZEKALI/YETENEKLİ ÖĞRENCİLER ile NORMAL GELİŞİM GÖSTEREN ÖĞRENCİLERİN ÇEVREYE YÖNELİK TUTUMLARININ KARŞILAŞTIRILMASI

Lise Göztepe Anadolu Kız Meslek Lisesi Bilgisayar Bölümü, İzmir,

International Journal of Language Academy RELATION BETWEEN THE READING ANXIETY AND READING ABILITY OF UNDERSTANDING IN FIFTH GRADE STUDENTS

ANABİLİM EĞİTİM KURUMLARI ARKADAŞLIK İLİŞKİLERİ

Bir çalışmanın yazılı bir planıdır. Araştırmacının yapmayı plandıklarını ayrıntılı olarak ifade etmesini sağlar. Araştırmacıya yapılması gerekenleri

ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN PROBLEM ÇÖZME BECERİLERİ VE AKADEMİK BAŞARILARININ ÇEŞİTLİ DEĞİŞKENLERE GÖRE İNCELENMESİ

MARMARA COĞRAFYA DERGİSİ SAYI: 19, OCAK , S İSTANBUL ISSN: Copyright

International Journal of Languages Education and Teaching

Sınavlı ve Sınavsız Geçiş İçin Akademik Bir Karşılaştırma

SINIF ÖĞRETMENLİĞİ BÖLÜMÜ ÖĞRENCİLERİNİN MATEMATİĞE YÖNELİK TUTUMLARININ ÇEŞİTLİ DEĞİŞKENLERE GÖRE İNCELENMESİ

Siirt Üniversitesi Eğitim Fakültesi. Yrd. Doç. Dr. H. Coşkun ÇELİK Arş. Gör. Barış MERCİMEK

Siirt Üniversitesi Eğitim Fakültesi. Yrd. Doç. Dr. H. Coşkun ÇELİK Arş. Gör. Barış MERCİMEK

DSM-5 Düzey 2 Somatik Belirtiler Ölçeği Türkçe Formunun güvenilirliği ve geçerliliği (11-17 yaş çocuk ve 6-17 yaş anne-baba formları)

TÜRKÇE ÖĞRETMEN ADAYLARININ KİTAP OKUMA ALIŞKANLIĞINA YÖNELİK TUTUMLARININ ÇEŞİTLİ DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ (SİİRT ÜNİVERSİTESİ ÖRNEĞİ)

Yazılı Metinden Sözlü Çeviri (ETI307) Ders Detayları

Stil ve algısal alt bileşeni olan biçem, bireyin imzası gibidir. Bu nedenle genelde değişmez bir özellik içerir.

ÜNİTE FİZİKSEL GELİŞİMİ DEĞERLENDİRME ÇOCUK GELİŞİMİ - I İÇİNDEKİLER HEDEFLER. Doç. Dr. Birol ALVER

EFFECT OF STRUCTURED METHOD ON FLUENT READING ANDCOMPREHENSION SKILLS OFTHIRD-GRADE PRIMARY SCHOOL STUDENTS

ÖZGEÇMİŞ. Araştırma Görevlisi Okul Öncesi Öğretmenliği Gazi Üniversitesi

Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi

Bir Sağlık Yüksekokulunda Öğrencilerin Eleştirel Düşünme Ve Problem Çözme Becerilerinin İncelenmesi

FEN BİLGİSİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ FEN BRANŞLARINA KARŞI TUTUMLARININ İNCELENMESİ

Tarih Öğretmeninin Meslekî Bilgi ve Becerilerini Şekillendiren Unsurlar

ESKİŞEHİR OSMANGAZİ ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ÖZEL EĞİTİM ANABİLİM DALI

ARAŞTIRMA YÖNTEM VE TEKNİKLERİ

Öğretmen Adaylarının İnternet Kullanımı

Eğitim Bağlamında Oyunlaştırma Çalışmaları: Sistematik Bir Alanyazın Taraması

PROJE TABANLI ÖĞRENMEDE ÇOKLU ZEKÂ YAKLAŞIMININ MATEMATİK ÖĞRENME BAŞARISINA VE MATEMATİĞE KARŞI TUTUMA ETKİSİNİN KARŞILAŞTIRILMASI

Transkript:

