$- &$ $&" &#' $ & $ )$ )&/ &&!! ( & )* # $!%! &($!

Benzer belgeler
FEN BLGS, SOSYAL BLGLER VE SINIF ÖRETMENL ÖRENCLERNN BLGSAYAR DERSNE YÖNELK TUTUMLARI

Eitim-Öretim Yılında SDÜ Burdur Eitim Cansevil TEB

An Analysis of Pre Service Elementary School Teachers Occupational Respect According to Different Variables 1

GÜZEL SANATLAR ETM BÖLÜMÜ ÖRENCLERNN OKUL DENEYM I DERSNE YÖNELK LGLER VE BEKLENTLER **

EL PARMAKLARINA DEERLER VEREREK KOLAY YOLDAN ÇARPMA ÖRETM YÖNTEMYLE ZHN ENGELL ÖRENCLERE ÇARPIM TABLOSU ÖRETM UYGULAMASI

ÖZ YETERLLK (SELF-EFFCACY) KAVRAMI ÜZERNE Tülin ACAR

SINIF ÖRETMEN ADAYLARININ NTERNET KULLANIMINA LKN TUTUMLARININ DEERLENDRLMES

BLGSAYAR DESTEKL ETM [BDE]: LKÖRETM OKULU YÖNETCLERNN TUTUMLARINA LKN BR ARATIRMA

Ortaokul Öğrencilerinin Sanal Zorbalık Farkındalıkları ile Sanal Zorbalık Yapma ve Mağdur Olma Durumlarının İncelenmesi

KMYA ÖRETMEN ADAYLARININ NTERNET KAYNAKLARINI KULLANIMLA LGL TUTUMLARI VE KARILATIKLARI ZORLUKLAR

BURSA DA GÖREV YAPAN MÜZK ÖRETMENLERNN ULUDA ÜNVERSTES ETM FAKÜLTES GÜZEL SANATLAR ETM BÖLÜMÜ MÜZK ETM ANABLM DALI LE LETM VE ETKLEM

Primary School Teachers Computer Self Efficacies: Sample of Balıkesir*

ÜNVERSTELERN GÜZEL SANATLAR ETM BÖLÜMÜ MÜZK ETM ANABLM/ANASANAT DALI BRNC SINIF ÖRENCLERNN KSEL PROFLLER *

Uluslararası Sosyal Aratırmalar Dergisi. The Journal of International Social Research. Cilt: 7 Sayı: 31 Volume: 7 Issue: 31

II. Ara tırmanın Amacı III. Ara tırmanın Önemi

OTSTK ÇOCUKLARIN ALELERNE YÖNELK GRUP REHBERL NN ANNE BABALARIN DEPRESYON VE BENLK SAYGISINA ETKS

HZMET ÖNCES TÜRKÇE ÖRETMENLERNN ÖRETMEYE YÖNELK ENDELER CONCERNS OF PROSPECTIVE TEACHERS OF TURKISH ON TEACHING

MATEMATK ÖRETMENLER NN ETKLEM DÜZEYLER. Yüksel DEDE * ÖZET

YÖNETCLERN VE ÖRETMENLERN ALTI YA GRUBUNDAK ÖRENCLERN LKOKUMA-YAZMAYA HAZIRLANMALARINA YÖNELK BLGLER VE GÖRÜLER. Banu YANGIN

The effect of instruction based on Kolb s experiential learning theory on attitude, achievement and retention in social studies *

Öğretmen Adaylarının Eğitim Teknolojisi Standartları Açısından Öz-Yeterlik Durumlarının Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi

MATEMATK ÖRETMNDE BULMACA ETKNLNN ÖRENC BAARISINA ETKS

Ölçek Geli tirme Çal malarnda Kapsam Geçerlik ndeksinin Kullanm

Reliability and Validity Study of the Students Motivation toward Science Learning (SMTSL) Questionnaire

FEN BİLGİSİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ FEN BRANŞLARINA KARŞI TUTUMLARININ İNCELENMESİ

Uluslararası Sosyal Aratırmalar Dergisi The Journal of International Social Research Volume: 3 Issue: 14 Fall 2010

ADAY ÖRETMENLERDE ÖFKE * Emine BABAOLAN ** ÖZET

ODÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Aratırmaları Dergisi Issn: Cilt: 1 Sayı: 2 Aralık 2010

ÖĞRETMENLERİN BİLGİSAYARA YÖNELİK TUTUMLARI ÜZERİNE BİR İNCELEME

LKÖRETM SOSYAL BLGLER DERS KTAPLARININ ÖRETMEN GÖRÜLERNE GÖRE DEERLENDRLMES (KIRIKKALE ÖRNE)

ÖRETM ELEMANLARININ ETM VE LETM SORUNLARI EDUCATIONAL AND COMMUNICATIONAL PROBLEMS OF FACULTIES

ÖĞRETMENLER, ÖĞRETMEN ADAYLARI VE ÖĞRETMEN YETERLĠKLERĠ

Research and Trends in Mathematics Education: 2000 to 2006

İngilizce Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutumları 1. İngilizce Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutumları

Uluslararası Sosyal Aratırmalar Dergisi

Uluslararası Sosyal Aratırmalar Dergisi

ODÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Aratırmaları Dergisi Issn: Cilt: 3 Sayı: 6 Aralık 2012

LKÖRETM 3. SINIF TÜRKÇE DERS ÖRETMEN KILAVUZ KTABI VE ÖRENC ÇALIMA KTABININ YAPILANDIRMACI YAKLAIMA UYGUNLUU. Tolga ERDOAN * ÖZET

Okulöncesi Öğretmen Adaylarının Bilgisayar Destekli Eğitim Yapmaya İlişkin Tutumlarının İncelenmesi

EĞİTİM FAKÜLTESİ ÖĞRENCİLERİNİN ÖĞRETMENLİK MESLEK BİLGİSİ DERSLERİNE YÖNELİK TUTUMLARI Filiz ÇETİN 1

Predictive Validity of the Science and Technology Pre-service Teachers Civil Servant Selection Examination

MÜZK ÖRETMEN ADAYLARININ MESLEK KAYGILARI. H. Seval KÖSE ÖZET

Sosyo-Ekonomik Gelimilik Aratırması

ÖRETM ELEMANLARININ TÜKENMLK DÜZEYLER LE SOSYODEMOGRAFK DEKENLER ARASINDAK LK

The Development of an Attitude Scale for Science and Technology Course

HAYAT BLGS ÖRETMNDE DRAMA YÖNTEMNN ETKLLNN BLSEL ALAN BASAMAKLARINA GÖRE DEERLENDRLMES

Elementary Education Online, 6(3), , lköretim Online, 6(3), , [Online]:

OPTK KONUSUNUN 9. SINIF MÜFREDATINA ALINMASININ ÖRENC BAARISINA ETKS

LKÖRETM 6. SINIF ÖRENCLERNN TÜRKÇE DERS DNLEME BECERS FARKINDALIKLARININ BELRLENMESNE YÖNELK BR ANKET GELTRME

ÖRETMEN ADAYLARININ WEB TABANLI ÖRENME MATERYALNN KULLANILABLRL VE ETKLL HAKKINDAK GÖRÜLER. Serkan ENDA ve emseddin GÜNDÜZ ÖZET

Elementary Education Online, 7(1), 53-70, lköretim Online, 7(1), 53-70, [Online]:

H.Ü. Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü BBY 208 Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri II (Bahar 2012) SPSS DERS NOTLARI I 5 Nisan 2012

LKÖRETM SINIF VE MATEMATK ÖRETMENLERNN BLGSAYAR DESTEKL MATEMATK ÖRETMNE LKN GÖRÜLER. Kürat YENLMEZ ve Özge KARAKU ÖZET

M.Ü Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi Yıl: 1995, Sayı : 7 Sayfa : ÖĞRETMEN ADAYLARININ BĠLGĠSAYAR TUTUMLARI. Dr.

