ÜNĠVERSĠTE HASTANELERĠNDE KALĠTE SĠSTEMLERĠNĠN SÜRDÜRÜLEBĠLĠRLĠĞĠ; UYGULAMALARI Yrd.Doç.Dr. ĠsmailYILDIZ 1 Eylem Can ÖZDEMĠR 2 Funda KAYMAZ 2 Yrd.Doç.Dr.Velat ŞEN 3 KOORDĠNATÖRLÜĞÜ 1
ANAHTAR KELĠMELER Sürdürülebilirlik, Sağlıkta Kalite, Ödül, Sistem KOORDĠNATÖRLÜĞÜ 2
AMAÇ: Bu çalışma ile Üniversite Hastanelerinde, ISO9001:2008 KYS ve/veya SHKS ile desteklenen Sağlık Hizmetlerinde, Kalite Sistemlerinin sürdürülebilirliğini yenilikçi yaklaşımlarla destekleyerek; çalışanlara % 5 lik Döner sermaye ek katkı payı ile moral ve motivasyonunu sağlamak amaçlandı. KOORDĠNATÖRLÜĞÜ 3
SAĞLIKTA KALĠTE: Vatandaşın ihtiyaçları doğrultusunda, sağlık hizmetlerine erişimini kolaylaştırmaktır. Sağlık kuruluşunda hastanın doğru değerlendirilmesidir; doğru hastaya, doğru zamanda, doğru tedavinin uygulanmasıdır. Hizmet sunumunda hasta ve yakınlarının haklarına saygı gösterilmesidir. Sağlık kuruluşunda, etkililiğin ve verimliliğinin sağlanmasıdır. Sağlık tesisinin doğru ve güvenli bir biçimde çalışmasının sağlanmasıdır. KOORDĠNATÖRLÜĞÜ 4
SAĞLIKTA KALĠTE: Hizmet sunum sürecinde bilginin doğru yönetilmesidir. Hasta ve çalışan memnuniyetinin sağlanmasıdır. Hastaların bilgilendirilmesi ve eğitilmesidir. Hastane enfeksiyonlarının önlenmesi ve kontrol altına alınmasıdır. Çalışanların niteliklerinin geliştirilmesidir. Hasta ve çalışan güvenliğidir. KOORDĠNATÖRLÜĞÜ 5
Kısacası; Çalışanlara ve Vatandaşlara doğru ve iyi hizmet verebilmelerini sağlamak için atılan tüm adımlardır. KOORDĠNATÖRLÜĞÜ 6
Üniversite Hasteneleri Hedefleri; Müşteri Memnuniyeti sağlamak, Maliyetleri azaltarak verimliliği arttırmak, Kaliteli hizmet vermek, Yeni ürün ve hizmetleri sunmak, Çalışanları memnun etmek vb.. şeklinde sıralayabiliriz. KOORDĠNATÖRLÜĞÜ 7
Sağlık Hizmetlerinde Risk Yönetimi, Sağlık Hizmetlerinde Riskleri Doğru Yönetmek, Sağlık Hizmetlerinde Kaliteyi Sağlamak, Sağlık Hizmetlerinde Rekabet Hedeflerini gerçekleştirebilmek için kullanılan araçlardan bir tanesi de; ISO9001:2008 KaliteYönetim Sistemleridir. Çünkü, bütünyönetim Sistemlerinin temelinde, ISO 9000 KaliteYönetim Sistemleri mantığı yatmaktadır. KOORDĠNATÖRLÜĞÜ 8
Ġstatistiklere göre; Joint Commission International (JCI), Avrupa Kalite Yönetimi Vakfı Mükemmellik Modeli (EFQM), Yükseköğretim Akademik Değerlendirme ve Kalite Geliştirme (YÖDEK), Sağlık Bakanlığı Hizmet Kalite Standartları (SHKS), vb. tüm standartların temelinde %20 oranında ISO 9000 Kalite Yönetim Sistemleri yer almaktadır. KOORDĠNATÖRLÜĞÜ 9
SÜRDÜRÜLEBĠLĠRLĠK: Amaca uygunluk olarak tanımladığımız Ürün kalitesi; Performans, Özellikler, Güvenilirlik, Dayanıklılık, Onarılabilirlik, Estetik, Algılanan Kalite, Standartlara Uygunluk şeklinde sekiz boyutta değerlendirilir (Garvin 1987). KOORDĠNATÖRLÜĞÜ 10
SÜRDÜRÜLEBĠLĠRLĠK: Hizmet Kalitesi deyince de; Güvenilirlik, HızlıYanıt, Güvence, Empati ve Görüntü şeklinde beş boyuttan bahsedebiliriz. KOORDĠNATÖRLÜĞÜ 11
SÜRDÜRÜLEBĠLĠRLĠK: Birleşmiş Milletler Çevre ve Kalkınma Komisyonu nun 1987 yılında Sürdürülebilirlik kavramını; Ġnsanlık, gelecek kuşakların gereksinimlerine cevap verme yeteneğini tehlikeye atmadan, günlük ihtiyaçlarını temin ederek, kalkınmayı sürdürülebilir kılma yeteneğine sahiptir. Dolayısıyla sürdürülebilirlik; kalkınma, ekonomik büyüme ve refah seviyesini yükseltme çabalarını, çevreyi ve yeryüzündeki tüm insanların yaşam kalitesini koruyarak gerçekleştirme yöntemidir. KOORDĠNATÖRLÜĞÜ 12
