İŞLETME POLİTİKASI (Stratejik Yönetim Süreci) İşletmenin uzun dönemde yaşamını devam ettirmesine ve sürdürülebilir rekabet üstünlüğü sağlamasına yönelik bilgi toplama, analiz, seçim, karar ve uygulama faaliyetlerinin tümüne stratejik yönetim süreci adı verilir. Stratejik yönetim sürecinin evreleri şunlardır: 1) Stratejistlerin seçimi ve görevlendirilmesi: Stratejistler, işletmelerde stratejik yönetim süreci ile ilgili çalışmaları başlatan ve bu sürecin her safhasında yer alan; stratejik faaliyetlerden sorumlu görevlilerdir. Yönetici pozisyonundaki stratejistler stratejilerin hazırlanması ve uygulanmasından sorumludurlar. Uzman stratejistler, stratejik yönetim sürecinin çeşitli düzeylerinde profesyonel olarak çalışan ve konuyu stratejilerin oluşturulmasından ve uygulanmasından sorumlu olanların önüne getirerek, onların karar vermesine olanak sağlayan profesyonellerdir.
İŞLETME POLİTİKASI (Stratejik Yönetim Süreci) Ne Düşünürsünüz? Yönetim kurulu nedir, kimlerden oluşur, görevleri nelerdir? Ne Düşünürsünüz? Kurumsal yönetim ya da kurumsal yönetişim ne demektir, yönetim kurulu ne gibi bir ilişkisi vardır? Ne Düşünürsünüz? Zaman zaman orijinal İngilizcesi kullanılsa bile, CEO sıfatının Türk iş hayatındaki karşılığı nedir örneğin Türk Ticaret Kanunu nda CEO yerine hangi kavram kullanılmaktadır?
Stratejik yönetim sürecinin evreleri 2) Stratejik analiz: İşletmenin faaliyette bulunduğu genel ve sektörel çevre unsurlarının şu andaki durumunun incelenmesi ve işletme içindeki unsurların değerlemesiyle ilgili süreçtir. Önce bilgi toplanır. Bu aşamada gerekli ve gereksiz bilgiyi birbirinden ayırabilmek önemlidir. Çünkü işletmeler sürekli olarak her türlü bilgi bombardımanıyla karşı karşıyadır. Ardından toplanan bilgiler ışığında işletmenin dış ve iç çevresi analiz edilir. Dış çevre uzak dış çevre ve yakın dış çevre olmak üzere gruplandırılabilir. Uzak dış çevre, işletme faaliyetlerine dolaylı olarak etki eden faktörlerin oluşturduğu bir çevredir. Bu çevrede bulunan politik, yasal, ekonomik, sosyokültürel, demografik, teknolojik ve uluslararası çevre faktörleri işletmenin faaliyetlerine dolaylı olarak etki edebilmektedir. Yakın dış çevre, işletmenin içinde bulunduğu sektörde bulunan ve işletmenin faaliyetlerine doğrudan etki eden faktörlerden oluşur. İşletmenin tedarikçileri, müşterileri, rakipleri, ikameleri vb. unsurlar işletmenin faaliyetlerine doğrudan etki edebilmektedir.
Stratejik yönetim sürecinin evreleri 2) Stratejik analiz: İç çevre, onu oluşturan parçaların (alt sistemler) oluşturduğu ortamdır. İşletmeyi ileri ya da geriye götürecek iç çevre unsurları söz konusudur. Ne Düşünürsünüz? SWOT Analizi nedir? Nasıl yapılır? Bir işletme yerine kendi kariyerinizi, geleceğinizi düşünerek bir SWOT Analizi yapınız. Bulduğunuz sonuçları nasıl yorumluyorsunuz?
Stratejik yönetim sürecinin evreleri 3) Stratejik yönlendirme: Stratejik yönlendirme aşamasında işletmenin misyon, vizyon ve amaçları belirlenir. Misyon: İşletmenin misyonu onun varoluş nedenidir. Misyon işletmenin hangi ürünleri nerede ve nasıl üreteceğini, iş felsefesinin ne olacağını, hangi değerlere sahip olacağını, diğer işletmelerden farklılıklarının ne olacağı tanımlar. Vizyon: İşletmelerin vizyonu, gelecekte olmasını arzuladıkları durumun ifadesidir. Vizyon genellikle belli bir zaman süresini kapsar. Ne Düşünürsünüz? Vizyon ifadesinde süre belirtmek gerekir mi, neden, süre belirtilmiş ve belirtilmemiş iki vizyon ifadesi bularak açıklayınız. Ne Düşünürsünüz? Sizce bir işletmenin güçlü bir vizyon ve misyon belirlemesi (ve bunların çalışanlar tarafından benimsenmesi) örgüt kültürü açısından bir işe yarar mı?