LKÖRETM KNC KADEME (2005) TÜRKÇE DERS ÖRETM PROGRAMINDA GENEL AMAÇLAR - HEDEF/KAZANIMLAR

HEMŞİRE TARAFINDAN VERİLEN EĞİTİMİN BESLENME YÖNETİMİNE ETKİSİ

The Effect of Learning Together Technique of Cooperative Learning Method on Students Mathematics Achievement and Cooperative Study Skills

Öğretmenlerin Teknolojik Araçlarla Eğitime Yönelik Tutumlarının Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi Yozgat İli Örneği

Siirt Üniversitesi Eğitim Fakültesi. Halil Coşkun ÇELİK

ÖĞRETMEN ADAYLARININ PROBLEM ÇÖZME BECERİLERİ

ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNİN BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR DERSİNE İLİŞKİN DEĞERLERİNİN İNCELENMESİ

SVAS L MERKEZNDE BULUNAN LKÖRETM ÇAINDAK ÇOCUKLARIN AIZ D SALII DURUMU VE ALIKANLIKLARININ BELRLENMES

Preschool teacher candidates self-efficacy beliefs regarding science teaching lesson and opinions about science

ODÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Aratırmaları Dergisi Issn: Cilt: 3 Sayı: 6 Aralık 2012

Epistemological Conceptions of Pre-service Elementary Mathematics Teachers: Effects of University and Grade Level

ÖRNEK BULGULAR. Tablo 1: Tanımlayıcı özelliklerin dağılımı

Yöntem Ara tırma Modeli Evren ve Örneklem Veri Toplama Aracı Verilerin Analizi Bulgular

LKÖRETM ÖRENCLERNE YÖNELK MÜZKSEL TME TESTNN GELTRLMES *

Anahtar Kelimeler: Fen Öretimi,Bilgisayar Destekli Öretim, Geleneksel Öretim, Hücre Bölünmesi, Kalıtım.

N.E.Ü. A.K.E.F. MÜZİK EĞİTİMİ ANABİLİM DALI ÖĞRENCİLERİNİN ÖĞRETMENLİK MESLEĞİNE İLİŞKİN TUTUMLARI

YÖNETCLERN VE ÖRETMENLERN LKOKUMA-YAZMAYA HAZIRLIA YÖNELK BLGLER VE GÖRÜLER. Banu YANGIN * ÖZET

ORTAK KELME HAZNES KAZANDIRMADA LKÖRETM SEKZNC SINIF TÜRKÇE DERS KTAPLARININ DURUMU

ÖRETMEN ADAYLARININ ALGILADIKLARI LETM BECERS DÜZEYLERNN NCELENMES

BREYSEL ÇALGI ETM I (KEMAN) DERS HEDEFLERNN GERÇEKLEME DÜZEYLERNN BELRLENMES * (A..B.Ü ÖRNE)

Available online at

TÜLN OTBÇER. Seminer Raporu Olarak Hazırlanmıtır.

Beden eğitimi öğretmen adaylarının okul deneyimi dersine yönelik tutumlarının incelenmesi

*** Prof. Dr., Mersin Üniversitesi, Eitim Programları ve Öretimi Bölümü,

GÖRME ENGELL ÖRENCLERN ÇETL DEKENLER AÇISINDAN ÖRENME STLLER ÜZERNE BR ARATIRMA

MATEMATİK ÖĞRETMENLERİNİN BİLGİSAYAR DESTEKLİ EĞİTİME İLİŞKİN ÖZ-YETERLİK ALGILARININ İNCELENMESİ

OTSTK ÇOCUKLARDA TEACCH PROGRAMININ GELMSEL DÜZEYE ETKS: OLGU SUNUMU

Ortalamaların karşılaştırılması

Öğretmen adaylarının bilgisayar destekli eğitime karşı tutumları

ODÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Aratırmaları Dergisi Issn: Cilt: 2 Sayı: 3 Haziran 2011

SINIF ÖĞRETMENLİĞİ ALAN SINAVI ÖLÇEĞİNİN GELİŞTİRİLMESİ : GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI

Primary School Students Vocabulary Development

Emine ÖZMETE. Ankara Üniversitesi Salık Bilimleri Fakültesi Sosyal Hizmet Bölümü Öretim Üyesi

H.Ü. Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü BBY 606 Araştırma Yöntemleri (Bahar 2014) 3 Nisan 2014

ODÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Aratırmaları Dergisi Issn: Cilt: 2 Sayı: 4 Aralık 2011

The Instrument for Determining the Views of Primary School Students about Scientific Knowledge

ÖĞRETMEN ADAYLARININ ÖĞRETMENLİK MESLEK BİLGİSİ DERSLERİNE YÖNELİK TUTUMLARININ İNCELENMESİ (BALIKESİR ÜNİVERSİTESİ ÖRNEĞİ)

BİR İSTATİSTİK TUTUM ÖLÇEĞİNİN GÜVENİRLİK VE GEÇERLİĞİ

Uluslararası Sosyal Aratırmalar Dergisi The Journal of International Social Research Volume: 3 Issue: 14 Fall 2010

İLKÖĞRETİM ÖĞRENCİLERİNİN MÜZİK DERSİNE İLİŞKİN TUTUMLARI

SINIF ÖĞRETMENLİĞİ BÖLÜMÜ ÖĞRENCİLERİNİN MATEMATİĞE YÖNELİK TUTUMLARININ ÇEŞİTLİ DEĞİŞKENLERE GÖRE İNCELENMESİ

Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA) Kruskal Wallis H Testi

SAKARYA ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM FAKÜLTESİ DÖRDÜNCÜ SINIF ÖĞRENCİLERİNİN ÖĞRETMENLİK MESLEĞİNE KARŞI TUTUMLARI

Comparison of Validity and Reliability of Two Tests Developed by Classical Test Theory and Item Response Theory 1

Investigation of The Effect of Teacher and Class Characteristics on Mathematics Achievement in Turkey and European Union Countries

PARAMETRİK TESTLER. Tek Örneklem t-testi. 200 öğrencinin matematik dersinden aldıkları notların ortalamasının 70 e eşit olup olmadığını test ediniz.

Transkript:

Elementary Education Online, 7(3), 785-799, 2008. lköretim Online, 7(3), 785-799, 2008. [Online]: http://ilkogretim-online.org.tr!" # $!% &#' $!($ )*! &$!( &# )$+,*!$" && '"!!%*$!-. #' *$& '&/!&!&/012$!&#!3 "1!4 *$!! $# $&&56$-&$!*&$ &/$ 67 "$ */!//$ +(!% && '! *$! $ &#' $!-&$!"(/&!$&*/!//$+( $&#' $!!*!$- # $!" &#' $! 8 98:"! &($! &#' $-!""# &#' $ '&'%)+** $- &$ $&" &#' $ & $ )$ )&/ &&!!%&#' $!)+&##&$#'&$-.' $'&&/! ( & )* # $!%! &($! &#' $&$!*&)$& )$+;*!$"&&'"!!% *$!- 8 +<($012#$3 "1!4 *$!!9==> # " =>>/# : $ # $ && 56$-. # $ $ #!! ( &#' $! 8 98:!)&'!+&!!$$!-.8($!)&'!/&$!!!# $! & '$'-. $&+ ' $ $+ &// &/ 8 $!)&'! ( 2-43?! $ $+ &//&/ /&$(/&! 2-1>@" 2-1=3" 2-10@"! 2-102" $')- &$!*&$ &/ $ 6 7 "$ */!//$ +(!% && '!*$! $ &#' $!- &()$" ( /&! $ */!//$ +($&#' $!!*!$- & &" $!!)'&)! &($! &#' $- &!! &#' $! 8 98: ''$ & + $+!)! $$ $ #!/!*&/!& ''&$&&/)$'$&$ $$- * Hatice EREFHANOLU, Balıkesir Üniversitesi Bilgisayar ve Öretim Teknolojileri Eitimi Bölümü Yüksek Lisans Örencisi, Balıkesir Merkez Fatih lköretim Okulu Bilgisayar Öretmeni. ** Doç. Dr. Canan NAKBOLU, Balıkesir Üniversitesi, Necatibey Eitim Fakültesi, OFMA Eitimi Bölümü Öretim Üyesi. e-posta: canan@balikesir.edu.tr *** Yard. Doç. Dr. Hülya GÜR, Balıkesir Üniversitesi, Necatibey Eitim Fakültesi, OFMA Eitimi Bölümü Öretim Üyesi.