SÜRDÜRÜLEBĠLĠRLĠK. Sürdürülebilir Kalite için Yenilikçi yaklaşımlara ihtiyaç var. Yani Yenilikçi yaklaşımlar sürdürülebilirliği besler. Sürdürülebilirlik bilincinin son yıllarda artması umut vericidir. Hergün kendimize, sağlıkta sürdürülebilir kalite için ne yaptığımızı sormanın vakti çoktan geldi. Bu nedenle; Sağlıkta Kaliteli Çalışmak ve Kaliteli Yaşamak için sürdürülebilirlik şarttır. KOORDĠNATÖRLÜĞÜ 13
1994 yılında ISO9001 KaliteYönetim Sistemiyle(KYS) Sağlık Hizmet Kalite Standartları (SHKS) 2014 Sağlık Hizmetlerinde Akreditasyon KOORDĠNATÖRLÜĞÜ 14
Sağlık Bakanlığına bağlı Hastaneler???? Üniversite Hastaneleri???? KOORDĠNATÖRLÜĞÜ 15
Dicle Üniversitesi Uygulamaları.. Dicle Üniversiteleri Hastanelerinde ISO9001:2008 KYS Standardı çerçevesinde yapılan iç tetkikler ve SBHKS kapsamında yapılan Özdeğerlendirmeler sonucunda bir puanlama sistemine geçildi. Ġlk Pilot Uygulama 2014 yılında yapıldı. KOORDĠNATÖRLÜĞÜ 16
Ġç Tetkik: Uygulanan Kalite Yönetim Sistemi ile ilgili faaliyetlerin ve sonuçların, planlanan düzenlemelere (prosedür, talimat, iş akışı vb.) uyup uymadığının ve amaca ulaşmak için uygun olup olmadığının sistematik ve tarafsız olarak incelenmesidir. KOORDĠNATÖRLÜĞÜ 17
Öz Değerlendirme: Sağlık Bakanlığı Hizmet Kalite Standartları kapsamında yapılan, SHKS ana başlıklarını esas alan değerlendirme planıdır. KOORDĠNATÖRLÜĞÜ 18
Ġç tetkik prosedürü gereği; Yılda 2 kez iç tetkik Kuruluş içi Ġç tetkik ve Öz değerlendirme planı, Her yılın başında hazırlanır. D.Ü Hastanelerinde Ġç Tetkik ve Öz değerlendirme planı entegre edilerek birlikte yürütülmektedir. ozdegerlendirme_plani KOORDĠNATÖRLÜĞÜ 19
Dicle Üniversitesi Hastanelerinde Ġç Tetkik? Yapılacak olan tetkik öncesinde Detay Plan hazırlanır. Detay Plan: Hangi birime, kimin gideceği, hangi tarihte, hangi saatte gideceği hangi standart maddelere göre inceleme yapılacağı bilgileri yer alır. Detay_Plan.doc KOORDĠNATÖRLÜĞÜ 20
KSK tarafından hazırlanan Ġç Tetkik Detay Planı tetkikçilere, komite temsilcilerine ve tetkik edilecek birimlere iç iletişim çalışmalarında belirlenen yöntemlerle duyurulur. Tetkik tarihinden bir hafta önce, tetkikçilerle, KSK Koordinatörü ve KYS temsilcilerininde olduğu, toplantı yapılır ve toplantıda, tetkikçilere, tetkik yapacakları birimlerin detay planları verilir. Detay plan, ekip ile paylaşıldıktan sonra, tetkik yapılacak olan tüm birimlere en az 15 gün öncesinden, dijital ortamda (EBYS) bilgilendirme yazısı gönderilir. ictetkik_bilgilendirme.doc KOORDĠNATÖRLÜĞÜ 21
Tetkikçiler, TS EN ISO9001:2008 ve SHKS standartalarına göre denetim yapar ve yapılan incelemeler, tetkik değerlendirme tetkik soru listesine eklenir. Tetkik dosyalarını, denetim raporları ile birlikte KSK ya teslim ederler. iç_tetkik_raporu.doc KOORDĠNATÖRLÜĞÜ 22
