SÖZSÜZ İLETİŞİM İLETİŞİM NEDİR? Hazırlayan ve Sunan: Yrd. Doç. Dr. Müjde Ker-Dincer

Transkript

1 SÖZSÜZ İLETİŞİM Hazırlayan ve Sunan: Yrd. Doç. Dr. Müjde Ker-Dincer Dünyamız hızlı bir değiģim süreci içindedir. Bu değiģimin dıģında kalmamak için kiģilere düģen görev; yeniliklere uyum sağlamak ve bunu yaparken de diğer insanlardan farklı, özel becerilere sahip olmak için çalıģmaktır. Peki sıradanlıktan kurtulup, baģarılı olabilmek için neler yapılabilir? Gerek iģ hayatında, gerek sosyal ortamlarda baģarılı olarak nitelendirilen kiģilerin yaģamları gözlemlendiğinde ortak bir özellikleri dikkat çekmektedir. Bu da insanlarla iletiģim kurma konusundaki becerileridir. Sosyal bir yapı içinde varlıklarını sürdüren insanların anlaģmalarını sağlayan ve aralarında köprü vazifesi gören iletiģime gerek duyulmayan hiçbir iģ ya da iliģki düzeyi yoktur. Bu doğrultuda diğer insanlarından arasından sıyrılmak, etkili ve baģarılı olabilmek, çevre içinde uyum içinde yaģayabilmek için atılabilecek ilk adım, iletiģim tarzında yapılacak değiģiklikler ile iletiģim becerilerinin geliģtirilmesidir. İLETİŞİM NEDİR? ĠletiĢimin günümüze gelinceye kadar sayısız tanımı yapılmıģtır. Yapılan tanımlar arasında en temel ve genel kabul görmüģ olanı iletiģimi; bilgi, düģünce, duygu ve deneyimleri biçimlendirmek, diğerleri tarafından aynı değerde anlaģılabilir kılmak veya bu duruma getirerek, akla gelebilecek her türlü yolla paylaģmak ve sonuçta karģılıklı etki sağlayabilme süreci olarak tanımlayandır. Günlük hayatta iletiģim ise; bir baģkasıyla konuģmak, televizyon izlemek, gazete okumak, yazınsal bir eleģtiriyi incelemek, tiyatro sahnesinde bir oyun, sinemada popüler bir film, mağara duvarındaki resimler, saç biçimi, giyim tarzı, seçilen ve kullanılan renklerdir. ĠletiĢim bazen duymak, bazen görmek, bazen de dokunmaktır. Dünyaya gelindiği andan itibaren, çevreyle sürekli bir etkileģim sözkonusudur. Ġnsanlar yaģamları boyunca çevrelerinden etkilenir ve çevrelerini etkilemeye çalıģırlar. Bu durum çift yönlü olarak sürüp gider. KiĢilerarası iletiģim sürecinin temelini üç tür olarak belirlenmiģ iletiģim becerilerimiz oluģturur. Bu becerilerimiz sözel (konuģma ve dinleme), yazılı (okuma ve yazma) ve sözsüz iletiģimdir. Becerilerimiz arasında özellikle duygularımızı ifade ederken en sık baģvurduğumuz ise kuģkusuz sözsüz iletiģim becerilerimizdir. Günümüzde adını giderek daha yaygın biçimde duyduğumuz bu iletiģim türü nedir?

