BÖÜ SIVI BSINCI ODE SORU - DEİ SORURIN ÇÖZÜERİ 4 sıvı basıncı 0 t 4t 6t zaman abın noktasına yapılan sıvı basıncının zamanla eğişim rafiği şekileki ibi CEV E, ve noktalarınaki sıvı basınçları, noktaların kabın açık olan seviyesine olan yükseklikle oğru orantılı olacağınan, Bu uruma > 5 s CEV E s abın noktasına yapılan basıncının zamanla eğişim rafiği şekileki ibiir basıncı 0 t 4t 6t zaman CEV noktasına yapılan sıvı basıncı, noktasına yapılan sıvı basıncı, + 8 4 CEV üzlem Sıvı basınçları kapların kesit alanlarına bağlı eğilir Sıvılar aynı cins ve yükseklikleri eşit oluğunan, 6 + 4 + 4 + 4 s s CEV C CEV C BSINÇ VE DIR UVVETİ
7 9 s I uruma: II uruma: s nın yarısı kabına aktarılığına, kabınaki sıvı basıncı, olur + üzlem s s 4 6 Z s + 4 + 8 + 6 4 + Z 6 4 + Z Z Z Z 4 CEV C Basınçların oranı, 5 5 + CEV B 0 / / fiekil-i üzlem fiekil-ii 8 ve basınçları bir birine eşittir + 6 + noktasınaki basınç ise, sı sı + 6 + 6 ve noktalarına yapılan sıvı basınçları oranı, 4 CEV E Her iki uruma kabın tabanına yapılan sıvı basınçları, Şekil-I e: + Şekil-II e: ı + 5 5 ı 5 9 ı 9 5 CEV BSINÇ VE DIR UVVETİ
ODE SORU - DEİ SORURIN ÇÖZÜERİ 4 s s F sıvı F F 4 üzlem F F r r π (r) 4π r 4 π r F F üzlem, ve yüzeylerine etki een sıvı basınç kuvvetlerinin büyüklükleri, F 6 F 4 F 4 6 4 4 4 CEV Buna öre F F > F CEV B s s Z s 5 s s Z F F F F F F s s fiekil-i fiekil-ii Z Şekil - I e: Z CEV D + 4 F (4 ) Z üzlem, ve kaplarının tabanlarına etki een sıvı basınç kuvvetlerinin büyüklüklüğü ile sıvının ağırlığı arasınaki ilişki, kabına: F > G kabına: F < G kabına: F > G Z Görülüğü ibi ve kaplarına kabın tabanına etki een sıvı basınç kuvvetinin büyüklüğü, sıvının ağırlığınan büyüktür CEV E Şekil - II e: 7 + 4 + 6 F 6 F F 6 9 F 6 6 4 4 F F 9 CEV 4 BSINÇ VE DIR UVVETİ
6 Şekil-II e: abın tabanına yapılan basıncı, s F ı 5 ı > s F üzlem nın yüksekliği ise, nın yüksekliği F F ( ) ( ) + CEV C rtar I yarı oğruur abın tabanına etki een basınç kuvvetininbüyüklüğü, 5 F ı F ı < F F zalır II yarı oğruur abın e uyulaığı basınç kuvveti, kabın toplam ağırlığına eşit oluğunan, Fkap ı G toplam Fkap ı F kap F kap Değişmez III yarı oğruur CEV E 7 8 fiekil-i üzlem fiekil-ii üzlem üzlem Şekil-I e: abın tabanına yapılan basıncı, abın tabanına etki een basınç kuvvetinin büyüklüğü, F abın e uyulaığı basınç kuvveti, kabın toplam ağırlığına eşittir F kap G toplam ap tabanına yapılan basıncı en çok kabınaır I yarı oğruur ap tabanına etki een basınç kuvveti en az kabınaır II yarı oğruur kabının tabanına etki een basınç kuvveti kabınakinen küçüktür III yarı oğruur CEV E BSINÇ VE DIR UVVETİ 5
