KENMOTSU F.PK-MANİFOLDLAR. Ramazan SARI YÜKSEK LİSANS TEZİ MATEMATİK GAZİ ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ŞUBAT 2010 ANKARA

Benzer belgeler
Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi

Para-Kenmotsu Manifoldların Warped Çarpım Hemislant Alt Manifoldlarının Varlık Problemi

T.C. TEKİRDAĞ NAMIK KEMAL ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ MİNKOWSKİ 3-UZAYINDA SABİT AÇILI YÜZEYLER. Gülüzar TÜRKMENOĞLU

T.C. BALIKESİR ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ MATEMATİK ANABİLİM DALI BİHARMONİK EĞRİLER

DUMLUPINAR ÜNİVERSİTESİ AKADEMİK ÖZGEÇMİŞ BELGESİ

İleri Diferansiyel Denklemler

BOZOK ÜNİVERSİTESİ FEN EDEBİYAT FAKÜLTESİ MATEMATİK BÖLÜMÜ BİTİRME TEZİ E 3-BOYUTLU ÖKLİD UZAYINDA HELİSLER VE UYGULAMALARI.

Şimdi de [ ] vektörünün ile gösterilen boyu veya büyüklüğü Pisagor. teoreminini iki kere kullanarak

NAPOLEON PROBLEMİNE FARKLI BİR BAKIŞ

SAÜ Fen Edebiyat Dergisi (2009-II) ÜÇ BOYUTLU LORENTZ UZAYI MANNHEİM EĞRİ ÇİFTİ ÜZERİNE A. ZEYNEP AZAK

8.Konu Vektör uzayları, Alt Uzaylar

İleri Diferansiyel Denklemler

ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ

GENELLEŞTİRİLMİŞ FUZZY KOMŞULUK SİSTEMİ ÜZERİNE

DEĞİŞMELİ BANACH CEBİRLERİNİN GELFAND SPEKTRUMLARI ÜZERİNE

Ç.Ü Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi Yıl:2012 Cilt:28-2

13.Konu Reel sayılar

AFYON KOCATEPE ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ MATEMATİK ANABİLİM DALI BAŞKANLIĞI YÜKSEK LİSANS PROGRAMI

İleri Diferansiyel Denklemler

AFYON KOCATEPE ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ MATEMATİK ANABİLİM DALI BAŞKANLIĞI DOKTORA PROGRAMI

İNVOLÜT B-SCROLL ÜZERİNE YENİ BİR BAKIŞ. Süleyman ŞENYURT * Ordu Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi,Matematik Bölümü, Ordu

SMARANDACHE EĞRİLERİNE AİT BİR UYGULAMA. Süleyman ŞENYURT 1* Selin SİVAS 1

VEKTÖR UZAYLARI 1.GİRİŞ


: : KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ/MATEMATİK ANABİLİM DALI

T.C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ DEJENERE HELİSLER ÜZERİNE

ANKARA ÜN IVERS ITES I FEN B IL IMLER I ENST ITÜSÜ DOKTORA TEZ I. Ismail GÖK MATEMAT IK ANAB IL IM DALI ANKARA 2010.

PAMUKKALE ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ TOPLANABİLEN VEYA SINIRLI OLAN DİZİ UZAYLARI ARASINDAKİ DÖNÜŞÜMLERİN ÖZELLİKLERİ

Leyla Bugay Doktora Nisan, 2011

(14) (19.43) de v yi sağlayan fonksiyona karşılık gelen u = F v fonksiyonunun ikinci türevi sürekli, R de 2π periodik ve

ZAMAN SKALASINDA LİNEER OLMAYAN İNTEGRAL EŞİTSİZLİKLERİ. YÜKSEK LİSANS TEZİ Hakan TEMİZ. Danışman Doç. Dr. Mustafa Kemal YILDIZ

Tez adı: Genelleştirilmiş büzülme dönüşümleri için bazı sabit nokta teoremleri (2016) Tez Danışmanı:(ARAP DURAN TÜRKOĞLU)

Cebir 1. MIT Açık Ders Malzemeleri

LİNEER VEKTÖR ALANLARI VE GEOMETRİK UYGULAMALARI. Türkan YAYLACI ANKARA Her hakkı saklıdır

İndirgenme Boyutu Üç Olan Fibonacci Simetrik Sayısal Yarıgruplarının Bir Sınıfı

ÖZDEĞERLER- ÖZVEKTÖRLER

İleri Diferansiyel Denklemler

T.C. LIGHTLIKE EINSTEIN HİPERYÜZEYLER. Esra KARATAŞ

10.Konu Tam sayıların inşası

Prof.Dr.F.Nejat EKMEKCİ, Prof. Dr. Yusuf YAYLI, BAHAR

1 BAĞINTILAR VE FONKSİYONLAR

ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ

ADNAN MENDERES ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ MATEMATİK ANABİLİM DALI MATEMATİK PROGRAMI DERS LİSTESİ

İleri Diferansiyel Denklemler

İleri Diferansiyel Denklemler

1. GRUPLAR. c (Birleşme özelliği) sağlanır. 2) a G için a e e a a olacak şekilde e G (e ye birim eleman denir) vardır.

Cebir 1. MIT Açık Ders Malzemeleri

İleri Diferansiyel Denklemler

KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ/MATEMATİK ANABİLİM DALI

İleri Diferansiyel Denklemler

Lineer Dönüşümler ÜNİTE. Amaçlar. İçindekiler. Yazar Öğr. Grv.Dr. Nevin ORHUN

Leyla Bugay Haziran, 2012

Lif çarpımı ve simplektik manifoldlar

İç-Çarpım Uzayları ÜNİTE. Amaçlar. İçindekiler. Yazar Öğr. Grv. Dr. Nevin ORHUN

Ders 2: RP 1 ve RP 2 - Reel izdüşümsel doğru ve

ÖZGEÇMİŞ. Yardımcı Doçent Matematik Fırat Üniv Doçent Matematik Fırat Üniv Doçent Matematik İstanbul Üniv.

Salim. Yüce LİNEER CEBİR

İleri Diferansiyel Denklemler

Sayı 31, Ağustos 2013 ISSN Lie Cebirleri İçin (Ön)Çaprazlanmış Modüller Üzerine. On (Pre)crossed Modules Over Lie Algebras

. [ ] vektörünü S deki vektörlerin bir lineer

ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ DOKTORA TEZİ. n - BOYUTLU LORENTZ UZAYINDA B - SCROLLAR. Şeyda KILIÇOĞLU MATEMATİK ANABİLİM DALI

xy, de iki polinom verildiğinde bunların

ÖZGEÇMİŞ. Yardımcı Doçent Matematik Fırat Üniv Doçent Matematik (Geometri) Fırat Üniv

1.GRUPLAR. c (Birleşme özelliği) sağlanır. 2) a G için a e e a a olacak şekilde e G. vardır. 3) a G için denir) vardır.

Özdeğer ve Özvektörler

TÜBĠTAK-BĠDEB. Lise Öğretmenleri (Fizik, Kimya, Biyoloji, Matematik) Proje DanıĢmanlığı Eğitimi ÇalıĢtayı Lise-1 (ÇalıĢtay 2011) π Grubu Proje Raporu

1. Metrik Uzaylar ve Topolojisi

DÜZGÜN ÖLÇÜM. Ali DÖNMEZ Doğuş Üniversitesi, Fen Bilimleri Bölümü. Halit ORHAN Atatürk Üniversitesi, Matematik Bölümü

TAKSİ DÜZLEMİNDE FINSLER-HADWIGER EŞİTSİZLİĞİ

x 2i + A)( 1 yj 2 + B) u (v + B), y 1

Bir özvektörün sıfırdan farklı herhangi bri sabitle çarpımı yine bir özvektördür.

PROJE ADI: Bir Koniğin Üzerindeki Veya Dışındaki Bir Noktadan Çizilen Teğetlerin Denklemlerini Matrisler Yardımıyla Bulma

Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi

Darboux Ani Dönme Vektörleri ile. SPACELIKE ve TIMELIKE YÜZEYLER GEOMETRİSİ. Celal Bayar Üniversitesi Yayınları Yayın No: 0006

A COMMUTATIVE MULTIPLICATION OF DUAL NUMBER TRIPLETS

6. Ders. Mahir Bilen Can. Mayıs 16, 2016

Grassmann Uzaylarının Geometrisi

ÖZ GEÇMİŞ. 4. Öğrenim Durumu: Derece Alan Üniversite Yıl Lisans MÜHENDİSLİĞİ Yüksek Lisans SİSTEM ANALİZİ İTÜ 1982 Doktora MATEMATİK İTÜ 1989

Kuantum Grupları. Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara. Münevver Çelik. Feza Gürsey Enstitüsü, İstanbul 10 Şubat, 2010

Kaynaklar Shepley L. Ross, Differential Equations (3rd Edition), 1984.