2 Sözsüz iletiģim, iletiģimin en temel türlerinden biridir. Çünkü bir tek kelime kullanmadan, birbirimizin gözlerine bakarak ya da bakmayarak, kıyafetlerimizle, duruģumuzla, oturuģ ya da yürüyüģ tarzımızla ve diğer insanlarla aramıza koyduğumuz fiziksel uzaklık gibi görsel simgelerle, birbirimiz hakkında çok fazla bilgi edinebiliriz. Bunun yanında insanın düģüncelerini, bilgilerini iletmedeki en temel araç olan konuģma yani sözlü iletiģim, duyguların, heyecanların, çoģkuların iletilmesinde çoğu kez yetersiz kalır. Bu yüzden bir çok durumda, konuģurken duygularımızı dıģavurmamızda yardımcı olacak el ve kol hareketlerinden yararlanırız. Sözsüz iletiģim ayrıca sözlü iletiģim mesajlarının yorumlanmasına dair ipuçları sağlar. Aynı sözlerin değiģik vurgularla söylenmesi ya da kiģiyle göz teması kurarak gülümseyerek söylenmesi iletilmek istenilen mesajın etkinliği üzerinde fark yaratır. Sözsüz iletiģim mesajları çoğu durumda, sözlü iletiģim mesajlarından daha güvenilirdir. Çünkü insanların gerçek duygu ve düģüncelerini rahatlıkla yansıtabilir. Bunun yanında tek bir sözsüz iletiģim iģaretini de iletiģimin gerçekleģtiği ortam ve koģullardan ayırarak değerlendirmek hatalı olur. Örneğin, kolların kenetlenmesi; değiģik ortam ve durumlarda korkma, savunma ve üģüme gibi farklı duyguları içerebilir. Sonuç olarak olarak diyebiliriz ki, sözsüz iletiģimde bulunmamak imkansızdır. Sözsüz iletiģim ile ilgili genel bir bilgi verdikten sonra, onu oluģturan üç öğeden söz etmek gerekir: Sessiz iletiģim (beden dili) Sesli iletiģim (sesin tonu, hızı vb. özellikler) Nesnel iletiģim (kıyafetler, aksesuarlar, kullanılan renkler, kiģiler arasındaki mesafe, yürüyüģ, oturuģ biçimi) Sözsüz iletiģimi oluģturan öğeler üzerinde kısaca durursak; SESSİZ İLETİŞİM (BEDEN DİLİ) Beden dili insanlık tarihi açısından kullandığımız en eski iletiģim aracımızdır. Çünkü beden dili, kelimelere baģvurulmadan gerçekleģtirdiğimiz duygu ve düģüncelerimizin yansımasıdır. Yapılan araģtırmalar beden dilinin önemini vurgulayan sonuçlar ortaya koymuģtur. Bunlara göre; insanların yüzyüze kurdukları iliģkilerde kelimeler %10, ses tonu %30 ve beden dili %60 önem taģımaktadır. Beden dilini daha iyi anlayabilmek için bedenin 6 öğesinin ayrı ayrı incelenmesi gerekir: 1. Gövde: Göğüs merkezi, kendimiz ve çevremizdekiler hakkında ne düģündüğümüzü açıkça ortaya koyan önemli bir beden dili göstergesidir. Gövdemizi üç temel Ģekilde kullanırız: Açık (kollar iki yanda serbest ve rahattır), kapalı (kollar göğüste kavuģturulur, omuz üzerinden bakılır ya da ceket 2

3 düğmeleri iliklenir) ya da uysal (kollar iki yana salınır, omuzlar düģük durur). 2. Baş: Beden dilinde baģın kulanımını anlamak için, baģı dörde bölen iki görünmez çizginin varlığından söz edilir. Bu çizgiler kullaklardan geçtiği varsayılan benlik çizgisi ve tepeden çeneye geçtiği varsayılan başkaları çizgisidir. BaĢ benlik çizgisi üzerinde yukarıya doğru dönükse, üstünlük. Aynı eksende öne eğikse, uysallık, boyun eğme. BaĢkaları çizgisi ekseninde konuģulan kiģiye dönükse, anlaģma. KarĢıdaki kiģinin tersi yöne dönükse, anlaģmazlık ifade etmektedir. 