17 ŞAFT ve RELATED PARÇALAR
|
|
- Aydin Topbaş
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 17 ŞAFT ve RELATED PARÇALAR Şaft kesiti daire şeklinde olup, boyu daire çapına oranla çok fazla olan ve dönerek güç transfer eden makine elemanlarıdır. Genelde dişli, kasnak, kam ve zincir dişlisi gibi bir ya da birden fazla makine elemanları pim, kama ve emniyet segmanı gibi elemanlar kullanılarak şaftlar üzerine monte edilir. Otomobil ve ağır vasıtalarda tekerleklere hareket ileten şaftlar ise aks olarak adlandırılır. Dönme hareketi yapmayan şaftların kesit alanları dairesel olmak zorunda değildir. Bu Şaftlar sabit olup üzerlerine takılı olan makine elemanı hareketli olabilir. Bunlar kısa şaftlar olarak ta adlandırılır ve genelde avara dişli gibi çalışan makine elemanlarının yataklanmasında kullanılırlar. Kullanım durumundan da anlaşılacağı üzere şaftlar (akslar) radyal, eksenel, kuvvetlerin, eğilme ve döndürme momenti oluşturacak kuvvetlerin kombinasyonunun etkisi altında çalışırlar. Bu kuvvetler statik ve dinamik olabilirler. Örneğin, dönerek güç ileten bir şaft sabit bir döndürme momentine maruz kalırken burulma gerilmesi üretir. Eğer şaft üzerinde sabit veya değişken radyal bir yük mevcut ise, bunun sonucunda da eğilme momenti oluşur. Mukavemet değerlerini sağlamak için, şaftlar belli bir eğilme değeri kabul edilerek tasarlanırlar. Eğer şaft üzerinde dişliler mevcut ise ve şaftın eğilmesi kabul edilebilir değerden fazla ise, çok fazla gürültülü çalışmaya sebep olur. Eğer şaft üzerinde kamlar mevcut ise ve burulma değeri kabul edilebilen değerin üzerinde ise, kamların zamanlaması sorun olur. Şaftlarda eğilme ve burulma değerleri yüksek ise, şaftın kritik dönme hızı azaltılarak bu sorun giderilebilir ŞAFT YATAKLANMASINDAKİ KURALLAR Dişli, kasnak, zincir dişlisi ve kam gibi makine elemanları taşıyan şaftlar mutlaka yataklanmak zorundadırlar. Eğer şaft sadece iki yatakla yataklandığında, eğilme miktarı kabul edilebilen değerler içinde kalıyor ise, bu son derece basit bir yataklama tasarımı olmuş olur. Fakat bazı durumlarda, mesela krank mili (şaftı) yataklanmasında, şaftın eğilme miktarını kabul edilebilir değerler içinde tutmak için, şaftın ikiden fazla yerden yataklanmasına ihtiyaç duyulur ve bu mutlak suretle yapılmalıdır. Şaftlarda her iki yünde oluşan eksenel kuvvetleri taşımak maksadıyla, sadece bir tane eksenel yatağın kullanılması yeterlidir. Çünkü şaftlara eksenel yük uygulanmayıp, eksenel yükler tasarımın ve hareketin doğasından meydana gelmektedir. Bazı durumlarda milin yataklanmasında birden fazla rulman kullanılmakta olup burada her iki rulmanda eksenel yük taşıyan rulman olarak seçilebilir. Krank mili örneğinde ise birden fazla eksenel yatak kullanılır fakat burada sadece bir tanesi eksenel yükü taşıyabilecek kapasiteye sahip olacak şekilde tasarlama yapılır. İki tane kullanılmasının amacı imalattan doğabilecek tolerans hatasını minimize etmektir.
2 17.2 MAKİNE ELEMANLARININ ŞAFTLARR ÜZERİNEE MONTE EDİLMESİ Bazen dişli ya da kamlar (genelde kamlar) mil ile bir bütün olarak işlenirler. Fakat genelde dişliler, zincir dişlileri ve kasnaklar ayrı olarak imal edilip şaft üzerine ü bazıı makine elemanları kullanılarak monte edilirler. Makine elemanının şaft ile temas ettiği bölgeye göbek (hub) denir ve göbel şaftaa çeşitli yöntemler kullanılarak monte edilir. Bu yöntemlerden kama (key) şekil 17.1 de gösterilmiştir. Göbek üzerine acılan kama kanalınaa kama yuvası (keyways) adı verilir. Şekil 17.1 Şaftlarda En Çok Kullanılann Kamalarr
3 Düşük güç iletimimde ise genelde şekil 17.2 de gösterilen pim (pin) çeşitleri kullanılır. Pim kamayaa oranla daha az güç iletiminde kullanılan imalatı ucuz parçalardır. Şekil 17.2 Şaftlarda En Çok Kullanılan Pimler Bazen sabitleme cıvatası (setscrew) göbeğe radyan doğrultuda acılan a bölgeye takılarakk makine elemanınınn dönmesinee engel olur. Sabitleme cıvatasınınn çapı genelde mil çapının dörtte biri kadar olup 90 o lik acılarda yerleştirilirler. Bu cıvatalar bazı şartlar altında (titreşim gibi) gevşeyerek hareket iletimine engel olabilirler. Özellikle emniyet söz konusu ise, bu durumuu ortadan kaldırmak amacıyla bazı tasarım önlemleri almak uygun olabilir. Tespit segmanı (snap ring veya retainingg ring) kullanarak makine elemanlarını şaft üzerine monte etmek en etkili ve en ucuz metottur. Şekil 17. 3a kanal gerektiren birkaç çeşit tespit segmanını göstermektedir. Şekil 17.3b isee kanal gerektirmeyen, sadece bir defalık kullanılabilen basmalı emniyet segmanına örnekler göstermektedir. Bu tipp segman çözümleri en ucuz çözümler olup, hassaslık istenen yerlerde kullanılması uygun u değildir. Şekil 17.6a daki tespit segmanıı ise, A pozisyonundaki rulmanın yuvasına nasıl tespit edildiğini göstermektedir. Bazı durumlarda, tespit segmanı için şaftın üzerine kanal açılır, bu kanalın açıldığı yerde şaftınn mukavemeti düşer fakat o bölgede yüksek mukavemetm te gerek yoktur. Şekil 17.6c de ise T 1 ve T 2 elemanları şaft üzerine monte edilmek için şaft kademeli olarak işlenmiştir, halbuki şaft tek kademeli olarak işlenip maliyeti azaltılıp, T 1 vee T 2 elemanları ise emniyet segmanı kullanılarak şaftın üzerine monte edilir. Fakat burada emniyet segmanı için açılacak kanal yüksek gerilmee bölgesine denk geleceğinden, şaft çapı gözden geçirilerek, kademeli şaft mı yoksa emniyet segmanımı daha ekonomik olurr diye düşünülüp karar verilmelidir. Bazı durumlarda göbek çapı mil çapındann biraz küçük işlenerekk iki yüzey arasında basınç oluşturulur. Bu iki parça ancak ya presle ya da parçalardan biri soğutulup s diğeri ısıtılarak bir birine monte edilirler. Yüksekk güç iletimimde bu tip montajda birde b kama kullanılır. İki parçanın, şaft ve göbek üzerine açılmış kanala monte edilen kama ile birleştirilmesi durumunda en fazla güç (moment) iletimii sağlanır. Şekil 17.4 buu kamalara örnekler gösterilmektedir.
