Yaşasın 1 Mayıs! İŞÇİYİZ HAKLIYIZ KAZANACAĞIZ! Devri mci İşçi Hareketi Eğitim Dizisi 1 Mayıs

Transkript

1 Yaşasın 1 Mayıs! İŞÇİYİZ HAKLIYIZ KAZANACAĞIZ! Devri mci İşçi Hareketi Eğitim Dizisi 1 Mayıs Devrimci İşçi Hareketi Yayınları Sahibi ve Yazı İşleri Müdürü: Gürdoğan İşçi Özel sayı: 4 Fiyatı: 50 Krş

2 Devrimci İşçi Hareketi Yayınları Sahibi ve Yazı İşleri Müdürü: Gürdoğan İşçi Özel sayı: 4 Fiyatı: 50 Krş Adres: Kocatepe Mahallesi Farabi Sokak No: 5/9 Beyoğlu İSTANBUL Baskı: 1. Baskı Baskı Tarihi: Nisan 2013 Baskı yeri: Kenan Ofset Davutpaşa Caddesi Güven İş Merkezi C Blok No: 258 Sertifika No: Tel: Topkapı/İstanbul

3 İşçiyiz Haklıyız Kazanacağız Yaşasın 1 Mayıs Bir lik, Mü ca de le ve Da ya nış ma Gü nü Ne za man ki, 1 Ma yıs lar, kı zıl bay rak la rın al tın da dev ri min ve sos ya liz min sa vu nul du ğu gün ler ol du, ne za man ki, emek çi le rin ve dev rim ci le rin ör güt lü güç ler ola rak mey dan la ra çık tı ğı bir gü - ne dö nüş tü. İş te o an dan iti ba ren oli gar şi nin en kor ku lu gün le rin - den bi ri ol du. Dev rim den, sos ya lizm den, pro le tar ya dan kork tu lar her 1 Ma - yıs ta. Onun için 1977 de Tak sim de ol du ğu gi bi on lar ca emek - çi nin öl dü rül dü ğü kat li am lar yap tı lar. Onun için yıl lar ca ya sak la - dı lar mey dan la rı emek çi le re. Onun için, hep te yak kuz ha lin de ol - du lar. Onun için, ya sak lı mey dan la rı her 1 Ma yıs ta po lis le, as ker - le bir kez da ha iş gal et ti ler. Onun için, her 1 Ma yıs ön ce si dev rim - ci de mok ra tik ku rum la rın ba sıl ma sı, on lar ca yüz ler ce ki şi nin gö - zal tı na alın ma sı adet ol du. An cak, ne ya sak la ma lar, ne bas kı lar, gö zal tı lar, iş ken ce ler le, ne iş gal ler le, da ha faz la en gel le ye me di ler emek çi le rin alan la ra çık - ma sı nı. Çün kü o mey dan la ra emek çi le rin ka nı akı tıl mış tı. Şe hit - le ri miz var dı o mey dan lar da. 1 Ma yıs; 122 yıl ön ce emek çi le rin öde di ği bü yük be del ler so - nu cun da tüm dün ya emek çi le ri nin bir lik, mü ca de le, da ya nış ma 3

4 Yaşasın 1 Mayıs gü nü ilan edil miş ti. Ül ke miz de de, Tür ki ye dev rim ci ha re ke ti ve emek çi ler, 1 Ma yıs için bü yük be del ler öde di ler de Meh met Akif Dal cı yı şe hit ver dik. Son ra ki yıl lar da Dal cı ya ye ni le ri ek - len di. Ya ni kı sa ca sı, 1 Ma yıs lar ın ta ri hi, bu ıs rar ve bu be del ler le ya - zıl dı uzun yıl lar dır. Ya zı di zi miz de yüz yı lı aş kın za man dan be ri tüm dün ya emek çi le ri nın Bir lik, Mü ca de le ve Da ya nış ma Gü - nü olan 1 Ma yıs lar da ki bu ıs ra rı ve be del le ri an la ta ca ğız. Dal cı nın ku ca ğın da ki taş lar la dö vüş me ye de vam edi yor emek çi ler; 1 Ma yıs lar ı ka zan mak, 1 Ma yıs lar ı sö mü rü dü ze ni - ne kar şı kav ga gün le ri yap mak için ıs rar edi yor dev rim ci ler. 1 Ma yıs 1886: Ame ri kan İş çi Sı nı fı Ge nel Grev de 1870 li yıl lar ka pi ta liz min bu na lı mı nın de rin leş ti ği yıl lar dır ve sö mü rü da ha da az gın la şır. Bu yıl lar bo yun ca ka pi ta liz min ilk ge - liş ti ği yer ler den olan Chi ca go da, New York da, Bal ti mor da ki iş - çi le rin, Pen sil van ya da ki ma den ci le rin mü ca de le si de ge li şir. An cak bur ju va zi ör güt lüy dü, özel or du lar kur muş tu. Ame ri - ka nın da ha son ra mü ca de le nin ge liş ti ği her yer de tüm dün ya halk - la rı na kar şı kul lan dı ğı kon tra ön güt len me ler ve fa ali yet le ri, o za - man lar da dev re dey di. Pin ker ton is mi ni ver dik le ri pro vo ka tör ler or du su da bur ju va zi nin hiz me tin dey di. İş çi le rin bu sü reç te ki bir çok di re ni şi sal dı rı lar la bas tı rıl dı. Bir - çok kez ye nil di ler, kat le dil di ler, idam edil di ler le rin ikin ci ya rı sı, Ame ri ka da iş çi le rin da ha ör güt lü bir bi çim de mü ca de le et me ye baş la dık la rı bir dö nem ol du yı - lı nın tüm ba har ay la rı grev ler le geç ti. Ve Ame ri kan iş çi sı nı fı, ay - nı yı lın l Ma yıs gü nün de, 8 sa at lik iş gü nü ta le bi ni di le ge tir mek için ge nel grev yap ma ka ra rı al dı. Ve gün, Ame ri ka nın tüm sa - 4

5 İşçiyiz Haklıyız Kazanacağız na yi mer kez le rin de, de mir yol la rın da, ma den ler de, li man kent le - rin de iş çi ler gre ve git ti. Chi ca go grev le rin mer kez le rin den bi riy di. Mü ca de le nin ön cü - le ri de bu ra day dı. Grev ve gös te ri ler 3. gün de de sü rer ken 3 Ma - yıs gü nü po lis grev kı rı cı pro vo ka tör le ri dev re ye sok tu. Ön ce pro - vo ka tör ler sal dır dı, po lis, iş çi ler ile grev kı rı cı lar ara sın da ki ça tış - ma yı bas tır mak ba ha ne siy le grev ci le re ateş aç tı. Al tı iş çi kat le dil - di. Kat lia mı pro tes to et mek ama cıy la Au gust Spi es ad lı iş çi nin ön - der li ğin de Hay mar ket Ala nı nda bir pro tes to gös te ri si dü zen len - di. İş çi ön der le ri nin ko nuş ma la rı ve mi ting bit mek üze rey ken mi - ting ala nı na po lis sal dır dı, o es na da bom ba lar pat lar. Po li sin rast - ge le alan da ki iş çi le rin, ço luk, ço cuk ai le le ri nin üze ri ne aç tı ğı ateş so nu cu on lar ca ki şi de bu ra da kat le dil di. Pro vo kas yo nun tek ama - cı kat li am la gre vi bi tir mek de ğil di. Hem grev kı rı la cak, hem de iş çi le rin mü ca de le si ne ön der lik eden dev rim ci iş çi ler, komp loy - la suç lu ilan edi le cek ti. On lar ca emek çi bu plan doğ rul tu sun da gö zal tı na alın dı. 8 sa - at lik iş gü nü mü ca de le si ne ön cü lük eden ön cü iş çi ler den Au gust Spi es, Sa mu el J. Fi ci den, Eu ge ne Scha wab, Al bert R. Par sons, Adolph Fisc her, Ge or ge En gel, Lo ui se Linng ve Os car Nee be hak - kın da da va açıl dı. 21 Ha zi ran 1886 da baş la yan da va da 7 ki şi ye ölüm ce za sı ve ril di. Da va da or ta da bir hu kuk yok tu; iki sı nı fın ça tış ma sı ora da da sü rü yor du. Tut sak lar dan Al bert R. Par sons, Eğer ası lır sam ca - ni ol du ğum dan de ğil sos ya list ol du ğum dan ası la ca ğım... di yor - du (Ho ward Fast, Fır tı na dan Son ra) Sa mu el J. Fi ci den Hay mar ke te bom ba yı ben at ma dım,an cak, sos ya list ol mam se be biy le öle cek sem bir sö züm yok di yor ve ek - li yor du: Bir ya nım var ki öl dü re mez si niz! (Age) 11 Ma yıs 1887 de, Ame ri kan iş çi sı nı fı ta ri hi ne Ka ra Cu ma 5