3. Beden Duruşu(Postür): Ġnsanlar birbirleriyle olan iliģkilerinde çok farklı beden duruģları içindedir. Ancak temel olarak bilinmesi ve uygulanması gereken duruģ biçimi; iletiģim kurulan kiģiyi doğrudan karģıya alma ve dik bir beden duruģudur. Bunun yanında iki büklüm, boynu bükük, süklüm püklüm beden duruģları ne kadar hatalıysa, omuzlar geriye atılmıģ, göğüs dıģarı çıkmıģ, baģ ters yönde ve yana eğilmiģ, meydan okur, savaģa davet eder türdeki beden duruģları da hatalıdır. 4. Jestler: Genel olarak tüm el ve kol hareketleri jest olarak adlandırılır. Jestler verilen mesajı, yapılan konuģmayı renklendiren, güçlendiren özelliklerdir. Bu konuda dikkat edilmesi gereken, jestleri konuģmadaki eksik kelimeleri tamamlayacak bir araç olarak kullanmamaktır. Jestler, el ve kol hareketlerinden oluģan bir bütün olduğundan, her iki uzvun, sözsüz mesajları nasıl ilettiği üzerinde ayrı ayrı durulmalıdır. Eller; Ġnsanın kendisini ifade etmedeki en etkili ve duyarlı organıdır. Elleri açarak, iletiģime hazır olunduğu, avuç içi gösterilerek de dostça bir yaklaģım içinde olunduğu karģıdaki kiģi/kiģilere yansıtılabilir. Ayrıca ellerin hareketi konuģmaya ritim ve vurgu katarak, düģüncelerin duygusal tonunu ortaya çıkarır. Kollar da beden dili açısından özel bir öneme sahiptir. Kendilerine güvenen kiģiler, bir doğallık ve güven içinde kollarını hareket ettirirler. 5. Mimikler: Yüz ifadesi ya da hareketlerine verilen bir diğer ad mimiktir. Ġnsanlar mimikleri sayesinde o anki duygularını kolaylıkla ifade edebilirler. Bu durumun nedenini yüz kaslarının değiģik Ģekle sokulabilmesi oluģturur. Yüz de, kendi içinde parçalardan oluģan bir bütündür. Bu bütünü oluģturan parçalar; genel olarak yüz Ģekli ve oranı, alın, kaģlar, göz kapakları, gözler, burun, dudaklar, çene, kulaklar ve ten rengidir. Ancak göz ve dudak hareketleri dıģında kalanlar fizyomansi denilen ayrı bir çalıģma alanı kapsamında incelendiğinden bu noktada sadece göz ve dudaklar üzerinde durulacaktır. Göz kapakları: Tetikte ve doğal olmanın iģaretleridir. Kalın göz kapakları; uykulu, soğukkanlı, yavaģ hareket eden, kontrollü bir kiģiliği vurgular. Gözler: Ruhun aynası olarak nitelendirilen ve beden dili açısından en çok konuģan organdır. Gözlerin renklerinden, bakıģ yönlerine, büyüklüklerine kadar birçok konu üzerinde incelemeler yapılmıģ ve çeģitli bulgular elde 3

4 edilmiģtir. Burada gözlerin bakıģ yönü, süresi üzerinde durulacaktır. Ġnsanlar ilgi duydukları nesnelere ya da kiģiler bakarken gözbebekleri farkında olmadan büyükmekte, hoģlanmadıkları Ģeyler bakarken de küçülmektedir. Yönü ise, konuģulan kiģiye yönelikse samimiyeti ve ilgiyi, yere bakılıyorsa da üstünlüğü kabullenmeyi ifade etmektedir. BakıĢ süresi açısından incelendiğinde, dikkatle kullanılması gerekir. Uzun ve dik bakıģlar karģıdaki kiģiyi sıkmakta, kısa süreli olanlar ise kayıtsızlığı göstermektedir. Dudaklar: Hareket olarak da bükmek, kıvırmak; üstünlük ve somurtma gibi duyguları dıģavurur. Dudaklarla yapılabilecek en güzel hareket ise, gülümsemektir. Unutulmaması gereken nokta, en güzel çıktığımızın