lköretim kinci Kademe Örencilerinin Bilgisayara Yönelik Tutumlarının Çeitli Deikenler Açısından ncelenmesi: Balıkesir Örnei Hatice EREFHANOLU * Canan NAKBOLU ** Hülya GÜR *** ÖZ. Bu çalımada, ilköretim ikinci kademe örencilerinin bilgisayara yönelik tutumları cinsiyet, sınıf ve okul deikenleri açısından incelenmitir. Bu amaçla, Balıkesir ilindeki 3 ilköretim okulunun 6, 7 ve 8. sınıflarında örenim görmekte olan 155 i kız, 115 i erkek, 270 örenci ile çalıılmıtır. Çalımanın sonucunda, örencilerinin bilgisayara yönelik tutumlarının olumlu olduu belirlenirken, sınıf düzeyi ve okul türü ile bilgisayara yönelik tutum arasında anlamlı bir farklılık olduu, ancak cinsiyet ile bilgisayara yönelik tutum arasında anlamlı farkın olmadıı görülmütür. Anahtar Sözcükler: lköretim ikinci kademe örencileri, Bilgisayar Tutum Ölçei, bilgisayara yönelik tutum. GR Bilgisayarların günlük hayattaki kullanımları giderek yaygınlamaktadır. Dier taraftan, örencilerin çaa ayak uydurabilecek, topluma yararlı birer birey olarak yetitirilmesinin amaçlanması, okullarımızda örencilere bilgisayar dersinin verilmesini oldukça önemli hale getirmitir. Bilgisayar bulunduran okullarda öretmenlerin, velilerin ve örencilerin deiiklie daha açık olduu görülmektedir. Aratırmalarda, bilgisayarın örencileri ezberlemekten kurtarıp, yüklerini hafiflettii, bunun yanı sıra, çocukların problem çözmelerini daha istekli hale getirip, onları birbirleri ile rekabet etmekten çok yardımlamaya yönelttii gösterilmektedir. Ayrıca doru yönlendirildiinde, bilgisayarların öretmen merkezli öretimden, örenci merkezli öretime geçii de saladıı belirtilmektedir (Riza, 2000). Bilgisayar, örenciyi motive edici, yaratıcı düünmeyi gelitirici soyut kavramlar için görsel elementleri içermekte, hayal gücünü ve merakını gelitirici özellikler de taımaktadır (Demirel ve dierleri, 2005). Yurt içi ve yurt dıı kaynaklı, hem öretmenlerin hem de örencilerin bilgisayara yönelik tutumlarının belirlendii birçok çalıma yapılmıtır (Altun ve dierleri, 2004; Yenice, 2003; Morales, 1999; man ve dierleri, 2004; Skapka ve Ferrari, 2003; Taghavi, 2006; Pekda ve Erkıp, 2006; Roussos, 2007). Bilgisayara yönelik tutumların aratırıldıı çalımalar incelendiinde, çalımaların bir kısmının farklı düzeydeki örenci gruplarının bilgisayara yönelik tutumlarının ölçülmesine yönelik tutum ölçei gelitirilmesi ve tutum ölçümlerinin çeitli deikenler açısından aratırmasına yönelik olduu görülürken, bir kısmının da, bilgisayara yönelik tutumlar ile farklı durumlar (örnein, bilisel stil, örenme biçimi gibi) arasındaki ilikilerin incelenmesine yönelik olduu görülmektedir. lköretim ikinci kademe örencilerinin, bilgisayar dersine yönelik algılarının belirlenmeye çalııldıı, Bolu ilinde gerçekletirilen bir çalımada, örencilerin bilgisayar dersine yönelik algıları ile sınıf ve cinsiyet deikenleri arasında anlamlı bir fark bulunamamı; evlerinde bilgisayar eriimi bulunan örenciler ile evlerinde bilgisayar eriimi bulunmayan örencilerin bilgisayar dersine yönelik algıları arasında anlamlı bir fark olduu belirlenmitir (Altun ve dierleri, 2004). lköretim 8. sınıf düzeyinde bilgisayar destekli fen öretimi yönteminin örencilerin fen ve bilgisayar tutumlarına etkisini belirlemek amacıyla Aydın ilinde yapılan bir baka çalımada ise, bilgisayar destekli fen öretiminin örencilerin Fen Bilimine ve bilgisayara yönelik tutumlarını olumlu yönde etkiledii belirtilmitir. Bilgisayar kullanma süresi ile bilgisayara yönelik tutumlar arasında da anlamlı ilikiler olduu bulunmutur (Yenice, 2003). Asan (2002), örenim görülen alan, cinsiyet, bilgisayar deneyimi * Hatice EREFHANOLU, Balıkesir Üniversitesi Bilgisayar ve Öretim Teknolojileri Eitimi Bölümü Yüksek Lisans Örencisi, Balıkesir Merkez Fatih lköretim Okulu Bilgisayar Öretmeni. ** Doç. Dr. Canan NAKBOLU, Balıkesir Üniversitesi, Necatibey Eitim Fakültesi, OFMA Eitimi Bölümü Öretim Üyesi. e-posta: canan@balikesir.edu.tr *** Yard. Doç. Dr. Hülya GÜR, Balıkesir Üniversitesi, Necatibey Eitim Fakültesi, OFMA Eitimi Bölümü Öretim Üyesi. 786

gibi deikenlerin, öretmen adaylarının bilgisayara yönelik tutumlarına etkisinin aratırdıı çalımada, Fen Bilgisi ve Sosyal Bilgiler alanında örenim gören öretmen adayının bilgisayara yönelik tutumlarını incelemitir. Aratırmanın bulguları, genel olarak öretmen adaylarının bilgisayarı olumlu deerlendirdikleri ve kendilerini bilgisayar karısında rahat hissettiklerini ortaya çıkarmıtır. Daha önce bilgisayar dersi almamı, Fen Bilgisi Öretmenlii örencilerinin Sosyal Bilgiler örencilerine oranla tutumları daha olumlu iken, bilgisayar dersi alan örencilerde bölümün önemli bir etkisinin olmadıı belirlenmitir. Bilgisayara yönelik tutumlarda cinsiyet farklılıı gözlemlenmezken, sonuçlar bilgisayar deneyiminin tutum puanını olumlu yönde etkilediini ortaya koymutur (Asan, 2002). Meksika daki öretmen ve örencilerin bilgisayara yönelik tutumlarını aratırmak amacıyla gerçekletirilen bir çalımada, farklı corafi ve sosyo-ekonomik düzeylere sahip 4 eyaletten 9. sınıf örencileri ile öretmenler ile çalıılmıtır. Çalıma sonunda, evde bilgisayar kullanma oranının öretmenlerde daha yüksek olduu, öretmenlerin bilgisayara yönelik tutum ortalamalarının daha yüksek olduu belirlenmitir (Morales, 1999). 1986-2005 yılları arasında bilgisayara yönelik tutumlarındaki deiimin aratırılması amacıyla yapılan bir baka çalımada, Ohio Üniversitesi nden 254 üniversite örencisine bilgisayar kullanımına yönelik tutum ölçei uygulanmıtır. Sonuçlara bakıldıında, bilgisayar baında zaman geçirmenin tutuma olumlu yönde etkisinin olduu, ancak bilgisayar kurslarına katılımın, zaman içinde tutuma etkisinin kalmadıı görülmütür. Ayrıca, kızlar ve erkekler arasında tutum yönünden anlamlı bir fark gözlenememitir (Popovich ve dierleri, 2006). Pensilvanya Üniversitesindeki örencilerle yapılan dier bir çalımada ise, bilgisayar deneyimi ve bilgisayar tutumları arasındaki ilikinin incelenmesi amaçlanmıtır (Potosky and Bobko, 2001). Örenciler, bilgisayar ile ilgili inançları, bilgisayara yönelik tutumları ve bilgisayar deneyimleri ile ilgili maddeler içeren anketleri cevaplamılardır. Çalımanın sonucunda bilgisayara yönelik tutum ve bilgisayar deneyimi arasında güçlü ve olumlu bir ilikinin bulunduu belirlenmitir. Amerikadaki bir Üniversitenin örencilerinin bilgisayara yönelik tutumlarını inceleyen Taghavi çalımasında, ya farkının bilgisayara yönelik tutumlar üzerinde etkisi olmadıını belirlerken, sınıf farkının az da olsa örencilerin bilgisayar tutumları üzerinde etkili olduunu, son sınıflardaki örencilerinin tutumlarının daha pozitif olduunu saptamıtır. Ayrıca bu çalımada, evlerinde bilgisayara sahip olan örencilerin bilgisayara yönelik daha olumlu tutum içinde oldukları da belirlenmitir (Taghavi, 2006). Öretmen adaylarının bilisel stilleri ile bilgisayara yönelik tutumlarını belirlemek ve aralarındaki ilikiyi incelemek amacıyla, Abant zzet Baysal Üniversitesi, Eitim Fakültesinde okuyan birinci, ikinci ve üçüncü sınıf örencileri ile bir çalıma yapılmıtır (Altun, 2003). Çalımada, örencilerin genel olarak bilgisayara karı tutumlarında kararsız oldukları belirlenmitir. Bilgisayar dersi alma durumunun, bilgisayara karı tutumlarını olumlu yönde etkiledii görülmütür. Bilgisayar dersi alan, almayan ve genel olarak tüm öretmen adaylarının bilisel stilleri ile bilgisayara karı tutumları arasında düük ve istatistiksel olarak anlamlı olmayan ilikiler bulunmutur. Çalımada, öretmen adaylarının bilgisayara karı tutumlarını kestirmede bilisel stillerin etkili bir deiken olmadıı sonucuna ulaılmıtır. Erdoan (2006), öretmen adaylarının örenme biçimlerine göre bilgisayar destekli eitim tutumları ve bilgisayar baarılarını karılatırmak amacıyla, Marmara Üniversitesi, Atatürk Eitim Fakültesindeki öretmen adayları ile çalıılmıtır. Çalımada, görsel aırlıklı örenme biçimine sahip öretmen adaylarının, bilgisayara yönelik tutum puanları anlamlı bir ekilde yüksek bulunmutur. Aynı ekilde, görsel aırlıklı örenen öretmen adaylarının tutum puanları ile bilgisayar baarıları arasında istatistiksel olarak anlamlı ilikiler bulunmaktadır. Aratırmanın Problemi Balıkesir ilindeki üç lköretim okulunun, 6, 7, 8. sınıflarında bulunan örencilerin bilgisayara yönelik tutumları hangi yöndedir ve cinsiyet, okul türü, sınıf düzeyi deikenlerine göre nasıl deimektedir? Alt Problemler Örencilerin bilgisayara yönelik tutumlarında, cinsiyete göre anlamlı bir fark var mıdır? 787