4 Şekil 17.3 En Çok Kullanılan Tespit Segmanları S Şekil 17.4 En Çokk Kullanılan Kamalı Segmanlar
5 17.4 DÖNEN ŞAFT DİNAMİĞİ Dönen şaftlar tasarlanırken (özellikle yüksek hızlı şaftlar) çalışma bölgesi şaftın kritik hızından uzakta seçilmelidir. Bunun anlamı, şaftın mukavemetini artırarak kritik hızı çalışma bölgesinin çok üzerine çıkarmaktır. Eğer burulma değişimleri de göz önüne alınırsa, şafta dinamik etkilerde yüklenerek tasarlanmalıdır. Şaftın burulma doğal frekansı şafta uygulanan zorlayıcı frekanstan daha küçük seçilmelidir. Bunun anlamı ise, şaftın burulma doğal frekansı mümkün olduğu kadar küçük olmalıdır (şaftın sertliği gereğinden fazla olmamalıdır). Yanal titreşimlere ve kritik hıza göre, imal edilen hiçbir milde kütle dönme ekseninde değildir. Bu nedenle dönen şaftın hızı artırıldıkça, merkezde olmayan kütlenin (balans olmamış kütlenin) etkisiyle mil eğilmeye başlar. Eğilme artıkça eksantriklik ve merkezkaç kuvvet artar. Dönmedeki en düşük kritik hızın altında iken, sonlu şaft eğilmesinde santrifüj ve saftın elastik kuvvetleri dengeye gelir. Kritik hızda ise, kütle merkezi teorik olarak sonsuz bir eğilmeye uğrar. Milin ve milin monte edildiği yatakların sağladığı sönümleme sonucunda, teorik olarak oluşan sonsuz eğilme sonlu hale gelir. Bununla birlikte yine de şaftın zarar görmesine engel olunamaz. Dönme hızının kritik hızın üzerine çıkması ile, kütle merkezi hızlı bir şekilde dönme merkezine yanaşır. Yüksek hızla dönen millerde (yüksek hızlı türbinlerde) kritik hız bölgesi, mile zarar verecek eğilmeler ortaya çıkmadan hızla geçilerek yüksek hızlara ulaşılır. Kritik hız ile şaftın doğal frekansı aynıdır. Temel kritik hız şekil 17.5 de denklem 17.1, 17.2 ve 17.3 ile verilmiştir. Şaftın kritik hızı birçok noktada hesap edilen statik eğilme ile tahmin edilebilir.
6 Sekil 17.5 Şaftın Kritik Hızı
7 17.5 AYRINTILI ŞAFT TASARIMI Şaft tasarımı için aşağıdaki kurallar göz önünde bulundurulmalıdır. 1. Şaft mümkün olduğu kadar kısa olmalıdır ve yataklar şafta kuvvetin uygulandığı noktanın (bölgenin) mümkün olduğu kadar yakınına konmalıdır. Bu durum, eğilmeyi ve eğilme momentini azaltırken kritik hızın artmasına neden olur. 2. İmkân olması durumunda, gerilme artırıcı geometrik değişimler (kesit değişimi, kama yuvası gibi) şaftın üzerinde yüksek gerilmeye maruz kalan bölgelerden (yerlerden) uzak tutulmalıdır. Eğer bunu yapmak imkânsız ise, şaft çapı büyük seçilip, yüzey pürüzlülüğü azaltılabilir. 3. Tüm çelikler hemen hemen aynı elastisite modülüne sahip olduğundan, kritik eğilmeye maruz kalan şaft için ucuz çelikler kullanılır. 4. Ağırlığın önemli olduğu durumlarda içi boş mil (şaft) kullanılır. Örneğin; arabalarda hareket ileten şaft bu tiptedir. Şaftın ağırlığı azaltılarak kritik hızı artırılmış olur. Şaftın izin verilebilir maksimum eğilmesi genelde kritik hız, dişli veya yataklama gereksinimleriyle belirlenir. Kritik hız gereksinimi uygulamadan uygulamaya değişmektedir. Yeterli dişli ve yatak performansı için müsaade edilen şaft eğilmesi dişli veya yatak tasarımı ve uygulamaları ile değişmektedir. Bunlara rağmen, takip eden maddeler genel olarak uygulanabilir. 1. Birlikte çalışan dişlilerde eğilme 0.13 mm (0.005 inç) den fazla olmamalıdır. İzafi eğilme ise 0.03 o den fazla olmamalıdır. 2. Şaftın eğilmesi kaymalı yatak boyunca yağ filminin kalınlığından az olmalıdır. 3. Şaftın açısal eğilmesi bilyeli yataklarda 0.04 o dereceyi aşmamalıdır. Bu değer kendi kendini ayarlayan rulmanlarda biraz daha fazla olabilir. Burulma doğal frekansı gereksinimleri ve burulma yer değiştirmesi üzerindeki sınırlama nedeniyle, şaft eğilme hesaplamaları yapıldıktan sonra, bu hesaplara ilaveten, burulma yer değiştirmesi mutlaka hesaplanmalıdır. Dönen şaftın yorulma mukavemetinin belirlenmesi, genel olarak şaftın iki eksende yüklenerek analiz edilmesiyle ortaya konulur. Şaft tasarımına başlandığında ya mukavemet ya da yer değiştirme kritik faktör alınarak hesaplar yapılır. Daha sonra, geriye kalan faktörler (yer değiştirme veya mukavemet) kontrol edilir. Problem 1: Şekil 17.6b de görüldüğü gibi kar motorunun güç şaftı A ve B noktalarından motorun şasisine monte edilmiş olup C noktasına zincir dişlisi yerleştirilmiştir. T 1 ve T 2 ise motorun paletini hareket ettirmektedir. Ana boyutlar şekil 17.6b üzerinde verilmiştir. Şaftı 20KW motor gücü ve 72 km/h motor hızı için boyutlandırın. Motorda ve zincirde yer değiştirmelerin olmadığını ve yatakların kendi kendini mile göre ayarladığını kabul edin. Tasarım yorulma mukavemeti temeli üzerine yapılmalıdır.
8 Verilenler: Şekildee mevcut, 20KW motor gücü, 72 km/h motorr hızı İstenen: Şaft tasarımı Şekil 17.6a ve 17.6b Bazı kararlar: 1. Şekil 17.6c şaftın önerilen tasarımını göstermektedir. Görüldüğü üzere zincir dişlisi dışarıya monte edilerek dişliye kolay ulaşım sağlanmıştır. Emniyet somunu ise şafta karşı sıkıştırılmıştır. (Somunun fazla sıkıştırılması, S noktasında statik ön gerilmeye neden olacağından şaftın yorulmaa mukavemetine negatiff etki eder).. Zincir dişlisine en yakın B yatağı en büyük yükü taşıyacağından, A noktasındaki yatağın her iki yöndeki eksenel yükleri taşıdığı kabul edilsin. Dişli ile mil arasındaki moment transferi kama ile sağlanmaktadır. 2. Şafta, T 2 civarında oluşan büyük eğilme momenti nedeniyle başlangıç boyutları şekilde görüldüğü gibi seçilmiştir.. (Bu bölgede kademe olması nedeniyle gerilme yoğunluğu göz önüne alınarak hesaplamalar yapılmalıdı r.) 3. Masrafların düşük olması için, soğuk çekilmiş 1020 çeliği seçilmiştir. Bu çelik için gerilme değerleri; S u = 530 MPa ve S y = 450 Mpa dır.