fotoğrafların, gülerek çekildiklerimiz oldularıdır. Ayrıca gülümsemek bulaģıcıdır. KarĢınızdaki birine gülümsediğinizde, iliģkiniz sert gidiyor bile olsa yumuģama ihtimali yükselir. Ġnsan iliģkilerinde mimikler büyük önem taģır. Üzüntünün veya kızgınlığın gülümseyen bir ifadeyle, sevincin çatık kaģlarla ifade edilmesi uygun düģmez. Güvenli bir ifade, verilen mesajla uyum içindedir. Bu konudaki beceriler geliģtirilmek isteniyorsa yapılması gereken aynaya bakarak, çeģitli mimikler yaparak, bunların yarattığı etkiler incelenmelidir. Eğer yüzdeki ifadenin farkında olunulursa, öfke, sevinç, üzüntü vb. duygular buna uygun bir yüz ifadesi içinde ve doğru olarak karģıdaki kiģi/kiģilere iletilebilir. 6. Bacaklar: Bacakların duruģu, beden dilinin bir diğer konuģma biçimidir. Bacak bacak üstüne atarak, kendimizi korumaya alırız. Bu hareket kenetlenmiģ kollar ve konuģulan kiģiden gövdenin uzaklaģtırılmasıyla desteklendiğinde anlam değiģir ve artık saldırı için hazırlığın tam olduğu ya da tümüyle olaydan uzaklaģıldığı izlenimi verilir. Tıpkı gövde ve baģ hareketlerinde olduğu gibi, ayakların duruģuylada iliģki kurulan kiģiye veya konuya ilgi duyulup duyulmadığı aktarılabilir. KonuĢulan kiģiye doğru bacak bacak üstüne atmak, bu hareketi ayakların konumuyla da desteklemek iletiģim içinde bulunulan kiģiye karģı ilgili olunduğunu yansıtır. SESLİ İLETİŞİM Sözsüz iletiģimin, sesli yönünü; sesin tonu, Ģiddeti ve konuģmanın akıcılığı oluģturur. KiĢilerarası iliģkilerde yaģanan en küçük gerginlik kendisini önce ses tonunda ortaya koyar. Günlük iliģkilerde canlı, neģeli, enerjik bir ses tonu, insanlar üzerinde olumlu etki bırakır. Ayrıca ortada bir gerginlik ya da sorun varsa ses tonunun yumģak ve sakin olması çatıģmayı önleyerek iģbirliğini kolaylaģtırır. Monoton, dinleyende bıkkınlık yaratan, kolayca dikkatin dağılmasına neden olan bir konuģma tarzıyla kiģi ortaya ne kadar orjinal fikirler koysa da karģısındakileri ikna etmekte güçlük çekecektir. KonuĢurken sesin üç özelliğine dikkat etmek gerekir. Ses tonunuz öfkeli mi yumuģak mı, çekingen veya güvensiz mi? Tonlamanız nasıl? Belirli heceleri veya kelimeleri vurguluyor musunuz yoksa düz, monoton bir Ģekilde mi konuģuyorsunuz? Sesinizin Ģiddeti 4

5 nasıl? Sesinizin yüksekliğiyle dikkati üzerinize çekmeye mi gayret ediyorsunuz, yoksa sizi dinleyenler duymakta güçlük mü çekiyor? Sesli iletiģim becerileri, etkili iletiģim kurma üzerinde önemli rol oynamaktadır. Bu yüzden sözü edilen ses özeliklerinin nasıl ve ne derecede olduğunu ölçmek ve geliģtirmek için yapılabilecek ilk Ģey konuģmaların teybe kaydedilmesidir. ÇeĢitli zaman ve durumlarda yapılan kayıtlarla, konuģma özellikleri hakkında tam ve gerçekçi bir fikir sahibi olmak mümkündür. NESNEL İLETİŞİM Nesnel iletiģim; oturuģ biçimleri, yürüyüģ, kiģiler arasındaki mesafe, kıyafet, aksesuarlar ve renklerden oluģur. 