ISSN: 2198 4999, Doi Number: 10.18298/ijlet.1652 ANALYSIS OF THE RELATIONSHIP BETWEEN PROSODIC READING SKILL AND READING ANXIETY AMONG SECONDARY SCHOOL STUDENTS Murat ATEŞ ** ABSTRACT Fluent reading is one of the topics that should be elaborated carefully in language teaching, because students, who are fluent readers, can understand what they read better. Accordingly, fluent reading is one of the main indicators of students reading and comprehension skills. Many of the definitions of fluent reading state that this skill refers to reading of a text in a fast, accurate and appropriate manner. These definitions in the related literature list the elements of fluent reading as accuracy, speed and prosody. Considering that main purpose of reading is comprehension, it can be included in these elements. Of these elements, accuracy refers to recognizing and differentiating the words during reading. Reading speed refers to the period of time from seeing the word to reading it orally or silently. Prosody refers to the intonation, stress, pausing, articulation and rhythm during reading. Accuracy is the pre-condition for the acquisition of reading skill, while speed and fluency is about the development of reading. Prosody on the other hand is related to the meaning of text. The concept of prosody is known as a concept more related to speaking. However, because speaking organs are set to work during oral reading, it is also closely related to reading. This concept in general refers to the reading of a text in accordance with its meaning, with correct stress, intonation, feeling and rhythm. Reading prosody is considered as a very important subject in language teaching, though the factors affecting the development of this skill haven t been defined exactly. For this reason, researching the variable affecting prosodic reading comes into prominence. Because prosody is related to the meaning of the text, it is likely that the feelings of the readers are reflected on reading. Accordingly, it can be presumed that the anxiety level during reading affects prosodic reading. The purpose of the present research is defining prosodic reading levels of secondary students, defining the reading anxiety levels of the students in the work-group, and revealing the extent of the relationship between these two variables.. Key Words: Turkish teaching, reading skill, prosody, anxiety. Bu makale 26-28 Mayıs 2016 tarihlerinde Belgrad/Sırbistan da düzenlenen 2. Uluslararası Dil Eğitimi Ve Öğretimi Sempozyumunda sözlü bildiri olarak sunulmuştur. ** Yrd. Doç. Dr. NEÜ Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fak. Türkçe Eğitimi ABD

208 Murat ATEŞ ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNİN PROZODİK OKUMA BECERİLERİ İLE OKUMA KAYGILARI ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ ÖZET Akıcı okuma dil öğretiminde üzerinde dikkatle durulması gereken konulardan biridir. Çünkü akıcı okuyan öğrenciler okuduklarını daha iyi anlamaktadır. Bu açıdan akıcı okuma öğrencilerin okuma ve anlama yeteneğinin temel bir göstergesidir. Akıcı okuma tanımlarındaki ortak noktalara bakıldığında bu becerinin; metni hızlı, doğru ve uygun bir ifadeyle okuma durumu olduğu görülür. Literatürdeki tanımlar akıcı okumanın bileşenlerini doğru okuma, okuma hızı ve prozodi olarak ortaya koymaktadır. Anlama ise okumada temel amaç olarak düşünüldüğünde bu ögelere eklenebilir. Akıcı okumanın bu ögelerinden doğru okuma; okumada kelimeyi tanıma, ayırt etmedir. Okuma hızı kelimeyi görüp onu tanıma ve sesli ya da sessiz olarak okuyuncaya kadarki geçen süredir. Prozodi ise okuma sırasındaki tonlama, vurgulama, duraklama, boğumlama ve ritim olarak düşünülmektedir. Doğru okuma, okuma becerisinin kazanılmasında ön koşulken okuma hızı, akıcı okumanın gelişimi ile ilgilidir. Prozodi ise daha çok metnin anlamıyla ilişkilendirilir. Prozodi kavramı daha çok konuşma ile ilgili bir terim olarak bilinmektedir ancak sesli okuma sırasında konuşma organları devrede olduğu için okuma ile de yakından ilgisi vardır. Genel olarak okuma sırasında okunan metnin anlamına uygun bir biçimde metni vurgulu, tonlamalı, duygulu ve ritmik okumayı içermektedir. Dil öğretiminde okuma prozodisi çok önemli bir konu olarak görülmesine rağmen bu becerinin geliştirilmesi sürecini etkileyen unsurlar tam olarak açıklanabilmiş değildir. Bu sebeple prozodik okumayı etkileyen değişkenlerin araştırılması önem kazanmaktadır. Prozodi metnin anlamı ile ilgili olduğu için okuma sırasında okuyucunun duygu durumunun okumaya yansıması muhtemeldir. Şu halde okuma sırasındaki kaygı düzeyinin prozodik okumayı etkileyebileceği öngörülebilir. Bu çalışmada ortaokul öğrencilerinin prozodik okuma düzeyleri belirlenecek, çalışma grubunda yer alan öğrencilerin okuma kaygıları tespit edilecek ve bu iki değişken arasında ne düzeyde bir ilişki olduğu ortaya konmaya çalışılacaktır. Anahtar Kelimeler: Türkçe öğretimi, okuma becerisi, prozodi, kaygı. GİRİŞ Prozodik Okuma Prozodi kelime olarak Bir şiir bestesinde, hece vurgularının müzik vurgu ve yükselişleriyle iyice uyuşmuş olması ve bu yoldaki kuralların bütünü (TDK, 1998) anlamına gelmektedir. Kelime, bu temel anlamı ile kısmen ilişkili olarak dil bilimsel bir terim olarak da karşımıza çıkmaktadır. Prozodi konuşmanın ritmik ve tonlamalı yönünü tanımlamak için kullanılmaktadır. Kısacası konuşma dilinin müziğidir (Baştuğ, 2012; Allington, 1983; Dowhower, 1991). Breznitz e (2006) göre konuşmadaki vurgulama, tonlama ve anlam grupları ile ifade etme prozodi kavramı ile açıklanmaktadır. Prozodi kavramı daha çok konuşma becerisi ile ilgili bir terim olarak bilinmektedir ancak sesli okuma sırasında konuşma organları devrede olduğu için okuma ile de yakından ilgisi vardır. Genel olarak okuma sırasında okunan metnin anlamına uygun bir biçimde metni

ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNİN PROZODİK OKUMA BECERİLERİ İLE OKUMA KAYGILARI ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ 209 vurgulu, tonlamalı, duygulu ve ritmik okumayı içermektedir. Akıcı okumanın üç temel unsurundan biri olarak kabul edilmektedir. Hudson, Lane ve Pullen (2005) akıcı okumada üç önemli beceriden bahsetmektedirler. Bunlar; kelime tanımadaki doğruluk, hız ve prozodik veya uygun bir ifade ile okuyabilmedir.(akt: Yıldırım ve Ateş, 2011) Okumadaki doğruluk ve otomatiklik, prozodi için ön şart olarak görülmektedir (Rasinski, 2004; Wilger, 2008). Prozodi, sesli okumada anlamayı yansıtan uygun ifade, tonlama ve gruplamadır. Çocuklar konuşmayı öğrenme sürecinde prozodik temelleri kazanır. Prozodi etkili okuma ve dil becerilerinin gelişimi açısından tamamlayıcı bir unsurdur (Baştuğ, 2012). Diğer taraftan prozodi akıcı okuma unsurlarının anlamla ilişkilendirilmesidir. Prozodik okuma, sesli okumanın konuşma dili gibi seslendirilmesine dayanır (McCormack ve Pasquarelli, 2010). Deeney e (2010) göre prozodik bir okuma, bir konuşma, müzik ya da drama gibi sergilenir. Böyle bir okumada okuyucu, sesli okumak için uygun duyguyu kullanır. Bunlarla birlikte noktalamaya ve anlam ünitelerine dikkat ederek gerekli yerlerde duraklamaları yapar ve önemli kelimeleri vurguyla okur. Diğer taraftan prozodik okuma; uygun tonlama ve vurgulamaları, sesin okuma sırasında anlama uygun olarak alçalıp yükselmesini içerir. (Akt: Baştuğ, 2012). Prozodik okuma, konuşmada bir cümlenin anlaşılmasına yardım eden uygun gruplama yapma, duygu ve ritmi telaffuza yansıtma gibi özelliklerin okumada oluşmasıdır (Kuhn ve Schwanenflugel, 2006, akt. Baştuğ, 2012). Prozodi, yazılı bir metnin sesli olarak betimlenmesidir. Okuyucu, prozodik okuyarak metnin yapısal ve anlamsal özelliklerini gösterir. Ayrıca prozodik okuma metni zenginleştirir. Metinde geçen kelimeler ve cümleler tek tek seslendirildiğinde çok fazla bir anlam ifade etmez. Ancak bunların metne uygun olarak duyguyla ve uygun bir ifadeyle seslendirilmesi, metnin farklı düzeylerde yorumlanmasını sağlar. Akıcı okumanın üç önemli unsurundan biri olan prozodi sesli okuma sürecinde anlamayla ön plana çıkmaktadır. Prozodi ile anlama arasında pek çok araştırmacıya göre bir ilişkiden bahsedilir. Fakat bu ilişkinin yönü hakkındaki görüşlere bakıldığında araştırmacılar tarafından farklı yaklaşımların olduğu görülmektedir. Bu yaklaşımlar temelde üç farklı noktada açıklanmaktadır. İlk olarak prozodinin anlamayı etkilediğini ve anlamanın sebebi olduğunu vurgulayan görüştür. Buna göre okuyucu okuma sırasında prozodik özelliklere dikkat ederse okuduğunu anlar. Diğer bir yaklaşım ise anlamanın prozodik okumayı etkilediğini ve prozodinin anlamanın sonucu olarak ortaya çıktığını vurgulayan görüştür. Buna göre okuyucu anladığı için prozodiyle okur. Üçüncü yaklaşım ise, anlama ve prozodi arasında çift yönlü ilişki olduğudur. Buna göre prozodi anlamayı; anlama da prozodiyi destekler. Ayrıca okumada prozodinin tüm yönlerinin görülmesi sesli okumayla mümkündür. Okuyucu, sessiz okumayla prozodinin noktalama ve duraklama gibi bazı özelliklerini sergileyebilir. Ancak özellikle vurgu ve tonlama gibi doğrudan ses özelliklerinin okuma sürecinde var olması sesli okumayı gerektirir. Prozodi, tek bir kelimeden ziyade cümle ve metin üzerinde sergilenir. Çünkü prozodik özellikler cümlelerin anlamı ve dizilişiyle ilgili ipuçlarından hareketle gösterilir.

