Renal Transplantasyonda Türkiye de Güncel Durum Dr. Aydın Türkmen İstanbul Tıp Fakültesi
Transplantasyon Yan Dal Okulu Amaçlarımız Temel Renal transplantasyon bilgileri güncellemek, öncesi ve sonrası Tx hastalarımıza nefrolojisi konusundaki ideal sağlık hizmetini yeni bilimsel gelişmeleri sunulmasına, aktarmak, Yetişen Uzun dönem her nefrologun hasta ve graft transplantasyon sağkalımlarını hastası artırılmasına, takibini her dönemde yönetebilecek SDBY epidemisine bilgi karşı ve beceri mücadeleye ile anlamlı donanmasına katkı sağlamak katkı, Transplantasyon merkezleri ile periferde hizmet görecek nefrologların iletişimini sağlamak
TEŞEKKÜRLER Novartis Roche Astellas Koçak Pfizer Figür Turizm
Türkiye de ilk renal transplantasyon 1968 de İstanbul Tıp Fakültesi nde 2 hasta* 1975 de ilk başarılı transplantasyon Ankara - Prof. Dr. Mehmet Haberal *Koçak N, Pekçelen Y, Barlas G, Vardar A, Özgür M, Kargı A, Or F, Özkanlı O. Böbrek transplantasyonu alanında ilk çalışmalarımız. Türk Tıp Cemiyeti Mecmuası, S: 648-659, 1968.
1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 215 193 364 382 360 370 475 549 600 Sayı / Count 665 729 830 1316 1710 2362 2545 Yıllara göre yapılan renal tx sayıları Tx hasta sayısı Number of Tx patients 3000 2012 62 ruhsatlı merkez * * * 2000 1000 0 Yıl / Year
Türkiye de RRT gerektiren SDBY sıklığı
Türkiyede RRT gören hasta sayısı 70000 60000 50000 40000 30000 20000 10000 9658 18019 1371515017 35983 30223 32036 24348 26268 42196 51856 50214 54048 57881 0 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
Türkiyede 2010 sonunda RRT (TND kayıt sistemi) Transplantasyon 12% Periton Diyalizi 9% Hemodiyaliz 79% n=52111
2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 Hasta sayısı Önümüzdeki 10 Yıla Projeksiyon 120000 100000 80000 60000 40000 20000 0 Yıllar Türk Nefroloji Derneği Renal Kayıt Sistemi Verileri
Donör tipi Türkiye
Yıllar içinde kadavradan nakil oranları Kadavra donör sayısı milyon nüfus başına Türkiye 1-2 İspanya ABD 35-40 2009 ABD de Türkiye de Bekleme listesinde hasta sayısı 90000 20000 Nakil olabilen hasta sayısı 16829 300-400
Yeni nakillerde kadavra böbreklerin çıkarıldığı merkezler n=273 %75.5 %24.5 Başka merkezden çıkan kadavra Kendi merkezinden çıkan kadavra
Türkiye Tüm SDBY hasta sayısı 60000 Bekleme listesinde 20 000 30 000 Yıllık tx 2500-3000
Yüzde Transplantasyon hastalarında primer etyoloji 35 30,8 30 25 20 15 16,2 15 12,5 10 9,3 5 5,8 4,4 0 Hipertansiyon Glomerülonefrit Piyelonefrit Diabetes mellitus Diabetes mellitus Polikistik böbrek hastalıkları Diğer Other Etyoloji bilinmiyor
Yüzde Yeni hemodiyaliz hastalarında etyoloji 40 35 30 25 20 15 10 5 0 DM KGN HT PBH PN Diğer Bilinmeyen 1995 2001 2008 2009
Yüzde Yeni yapılan nakillerin yaş ve cinsiyet dağılımı 70 60 57,2 n=1164 50 40 30 20 35,1 20,8 32,6 10 0 8,1 3,9 1,5 2,1 0 0 19 20 44 45 64 65 74 75+ Yaş Grubu Erkek Kadın %62.1 %37.9 0
Yüzde Canlı verici tipleri 90 80 70 80,7 71 64,7 82 60 50 40 30 20 10 11,7 19,5 20,1 22 7,6 9,5 15,2 6 0 Akraba Eş Diğer 2007 2008 2009 2010
Yüzde Transplantasyon öncesi RRT tipi 80 70 60 50 69,9 n=1134 40 30 20 10 0 16,4 12,7 Hemodiyaliz Periton diyalizi Preemptif transplantasyon 1 Transplantasyon
Diyaliz süresinin hasta sağkalımına etkisi 105 100 95 90 85 80 75 1 2 3 4 5 Yıllar Diyaliz sür.<1 yıl Diyaliz sür.1-2 yıl Diyaliz sür.>2 yıl Preemptif İTF Serisi, n: 855
Yüzde 2010 yılı içinde yapılan nakillerde graft fonksiyonu 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 n=644 86 8 2,6 0,5 2,8 Kreatinin <2 mg/dl Kreatinin >2 mg/dl Diyalize dönen Retransplantasyon Ölen
TÜRKİYE DE RENAL REPLASMAN TEDAVİLERİNİN MALİYETİ (USD / YIL) * - Hemodiyaliz 22 644 - Periton diyalizi 22 350 - Transplantasyon 23 393 1. yıl - Transplantasyon 10 028 2. yıl *Erek E et al. NDT, 2002.