1. Oturuş Biçimleri: Dikdörtgen bir toplantı masasının dar kenarının ortasında oturan, o grubun lideridir. Onun yanındakiler liderin destekçileridir. Masanın karģı kenar ortasında oturan ise liderin rakibi konumundadır. Kare masa etrafında oturan dört kiģi arasında bir denge vardır. Böyle bir masada iki kiģi karģı karģıya oturuyorsa, aralarında bir rekabet, yanyana iseler iģbirliği sözkonusudur. Bir toplantıda eğer kiģiler arasında denge ve eģitlik varsa, yuvarlak masalar tercih edilmelidir. 2. Yürüyüş: Sözsüz iletiģim ilkelerine göre; bir grubun yürüyüģüne dikkat edildiğinde, önde ve ortada yürüyenin lider olduğu kabul edilir. Grup içerisinden hiçkimse liderin önüne geçme cesaretini gösteremez. 3. Kişilerarası mesafe: Hangi toplumda olursa olsun mesafe, insan iliģkilerinde önemli bir etkiye sahiptir. KiĢiler birbirleri arasında tut-tukları mesafe ile yakınlık derecelerini yansıtabilirler. Ülkemizde insan iliģkilerinde temas, duyguların aktarılmasında sık kullanılan bir araçtır. Ancak herkesin bir mahrem mesafesi vardır ve bu çizgi aradaki iliģki güçlenmeden aģılmamalıdır. Ülkemizde yapılan araģtırmalar; yakın hissedilen kiģilerle aradaki mahrem mesafeyi 0-25 cm., arkadaģlarla, iyi tanınan kiģilerle olan kiģisel mesafeyi cm., daha az iliģki kurulan ama tanınan kiģilerle arada tutulan sosyal mesafeyi m., tanınmayanlarla olan genel mesafeyi ise 3m. olarak ortaya çıkarmıģtır. 4. Kıyafet ve aksesuarlar: Ġnsanlar giyinerek gizlenmekten çok, kendilerini dıģa vururlar. Zekice yapılmıģ bir giysi seçimi, karakter ve tarza iliģkin bir çok ipucu verebilir. Moda bu konudaki en büyük yardımcıdır. Günümüzde iģ hayatının büyük bir bölümünde üniforma tercih edilmekte ve üniforma giyilme oranı gittikçe artmaktadır. Üniforma giyen kiģilerden bazılarının ise, sadece kendi iģlerine uygun özel dizayn edilmiģ kıyafetleri giyme zorunlulukları vardır. Psikologlara göre, kamu hizmetine yönelik iģlerde çalıģanlar -özellikle de bir grubun üyesi olanlar- belirlenen standart kıyafetler içinde daha verimli çalıģmaktadır. Tek tip giyinmek, çalıģanlar arasında bir nevi bağ oluģturmakta, aralarındaki kiģisel farklılıklar da en az düzeye 5

6 inmektedir. Bunun yanısıra serbest mesleklerde çalıģanlar gibi hergün ne giymeli gibi zor ve masraflı bir sorundan üniforma giyerek kurtulunmaktadır. Ancak araģtırmalar durumun sakıncalı yönlerini de ortaya çıkarmıģtır. Buna göre, kiģiler diğerleri ile kıyafetlerine dayanan benzerliklerinden yararlanarak, iģlerine ters düģebilecek davranıģlar sergilemekte ve suçu baģkalarına yükleyebilmektedir. Aksesuarlar, kıyafetlerin anlamını vurgulama amacıyla kullanılan estetik yardımcılardır. Bütünsel görünüģle uyumlu olmak, aksesuar tercihinde gözönünde bulundurulmalıdır. Genel olarak en yaygın kullanılan hem iģlevsel, hem de estetik açıdan tamamlayıcı aksesuar, gözlüktür. Ġnsanlar gözlük takarak daha çalıģkan ve otoriter bir izlenim yaratabilir. Gözlük çerçevesi açısından bakıldığında; ince çerçeveli gözlükler, onu takanı genç ve açık çehreli, kalın ve koyu çerçeveler ise, kiģiyi daha yaģlı göstermektedir. Burada üzerinde durulması gereken bir diğer gözlük türü de güneģ gözlükleridir. Eğer amaç sadece güneģin zararlı ıģınlarından korunmak değil, çekici ve gizemli görünmekse (çok Ģey ifade eden gözler görünmediği için) güneģ gözlükleri bu iģ için idealdir. Ancak iletiģim açısından, gi-zemli olmayı sağladıkları aynı nedenden ötürü birer iliģki engeli olarak görülürler. 