6 Yaşasın 1 Mayıs di ye ge çen gün de; R. Par sons, Spi es, En gel ve Fisc her asıl dı lar. Asıl ma dan ön ce mah ke me de son söz le ri so rul du ğun da Spi es şöy - le de di: Bi zi asa rak iş çi ha re ke ti ni yok et ti ği ni zi sa nı yor sa nız... Asın! Bu ra da bir kı vıl cım yok ede cek si niz. Ama bu ra da önü nüz - de, ar ka nız da, her yer de ye ni den alev ler par la ya cak. Bu, ye rin al tın dan ge len bir yan gın, onu sön dü re mez si niz. (Age) Spi es in de di ği gi bi, sön dü re me di ler. On la rın ale vi sa de ce Chi - ca go yla, Ame ri ka yla sı nır lı kal ma dı tüm dün ya emek çi le ri ne ya - yıl dı da top la nan II. En ter nas yo nal in 1. Kon gre si nde bir son - ra ki yıl, 1 Ma yıs 1890 da mi ting dü zen len me si ka ra rı alın dı yı lın da top la nan II. En ter na yo nal in 2. Kon gre si nde ise 1 Mayısı n, iş çi le rin bir lik da ya nış ma ve mü ca de le gü nü ola rak sü - rek li kut lan ma sı ka rar laş tı rıl dı. Ama ta ri hin ta nık lık ede ce ği gi - bi, 1 Ma yıs lar hiç bir za man iş çi sı nı fı için sa de ce «kut la na cak bir bay ram» ol ma dı. El bet te o gün le rin gel di ği ül ke ler de ol du; di ğer ül ke le rin iş çi sı nı fı için de 1 Ma yıs lar ın en coş ku lu sun dan, en gör kem li sin den bay ram ola rak kut la na ca ğı gün ler ge le cek. Ama 1889 dan bu ya - na, 1 Ma yıs lar; esas ola rak öde nen be del ler le, emek çi le rin ve sos - ya list le rin ka rar lı lı ğıy la, dev ri me yü rü yü şün, kur tu lu şun, sos ya - liz min sim ge sel mü ca de le gün le rin den biri ha li ne gel di. 6

7 İşçiyiz Haklıyız Kazanacağız ÜL KE MİZ DE 1 MA YISLAR Ül ke miz de ilk 1 Ma yıs kut la ma la rı nın üze rin den yüz yı lı aş - kın za man geç miş ol sa da, 1 Ma yıs lar ege men le rin sı nıf düş man - lı ğının en açık ve net ola rak ortaya çıktığı günler olmuştur. Bu yüz yı lı aş kın sü re için de ege men le rin çok fark lı ke sim le ri ik ti da ra gel - miş fa kat, ta vır la rı hep ay nı ol muş tur yı lın da 1 Mayısı n ya sal ola rak kut lan ma sı için ik ti dar par - ti si da hil tüm bur ju va par ti le ri ta ra fın dan mec li se ya sa tek li fi su - nu lur ken, dev rim ci le rin, iş çi le rin, emek çi le rin ka rar lı ve ıs rar lı tu - tum la rı, ik ti dar da ki le rin ger çek ni yet le ri ni de or ta ya çı kart mış tı. Baş ba kan Tay yip Er do ğan Ma yıs ı ön ce sin de Ayak- lar baş olur sa... di ye rek sı nıf sa va şı mın da ki ye ri ni açık ve net ola rak ifa de et miş ti. İlk 1 Ma yıs... İş gal Al tın da Ba ğım sız lık Ta le bi ve Ya sak lar Ül ke miz de ilk 1 Ma yıs kut la ma sı, 1905 de İs tan bul da ya pıl - dı. Son ra 1910 da, ar dın dan iş gal al tın da ki yıl lar da, de iş çi ler, ba ğım sız lık slo ga nıy la ger çek leş tir di ler 1 Ma yıs ey lem le - ri ni de İs tan bul un ya nı sı ra An ka ra so kak la rın da da kut - lan dı 1 Ma yıs. An cak 1923 tev ki fa tı ile iş çi sı nı fı nın bu ge li - şi mi nin önü ne set çe kil di. İş çi ön der le ri tu tuk lan dı. Bu, dev le tin ar tık on yıl lar ca sür dü re ce ği sis tem li sal dı rı la rı nın da baş lan gı cıy - dı. Te rör ve de ma go ji; ege men le rin yüz ler ce yıl lık ege men lik ta - rih le rin den edin dik le ri en önem li tec rü be le rin den dir. Te rör ve de - ma go ji siz ol maz dı el bet te. Bir yan dan gö zal tı lar, tu tuk la ma lar ya - şa nır ken di ğer yan dan da İz mir l. ik ti sat Kon gre si nde 1 Mayısı n İş çi Bay ra mı ola rak kut lan ma sı ka ra rı alı nı yor du. Ay nı yıl 1924 de,1 Ma yıs ya sal ola rak Tür ki ye Ame le Bir li ği Ge - 7

8 Yaşasın 1 Mayıs nel Mer ke zi önün de kut lan dı. Dev le tin 1 Mayısı n ya sal ola rak kut lan ma sı na ta ham mü lü an cak 1 yıl sür dü ve Tak rir-i Sü kun ya sa sıy la bir lik te bü tün sen di ka ve iş çi ör güt le ri ya sak lan dı. Bu dö nem den son ra yak la şık ya rım asır 1 Ma yıs sa de ce bil di ri da - ğı tı mı ve sı nır lı top lan tı lar dü ze yin de kut la na bil di. 60 lı Yıl lar; 1 Ma yıs la rın İçi ni Bo şalt mak On lar ca yıl lık ya sak la ma la ra rağ men 1 Ma yıs iş çi sı nı fı na as - la unut tu ru la ma dı. Alan la ra çı kıp kut la ya ma sa lar da, Au gust Spi es in Bu, ye rin al tın dan ge len bir yan gın, onu sön dü re mez - si niz» de di ği gi bi, 1 Mayısı n dev rim ci özü ül ke miz emek çi le ri üze - rin de de hep önem li bir et ki ya rat tı. bur ju va zi nin 1 Ma yıs kor ku - su ta rih sel bir kor kuy du. Bu kor ku la rın dan do la yı dır ki, 60 la rın nis pi de mok ra tik or tam ın da bi le 1 Ma yıs ya sa ğı nı kal dır ma dı - lar. Ya sak lar la, bas kı lar la unut tu ra mı yor sak onun içi ni bo şal ta lım de di ler yı lın da 1 Ma yıs ı Ba har Bay ra mı yap ma yı de - ne di ler. Ama ya pa mı yor lar dı, tüm dün ya da iş çi sı nı fı için 1 Mayısı n an la mı ne ise, ül ke miz iş çi sı nı fı için de oy du. Son ra ki yıl lar da da ege men le rin,1 Ma yıs ı unut tur ma ça ba la rı de vam et ti de Türkiş in yar dı mıy la ta ma men ta rih ten sil mek is te di ler 1 Ma yıs ı. Türk- İş 24 Tem muz 1963 ta ri hin de ka bul edi len Top lu İş Söz leş me - si, Grev ve Lo kavt Ya sa sı ndan yo la çı ka rak 24 Tem muz u İş - çi Bay ra mı ilan et ti. An cak emek çi ler ve sos ya list ler tüm bu ça - ba la ra, al dat ma ca la ra, 1 Ma yıs ı ka rar lı lık la sa hip le ne rek ce vap ve re cek ler di. 1976; Da ha Bi linç li Da ha Ka rar lı Çık tık Mey dan la ra Sa hip len me nin 50 yıl ara dan son ra ki gör kem li ifa de si Ma yıs ı ol du. Fa şist Mil li yet çi Cep he ik ti da rı nın bas kı la rı na kar - 8

9 İşçiyiz Haklıyız Kazanacağız! şı yüz bi ne ya kın emek çi o gün Tak sim dey di. 12 Mart son ra sı - nın en ka la ba lık, en coş ku lu mi tin giy di Ma yısı y la, 1 Ma - yıs lar, on lar ca yıl lık ya sak la ma lar dan son ra ger çek ni te li ği ne ka - vuş muş tu. O gün saf la rın da iş çi, öğ ren ci genç lik, ge ce kon du yok - sul la rı nın bir li ği ni ta şı yan Dev rim ci Genç li ğin kit le ör gü tü İYÖKD, Tek Yol Dev rim slo gan la rıy la gir di ala na ve on bin - ler ce emek çiy le bir lik te tek rar la dı lar bu slo ga nı. El le rin de ta şı dık - la rı, dev rim şe hit le ri nin re sim le riy le, şe hit le re bağ lı lı ğı, on la rın mü - ca de le si ni sür dür mek te ki ka rar lı lı ğı da ilk kez bu şe kil de ala na, emek çi le rin bi lin ci ne ta şı yor lar dı. TÜRK-İŞ in sa rı sen di kal an la yı şı nın iş çi ler üze rin de ki et ki - si bel li öl çü ler de za yıf lar ken, dev rim ci mü ca de le nin et ki si al tın - da şe kil le nin DİSK öne çı kı yor du. Bu fark ken di ni 1 Ma yıs ko - nu sun da da gös te re cek ti do ğal ola rak. DİSK in 1 Ma yıs 76 bro - şü rü nün Ön söz ün de şu sa tır lar ya zı lıy dı: 1 Ma yıs, bir leş ti ğin - de dün ya emek çi le ri nin ye nil mez gü cü nü bur ju va zi ye da yat tı ğı ve tüm ça lı şan la ra ör nek ol du ğu bir gün dür. 1 Ma yıs ba har ve çi - çek bay ra mı de ğil dir. O gün kır lar da eğ len me yi, çi çek top la ma - yı biz bur ju va zi ye ve sı nıf uz laş ma cı sen di ka la ra, Türk-İş e bı ra - kı yo ruz. Ge li şen dev rim ci mü ca de le so nu cun da 1 Ma yıs lar ın ger çek ni te li ği ne ka vuş ma sı, bir yer de su yun aka cak ka na lı nı bul ma sıy - dı. Bu nun önü nü açan ise, Ma hir le rin, De niz le rin, İbo la rın 70 le- rin ba şın da ki mü ca de le si, ve on la rın yo lu nu iz le yen le rin 74 son - ra sın da ki mi li tan sa hip le ni şi dir Ma yı sı nın Coş ku suy la 77 1 Ma yı sı na Ma yıs ı, fab ri ka lar da, okul lar da, köy ler de, yok sul semt - ler de bü yü mek te olan dev rim ci ka ba rı şın ken di ni çok so mut ola - rak or ta ya koy du ğu bir ey le me dö nüş müş tü. 9