Modül Teori. Modüller. Prof. Dr. Neşet AYDIN. [01/07] Mart Prof. Dr. Neşet AYDIN (ÇOMÜ - Matematik Bölümü) Modül Teori [01/07] Mart / 50

FEN FAKÜLTESİ MATEMATİK BÖLÜMÜ YAZ OKULU DERS İÇERİGİ. Bölümü Dersin Kodu ve Adı T P K AKTS

3. Ders. Mahir Bilen Can. Mayıs 11, Önceki Dersteki Sorular ile İlgili Açıklamalar

Yarı-Riemann Uzaylarda Bazı Eğrilik Koşullarına Sahip Lightlike Hiperyüzeyler. Süleyman Cengiz DOKTORA TEZİ

İleri Diferansiyel Denklemler

İleri Diferansiyel Denklemler

ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ DOKTORA TEZİ FERMI-WALKER TÜREVİ VE GEOMETRİK UYGULAMALARI. Fatma KARAKUŞ MATEMATİK ANABİLİM DALI

Temel Kavramlar. (r) Sıfırdan farklı kompleks sayılar kümesi: C. (i) Rasyonel sayılar kümesi: Q = { a b

T.C. SELÇUK ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ

7. BÖLÜM İÇ ÇARPIM UZAYLARI İÇ ÇARPIM UZAYLARI İÇ ÇARPIM UZAYLARI İÇ ÇARPIM UZAYLARI .= Genel: Vektörler bölümünde vektörel iç çarpım;

8. HOMOMORFİZMALAR VE İZOMORFİZMALAR

FİBONACCİ-HANKEL VE PELL-HANKEL MATRİSLERİNİN NORMLARI İÇİN SINIRLAR

ÖZGEÇMĠġ Uluslararası hakemli dergilerde yayınlanan makaleler (SCI & SSCI & Arts and Humanities)

Diferansiyel Geometri (MATH 374) Ders Detayları

Topolojik Uzaylarda Süreklilik Çeşitleri Üzerine

İSTATİSTİKSEL DARALTICI (SHRINKAGE) MODEL VE UYGULAMALARI * A Statistical Shrinkage Model And Its Applications*

Tesadüfi Değişken. w ( )

Matematikte karşılaştığınız güçlükler için endişe etmeyin. Emin olun benim karşılaştıklarım sizinkilerden daha büyüktür.

T.C. HEİSENBERG GRUBUNUN GEOMETRİSİ VE HEİSENBERG GRUBUNDA ÖZEL

3. V, R 3 ün açık bir altkümesi olmak üzere, c R. p noktasında yüzeye dik olduğunu gösteriniz.(10

Transkript:

KENMOTSU F.PK-MANİFOLDLAR Ramazan SARI YÜKSEK LİSANS TEZİ MATEMATİK GAZİ ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ŞUBAT 2010 ANKARA

Ramazan SARI tarafından hazırlanan KENMOTSU F.PK-MANİFOLDLAR adlı bu tezin Yüksek Lisans tezi olarak uygun olduğunu onaylarım. Doç. Dr. Aysel TURGUT VANLI Tez Danışmanı, Matematik Anabilim Dalı. Bu çalışma, jürimiz tarafından oy birliği ile Matematik Anabilim Dalında Yüksek Lisans tezi olarak kabul edilmiştir. Prof. Dr. Baki KARLIAĞA Matematik Anabilim Dalı, Gazi Üniversitesi. Doç. Dr. Aysel TURGUT VANLI Matematik Anabilim Dalı, Gazi Üniversitesi. Prof. Dr. Hasan Hüseyin UĞURLU Matematik Eğitimi Anabilim Dalı, Gazi Üniversitesi. Tarih : 08/02/2010 Bu tez ile G.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü Yönetim Kurulu Yüksek Lisans derecesini onamıştır. Prof. Dr. Bilal TOKLU Fen Bilimleri Enstitüsü Müdürü.

TEZ BİLDİRİMİ Tez içindeki bütün bilgilerin etik davranış ve akademik kurallar çerçevesinde elde edilerek sunulduğunu, ayrıca tez yazım kurallarına uygun olarak hazırlanan bu çalışmada bana ait olmayan her türlü ifade ve bilginin kaynağına eksiksiz atıf yapıldığını bildiririm. Ramazan SARI

iv KENMOTSU F.PK-MANİFOLDLAR (Yüksek Lisans Tezi) Ramazan SARI GAZİ ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ Şubat 2010 ÖZET Bu tezde Kenmotsu f.pk-manifoldların tanımı yapılarak, Kenmotsu f.pkmanifoldlarla ilgili temel teorem ve sonuçlar ispatlandı. Ayrıca Kenmotsu f.pkmanifoldların invaryant alt manifoldları çalışıldı. Son bölümde ise Kenmotsu f.pk-manifoldlar üzerinde yarı-simetrik metrik olmayan konneksiyon tanımlanarak yarı-invaryant alt manifoldlar çalışıldı. Bilim Kodu : 204.1.049 Anahtar Kelimeler : Kenmotsu f.pk-manifoldlar, f.pk-manifoldlar, invaryant alt manifoldlar, yarı-invaryant alt manifoldlar Sayfa Adedi : 94 Tez Yöneticisi : Doç. Dr. Aysel TURGUT VANLI

v KENMOTSU F.PK-MANIFOLDS (M.Sc. Thesis) Ramazan SARI GAZİ UNIVERSITY INSTITUTE OF SCIENCE AND TECHNOLOGY February 2010 ABSTRACT In this thesis, Kenmotsu f.pk manifold are defined, and some theorems and results are given on Kenmotsu f.pk-manifolds. In addition, invariant submanifolds of a Kenmotsu f.pk-manifold studied. Moreover, semi-symmetric non-metrik connection are defined on a Kenmotsu f.pk-manifold, and semiinvariant submanifolds are studied. Science Code : 204.1.049 Key Words : Kenmotsu f.pk-manifolds, f.pk-manifolds, invariant submanifolds, semi-invariant submanifold Page Number : 94 Adviser : Assoc. Prof. Dr. Aysel TURGUT VANLI

vi TEŞEKKÜR Çalışmalarım boyunca yardım ve katkılarıyla beni yönlendiren, değerli vaktini harcamaktan çekinmeyen, yanlışa düştüğümde bana doğru yolu gösteren değerli hocam Doç. Dr. Aysel TURGUT VANLI ya, bu zor süreçte maddi ve manevi desteklerini bir an olsun benden esirgemeyen sevgili aileme teşekkürü bir borç bilirim.

vii İÇİNDEKİLER Sayfa ÖZET......iv ABSTRACT...... v TEŞEKKÜR...vi İÇİNDEKİLER. vii SİMGELER VE KISALTMALAR..... viii 1. GİRİŞ....1 2. TEMEL KAVRAMLAR.... 3 2.1. Temel Kavramlar......3 2.2. Hemen Hemen Değme Metrik Manifoldlar....13 2.3. Hemen Hemen Değme Metrik Manifoldların Torsiyon Tensörü......15 2.4. Hemen Hemen Değme Metrik Manifoldların Alt Manifoldları......18 3. KENMOTSU F.PK-MANİFOLDLAR..23 3.1. F.Pk-Manifoldlar....23 3.2. Torsiyon Tensörü... 25 3.3. Kenmotsu F.Pk-Manifoldlar...... 30 3.4. Kenmotsu F.Pk-Manifoldların Ricci Eğrilik Tensörü.........43 4. BAZI EĞRİLİK ŞARTLARI..... 53 5. KENMOTSU F.PK-MANİFOLDLARIN İNVARYANT ALT MANİFOLDLARI....65 6. YARI SİMETRİK METRİK OLMAYAN KONNEKSİYON İLE TANIMLI BİR KENMOTSU F.PK MANİFOLDUN YARI İNVARYANT ALT MANİFOLDU... 77 6.1. Yarı Simetrik Metrik Olmayan Konneksiyon.....77 6.2. İntegrallenebilir Dağılım 87 KAYNAKLAR.....92 ÖZGEÇMİŞ..94

viii SİMGELER VE KISALTMALAR Bu çalışmada kullanılmış bazı simgeler açıklamalarıyla birlikte aşağıda sunulmuştur. Simgeler Açıklama Şekil operatörü fonksiyonlar de ye diferensiyellenebilir Riemann metriği İkinci temel form Lie operatörü Diferensiyellenebilir manifold nin Nijenhuis tensör alanı Weyl-projectif eğrilik tensörü Ricci operatörü Riemann eğrilik tensörü Reel sayılar uzayı Ricci eğrilik tensörü M nin p noktasındaki teğet uzayı Vektör alanlarının uzayı Dik vektör alanlarının uzayı M nin p noktasındaki dik uzayı Karakteristik vektör alanı [,] Lie braketi

ix 1-form Simgeler Açıklama (1,1) tipinden tensör alanı dağılımına ait vektör alanlarının uzayı

