Dr. Fatma PAKSOY TÜRKÖZ Atatürk Göğüs Hastalıkları ve Göğüs Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi Tıbbi Onkoloji
Mide Kanserinde Kemik Metastazı Klinik çalışmalarda; %0.7 - %3.4 Otopsi çalışmalarında; karaciğer ve akciğerden sonra en sık 3. metastaz bölgesi (%15.9 - %17.6) Toplam 17.176 hastanın kemik sintigrafisi ile tarandığı bir çalışmada (234; %45.3) Mori W, Adachi Y, Okabe H, Ohta K. An analysis of 755 autopsied cases of malignant tumors. -A statistical study of their metastasis. Gan No Rinsho 1963; 9: 351-374 Yoshikawa K, Kitaoka H. Bone metastasis of gastric cancer. Jpn J Surg 1983; 13: 173-6 Yamamura Y, Kito T, Yamada E. Clinical evaluation of bone and bone marrow metastasis of gastric carcinoma. Jpn JGastroenterol Surg 1985; 18: 2288-93 Kobayashi M, Okabayashi T, Sano T, Araki K. Metastatic bone cancer as a recurrence of early gastric cancer- characteristics and possible mechanisms. World J Gastroenterol. 2005;11:5587-91 Choi CW, Lee DS, Chung JK, Lee MC, Kim NK, Choi KW, Koh CS. Evaluation of bone metastases by Tc-99m MDP imaging in patients with stomach cancer. Clin Nucl Med 1995; 20: 310-314
AMAÇ Mide kanserli hastalarda kemik metastazı sıklığı ile birlikte, bu hastaların demografik, klinik ve patolojik özelliklerini incelemek Bunun yanı sıra, tedavi yanıtları, prognostik faktörler ve sağkalım sürelerini değerlendirmek
HASTA ve METOD Retrospektif kohort bir araştırma Dr.Abdurrahman Yurtaslan Ankara Onkoloji EAH 01.01.2007-01.05.2013 Histopatolojik kanıtlanmış mide kanseri tanılı 3795 hasta Tanı anında ya da izlemde radyolojik veya patolojik olarak kanıtlanmış kemik metastazı saptanan 105 hasta
Dışlama Kriterleri Küçük hücreli mide kanseri Skuamoz hücreli mide kanseri Nöroendokrin karsinom Mide lenfoma İkinci primer kanser
Kemik Metastazı Tanımlamaları Senkron kemik metastazı Tanı ile eş zamanlı ortaya çıkan metastaz Metakron kemik metastazı Tanıdan sonra, izlem esnasında herhangi bir zamanda ortaya çıkan metastaz Genel sağkalım (OS) Tanı anından ölüme ya da en son kontrol zamanına kadar geçen süre (ay) Kemik metastazı geliştikten sonraki sağkalım (OS-BM) Kemik metastazının ortaya çıktığı andan, ölüme ya da en son takip zamanına kadar geçen süre (ay)
BULGULAR 105 hasta; 77 si erkek (%73.3) 28 i kadın (%26.7) Ortanca yaş 56 (22-81 yıl) Kadınlarda 59 (30-77 yıl) Erkeklerde 56 (22-81 yıl) Kemik metastazı sıklığı %2.77 Erkeklerde %2.71 Kadınlarda %2.95
Tüm hasta kohortunda gözlenen kemik metastazı gelişim özellikleri Özellikler Hasta Sayısı (%) Kemik metastazı sayısı Soliter 26 (24,8) Multipl 79 (75,2) Kemik metastaz paterni Senkron 30 (28,6) Metakron 75 (71,4) Kemik metastazına eşlik eden diğer metastazlar İzole kemik metastazı 40 (38,1) Diğer metastazlarla birlikte 65 (61,9)
Kemik metastazı bölgeleri Kemik Metastazı Lokalizasyonları Hasta sayısı (%) Lomber vertebralar 69 (65,7) Torakal vertebralar 54 (51,4) Pelvis 45 (42,9) Kosta 30 (28,6) Alt ekstremite 30 (28,6) Üst ekstremite 27 (25,7) Kalvaryum 8 (7,6) Servikal vertebralar 6 (5,7)
Metakron kemik metastazı gelişme süresi ortanca 9.5 ay (3-76 ay)
İskelet-ilişkili olay (SRE) gelişimi: %82.9 Ağrı: %81.1 Hiperkalsemi: %13.3 Kompresyon fraktürü: %1.9
Kemik metastazı ortaya çıkışında saptanan laboratuvar sonuçları ALP yüksekliği (n=81): %54.3 LDH yüksekliği (n=83): %48.6 CEA yüksekliği (n=76): %47.6 CA 19-9 yüksekliği (n=76): %28.6 Anemi (n=86): %26.7 Hiperkalsemi (n=86): %13.3 Labaratuvar parametreleri ile kemik metastazı gelişim paterni ve sayısı arasında istatistiksel anlamlı ilişki saptanmadı.