10 Yaşasın 1 Mayıs 77 1 Ma yısı nın da ha gör kem li kut lan ma sı için dev rim ci ler, iş çi ler, emek çi ler da ha ka rar lı, da ha ıs rar lıy dı. Ay lar ön ce sin den ça lış ma la ra baş la dı lar. Çev re il ve il çe le ri de 1 Ma yıs ta Tak sim e ge tir mek için yo ğun ça ba için dey di ler. So kak lar da, cad de ler de, mey - dan lar da, fab ri ka lar da, emek çi ma hal le le rin de 1 Ma yıs a çağ rı ya - pan afiş, pan kart asıl ma mış, ya zı la ma ya pıl ma mış boş du var yok de ne cek ka dar az dı. Kit le le rin 1 Ma yıs a doğ ru coş ku su, ka rar lı lı ğı ar tar ken, bir yan - dan oli gar şi nin pro vo kas yon la rı, bir yan dan so lun çe şit li ke sim - le ri nin so rum suz luk la rı gi ri yor du dev re ye. DİSK te ki et kin lik le ri ne de niy le TKP li re viz yo nist ler 1 Ma - yıs ı dü zen le me hak kı nı ken di le rin de gö rüp am bar go lar, ya sak lar uy gu la ma ya çal şı yor lar, bir bir le ri ni Mao cu Boz kurt, Sos yal Fa şist ola rak gö ren iki ke sim ara sın da ala na gi re ce ğiz-sok ma - ya ca ğız tar tış ma la rı bo yut la nı yor du. Dev rim ci le rin so ru nu çöz - me ye yö ne lik tüm çağ rı ve gi rişm le ri so nuç suz kal dı. 1 Ma yıs yak - laş tık ça oli gar şi sol da ki bu so rum suz lu ğu so nu na ka dar kul la na - cak tı. Hü kü met, po lis şef le ri ve ge ri ci bur ju va ba sın; 1 Ma yıs ta kan aka cak, Kı zıl ih ti lal pro va sı ya pı la cak, Kim se so ka ğa çık ma sın, dük kan la rı nı aç ma sın tü rün den bir kam pan ya baş - lat tı lar. Bur ju va ba sın da ki or ta lık kan gö lü ne dö ne cek ha ber le ri, sol - da ki so rum suz lu kla gi re ce ğiz-sok ma ya ca ğız tar tış ma la rıy la ta - mam la nı yor du. Ama, 77 1 Ma yıs sa ba hı na ka dar sür dü rü len fa şist te rör, kan aka cak teh dit le ri, ne 1 Ma yıs ça lış ma la rı nı, ne de yüz bin ler ce emek çi nin mey dan la ra ak ma sı nı en gel le ye me di. Yüz bin ler ce emek - çi Taksim Meydanı nı dol du ru yor fa kat re viz yo nizm, 1 Ma yıs ön - ce sin den sü ren tav rı nı de vam et ti re rek dev rim ci grup la rın ala na gir me si ne en gel çı kar tı yor du. Tüm en gel le me le re rağ men 50 bin ki şi lik Dev-Genç kor te ji ala na bü yük bir coş kuy la, ka rar lı lık la, 10

11 İşçiyiz Haklıyız Kazanacağız! dev ri min, sos ya liz min gör ke mi ni ta şı ya rak gir di. Da ha son ra, Tar la ba şı ta ra fın dan ge len di ğer gu rup la rın ala na gir mek is te di ği sı ra da bu grup lar ara sın da itiş-ka kış lar baş la dı ğı sı ra da, gün ler ön ce sin den ha zır lık ya pan kont rge ril la nın kat lia mı için de uy gun an gel miş olu yor du. Bir kaç el si lah se si nin ar - dın dan Su lar ida re si bi na sı nın üze rin den oto ma tik si lah lar la alan - da ki kit le nin üze ri ta ran ma ya baş lan mış tı. Alan da tam bir kar ga şa ve panik hakimdi. Yüz ler ce ki şi bu pa - nik sı ra sın da ayak lar al tın da ka la rak ezil di. Kit le nin üze ri ne Sı - ra sel vi ler ve İn ter con ti nen tal ote li ta ra fın dan da kur şun yağ dı rı - lı yor du. Bir Dev-Genç li o gü nü, o anı şöy le an la tı yor; Ka ça cak boş luk yok. Her kes önün de ki le re çar pı yor, in san lar bir bi ri ni çiğ ni yor. Pa ni ği en gel le mek is te yen le rin uya rı la rı bir bi - ri ni iz li yor. Şaş kın lık ve ça re siz li ğin ver di ği dal ga lan ma ya kar - şın sa de ce DEV-GENÇ kit le si ye rin de ve DEV-GENÇ li le rin ses - le ri du yu lu yor: Ye re ya tın, kaç ma yın! İlk pa ni ğin ya tış tı rıl ma sın da rol oy na yan DEV-GENÇ gö rev - li le ri ala na ateş açı lan nok ta la rı yo ğun bir ate şe alı yor lar. Ateş açan - lar bek le me dik le ri bu kar şı lık üze ri ne ka çı yor lar. (Za fer Yo lun - da-1, syf. 111) Taksim Meydanı, Tür kiye Emek çi Hal kı nın 1 Mayıs Alanı dır 77 1 Mayısı n da kont rge ril la nın ala nı gö ren de ği şik yer ler - den kit le nin üze ri ne oto ma tik si lah lar la ateş aç ma sı ve ya şa nan iz di ham so nu cun da 35 emek çi kat le dil di. Ora da ezil mek is te nen emek çi hal kın mü ca de le siy di. Mey da na dam gasını vu ran dev - rim, sos ya lizm inan cıy dı. Mey da nın ka na bu lan dı ğı o gün den iti ba ren Taksim Meydanı sa de ce bir mey dan de ğil di ar tık. Taksim Meydanı; iş çi sı nı fı nın 11

12 Yaşasın 1 Mayıs mü ca de le sin de ca nı nı ve ren 35 emek çi dir. Taksim Meydanı; emek çi le rin 1 Ma yıs ı de mek tir. Taksim Meydanı; oli gar şiy le gi ri len sı nıf sa va şın da be de li kan - la öde nen bir mev zii dir. Taksim Meydanı; Tür ki ye emek çi halk la rı nın 1 Mayıs Alanı dır. Ve ay nı za man da Taksim Meydanı; kont rge ril la nın kan lı ta - ri hi nin ta nı ğı dır. Taksim Meydanı, oli gar şik dik ta tör lü ğün hiç bir mas key le giz le ye me ye ce ği ger çek yü zü dür. Oli gar şi nin tem sil ci le ri, Tak sim de hep 500 bin emek çi yi gör - dü. Dev ri mi, sos ya liz mi gör dü. Bu yüz den bur ju va zi nin ka bu su ol du Tak sim. Onun için dir ki oli gar şi, on lar ca yıl ya sak la dı Tak - sim i. Tak sim in emek çi hal kın bi lin cin de ki an la mı nı ka zı mak is - te di ler. Fa kat ba şa ra ma dı lar Ma yıs ı: İş çi Sı nı fı ve Dev rim ci le rin 1 Ma yıs Ko nu sun da ki İlk Ka rar lı lık Sı na vı Oli gar şi 77 1 Ma yıs kat li amı nı kit le le re göz da ğı ver mek için kul la nı yor du Mayısı na ge lir ken 16 Mart kat li amı nı da yap - tı. Psi ko lo jik sa vaş ve fa şist te rör iyi ce tır man dı rıl dı. 1 Ma yıs a ka - tı lı mı azalt mak için de her yön te mi dev re ye so ku yor du. Çün kü oli gar şi, tüm kat li am ve te rö rü ne rağ men dev rim ci mü - ca de le nin hız la kit le sel leş me si ni, kit le ler için bir umut ol ma sı nı en gel le ye mi yor du. Bu ko şul lar da 78 1 Mayısı nı kut la mak; 1 Ma yıs ı, 1 Mayıs Alanı nı sa hip len mek ti, dev ri mi, sos ya liz mi sa hip len mek ti, 1 Ma - yıs şe hit le ri ni sa hip len mek ti, 35 emek çi nin ka til le rin den, kont rge - ril la dev le tin den he sap sor mak tı. 12