210 Murat ATEŞ Prozodi ile ilgili en önemli hususlardan biri de prozodinin evrensel bir kavram olmasına karşın, her dilde farklı bekleme, tonlama ve vurgulama özellikleri olduğundan prozodinin hissedilmesi ve dilin yapısına göre farklılık göstermesidir (Keskin, Baştuğ, Akyol,2013). Okuma Kaygısı Kaygı, kişinin bir uyaranla karşı karşıya kaldığında yaşadığı, bedensel, duygusal ve zihinsel değişimlerle kendini gösteren bir uyarılmışlık durumudur (Taş, 2005). Kaygı, endişe duyulan düşünce (TDK, 1998) anlamına gelmektedir. Ancak psikolojik ve sosyolojik açıdan terim olarak düşünüldüğünde kaygı, kişinin başına bir tehlike gelebileceği duygusu, huzursuzluk, gerilim ve korku ile karakterize ile hoş olmayan bir duygusal durum olarak ifade edilebilir (Öktem, 1988). Normal düzeydeki kaygılar bireyin, istek duyma, karar alma, alınan kararlar doğrultusunda enerji üretme ve bu enerjiyi kullanarak performanslarını yükseltme açısından yardımcı olur. Ancak bireyin yaşamış olduğu kaygı çok yoğun ise, bireyin enerjisini verimli bir şekilde kullanması, dikkatini ve gücünü yapacağı işe yönlendirmesi engellenir (Aydın ve Dilmaç, 2004). Alan yazında kaygı ile ilgili yapılan çalışmaların sınav kaygısı, matematik kaygısı, sosyal kaygı ve bilgisayar kaygısı gibi konularda yoğunlaştığı görülmektedir (Le Grace ve Stone, 1993; Marcoulides, 1989; Wigfield ve Eccles, 1989; Wigfield ve Meece, 1988; Pekrun ve diğerleri, 2004; akt: Çeliktürk ve Yamaç 2015). Okuma becerisinin sosyal hayat içindeki ve okul başarısındaki önemi ayrıca kendi başına öğrenmelerin temelini oluşturması gibi sebeplerle okuma kaygısı ile ilgili çalışmalar eğitim öğretim açısından büyük önem taşımaktadır. Okuma kaygısının nasıl açıklanması gerektiği konusunda araştırmacılar okuma sürecinin temel alınması gerektiğini savunmaktadırlar (Sellers, 2000; Zin ve Rafik-Galea, 2010 akt: Melanlıoğlu, 2014). Okuma öncesi, okuma sırası ve okuma sonrasında okuyucuda oluşabilecek ve anlamayı olumsuz etkileyebilecek her türlü duygu durumunu okuma kaygısı olarak değerlendirmek mümkündür. Zbornik e (2001) göre okuma kaygısı, okuma eylemine yönelik spesifik ve durumsal bir fobidir. Okuma eylemi gerçekleşiyorken kaygı durumunda terleme, ellerin titremesi, hızlı nefes alma, çaresizlik ve düşük öz-benlik gibi öğrencilerin fiziksel ve bilişsel tepkiler göstermesi beklenebilir (Akt: Çeliktürk ve Yamaç 2015). Okuma kaygısı, öğrenciyi okuma becerisinin her aşamasında etkiler ve kaygı düzeyi arttıkça öğrenci okuma etkinliklerinden kaçınır. Bu durum bir kez gerçekleştiğinde öğrencinin okuma kaygısını belirlemek ve okuma becerisini geliştirmek için geç kalınmış olabilir. (Melanlıoğlu, 2014).

ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNİN PROZODİK OKUMA BECERİLERİ İLE OKUMA KAYGILARI ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ 211 AMAÇ Prozodi kavramı daha çok konuşma ile ilgili bir terim olarak bilinmektedir ancak sesli okuma sırasında konuşma organları devrede olduğu için okuma ile de yakından ilgisi vardır. Genel olarak okuma sırasında okunan metnin anlamına uygun bir biçimde, metni vurgulu, tonlamalı, duygulu ve ritmik okumayı içermektedir. Dil öğretiminde okuma prozodisi çok önemli bir konu olarak görülmesine rağmen bu becerinin geliştirilmesi sürecini etkileyen unsurlar tam olarak açıklanabilmiş değildir. Bu sebeple prozodik okumayı etkileyen değişkenlerin araştırılması önem kazanmaktadır. Prozodi metnin anlamı ile ilgili olduğu için okuma sırasında okuyucunun duygu durumunun okumaya yansıması muhtemeldir. Şu halde okuma sırasındaki kaygı düzeyinin prozodik okumayı etkileyebileceği öngörülebilir. Bu doğrultuda bu araştırmanın amacı; ortaokul öğrencilerinin prozodik okuma becerileri ile okuma kaygıları arasındaki ilişkinin incelenmesidir. ÖNEM Akıcı okuma tanımlarındaki ortak noktalara bakıldığında bu becerinin, metni hızlı, doğru ve uygun bir ifadeyle okuma durumu olduğu görülür. Prozodi okuma sırasındaki tonlama, vurgulama, duraklama, boğulama ve ritim olarak düşünülmektedir. Doğru okuma, okuma becerisinin kazanılmasında ön koşulken okuma hızı, akıcı okumanın gelişimi ile ilgilidir. Prozodi ise daha çok metnin anlamıyla ilişkilendirilir. Akıcı okumanın üç önemli unsurundan biri olan prozodi sesli okuma sürecinde anlamayla ön plana çıkmaktadır. Prozodi ile anlama arasında pek çok araştırmacıya göre bir ilişkiden bahsedilir. Fakat bu ilişkinin yönü hakkındaki görüşlere bakıldığında araştırmacılar tarafından farklı yaklaşımların olduğu görülmektedir. Prozodik okumayı etkileyen unsurların neler olduğu bilinmemektedir. Bu araştırma okuma sırasındaki kaygının prozodik okumayı ne düzeyde etkilediğini ortaya koyması bakımından önemlidir. YÖNTEM Araştırmanın Modeli Bu çalışmada, ortaokul öğrencilerinin prozodik okuma becerileri ile okuma kaygıları arasındaki ilişki araştırılmıştır. Araştırma, betimsel tarama modelinde yürütülmüştür. Araştırma kapsamında birden fazla değişken olması ve bu değişkenler arasındaki ilişkinin incelenmesi araştırmanın ilişkisel tarama modelinde yapılmasını gerektirmiştir. İlişkisel tarama modelleri, iki ve daha çok değişken arasında birlikte değişim varlığını ve/veya derecesini belirlemeyi amaçlayan araştırma modelleridir. (Karasar, 1994: 81). Bu tür araştırmalarda sistemin bütününü incelemek veya bütün bir alt grubun incelenmesi ve geniş