Stratejik yönetim sürecinin evreleri 3) Stratejik yönlendirme Ne Düşünürsünüz? Aşağıdaki misyon ve misyon ifadeleri hangi kuruma ait olabilir, bu ifadelere ne(ler) eklenebilir? Misyon: Üstün yöneticilik ve girişimcilik meziyetlerine sahip mezunlar verebilmek için yüksek kalitede akademik programlar sunmak, İşletme yönetimi alanı ile ilgili yeni bilgilerin oluşturulması, toplanması ve yayınlanması, Etkinlik ve verimliliği geliştirmeyi amaçlayan uzman yönetim-gelişim programları ile iş dünyasına hizmet vermek. Vizyon: Atatürk ilke ve reformlarının takipçisi aydın yenilikçi ve açık fikirli genç yöneticiler yetiştirecek uluslararası standartlarda nitelikli yöneticilik eğitimi sağlamaktır.
Stratejik yönetim sürecinin evreleri 3) Stratejik yönlendirme Vizyonun, belli bir zaman sürecinde nicelik olarak belirtilmiş şekline işletmenin amaç ve hedefleri adı verilir. Ne Düşünürsünüz? Bir işletmenin işlevlerini etkin olarak yerine getirebilmesi için amaç ve hedeflerin nasıl olması gerekir? Ne Düşünürsünüz? İşletmenin amaçları ve hedefleri nasıl gruplandırılabilir?
1) Genel Çevre Analizi Politik Çevre, Demografik Çevre, Teknolojik Çevre,Yasal Çevre, Ekonomik Çevre, Sosyokültürel Çevre, Uluslararası Çevre Ne Düşünürsünüz? Sizce bir beyaz eşya üreticisini yerel politikacılar ve ulusal politikacılar nasıl etkileyebilir, hayal ediniz. Ne Düşünürsünüz? Enflasyon nedir, bir ekonomide enflasyon oranının yüksek olması işletmelerin stratejilerini nasıl etkiler? Ne Düşünürsünüz? Bir ülkenin milli gelir düzeyinin artması ya da azalması işletmelerin stratejilerini nasıl etkiler? Ne Düşünürsünüz? Cari açık olarak da bilinen dış ödemeler bilançosunun açık vermesi o ülkenin işletmelerini nasıl etkiler, tartışınız. Ne Düşünürsünüz? Sizce geçmiş 10 yılda Türkiye de sosyokültürel çevre ne tür bir değişim gösterdi, önümüzdeki 10 yıl için benzer değişimler bekliyor musunuz? Bütün bunlar işletmelerin stratejilerini nasıl etkilemektedir? Ne Düşünürsünüz? Türkiye nin demografik niteliklerini göz önüne aldığımızda en önemli ve en dikkat çeken unsur nedir, bunun iş hayatına ne gibi etkileri olabilir?
2) Sektör (İş Çevresi, Endüstri) Analizi İşletmenin girdilerini temin ettiği (tedarik), üretim faaliyetinde bulunarak ürettiği mal ve hizmetleri müşterilerine sattığı ve benzer mal üreten çeşitli rakipleri ile mücadele ettiği çevre, işletmenin Sektör/İş Çevresi olarak adlandırılır. Ne Düşünürsünüz? İşletmenin ürettiği mal ve hizmetleri arz ettiği, rakip firmalarla rekabet içinde bulunduğu ve bu faaliyetleri sonucu gelir elde etmeyi umduğu pazarın (ana pazar) analizi nasıl yapılır, açıklayınız. Ne Düşünürsünüz? Pazarın gelişme hızı nasıl hesaplanır?
Sektörde (endüstride) rekabe1 etkileyen (Porter in beş gücü) ana faktörler şunlardır: 1. İş çevresine girebilecek yeni firmalar (olası rakipler)ın yaradğı tehdit, 2. İşletmenin ürününe alterna1f olabilecek ikame malların yaradğı tehdit, 3. Tedarikçilerin pazarlık gücü, 4. Müşterilerin pazarlık gücü, 5. Pazarda yer alan rakipler arasındaki rekabe1n şidde1dir.