13 İşçiyiz Haklıyız Kazanacağız! Mayısı na girerken oli gar şi se fer ber lik ha lin dey di. İs - tan bul a gi riş çı kış lar gün ler ön ce sin den kon trol al tı na alın mış, İs - tan bul ku şa tıl mış tı ve şe hir, po lis ve as ke rin iş ga li al tın day dı. Oli gar şi 1 Ma yıs Mey da nı nı ya sak la ma mış tı fa kat 1 Ma yıs, bu ku şat ma al tın da ya pı la cak tı. Dev let, 77 1 Ma yıs ve 16 Mart kat li am la rı nın kit le ler üze rin de ki so nuç la rı nı da gör müş ola cak - tı Ma yısı n da bir avuç in sa nın top lan dı ğı bir alan gö rün tü - süy le, hal ka ve dev rim ci le re mo ral açı dan bir dar be vur mak is ti - yor du. Fakat um du ğu nu bu la ma dı. Ku şat ma al tın da ki İs tan bul da 200 bin emek çi her tür lü be de li gö ze ala rak 1 Mayıs Alanı nı dol - dur du. Bu ka rar lı lık da ha ön ce Tak sim e ka tıl ma yan TÜRK-İŞ e bağ lı ba zı sen di ka la rın da ka tı lı mı nı sağ la dı Ma yısı y la bir lik te ar tık, Tak sim in adı da 1 MA YIS ALA NI ola rak de ğiş ti. Bu ala na bu is mi, yüz bin ler ce emek çi ve on lar ca şe hit ver miş ti. Ar tık hiç bir güç bu is mi bu alan dan ve ta - rih ten si le mez di Ma yıs ı; Ya sak lı 1 Ma yıs lar ın Baş lan gı cı İk ti dar da Ece vit Hü kü me ti var dı ve Ma raş kat li amın dan son - ra 26 Ara lık 1978 de için de İs tan bul un da bu lun du ğu 13 il de sı - kı yö ne tim ilan edil di. Sı kı yö ne tim al tın da ge li nen Ma yıs ı ari fe sin de, Taksim Meydanı da ya sak lan mış tı. DİSK yö ne ti mi 1 Ma yıs ı 1 Mayıs Alanı nda kut la ya ca ğız açık la ma sı nı yap tı. Ama bu sö zü ha ya ta ge çi re cek mi li tan bir ka rar lı lık gös te re me di. Bu ko - şul lar da 1 Mayıs Alanı na çı kı la ma dı. 1 Ma yıs, yok sul ge ce kon - du semt le rin de so ka ğa çık ma ya sak la rı na rağ men si lah lı ve si lah - sız çe şit li gös te ri ler le kut lan dı , 1 Ma yıs ve mey dan la rın emek çi le re ya sak lan dı ğı yıl la - rın baş lan gı cı ol du. Son ra ki yıl lar da çe şit li yer ler de gös te ri ler, si - 13

14 Yaşasın 1 Mayıs lah lı ey lem ler ya pıl sa da, ye ni den alan la ra çı kı la bil me si için uzun yıl lar geç me si ge re ke cek ti... Oli gar şi nin Yıllarca Sür dür dü ğü 1 Mayıs Alanı Ya sa ğı; Sı nıf Düş man lı ğı dır Te rör le, kat li am lar la so nuç ala ma yan oli gar şi, 79 1 Ma yısı n - da ça re yi 1 Ma yıs ı ve mey dan la rı ya sak la mak ta bul du. Taksim Meydanı emek çi hal ka ya sak lan dı den iti ba ren ya sak la ra rağ men alan la ra ye ni den çı kıl dı. Oli - gar şi nin tüm sal dı rı ve te rö rü ne rağ men 1 Ma yıs ı kut la mak ta ve 1 Mayıs Alanı na çık mak ta ıs rar edil di. Be del ler öden di Ma - yısı n da 1 Ma yıs Şe hit le ri ne Meh met Akif Dal cı da ka tıl dı. Sı nıf sa va şı n da be del öde me den hiç bir hak kın alı na ma ya ca ğı ta ri hin bi ze öğ ret ti ği bir ger çek tir. 1 Ma yıs da be del ler le ka za nıl - dı yı lın da emek çi le re 1 Ma yıs için ka pa tı lan alan lar 1991 yı lın da açıl dı yı lın dan iti ba ren ar tık 1 Ma yıs lar ya sal ola - rak kut lan ma ya baş la dı. 1 Mayısı n alan lar da kut la nıma sı ka za - nıl dı fa kat 1 Mayıs Alanı Tak sim in emek çi hal ka ya sak lan ma sı de vam et ti. Bu ya sak on yıl lar bo yun ca sür dü. Tak sim de pop sa nat çı la rı n kon ser le ri ya pıl dı. Fut bol kut la ma la rı ya pıl dı, Po lis Gü nü et kin - lik le ri yapıldı, çe şit li ke sim ler mi ting, gös te ri ve ben ze ri et kin lik - ler dü zen le di. Kı sa ca sı Tak sim, emek çi halk dı şın da dü ze nin her tür lü ih ti ya cı için kul la nıl dı. Fa kat emek çi ler söz ko nu su olun ca ik - ti dar da han gi par ti olur sa ol sun ya sak tı. Ol ma dık ge rek çe ler uy du rul du. Ala nın mi ting yap ma ya uy - gun ol ma dı ğı söy len di. Ya sa dı şı ör güt le rin olay çı kar ta ca ğı, Tak - sim de gü ven li ğin sağ la na ma ya ca ğı ile ri sü rül dü. Ge rek çe ler de - ğiş ti, an cak 1 Ma yıs ya sa ğı de ğiş me di. Oli gar şi nin ken di li ğin den izin ver me si ni bek le mek oli gar şi ger - 14

15 İşçiyiz Haklıyız Kazanacağız! çe ği ni kav ra ma mak tır. Tak sim 1 Mayıs Alanı nın sı nıf mü ca de - le sin de ki öne mi ni kav ra ma mak tır. Oli gar şi nin 77 de 35 emek çi - yi ne den kat let ti ği ni kav ra ma mak tır. Her 1 Ma yıs yak la şır ken re for mist le rin, uz laş ma cı la rın 1 Ma - yıs ı alan so ru nu na hap set me mek gi bi de ma go jik te ori le ri nin sı nıf sa va şı nın bu ger çe ğin den kaç mak tan baş ka bir an la mı yok tur. Taksim Meydanı, bir mey dan de ğil, ta rih tir. Hem 1 Ma yıs lar ın, hem 1 Ma yıs Ala nı nın ka za nıl ma sı mü ca de le si, ül ke miz dev rim mü ca de le si nin önem li mev zi ça tış ma la rın dan bi ri dir. Bu mev zi sa - va şın da, so lun özel lik le 1980 le rin son la rın dan bu ya na uza yıp ge - len tab lo su nu gö rü rüz. Bu sü reç te, so lun bel li bir bö lü mü açı sın - dan Taksim Meydanı n da ka nı dö kü len 35 iş çi nin mi ra sı na sa hip çık mak yok tur. Oli gar şi nin tüm teh dit le ri ne rağ men alan la ra çı kı - lan 78 1 Mayısı nın ka rar lı lı ğı yok tur. Bu sü reç te re for mizm ve sen di ka cı lar, ica zet li ve sta tü ko cu bir po li ti ka iz le di ler. Yer yer dev rim ci le rin alan la rı ka zan ma mü ca - de le si nin önü ne en gel ol du lar. İş çi sı nı fı nın mi ra sı, kat lia ma rağ men Tak sim e sa hip çık mak - tı. İş çi ci ler, re for mizm ve ile ri ci sen di ka lar, za man za man bu doğ - rul tu da po li ti ka lar be lir le miş ol sa lar da, Tak sim i ka zan ma mü ca - de le sin de is tik rar lı ve mi li tan bir şe kil de yer al ma dılar. Bu mi ra - sa sa hip çı kan ve bu gü ne ge ti ren dev rim ci ler ol muş tur. 1 Ma yıs, Sa lon lar da De ğil, Alan lar da Ka za nıl dı de ki mi li tan ve kit le sel genç lik ey lem le ri ve uzun sü re li iş - çi di re niş le ri, hal ka ve dev rim ci le re ye ni den gü ven ka zan dır mış tı. Bu na bağ lı ola rak, uzun yıl lar son ra, 1 Ma yıs lar ın kut lan ma - sı da ye ni den gün de me gel di de bir grup ay dı nın gi ri şi miy - le bir si ne ma sa lo nun da 1 Ma yıs pa ne li ya pıl dı. Dev rim ci iş çi ler, 15