9 F fiekil-i üzlem F fiekil-ii üzlem kabının tabanına yapılan sıvı basınç kuvveti, F F F 6 kabının tabanına yapılan sıvı basınç kuvveti, F 4 F CEV D ODE SORU - TEİ SORURIN ÇÖZÜERİ G 4G G Z Z üzeyi üzeyine Bu uruma, G 4G + G G GZ + G GZ G + G GZ G G Z CEV E 0 4 F F F fiekil-i fiekil-ii I uruma: Şekil - I e: F G sıvı F > G sıvı G F < G sıvı Şekil - II e: II uruma: F ı G sıvı F $ Değişmez F ı < G sıvı F $ üçülür F ı > G sıvı F $ Büyür CEV C 4 G G + G G G + G G G 9G CEV E 6 BSINÇ VE DIR UVVETİ
5 F O 4G yük 4 cisminin ağırlığını bulabilmek için, G ( ) bağıntısına öre, kesit alanının bilinmesine erek yoktur CEV B F F G 4 Sistem enee oluğuna öre, F ı 4G F ı G noktasına öre tork alırsak, F kuvvetinin büyüklüğü, F ı O F G F4 F G CEV Şekil-I e: fiekil-i üzlem fiekil-ii üzlem 6 G G Sistem enee oluğunan, F 4 F 4 Şekil-II e: Sistem enee oluğunan F kuvvetinin büyüklüğü, I uruma: G G + G F G + F G F + 4 G F F + 4 F G 4 G F CEV B II uruma: G G + 5G 5 5 CEV D BSINÇ VE DIR UVVETİ 7
ODE SORU - 4 TEİ SORURIN ÇÖZÜERİ usluklar açılmaan önce kabının tabanına yapılan basıncı, 5 usluklar açılıp enesi sağlanıktan sonra kabının tabanına yapılan basıncı, 5 5 5, ve Z sıvıları enee oluğuna öre Z nın özkütlesi, + Z + Z + Z Z Z CEV B Z CEV C 4 5 Z üzlem,, Z sıvılarının özkütleleri,, Z arasına > Z > ilişkisi varır CEV Sistem enee oluğuna öre ve sıvılarının özkütleleri oranı, Bu uruma ve noktalarına yapılan sıvı basınçlarının oranı, + 4 CEV C 6 se vi ye si n e iki kola ki sı vı ba sınçla rı eşit tir Bu eşit lik kul la nı la rak sı vı la rın öz küt le leri, 4 s seviyesi Su akışı uruğuna, kaar aşağı iner usluktan akan yun acmi, V + 4 + 6 0 CEV D s ve noktalarınaki basınçların oranı, CEV B 8 BSINÇ VE DIR UVVETİ
ODE SORU - 5 TEİ SORURIN ÇÖZÜERİ kompresör ava Z Z V V V Z sıvı,, Z borularına avanın akış ızları V, V, V Z arasına V > V Z > V ilişkisi varır I yarı oğruur > Z ir II yarı oğruur Sıvının özkütlesi büyütülürse, borunun kollarınaki sıvı üzeyleri arasınaki fark küçülür III yarı oğruur CEV E o o kuyu Emme-basma tulumbalarına sıvılar kenilerine uyulanan basıncı er oğrultua aynen iletirler ve basıncın yüksek oluğu yeren üşük oluğu yere oğru areket eerler Buna öre, emme-basma tulumba üzeneğinin çalışması I ve III ilkeleri ile açıklanabilir CEV C BSINÇ VE DIR UVVETİ 9