Ne Düşünürsünüz? Sizce uygun bir strateji belirlemek için doğru endüstriyi seçmek yeterli midir? Ne Düşünürsünüz? Yeni iş kuracak bir girişimci, Porter ın sektör analizini göz önüne aldığında, yatırım yapacağı en uygun sektörü nasıl belirlemelidir? Ne Düşünürsünüz? Çekici gözüken bir endüstriye girmek isteyen bir girişimcinin hangi konulara dikkat etmeleri gerekir? Ne Düşünürsünüz? Şu anda çalıştığınız ya da ileride çalışmayı düşündüğünüz endüstriye ilişkin sektöre giriş engelleri nin neler olduğunu sıralayınız. Ürettiğiniz mal ya da hizmete alternatif olabilecek ikame ürünleri var mıdır, ileride olabilir mi? bunlar ne derecede tehdit yaratabilirler? Ne Düşünürsünüz? Bir endüstride faaliyet gösteren rakip firma nasıl analiz edilir, sizce rakipler hakkında en doğru ve en kolay bilgiler nasıl toplanır?
3) Dış Çevre Analizinde Yararlanılan Teknikler Bilgi Toplamak Çevresel faktörlerin analizi evresinde ilk yapılacak iş, konu hakkında bilgi toplamaktır. Farklı ülkeler, farklı kültürler için bilgi toplama süreci kolaylaşabilir ya da zorlaşabilir. Bilgi toplamak için farklı bilgi kaynaklarından yararlanılır. Sözgelimi; internet, medya, yayınlar, fuarlar, pazarlama görevlileri, müşteriler vb. Varsayım Geliştirmek Varsayım, kişinin kontrolü dışında oluşacak, gelecekle ilgili bir olay hakkında fikir yürütülmesidir. Varsayımların, geçerliliği konusunda yararlanılan tekniklerden birisi, varsayımların gerçekleşme olasılığının belirlenmesi tekniğidir
3) Dış Çevre Analizinde Yararlanılan Teknikler Tahmin Teknikleri Tahmin yapmak, olayların gelecekte alabilecekleri olası şekil ve alternatifleri bulmaya, olayların yönünü kestirmeye çalışmakla ilgilidir. Tahmin teknikleri ve yöntemleri çok çeşitlidir. İşletmelerde kullanılan bilinçli tahmin teknikleri, sayısal olmayan (kalitatif) tahmin teknikleri, sayısal (kantitatif) tahmin teknikleri ve yaratıcı tahmin teknikleri olarak üç grup altında incelenebilir
3) Dış Çevre Analizinde Yararlanılan Teknikler Tahmin Teknikleri Sayısal Olmayan (Kalitatif) Tahmin Teknikleri Uzman grup tahmini Yönetici grup tahmini Pazarlama sorumlularının tahminleri Müşteri değerlemeleri Tüketici değerlemeleri Sayısal (Kantitatif) Tahmin Teknikleri Zaman serisi analizi Regresyon analizi Ekonometrik modeller Yaratıcı Tahmin Teknikleri Delphi Tekniği Senaryo geliştirme Öncü ve artçı göstergelerin analizi
Ne Düşünürsünüz? Bir girişimci, işletmesi için kullanacağı tahmin tekniği hakkında karar verirken hangi konulara dikkat etmelidir? Ne Düşünürsünüz? Aşağıdaki çevresel faktörlerin tahmininde hangi teknikleri kullanırdınız? Lütfen kısa açıklamayla belirtiniz Politik ve yasal çevre tahmini Ekonomik çevre tahmini Teknolojik çevre tahmini Demografik çevre tahmini Sosyo kültürel çevre tahmini Uluslararası çevre tahmini Endüstri çevre tahmini Uygun Teknik Neden Bu Teknik?
Dış çevre analizinde her unsurun işletmeler için etki dereceleri aynı değildir. Türkiye için 2010 lu yıllarda hangi dış çevre faktörleri diğerlerine göre işletmeler üzerinde daha belirgin olarak etki yapacaktır. Tartışınız. Genel çevre unsurları sektör çevresi unsurlarından daha önemlidir. Her işkolunda, sektörde ve rekabet ortamında bu görüş geçerlidir. Dolayısı ile işletmeler rekabete ve rakiplere yönelik stratejiler yerine genel çevre unsurlarına yönelik stratejilere daha fazla önem vermelidirler. Tartışınız.