1 1. GĠRĠġ Yano (1963) hemen hemen kompleks ve hemen hemen değme yapıların bir genellemesi olan f-yapıyı tanımladı. Goldberg ve Yano (1971) global çatılandırılan yapıların f.pk-yapı, global çatılandırılan manifoldların f.pk manifold olduğunu tanımladılar. Kenmotsu (1972) hemen hemen değme metrik manifoldların yeni bir sınıfını tanımlamıģtır. Eğrilik tensörü ve Ricci eğrilik tensörü baģta olmak üzere manifoldla ilgili bazı temel kavramlar üzerinde çalıģmıģtır. Tanımlanan bu manifold daha sonra Kenmotsu manifold olarak isimlendirilmiģtir. Falcitelli ve Pastore (2006) Kenmotsu manifoldları (2n+s) boyuta taģıyıp Kenmotsu f.pk-manifoldları tanımlamıģlardır. Bu tanıma göre Falcitelli ve Pastore, ler 1-form olmak üzere eģitliğinden bulmuģlardır. Buradan bir tek nin varlığından bahsetmiģlerdir. Bir tane var ise dir. Çünkü dir. Yani bunlar bir birine dik olan s-tane ortonormal bazdır ve de nin ortonormal bazıdır. lerden bir tane olması lerden de bir tane olmasını gerektirir. Oysa ki Falcitelli ve Pastore makalelerinde manifoldun boyutunun (2n+s) olduğunu anlatmaktadırlar. Bu nedenle Falcitelli ve Pastore nin yaptıkları Kenmotsu f.pk-manifold tanımı aslında Kenmotsu manifold tanımıyla aynıdır. Dolayısıyla yeni bir kavram değildir. Bu tezde hata düzeltilerek (2n+s) boyutlu Kenmotsu f.pk-manifold tanımı yeniden yapılmıģtır. Bu tezin orijinal bölümleri aģağıdaki çalıģmalar doğrultusunda hazırlanmıģtır. (2n+1) boyutlu olan Kenmotsu manifoldlar (2n+s) boyuta genellenip Kenmotsu f.pkmanifold tanımı üçüncü bölümde verilmektedir. Yine bu bölümde, Kenmotsu f.pkmanifoldlara ait temel teoremlerin ispatları yapıldı. Ayrıca Kenmotsu f.pkmanifoldun eğrilik tensörü ve Ricci eğrilik tensörü ile ilgili özellikler verildi. Dördüncü bölümde, Riemann, Ricci ve Weyl projectif eğrilik tensörleri kullanılarak bazı eğrilik Ģartları verildi.

2 BeĢinci bölümde, Kenmotsu f.pk-manifoldun invaryant alt manifoldları incelendi. Kenmotsu f.pk-manifoldun invaryant alt manifoldunun da bir Kenmotsu f.pkmanifold olduğu gösterildi. Gauss ve Weingarten formülleri kullanılarak bazı özellikler ispatlandı. Son bölümde Kenmotsu f.pk-manifoldların yarı-invaryant alt manifoldları çalıģıldı. Ancak burada Riemann konneksiyonu yerine yarı simetrik merik olmayan konneksiyon kullanıldı. Öncelikle Kenmotsu f.pk-manifold üzerinde yarı simetrik metrik olmayan konneksiyon tanımlandı. Bu konneksiyon ile birlikte Kenmotsu f.pk-manifoldlar üzerinde temel sonuçlar elde edildi. Bölümün son kısmında ise manifold üzerindeki dağılımların hangi Ģartlar altında integrallenebilir olduğu incelendi.

3 2. TEMEL KAVRAMLAR 2.1.1 Tanım Diferensiyellenebilir bir manifold olsun. üzerindeki vektör alanlarının uzayı ve den ye fonksiyonların uzayı olmak üzere dönüģümü bilineer, simetrik ve pozitif tanımlı ise ye üzerinde bir Riemann metriği (veya metrik tensör) ve ikilisine de bir Riemann manifoldu adı verilir [Hacısalihoğlu,1983]. 2.1.2 Tanım Diferensiyellenebilir bir manifold ve bir dönüģümü verilsin. ve için, özelliklerini sağlıyorsa ya manifoldu üzerinde bir lineer konneksiyon denir [Hacısalihoğlu,1983]. 2.1.3 Tanım U bir K cismi üzerinde bir vektör uzayı ve dönüģümü Bilineer Anti-Simetrik

4 için Ģartlarını sağlıyorsa [,] dönüģümüne, U üstünde bir Lie operatörü (Lie parantez operatörü) denir [Hacısalihoğlu, 1983]. 2.1.4 Teorem diferensiyellenebilir manifold olsun. olsun. üzerindeki vektör alanlarının uzayı dönüģümü için Ģeklinde tanımlanırsa operatörüne üzerinde bir Lie operatörü denir [Yano ve Kon, 1984]. 2.1.5 Tanım bir manifold olmak üzere dönüģümü aģağıdaki Ģartları sağlıyor ise ye nin diferensiyellenebilir bir 1- parametreli grubu adı verilir için bir diffeomorfizim ve için

5 dir [Yano ve Kon, 1984]. 2.1.6 Tanım üzerinde bir vektör alanı ve ile gerilmiģ bir lokal dönüģümlü 1-parametreli grup olsun. tensör alanına göre bir tensör alanın yönünde ile gösterilen Lie türevi; olarak tanımlanır [Kobayashi ve Nomizu, 1963]. 2.1.7 Teorem bir Riemann manifoldu olsun. için dir [Yano ve Kon, 1984, Duggal ve Bejancu, 1996]. 2.1.8 Tanım bir Riemann manifoldu olsun. üzerinde verilen her bir diferensiyel -forma bir diferensiyel -form karģılık getirilen diferensiyel operatörü dış türev operatörü olarak adlandırılır ve ile gösterilir. Özel olarak bir 1-form ve 2-form için operatörü ve

6 olarak tanımlanır [Yano ve Kon, 1984]. 2.1.9 Tanım Diferensiyellenebilir bir manifold ve da M üzerinde bir lineer konneksiyon olsun. için (Sıfır torsiyon özelliği) (Metrik ile bağdaģabilme özelliği) Ģartlarını sağlıyorsa, ya M üzerinde Riemann konneksiyonu veya Levi-Civita konneksiyonu denir [Hacısalihoğlu, 1983]. Uyarı: Bu tezin tamamında diferensiyellenebilir manifoldlarda çalıģılacaktır. Bundan sonra manifoldu diferensiyellenebilir ifadesi kullanılmayacaktır. 2.1.10 Tanım bir Riemann manifoldu ve de üzerinde Riemann konneksiyonu olsun. için, Ģeklinde tanımlanan tipinden tensör alanı ye üzerinde Riemann eğrilik tensör alanı, tensörüne de nin Riemann-Christofel eğrilik tensörü denir.

7 2.1.11 Teorem bir Riemann manifoldu ve, nin Riemann eğrilik tensörü olsun. Bu durumda için, (I. Bianchi özelliği) (II. Bianchi özelliği) dir [O Neill, 1983]. 2.1.12 Tanım bir Riemann manifoldu olsun. Bir noktasındaki tanjant uzayının tanjant vektörleri tarafından gerilen 2-boyutlu bir alt uzayı olmak üzere Ģeklinde tanımlanan reel sayısına nin kesit eğriliği denir [Hacısalihoğlu, 1983]. 2.1.13 Tanım -boyutlu bir Riemann manifoldu, üzerinde eğrilik tensörü ve nin bir ortonormal bazı olsun. Ģeklinde tanımlı operatörüne M nin Ricci operatörü,

8 olmak üzere Ģeklinde tanımlı tipindeki tensör alanına, üzerinde Ricci eğrilik tensörü adı verilir. 2.1.14 Tanım bir Riemann manifoldu olsun. için, olacak Ģekilde üzerinde bir fonksiyonu var ise ye Einstein manifold denir. 2.1.15 Tanım -boyutlu bir Riemann manifold ve ortonormal vektör alanları olmak üzere nin skalar eğriliği Ģeklinde tanımlanır [Yano ve Kon, 1984]. 2.1.16 Tanım için olmak üzere -boyutlu bir Riemann manifold nin Weyl projektif eğrilik tensör alanı; olsun. ile tanımlanır.