16 Yaşasın 1 Mayıs 1987 nin Ağus tos ayın da baş la yıp 4.5 ay sü ren MİG ROS gre vi so nu cun da ya pı lan top lu söz leş me de, 1 Ma yıs ı emek çi le rin bay - ra mı ola rak ka bul et tir di Ma yı sı yak laş tı ğın da Dev rim - ci Ha re ket, tüm bu ge liş me le ri de ğer len di re rek, 88 1 Ma yı sı nın alan lar da kut lan ma sı ka ra rı nı al dı. So la da bu doğ rul tu da çağ - rı ya pıl dı. Re for mist ler ve sen di ka ağa la rı, bu çağ rı kar şı sın da 1 Ma yıs ı sa lon la ra hap set me po li ti ka sıy la çık tı lar. Alan la ra çık ma - yı gö ze ala ma dı lar, 1 Ma yıs ön ce sin de ya pı lan top lan tı lar da dev - rim ci le rin 1 Ma yıs ı alan la ra ta şı ma ka rar lı lı ğı nı da boğ mak is te - di ler. Tar tış ma lar so nuç suz kal dı, bir lik te lik sağ la na ma dı. Dev rim ci ha re ket, 1 Ma yıs Sa lon lar da De ğil, Alan lar da Kut - lan ma lı dır slo ga nıy la he de fi ni net leş tir di. Alan lar da kut la ma dü - şün ce si Der gi ler Plat for mu na öne ril di ve öne ri bu plat form da ka - bul edil di. Dev rim ci ler alan la ra ha zır la nır ken, DİSK ga ze te le re ver di ği bir ilan la 1 Ma yıs ı Bah çe li ev ler de bir si ne ma da kut la ya ca ğı nı açık - la mış tı. An cak dev rim ci le rin alan ka rar lı lı ğı kar şı sın da 1 Ma yıs a iki gün ka la DİSK yö ne ti ci le rin den mil let ve ki li Ab dul lah Baş - türk, dev rim ci le rin ey le mi ni bö len bir ta vır la 1 Mayıs Alanı na gi de ce ği ni du yur du. Çe şit li si ya si der gi ler ve sen di ka lar ta ra fın - dan oluş tu ru lan ve ken di le ri ne 1 Ma yıs Plat for mu adı nı ve ren bir ke sim de on la rın pe şi ne ta kıl dı lar. 1 Ma yıs sa ba hın da ise Ab dul lah Baş türk Taksim 1 Mayıs Alanı na ara ba sıy la ge le rek mil let ve ki li do ku nul maz lı ğı sa ye sin - de ace ley le bir çe lenk ko yup git ti. Baş türk e ye dek le nen ler, alan da ne ya pa cak la rı nı bi le me den öy le ce ka la ka lıp ey lem le ri - ni bi tir di ler! 12 Ey lül Ön ce si ne Ge ri Dön mek Mi İs ti yor su nuz? 16 1 Ma yıs kav ga sı esas ola rak dev rim ci ler le oli gar şi ara sın da sü -

17 İşçiyiz Haklıyız Kazanacağız! rü yor du. Dev rim ci ler 1 Ma yıs ta ala na çık ma ka rar lı lı ğın dan ge - ri adım at ma yın ca oli gar şi de 1 Ma yıs ön ce sin den kit le le ri kor kut - ma, sin dir me kam pan ya sı na baş la mış tı. 1 Ma yıs ta alan la ra çık - mak is te yen le re kar şı 12 Ey lül ön ce si kat li am lar ha tır la tı la rak, 12 Ey lül ön ce si ne ge ri dön mek de ma go ji le ri or ta ya sü rül müş tü. Te - le viz yon lar dan 1 Mayıs ın ya sak ol du ğu na, mü da ha le edi le ce ği - ne da ir teh dit bil di ri le ri ya yın la nı yor du. Kit le le ri sin dir me po li ti - ka sı nın bir par ça sı ola rak iki Dev rim ci Sol cu Öz türk Aca ri ve Sa lih Kul, 1 Mayıs ın ari fe sin de kal dık la rı ev de kat le dil di ler. Fa - kat Aca ri ve Kul un Ok mey da nı da ku şa tıl dık la rı ev de ça tı şa rak şe hit düş me le ri, kor ku yu de ğil, cü re ti bü yüt tü. 1 Ma yıs sa ba hı gel di ğin de 1 Mayıs Alanı, ta ma men po lis iş - ga li al tın day dı. Ala na çı kan tüm so kak lar, cad de ler ba ri kat lar la ka - pa tıl mış tı. Ab dul lah Baş türk ve ona ye dek le nen ler, ey lem le ri ni bi ti rir - ken, asıl 1 Ma yıs kav ga sı baş lı yor du. Gö ğüs gö ğü se ça tı şı la ca ğı mut lak ol du ğu hal de, bu kav ga ya 5000 e ya kın ki şi gel miş ti. Dev - rim ci le rin ön der li ğin de 5000 emek çi, 1 Mayıs Alanı na yü rü yü - şe geç ti ler. Bin ler ce ka rar lı in san, Ya şa sın l Ma yıs, l Ma yıs En - gel le ne mez, Kah rol sun Fa şizm! slo gan la rıy la ba ri kat la rın üze ri ne yü rü dü. Po lis sal dı rı sı nın ar dın dan ça tış ma lar Tak sim ci - va rın da ki tüm so kak ve cad de ler de sa at ler ce sür dü. Bu ka rar lı lık, ar tık 1 Ma yıs lar ı kut la mak tan ge ri adım atı la ma ya ca ğı nı, 1 Mayıs Alanı he de fin den vaz ge çil me ye ce ği ni gös te ri yor du Ma yıs ı: Sol Yi ne Ka rar lı lık Sı na vın da Dev rim ci ler 89 1 Mayısı n da yi ne Tak sim e çık ma ka ra rı al - dı lar. 1 Ma yı sı sa lon la ra hap set me ye ça lı şan re for mizm ve sa rı sen - di ka cı lar da ar tık sa lon da kut la ma yı tar tış mı yor du. Ger çi ha la 17

18 Yaşasın 1 Mayıs 1 Ma yı s ı, po li se ka ran fil ata rak, ya da Pe ra Pa las ta kok teyl ya pa rak kut la mak is te yen ler var dı. Fa kat sü reç, her ke se 1 Ma yıs ta 1 Mayıs Alanı na çık ma yı da ya tı yor du. Oli gar şi de 1 Ma yıs ön ce sin den gö zal tı ope ras yon la rı nı baş lat - tı. Bur ju va ba sın da pan zer ler, Al man kurt kö pek le ri, elek trik li cop lar kul la nı la cak... 1 Ma yıs ı ka na bu la ya cak lar tü rün den ha - ber ler le kit le le re göz da ğı ve ri li yor du Ma yı sı nda re for miz min ve opor tü niz min tav rı nı be lir - le yen oli gar şi nin teh dit le ri ol du. 1 Mayıs Alanı na çık ma ka rar - lı lı ğı nı gös te re me yen re for mizm ve sa rı sen di ka cı lar Abi de-i Hür - ri yet te ya sal mi ting i gün de me ge tir di. An cak izin ve ril mez se ne ya pa cak la rı da bel li de ğil di. Dev rim ci ler le oli gar şi ara sın da ki ira de sa va şı sür dü. Dev rim - ci ler ala na çık mak ta ka rar lıy dı. Oli gar şi ise 1 Ma yıs a ka tı lı mı en - gel le mek için psi ko lo jik, ide olo jik, fi zi ki her tür lü sal dı rı sı nı sür - dü rü yor du. Tak sim e çık ma yı gö ze ala ma yan 5 sen di ka li de ri ve on la - rın pe şi ne ta kı lan re viz yo nist ler, re for mist ler iş çi le ri pro va kas - yon dan ko ru mak adı na 1 Ma yıs ı Me ci di ye köy de ya pa cak la - rı nı açık la dı lar. An cak Me ci di ye köy de sen di ka cı la rın ve re viz yo - niz min pe şi ne ta kı lan lar bir kez da ha iha ne te ta nık ol du lar; sen - di ka cı lar, kit le Hür ri yet Te pe si nde top lan dı ğı sı ra da, on la rın ya - nı na bi le gel me den po li se ey le mi ip tal et tik le ri ni açık la ya rak, kit - le yi po li sin co pu, kur şu nu ile kar şı kar şı ya bı ra kıp çe kip git ti ler. 1 Ma yıs, Dal cı lar la Ka za nıl dı 89 1 Ma yıs sa ba hı, 1 Mayıs Alanı po lis iş ga li al tın day dı. Dev - rim ci Sol Güç ler İs tik lal Cad de si nde top la nıp ba ri kat la rın üze ri - ne yü rü yü şe geç ti. Tak sim e çı kan bü tün yol lar da ça tı şıl dı. Po lis sal dı rı la rın da kı sa sü re li da ğı lan kit le de fa lar ca kez top la nıp pan - 18