Bu değerlendirme 2 grupta ele alınır: Yönetim Kaynaklı Fiziki şartlar dahil: Yönetim kaynaklı fiziki şartların dahil tutularak, Yönetime kendi eksikliklerini sunmak ve bu eksikliklerden dolayı, hastanelerimizin genel puanımızın ne olacağını, dış denetim öncesinde yönetimi bilgilendirmek. Yönetim Kaynaklı Fiziki şartlar hariç: Yönetim kaynaklı fiziki şartların hariç tutularak, birimlerin, yönetim kaynaklı oluşan fiziki koşullardan dolayı puanlarının düşmemesi ve motivasyonlarını arttırarak, eksikliklerini görmelerini sağlamaktır. KOORDĠNATÖRLÜĞÜ 23
Puanlama: SHKS değerlendirme puan tablosu puanlama_yönetimsel_dahil.xls TS EN ISO9001:2008 standart maddeleri beyincerrahi_klinik_genel_degerlend irme.doc KOORDĠNATÖRLÜĞÜ 24
%5 lik ek ödeme. (85 üstü alan birimler) ictetkik_puan_hesaplama_formu_rv.xls KOORDĠNATÖRLÜĞÜ 25
Yapılan Değerlendirme Sonuçları; Kalite Konseyine sunularak son değerlendirmeler yapılır. Yönetimi Gözden Geçirme (YGG) toplantısında sunulur. Detaylı sonuçlar dijital ortamlarda (EBYS) Birimlere gönderilir KOORDĠNATÖRLÜĞÜ 26
ÇOCUK KARDİYOLOJİ BD İç Tetkikçi: EYLEM CAN ÖZDEMİR-BERNA SALDUŞ-NİHAT BAŞDUVAR PUANLAMA KLİNİK POLİKLİNİK YB DİĞER ORTALAMA (K+P+Y+D)/2 Evet 415 170 0 0 Hayır 60 15 0 0 15 55 0 0 Değerlendirme Dışı SBP 490 240 0 0 GDP 60 60 0 0 Yüzde (%) 90,37 94,89 0 0 92,63 %
Tetkik sonrasında eğer ihtiyaç var ise; Ġyileştirme Planı Formun a, aksaklığın tespit edildiği, ilgili maddeler yazılır, düzeltimesi gereken tarih verilir ve bunlarla ilgili DÖF (Düzeltici ve Önleyici Faaliyet) açılır ve yine takibi birimimiz tarafından yapılır. Ġyileştirme_planı±_formu.doc KOORDĠNATÖRLÜĞÜ 28
KOORDĠNATÖRLÜĞÜ 29
SONUÇ: Üniversite Hastanelerinde Kalite Sistemlerinin Sürdürülebilirliği sağlamak için, başta hekimler olmak üzere tüm çalışanların sürece dahil edilmesi sağlanmalıdır. Çalışanların katılımını üst düzeyde sağlamak için performans sistemi geliştirilmelidir. Üniversite Hastanelerine Öncülük edecek bu uygulama ile, Sağlık çalışanlarına öncelikle para ödülü verilmesinin daha etkileyici olduğu görüldü. Sağlıkta sürdürülebilir kalite için yenilikçi yaklaşımlar geliştirilmelidir. Yenilikçi yaklaşımlarla desteklenen, sistemlerde, özellikle hekimlerin sürece daha çok özen göstertiği ve kurumdaki işlevselliğin daha verimli hale geldiği söylenebilir. KOORDĠNATÖRLÜĞÜ 30
KALĠTE DEVRĠMĠ, Kalite Hareketi; Üst Yönetimlerin desteği olur. (Juran) KOORDĠNATÖRLÜĞÜ 31
KOORDĠNATÖRLÜĞÜ 32
KAYNAKLAR: 1.Sağlık Hizmetlerinde Mükemmellik ve JCI, Mücella TOKATLIOĞLU, Ankara, 2007 2.Hastanelerde Hasta Odaklı Kalite Yönetim Modeli, Oğuz Engiz, Ankara, 2007 3.Sağlıkta Efqm Modelinin Önemi, Uz.Dr. A. Burak ERDĠNÇ, Ankara, 2007 4.Sağlık Hizmetlerinde Mükemmellik ve Akreditasyon; Nasıl?, Prof.Dr. Koray BODUROĞLU, Hacettepe Üniversitesi Hastaneleri, Ankara, 2007 5.Mükemmelliğin Temel Kavramları ve ODÇ/CAF, Celal Seçkin, Ankara, 2007 6.Sağlik-Net Entegrasyonu Için Hastane Bilgi Sistemlerinen Temel Gereksinimleri, 7.http://www.sagliknet.saglik.gov.tr/portal_pages/notlogin/dokumanlar_dok.h tm 8.http://www.sagliknet.saglik.gov.tr/portal_pages/notlogin/bilisimciler/bilisimc iler_sagliknetileulusalsaglik.htm 9.EROĞLU, E., Hastane Otomasyon SistemlerindeYeni Teknik ve Teknolojiler, Şanlıurfa, 2008 10.Tıp Bilişimi Derneği, Sunum Notları 11.Dr.Tayfun ENÜNLÜ, Sağlık Bilişim Standartları, Tepe Teknolojik Servisler AŞ 12.http://www.kalder.org/genel/oncekalite/okagustos126.pdf KOORDĠNATÖRLÜĞÜ 33