5. Renkler: Ġnsanlar farkında olmasalar bile içinde bulundukları durumu, iç dünyalarını, o sıradaki duygularını seçtikleri ve üzerlerinde bulundurdukları renklerle ortaya koyarlar. Her rengin kendine özgü psikolojik bir özelliği vardır, bu yüzden de belirli mesajları iletmede etkin biçimde kullanılırlar. Örneğin, kırmızı renk ateģi, dolayısıyla tehlikeyi çağrıģtırdığından, uyarı olarak kullanılır. Burada belirgin ve en çok kullanılan renkler üzerinde durursak: Mavi: BirleĢtirici, bütünleģtirici ve uyumludur. SakinleĢtirici özelliği vardır. Adaletin ve gerçeğin rengi olmasının yanında, soğuk ama huzur verici bir renktir. Rahat, dost ve muhafazakar bir izlenim yaratır. Giysilerde kullanım açısından ise, en çok tercih edilen renklerdendir. Özellikle açık mavi, genç ve sportmen, lacivert ise, profesyonel görüntüsü ile iģ kıyafetleri açısından uygun tercihlerdir. Kahverengi: Hüzünlü ve düģüncelere sürükleyicidir. Toplumsal düzene ve aileye duyulan ihtiyacı vurgular. Ayakları yere basan, gösteriģten hoģlanmayan kiģiliği temsil eder. Doğal ve evcimen bir yapıya uyum sağlar. ĠĢ ortamlarında lacivertlere alternatif oluģturur. Kırmızı: Dirilik kazandırıcı, yönlendirici bir renktir. Kırmızın tüm tonları kendi psikolojik karakterine sahiptir. Genel olarak kırmızı koyulaģtıkça daha ciddi, derin ve problematik hale gelir, açıldıkça daha mutlu, yaratıcı bir mizacı yansıtır. Tutkulu, haklı çıkmak isteyen, önder bir kiģiliğe uygundur. Saldırgan ve küstah olabilir. Yorgun ve sıkıntılı bir ruh haline uymaz. 6

7 Sarı: Sıcak ve en parlak renktir. Çevreye geniģleme, rahatlık ve sempatik bir enerji yayar. Genel olarak insanların birlikte olmaktan hoģlandıkları, sempatik, atılgan, mutlu bir kiģiliğe uyar. ĠĢ ortamlarında, yüzeyselliği çağrıģtırabileceği için az oranlarda kullanılmalıdır. YeĢil: Bereket sembolü, taze ve umut dolu bir renktir. Ġslam dininde hem yaģamı, hem ölümü, hem de yeniden doğuģu sembolize eder. Olumsuz anlamları; kıskançlık, tembelliğe eğilim, gayriresmilik ve sıkıcı bir kiģiliktir. ĠĢ kıyafetlerinde az oranlarda, öreneğin kravat deseninde bulundurulabilir. Siyah: Umutsuzluk ve ölüm sembolüdür. Duyguları bastırıcı, hapsedici bir etkisi vardır. Çevreye ve topluma kapalıdır. Ġncelikli anck tembel bir kiģiliğe uyar. ĠĢ ortamında baģtan aģağıya giyinmeye uygun değilir, ancak giysilerin üst (ceket, gömlek), orta (kemer, pantalon) ve alt (ayakkabı) bölümünde kullanılabilir. Gri: Yansız, uçucu bir renktir. Solgunluğu, korkuyu, saygınlığı, alçakgönüllülüğü ve ileri yaģı çağrıģtırır. Koyu gri tüm dünyada kir ve pislikle özdeģleģtirilir. Ġlgi çekmekten kaçınan, meraklı olmayan kiģilerin tercihidir. Güvenilir ancak tutucu bir kimliği sergiler. Grinin her tonu profesyonel giyime uygundur, ama ilgi çekiciliği sağlamak için biraz renk katmak gerekir. Beyaz: Açıklığı, doğruluğu, Ģeffaflığı ve aydınlığı simgeler. Yanındaki renklerle güçlenir. Yansız, iletiģime kapalı, aģırı titiz bir kiģiliğe uyar. Profesyonel