19 İşçiyiz Haklıyız Kazanacağız kar tı nı aça rak tek rar 1 Mayıs Alanı na yö nel di. Da ğı lan kit le nin bir bö lü mü de, Tar la ba şı nda ye ni den kor tej oluş tu ra rak pan kart - la rı nı açıp, Tak sim e yö nel di. Kor tej po lis le kar şı kar şı ya ge lin - di ğin de kı ya sı ya bir ça tış ma ol du. Dev rim ci Sol ta raf ta rı iş çi Meh - met Akif Dal cı bu ra da bir tra fik po li si nin aç tı ğı ateş le al nın dan vu ru la rak şe hit düş tü. Yüz ler ce ki şi ya ra lan dı, yak la şık 500 ki şi gö zal tı na alın dı. Ar tık 1 Mayıs Alanı nın ka za nı la ca ğı ke sin di. Ke sin li ğin al tın - da Dal cı lar ın cü re ti ve ka rar lı lı ğı var dı. Meh met Akif Dal cı nın ce na ze si 5 bin ki şiy le kal dı rıl dı. 1 Mayıs Alanı nın adı 77 den son ra akan ka nı mız la da ha da pe kiş ti Ma yıs ı: Dev rim ci le rin Ya rat tı ğı Meş ru luk Ken di ni Da ya tı yor Bu gün na sıl ki, Türk-İş, Hak-İş gi bi, es ki den Tak sim e çık ma - yı pro vo kas yon ola rak gö ren dü zen sen di ka cı la rı, 1 Ma yıs ı Tak - sim de ya pa ca ğız di yor sa, 1988 ve 89 1 Ma yıs la rı nın ya rat tı ğı meş - ru luk da, 1 Ma yıs la rı unu tup gün dem le ri ne bi le al ma yan Türk-İş e 1 Ma yıs ı kut la ma ka ra rı al dır mış tı. He men her ke sim, 1 Mayısı n ya sal laş tı rıl ma sı ta le bi ni di le ge tir me ye baş la dı. Dev rim ci ler uğ ru na şe hit ler ve ri len 1 Mayıs Alanı nda ka rar lıy - dı. Türk-İş, sa lon da kut la ma ya ka rar ver di. Der gi ler Plat for mu ile Sen di ka lar Plat for mu 1 Ma yıs kut la ma la rı için or tak or ga ni - zas yon yap ma ka ra rı na var dı lar. Dev rim ci ha re ke tin Mayısı n da or ta ya koy du ğu po li ti ka lar, ge niş ke sim ler ta ra fın dan sa hip le nil di. Tak sim kav ga nın oda ğı na otur du da or ta ya ko nu lan ira de o ka dar güç lüy dü ki, De mi rel den İnö nü ye, Koç a ka dar bur ju va zi nin bir çok ke si mi de 1 Ma yıs ya sal laş ma lı dır de meç le ri ver di ler. ANAP hü kü me ti bu ge liş me kar şı sın da 1 Ma yıs kut la ma la rı - 19

20 Yaşasın 1 Mayıs na izin ver me ye ce ği ni açık la dı. Ar dın dan, gös te ri ci le re ateş açı - la ca ğı, gö zal tı na alı na ca ğı teh dit le ri ni sa vur du. Sen di ka cı la ra yö - ne lik gö zal tı ope ras yon la rı baş la tıl dı. Be del le ri Gö ze Ala ma yan Re for mizm Çark Et ti 18 Ni san da Tak sim için baş vu ru ya pan 22 sen di ka ve şu be ara - sın da bu lu nan TÜM TİS, Tek Gı da-iş, De ri-iş, Tes-İş şu be yö ne - ti ci le ri il la da Tak sim de mi yo ruz di ye rek 1 Mayıs Alanı na git - me ye cek le ri ni açık la dı lar. Ki mi le ri ise, kav ga dan ka çı şı nı kla sik üre tim den ge len güç de ma go ji si ar dı na giz le ne rek yap tı. Der - gi ler Plat for mu nda yer alan ba zı la rı da üre tim den ge len güç de yip Türk-İş in ar ka sı na ye dek len di ler Ma yıs sa ba hın da, oli gar şi yal nız 1 Mayıs Alanı nı de - ğil, san ki tüm İs tan bul u iş gal et miş ti. Emi nö nü, Oto gar, is tas yon - lar her yer tu tul muş tu. Ama 1 Ma yıs ı ve 1 Mayıs Alanı nı ka zan - ma he de fin den ge ri dö nül me di. Dev rim ci Sol Güç ler, Tak sim e çı - kan ana yol lar dan Un ka pa nı nda, Ka sım pa şa da pan kart la rı nı aça rak, ça tı şa rak yü rü dü ler. Tak sim i çev re le yen her yer bir di re - niş mev zi si ol du. Oli gar şi nin po li ti ka sı if las et miş ti. Re for mizm; kit le ha zır de ğil, iş çi ler kal dı ra maz gi bi ge rek çe - ler ileri sür dü hep... Oy sa ha zır ol ma yan ken di le riy di hep. İş te ve 90 1 Ma yıs ları bu nun so mut ka nı tıy dı. Dev - le tin tüm te rö rü ne rağ men, 90 1 Ma yı sı sa ba hı so ka ğa adım la rı - nı at tık la rı an da gö zal tı na alı na cak la rı nı bi le bi le bin ler ce emek - çi 1 Mayıs Alanı na gir mek için po lis le ça tış tı. İs tan bul ta ri hi nin en bü yük gö zal tı ope ras yon la rın dan bi ri ni ya - şa dı. İş çi, me mur, öğ ren ci, ge ce kon du lu, ev ka dı nı, yaş lı, ço cuk, 4 bi - ni aş kın ki şi gö zal tı na alın dı. Po lis yi ne ateş aç tı, çok sa yı da in san ya ra lan dı. Gü lay Be ce ren isim li öğ ren ci sır tan dan vu rul ma sı so nu - 20

21 İşçiyiz Haklıyız Kazanacağız! cu felç ol du. Bin ler ce ki şi nin gö zal tı na alın ma sı na rağ men bin ler ce ki şi de Tak sim Ala nı nın po lis ba ri kat la rı nı aş ma ya ça lı şı yor du. Alan lar iş te böy le ka za nıl dı. Alanlar Halkındır Yasaklanamaz! Adım adım bü yü tü len 1 Ma yıs ı ka zan ma mü ca de le si tüm ül - ke ye ya yıl dı. Oli gar şi nin te rö rü, de ma go ji le ri, bur ju va ba sı nın ya - lan ha ber le ri, sa rı sen di ka cı la rın 1 Ma yıs ların içi ni bo şalt ma ça - ba sı, re for mist po li ti ka lar ar tık alan la ra çık ma nın önün de en gel ola - maz dı. Ola ma dı. 1 Mayıs ın ya sal laş ma sı ta le bi ilk so nuç la rı - nı ver di. Di yar ba kır, İz mir, Ada na, İz mit, Bur sa, An ka ra, Mer sin gi bi bir çok şe hir de 1 Ma yıs ey lem ler le kut lan dı. Alanlarda, Bir Oligarşinin Terörü, Bir de Direnen Devrimciler Vardı Oli gar şi İs tan bul da 1991 de de 1 Ma yıs ön ce sin den te rör es - tir me ye baş la dı. 1 Ma yıs gü nü ise, cad de ler, so kak lar, bü yük iş yer - le ri, po lis ler le, pan zer ler le sa rıl dı. Çev re il ler den 6 bi ni aş kın tak - vi ye po lis ge ti ril di. Her ta raf ab lu ka al tın day dı. Alan lar da bir dev - rim ci ler bir de po lis var dı. Sa rı sen di ka cı lar yok tu, re for mist ler yok - tu. Top lan ma nın ol du ğu her yer de po lis sal dır dı. Dev rim ci ler taş - la, so pay la di ren di in üze rin de ki şi gö zal tı na alın dı. Bu na rağ men Sa raç ha ne de, Sul tan ha mam da Eyüp te, Şi ri nev ler da kit - le sel gös te ri ler dü zen len di. 1 Ma yıs 1992, 93, 94: 1 Ma yıs ı Ka zan dık, 1 Mayıs Alanı nı da Ka za na ca ğız! Oli gar şi, Ma yı sı nda ya sak la dı ğı 1 Ma yıs a