Kemik Metastazı Geliştikten Sonra Verilen Kemoterapi Rejimleri Senkron kemik metastazı gelişen 6 hasta Metakron kemik metastazı gelişen 22 hasta Performans düşüklüğü İleri yaş Komorbiditeler Tedaviyi reddetme kemoterapi almadı (BSC: %26.7).
Kemik Metastazı Geliştikten Sonra Verilen Kemoterapi Rejimleri (N=77) 5-FU temelli KT rejimleri PR %11.5, SD %46.2, PD %19.2, İntolerans-%23.2 Platin-temelli KT rejimleri PR %25.5, SD %45.1, PD %9.8, İntolerans-%19.6 Yanıt oranları platin-temelli rejimlerde daha yüksek olmasına karşın (%70.6 vs %57.7); istatistiksel anlamlı farklılık gözlenmedi (p= 0.21)
Kemik metastazlı mide kanseri hastalarında en iyi tedavi yanıtı platin-temelli KT rejimlerine taksan eklenmesiyle elde edildi PR- %21.2, SD- %51.5, PD- %12.1, İntolerans- %15.2
Kemik metastazına yönelik palyatif tedaviler Tedavi Modalitesi Hasta Sayısı (%) Radyoterapi 51 (48,6) Opioid Analjezikler 85 (81,0) Cerrahi 1 (0,9) Bifosfonatlar (Zoledronik Asit) 81 (77,1) Birden fazla palyatif RT ihtiyacı yalnızca üç hastada gerekti.
SAĞKALIM ANALİZLERİ Kemik metastazı sonrası ortanca izlem süresi 13 ay (1-130) Tüm mide kanseri hastalarında ortanca OS 28 ay (%95 GA 4.6-51.4) Gastrik kanserde iskelet metastazı geliştikten sonra 1-yıllık sağkalım oranı %17 Ortanca OS-BM 11 ay (%95 GA 8.1 15.9)
Senkron ve metakron kemik metastazlarında sağkalım analizi Senkron kemik metastazında OS-BM 13 ay (%95 GA 9.3 16.7) Metakron kemik metastazında OS-BM 11 ay (%95 GA 6.4 15.6) P log-rank = 0.99
Soliter ve multipl kemik metastazlarında sağkalım eğrileri Soliter kemik metastazında OS-BM 19 ay (%95 GA 1.1 36.9) Multipl kemik metastazında OS-BM 11 ay (%95 GA 9.4 12.6) P log-rank = 0.52
Soliter ve multipl kemik metastazlarında sağkalım eğrileri
Kemik metastazı lokalizasyonu ve ortanca OS-BM Lomber vertebra metastazında OS-BM 10 ay (%95 GA 8.71 11.29) P log-rank = 0.04 Pelvik kemik metastazında OS-BM 10 ay (%95 GA 4.18 15.82) P log-rank = 0.01 OS-BM istatistiksel anlamlı olarak daha kısa!