Transplantasyonda graft kaybı nedenleri n=1205 Diğer 36% Orijinal hastalığın nüksü 3% Kronik allograft nefropatisi 25% Diğer 18% Tedavi uyumsuzluğu 6% İrreverzibl akut rejeksiyon 3% Ölüm Death 21% Primer non-fonksiyon 6%
Hemodiyaliz merkez ve hastalarının kurumlara göre dağılımı Sağlık Bakanlığı verisi
Büyük Merkezler ve Hasta Takibi Büyük merkezler (yıllık >100 tx) tüm Türkiye renal tx aktivitesinin % 75 ini gerçekleştirmekte Üniversite 1 Vakıf Üniversitesi 1 Özel Hastane 5 Hastaların önemli kısmı tx yapılan merkezde izlenemiyor!!! Lokal nefroloji takibinin önemi ve gereksinimi giderek artıyor!!!!!
Transplantasyon hastası takip ve sorumluluğu Deneyimli transplantasyon merkezleri; Major sorunların çözümü Ciddi akut rejeksiyon atakları Mortal olabilecek infeksiyonlar Ciddi cerrahi girişimler Lokal nefroloji takibi; Sorunsuz hastanın uzun dönem takibi Minor sorunlar Küçük cerrahi girişimler
Özel Sektör Yaklaşımı Sorunlar Ciddi bir sağlık sorununu çözmek için yaklaşım; SDBY epidemisini engelleme ya da azaltma misyonu???? Yalnızca iyi gelir getiren tek bir operasyon olarak görülmekte. Sonrası???? 1. sene, 3. sene, 5. senede neler oluyor??? Sonraki olası komplikasyonlarda hastaların sahiplenilmesi ciddi sorun, Sonraki her yatışın mali yükü büyük
Renal Transplantasyon Ekip işidir Diyaliz hekimi Nefrolog Cerrah Koordinatör İmmunolog Yoğun bakım Gastroenterolog, Kardiolog, İnfeksiyon Hastalıkları Uzmanı, Göğüs Hastalıkları Uzmanı
Transplantasyon Merkezlerinin Denetim zorlaşır Kontrolsüz Çoğalması Toplam kalite yönetimi sekteye uğrar Çirkin rekabet ortaya çıkar Hasta ve graft sağkalım oranları azalır Kısa sürede diyalize dönen büyük hasta kitleleri, hipersensitize hastalar oluşur Astarı yüzünden pahalıya gelir
Senede yapılan 3000 renal tx li hastayı gerektiği gibi izleyebilir miyiz? Yeterli transplantasyon eğitimi verebilecek kurum sayısı azalmakta ---Kamudan ----Özele kaçış Birkaç üniversite hastanesi Yan Dal Öğrencisi çok az Devlet Hastaneleri Yan Dal Öğrencisi çok Tx Eğitimi?? Devlet Hastanelerinde eğitim alan nefroloji yan dal öğrencilerine en az 6 aylık transplantasyon rotasyonu zorunluluğu
Türkiye de Transplantasyon Sonuçlar Renal transplantasyon sayıları yetersizdir. Artırılmalıdır. Sayı artarken kaliteden ödün verilmemelidir. Transplantasyon hastasını yönetebilecek yeterlikteki nefrolog sayımız azdır. Nefroloji eğitimi veren her kurumun bu konudaki sorumluluğunu yerine getirmesi gerekir.
Türkiye de Transplantasyon Sonuçlar - II Kadavra donör sayısının artırılması için çalışmalar sürekli aynı yoğunlukta sürdürülmelidir Alıcı-verici kayıt sistemi zorunlu hale getirilmelidir Tx merkezleri objektif bir gözle değerlendirilmeli, gerektiğinde uygulanacak yaptırımlar etkili olmalı ve sonuçlar şeffaf olarak Sağlık Bakanlığı nca ilan edilmelidir