212 Murat ATEŞ bir evreni (tüm okullar) kapsaması yerine, herhangi bir veya birkaç okulun uygulamalarının değerlendirilmesi hedef alınabilir (Arseven, 1993: 28 ). Çalışma Grubu Araştırmada Konya ilindeki ortaokullar çalışma evreni olarak kabul edilmiştir. Araştırmanın çalışma evreninin çok geniş olması nedeniyle örneklem alınma yoluna gidilmiştir. Bu çalışmanın örneklemini oluşturan okullar, kuramsal gerekliliklere bağlı olarak tesadüfî küme örnekleme yöntemi ile belirlenmiştir. Daha sonra belirlenen bu okullarda tesadüfî küme örnekleme yöntemi ile araştırmanın gerçekleştirileceği şubeler belirlenmiştir. SINIF Tablo 1 çalışma grubunun demografik dağılımı Kız CİNSİYET Erkek Toplam 5 116 51 167 6 36 35 71 7 103 77 180 8 79 61 140 Toplam 334 224 558 Gruplara ölçeklerin uygulanması sırasında ölçek ve soruları eksik doldurduğu belirlenen 23 öğrenci örneklemden çıkarılmıştır. Araştırmaya 224 erkek 334 kız olmak üzere toplam 558 öğrenci katılmıştır. Veri toplama araçları Prozodik Okuma Ölçeği: Öğrencilerin prozodik okuma düzeylerini belirlemek amacıyla Keskin ve Baştuğ (2011) tarafından geliştirilen 15 maddelik likert tipi Prozodik Okuma Ölçeği kullanılmıştır. Cronbach alpha değerinin.981 olduğu belirlenmiştir. Ölçekte alınabilecek en yüksek puan 60 tır. Okuma Kaygısı Ölçeği: Çeliktürk ve Yamaç (2015) tarafından geliştirilen ölçek 29 maddeden oluşmaktadır. Ölçeğin Cronbach Alfa katsayısı.95 olarak bulunmuştur. Verilerin toplanması ve analizi Çalışmada, araştırma kapsamına giren verileri toplamak amacıyla; bireysel bilgi formu, Çeliktürk ve Yamaç (2015) tarafından geliştirilen okuma kaygısı ölçeği, Keskin, Baştuğ ve Akyol (2011) tarafından geliştirilen prozodik okuma ölçeği kullanılmıştır.

ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNİN PROZODİK OKUMA BECERİLERİ İLE OKUMA KAYGILARI ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ 213 Öncelikli olarak öğrencilerin araştırmaya dahil edilecek özelliklerinin belirlenmesi için bireysel bilgi formu doldurtulmuştur. Ardından öğrencilerin okuma kaygı düzeylerinin belirlenmesi amacıyla 5, 6, 7 ve 8. sınıf öğrencilere okuma kaygısı ölçeği uygulanmıştır. Bir hafta sonra aynı öğrencilere derslerde sesli okumalar yaptırılmış ve araştırmacı tarafından öğrencilerin prozodik okuma düzeylerini belirlemek amacıyla prozodik okuma ölçeği doldurulmuştur. Uygulama öncesinde örneklem grubunda yer alan öğrenciler araştırma hakkında bilgilendirilmiştir. Çalışmanın verileri altı haftalık bir süreçte toplanmıştır. Çalışma sonucunda elde edilen veriler, SPSS 21.0 paket programı aracılığıyla analiz edilmiş ve bulgular tablolar hâlinde sunulmuştur. BULGULAR VE YORUM Bu bölümde araştırma sürecinde yapılan analizler sonucu elde edilen bulgular tablolar hâlinde gösterilmiştir, bulgular tabloların altında yorumlanmıştır. Tablo 2: Ortaokul Öğrencilerinin Prozodik Okuma Becerilerinin Cinsiyete Göre Karşılaştırılması Cinsiyet N X Ss t p Kız 334 36.05 11.89 Erkek 224 33.92 11.77 2.07*.03 P<.05 Ortaokul öğrencilerinin prozodik okuma becerilerinin cinsiyete göre karşılaştırılması sonucunda kız öğrencilerin prozodik okuma becerilerinin erkek öğrencilerden anlamlı derecede yüksek olduğu görülmüştür. Tablo 3: Ortaokul Öğrencilerinin Okuma Kaygılarının Cinsiyete Göre Karşılaştırılması Cinsiyet N X Ss t p Kız 334 50.57 24.70 Erkek 224 49.32 23.59 Ortaokul öğrencilerinin okuma kaygılarının cinsiyete göre karşılaştırılması sonucunda kız ve erkek öğrenciler arasında anlamlı bir fark olmadığı görülmüştür..59.55