Örencilerin bilgisayara yönelik tutumlarında, örenim görülen okula göre anlamlı bir fark var mıdır? Örencilerin bilgisayara yönelik tutumlarında, sınıf düzeyine göre anlamlı bir fark var mıdır? Aratırmanın Sınırlılıkları Aratırma, Balıkesir ilinin merkez üç ilköretim okulundaki ikinci kademe örencileri ile sınırlıdır. Aratırmanın Modeli YÖNTEM Çalıma, lköretim ikinci kademe örencilerinin bilgisayara yönelik tutumlarının ve bu tutumlarının cinsiyet, okul türü, sınıf düzeyi deikenlerine göre deiiminin belirlenmesi yönüyle betimsel bir çalıma olup, çalımada Tekil Tarama Modeli kullanılmıtır (Karasar, 2000 ). Evren ve Örneklem Aratırmanın evrenini Balıkesir ili merkez ilköretim okullarında örenim görmekte olan ilköretim ikinci kademe 6, 7 ve 8. sınıf örencileri oluturmaktadır. Bu evren, 2006-2007 Balıkesir Milli Eitim Müdürlüü verilerine göre, 22938 i kız, 24539 u erkek olmak üzere toplam 44477 örenciden olumaktadır. Örneklem seçiminde, ilk olarak bilgisayar laboratuarı bulunması ve etkin ekilde bu laboratuarların kullanıldıı okul olması, ikinci olarak da farklı soysa-ekonomik düzeydeki semtlerde yer almaları ve ulaılabilir olma durumları göz önüne alınmıtır. Üç okuldan, 1 nolu okul, soysa-ekonomik düzeyi oldukça düük ailelerin yaadıı bir bölgede, iki nolu okul, soysa-ekonomik düzeyi son derece yüksek ailelerin yaadıı bir bölgede, 3 nolu okul ise, iki farklı bölgeden örenci almakta olup, bunlardan biri gelir durumu orta düzeyde, dieri ise eitim seviyesi ve gelir düzeyi düük olan ailelerin yaadıı bir bölgeden örenci almaktadır. Her üç okulda da dersleri farklı bilgisayar öretmenleri yürütmektedir. lk iki okulun bilgisayar öretmeni bayan, üçüncü okulun öretmeni ise erkek olup, her üç öretmende, bilgisayar öretmenlii mezunu, 4-5 yıllık mesleki deneyime sahip öretmenlerdir. Öretmenlerin hepsinin, ders ilemeleri müfredata uygun ve birbirleri ile benzer olduu öretmenlerle yapılan görümelerde belirlenmitir. Örencilerin bilgisayara yönelik tutumlarını belirlemek amacıyla kullanılan bilgisayara yönelik tutum ölçeinin yeniden gelitirilmesi ve yapı geçerliliinin incelenmesi için, öncelikle bir plot çalıma yapılmıtır. Pilot çalımada ilk iki okul yer alırken, asıl çalıma da bu okulda pilot çalımada yer almayan örencilerin bulunduu sınıflarda tutum ölçeinin uygulaması yapılmıtır. Ölçein tekrar gelitirilmesi çalımasında 252 ikinci kademe örencisi yer alırken, asıl çalımadaki örneklem grubu, 155 i kız, 115 i erkek olmak üzere toplam 270 ikinci kademe örencisinden olumaktadır. Veri Toplama Aracının Hazırlanması Aratırmada, örencilerin bilgisayara yönelik tutumlarını belirlemeye yönelik olarak, Loyd ve Gressard (1984) tarafından gelitirilen ve Berberolu ve Çalıkolu (1991) tarafından Türkçeye çevirilip, güvenirlii Cronbach Alpha olarak 0.90 bulunan Computer Attitude Scale (CAS) Bilgisayara Yönelik Tutum Ölçei nden yararlanılmıtır (12). 5 li likert türündeki bu ölçekte her bir madde için; Kesinlikle Katılmıyorum, Katılmıyorum, Kararsızım, Katılıyorum ve Tamamen Katılıyorum seçenekleri yer almaktadır. Bu ölçek aaıda da açıklandıı ekilde, bir pilot çalıma ile çalıma için tekrar gelitirilmitir (Ek1). Ölçein yapı geçerlii: (1) faktör analizi, (2) madde toplam korelasyonları ve (3) madde ayırıcılık özellii kullanılarak incelenmitir. Verilerin analizinde, SPSS 12.0 programı kullanılmıtır. Deneme formu 40 maddeden oluan ölçein maddelerinin belirli bir nitelii ölçüp ölçmediini ayırt etmek için, 252 ikinci kademe örencisine uygulanmı ve madde bazında faktör analizi yapılmıtır. Daha sonra her bir maddeden elde edilen puanlar ile testin bütününden elde edilen puanların karılatırılması yapılmı ve maddelerin toplam madde korelasyon katsayılarına bakılmıtır. Ayrıca maddelerin ayırt edicilik gücünü saptamak için yapılan madde analizi ile ölçekten elde edilen ham puanlar küçükten büyüe doru sıralandıktan sonra, alt ve üst grupların puan ortalamalarının t 788