9 4. D/d = 1,25 ve r/d = 0.03 ve de S noktasındaki hesaplamalarda K f için yüksek değer alınması uygundur. 5. Emniyet katsayısı ise 2.5 alınabilir. 6. Standart yatak boyutları (standart rulman) seçilmelidir. Kabuller: 1. Motor gücünün tamamı paletlere ulaşmaktadır. 2. Her iki taraktaki palete eşit olarak ve toplam gücün yarısı transfer edilmektedir. 3. A ve B noktalarındaki rulmanlı yataklar kendi kendini mile göre ayarlayabilen yataklardandır. 4. S ve B noktalarındaki gerilme yoğunluğu aynıdır. Çözüm: 1. Motorun tüm gücünün paletlere transfer edildiğini kabul edersek Paletlere gelen kuvvet; üçü / Bu kuvvet eşit olarak T 1 ve T 2 dişlilerine dağılmaktadır Şekil 17.6b de moment alınırsa Kuvvet, kesme kuvveti ve moment diyagramları Şekil 17.6d de olduğu gibi çizilir. Dikey kuvvetler sadece cos 30 ve yatay kuvvetler ise sin 30 ve zincir dişlisine gelen kuvvetlerdir. O da /2 dir. A ve B rulmanları kendi kendini ayarlayabildiği için moment almazlar. 4. Diyagramlardan anlaşılacağı üzere d için kritik yer ya S yada B veya C dir. Kırılma S de olur çünkü B ve C pozisyonu yatak civarında olduğundan iyi desteklenmiştir. Fakat Şaftın çapı hesaplanırken B deki kuvvet göz önünde bulundurulurken S deki gerilme yoğunluğu alınmalıdır. 5. K f değerini bulabilmek için kademenin geometrik oranı, yüzey pürüzlüğü ve malzeme Şekil 8.23 ve 8.24 den, q = 0.7 için r = 1 dir. Aşağıdaki denklemden eğilme ve burulma için K f değerini bulunur ğ ç ç
10 Şekil 17.6c ve 17.6d 6. İki eksenli yüklemede eğilme içinn alternatif gerilme 32 ğ ,
11 Şekil 17.6e 7. Şekil 17.6e yorulma mukavemeti için çizildiğinde nin 165 MPaa ile sınırlı olduğu görülür. Bu değer emniyet katsayısıyla birlikte kullanılmalıdır. Buna göre Burada d = 35 mm seçmek normaldir. Hatta d = 40 mm dahi seçilebilir. Daha sonra s r/d oranından r = 2 mm bulunur KAMALAR, PİMLER VE ÇOKLU KAMALAR Şaftlarda dişli göbeklerine moment transferinde en çok kullanılan yöntem şekil 17.1 de görüldüğü gibi kama ile birleştirme yöntemidir. En çok kullanılan kamalar ise, şekil 17.1a da görülen kare kesitlii kamalardır. Kamaların genişlikleri en fazla milin m çapının dörtte biri kadar olur. Kamalar genelde soğuk şekillendirilş lmiş düşük karbonlu çeliklerden imal edilip, daha geniş bilgi SAE veya AISI 1020 standardından elde edinilebilir.. Kamanın yüklenmesi boşlukların ve kamanın elastikliğinin karışık bir fonksiyonudur. Şekil 17.7a boşluklu kare kesitli bir kamanın yük altındaki durumunu göstermektedir. Burada ana yüklemee yatak doğrultudaki kuvvet tarafından olur ve bu kuvvet etkisi ile kama yuvasında döndürülmeye çalışılır. Fakat kama, şekilde görüldüğü gibi, kama yuvasının kenarlarına temas ederek dönmesi engellenir. Şekil 17.7b de ise kare şeklindeki kamanın alt ve üst yüzeylerinin kama yuvasına temas ettiği ve yan yüzeylerin ise boşlukluu olduğu görülmektedir. Burada yine yatay kuvvet düzgün bir dağılımla kamanın yan yüzeyine etkimektedir. Yatay kuvvet iletilen döndürme momentinin ve yarıçapın bir fonksiyonudur.
12 Burada transfer edilen momente bağlı olarak kamanın boyutlandırılması yapılmalıdır. Transfer edilen moment olarak ta, milin elastik bölgede kalacakk şekilde taşıyabileceği en büyük moment alınır. Şaftın ve kamanın gevrek bir çelikten imal edildiği kabulü ile 0.58 alınabilir. Şekil 17.7 Kare Şeklindeki Kama ve v Gerilmeler Şaftın moment kapasitesi ise aşağıdaki formülle hesaplanır Moment kamanı yan yüzeyinee etki eden kuvvet ile transfer edilir. Bu kuvvetin kama üzerinde oluşturduğu gerilme, yüzey alanına ve yarıçapa bağlıdır Kayma gerilmesi göz önüne alınarak iletilen moment yine kamanın yüzeyinde oluşan gerilmelerin ve yarıçapın bir fonksiyonudf dur Denklem a ve b den L = 1.82d, denklem a ve c den ise L = 1.57d hesaplanır. Yapılan kabuller göz önünde bulundurularak L = 1.82d oranının alınmasının daha uygun olacağı düşünülmektedir. Teorik hesaplamalar sonucunda, kamanın yüksekliğinin genişliğinden çok az büyük olması, basma ve kayma mukavemeti acısından daha iyi i sonuç verdiği anlaşılmıştır.
13 Kamayla kasnak arasında iyi bir balans oluşturmak için, kama boyu b genelde göbek genişliğine eşit ve göbeğin genişliği 1.5d veya 2.0d olmalıdır. Şekil 17.8 Kama Kanal Tipleri ve Bunlara Karşilik Yorulma Gerilmesi Konsantrasyon faktörü f (Şaftın Kesitindeki Normal N Gerilmeye Göre) Eğer şaftın çapı mukavemet yerine yer değiştirmeye göre hesaplanıyor ise kısa kama daha iyi sonuç verebilir. Eğer boyutlar şokun ve yorulmanın etkisiyle mukavemete göre hesaplanır ise, kama kanalı boyunca gerilme yoğunluğu mutlaka göz önüne alınmalıdır. Şekil 17.8 iki değişik kama yuvası açma yöntemini göstermektedir. Şekil 17.2a da yuvarlak pim ile göbeğin şafta bağlantısını göstermektedir. Moment kapasitesi, pimin her iki taraftan kesilmes ile sınırlıdır. Burada pimin çapını d ve Kayma gerilmesini ile gösterirsek, iletilebilecek moment şöyle hesaplanır Bazen momenti taşıyan pim, mukavemeti i daha düşük olan bir malzemedenm n imal edilerek, şaft tarafından taşınacak momenti sınırlayabilir. Bu amaçla pim kesilerek, sistemi aşırı yüklemeden korur ve daha büyük zararların ortaya çıkmasını önler. Çoklu kamalar adı üzerinde birden çok kamaya sahiptirler. Bunlar ya düzgün olarak ya da iç bükey olarak imal edilirler. İç bükey olanlarda basınç açısı genelde 30 o dir..
14 Problem 2: Şekilde üzerinde iki i kütle olan milin kritik devir sayısını bulunuz. Verilenler: Şekildee İstenenler : Kritik hız? Çözüm ve Kabuller: 1. Yatak sürtünmeleri ihmal ediliyor ve yataklar mil ile aynı eksendedir. 2. Şaft lineer elastik. 3. Şaft basit olarak desteklenmiş. 4. Şaftın kütlesi ihmal ediliyor. Basit olarak desteklenmiş mil üzerinde herhangi bir pozisyona yerleştirilmiy iş yoğunlaştırılmış kütle için elde edilmiş denklemler kullanılarak kütlelerin olduğuu noktalardaki yer değiştirme aşağıdaki gibi bulunur. 6 0 Ç; Herhangi bir noktaya yoğunlaşmış kütleyi koyup her iki uç için moment alırsak yataklardaki destek kuvveti;
15 A noktasındaki 50 kg yoğunlaşmış kütlenin oluşturduğu çökme; A noktasındaki 35 kg yoğunlaşmış kütlenin oluşturduğu çökme; A noktasındaki toplam yer değiştirme= B noktasındaki 35 kg yoğunlaşmış kütlenin oluşturduğu çökme; B noktasındaki 50 kg yoğunlaşmış kütlenin oluşturduğu çökme; Bu durumda x ve b mesafeleri diğer yataktan alınmak zorundadır. Çünkü denklemim çıkarılışında x mesafesi içinde kalan bölgede herhangi bir kütle yok kabul edilmiştir. Eğer 50 kg lık kütlenin B deki çökmesini hesaplarken biz aynı eksenleri kullanırsak 50 kg lık kütle x mesafesinin içinde kalır. Bu durumda yanlış olur. Bunun için sadece 50 kg lık kütlenin B deki çökmesinin hesabında denklem diğer taraftaki yataktan uygulanmalıdır. (örnekte olduğu gibi) B noktasındaki toplam yer değiştirme= Denklem 17.2 den
MAKİNE ELEMANLARI DERS SLAYTLARI
MAKİNE ELEMANLARI DERS SLAYTLARI AKSLAR VE MİLLER P r o f. D r. İ r f a n K A Y M A Z P r o f. D r. A k g ü n A L S A R A N A r ş. G ör. İ l y a s H A C I S A L İ HOĞ LU Dönen parça veya elemanlar taşıyan
DetaylıMakine Elemanları I Prof. Dr. Akgün ALSARAN. Temel bilgiler-flipped Classroom Akslar ve Miller
Makine Elemanları I Prof. Dr. Akgün ALSARAN Temel bilgiler-flipped Classroom Akslar ve Miller İçerik Giriş Temel kavramlar Sınıflandırma Aks ve mil mukavemet hesabı Millerde titreşim kontrolü Konstrüksiyon
DetaylıTemel bilgiler-flipped Classroom Akslar ve Miller
Makine Elemanları I Prof. Dr. İrfan KAYMAZ Temel bilgiler-flipped Classroom Akslar ve Miller İçerik Aks ve milin tanımı Akslar ve millerin mukavemet hesabı Millerde titreşim hesabı Mil tasarımı için tavsiyeler
DetaylıKOÜ. Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü (1. ve 2.Öğretim / B Şubesi) MMK208 Mukavemet II Dersi - 1. Çalışma Soruları 23 Şubat 2019
SORU-1) Aynı anda hem basit eğilme hem de burulma etkisi altında bulunan yarıçapı R veya çapı D = 2R olan dairesel kesitli millerde, oluşan (meydana gelen) en büyük normal gerilmenin ( ), eğilme momenti
Detaylı1 MAKİNE ELEMANLARINDA TEMEL KAVRAMLAR VE BİRİM SİSTEMLERİ
İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ III Bölüm 1 MAKİNE ELEMANLARINDA TEMEL KAVRAMLAR VE BİRİM SİSTEMLERİ 11 1.1. SI Birim Sistemi 12 1.2. Boyut Analizi 16 1.3. Temel Bilgiler 17 1.4.Makine Elemanlarına Giriş 17 1.4.1 Makine
Detaylı1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26.