TEST ÇÖZÜER SIVI BSINCI abın tabanına yapılan sıvı basıncı, ir yük sek li ği e ğiş me iğin en, e ğiş mez ap ilk u rum a iken ka bın ta ba nı na et ki yen sı vı ba sınç kuv ve ti sı vı nın ağır lı ğın an kü çük tür ap ters çev ril i ğin e ka bın ta ba nı na et ki yen sı vı ba sınç kuv ve ti sı vı nın ağır lı ğın an bü yük ol u ğunan, F ar tar CEV D 4 ava fiekil-i ava fiekil-ii ap Şekil-II eki konuma etirilirse: a bın için e ki a va nın sı cak lı ğı ve ac mi e ğiş me i ğin en ba sın cı e ğiş mez a bın tabanına etki sıvı basınç kuvveti azalır F < G sıvı a bın e uyulaığı basınç kuvveti eğişmez F G kap CEV C ap ters çevriliğine sıvı yüksekliği azalır ı ı ı < oluğunan ı < azalır ap ilk ko num a iken ka bın ta ba nı na et ki yen sı vı ba sınç kuv ve ti sı vı nın ağır lı ğın an kü çük tür ap ters çev ril i ğin e ka bın ta ba nı na et ki yen sı vı ba sınç kuv ve ti sı vı nın ağır lı ğın an bü yük tür Bu na ö re F ar tar CEV 5 üzlem aplara aynı tür sıvıan birer ölçek aa eklenirse kaplaraki sıvı yükseklikleri, > > bağıntısına öre, > > CEV C F F F 6 Sıvının ağırlığına G iyelim s s s ka bı nın ta ba nı na et ki yen sı vı ba sınç kuv ve ti sı vı nın ağır lı ğı na eşit tir F G ka bı nın ta ba nı na et ki yen sı vı ba sınç kuv ve ti sı vı nın ağır lı ğı nan küçüktür F < G ka bı nın ta ba nı na et ki yen sı vı ba sınç kuv ve ti sı vı nın ağır lı ğı nan büyüktür F > G Buna öre F > F > F CEV E s Z s Z s, ve Z sıvılarının özkütleleri arasına, Z > > ilişkisi varır Buna öre, > > CEV B 0 BSINÇ VE DIR UVVETİ
7 8 F F F üzlem fiekil-i fiekil-ii üzlem I uruma: F G sıvı Şekil-I e: abın tabanına yapılan basıncı, abın tabanına etki een basınç kuvvetinin büyüklüğü, F abın e uyulaığı basınç kuvveti, kabın toplam ağırlığına eşittir F < G sıvı F > G sıvı II uruma: F ı G sıvı F Değişmez F ı > G sıvı F rtar F ı < G sıvı F zalır CEV F kap G toplam 9 Şekil-II e: abın tabanına yapılan basıncı, ı ı > rtar I yarı oğruur abın tabanına etki een basınç kuvvetinin büyüklüğü, F ı F ı F F Değişmez II yarı oğruur abın e uyulaığı basınç kuvveti, kabın toplam ağırlığına eşittir Fkap ı G toplam Fkap ı F kap F kap Değişmez III yarı yanlıştır CEV C Z üzlem, ve kaplarının tabanlarına etki een sıvı basınç kuvvetlerinin büyüklükleri eşit ve F oluğuna öre, sıvıların ağırlıkları, G F G F G Z < F ir I yarı oğruur Sıvıların özkütleleri arasınaki ilişki, F F F Z Z ir II yarı yanlıştır Sıvıların kapların tabanlarına yaptıkları sıvı basınçları, Z oln III yarı oğruur CEV C BSINÇ VE DIR UVVETİ
0 üzlem apların tabanlarına yapılan sıvı basınçları, ir I yarı oğruur apların tabanlarına etkiyen sıvı basınç kuvvetleri, F 4 F 4 F F ir II yarı oğruur apların e yaptıkları basınçlar, G G G > G oluğunan > ir III yarı yanlıştır CEV B BSINÇ VE DIR UVVETİ