214 Murat ATEŞ Tablo 4: Ortaokul Öğrencilerinin Prozodik Okuma Becerilerinin Sınıf Düzeyine Göre Karşılaştırılması N X Ss F Scheffe 5. Sınıf 167 32.59 11.27 6. Sınıf 71 40.26 10.58 7. Sınıf 180 34.34 11.38 8. Sınıf 140 36.82 12.88 8.480 P=.00<.05 6. Sınıf>5. Sınıf 7. Sınıf>5. Sınıf 8. Sınıf>5. Sınıf Ortaokul öğrencilerinin prozodik okuma becerileri sınıf düzeyine göre anlamlı şekilde farklılık göstermektedir. Ortaya çıkan farklılığın yönünü belirlemek amacıyla yapılan Schffee testi sonucunda 6, 7 ve 8. sınıfların 5. sınıflardan prozodik okuma beceri bakımından daha yüksek düzeyde oldukları görülmüştür. Yapılan diğer ikili karşılaştırmalarda anlamlı bir fark ortaya çıkmamıştır. Tablo 5: Ortaokul Öğrencilerinin Okuma Kaygılarının Sınıf Düzeyine Göre Karşılaştırılması N X Ss F Scheffe 5. Sınıf 167 54.39 25.43 6. Sınıf 71 36.71 17.90 7. Sınıf 180 50.28 23.28 8. Sınıf 140 51.42 24.68 9.508 P=.00<.05 5. Sınıf>6. Sınıf 7. Sınıf>6. Sınıf 8. Sınıf>6. Sınıf Ortaokul öğrencilerinin okuma kaygılarının sınıf düzeyine göre farklılaştığı görülmüştür. Ortaya çıkan farklılığın yönünü belirlemek amacıyla yapılan Schffee testi sonucunda 6. Sınıfların diğer sınıf düzeylerine göre daha az okuma kaygısına sahip olduğu görülmüştür. Yapılan diğer ikili karşılaştırmalarda anlamlı bir sonuç elde edilememiştir. Tablo 6: Ortaokul Öğrencilerinin Prozodik Okuma becerileri İle Okuma Kaygıları arasındaki İlişkinin Analizi Prozodik Okuma Kaygı Prozodik Okuma Kaygı Pearson Correlation 1 -,177 ** Sig. (2-tailed),000 N 558 558 Pearson Correlation -,177 ** 1 Sig. (2-tailed),000 N 558 558

ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNİN PROZODİK OKUMA BECERİLERİ İLE OKUMA KAYGILARI ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ 215 Ortaokul öğrencilerinin prozodik okuma becerileri ile okuma kaygıları arasındaki ilişki düzeyinin belirlenmesi amacıyla yapılan korelasyon analizi sonucunda değişkenler arasında.177 düzeyinde negatif yönlü düşük bir ilişki tespit edilmiştir. Ortaya çıkan ilişkinin negatif yönlü olması araştırma hipotezine uygundur. Buna göre öğrencilerin okuma kaygıları artıkça prozodik okuma becerileri düşmektedir. SONUÇ VE TARTIŞMA Araştırma verilerinden elde edilen bulgulara göre ortaokul öğrencilerinin prozodik okuma becerileri ile okuma kaygıları arasındaki ilişki düzeyi incelendiğinde şu sonuçlara ulaşılmıştır. 1. Kız öğrencilerin prozodik okuma becerileri erkek öğrencilerden yüksektir. 2. Kız ve erkek öğrencilerin okuma kaygıları arasında anlamlı bir fark olmadığı görülmüştür. 3. Ortaokul öğrencilerinin prozodik okuma becerileri sınıf düzeyine farklılık göstermektedir. 4. Öğrencilerinin okuma kaygılarının sınıf düzeyine göre farklılaştığı sonucuna ulaşılmıştır. Okuma kaygısı en az alan 6. Sınıf öğrencileridir. 5. Araştırmanın ana problemini oluşturan, ortaokul öğrencilerinin prozodik okuma becerileri ile okuma kaygıları arasındaki ilişki düzeyi arasında ilişki olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Öğrencilerin okuma kaygıları artıkça prozodik okuma becerilerini olumsuz yönde etkilemektedir. Öğrencilerin okuma kaygıları ile prozodik okuma becerileri arasındaki olumsuz ilişki, kaygı ile ilgili literatürdeki diğer araştırma sonuçları ile örtüşmektedir. Kaygı ile ilgili yapılan çalışmalar kaygının başarıyı, bilişsel performansı ve öz-düzenlemeyi olumsuz yönde etkilediğini ortaya koymuştur (Ocak ve Yamaç, 2013; Papay ve Spielberger, 1986; Zhao, Guo ve Dynia, 2013). Okuma kaygısı ile ilgili bulgu Yıldız ve Ceyhan (2016) ın araştırma sonuçlarıyla örtüşmektedir. Bunun dışında ülkemizde cinsiyetin okuma kaygısı üzerindeki etkilerini inceleyen bir araştırmaya rastlanılmamıştır. KAYNAKÇA Allington, Richard. L. (1983). Fluency: The neglected reading goal. The Reading Teacher, 36, 556-561. Arseven, A. D. (1993). Alan Araştırma Yöntemleri: İlkeller, Teknikler, Örnekler. Ankara: Gül Yayınevi. Aydın, E., Dilmaç B. (2004). Matematik Kaygısı. Eğitimime İlişkin Çeşitlemeler. Eğitim Kitabevi. Konya. Baştuğ, M. (2012) İlköğretim I. Kademe Öğrencilerinin Akıcı Okuma Becerilerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi. Ankara.