kullanım açısından gömlek ve bluzlar için uygundur. Buraya kadar sözsüz iletiģim becerilerini oluģturan unsurlar üzerinde durulmuģtur. Sağlıklı ve etkili iletiģim kurabilmek için, belirtilen tüm unsurlar dikkatleve tek tek ele alınmalıdır. Dünyada tekrarlanamayacak tek ve kiģilerle aranızdaki iletiģimi %90 oranında etkileyen Ģey, ilk izlenimdir. Bu yüzden sözsüz iletiģim becerilerini hayat amaçları doğrultusunda düzenlemeyi öğrenmek, büyük önem taģır. Sonuç olarak hayatımızın her aģamasında; gerek çocukluk gerek yaģlılıkta, iģ ya da sosyal çevre farkı bulunmaksızın bulunulan her ortamda, iletiģim becerilerinin etkin biçimde kullanılması kiģilerarası iliģkilerin baģarısı ve süresi üzerinde doğrudan etkili olmaktadır. Ġnsan hayatında önemli yere sahip olan iletiģimi basit bir kurallar zincirine oturtursak; ĠletiĢime giren kiģilerden birinin diğerini algılama ve yaklaģma biçimi o iletiģimin kalitesini belirler. ĠletiĢimde çift yönlü akıģ esastır. ĠletiĢime girmemek imkansızdır. ĠletiĢimin gerçekleģebilmesi için en az iki kiģiye ihtiyaç vardır. ĠletiĢimde baģlangıç çok önemlidir. ĠletiĢim sadece bilgi alıģveriģi değildir. Verilen bilgiyi etkileyen duygu ve davranıģı da içerir. 7

8 ĠletiĢim kiģiye değil, kiģiyle yapılır. PaylaĢım karģılıklı iletiģimi gerektirir. ĠletiĢim sözlü ve sözsüz iletiģim iģaretleriyle bir bütündür. MUCİZE İLAÇ GÜLÜMSEMENİN SIRRI Bir gülümseme insana hiçbir Ģeye mal olmaz, fakat çok Ģey kazandırır. Vereni fakirleģtirmeden, alanı zengin eder. Gülümseme sadece bir an, ancak bazen hatırası sonsuza dek sürer. Hiç kimse onsuz yaģayabilecek kadar zengin ve kudretli değildir. Gülümseme; evde mutluluk, iģde baģarı yaratır. Dostluğun ve samimiyetin parolasıdır. O yorgunu dinlendirir, üzüntülüyü neģelendirir. Bu kadar önemli olmasına karģın, satın alınamaz, rica ve minnetle elde edilemez, ödünç alınamaz ve çalınamaz, zorla da sahip olunamaz. Zira, kendiliğinden verilmedikçe hiç kimsenin iģine yaramaz. Bazı kimseler size gülümseyemeyecek kadar yorgundurlar, onlara siz gülümseyin. Çünkü gülümsemeyenlerin, güler yüz görmeye herkesten çok ihtiyaçları vardır. Her zaman gülümseyin, dudaklarınızdan tebessüm eksik olmasın. Hatta bu bazen acıtsa bile KAYNAKLAR: BALTAġ, Zuhal-Acar; Bedenin Dili, 9.Basım, Remzi Kitabevi, Evrim Matbaacılık, Ġstanbul, COOPER, Ken; Sözsüz İletişim, Çev: Tunç Yalkı, Ġlgi Yayıncılık, Ġstanbul, CÜCELOĞLU, Doğan; Yeniden İnsan İnsana, 6.Baskı, Remzi Kitabevi, Evrim Matbaacılık, Ġstanbul, DÖKMEN, Üstün; İletişim Çatışmaları ve Empati, 3.Baskı, Sistem Yayıncılık ve Mat.San.Tic.A.ġ., Ġstanbul, KER DĠNCER, Müjde; Kişisel İmaj, 3. Baskı, ALFA Basım Yayım Dağıtım Ġstanbul,

9 KER DĠNCER, Müjde, Kazanan İmajınız, ALFA Basım Yayım Dağıtım Ġstanbul, 2002 ÖZER, Kadir; İletişimsizlik Becerisi, Varlık Yayınları A.ġ., Ġstanbul, PEASE, Allan; Beden Dili, Çev: YeĢim Özben, Rota Yayın Yapım Ticaret Ltd. ġti., Ġstanbul, İLETİŞİM ADRESLERİ: Yrd. Doç. Dr. Müjde Ker-Dincer Ege Üniversitesi ĠletiĢim Fakültesi Halkla ĠliĢkiler ve Tanıtım Bölümü KiĢilerarası ĠletiĢim Ana Bilim Dalı Bornova Kampüs Ġzmir Tel / ya da 9

10