deerleri hesaplanarak maddelerin ayırt edicilik güçleri elde belirlenmitir. Son olarak ölçein güvenilir olup olmadıını saptamak amacıyla Cronbach Alpha deerine bakılmıtır. Gerçekletirilen bu ilemlerin ayrıntılı açıklamaları aaıda verilmitir. Faktör Analizi: Ölçein yapı geçerliini salamak amacıyla; Kaiser-Meyer-Olkin (KMO) testinin 0.864 ve Bartlett testinin anlamlı çıkması üzerine faktör analizi teknikleri uygulanmıtır. Yapılan analizde ilk olarak, faktör yük deeri 0.45 ve üstündeki maddelerle, biniik olmayan maddelerin ölçekte kalması esas alınmıtır. Ancak, daha sonra olumlu ve olumsuz madde sayısı arasında bir denge yakalayabilmek amacıyla az sayıda madde için, bu sınır deer aaıya çekilmi ve 0.30 olarak alınmıtır. Böylece, faktör yük deeri 0.30 un altında olan 9, 1, 15 ve 32 nolu 4 maddenin ölçekten çıkarılması uygun bulunmutur. Böylece geriye kalan 39 maddeden, biniik olan maddelere bakılmı ve 40, 25, 3, 8, 2, 31, 4, 14, 39, 35, 28, 19, 6, 10 ve 23 nolu 15 madde, birden fazla faktöre girdii için ölçekten çıkarılmı ve sonuçta ölçekte 21 madde kalmıtır. Kalan 21 madde üzerinde yapılan faktör analizi neticesinde KMO katsayısı 0.877 ve Barlett katsayısı anlamlı bulunmutur. Kalan maddelerin 6 faktör altında toplandıı görülmütür. Bu faktörlerin 4 ünün ölçein %42.6 sını açıkladıı görülmü ve uzman görüü alınarak maddeler 4 faktör altında toplanmıtır. Bu durumda; 5 ve 6. faktörleri oluturan maddelerden 13, 7 ve 5 maddeleri 3. faktöre, 11. ve 12. maddeler 4. faktöre alınarak maddeler sırasıyla güven, isteklilik, isteksizlik ve inanç balıkları altında toplanmıtır. Her bir faktörün Cronbach s Alfa güvenirliklerine bakıldıında; 1. faktör için 0.753, 2. faktör için 0.716, 3. faktör için 0.723 ve 4. faktör için 0.720 deerleri bulunmutur. Madde Toplam Korelasyonu: Yapılan çalımada, verilere ilikin madde-test korelasyonları, birinci faktör yükleri ve madde ortalamaları hesaplanmı ve madde test korelasyonu anlamlı (p<0.05), temel bileenler analizinin birinci boyutunda faktör yükleri 0,30 un üzerinde olan 21 madde ölçee alınmıtır. Seçilen maddelerin madde-test korelasyonları, Tablo 1 de verilmitir. Ölçee alınan maddelerin madde-test korelasyonları 0.339 ile 0.595, temel bileenler analizine göre hesaplanan birinci faktör yükleri 0.398 ile 0.3, ölçek maddelerinin puan ortalaması ise 3.58 ile 4.54 arasında deimektedir. Madde Tablo 1. Madde Test Korelasyonu Madde-test korelâsyonu Temel bileenler analizi 1. faktör yükü Ortalama 5,400,448 4,22 7,372,426 3,59 11,514,582 4,39 12,439,501 4,54 13,350,413 4,54 16,444,512 4,17 17,339,398 3,58 18,432,502 4,20 19,453,521 3,96 20,383,453 3,81 21,545,607 4,39 22,507,578 3,94 24,540,601 4,42 26,513,586 4,28 27,467,540 3,74 30,476,555 4,48 33,488,566 4,21 34,490,575 4,27 36,523,594 4,25 37,513,585 4,37 38,595,3 4,15 789

Tablo 2. Madde Ayırt Edicilii ile lgili olarak Yapılan t testi sonuçları Madde N Mean Std. Deviation %27 alt ve üst karılatırılmasına yönelik t deeri Sig. (2- tailed) M5 M7 M11 M12 M13 M16 M17 M18 M19 M20 M21 M22 M24 M26 M27 M30 M33 M34 M36 M37 M38 3,59 1,225-7,553 0,00 4,81,526-7,553 0,00 2,84 1,180-7,555 0,00 4,32 1,112-7,555 0,00 3,85 1,123-7,817 0,00 4,94,237-7,817 0,00 4,13,960-6,742 0,00 4,94,237-6,742 0,00 4,06 1,244-4,887 0,00 4,85,497-4,887 0,00 3,60 1,211-6,924 0,00 4,75,632-6,924 0,00 2,85 1,341-6,580 0,00 4,31 1,237-6,580 0,00 3,53 1,139-8,137 0,00 4,79,587-8,137 0,00 3,24 1,235-9,048 0,00 4,71,520-9,048 0,00 2,93 1,238-9,415 0,00 4,65,860-9,415 0,00 3,54 1,190-9,172 0,00 4,93,359-9,172 0,00 3,19,996-10,374 0,00 4,,633-10,374 0,00 3,50 1,310-8,852 0,00 4,94,293-8,852 0,00 3,43 1,041-10,804 0,00 4,91,448-10,804 0,00 2,76 1,211-10,467 0,00 4,60,794-10,467 0,00 3,84 1,016-8,434 0,00 4,93,315-8,434 0,00 3,31 1,225-11,232 0,00 4,99,121-11,232 0,00 3,43 1,226-9,225 0,00 4,91,511-9,225 0,00 3,53 1,190-8,553 0,00 4,88,533-8,553 0,00 3,72 1,049-9,243 0,00 4,94,293-9,243 0,00 3,34 1,045-10,597 0,00 4,81,465-10,597 0,00 Maddelerin Ayırt Edicilik Özellii: Yapı geçerliliinin salanması için ayrıca ölçekte yer alan her bir maddenin tutum düzeyi bakımından bireyleri ayırt etmede ne derece yeterli olduunu belirlemek amacıyla ölçek puanlarına göre üst %27 ve alt %27 lik grubun madde puanları arasındaki farkın anlamlılıına bakılmıtır. Ölçein iç geçerlilie sahip olup olmadıını anlamak için baımsız gruplar için t testi nden yararlanılmıtır. Öncelikle test puanları büyükten küçüe doru sıralanmı, daha sonra grubun %27 sinin kii olduu belirlenmitir. Son olarak ölçek puanlarına göre; en düük puandan 790

balayarak kii, en yüksek puandan balayarak kii alınmı, arada kalanlar ileme dahil edilmemitir. Buna göre maddelerin ayırt edicilik gücünü saptamak için yapılan madde analizi ile ölçekten elde edilen ham puanlar küçükten büyüe sıralandıktan sonra alt %27 ve üst %27 yi oluturan grupların puan ortalamalarının t deerleri hesaplanarak maddelerin ayırt edicilik güçleri elde edilmitir. Elde edilen bulgular Tablo 2 de sunulmutur. Her maddenin istenen düzeyde ayırt edici olduu saptanmıtır (p<.001). Ölçein Güvenirlii: Hazırlanan ölçein Cronbach Alpha iç tutarlılık katsayısı hesaplanmıtır ve bu deer 0.869 olarak bulunmutur. Faktörlerin Cronbach Alpha iç tutarlılık katsayıları sırasıyla 0.753, 0.716, 0.723 ve 0.720 olarak bulunmutur. Verilerin Toplanması Pilot çalıma sonucu yapı geçerliliinin incelenmesinden sonra tekrar düzenlenen ve 21 madde içeren bilgisayara yönelik tutum ölçei Balıkesir ilindeki 3 ilköretim okulunun 6, 7 ve 8. sınıflarından 270 ikinci kademe örencisine uygulanmıtır. Ölçekler fotokopi yoluyla çoaltılarak elden verilmi ve ilk yazarın gözetiminde uygulanmıtır. Veri Analizi Bilgisayara yönelik tutum ölçeinden elde edilen veriler, SPSS 12.0 programı kullanılarak analiz edilmitir. Verilerin analizinde betimsel istatistiksel analizler gerçekletirilerek, veriler yüzde, frekans, ortalama ve standart sapma eklinde belirlenmitir. Tutum ölçei sonuçlarının normal daılım göstermemesi nedeniyle, anlamlılık analizleri için parametrik olmayan testlerden, Mann Whitney U ve Kruskal Wallis testleri kullanılmıtır (Büyüköztürk, 2004). Örencilerin bilgisayara yönelik tutum ölçeinden elde dilen puanlar, aaıda gösterildii ekilde kodlanmıtır: 0-21 uan arası ise çok düük 1 puan, 22-42 puan arası ise düük 2 puan, 0-22 43-63 arası ise orta 3 puan, 64-84 arası ise yüksekpuan, 0-23 85-105 arası ise çok yüksek5 puan. BULGULAR Çalımaya Katılan Örencilere Ait Bulgular Aratırmaya katılan örencilerin cinsiyet, okul türü ve sınıf düzeylerine göre daılımı Tablo 3 de verilmitir. Tablo 3. Örencilerin Çeitli Deikenlere Göre Daılımı (N=270) Deikenler F % Kız 155 57 Cinsiyet Erkek 115 43 A 87 32 Okul Türü B 100 37 C 83 31 6 104 38 Sınıf Düzeyi 7 86 32 8 80 30 Toplam - 270 100 791