9 2.1.17 Tanım olmak üzere -boyutlu bir Riemann manifoldu olsun. üzerinde tanımlı tipinde bir simetrik tensör alanı olmak üzere endomorfizmi Ģeklinde tanımlanır. Eğer alınırsa; olur. Bundan sonra yerine kullanılacaktır. üzerinde tipinde bir tensör alanı T ve tipinde bir simetrik tensör alanı A verildiğinde ve tensörleri sırasıyla; ve Ģeklinde tanımlanır. O halde ve alınırsa, ve alınırsa,

10 ve alınırsa, Ayrıca için olarak elde edilir. Riemann manifoldu için ise ise ise ye yarı simetriktir, ye Ricci yarı-simetriktir, ye Wely-yarı simetriktir, denir. 2.1.18 Tanım ve sırasıyla ve boyutlu Riemann manifold dönüģümünün ise nin noktasındaki rankı olup ile gösterilir. Eğer ise ye immersiyon (daldırma) yede nin immersed alt manifoldu denir.

11 immersiyonu - ise ye imbeding (gömme) ye de nin gömülen alt manifoldu yada sadece alt manifoldu denir [Chen, 1973]. 2.1.19 Tanım bir manifold ve, nin alt manifoldu olsun. için cümlesini tanımlayalım. noktasında için koģulunu sağlayan vektörüne nin normal vektörü, birim vektör ise nin birim normal vektörü denir. nin tüm normal vektörlerini içeren de nin normal demeti adı verilir [Yano ve Kon, 1984]. 2.1.20 Tanım, Riemann manifoldunun bir alt manifoldu ve ile üzerindeki lineer konneksiyonlar sırasıyla ve olsun. iyi tanımlı bir fonksiyondur. için, Ģeklinde tanımlanan denkleme Gauss formülü denir. Burada ve sırasıyla nin teğet ve normal bileģenleridir. Burada tanımlanan ya nin ikinci temel formu denir. Eğer ise ye total geodeziktir denir [Chen, 1973]. 2.1.21 Tanım Riemann manifoldunun bir alt manifoldu ve nin birim normal vektör alanı olsun. dönüģümü iyi tanımlıdır. için,

12 Ģeklinde tanımlanan bağıntıya Weingarten formülü denir. ve sırasıyla nin teğet ve normal bileģenleridir. Burada ye nin şekil operatörü ve e de nin normal demetindeki konneksiyon adı verilir. M nin Ģekil operatörü ile ikinci temel formu arasında bağıntısı vardır. Burada, üzerine indirgenmiģ metrik tensördür [Chen, 1973]. 2.1.22 Tanım Riemann manifoldu ve, nin alt manifoldu olsun. ve sırasıyla ve üzerindeki Riemann eğrilik tensörleri olsun. için, ile tanımlanan bağıntıya Gauss denklemi denir. 2.1.23 Tanım -boyutlu bir Riemann manifoldu olsun. nin her noktasına teğet uzayında -boyutlu bir alt uzayı bağlayan dönüģümüne üzerinde rankı olan bir dağılım denir. olsun. için ise vektör alanına dağılımına aittir denir. dağılımına ait olan vektör alanlarının uzayı ile gösterilir [Duggal K.L. and Bejancu A., 1996]. 2.1.24 Tanım nin her bir noktasında normal uzayında boyutlu alt uzayı bağlayan dönüģümüne dağılımının tümleyen dağılımı denir [Duggal K.L. and Bejancu A., 1996].

13 2.1.25 Tanım n-boyutlu M Riemann manifoldu üzerinde bir dağılım D olsun. için oluyorsa D dağılımına involutive dağılım denir [Duggal ve Bejancu, 1996]. 2.1.26 Teorem n-boyutlu bir Riemann manifold M olsun. M üzerinde bir D dağılımının integrallenebilir olması için gerek ve yeter Ģart D dağılımının involutive dağılım olmasıdır [Duggal ve Bejancu, 1996]. 2.2. Hemen Hemen Değme Metrik Manifoldlar 2.2.1 Tanım boyutlu manifold ve üzerinde (1,1) tipinde tensör alanı, bir vektör alanı ve 1-form olsun. üzerinde herhangi bir vektör alanı olmak üzere ve özellikleri sağlanıyor ise, ya üzerinde hemen hemen değme yapı, bu yapı ile birlikte manifolduna da hemen hemen değme manifold denir [Yano ve Kon, 1984]. 2.2.2 Teorem hemen hemen değme manifold olsun. Bu durumda dir [Yano ve Kon, 1984].

14 2.2.3 Tanım hemen hemen değme manifold olsun. M üzerinde bir g Riemann metriği ve Ģartlarını sağlıyor ise yapısına hemen hemen değme metrik yapı, yapısı ile M ye de hemen hemen değme metrik manifold denir [Yano ve Kon, 1984]. 2.2.4 Sonuç boyutlu bir hemen hemen değme manifoldu M ile hemen değme metrik yapısı verilsin. Bu durumda hemen dir [Yano ve Kon, 1984]. 2.2.5 Tanım Bir (2n+1) boyutlu hemen hemen değme metrik manifold 1-formu için olsun. Her bir koģulu sağlanır ise ye bir değme yapıya sahiptir denir. Bu değme yapı ile birlikte değme manifold olarak adlandırılır [Yano ve Kon, 1984]. 2.2.6 Teorem Bir (2n+1) boyutlu hemen hemen değme metrik manifold olsun. Riemann metriği olmak üzere için

15 Ģartını sağlayan bir Kon,1984]. hemen hemen değme yapısı vardır [Yano ve 2.2.7 Tanım M üzerinde bir hemen hemen değme metrik yapısı için Ģeklinde tanımlı dönüģümüne hemen hemen değme metrik yapısının temel 2- formu denir. 2.3. Hemen Hemen Değme Manifoldların Torsiyon Tensörü 2.3.1 Tanım bir reel vektör uzayı olmak üzere; lineer dönüģümü; koģulunu sağlıyor ise ye üzerinde hemen hemen kompleks yapı denir. 2.3.2 Tanım -boyutlu bir manifold olsun. Ģeklinde tanımlı lineer dönüģümü koģulunu sağlıyor ise ye üzerinde bir hemen hemen kompleks yapı, bu kompleks yapı ile birlikte ye bir hemen hemen kompleks manifold denir [Yano ve Kon, 1984]., boyutlu bir hemen hemen değme metrik manifold olsun. Reel sayılar doğrusu olmak üzere çarpım manifoldunu göz önüne alınsın. çarpım manifoldunu göz önüne alalım. üzerinde herhangi bir vektör alanı; Ģeklindedir., ye teğet bir vektör alanı, nin bir koordinatı ve olmak üzere için

16 ile tanımlı dönüģümü üzerinde bir hemen hemen kompleks yapıdır [Yano ve Kon, 1984]. 2.3.3 Tanım üzerinde tipinden bir tensör alanı olsun. için olmak üzere, Ģeklinde tanımlı tipinde tensör alanına nin Nijenhuis torsiyon tensörü denir. hemen hemen kompleks yapı olması halinde, Ģeklinde olup tensör alanına hemen hemen kompleks yapısının Nijenhuis torsiyon tensörü denir [Yano ve Kon, 1984]. 2.3.4 Tanım bir hemen hemen kompleks manifold, üzerinde hemen hemen kompleks yapı olsun. nin Nijenhuis tensör alanı olmak üzere ise dönüģümüne integrallenebilirdir denir [Yano ve Kon, 1984]. 2.3.5 Tanım hemen hemen değme manifold olsun. Reel sayılar doğrusu olmak üzere çarpım manifoldunu göz önüne alınsın. Eğer üzerindeki hemen hemen kompleks yapısı integrallenebilir ise ( hemen hemen değme yapısına normaldir denir [Yano ve Kon, 1984].