Mil-Göbek Bağlantıları Soruları 1. Mil-göbek bağlantılarını fiziksel esasa göre sınıflandırarak her sınıfın çalışma prensiplerini açıklayınız. 2. Kaç çeşit uygu kaması vardır? Şekil ile açıklayınız. 3.
DetaylıMİLLER ve AKSLAR SAKARYA ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAKİNE ELEMANLARI-I DERS NOTU
MİLLER ve AKSLAR MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAKİNE ELEMANLARI-I DERS NOTU Miller ve Akslar 2 / 40 AKS: Şekil olarak mile benzeyen, ancak döndürme momenti iletmediği için burulmaya zorlanmayan, sadece eğilme
DetaylıBAŞKENT ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAK 402 MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ LABORATUVARI DENEY 9B - BURULMA DENEYİ
BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAK 402 MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ LABORATUVARI DENEY 9B - BURULMA DENEYİ GİRİŞ Mekanik tasarım yaparken öncelikli olarak tasarımda kullanılması düşünülen malzemelerin
DetaylıMAKİNA ELEMANLAR I MAK Bütün Gruplar ÖDEV 2
MAKİNA ELEMANLAR I MAK 341 - Bütün Gruplar ÖDEV 2 Şekilde çelik bir mile sıkı geçme olarak monte edilmiş dişli çark gösterilmiştir. Söz konusu bağlantının P gücünü n dönme hızında k misli emniyetle iletmesi
DetaylıMAKĠNE ELEMANLARI II REDÜKTÖR PROJESĠ
T.C PAMUKKALE ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAKĠNE ELEMANLARI II REDÜKTÖR PROJESĠ Öğrencinin; Adı: Cengiz Görkem Soyadı: DENGĠZ No: 07223019 DanıĢman: Doç. Dr. TEZCAN ġekercġoğlu
DetaylıProf. Dr. İrfan KAYMAZ
Prof. Dr. İrfan KAYMAZ Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü Giriş Bu bölüm sonunda öğreneceğiniz konular: Kayış-kasnak mekanizmalarının türü Kayış türleri Meydana gelen kuvvetler Geometrik
DetaylıMAKİNE ELEMANLARI - (8.Hafta) VİDALAR -1
A. TEMEL KAVRAMLAR MAKİNE ELEMANLARI - (8.Hafta) VİDALAR -1 B. VİDA TÜRLERİ a) Vida Profil Tipleri Mil üzerine açılan diş ile lineer hareket elde edilmek istendiğinde kullanılır. Üçgen Vida Profili: Parçaları
DetaylıAKSLAR ve MİLLER. DEÜ Makina Elemanlarına Giriş Ç. Özes, M. Belevi, M. Demirsoy
AKSLAR ve MİLLER AKSLAR MİLLER Eksenel kuvvetlerde her iki elemanda çekmeye veya basmaya zorlanabilirler. Her iki elemanda içi dolu veya boş imal edilirler. Eksen durumlarına göre Genel olarak düz elemanlardır
DetaylıAKSLAR ve MİLLER. DEÜ Mühendislik Fakültesi Makina Müh.Böl.Çiçek Özes. Bu sunudaki bilgiler değişik kaynaklardan derlemedir.
AKSLAR ve MİLLER Bu sunudaki bilgiler değişik kaynaklardan derlemedir. AKSLAR MİLLER Eksenel kuvvetlerde her iki elemanda çekmeye veya basmaya zorlanabilirler. Her iki elemanda içi dolu veya boş imal edilirler.
DetaylıBURSA TECHNICAL UNIVERSITY (BTU) Department of Mechanical Engineering
Uygulama Sorusu-1 Şekildeki 40 mm çaplı şaft 0 kn eksenel çekme kuvveti ve 450 Nm burulma momentine maruzdur. Ayrıca milin her iki ucunda 360 Nm lik eğilme momenti etki etmektedir. Mil malzemesi için σ
DetaylıAKSLAR VE MĐLLER 1. GENEL
AKSLAR VE MĐLLER 1. GENEL Akslar ve miller benzer elemanlar olmakla beraber aralarında fonksiyon bakımından fark vardır. Akslar kasnak, tekerlek, halat makarası vs. gibi elemanları taşırlar ve esas olarak
DetaylıMUKAVEMET-2 DERSİ BAUN MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ VİZE ÖNCESİ UYGULAMA SORULARI MART Burulma 2.Kırılma ve Akma Kriterleri
MUKAVEMET-2 DERSİ BAUN MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ VİZE ÖNCESİ UYGULAMA SORULARI MART-2019 1.Burulma 2.Kırılma ve Akma Kriterleri UYGULAMA-1 Şekildeki şaft C noktasında ankastre olarak sabitlenmiş ve üzerine tork
DetaylıDİŞLİ ÇARKLAR I: GİRİŞ
DİŞLİ ÇARKLAR I: GİRİŞ Prof. Dr. İrfan KAYMAZ Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü Giriş Dişli Çarklar Bu bölüm sonunda öğreneceğiniz konular: Güç ve Hareket İletim Elemanları Basit Dişli Dizileri
DetaylıSTATİK GERİLMELER a) Eksenel yükleme Şekil 4.1 Eksenel Yükleme b) Kesme Yüklemesi Şekil 4.2 Kesme Yüklemesi
4 STATİK GERİLMELER Genel yükleme durumuna göre gerilme tanımlamaları: a) Eksenel yükleme Şekil 4.1 Eksenel Yükleme Ç ; ü b) Kesme Yüklemesi Şekil 4.2 Kesme Yüklemesi ; ; ü c) Burulma Yüklemesi Şekil 4.3
DetaylıKAYMALI YATAKLAR I: Eksenel Yataklar
KAYMALI YATAKLAR I: Eksenel Yataklar Prof. Dr. İrfan KAYMAZ Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü Giriş Bu bölüm sonunda öğreneceğiniz konular: Eksenel yataklama türleri Yatak malzemeleri Hidrodinamik
DetaylıDİŞLİ ÇARKLAR II: HESAPLAMA
DİŞLİ ÇARLAR II: HESAPLAMA Prof. Dr. İrfan AYMAZ Atatürk Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü Giriş Bu bölüm sonunda öğreneceğiniz konular: Dişli Çark uvvetleri Diş Dibi Gerilmeleri
DetaylıBURULMA (TORSİON) Dairesel Kesitli Çubukların (Millerin) Burulması MUKAVEMET - Ders Notları - Prof.Dr. Mehmet Zor
3 BURULMA (TORSİON) Dairesel Kesitli Çubukların (Millerin) Burulması 1.1.018 MUKAVEMET - Ders Notları - Prof.Dr. Mehmet Zor 1 3. Burulma Genel Bilgiler Burulma (Torsion): Dairesel Kesitli Millerde Gerilme
DetaylıProblem 1 OABC 380 mm statik AISI MPa 25 mm Problem 2 F=22000 N Problem 3 F=1000 N Problem 4 F=10 kn 70 MPa Makine Elemanları Problemleri -
Problem 1 Şekildeki OABC ankastre çubuğu 380 mm uzunluğundaki bir kola statik olarak uygulan F kuvveti ile zorlanmaktadır. Çubuk AISI 1035 çeliğinden imal edilmiştir ve sünek olan malzemenin akma mukavemeti