Tablo 3 den görüldüü gibi, ankete katılan örencilerin % 57 ini kız örenciler olutururken, % 43 sini de erkek örenciler oluturmaktadır. Örencilerin % 32 si A okulunda, % 37 si B okulunda ve %31 ide C okulunda örenim görmektedir. Örencilerin % 38 i 6. sınıfa, % 32 si 7. sınıfa ve %30 u de 8. sınıfa devam etmektedirler. Örencilerin Bilgisayara Yönelik Tutumları ile lgili Bulgular Tutum Puanlarına likin Bazı Betimsel statistik Deerleri ile Normalite Testine Ait Bulgular Bu kısımda, çalımanın üç alt problemlerine yanıt bulmak amacıyla elde edilen bulgular yer almaktadır. Bu amaçla, çalımaya katılan örencilerin bilgisayara yönelik tutumlarına, cinsiyet, okul türü ve sınıf düzeylerinin etkisine ait analizleri gerçekletirmek için, öncelikle verilerin normal daılım gösterip göstermedikleri aratırılmıtır. Bunun için, tutuma ilikin verilere ait normalite testi yapılıp, histogram hazırlanmıtır. Çalımaya katılan örencilerin bilgisayara yönelik tutumlarına ilikin, betimsel istatistik verileri Tablo 4 ve Tablo 5 de, Normalite testi bulguları Tablo 6 da ve histogram da ekil 1 de verilmitir. Tablo 4. Örencilerin Bilgisayara Yönelik Tutumlarına likin Betimsel statistik Verileri statistikler Tutum Ortalama 4,64 Ortanca 5,00 Varyans,31 Std. Sapma,55 Minimum 3 Maksium 5 Range 2 Tablo 5. Örencilerin Bilgisayara Yönelik Tutumlarına likin Frekans ve Yüzde Deerleri Tutum Frekans Yüzde Geçerli yüzde Birikimli yüzde Orta 10 3,7 3,7 3,7 Iyi 77 28,5 28,5 34,7 Çok iyi 183 67,8 67,8 100,0 Toplam 270 100,0 100,0 Tablo 6. Örencilerin Bilgisayara Yönelik Tutumlarına Ait Normalite Testi Bulguları Kolmogorov-Smirnov a statistik df Anlamlılık Tutum,420 270,000 a Lilliefors anlamlılık düzeltmesi Gerek histogram, gerekse Kolmogorov Smirnnov testi sonuçlarından, tutum puanlarının normal daılım göstermedii görülmektedir (p<0,05). Bu nedenle, bundan sonraki veri deerlendirilmesinde, parametrik olmayan testlerin kullanılmasının uygun olacaı düünülmütür. 792

200 TUTUM 100 Frequency 0 3,00 3,50 4,00 4,50 5,00 Std. Dev =,55 Mean = 4,64 N = 270,00 TUTUM ekil 1. Örencilerin Bilgisayara Yönelik Tutumlarına Ait Histogram Örencilerin Bilgisayara Yönelik Tutumlarına, Cinsiyetin Etkisine Ait Bulgular Tablo 7 de iki gruba ait betimsel istatistik verileri, Tablo 8 ve Tablo 9 da ise örencilerin bilgisayara yönelik tutumlarının cinsiyete göre anlamlı bir farklılık gösterip göstermedii yönündeki analize ait bulgular yer almaktadır. Tablo 7. Kız ve Erkek Örencilere Ait Frekans, Ortalama ve Standart Sapma Deerleri CNSYET N Ortalama Std. Sapma TUTUM Kız 155 4,65,49 Erkek 115 4,63,63 Toplam 270 4,64,55 Tablo 8. Örencilerin Bilgisayara Yönelik Tutumuna Cinsiyetin Etkisine ait Ortalamalar CNSYET N Ortalama Sırası Sıralar Toplamı TUTUM kız 155 133,43 201,50 erkek 115 138,29 15903,50 toplam 270 Tablo 9. Örencilerin Bilgisayara Yönelik Tutumuna Cinsiyetin Etkisine ait Mann-Whitney U Testi Tutum Mann-Whitney U 8591,500 Wilcoxon W 201,500 Z -,620 Asymp. Sig.(2-tailed),535 Mann- Whitney U testi sonuçlarına göre p(0.535)>0.05 olduundan kız ve erkek örencilerin bilgisayara yönelik tutumları arasında anlamlı bir farkın olmadıı görülmektedir. Tablo 7 den de 793

görüldüü gibi kız ve erkek örencilerin ortalama puanlarının birbirine yakın ve her iki grubun tutumlarının olumlu olduu görülmektedir (ortalama >2.5). Örencilerin Bilgisayara Yönelik Tutumlarına, Okul Türünün Etkisine Ait Bulgular Okul türünün bilgisayara yönelik tutum üzerindeki etkisine bakıldıında, bulguların analizi okul türünün üç deer alması nedeniyle, Kruskal- Wallis Testi ile gerçekletirilmitir. Tablo 10 de iki gruba ait betimsel istatistik verileri, Tablo 11 ve Tablo 12 de ise örencilerin bilgisayara yönelik tutumlarının okul türüne göre anlamlı bir farklılık gösterip göstermedii yönündeki analize ait bulgular yer almaktadır. Tablo 10. Üç Okuldaki Örencilerin Tutumlarına Ait Frekans, Ortalama ve Standart Sapma Deerleri %95 ortalama için güven aralıı Okul Türü N Ortalama Std.Sapma Std. Hata Alt sınır Üst sınır Minumum Maksimum 1 87 4,70,53 5.69E-02 4,59 4,81 3 5 2 100 4,72,49 4,94E-02 4,62 4,82 3 5 3 83 4,48,61 6,72E-02 4,35 4,62 3 5 TOPLAM 270 4,64,55 3,36E-02 4,57 4,71 3 5 Tablo 11. Örencilerin Bilgisayara Yönelik Tutumuna Okul Türünün Etkisine ait Ortalamalar okul N Ortalama sırası TUTUM 1 87 143,13 2 100 144,33 3 83 116,86 toplam 270 Tablo 12. Örencilerin Bilgisayara Yönelik Tutumuna Okul Türünün Etkisine Ait Kruskal Wallis Testi tutum Chi-Square 10,277 df 2 Asymp. Sig.,006 Kruskal Wallis testi sonuçlarına göre p(,006)<0.05 olduundan, üç okulda da örenim görmekte olan örencilerin bilgisayara yönelik tutumları arasında anlamlı bir farkın olduu görülmektedir. Tablo 10 a bakıldıında ise üç okuldaki örencilerin ortalama puanlarından en yüksek tutumun 2 nolu okula ait olduu ve her üç grubun da tutumlarının olumlu olduu görülmektedir (Ortalama>2.5). Grupların birbirine göre aralarındaki farkın anlamlı olup olmadıı konusunda bir fikir edinmek için One-Way Anova ya bavurulmutur. Her ne kadar yapılan normalite testleri parametrik olmayan testlere göre analizlerin yapılmasını gerektirmise de, burada hem örneklem sayısının yüksek olması (>30) hem de gruplar arası farkı bu yolla görebilmemiz nedeniyle, bir parametrik testin tercih edilmesi gerekmitir. Bu teste ait sonuçlar Tablo 13 de verilmitir. 794

Tablo 13. Örencilerin Bilgisayara Yönelik Tutumuna Okul Türünün Etkisine ait Scheffe Testi Çoklu Karılatırmalar Ortalalama %95 Güven Aralıı Farkı (I) OKUL (J) OKUL (I-J) Std. Hata Anlamlılık Alt sınır Üst sınır 1 2-1,89E-02 7,98E-02,972 -,22,18 3,22 * 8,35E-02,033 1,36E-02,42 2 1 1,89E-02 7,98E -02,972 -,18,22 3,24 * 8,08E-02,014 3,91E-02,44 3 1 -,22 * 8,35E-02,033 -,42-1,36E-02 2 -,24 * 8,08E-02,014 -,44-3,91E-02 * Ortalama farkı.05 seviyesinde anlamlıdır., Baımlı Deiken: TUTUM, Scheffe Tablo 13 e bakıldıında ise 1. ve 2. okullardaki örencilerin bilgisayara yönelik tutumları arasında anlamlı bir fark görülmemektedir (p(0,967)>0,05). Ancak 1. ve 3. sınıflar ile 2. ve 3. okullardaki örencilerin tutumları arasında, p(,0033)<0.05 ve p(,0014)<0.05 olması nedeniyle, anlamlı bir fark olduu görülmektedir. Örencilerin Bilgisayara Yönelik Tutumlarına, Sınıf Düzeyinin Etkisine Ait Bulgular Sınıf düzeyinin bilgisayara yönelik tutum üzerindeki etkisine bakıldıında, bulguların analizi sınıf düzeyinin üç deer alması nedeniyle, Kruskal- Wallis Testi ile gerçekletirilmitir. Tablo 14 te iki gruba ait betimsel istatistik verileri, Tablo 15 ve Tablo 16 da ise örencilerin bilgisayara yönelik tutumlarının sınıf düzeyine göre anlamlı bir farklılık gösterip göstermedii yönündeki analize ait bulgular yer almaktadır. Tablo 14. Üç Ayrı Sınıf Düzeyindeki Örencilerin Tutumlarına Ait Frekans, Ortalama Ve Standart Sapma Deerleri %95 ortalama için güven aralıı Sınıf N Ortalama Std.Sapma Std. Hata Alt sınır Üst sınır Minumum Maksimum 6 104 4,79,50 4,86E-02 4,69 4,88 3 5 7 86 4,71,46 4,93E-02 4,61 4,81 4 5 8 80 4,38,62 6,98E-02 4,24 4,51 3 5 TOPLAM 270 4,64,55 3,36E-02 4,57 4,71 3 5 Tablo 15. Örencilerin Bilgisayara Yönelik Tutumuna Sınıf Düzeyinin Etkisine ait Ortalamalar Sınıf N Ortalama sırası TUTUM 6 104 154,83 7 86 141,21 8 80 104,24 toplam 270 Kruskal Wallis testi sonuçlarına göre p (,000)<0.05 olduundan, üç ayrı sınıf düzeyinde örenim görmekte olan örencilerin bilgisayara yönelik tutumları arasında anlamlı bir farkın olduu sonucuna ulaılır. Tablo 14 den, üç ayrı sınıf düzeyindeki örencilerin bilgisayara yönelik 795