22 Yaşasın 1 Mayıs Mayısı n dan son ra İs tan bul dı şın da ba zı il ler de izin ver mek zo - run da kal dı Ma yı sı nda ise İs tan bul da da ilk izin li 1 Ma - yıs kut lan dı. Dev le tin 91 yı lın da es tir di ği te rör den ve 1 Ma yıs ön ce sin den baş la yan teh dit le rin den kor kan DİSK, TÜRK-İŞ ve HAK-İŞ, pro vo kas yo na gel me me adı na yi ne 1 Ma yıs ı sa lon da kut la - ma ka ra rı al dı lar. An cak bu kon fe de ras yon la ra bağ lı ba zı sen di - ka lar bi le bu ka ra ra uy ma ya rak dev rim ci ler le bir lik te alan lar da ola - cak la rı nı açık la dı. İlk izin li mi ting 1992 de Ga zi os man pa şa da ya pıl dı. Mi ting ala - nı na top la nan 7 bin ki şi nin ya rı sı nı Dev rim ci Ha re ke tin kit le si oluş - tu ru yor du 1 Ma yıs lar a dam ga sı nı vu ran dev rim ci ler ve dev rim ci po li ti - ka lar dı. Oli gar şi, dev rim ci le ri et ki siz leş tir mek için her 1 Ma yıs ön - ce sin den baş la ya rak bir kam pan ya ha lin de ya sa dı şı ör güt ler pro - vo kas yon çı kar ta cak, 1 Ma yıs ı ka na bu la ya cak şek lin de ya lan ve de ma go ji ler le sal dır dı. Dev rim ci, de mok ra tik ku rum lar ba sıl - dı. Yüz ler ce ki şi gö zal tı na alın dı. 1 Mayıs ın kit le sel leş me si ni en - gel le mek için her tür lü yön te me baş vu rul du Ma yı sı ndan bir gün ön ce İs tan bul Mo da da bir öğ ren ci evi ba sı la rak 1 Ma - yıs pan kart la rı ha zır la mak ta olan İYÖ-DER li Uğur Ya şar Kı - lıç ve Şen gül Yıl dı ran kat le dil di. Oli gar şi sal dı rı la rın ya nı sı ra, sa rı sen di ka cı la rı kul la na rak 1 Ma - yıs ların dev rim ci özü nü bo şalt mak is te di. Bu nun için oli gar şi ka - dar sa rı sen di ka cı lar da ça ba sarf et ti. Bu çok yön lü sal dı rı ve oyun la ra rağ men, dev rim ci ler, 1 Ma - yıs alan la rı nı dev rim mü ca de le si ni ge liş tir me nin bir par ça sı ola - rak gör dü ler. O gün kü he def 1 Ma yıs alan la rı nı kit le ler le dol dur - mak tı. 1992, 93, 94 1 Ma yıs la rı, alan la rı kit le sel leş tir me mü - ca de le siy le geç ti. 22

23 1995; 1 Ma yıs ta ki Cep he Dam ga sı, Oli gar şi ve Dü zen Sen di ka cı lı ğı nın Bü yü yen Kor ku su 95 1 Ma yı sı ndan yak la şık 1,5 ay ön ce kont rge ril la Ga zi kat - li amı nı ger çek leş tir di. Ga zi de ki bu sal dı rı Cep he nin ön cü lü ğün - de hal kın ayak lan ma sıy la bo şa çı kar tıl dı. O yıl 1 Ma yıs mi tin gi Ka dı köy de ya pıl dı. Umu dun ayak ses - le ri yük se li yor du Ka dı köy Mey da nı nda... Çün kü dev rim ci ha - re ket ilk kez Par ti ola rak çı kı yor du mey dan la ra. Bu 1 Ma yıs ta Cep he kor te jin de ilk kez tem si li ge ril la bir li - ği yü rü yü şü ya pıl dı. Bu, halk ta çok bü yük bir coş ku ya rat tı. Halk düş man la rı nın kor ku su nu bü yüt tü. 1 Ma yıs ta ki dev rim ci dam ga, oli gar şi ka dar DİSK ve Türk-İş yö ne ti ci le ri ni de ra hat sız et ti. Alan - lar, on ca be del ler öde ne rek ka za nı lır ken or ta lık ta gö zük me yen ler, 1 Mayıs ın sa hi bi ol ma ya so yun du lar. Ama mey dan on la ra bı ra kıl - ma dı. 70 bi ni aş kın emek çi nin top lan dı ğı Ka dı köy Mey da nı n - da Umu dun kor te jin de 15 bin ki şi yü rü dü. 1 Ma yıs 1996: Kat le di len Üç İş çi ve Ateş Altında Yürüyüş İşçiyiz Haklıyız Kazanacağız! Tak sim 1 Mayıs Alanı nın ka za nıl ma sı üze ri ne bir ga ze te ci, DİSK Ge nel Baş ka nı Sü ley man Çe le bi ye şöy le di yor: so nun - da 1 Ma yıs Emek bay ra mı nı Taksim Meydanı da kut la ma yı ko - par dı nız. Çe le bi, Ko par dık mı, ver di ler mi, her ney se... önem li olan bu ta bu yu bi tir mek ti... di yor. Ko par dık di ye mi yor. On - lar ca yı lı bu lan ka rar lı bir mü ca de le nin, öde nen be del le rin za - fe ri dir di ye mi yor. Kuş ku suz bu ta vır Çe le bi ye öz gü bir ta vır de - ğil dir. Re for miz min, ica zet çi sen di ka cı la rın inanç sız lı ğı nın yan - sı ma sı dır. Re for mizm ve dü zen ica ze tin den çı ka ma yan sen di ka - cı lar, 1 Ma yıs la rı ve alan la rı ka zan ma mü ca de le sin de hep yal pa - 23

24 Yaşasın 1 Mayıs la mış; tu tar lı, ka rar lı bir ta vır gös te re me miş tir. Dev le tin te rö rüy - le kar şı kar şı ya ka lın dı ğın da, di ren mek ye ri ne dev rim ci le ri, iş çi - le ri alan lar da dev le tin te rö rüy le baş ba şa bı ra kıp kaç mış lar dır. Onun için ko par dık di ye mi yor lar. Di ye mez ler çün kü; 1 Ma yıs lar da - ki ta vır la rı ge lip yüz le ri ne çar par. Ko par dık di ye bil mek de bir cü re ti ge rek ti rir. İca zet li po li ti ka lar dan kur tul ma yı ge rek ti rir Ma yı sı nda ki ta vır la rı ne den ko par dık di ye me dik le - ri nin ib ret lik ör nek le rin den dir. Oli gar şi nin te rö rü her 1 Ma yıs ta ol du ğu gi bi 96 1 Ma yıs ön - ce sin den kam pan ya ha lin de psi ko lo jik sa vaş ve gö zal tı lar la baş - la dı. 1 Ma yıs sa ba hı Ka dı köy e ge len oto büs ler yol lar da dur du ru lup yüz ler ce in san gö zal tı na alın dı. Ala na gi riş yol la rı na ku ru lan kon - trol nok ta la rın da gö zal tı ve sal dı rı lar de vam et ti. Kit le da ha top lan - ma ye rin dey ken, Ha san pa şa da po lis, kit le nin üze ri ne ateş aç tı. Dur - sun Oda baş ve Ha san Al bay rak adındaki işçileri kat let ti. İş te bu kat li am kar şı sın da ki re for mist le gal sol par ti le rin ve sen - di ka ağa la rı nın ta vır la rı Tür ki ye sı nıf lar mü ca de le si açı sın dan ib - ret lik tir. Gö zal tı te rö rü bir ya na, dev rim ci le rin so ğuk kan lı ve ör - güt lü ha re ket le ri so nu cu kit le kat li amı na dö nüş me si en gel le nen bu sal dı rı gör mez den ge lin di. San ki on lar ay rı bir dün ya da, ay rı bir 1 Ma yıs tay dı lar. 30 bin ki şi lik kit le siy le dev rim ci ha re ke tin tüm gör ke miy le ala - na dam ga sı nı vur ma sı ne oli gar şi ta ra fın dan, ne de re for mizm ve sen di ka ağa la rı ta ra fın dan haz me di le me di. Mi tin gin da ğı lı şı sı ra sın da tek rar sal dı ran oli gar şi nin po li si Cep - he ta raf ta rı Yal çın Le vent i de kat let ti. Sal dı rı lar da da ha faz la ki şi nin öl me si dev rim ci le rin pa nik le me - den sal dı rı yı ge ri püs kürt me le riy le en gel len di. Bu na rağ men, bur - ju va ba sın ya yın or gan la rı, 1 Mayıs ın ar dın dan kat le di len üç iş - 24

25 İşçiyiz Haklıyız Kazanacağız! çi den bah set me di. Bir kaç gru bun so rum suz lu ğu ve kit le le rin kat - lia ma öf ke si so nu cu kı rı lan bir kaç cam-çer çe ve nin de ma go ji si ni yap tı lar. De ma go ji o ka dar al çak çay dı ki, üç iş çi nin kat le dil me - si ni yok sa yıp te le viz yon lar dan bir ki şi nin bir çi çe ği tek me le me - si ni gün ler ce gös ter di ler. Ve bu gün bi le cam, çer çe ve, çi çek de - ma go ji si ya pı lı yor. Fa kat 96 1 Ma yı sı nda kat le di len 4 işçinin adı bi le anıl mı yor. Ay nı de ma go ji le gal par ti ci ler ve dü zen sen di ka cı la rı ta ra fın - dan da ya pıl dı ve ya pıl ma ya de vam edili yor. Kat le di len 4 ki şi nin ce na ze le ri ne sa hip çık ma dı lar an cak po li sin sal dı rı la rı na kar şı di - re nen dev rim ci le re bur ju va ziy le ay nı dil den sal dır dı lar. Oy sa, kat li am oli gar şi nin plan lı, ira di bir kat li amıy dı ve İs tan - bul Va li si Ke mal Ya zı cı oğ lu, Sa kın bir da ha kar şı mı za çık ma yın di ye rek bu ira di li ği or ta ya ko yup, teh dit et me ye de vam edi yor du. 1 Ma yıs 1997: 1 Ma yıs ve Alan lar Dev rim ci le rin Ka nıy la Ka za nıl dı. Hiç bir Güç Dev rim ci le ri Alan lar dan Si le mez Ma yı sı nda ki kat lia ma rağ men Cep he nin kit le sel li ğiy - le, mi li tan lı ğıy la, gör sel li ğiy le alan da ki dam ga sı nı oli gar şi haz - me de mi yor du. İk ti dar ve İs tan bul po li si; hiç bir ko şul da dev rim - ci le ri alan la ra sok ma ya cak la rı nı ilan et ti. MGK po li ti ka la rı nı ek sik siz uy gu la yan sen di ka cı lar ise dev - rim ci le ri ala na sok ma ma nok ta sın da po lis le an laş tı. Dev rim ci le - ri ala na sok ma mak için her tür lü en ge li çı kart tı. Dev rim ci le re ya sa dı şı, mar ji nal grup lar di yor lar dı. Kim di mar - ji nal olan? Ken di üye le ri ni bi le ala na ta şı ya ma yan MGK gü düm - lü sen di ka ağa la rı mı, on bin le re umut olan dev rim ci ler mi? Oli gar şi nin tüm teh dit ve te rö rü ne rağ men dev rim ci ler, Alan- 25