DetaylıMühendislik Mekaniği Statik. Yrd.Doç.Dr. Akın Ataş
Mühendislik Mekaniği Statik Yrd.Doç.Dr. Akın Ataş Bölüm 10 Eylemsizlik Momentleri Kaynak: Mühendislik Mekaniği: Statik, R. C.Hibbeler, S. C. Fan, Çevirenler: A. Soyuçok, Ö. Soyuçok. 10. Eylemsizlik Momentleri
DetaylıBURSA TECHNICAL UNIVERSITY (BTU) 2 DİŞLİ ÇARKLAR I: GİRİŞ
Makine Elemanları 2 DİŞLİ ÇARKLAR I: GİRİŞ 1 Bu bölümden elde edilecek kazanımlar Güç Ve Hareket İletim Elemanları Basit Dişli Dizileri Redüktörler Ve Vites Kutuları : Sınıflandırma Ve Kavramlar Silindirik
DetaylıİÇİNDEKİLER 1. Bölüm GİRİŞ 2. Bölüm TASARIMDA MALZEME
İÇİNDEKİLER 1. Bölüm GİRİŞ 1.1. Tasarım... 1 1.2. Makine Tasarımı... 2 1.3. Tasarım Fazları... 2 1.4. Tasarım Faktörleri... 3 1.5. Birimler... 3 1.6. Toleranslar ve Geçmeler... 3 Problemler... 20 2. Bölüm
DetaylıBURULMA DENEYİ 2. TANIMLAMALAR:
BURULMA DENEYİ 1. DENEYİN AMACI: Burulma deneyi, malzemelerin kayma modülü (G) ve kayma akma gerilmesi ( A ) gibi özelliklerinin belirlenmesi amacıyla uygulanır. 2. TANIMLAMALAR: Kayma modülü: Kayma gerilmesi-kayma
DetaylıMAKİNE ELEMANLARI DERS SLAYTLARI
MAKİNE ELEMANLARI DERS SLAYTLARI YORULMA P r o f. D r. İ r f a n K A Y M A Z P r o f. D r. A k g ü n A L S A R A N A r ş. G ör. İ l y a s H A C I S A L İ HOĞ LU Aloha Havayolları Uçuş 243: Hilo dan Honolulu
DetaylıASİSTAN ARŞ. GÖR. GÜL DAYAN
ASİSTAN ARŞ. GÖR. GÜL DAYAN VİSKOZİTE ÖLÇÜMÜ Viskozite, bir sıvının iç sürtünmesi olarak tanımlanır. Viskoziteyi etkileyen en önemli faktör sıcaklıktır. Sıcaklık arttıkça sıvıların viskoziteleri azalır.
DetaylıRULMANLI YATAKLAR 28.04.2016. Rulmanlı Yataklar
RULMANLI YATAKLAR MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAKİNE ELEMANLARI-II DERS NOTU Doç.Dr. Akın Oğuz KAPTI Rulmanlı Yataklar Yataklar minimum sürtünme ile izafi harekete müsaade eden, fakat kuvvet doğrultusundaki
DetaylıŞekil. Tasarlanacak mekanizmanın şematik gösterimi
Örnek : Düz dişli alın çarkları: Bir kaldırma mekanizmasının P=30 kw güç ileten ve çevrim oranı i=500 (d/dak)/ 300 (d/dak) olan evolvent profilli standard düz dişli mekanizmasının (redüktör) tasarlanması
DetaylıBurma deneyinin çekme deneyi kadar geniş bir kullanım alanı yoktur ve çekme deneyi kadar standartlaştırılmamış bir deneydir. Uygulamada malzemelerin
BURMA DENEYİ Burma deneyinin çekme deneyi kadar geniş bir kullanım alanı yoktur ve çekme deneyi kadar standartlaştırılmamış bir deneydir. Uygulamada malzemelerin genel mekanik özelliklerinin saptanmasında
DetaylıMiller ve Mil Bileşenleri
Shigley s Mechanical Engineering Design Richard G. Budynas and J. Keith Nisbett Miller ve Mil Bileşenleri Hazırlayan Makine Mühendisliği Bölümü Sakarya Üniversitesi 1 Shigley s Mechanical Engineering Design
DetaylıKAVRAMALAR SAKARYA ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAKİNE ELEMANLARI-II DERS NOTU. Doç.Dr. Akın Oğuz KAPTI
KAVRAMALAR MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAKİNE ELEMANLARI-II DERS NOTU Doç.Dr. Akın Oğuz KAPTI Kavramalar / 4 Kavramaların temel görevi iki mili birbirine bağlamaktır. Bu temel görevin yanında şu fonksiyonları
DetaylıYUVARLANMALI YATAKLARIN MONTAJI VE BAKIMI
Makine Elemanları 2 YUVARLANMALI YATAKLAR-III YUVARLANMALI YATAKLARIN MONTAJI VE BAKIMI Doç.Dr. Ali Rıza Yıldız 1 Bu Bölümden Elde Edilecek Kazanımlar Rulmanların Montajı Tolerans Değerlerinin Belirlenmesi
DetaylıKAYIŞ-KASNAK MEKANİZMALARI
KAYIŞ-KASNAK MEKANİZMALARI Müh.Böl. Makina Tasarımı II Burada verilen bilgiler değişik kaynaklardan derlemedir. Bir milden diğerine güç ve hareket iletmek için kullanılan mekanizmalardır. Döndürülen Eleman
DetaylıHız-Moment Dönüşüm Mekanizmaları. Vedat Temiz
Hız-Moment Dönüşüm Mekanizmaları Vedat Temiz Neden hız-moment dönüşümü? 1. Makina için gereken hızlar çoğunlukla standart motorların hızlarından farklıdır. 2. Makina hızının, çalışma sırasında düzenli
DetaylıMUKAVEMET Öğr. Gör. Fatih KURTULUŞ
www.sakarya.edu.tr MUKAVEMET Öğr. Gör. Fatih KURTULUŞ www.sakarya.edu.tr 1. DÜŞEY YÜKLÜ KİRİŞLER Cisimlerin mukavemeti konusunun esas problemi, herhangi bir yapıya uygulanan bir kuvvetin oluşturacağı gerilme
DetaylıMAKİNE ELEMANLARI 1 GENEL ÇALIŞMA SORULARI 1) Verilen kuvvet değerlerini yükleme türlerini yazınız.
MAKİNE ELEMANLARI 1 GENEL ÇALIŞMA SORULARI 1) Verilen kuvvet değerlerini yükleme türlerini yazınız. F = 2000 ± 1900 N F = ± 160 N F = 150 ± 150 N F = 100 ± 90 N F = ± 50 N F = 16,16 N F = 333,33 N F =
DetaylıBurulma (Torsion): Dairesel Kesitli Millerde Gerilme ve Şekil Değiştirmeler
ifthmechanics OF MAERIALS 009 he MGraw-Hill Companies, In. All rights reserved. - Burulma (orsion): Dairesel Kesitli Millerde Gerilme ve Şekil Değiştirmeler ifthmechanics OF MAERIALS ( τ ) df da Uygulanan
DetaylıMAKİNE ELEMANLARI - (5.Hafta) BAĞLAMA ELEMANLARI. Bağlama elemanları, bağlantı şekillerine göre 3 grupta toplanırlar. Bunlar;
MAKİNE ELEMANLARI - (5.Hafta) BAĞLAMA ELEMANLARI Bağlama elemanları; makinayı oluşturan elmanları, özelliklerini bozmadan, fonksiyonlarını ortadan kaldırmadan birbirine bağlayan elemanlardır. Çoğunlukla
Detaylı29- Eylül KOÜ. Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü ( 1. ve 2. Öğretim 2. Sınıf / B Şubesi) Mukavemet Dersi - 1.