tutumlarının olumlu olduu, en iyi tutuma da 6. sınıf örencilerinin sahip olduu görülmektedir (Ortalama>2.5). Tablo 16. Örencilerin Bilgisayara Yönelik Tutumuna Sınıf Düzeyinin Etkisine Ait Kruskal Wallis Testi tutum Chi-Square 29,536 Df 2 Asymp. Sig.,000 Grupların birbirine göre aralarındaki farkın anlamlı olup olmadıı konusunda bir fikir edinmek için, okul türlerinde yapılan ileme benzer ekilde, One-Way Anova ya ba vurulmutur. Bu teste ait sonuçlar Tablo 17 da görülmektedir. Tablo 17. Örencilerin Bilgisayara Yönelik Tutumuna Sınıf Düzeyinin Etkisine ait Scheffe Testi, Çoklu Karılatırmalar Ortalalama %95 Güven Aralıı farkı (I) SINIF (J) SINIF (I-J) Std. Hata Anlamlılık Alt sınır Üst sınır 6. Sınıf 7.sınıf 7,92E-02 7,66E-02,587 -,11,27 8.sınıf,41 * 7,82E -02,000,22,61 7. sınıf 6.sınıf -7,92E-02 7,66E -02,587 -,27,11 8.sınıf,33 * 8,17E-02,000,13,54 8.sınıf 6.sınıf -,41 * 7,82E -02,000 -,61 -,22 7.sınıf -,33 * 8,17E -02,000 -,54 -,13 Ortalama farkı.05 seviyesinde anlamlıdır. Baımlı Deiken: TUTUM, Scheffe Tablo 17 e bakıldıında ise 6. ve 7. sınıfların bilgisayara yönelik tutumları arasında anlamlı bir fark görülmemektedir (p(0,587)>0,05). Ancak 6. ve 8. sınıflar ile 7. ve 8. sınıflar arasındaki farkların, p(,000)<0.05 olması nedeniyle, bu sınıfların bilgisayara yönelik tutumları arasında anlamlı bir fark olduu görülmektedir. TARTIMA, SONUÇ VE ÖNERLER Çalımada, ilköretim ikinci kademe örencilerinin bilgisayara yönelik tutumlarının olumlu olduu sonucuna ulaılmıtır. Kız ve erkek örencilerin bilgisayara yönelik tutumları açısından anlamlı bir fark olmadıı bulunmutur. Dier taraftan, örencilerin bilgisayara yönelik tutumları oldukça yüksek olmasına ramen, bilgisayara yönelik tutum ile sınıf düzeyi ve okul türü arasında anlamlı farklar olduu belirlenmitir. Örencilerin tutumlarının sınıf düzeyinin artması ile biraz dütüü yönünde bir sonuç belirlenmitir. Bu sonuç iki ekilde yorumlanabilir. Yeni yetien nesillerin gittikçe teknoloji ile hem daha erken tanıması hem de daha fazla iç içe olmaları, ayrıca 6. sınıf örencilerinin, yaları nedeniyle bilgisayarları daha çok oyun ve elence amaçlı kullanmaları daha alt sınıfların bilgisayara yönelik tutumlarının daha yüksek çıkmasına neden olabilir. Öte yandan, 7. ve 8. sınıflarda, bilgisayar dersinin azalması, ilginin OKS sınavlarına doru kayması, onları az da olsa bilgisayardan uzaklatırdıını düündürmektedir. Okul türü ile bilgisayara yönelik tutum arasındaki farklılık Okulların tutum ortalamalarına bakıldıında, en fazla tutumun, 2 nolu okulun örencilerinde yüksek olduu görülmektedir. Ekonomik düzeyi oldukça yüksek bir bölge olması nedeni ile bu örencilerin evlerinde bilgisayar bulunma olasılıı yüksek bir gruptur. Daha önceki çalımalar, evlerinde bilgisayar bulunan örencilerin tutumlarının daha yüksek olduunu göstermitir. Ancak, bu yorum, ikinci okul ve 1. okul tutumlarının arasında anlamlı bir fark olmaması nedeniyle, çalıma grubumuz için farklı faktörlerinde tutum 796

üzerinde etkili olduunu göstermektedir. Her üç okulda bilgisayar açısından benzer laboratuara sahip ve benzer müfredatı takip etmektedir. Burada farklılık sadece öretmenlere balanabilir. Her üç öretmende bilgisayar öretmenlii mezenu olmalarına ramen, 1 ve 2 no lu okulun öretmenleri aynı dönemde ve aynı programda okumaları, bu öretmenlerin bilgi birikimlerinin birbirine yakın olduu ve benzer öretim yöntemleri konusunda eitim aldıklarını gösterebilir. Bir derste kullanılan öretim yönteminin, örencilerin o derse olan tutumlarını etkileyecei açıktır. Doaldır ki bu çalımadaki öretmen sayısının 3 ile sınırlı olması, böyle bir yorum için yeterli sayılamaz, ancak ileride bu alanda, daha büyük bir öretmen örneklemi ile yapılacak çalıma bu konuya ıık tutabilir. Bulunan bu sonuçların bir kısmının litaratürdeki bazı çalımalarla da örtütüü görülmektedir. Çalımada cinsiyet farkının örencilerin bilgisayara yönelik tutumlarına bir etkisinin olamadıı, ancak sınıf düzeyi ve okul türü ile bilgisayara yönelik tutum arasında anlamlı bir fark olduu görülmütür. Benzer ekilde, Altun ve dierleri (2004) tarafından yapılan bir çalımada da, ilköretim örencilerinin bilgisayara yönelik tutumları ile cinsiyet deikeni arasında anlamlı bir fark bulunmamıtır. Ancak bu çalımada sınıf düzeyinin de bilgisayara yönelik tutum üzerinde anlamlı bir etkisi gözlenmemitir. Ate ve dierleri (2006) nin yaptıı çalımada da cinsiyetin süper lise hazırlık sınıfları örencilerinin bilgisayara yönelik tutumları üzerinde anlamlı bir etkisinin olmadıı belirlenmitir. Keskin (2006) tarafından üstün ve özel yetenekli çocuklarla yapılan çalımada da, benzer ekilde cinsiyetin bilgisayara yönelik tutum üzerinde bir etkisinin olmadıı görülmütür. Ayrıca bu çalımada sınıf düzeyinin de bilgisayara yönelik tutum üzerinde bir etkisinin olmadıı belirtilmitir. Öretmen adaylarının bilgisayara yönelik tutumlarıyla ilgili yapılan çalımalara bakıldıında, Sülün, enler ve Kozcu (2004) ile Asan (2002) tarafından yapılan iki ayrı çalımada da öretmen adaylarının cinsiyetleri ile bilgisayara yönelik tutumları arasında anlamlı bir fark gözlenmemitir. Üniversite örencilerinin bilgisayara yönelik tutumlarıyla ilgili yapılan çalımalar incelendiinde de, üniversite örencilerinin cinsiyetleri ile bilgisayara yönelik tutumları arasında anlamlı bir farka rastlanmamıtır (Busch, 1995; Pekta ve Erkıp, 2006; Popovich ve dierleri, 2006). Çalımadan elde edilen bu sonuçlar dorultusunda u önerilerde bulunulabilir: Çalımanın sonuçlarında da görüldüü gibi, genel olarak ilköretim ikinci kademe örencileri cinsiyet farkı olmaksızın bilgisayara yönelik olumlu tutum içindedirler. Bu durumun, dier derslerin ileniinde de bir avantaj olarak görülerek dier alan derslerinde bilgisayardan yararlanılması, örencilerin dier alan derslerine olan ilgilerini de artırılabilir. Bunun için de öncelikle bütün alanlarda görev yapan öretmenlerin, temel bilgisayar okuryazarlıı konusunda yetitirilmeleri gerekmektedir. Öretmenlerin yanı sıra yöneticilerin de okulda bilgisayar teknolojisinin kullanımı için gerekli alt yapının oluturulmasında ve kullanılmasında öretmen ve örencileri cesaretlendirici bir tavır içinde olmaları gerekmektedir. Bu çalıma dorultusunda, okul türü ve sınıf düzeyinin bilgisayara yönelik tutum üzerindeki etkisinin daha net olarak ortaya konulması için, ileride okul türü ve örneklem sayısı arttırılarak çalımanın geniletilmesi düünülmektedir. Bu amaçla, lköretim örencileri ile Ortaöretim örencilerinin bilgisayara yönelik tutumları arasında bir fark olup olmadıı yönündeki bir çalıma halen devam etmektedir. Yine, bilgisayara yönelik tutumların farklı durumlarla ve örencilerin farklı özellikleri ile karılatırılması da, bu alanda yapılacak çalımalar açısından dier bir önemli bir konudur. Bu amaçla, çalıma grubumuz örencilerin zeka türleri ile bilgisayara yönelik tutumlarının aratırıldıı dier bir çalımayı da tamamlanmak üzeredir. KAYNAKÇA Altun, A., Gürcan, Z., Yıldırım, Ü.N. (2004). lköretim Örencilerinin Bilgisayar Dersine likin Algıları. Çalıma, IV. Uluslararası Eitim Teknolojileri Sempozyumu, Sakarya Üniversitesinde sunulmutur. Altun, A. (2003). Öretmen Adaylarının Bilisel Stilleri ile Bilgisayara Yönelik Tutumları Arasındaki likinin ncelenmesi. The Turkish Online Journal of Educational Technology, 2(1), Makale 9, [Online]: http://www.tojet.net adresinden alınmıtır. 797