17 2.3.6 Teorem hemen hemen değme manifoldu verilsin. için dir [Blair, 2002]. 2.3.7 Teorem hemen hemen değme manifoldu verilsin. için dir [Yano ve Kon, 1984]. 2.3.8 Teorem hemen hemen değme manifoldu verilsin. için ve dir. Burada

18 dir [Blair, 2002]. 2.3.9 Teorem hemen hemen değme yapısının normal olması için gerek ve yeter Ģart ve tensörlerinin sıfır olmasıdır [Yano ve Kon, 1984]. 2.3.10 Teorem hemen hemen değme manifoldu verilsin. ise dır [Blair, 2002]. 2.3.11 Teorem hemen hemen değme manifoldu verilsin. ( olması için gerek ve yeter Ģart olmasıdır [Blair, 2002]. ) yapısının normal 2.3.12 Teorem hemen hemen değme metrik manifoldu verilsin. Bu durumda dir [Blair, 2002]. 2.4. Hemen Hemen Değme Manifoldların Alt Manifoldları, boyutlu hemen hemen değme metrik manifoldunun boyutlu bir immersed alt manifoldu olsun. immersiyonunun diferensiyeli ve üzerine indirgenmiģ Riemann metriği olsun. (Burada dir.)

19 Gauss denkleminden dir. M ye teğet olan vektör alanlarının uzayı de M ye normal olan vektör alanlarının uzayıdır. olmak üzere, kümesi in bir ortonormal bazı olsun. O zaman için, dir. Burada tipinden tensör alanı ve de üzerine indirgenmiģ 1- formlardır. Benzer Ģekilde, dir. Burada üzerinde vektör alanları ve üzerinde foksiyondur. Ayrıca vektör alanı; Ģeklindedir. Burada üzerinde vektör alanı, de üzerinde fonksiyondur. Buradan için,

20 dir. Üstelik EĢ. den ve dir. Ayrıca, ve olup anti-simetriktir. 2.4.1 Teorem, hemen hemen değme manifoldunun immersed alt manifoldu olsun. O zaman dir. Burada, üzerine indirgenmiģ 1-form ve dir [Yano ve Kon, 1984]. 2.4.2 Teorem, hemen hemen değme manifoldunun immersed alt manifoldu olsun. O zaman dir [Yano ve Kon, 1984].

21 2.4.3 Tanım boyutlu bir hemen hemen değme metrik manifold olsun. Eğer kapalı ve ise ye bir Kenmotsu manifold denir [Kenmotsu, 1972]. 2.4.4 Teorem boyutlu bir hemen hemen değme metrik manifold nin Kenmotsu manifoldu olaması için gerek ve yeter Ģart olsun. olmasıdır [Kenmotsu, 1972]. 2.4.5 Teorem boyutlu bir Kenmotsu manifold olsun. O zaman dir [Kenmotsu, 1972]. 2.4.6 Teorem boyutlu bir Kenmotsu manifold olsun. O zaman dir [Kenmotsu, 1972]. 2.4.7 Teorem boyutlu bir Kenmotsu manifold olsun. O zaman

dir [Kenmotsu, 1972]. 22

23 3. KENMOTSU F-PK MANĠFOLDLAR 3.1. F.pk-Manifoldlar 3.1.1 Tanım üzerinde boyutlu bir manifold olsun. nin tanjant demeti olmak üzere, ve Ģartını sağlayan tipindeki tensör alanına -yapı denir [ Yano ve Kon, 1984]. ise -yapı bir hemen hemen kompleks yapı eğer ise f-yapı bir hemen hemen değme yapıdır. ile tanımlanan iki bütünleyen izdüģüm operatörlere karģılık ve olacak Ģekilde ve bütünleyen dağılımları vardır [Yano ve Kon, 1984]. 3.1.2 Teorem boyutlu bir manifold olsun., üzerinde bir yapı, ve EĢ. ile tanımlı bütünleyen izdüģüm fonksiyonları olmak üzere eģitlikleri vardır [Ishihara ve Yano, 1964]. EĢ. koģulunu sağlayan ve izdüģüm fonksiyonları yardımı ile, biri diğeri boyutlu olan iki dağılımın direk toplamı olarak, Ģeklinde yazılabilir. Burada ve dir [Ishihara ve Yano, 1964].

24 3.1.3 Tanım boyutlu bir manifold ve de üzerinde bir f-yapı olsun. üzerinde - tane vektör alanı ve -tane -formları olmak üzere olacak Ģekilde tipinden bir tensör alanı var ise ye global çatılandırılan manifold yada kısaca çatılı manifold denir ve ile gösterilir [Goldberg ve Yano, 1970]. 3.1.4 Teorem çatılandırılan manifold olsun. Bu durumda dir [Goldberg ve Yano, 1970]. Goldberg ve Yano global çatılandırılan manifoldu f.pk-manifold olarak isimlendirmiģlerdir. Bu tanıma denk olarak yaptıkları f.pk-manifold tanımı verilecektir. 3.1.5 Tanım boyutlu bir manifold ve de üzerinde bir -yapı olsun. Eğer paralelleģtirilebilirse (yani için ler paralelse) ye çekirdeği paralelleģtirilebilen bir -manifold veya kısaca f.pk-manifold denir [Goldberg ve Yano, 1970]. 3.1.6 Tanım boyutlu bir çatılandırılıan manifold olsun.

25 olacak Ģekilde bir g Riemann metriği varsa ye bir çatılandırılan metrik manifold veya kısaca metrik f.pk-manifold denir [Ishihara ve Yano, 1964]. 3.1.7 Sonuç çatılandırılan metrik manifold olsun. Bu durumda dir [Ishihara ve Yano, 1964]. 3.1.8 Tanım bir çatılandırılan metrik manifold olsun. için, ise ya çatılandırılan metrik çatılı manifold üzerinde temel 2-form denir [Yano ve Kon, 1984]. 3.2. Torsiyon Tensör Bu kesimde verilen teoremlerin ispatı için Duygu SAĞBAġ S-Manifoldlar adlı tezine bakılabilir. boyutlu bir çatılandırılan metrik manifold olsun. boyutlu bir çarpım manifoldudur. üzerindeki vektör alanları Ģeklindedir. ile deki vektör alanlarını gösterilmektedir. Burada, de bir vektör alanı, ile de koordinat sistemi, dir. Ayrıca üzerinde hemen hemen kompleks yapı yi

26 olarak tanımlanır. 3.2.1 Lemma dönüģümü lineerdir ve dır. 3.2.2 Lemma durumda boyutlu bir çatılandırılan metrik manifold bir hemen hemen kompleks manifolddur. olsun. Bu 3.2.3 Tanım boyutlu bir çatılandırılan metrik manifold olsun. yapı bir hemen hemen kompleks manifold olsun. Hemen hemen kompleks nin Nijenhuis tensörü; dir.

27 3.2.4 Tanım bir hemen hemen kompleks manifold olsun. üzerinde olmak üzere Ģeklinde tanımlanan operatöre braklet operatörü denir. 3.2.5 Lemma bir hemen hemen kompleks manifold ve yapının Nijenhuis torsiyon tensörü olmak üzere hemen hemen kompleks ve dir. Burada dir.

28 3.2.6 Tanım bir çatılandırılan metrik manifold ve hemen hemen kompleks manifold olsun. nin Nijenhius tensör alanı ise çatılandırılan metrik manifolduna normaldir denir [Yano ve Kon, 1984]. 3.2.7 Teorem bir çatılandırılan metrik manifold olsun. Bu yapının normal olabilmesi için gerek ve yeter koģul ve tensörlerinin sıfır olmasıdır. 3.2.8 Teorem bir çatılandırılan metrik manifold olsun. Eğer ise dır. 3.2.9 Teorem bir çatılandırılan metrik manifold olsun. için dir. 3.2.10 Teorem boyutlu bir f.pk-manifold olsun. normal ise aģağıdaki eģitlikler vardır.