SORU-1) Şekildeki dikdörtgen kesitli kolonun genişliği b=200 mm. ve kalınlığı t=100 mm. dir. Kolon, kolon kesitinin geometrik merkezinden geçen ve tarafsız ekseni üzerinden etki eden P=400 kn değerindeki
Detaylı2009 Kasım. www.guven-kutay.ch MUKAVEMET DEĞERLERİ ÖRNEKLER. 05-5a. M. Güven KUTAY. 05-5a-ornekler.doc
2009 Kasım MUKAVEMET DEĞERLERİ ÖRNEKLER 05-5a M. Güven KUTAY 05-5a-ornekler.doc İ Ç İ N D E K İ L E R 5. MUKAVEMET HESAPLARI İÇİN ÖRNEKLER...5.3 5.1. 1. Grup örnekler...5.3 5.1.1. Örnek 1, aturalı mil
DetaylıBurulma (Torsion): Dairesel Kesitli Millerde Gerilme ve Şekil Değiştirmeler
Burulma (orsion): Dairesel Kesitli Millerde Gerilme ve Şekil Değiştirmeler Endüstiryel uygulamalarda en çok rastlanan yükleme tiplerinden birisi dairsel kesitli millere gelen burulma momentleridir. Burulma
DetaylıMukavemet-I. Yrd.Doç.Dr. Akın Ataş
Mukavemet-I Yrd.Doç.Dr. Akın Ataş Bölüm 5 Eğilmede Kirişlerin Analizi ve Tasarımı Kaynak: Cisimlerin Mukavemeti, F.P. Beer, E.R. Johnston, J.T. DeWolf, D.F. Mazurek, Çevirenler: A. Soyuçok, Ö. Soyuçok.
DetaylıMakine Elemanları II Prof. Dr. Akgün ALSARAN. Konik Dişli Çarklar DİŞLİ ÇARKLAR
Makine Elemanları II Prof. Dr. Akgün ALSARAN Konik Dişli Çarklar DİŞLİ ÇARKLAR İçerik Giriş Konik dişli çark mekanizması Konik dişli çark mukavemet hesabı Konik dişli ark mekanizmalarında oluşan kuvvetler
DetaylıFL 3 DENEY 4 MALZEMELERDE ELASTĐSĐTE VE KAYMA ELASTĐSĐTE MODÜLLERĐNĐN EĞME VE BURULMA TESTLERĐ ĐLE BELĐRLENMESĐ 1. AMAÇ
Malzemelerde Elastisite ve Kayma Elastisite Modüllerinin Eğme ve Burulma Testleri ile Belirlenmesi 1/5 DENEY 4 MAZEMEERDE EASTĐSĐTE VE KAYMA EASTĐSĐTE MODÜERĐNĐN EĞME VE BURUMA TESTERĐ ĐE BEĐRENMESĐ 1.
DetaylıMETİN SORULARI. Hareket Cıvataları. Pim ve Perno Bağlantıları
Hareket Cıvataları METİN SORULARI. Hareket cıvatalarını bağlama cıvataları ile karşılaştırınız ve özelliklerini anlatınız. 2. Hareket vidalarının verimi hangi esaslara göre belirlenir? Açıklayınız ve gereken
DetaylıGeometriden kaynaklanan etkileri en aza indirmek için yük ve uzama, sırasıyla mühendislik gerilmesi ve mühendislik birim şekil değişimi parametreleri elde etmek üzere normalize edilir. Mühendislik gerilmesi
DetaylıBARTIN ÜNĠVERSĠTESĠ MÜHENDĠSLĠK FAKÜLTESĠ METALURJĠ VE MALZEME MÜHENDĠSLĠĞĠ
BARTIN ÜNĠVERSĠTESĠ MÜHENDĠSLĠK FAKÜLTESĠ METALURJĠ VE MALZEME MÜHENDĠSLĠĞĠ MALZEME LABORATUARI I DERSĠ BURULMA DENEY FÖYÜ BURULMA DENEYĠ Metalik malzemelerin burma deneyi, iki ucundan sıkıştırılırmış
DetaylıBURSA TECHNICAL UNIVERSITY (BTU)
Taşıma ve Destekleme Elemanları Miller ve Akslar Doç.Dr. Ali Rıza Yıldız 1 BU SLAYTTAN EDİNİLMESİ BEKLENEN BİLGİLER Genel Bilgiler Akslar ve Millerin Tanımı Aks ve Mil Örnekleri Aks ve Mil Malzemeleri
DetaylıT.C. BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE VE İMALAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MIM331 MÜHENDİSLİKTE DENEYSEL METODLAR DERSİ
T.C. BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE VE İMALAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MIM331 MÜHENDİSLİKTE DENEYSEL METODLAR DERSİ 3 NOKTA EĞME DENEY FÖYÜ ÖĞRETİM ÜYESİ YRD.DOÇ.DR.ÖMER KADİR
DetaylıÇALIŞMA SORULARI 1) Yukarıdaki şekilde AB ve BC silindirik çubukları B noktasında birbirleriyle birleştirilmişlerdir, AB çubuğunun çapı 30 mm ve BC çubuğunun çapı ise 50 mm dir. Sisteme A ucunda 60 kn
DetaylıBÖLÜM 4 TEK SERBESTLİK DERECELİ SİSTEMLERİN HARMONİK OLARAK ZORLANMIŞ TİTREŞİMİ
BÖLÜM 4 TEK SERBESTLİK DERECELİ SİSTEMLERİN HARMONİK OLARAK ZORLANMIŞ TİTREŞİMİ Kaynaklar: S.S. Rao, Mechanical Vibrations, Pearson, Zeki Kıral Ders notları Mekanik veya yapısal sistemlere dışarıdan bir
DetaylıYTÜ Makine Mühendisliği Bölümü Mekanik Anabilim Dalı Özel Laboratuvar Dersi Strain Gauge Deneyi Çalışma Notu
YTÜ Makine Mühendisliği Bölümü Mekanik Anabilim Dalı Özel Laboratuvar Dersi Strain Gauge Deneyi Çalışma Notu Laboratuar Yeri: B Blok en alt kat Mekanik Laboratuarı Laboratuar Adı: Strain Gauge Deneyi Konu:
DetaylıBurulma (Torsion) Amaçlar
(Torsion) Amaçlar Bu bölümde şaftlara etkiyen burulma kuvvetlerinin etkisi incelenecek. Analiz dairesel kesitli şaftlar için yapılacak. Eleman en kesitinde oluşan gerilme dağılımı ve elemanda oluşan burulma
DetaylıTEKNOLOJİNİN BİLİMSEL İLKELERİ. Öğr. Gör. Adem ÇALIŞKAN
TEKNOLOJİNİN BİLİMSEL İLKELERİ 3 Malzemelerin esnekliği Gerilme Bir cisme uygulanan kuvvetin, kesit alanına bölümüdür. Kuvvetin yüzeye dik olması halindeki gerilme "normal gerilme" adını alır ve şeklinde
DetaylıMakine Elemanları I. Bağlama Elemanları. Prof. Dr. İrfan KAYMAZ. Erzurum Teknik Üniversitesi. Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü
Bağlama Elemanları Makine Elemanları I Prof. Dr. İrfan KAYMAZ Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü İçerik Bağlama Elemanlarının Sınıflandırılması Şekil Bağlı bağlama elemanlarının hesabı Kuvvet
DetaylıYUVARLANMALI YATAKLAR III: Yuvarlanmalı Yatakların Montajı ve Bakımı
Rulmanlı Yataklar YUVARLANMALI YATAKLAR III: Yuvarlanmalı Yatakların Montajı ve Bakımı Prof. Dr. İrfan KAYMAZ Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü Giriş Rulmanlı Yataklar Bu bölüm sonunda öğreneceğiniz
DetaylıMAKİNE ELEMANLARI - (7.Hafta)
MAKİNE ELEMANLARI - (7.Hafta) PRES (SIKI) GEÇMELER-2 B- Konik Geçme Bağlantısı Şekildeki gibi konik bir milin ucuna kasnağı sıkı geçme ile bağlamak için F ç Çakma kuvveti uygulamalıyız. Kasnağın milin
Detaylı29. Düzlem çerçeve örnek çözümleri
9. Düzlem çerçeve örnek çözümleri 9. Düzlem çerçeve örnek çözümleri Örnek 9.: NPI00 profili ile imal edilecek olan sağdaki düzlem çerçeveni normal, kesme ve moment diyagramları çizilecektir. Yapı çeliği
DetaylıMakine Elemanları I. Yorulma Analizi. Prof. Dr. İrfan KAYMAZ. Erzurum Teknik Üniversitesi. Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü
Makine Elemanları I Prof. Dr. İrfan KAYMAZ Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü Yorulma hasarı Aloha Havayolları Uçuş 243: Hilo dan Honolulu (Havai) Uçuşu Tarih: 28 Nisan 1988 Makine elemanlarının
DetaylıKAYMALI YATAKLAR II: Radyal Kaymalı Yataklar
KAYMALI YATAKLAR II: Radyal Prof. Dr. İrfan KAYMAZ Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü Giriş Bu bölüm sonunda öğreneceğiniz konular: Radyal yataklama türleri Sommerfield Sayısı Sonsuz Genişlikte
DetaylıMAKİNE ELEMANLARI - II ÖRNEK SORULAR VE ÇÖZÜMLERİ
MAKİNE ELEMANLARI - II ÖRNEK SORULAR VE ÇÖZÜMLERİ KAYMALI YATAKLAR ÖRNEK: Bir buhar türbininde kullanılan eksenel Michell yatağına gelen toplam yük F=38000 N, n=3540 dev/dk, d=210 mm, D=360 mm, lokma sayısı
DetaylıMAKİNE ELEMANLARI DERS SLAYTLARI
MAKİNE ELEMANLARI DERS SLAYTLARI PERÇİN VE YAPIŞTIRICI BAĞLANTILARI P r o f. D r. İ r f a n K A Y M A Z P r o f. D r. A k g ü n A L S A R A N A r ş. G ör. İ l y a s H A C I S A L İ HOĞ LU Perçin; iki veya
DetaylıÖrnek: Şekilde bir dişli kutusunun ara mili ve mile etki eden kuvvetler görülmektedir. Mildeki döndürme momenti : M d2 = Nmm dur.