26 Yaşasın 1 Mayıs la rı MGK Sen di ka cı la rı na Terk Et me ye ce ğiz. di ye rek alan la - ra çık tı Ma yı sı nda dev rim ci le rin kor tej le ri da ha yü rü yü şe bi - le geç me den MGK sen di ka cı la rı, mi tin gi baş la tıp kı sa bir sü re son - ra bi ti rip kit le yi da ğıt tı Ma yı sı nda da oli gar şi ay nı po li ti ka yı iz le di. Sen di ka ağa - la rı nı ve re for mist le ri ken di ne ye dek le ye rek 1 Mayıs Alanı na dev - rim ci le ri sok ma ma ya ça lış tı. Si ze 1 Ma yıs yap tır ma ya ca ğız di yor du po lis şef le ri. Cep he Alan lar Hal kın dır Ya sak la na maz! 1 Ma yıs Cep he dir En gel le ne mez! ka rar lı lı ğıy la oli gar şi nin oyu nu nu bo şa çı kart ma - ya ça lış tı. 1 Ma yıs gü nü alan ta ma men po lis ta ra fın dan ku şa tıl dı. Ala nın en kit le sel gru bu bin ler ce ki şi nin ol du ğu Cep he kor te jiy di yi ne. Kor tej, ala na doğ ru yü rü yü şe geç ti ği an da po lis az gın ca sal dır dı. Çı kan ça tış ma da yüz ler ce ki şi ya ra lan dı, yüz ler ce si gö zal tı na alı - nıp tu tuk lan dı Ma yı sı nda da ay nı kav ga sür dü. An cak MGK sen di ka - cı la rı iş çi sı nı fı na iha net le ri ni da ha ile ri bo yut la ra ta şı dı. Be del - ler le ka zan dı ğı mız alan la rı, oli gar şi ye terk et me nin yo lu nu ara dı. Dev let le an la şa rak tek rar ka pa lı sa lon lar da ya pa cak la rı nı açık - la dı lar. An cak oli gar şi nin tüm sal dı rı teh dit ve te rö rü ne rağ men dev rim ci ler yi ne ken di is te di ği gi bi bin ler le 1 Ma yıs ta alan lar da ol du. Alan la rı dev rim ci le re ka pa ta ma dı lar. Dev rim ci ler ne oli gar - şi nin teh dit le ri ne bo yun eğ di, ne de şe hit ler pa ha sı na ka za nı lan alan - la rı MGK sen di ka cı la rı na terk et ti. 1 Mays 2000: 1 Mayıs Alanı nda Süren Tecrit ve Direniş Ma yı sı nda, ön ce ki yıl lar da ol du ğu gi bi yi ne 1 Ma yıs 26

27 İşçiyiz Haklıyız Kazanacağız! ön ce sin den dev rim ci le re yö ne lik gö zal tı te rö rü baş la dı, ku rum lar ba sıl dı. Psi ko lo jik sa vaş un sur la rı dev re ye so kul du. An cak oli gar - şi nin dev rim ci le ri alan la ra sok ma ma po li ti ka sı 99 1 Ma yı sı nda bo şa çı kar tıl mış tı. Kit le le re göz da ğı ver mek için 27 bin po li sin ala nı iş gal et ti ği Ma yı sı nda her şe ye rağ men 35 bin emek - çi var dı Ma yı sı ndan iti ba ren gö rev, adım adım ye ni den alan la rın on bin ler le dol du rul ma sı ol du. TEC RİT: Tek Ke li me de Odak la nan Sı nıf Sa va şı 1 Ma yıs Ala nların da da Sü rü yor Oli gar şi, Ana do lu top rak la rın dan dev rim mü ca de le si ni sil mek için F Ti pi hapishaneleri ve tec rit po li ti ka la rı nı gün de me ge tir di. Bu nun için 19 Ara lık 2000 de ha pis ha ne le re sal dı ra rak 28 dev rim - ci tut sa ğı kat let ti. Dev rim ci tut sak lar F Ti pi ha pis ha ne ler de tec rit hüc re le ri ne ko nul du. 19 Ara lık kat li amıy la tüm halk sin di ril mek is ten miş ti. Oli gar şi bun da önemli öl çü de ba şa rı lı da ol du. Da ha kat - lia mın ön ce sin de so ka ğa çık ma ma ka ra rı alan re for mist sol, son - ra ki sü reç te de ölüm ler de vam eder ken, tec rit ke li me si ni ağız - la rı na bi le al mı yor lar dı. Oli gar şi nin on ca kat li am ve sal dı rı sı na rağ - men ha pis ha ne ler de dev rim ci tut sak lar, dı şa rı da TA YAD lı lar ölü - mü ne di re ni yor du. Kop ko yu bir san sür var dı Ma yı sı na böy le si bir or tam da gi ril di. Oli gar şi di re ni - şi bi ti re me di ği nin du yul ma sı nı is te mi yor du. Bu ne den le Ma yı sı nda tek bir ya sak var dı: TEC RİT. Tec rit de mek; di re ni şin sür me si, dev rim ci le rin ye nil - mez li ği, oli gar şi nin ça re siz li ği demekti. 1 Ma yıs a ka tı lan bü tün kor tej ler di dik di dik ara nıp tec rit le il gi li pan kart, dö viz ne var sa el ko nu ldu. Fa kat po li sin bü tün en gel le me le ri ne rağ men Cep he li ler direnişi anlatan pan kart la rıy la, bayraklarıyla re sim le riy le, alan day dı. İstanbul Abede-i Hürriyetteki 2001 ve Ma yıs la rın da 5 bi ni 27

28 Yaşasın 1 Mayıs aşan kit le siy le di re ni şi şin se si 1 Mayıs Alanı na da dam ga sı nı vur - du ve Ma yıs la rı di re ni şin ye nil mez li ği nin ka nı tıy dı Ma yıs ı: Cep he siz 1 Ma yıs Ol maz Statükolar Parçalanıyor Ma yı sı nda Abide-i Hürriyet te toplanan kit le 50 bi - ne ya kın dı. Cep he kor te ji ise, 7 bin ki şiy le ade ta bir kı zıl bay rak de ni zi ni an dı rı yor du. Cep he nin alan da ki dam ga sı, bi zi kat le de - rek yok ede bi le ce ği ni dü şü nen le re bir ce vap tı. Halk la rı bom ba - lar la, iş gal ler le yıl dı ra bi le ce ği ni sa nan la ra bir ce vap tı. Bi zi alan la ra sok ma ma he sa bı ya pan la ra bir ce vap tı. Ce vap; ba ğım - sız lık de mok ra si ve sos ya lizm için dal ga la nan kı zıl bay rak de ni - zin dey di. Ce vap, hal kız biz ye nil me yiz di yen ta but la rı mız day dı. Ce vap, oli gar şi nin, em per ya list le rin te rör lis te le ri ne on bin ler - le mey dan oku yan kit le sel lik tey di. Abi de-i Hür ri yet Oyu nu nun So nu Mayısı n dan iti ba ren 1 Ma yıs lar, po li sin sal dı rı la rı na açık, tec rit edil me si ko lay bir alan olan Abi de-i Hür ri yet ka pa nı - na hap se dil miş ti Ma yı sı y la bir lik te dev rim ci ha re ket, emek - çi ler, için bir ka pan a dö nüş tü rü len Abi de-i Hür ri yet Mey da - nı ndan çı kıp 1 Ma yıs ı ken di mey da nın da kut la ma yı önü ne he - def ola rak koy du. Dev rim ci Ha re ket 2003 yı lı 1 Mayısı nın ar dın - dan şu de ğer len dir me yi yap tı: Ar tık Abi de-i Hür ri yet ka pa nı na son ver me nin za ma nı gel miş tir MA YIS IN DA HE DEF TAK SİM ALA NI OL MA LI DIR. Emek adı na kü çük he sap lar dan, gu rup çu luk tan uzak du ru lur - sa, bir lik olur sak 1 Mayıs Alanı nı ye ni den ka zan ma mı zın önün de hiç - bir en gel yok tur. Ke za 1 Mayısı n ya sal laş ma sı mü ca de le si nin ba şa - rı sı nın önün de de en gel yok tur. Bu he def ler le ha re ket edil di ğin de 28