29 dir [Yano ve Kon, 1984]. Bu tezin bundan sonraki kısmı tamamen orjinaldir. 3.3. Kenmotsu F.Pk-Manifoldlar 3.3.1 Tanım boyutlu bir f.pk manifold olsun. için 1- formları kapalı ve ise ye bir hemen hemen Kenmotsu f.pk-manifold denir [Falcitelli ve Pastore, 2007]. Falcitelli ve Pastore f-structure of Kenmotsu Type adlı makalelerinde 3.3.1 Tanım ı yaparak eģitliğinden bulmuģlar, bir tek nin var olduğunu söylemiģler ve bu yi de olarak almıģlardır. Burada bir tek nin varlığını iddia etmeleri olmasını gerektirir. Çünkü idi. Bu ise için olması ile çeliģir. Bu nedenle Falcitelli ve Pastore nin yaptıkları Kenmotsu f.pk-manifold tanımı aslında Kenmotsu manifold ile aynıdır. Dolayısıyla bir genelleģtirme değildir. Bu tezde hata düzeltilerek hemen hemen Kenmotsu f.pk-manifold tanımı aģağıdaki gibi verilmiģtir. 3.3.2 Tanım boyutlu bir f.pk-manifold olsun. için 1- formları kapalı ve

30 ise hemen hemen Kenmotsu f.pk Manifold denir. 2006 yılında Falcitelli ve Pastore f-structure of Kenmotsu Type isimli makalelerinde Kenmotsu f.pk-manifoldun tanımını aģağıdaki gibi yapmıģlardır. 3.3.3 Tanım boyutlu bir f.pk manifold olsun. için 1- formları kapalı, ve normal ise ye bir Kenmotsu f.pkmanifold denir [Falcitelli ve Pastore, 2006]. Yani bir hemen hemen Kenmotsu f.pk-manifold normal ise bu manifolda Kenmotsu f.pk-manifold denir. Aynı hatayı yani alarak bu tanımı yapmaları yine bu tanımında yanlıģ olmasına sebep olmuģtur. Hemen hemen Kenmotsu f.pkmanifoldlar için yaptığımız açıklamalardan dolayı bir genelleme olmamıģtır. ġimdi bu tanımın hatasını düzeltilerek; Kenmotsu f.pk-manifoldun tanımı verilip, Kenmotsu f.pk-manifoldlarla ilgili teoremler ifade ve ispat edilecektir. 3.3.4 Tanım boyutlu bir f.pk metrik manifold normal, için 1-formları kapalı ve olsun. Eğer f.pk-manifold ise ye Kenmotsu f.pk-manifold denir. Yada kısaca hemen hemen Kenmotsu f.pk-manifold normal ise Kenmotsu f.pk-manifold denir. 3.3.5 Teorem boyutlu bir Kenmotsu f.pk-manifold olsun. manifoldunun bir Kenmotsu f.pk-manifold olması için gerek ve yeter Ģart için

31 olmasıdır. Ġspat, bir Kenmotsu f.pk-manifold olsun. O zaman EĢ. de Kenmotsu f.pkmanifold olma Ģartları kullanılır ve gerekli iģlemler yapılırsa,

32 bulunur. Buradan elde edilir. Tersine EĢ. var olsun. Yukarıdaki iģlemler tersine yapıldığında bulunur. EĢ. de için ler kapalı ve olarak bulunur. Bu durumda bir Kenmotsu f.pk-manifold olur. 3.3.6 Teorem boyutlu bir Kenmotsu f.pk-manifold için olsun. Bu taktirde dir. Ġspat Öncelikle EĢ. denklemi kullanılırsa

33 bulunur. Diğer taraftan olup EĢ. kullanılırsa eģitliği elde edilir. Burada EĢ. den yararlanılırsa bulunur. O halde dir.

34 elde edilir. Son eģitlikte EĢ. den olur. Burada gerekli düzenlemeler yapılırsa bulunur. EĢ. ve son eģitlikten istenilen elde edilir. 3.3.7 Lemma boyutlu bir Kenmotsu f.pk-manifold olsun. Bu taktirde dir. Ġspat EĢ. 3.3.1 de alınırsa olup bulunur.

35 Bir f.pk-yapıda olduğundan dir. alalınırsa olduğundan bulunur. olduğundan dır. Buradan olup olduğu için bulunur. O halde dir. olduğundan dır. olup buradan elde edilir. 3.3.8 Teorem boyutlu bir Kenmotsu f-pk manifold için olsun.bu taktirde

36 ve dir. Ġspat EĢ. de alınırsa bulunur. Diğer taraftan ifadesinde EĢ. kullanılır ve eģitliğin her iki tarafının altındaki görüntüsü alınırsa elde edilir. Diğer taraftan EĢ. nin yönünde kovaryant türevi alınırsa

37 olur. Buradan elde edilir. 3.3.9 Teorem boyutlu bir Kenmotsu f.pk-manifold için olsun. Bu taktirde dır. Ġspat EĢ. kullanılırsa

38 ve olur. O halde

39 bulunur. ġimdi EĢ. dan elde edilir. 3.3.10 Sonuç ( boyutlu bir Kenmotsu f.pk-manifold olsun. Bu taktirde için dir.

40 Ġspat EĢ. 3.3.6 ve EĢ. 2.1.3 kullanılarak istenilen eģitlikler kolayca bulunur. 3.3.10 Teorem ( boyutlu bir Kenmotsu f.pk-manifold olsun. Bu takdirde için dir. Ġspat EĢ. kullanılırsa,

41 elde edilir. Buradan bulunur. 3.3.11 Teorem ( boyutlu bir Kenmotsu f-pk manifold olsun. Bu takdirde için dir. Ġspat Riemann eğrilik tensörünün tanımı kullanılırsa, =

42 bulunur. EĢ. kullanılır ve gerekli iģlemler yapılırsa }

43 elde edilir. Tekrar EĢ. kullanılıp gerekli sadeleģtirmeler yapılır ve EĢ. kullanılırsa aranılan eģitlik bulunur. 3.4. Ricci Eğrilik Tensörü boyutlu bir Kenmotsu f.pk-manifold ve in ortonormal bir bazı { } olsun. Kenmotsu f.pk-manifold nin Ricci eğrilik tensörü dir. 3.4.1 Teorem ( boyutlu bir Kenmotsu f.pk-manifold olsun. Bu takdirde için dir. Ġspat EĢ. de alınırsa bulunur. Burada EĢ. kullanılırsa

44 elde edilir. EĢ., EĢ. de yazılır ve diğer toplam için EĢ. kullanılırsa elde edilir. Benzer Ģekilde ve bulunur. Buradan elde edilir. Diğer taraftan,

45 olduğundan olup bulunur. Sonuç olarak elde edilir. 3.4.2 Teorem ( boyutlu bir Kenmotsu f.pk-manifold olsun.bu taktirde için dir.

46 Ġspat olmak üzere için ve dağılımının vektör alanlarının uzayı sırasıyla ve olmak üzere olacak Ģekilde ve Ģeklinde yazılır. olur., ve EĢ. eģitliği kullanılırsa bulunur. olduğundan alabiliriz. Buradan elde edilir.

47 3.4.3 Teorem ( boyutlu bir Kenmotsu f-pk manifold olsun.bu taktirde için dır. Ġspat EĢ. ve EĢ. kullanılarak kolayca gösterilir. 3.4.4 Teorem ( boyutlu bir Kenmotsu f.pk-manifold olsun. Bu taktirde için dir. Ġspat Ricci eğrilik tensörünün kovaryant türevi alınırsa

48 olur. Burada EĢ. kullanılırsa bulunur. Ayrıca EĢ. kullanılırsa

49 olup EĢ. ve EĢ. eģitliklerinden elde edilir.

50 3.4.5 Tanım bir Riemann manifoldu olsun. için, ise Ricci tensörü -paralel denir. 3.4.6 Teorem ( boyutlu bir Kenmotsu f.pk-manifold olsun. Ricci tensörü paralel olması için gerek ve yeter Ģart olmasıdır. Ġspat

}) 51

52 burada gerekli düzenlemeler yapılırsa; elde edilir. Tersine eğer ricci tensörü -paralel ise dır. O halde bulunur.

53 4. BAZI EĞRĠLĠK ġartlari 4.1.1 Teorem boyutlu bir Kenmotsu f.pk-manifoldu üzerinde ise dir. Ġspat için, olması halinde olup eģitliği yazılır. Bu eģitlikte alınırsa olur. Burada EĢ. ve EĢ. 3.3.10 kullanılırsa

54 bulunur. Son eģitlikte alınırsa, olup

55 elde edilir. 4.1.2 Sonuç boyutlu bir Kenmotsu manifoldu üzerinde olması için gerek ve yeter Ģart nin Einstein manifold olmasıdır. Ġspat EĢ. 4.1.1 kullanılırsa olduğundan elde edilir. Teoremin ispatının diğer yönü, iģlemler ters düģünülerek kolayca görülür. 4.1.3 Teorem boyutlu bir Kenmotsu f-pk manifoldu üzerinde ise dir.

56 Ġspat için olsun. Bu durumda olur. olduğundan; bulunur. Son eģitlikte alınırsa olur. O halde EĢ. 3.3.9 ve EĢ. kullanılırsa

57 olup elde edilir. 4.1.4 Sonuç boyutlu bir Kenmotsu manifoldu üzerinde olması için gerek ve yeter Ģart nin Einstein manifold olmasıdır.