il ve kama hesaplamaları ile ilgili uygulama: Örnek: Şekilde bir dişli kutusunun ara mili ve mile etki eden kuvvetler görülmektedir. ildeki döndürme momenti : d =140375 Nmm dur. r : Radyal, a : Eksenel,
DetaylıHidrostatik Güç İletimi. Vedat Temiz
Hidrostatik Güç İletimi Vedat Temiz Tanım Hidrolik pompa ve motor kullanarak bir sıvı yardımıyla gücün aktarılmasıdır. Hidrolik Pompa: Pompa milinin her turunda (dönmesinde) sabit bir miktar sıvı hareketi
DetaylıBURULMA DENEYİ 2. TANIMLAMALAR:
BURULMA DENEYİ 1. DENEYİN AMACI: Burulma deneyi, malzemelerin kayma modülü (G) ve kayma akma gerilmesi ( A ) gibi özelliklerinin belirlenmesi amacıyla uygulanır. 2. TANIMLAMALAR: Kayma modülü: Kayma gerilmesi-kayma
DetaylıSilindirik iç ve dış yüzeyler üzerine açılan helisel girinti ve çıkıntılara vida denir.
9. VİDALAR Silindirik iç ve dış yüzeyler üzerine açılan helisel girinti ve çıkıntılara vida denir. Vida Helisi Vida Adımı Bir kenarı silindirin çapına eşit dik bir üçgen, silindirin üzerine sarıldığında
DetaylıTablo 1 Deney esnasında kullanacağımız numunelere ait elastisite modülleri tablosu
BASİT MESNETLİ KİRİŞTE SEHİM DENEYİ Deneyin Amacı Farklı malzeme ve kalınlığa sahip kirişlerin uygulanan yükün kirişin eğilme miktarına oranı olan rijitlik değerin değişik olduğunun gösterilmesi. Kiriş
Detaylı28. Sürekli kiriş örnek çözümleri
28. Sürekli kiriş örnek çözümleri SEM2015 programında sürekli kiriş için tanımlanmış özel bir eleman yoktur. Düzlem çerçeve eleman kullanılarak sürekli kirişler çözülebilir. Ancak kiriş mutlaka X-Y düzleminde
DetaylıRULMANLAR YUVARLANMALI YATAKLAR-I. Makine Elemanları 2. Doç.Dr. Ali Rıza Yıldız. BURSA TECHNICAL UNIVERSITY (BTU) Department of Mechanical Engineering
Makine Elemanları 2 YUVARLANMALI YATAKLAR-I RULMANLAR Doç.Dr. Ali Rıza Yıldız 1 Bu Bölümden Elde Edilecek Kazanımlar Yuvarlanmalı Yataklamalar Ve Türleri Bilyalı Rulmanlar Sabit Bilyalı Rulmanlar Eğik
DetaylıBAŞKENT ÜNİVERSİTESİ MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAK 402 MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ LABORATUVARI DENEY - 3 ÜÇ NOKTALI EĞİLME DENEYİ
BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAK 402 MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ LABORATUVARI DENEY - 3 ÜÇ NOKTALI EĞİLME DENEYİ GİRİŞ Yapılan herhangi bir mekanik tasarımda kullanılacak malzemelerin belirlenmesi
DetaylıMukavemet 1. Fatih ALİBEYOĞLU. -Çalışma Soruları-
1 Mukavemet 1 Fatih ALİBEYOĞLU -Çalışma Soruları- Soru 1 AB ve BC silindirik çubukları şekilde gösterildiği gibi, B de kaynak edilmiş ve yüklenmiştir. P kuvvetinin büyüklüğünü, AB çubuğundaki çekme gerilmesiyle
DetaylıMUKAVEMET FATİH ALİBEYOĞLU
MUKAVEMET FATİH ALİBEYOĞLU Rijit Cisimler Mekaniği Statik Dinamik Şekil Değiştiren Cisimler Mekaniği (MUKAVEMET) Akışkanlar Mekaniği STATİK: Dış kuvvetlere maruz kalmasına rağmen durağan halde, yani dengede
DetaylıTemeller. Onur ONAT Tunceli Üniversitesi Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü, Tunceli
Temeller Onur ONAT Tunceli Üniversitesi Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü, Tunceli 1 Temel Nedir? Yapısal sistemlerin üzerindeki tüm yükleri, zemine güvenli bir şekilde aktaran yapısal elemanlara
DetaylıPlastik Şekil Verme
Plastik Şekil Verme 31.10.2018 1 HADDELEME Malzemeleri, eksenleri etrafında dönen iki silindir arasından geçirerek yapılan plastik şekil verme işlemine haddeleme denir. Haddeleme, plastik şekillendirme
Detaylıδ / = P L A E = [+35 kn](0.75 m)(10 ) = mm Sonuç pozitif olduğundan çubuk uzayacak ve A noktası yukarı doğru yer değiştirecektir.
A-36 malzemeden çelik çubuk, şekil a gösterildiği iki kademeli olarak üretilmiştir. AB ve BC kesitleri sırasıyla A = 600 mm ve A = 1200 mm dir. A serbest ucunun ve B nin C ye göre yer değiştirmesini belirleyiniz.
DetaylıMUKAVEMET SAKARYA ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAKİNE ELEMANLARI-I DERS NOTU
MUKAVEMET MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAKİNE ELEMANLARI-I DERS NOTU Mukavemet Hesabı / 80 1) Elemana etkiyen dış kuvvet ve momentlerin, bunların oluşturduğu zorlanmaların cinsinin (çekme-basma, kesme, eğilme,
DetaylıKayış kasnak mekanizmaları metin soruları 1. Kayış kasnak mekanizmalarının özelliklerini, üstünlüklerini ve mahsurlarını açıklayınız. 2.