Asan, A. (2002). Fen ve Sosyal Alanlarda Örenim Gören Öretmen Adaylarının Bilgisayara Yönelik Tutumları. Eitim Aratırmaları Dergisi, Sayı 6. 19 Temmuz 2004 tarihinde http://www.aniyayincilik.com.tr adresinden alınmıtır. Ate, A., Altunay, U., Altun, E.(2006). Bilgisayar Destekli ngilizce Öretiminin Lise Hazırlık Örencilerinin ngilizce ye ve Bilgisayara Yönelik Tutumları Üzerindeki Etkileri. Journal of Theory and Practice in Education, 2 (2), 97-112. Berberolu, G., Çalıkolu.G.(1991). Türkçe Bilgisayar Tutum Ölçeinin Yapı Geçerlilii. Ankara Üniversitesi Eitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, :24 (2), 841-845. Busch, T.(1995). Gender Differences in Self- Efficacy and Attitudes Towards Computers, Journal of Educational Computing Research, 12, 147-158 Büyüköztürk,. (2004). Sosyal Bilimler çin Veri Analizi El Kitabı (4.Baskı). Ankara: Pegem A Yayıncılık. Demirel, Ö., Seferolu, S.S. ve Yacı, E.(2005). Öretim Teknolojileri ve Materyal Gelitirme (6.baskı). Ankara: Pegem A Yayınları. Erdoan, Y. (2006). Öretmen Adaylarının Örenme Biçemlerine Göre Bilgisayar Destekli Eitim Tutumlarının Ve Bilgisayar Baarılarının Karılatırılması. Uluslararası nsan Bilimleri Dergisi, 3(2):1-9. man, A., Çalar, M., Altinay, Z., Altinay, F. (2004), Attitudes of Students toward Computers. The Turkish Online Journal of Educational Technology, 3(1), Makale 2, [Online]: http://www.tojet.net adresinden alınmıtır. Karasar, N.(2000). Bilimsel Aratırma Yöntem (10. baskı). Ankara : Nobel Yayın Daıtım Keskin, S. (2006). Üstün Ve Özel Yetenekli Çocuklar ve Bilgisayara ve Bilgisayar Dersine Yönelik Tutumları. Balıkesir Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bilgisayar ve Öretim Teknolojileri Ana Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi. Loyd, B. H., Gressard, C. (1984). Reliability and Factorial Validity of Computer Attitute Scales. Educational and Psychological Measurement, 44 (3), 501-505. Morales, C.(1999). Attitudes towards Computers among Students and Teachers In Mexico, Teacher & Student Attitudes Toward Information Technology in Four Nations. Paper presented at Society of Information Technology & Teacher Education (SITE)'s 10th International Conference, San Antonio, TX Pekta,., Erkıp, F.(2006). Attitudes of Design Students towards Computer Usage in Design. International Journal of Technology and Design Education, 16, 79-95. Popovich, P.,Gullekson, N.,Morris, S.,Morse, B.(2006). Comparing Attitudes Towards Computer Usage by Undergraduates From 1986 to 2005 Paper presented at the Annual Midwestern Psychological Association (MPA) Conference, Chicago, IL. Potosky, D., Bobko, P. (2001). A Model For Predicting Computer Experience from Attitudes Toward Computers. Journal of Busiıness and Psychology, 15 (3), 391-404. Riza, E. T.(2000). Eitim Teknolojisi Uygulamaları ve Materyal Gelitirme(5.baskı). zmir Anadolu Matbaası. Roussos, P. (2007). The Gree computer attitudes scale: construction and assessment of psychometric properties. Shapka, J.D., Ferrari, M. (2003). Computer-related attitudes and actions of teacher candidates. Computers in Human Behavior, 19, 319-334. Sülün, Y., enler B., Kozcu, N. (2004). Fen Bilgisi Öretmenlii Programı Örencilerinin Biyoloji Derslerinde Bilgisayar Ve nternet Kullanımına likin Tutumlarının Belirlenmesi (Mula Üniversitesi Örnei) IV. Uluslararası Eitim Teknolojileri Konferansı, Sakarya. Taghavi, S.E. (2006). The Effects of Age, Access to a Computer, and College Status on Computer Attitudes. Journal of Information technology Impact, 6(1), 1-8. Yenice, N.(2003). Bilgisayar Destekli Fen Bilgisi Öretiminin Örencilerin Fen Ve Bilgisayar Tutumlarına Etkisi. The Turkish Online Journal of Educational Technology TOJET, Cilt 2, Sayı 4, Makale 12[Online]: http://www.tojet.net adresinden alınmıtır. 798

Ek1: Çalımada gelitirilen Bilgisayar Tutum Ölçei Kesinlikle Katılmıyorum Katılmıyorum Kararsızım Katılıyorum Kesinlikle Katılıyorum 1. Bilgisayar dersinden iyi notlar alabilirim. 2. Bilgisayar kullanmak sanırım benim için çok zor olur. 3. Bilgisayar kullanmada iyi olabilecek tipte biri deilim. 4. Bilgisayar dersinde baarılı olabileceimi sanmıyorum. 5. Bilgisayarlarla çalımak gerektiinde kendime yeterince güvenirim. 6. Bir bilgisayar programında hemen çözemediim bir sorun olduunda cevabı bulana kadar vazgeçmem. 7. Bilgisayar kullanmam gerektiinde kendimi rahat hissederim. 8. Bilgisayarlarla çalımaya bir kez balayınca bırakmak benim için çok zor olur. 9. Hayatımda hiçbir zaman bilgisayarları istekli olarak kullanacaımı zannetmiyorum. 10. Günlük hayatımda bilgisayarları çok az kullanacaımı tahmin ediyorum. 11. Bilgisayarlar beni huzursuz eder. 12. Bilgisayarlar kendimi rahatsız hissetmeme neden oluyor. 13. çimden bilgisayarları parçalamak geliyor. 14. Bilgisayarla problemleri çözmek bana çekici gelmiyor. 15. Bilgisayarlarla çalımak sinirlerimi bozar. 16. Bilgisayar kursları almak için zahmete girmem. 17. Bilgisayar derslerinde baarılı olmak benim için önemlidir. 18. Gelecekteki çalımalarım için bilgisayarda ustalamam gerekecek. 19. Bir bilgisayar dili örenmek istiyorum. 20. Bilgisayarlar hakkında sürekli bilgi edinirim. 21. Bilgisayarlarla çalımak zevklidir. 799