58 Ġspat EĢ 4.1.2 kullanılırsa olduğundan elde edilir. Teoremin ispatının diğer yönü, iģlemler ters düģünülerek kolayca görülür. 4.1.5. Teorem boyutlu bir Kenmotsu f.pk-manifoldu üzerinde ise dir. Ġspat için olsun. olduğundan,

59 olup düzenlenirse elde edilir. alınırsa bulunur. Buradan

olup = alınır, EĢ. 3.3.9 ve EĢ. kullanılırsa, 60

61

62

63 elde edilir. Bulunan eģitlikler denklemde yerine yazılırsa olup elde edilir. 4.1.6 Sonuç boyutlu bir Kenmotsu manifoldu üzerinde olması için gerek ve yeter Ģart M nin Einstein manifold olmasıdır. Ġspat EĢ 4.1.3 kullanılırsa

64 olup bulunur. Teoremin ispatının diğer yönü, iģlemler ters düģünülerek kolayca görülür.

65 5. KENMOTSU F-PK MANĠFOLDLARIN ĠNVARYANT ALT MANĠFOLDLARI, boyutlu hemen hemen metrik f.pk-manifoldunun boyutlu bir immersed alt manifoldu olsun. immersiyonunun diferensiyeli ve üzerine indirgenmiģ Riemann metriği olsun. (Burada dir.) Gauss denkleminden dir. M ye teğet olan vektör alanlarının uzayı de M ye normal olan vektör alanlarının uzayıdır. olsun. 5.1.1 Tanım olmak üzere, kümesi in bir ortonormal bazı, bir Kenmotsu f.pk-manifoldunun alt manifoldu olsun. için ise ye Kenmotsu f.pk-manifoldunun invaryant alt manifoldu denir. Burada, alt manifoldunu tanımlayan dönüģümün türev dönüģümüdür. Bu durumda EĢ. EĢ. ve EĢ. den olur. 5.1.2 Teorem

66, bir Kenmotsu f.pk-manifoldunun invaryant alt manifoldu olsun. O zaman, dir. 5.1.3 Teorem, bir Kenmotsu f.pk-manifoldunun invaryant alt manifoldu olsun. Bu taktirde lerin ye teğet olması için gerek ve yeter Ģart üzerine indirgenmiģ yapısının Kenmotsu f.pk- yapı olmasıdır. Ġspat ler ye teğet vektör alanı olsun. O halde EĢ. den olup ve dır. Diğer taraftan EĢ. den, elde edilir. ġimdi EĢ de EĢ ve EĢ. kullanılırsa ve EĢ. den

67 elde edilir. Diğer taraftan bulunur. Burada EĢ. ve EĢ. kullanılırsa olur., ye teğet vektör alanı olduğundan

68 elde edilir. O halde Kenmotsu f.pk yapısı ile bir Kenmotsu f.pk manifolddur. Tersine EĢ. 2.4.4 den olduğundan olur. O halde EĢ. 2.4.5 den olup bulunur. O zaman EĢ. 5.1.3 den bulunur ki bu da nin teğet olduğunu gösterir. 5.1.4 Teorem, bir Kenmotsu f.pk-manifoldunun alt manifoldu olsun. nin Kenmotsu f.pk-manifoldunun invaryant alt manifoldu olması için gerek ve yeter Ģart üzerine indirgenmiģ indirgenmiģ yapısı bir Kenmotsu f.pk-yapı olmasıdır. Ġspat, Kenmotsu f.pk-manifoldunun invaryant alt manifoldu olsun. O zaman EĢ. ve EĢ. den olur. O halde EĢ. dan ve elde edilir. Diğer taraftan olduğundan EĢ. olup, Riemann metriği olduğundan

69 ve EĢ. den bulunur. O halde EĢ. de olur ki dir. Tersine EĢ. ve EĢ. den dir. EĢ. dan olup bulunur. O zaman EĢ. de olup ye teğet vektör alanı olduğundan 5.1.3 Teorem den istenen elde edilir. Uyarı: için olduğundan bundan sonra yerine yazılacaktır. 5.1.5 Teorem, bir Kenmotsu f.pk-manifoldunun invaryant alt manifoldu olsun. için dir. Ġspat EĢ. de Gauss denklemini kullanılırsa, olup

70 ve bulunur. 5.1.6 Teorem, bir Kenmotsu f.pk-manifoldunun invaryant alt manifoldu olsun. için dir. Ġspat Gauss denklemi kullanılırsa, için olur, EĢ. den, olup,

71 bulunur. Diğer taraftan ile yer değiģtirilip, yukarıdaki iģlemler tekrarlanırsa olup bulunur. Ayrıca simetrik olduğundan elde edilir. Sonuç olarak, EĢ. ve EĢ. den aranılan eģitlik bulunmuģ olur. 5.1.7. Sonuç, bir Kenmotsu f.pk-manifoldunun invaryant alt manifoldu olsun. için dir. Ġspat EĢ. ve EĢ. kullanılırsa, için elde edilir.

72 5.1.8 Teorem için, bir Kenmotsu f.pk-manifoldunun invaryant alt manifoldu olsun. dir. Ġspat için, EĢ. kullanılırsa olup elde edilir. 5.1.9 Sonuç, bir Kenmotsu f.pk-manifoldunun invaryant alt manifoldu olsun. için dir. Ġspat için, EĢ., EĢ. ve EĢ. kullanılırsa

73 elde edilir. 5.1.10. Teorem, bir Kenmotsu f.pk-manifoldunun invaryant alt manifoldu olsun. Ġkinci temel formun paralel olması için gerek ve yeter Ģart nin total geodezik olmasıdır. Ġspat h paralel olsun. O halde dır. EĢ. kullanılırsa olur. Burada EĢ. kullanılırsa olup total geodesik olur. Tersine total geodesik olsun. O zaman dır. için olduğundan, olup paraleldir.

74 5.1.11 Teorem, bir Kenmotsu f.pk-manifoldunun invaryant alt manifoldu olsun. için dir. Ġspat Gauss ve Weingarten eģitliğini ve EĢ. 5.1.9 kullanılarak istenilen elde edilir. 5.1.12 Teorem, bir Kenmotsu f.pk-manifoldunun invaryant alt manifoldu olsun. için dir. Ġspat EĢ. 3.1.8, EĢ. 5.1.10, Gauss ve Weingarden eģitliği kullanılırsa olup bulunur. Diğer taraftan

75 olup bulunur. Sonuç olarak EĢ. ve EĢ eģitliklerinden istenilen elde edilir. 5.1.13 Teorem, bir Kenmotsu f.pk-manifoldunun invaryant alt manifoldu olsun. için ye teğettir. Ġspat için EĢ dan

76 bulunur. Buradan ye teğet vektör alanlanıdır. 5.1.14 Teorem, bir Kenmotsu f.pk-manifoldunun invaryant alt manifoldu olsun. O zaman dir. Ġspat: dir. EĢ. dan olup, burada EĢ. kullanılırsa elde edilir.

77 6. YARI SĠMETRĠK METRĠK OLMAYAN KONNEKSĠYON ĠLE TANIMLI BĠR KENMOTSU F-PK MANĠFOLDUN YARI ĠNVARYANT ALT MANĠFOLDU 6.1.1 Tanım boyutlu Kenmotsu f.pk-manifoldunun bir alt manifoldu olsun. Eğer vektör alanları de teğet ve üzerinde bulunan ortogonal dağılımı 1-) 2-) için dağılımı altında invaryanttır. Yani. 3-) için dağılımı altında anti-invaryanttır. Yani ise ye Kenmotsu f.pk-manifoldunun yarı-invaryant altmanifoldu denir. yarı-invaryant alt manifoldu; için ise M invaryant alt manifold, için ise anti-invaryant alt manifolddur. de indirgenmiģ bir metriği ile Levi-Civita konneksiyonunu alalım. O zaman Gauss ve Weingarten formülleri; ve için dir. Burada normal kısımı, h ikinci temel form, Ģekil opeatörüdür. Ġkinci temel form ile Ģekil operatörü arasında bağıntısı vardır. ġimdi bir yarı-simetrik metrik olmayan konneksiyonu tanımlayıp doğruluğunu gösterelim. için

78 dir. Burada Riemann konneksiyonu olduğundan, dır. O halde olup dir. Buradan elde edilir. O halde metrik konneksiyon değildir. Diğer taraftan simetrik olduğu için dır. O halde olur. O halde, olduğundan

79 olduğundan yarı-simetrik konneksiyondur. 6.1.2 Teorem bir yarı-simetrik metrik olmayan konneksiyon ile tanımlı Kenmotsu f.pkmanifoldunun yarı-invaryant altmanifoldu olsun. O zaman, dir. Ġspat EĢ. 3.1.5, EĢ. 3.3.1 ve EĢ. 6.1.4 kullanılırsa elde edilir.