Kayış kasnak mekanizmaları metin soruları 1. Kayış kasnak mekanizmalarının özelliklerini, üstünlüklerini ve mahsurlarını 2. Kayış kasnak mekanizmalarının sınıflandırılmasını yapınız ve kısaca her sınıfın
DetaylıMAKİNE MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ Doç.Dr.İrfan AY-Arş.Gör.T.Kerem DEMİRCİOĞLU MAKİNE PARÇALARINI ETKİLEYEN KUVVETLER VE GERİLMELER
MAKİNE PARÇALARINI ETKİLEYEN KUVVETLER VE GERİLMELER Dış Kuvvetler : Katı cisimlere uygulanan kuvvet cismi çekmeye, basmaya, burmaya, eğilmeye yada kesilmeye zorlar. Cisimde geçici ve kalıcı şekil değişikliği
DetaylıKAYMALI YATAKLAR. Kaymalı Yataklar. Prof. Dr. İrfan KAYMAZ. Erzurum Teknik Üniversitesi. Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü
KAYMALI YATAKLAR Prof. Dr. İrfan KAYMAZ Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü Giriş Bu bölüm sonunda öğreneceğiniz konular: Eksenel yataklama türleri Yatak malzemeleri Hidrodinamik
DetaylıDİŞLİ ÇARKLAR II. Makine Elemanları 2 HESAPLAMALAR. Doç.Dr. Ali Rıza Yıldız. BURSA TECHNICAL UNIVERSITY (BTU) Department of Mechanical Engineering
Makine Elemanları 2 DİŞLİ ÇARKLAR II HESAPLAMALAR Doç.Dr. Ali Rıza Yıldız 1 Bu Bölümden Elde Edilecek Kazanımlar Dişli Çark Kuvvetleri Diş Dibi Gerilmeleri Mukavemeti Etkileyen Faktörler Yüzey Basıncı
DetaylıMALZEME BİLGİSİ DERS 7 DR. FATİH AY. www.fatihay.net fatihay@fatihay.net
MALZEME BİLGİSİ DERS 7 DR. FATİH AY www.fatihay.net fatihay@fatihay.net GEÇEN HAFTA KRİSTAL KAFES NOKTALARI KRİSTAL KAFES DOĞRULTULARI KRİSTAL KAFES DÜZLEMLERİ DOĞRUSAL VE DÜZLEMSEL YOĞUNLUK KRİSTAL VE
DetaylıTanım: Boyuna doğrultuda eksenel basınç kuvveti taşıyan elemanlara Basınç Çubuğu denir.
BASINÇ ÇUBUKLARI Tanım: Boyuna doğrultuda eksenel basınç kuvveti taşıyan elemanlara Basınç Çubuğu denir. Basınç çubukları, sadece eksenel basınç kuvvetine maruz kalırlar. Bu çubuklar üzerinde Eğilme ve
DetaylıKARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ MADEN MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MADEN İŞLETME LABORATUVARI
DENEY ADI: EĞİLME (BÜKÜLME) DAYANIMI TANIM: Eğilme dayanımı (bükülme dayanımı veya parçalanma modülü olarak da bilinir), bir malzemenin dış fiberinin çekme dayanımının ölçüsüdür. Bu özellik, silindirik
DetaylıKompozit Malzemeler ve Mekaniği. Yrd.Doç.Dr. Akın Ataş
Kompozit Malzemeler ve Mekaniği Yrd.Doç.Dr. Akın Ataş Bölüm 4 Laminatların Makromekanik Analizi Kaynak: Kompozit Malzeme Mekaniği, Autar K. Kaw, Çevirenler: B. Okutan Baba, R. Karakuzu. 4 Laminatların
DetaylıYUVARLANMALI YATAKLAR I: RULMANLAR
Rulmanlı Yataklar YUVARLANMALI YATAKLAR I: RULMANLAR Prof. Dr. İrfan KAYMAZ Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü Giriş Rulmanlı Yataklar Bu bölüm sonunda öğreneceğiniz konular: Yuvarlanmalı
DetaylıMAK 305 MAKİNE ELEMANLARI-1
MAK 305 MAKİNE ELEMANLARI-1 8.BÖLÜM Mil-Göbek Bağlantıları Paralel Kama, Kamalı Mil, Konik Geçme, Sıkı ve Sıkma Geçme Doç.Dr. Ali Rıza Yıldız 1 BU SLAYTTAN EDİNİLMESİ BEKLENEN BİLGİLER Şekil Bağlı Mil-Göbek
DetaylıMakina Elemanları I (G3) Ödev 1:
Makina Elemanları I (G3) Ödev 1: 1. Şekilde verilen dönen aks aynı düzlemde bulunan F 1 ve F 2 kuvvetleri ile yüklenmiştir. Değişken eğilme zorlanması etkisindeki aks Fe50 malzemeden yapılmıştır. Yatakların
DetaylıDüz kayışların iletebileceği moment bantlı frenlerde olduğu gibi (şekil 12.28 ve 12.29 ve denklem 34 ve 35) hesap edilir.
16 KAYIŞ KASNAK ZİNÇİR MEKANİZMALARI 16.1 ĞİRİŞ Şaftlar arasındaki güç aktarımı çeşitli yöntemler kullanılarak gerçekleştirilir. Dişlilerin dışında kayışlar ve zincirler hareket ve moment iletiminde en
DetaylıMUKAVEMET-I DERSİ BAUN MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ FİNAL ÖNCESİ UYGULAMA SORULARI ARALIK-2018
MUKAVEMET-I DERSİ BAUN MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ FİNAL ÖNCESİ UYGULAMA SORULARI ARALIK-2018 UYGULAMA-1 AB ve CD çelik çubuklar rijit BD platformunu taşımaktadır. F noktasından uygulanan 10 Kip yük etkisinde
DetaylıYAYLAR. Bu sunu farklı kaynaklardan derlenmiştir.
YAYLAR Gerek yapıldıktan malzemelerin elastiktik özellikleri ve gerekse şekillerinden dolayı dış etkenler (kuvvet, moment) altında başka makina elemanlarına kıyasla daha büyük bir oranda şekil değişikliğine
DetaylıKAYMA GERİLMESİ (ENİNE KESME)
KAYMA GERİLMESİ (ENİNE KESME) Demir yolu traversleri çok büyük kesme yüklerini taşıyan kiriş olarak davranır. Bu durumda, eğer traversler ahşap malzemedense kesme kuvvetinin en büyük olduğu uçlarından
DetaylıMühendislik Mekaniği Statik. Yrd.Doç.Dr. Akın Ataş
Mühendislik Mekaniği Statik Yrd.Doç.Dr. Akın Ataş Bölüm 7 İç Kuvvetler Kaynak: Mühendislik Mekaniği: Statik, R. C. Hibbeler, S. C. Fan, Çevirenler: A. Soyuçok, Ö. Soyuçok. 7. İç Kuvvetler Bu bölümde, bir
DetaylıCıvata-somun bağlantıları
Cıvata-somun bağlantıları 11/30/2014 İçerik Vida geometrik büyüklükleri Standart vidalar Vida boyutları Cıvata-somun bağlantı şekilleri Cıvata-somun imalatı Cıvata-somun hesabı Cıvataların mukavemet hesabı
DetaylıELASTİSİTE TEORİSİ I. Yrd. Doç Dr. Eray Arslan
ELASTİSİTE TEORİSİ I Yrd. Doç Dr. Eray Arslan Mühendislik Tasarımı Genel Senaryo Analitik çözüm Fiziksel Problem Matematiksel model Diferansiyel Denklem Problem ile ilgili sorular:... Deformasyon ne kadar
DetaylıTEKNOLOJİNİN BİLİMSEL İLKELERİ. Bölüm-4 MALZEMELERDE ÇEKME-BASMA - KESME GERİLMELERİ VE YOUNG MODÜLÜ. 4.1. Malzemelerde Zorlanma ve Gerilme Şekilleri
Bölüm-4 MALZEMELERDE ÇEKME-BASMA - KESME GERİLMELERİ VE YOUNG MODÜLÜ 4.1. Malzemelerde Zorlanma ve Gerilme Şekilleri Malzemeler genel olarak 3 çeşit zorlanmaya maruzdurlar. Bunlar çekme, basma ve kesme
DetaylıBETONARME-II ONUR ONAT HAFTA-1 VE HAFTA-II
BETONARME-II ONUR ONAT HAFTA-1 VE HAFTA-II GENEL BİLGİLER Yapısal sistemler düşey yüklerin haricinde aşağıda sayılan yatay yüklerin etkisine maruz kalmaktadırlar. 1. Deprem 2. Rüzgar 3. Toprak itkisi 4.
DetaylıBTÜ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAKİNE LABORATUVARI DERSİ
1 BTÜ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAKİNE LABORATUVARI DERSİ ROTORLARDA STATİK VE DİNAMİKDENGE (BALANS) DENEYİ 1. AMAÇ... 2 2. GİRİŞ... 2 3. TEORİ... 3 4. DENEY TESİSATI... 4 5. DENEYİN YAPILIŞI... 7 6.
Detaylı