216 Murat ATEŞ Breznitz, Z. (2006). Fluency in reading: Synchronization of processes. Mahwah NJ: Lawrence Erlbaum Associates. Çeliktürk, Z., Yamaç, A. İlkokul ve Ortaokul Öğrencileri İçin Okuma Kaygısı Ölçeğinin Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması, İlköğretim Online, 14(1), 97 107, 2015. Dowhower, Sarah Lynn. (1991). Speaking of prosody: Fluency's unattended bedfellow. Theory Into Practice, 30(3), 165-175. Karasar, N. (1994). Bilimsel Araştırma Yöntemi: Kavramlar, İlkeler, Teknikler. Ankara: 3A Araştırma Eğitim Danışmanlık Lid. Yayını. Keskin, H. K., Baştuğ, M., Akyol, H. (2013). Sesli Okuma Ve Konuşma Prozodisi: İlişkisel Bir Çalışma. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. Cilt 9, Sayı 2 s. 168-180. McCormack, R: L., ve Pasquarelli, S. L. (2010). Teaching reading: strategies & resources for grades K- 6. New York: A Disivion of Guilford Pablications. Melanlıoğlu, D. (2014). Okuma Kaygısı Ölçeğinin Psikometrik Özelliklerinin Belirlenmesi. Eğitim ve Bilim. Cilt 39 (2014) Sayı 176 s. 95-105. Ocak, G. ve Yamaç, A. (2013). İlköğretim beşinci sınıf öğrencilerinin öz-düzenleyici öğrenme stratejileri, motivasyonel inançları, matematiğe yönelik tutum ve başarıları arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 13(1), 369-387 Öktem Ö. (1988). Anksiyetenin Öğrenmeye Ve Hafızaya Etkisi. İstanbul. Papay, J. P., and Spielberger, C. D. (1986). Assessment of anxiety and achievement in kindergarten and first-and second-grade children. Journal of Abnormal Child Psychology, 14(2), 279-286 Rasinski, T.V. (2004). Assessing reading fluency. Honolulu, HI: Pacific Resources for Education and Learning. Taş, Y. (2016). Sınav Kaygısıyla Başa Çıkma. http://www.bilkent.edu.tr/~dos/ogdm/b_sinavkaygi.html (18.05.2016 tarihinde ziyaret edilmiştir). Türk Dil Kurumu (1998). Büyük Türkçe Sözlük. C.2. Ankara. Wilger, M.P. (2008). Reading fluency: a bridge from decoding to comprehension.autoskillinternationalinc.,http://eps.schoolspecialty.com/downloads/other/ acdread/fluency_research.pdf. Yıldırım, K. ATEŞ, S. (2011). Prozodi: anlamayı etkileyen yükselen bir değer mi? Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2, 1-27. Yıldız, M., Ceyhan, S. (2016). İlkokul 4. Sınıf Öğrencilerinin Okuma Kaygılarının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Turkish Studies. Volume 11/1, winter 2016, s. 1301-1316. Zhao, A., Guo, Y., and Dynia, J. (2013). Foreign language reading anxiety: Chinese as a foreign language in the United States. The Modern Language Journal, 97(3), 764-778.