80 6.1.3 Sonuç bir yarı-simetrik metrik olmayan konneksiyon ile tanımlı Kenmotsu f.pkmanifoldunun bir yarı-invaryant altmanifoldu olsun. O zaman, dir. Ġspat EĢ. de alınırsa olur. ġimdi EĢ. 6.1.7 geri dönülüp EĢ. 3.1.5, EĢ. 3.3.1 ve EĢ. 6.1.9 kullanılırsa

81 elde edilir. ve üzerindeki metrik olsun. üzerinde yarı-simetrik metrik olmayan konneksiyon ve üzerine indirgenmiģ konneksiyon olsun. O zaman yarıinvaryant alt manifoldu üzerinde (0,2) tipinden tensör alanı olmak üzere; dir. EĢ. 6.1.1 ve EĢ. 6.1.4 kullanılırsa olup teğet ve normal kısımları, ve olur. ġimdi EĢ. 6.1.2 ve EĢ. 6.1.10 dan

82 olur. Burada dir. O halde yarı-simetrik metrik olmayan konneksiyon ile bir Kenmotsu f.pkmanifoldunun yarı invaryant alt manifoldu için Gauss ve Weingarten formülleri; olur. Burada, nin ikinci temel formu, nin Ģekil operatörüdür. Ġkinci temel form ile Ģekil operatörü arasında bağıntısı vardır. ve için ve sırasıyla nin teğet ve normal kısmıdır. 6.1.4 Teorem Yarı-simetrik metrik olmayan konneksiyon ile tanımlı bir Kenmotsu f.pk-manifoldun yarı-invaryant alt manifoldu üzerine indirgenmiģ konneksiyon da yarı-simetrik metrik olmayan konneksiyondur.

83 6.1.5 Teorem Yarı-simetrik metrik olmayan konneksiyon ile tanımlı bir Kenmotsu f.pk-manifoldun yarı-invaryant alt manifoldu olsun. ve için dir. Burada dır. Ġspat EĢ. 6.1.12, EĢ. 6.1.13, EĢ. 6.1.15 ve EĢ. 6.1.16 kullanılırsa elde edilir. Benzer Ģekilde EĢ. 6.1.18 gösterilir. 6.1.6 Teorem Yarı-simetrik metrik olmayan konneksiyon ile tanımlı bir Kenmotsu f.pk-manifoldun yarı-invaryant alt manifoldu olsun. ve için

84 Ġspat EĢ. 6.1.7, EĢ. 6.1.17 ve EĢ. 6.1.18 kullanılırsa olup, bulunur. O halde EĢ. ve EĢ. den elde edilir. Buradan

85 olur. EĢ. ve EĢ. kullanılırsa olup EĢ. sadece teğetsel kısımdan oluģtuğu için, olur. 6.1.7 Sonuç Yarı-simetrik metrik olmayan konneksiyon ile tanımlı bir Kenmotsu f.pk-manifoldun yarı-invaryant alt manifoldu olsun. ve için

86 dir. Ġspat EĢ. ve EĢ. kullanılır ve EĢ. de alınırsa bulunur. EĢ. de alınırsa elde edilir. EĢ. de alınırsa elde edilir. Buradan, bulunur.

87 EĢ. de alınırsa elde edilir. Buradan bulunur. 6.2. Ġntegrallenebilir Dağılım 6.2.1 Teorem Yarı-simetrik metrik olmayan konneksiyon ile tanımlı bir Kenmotsu f.pk-manifoldun yarı-invaryant alt manifoldu olsun. O zaman dağılımı integrallenebilirdir. Ġspat için EĢ. 3.1.5, EĢ. 6.1.4 ve EĢ. 6.1.8 kullanılırsa

88 elde edilir. O halde dir. Buradan olup D integrallenebilir dağılımdır. 6.2.2 Teorem Yarı-simetrik metrik olmayan konneksiyon ile tanımlı bir Kenmotsu f.pk-manifoldun yarı-invaryant alt manifoldu olsun. integrallenebilir olması için gerek ve yeter Ģart olmasıdır. Ġspat EĢ. 3.1.8, EĢ. 6.1.1, EĢ. 6.1.4 ve EĢ. 6.1.12 kullanılırsa

89 elde edilir. olur. ise nin normal parçası sıfır olmalıdır. Buradan Tersine olup integrallenebilirdir. olsun. Bu durumda 6.2.3 Teorem Yarı-simetrik metrik olmayan konneksiyon ile tanımlı bir Kenmotsu f.pk-manifoldun yarı-invaryant alt manifoldu olsun. integrallenebilir olması için gerek ve yeter Ģart olmasıdır. Ġspat için EĢ. 3.1.5, EĢ. 3.1.7, EĢ. 6.1.1, EĢ. 6.1.4, EĢ. 6.1.8, EĢ. 6.1.12 ve EĢ. 6.1.13 kullanılırsa,

elde edilir. 90

91 elde edilir. ise dir. dır. Tersine ise olduğundan dir.

92 KAYNAKLAR Blair, D.E., Contact manifolds in Riemannian Geometry, Lecture Notes in Math., Springer-verlag, Berlin, 509: 28-75 (1976). Blair, D.E., Geometry of manifolds with structural group Geom. 4: 155-167 (1970)., J. Diff. Blair, D.E., Riemannian Geometry of Contact and Symplectic Manifolds, Progress in Mathematics, Boston, 203: 8-63 (2002). Chen, B.Y, Geometry of Submanifolds, Marcel Dekker, NY. 102-117 (1973). Duggal, K.D., Bejancu, A., Lightlike Submanifold of Semi-Riemannian Manifolds and Applications, Kluwer Academic Publishers, Boston, 32-37 (1996). Falcitelli, M., Pastore, A.M., f-structure of Kenmotsu Type, Mediterr. J. Math., 3: 549-564 (2006). Golberg, S, Yano, K., Globally framed f-manifolds, Illinois J. Math. 15: 456-474 (1971). Hacısalihoğlu, H.H., Diferensiyel Geometri, İnönü Ünv. Fen Edebiyat Fakültesi Yayınları, 2: 24-173 (1983). Hacısalihoğlu, H.H., Ekmekçi, N., Tensör Geometri, Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi, 89-157 (2003). Jun, J., De, U.C., Pathak, G., On Kenmotsu Manifolds, J. Korean Math. Soc. 42(3): 435-445 (2005). Kenmotsu, K., A class of almost contact Riemannian manifolds, Tohoku Math. Journ., 24: 93-103 (1972). Kobayashi, M., Semi-invariant submanifolds of a certain class of almost contact Manifolds, Tensor N. S., 43: 28-36 (1986). O Neill, B., Semi-Riemann Geometry with Applications to Relalivity, Academic Press, New York, 21-91 (1983). Oubina, A., New classes of almost contact metric structures, Publ. Math. Debrecen, 32: 187-193 (1985). Prakasha, D.G., Bagewadi, C.S., Basavarajappa, N.S., On lorentzian Kenmotsu Manifolds, Int. Journal of Math. Analysis. 2(19): 919-927 (2008).

93 Sinha, B.B., Srivastava, A.K., Semi-invariant submanifolds of a Kenmotsu manifold with constant holomorphic sectional curvature, Indian J. Pure Appl. Math. 23(11): 783-789 (1992). Tripathi, M. M., A new connection in Riemannian manifold, Int. Ele. Journal of Geometry, 1(1): 15-24 (2008). Yano, K., On a structure defined by a tensor field of type (1,1) satisfying, Tensor N. S, 14: 99-109 (1963). Yano, K., Kon, M., Structure On Manifolds, Series in Pure Mathematics, Singapore, 3: 12-256 (1984).

94 ÖZGEÇMĠġ KiĢisel Bilgiler Soyadı, adı Uyruğu : SARI, Ramazan : Türkiye Cumhuriyeti Doğum yeri ve tarihi : 24.06.1983 Bolu Medeni hali : Bekar Telefon : 0 358 2189118 e-mail : ramazansr@gmail.com Eğitim Derece Eğitim Birimi Mezuniyet Tarihi Lisans Ondokuzmayıs Üniversitesi Matematik Bölümü 2007 Lise Amasya Anadolu Öğretmen Lisesi 2001 ĠĢ Deneyimi Yıl Yer Görev 2009-2010 Amasya Ticaret Meslek Lisesi Matematik Öğretmeni 2008-2009 Amasya Aydınca Ġlköğretim Okulu Matematik Öğretmeni Yabancı Dil Ġngilizce