İzole kemik metastazlarında sağkalım eğrisi İzole kemik metastazında OS 28 ay (%95 GA 1.0 62.2) Diğer metastazlarla birliktelikte OS 22 ay (%95 GA 2.8 41.2) Ortanca OS-BM (13 vs 11 ay) P log-rank = 0.49 ve 0.79
İzole kemik metastazlarında sağkalım eğrisi
Demografik ve Patolojik Değişkenler ile OS-BM İlişkisi Aile öyküsü P log-rank = 0.84 Komorbidite P log-rank = 0.42 Sigara P log-rank = 0.34 Alkol P log-rank = 0.77 Histopatoloji P log-rank = 0.82 Primer tümör lokalizasyonu P log-rank = 0.91 ECOG 0-2 vs ECOG 3 P log-rank = 0.12 Erkek - 10 ay; %95 GA 8.5 11.5 Kadın - 19.5 ay; %95 GA 8.3 30.7 P log-rank = 0.08
CEA düzeyi ile ortanca sağkalım arasındaki ilişki 21.5 vs 10 ay
CA 19-9 düzeyi ile ortanca sağkalım arasındaki ilişki 22.5 ay vs 11 ay
Laboratuvar parametreleri ve ortanca sağkalım arasındaki ilişki Yüksek ALP düzeyi olanlarda OS-BM 13 ay (%95 GA 10.2 15.8) P log-rank = 0.02 Yüksek LDH düzeyi olanlarda OS-BM 10 ay (%95 GA 8.8 11.2) P log-rank = 0.003 Anemisi (Hgb < 10 g/dl) olanlarda OS-BM 11 ay (%95 GA 8.8 13.1) P log-rank = 0.01 Hiperkalsemi olanlarda OS-BM 11 ay vs 21.5 ay P log-rank = 0.09
Tedavi modaliteleri ve OS-BM ilişkisi Yalnız sistemik KT 11 ay (%95 GA 9.8 12.2) P log-rank = 0.67 5-FU temelli rejim- ortanca OS-BM: 9.5 ay Sisplatin-temelli rejim (± taksan) - ortanca OS-BM 11 ay P log-rank = 0.24 Yalnız palyatif RT 11 ay (%95 GA 9.5 12.5) P log-rank = 0.14 Yalnız destek tedavi 8.4 ay (%95 GA 0-16.5) P log-rank = 0.65
Pelvik kemik metastazı ve lomber vertebra metastazında mortalite riski > 2.5 kat artar! Mortaliteyi azalttığı gösterilen tek tedavi parametresi, kemoterapi ve radyoterapinin birlikte uygulanmasıydı.
Yapılan multivaryant analiz sonucunda; kemik metastazlı gastrik kanser hastalarında SERUM CEA DÜZEYİnin (HR: 3.36, %95 GA 1.20 9.42; p= 0.02) TEK BAĞIMSIZ PROGNOSTİK FAKTÖR olduğu saptandı.
Mide kanserinde kemik metastazı insidansı %2.77 Kadınlarda daha sık ve prognozu daha iyi Sıklıkla multipl ve metakron En sık torako-lomber vertebralar ile pelviste Metakron kemik metastazlarının ortaya çıkması için geçen süre ortanca 9.5 ay OS-BM 11 ay CEA düzeyi tek bağımsız prognostik faktör Yanıt oranı daha yüksek ve intolerans oranı düşük olan platin ve taksan kombinasyonlu rejimler tedavide tercih edilebilir.
Bu çalışma, mide kanserinin endemik olmadığı bir bölgede kemik metastazı sıklığının araştırılması ve kemik metastazı geliştikten sonra uygulanan tedavi modalitelerinin yanıt oranları ile sağkalıma etkilerinin değerlendirilmesi açısından İLK OLMA ÖZELLİĞİNE SAHİPTİR.