TEST ÇÖZÜER SIVI BSINCI I F F F III F F 5 F 5 Buna öre, F > F F II üzlem CEV E üzlem Sıvılar ekleniğine kaptaki karışımların özkütleleri, kar kar kar < > kar bağıntısına öre, > > CEV C yer() I uruma: abın tabanına yapılan basıncı, 4 abın tabanına etki een basınç kuvveti, F aptaki yun yere öre potansiyel enerjisi, E m s s II uruma: F 4 F F E m m m, olmaığınan kaptaki yun yere öre potansiyel enerjisi iki katına çıkmaz CEV C + 5 + 5 + CEV B BSINÇ VE DIR UVVETİ
5 8 s s Z s F F F Z üzlem F F F Z Z Z ir Buna öre, > Z CEV D Sistem enee oluğuna öre, G () üzlem G () () ve () enklemleri taraf tarafa oranlanırsa, ve cisimlerinin ağırlıkları oranı, 6 kompresör ava G G sıvı U borunaki yüksekliğini büyütmek için; büyütülmeli, küçültülmeli veya özkütlesi aa küçük bir sıvı kullanılmalıır G G G & G 4 CEV C Buna öre; I, II ve III işlemleri tek başına yapılmalıır CEV E 9 I II III 4 7 s 4 4 s + + 5 CEV 4 eşitlikleri taraf tarafa oranlanacak olursa, 4 4 4 BSINÇ VE DIR UVVETİ
I kap ta ki sı vı nın yo ğun lu ğu ise III kap ta ki sı vının yo ğun lu ğu 4 ve mus luk la rı açıl ığın a I kap tan, II I kap tan a ka ar sı vı II ka ba akar II kap ta ki sı vı nın ta ban a oluş tur u ğu ba sınç, + 4 + 4 CEV B Baş lan ıç ta sı vı se vi ye si ol n nok ta sın a ki sı vı ba sın cı va na sı açıl ı ğın a ba sınç olu yor sa ye ni sı vı yük sek li ği Öyley se S ke si ti, ( + ) + 0 m m V V va na sı a açıl ı ğın a sı vı ba sın cı 6 olu yor sa s sı vı se vi ye si 6 ır Öy ley se S ke si ti, s ( + + ) 6 ( + + ) 6 8 6 + + CEV B ve ke sit alan la rı nın ora nı, ( 4 CEV C musluğu kapalıyken: 6 musluğu açılıp sıvı enesi sağlanığına: V ilk V son 6 ( + + 4) ı 8 9 ı ı 6 CEV D BSINÇ VE DIR UVVETİ 5
ı ve Soyaı : Sınıfı : Numara : lığı Not : Bölüm azılı Soruları (Sıvı Basıncı) ÇÖZÜER s F F F 4 4 4 4 4 s F I II III nok ta sı na ya pı lan ba sın cı nın sa bit kal ı ğı t sü re e III bölümüneki böl me o lar nok ta sı na ya pı lan ba sın cı nın sa bit kal ı ğı sü re e II bö lü mün e ki, III bö lü mün e ki böl me ol mak üze re 5 böl me o lar Bu na ö re, nok ta sı na ya pı lan ba sın cı 5t sü re sa bit ka lır 4 4 F O 4G 4 üzlem a) apların tabanlarına yapılan sıvı basınçları, b) ap la rın ta ban la rı na et ki yen sı vı ba sınç kuvvet le ri, F F F 4 F > F F c) ap la rın e yaptıkları basınçlar, G G G 4 G G > G oluğunan, > > F F 4G F G noktas na ö re moment al nacak olursa, F IOI F II G F 4 F G 6 BSINÇ VE DIR UVVETİ
5 I uruma: 7 m m V V s s + 6 s s Sıvılar karıştırılmaan önce: II uruma: + 6 kar + 4 4 6 Sıvılar karıştırılıktan sonra: V V 5 kar + V 5 0 4 0 0 6 9 0 9 6 s s Z s F F F 8 G G G Z G oln s Z s F G F < G F > G F > F > F s + Z + Z + 4 BSINÇ VE DIR UVVETİ 7
9 s s + 4 7 + 7 + 7 4+ 0 s Z s s Z Z ir > Z > 8 BSINÇ VE DIR UVVETİ