ÖZEL EGE LĠSESĠ. ġeklġndekġ ĠFADELERĠN. SADELEġTĠRĠLEMEZ VEYA SADELEġTĠRĠLEBĠLĠR OLMASI ĠÇĠN GEREKEN KOġULLAR
|
|
- Turgay Tekin
- 7 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 ÖZEL EGE LĠSESĠ ġeklġndekġ ĠFADELERĠN SADELEġTĠRĠLEMEZ VEYA SADELEġTĠRĠLEBĠLĠR OLMASI ĠÇĠN GEREKEN KOġULLAR HAZIRLAYAN ÖĞRENCĠ: Ersin ĠSTANBULLU DANIġMAN ÖĞRETMEN: Defne TABU ĠZMĠR 2013
2 ĠÇĠNDEKĠLER 1. PROJENĠN AMACI GĠRĠġ ÖN BĠLGĠLER Bölünebilirlik Bölünebilme ve Özellikleri En Büyük Ortak Bölen Öklid Algoritması DÜZENLĠ KESĠRLER DÜZENLĠ OLMAYAN KESĠRLER ÖZEL DURUMLAR SONUÇ KAYNAKLAR TEġEKKÜR
3 1. PROJENĠN AMACI Bu projenin amacı, olimpiyat sorularında sıkça karşılaştığımız şeklindeki ifadelerin sadeleştirilebilir veya sadeleştirilemez olduğunu göstermek için yeni, daha basit ve kullanışlı bir yöntem önermektir. 2. GĠRĠġ Matematik olimpiyatlarında ve olimpiyat kitaplarında aşağıdaki soru tipleriyle ile sıkça karşılaşılmaktadır [2]: SORU 1: Her n tam sayısı için kesrinin sadeleştirilmeyeceğini gösteriniz. SORU 2: Hangi n tam sayı değerleri için ifadesi sadeleştirilebilirdir? Yukarıdaki sorularda yer alan matematiksel ifadeleri genel olarak şeklinde yazabileceğimiz açıktır. Bunu göz önüne alarak yukarıdaki soruları aşağıdaki şekilde genelleştirebiliriz: PROBLEM: a, b, c, d tam sayıları verilsin. Her n tam sayısı için ifadesinin tanımlı olduğu yerlerde sadeleştirilemeyeceğini veya hangi n tam sayıları için ifadesinin sadeleştirilebileceğini gösteriniz. Yukarıdaki sorular Öklid Algoritması nın yardımıyla çözülebilmektedir [5]. Proje altı bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde projenin amacına değinilmiş, ikinci bölümde ise giriş bölümüne yer verilmiştir. Üçüncü bölümde sayılar teorisinden temel bilgiler yer almaktadır. Bölünebilirliğe özellikle değinilmiş ve en büyük ortak bölen ile ilgili temel bilgi ve teoremlere yer verilmiştir. Dördüncü bölümde düzenli kesirler başlığı altında tam sayı değerleri için sadeleşememesini sağlayan kurallar belirlenmiştir. şeklindeki ifadelerin n nin tüm BeĢinci bolümde ise düzenli olmayan kesirler başlığı altında hangi koşullar altında sadeleştirilebileceği belirlenmiştir. şeklindeki ifadelerin Projenin altıncı bölümünde a, b, c, d parametrelerinden herhangi birinin 0 olduğu özel durumlar incelenmiştir. Proje, Sonuç, Kaynaklar ve TeĢekkür bölümleri ile sonlandırılmıştır. 3
4 3. ÖN BĠLGĠLER Bu bölümde sayılar teorisinden bölünebilirlik ile ilgili temel bilgilere ve matematiksel gösterimlere yer verilmiştir. Sayma sayılarına pozitif tam sayılar denir. Bu kümeyi N 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9,10,11,... ile gösterelim [4]. N0 N 0 = {0, 1, 2, 3,,} ile negatif olmayan tam sayılar kümesini ve Z = { -3, -2, -1, 0, 1, 2, 3, } ile de tam sayılar kümesini gösterelim. Asal Sayılar: Yalnız 1 ve kendisi ile tam olarak (yani kalan bırakmadan) bölünebilen 1 den büyük tam sayılara asal sayılar denir. Örnek olarak 5, 11 ve 23 ü verebiliriz. Bileşik Sayı (Composite Number): 1 den büyük, iki veya daha fazla çarpanı olan pozitif tam sayılara bileşik sayı denir. Bileşik sayılar asal olmayan sayılardır [1]. 3.1 Bölünebilirlik Bölme Algoritması: a, b tam sayılar ve a 0 olmak üzere b ac olacak şekilde c tam sayısı varsa a, b yi böler denir ve a bşeklinde gösterilir. a ya b nin böleni, b ye de a nın tam katı denir. a b ve 1 a b ise a ya b nin has böleni adı verilir. a, b yi bölmezse bu durum a b şeklinde gösterilir. TEOREM (Bölme Algoritması): a, b herhangi iki tam sayı ve b 0 olsun. Bu takdirde a bq r, 0 r b olacak şekilde tek bir q ve r tam sayı çifti vardır. Teoremin ifadesinde geçen q ya bölüm; r ye de kalan adı verilir [5]. 3.2 Bölünebilme ve Özellikleri TEOREM Bölünebilmenin aşağıdaki özellikleri vardır [3]: i) a 0 olmak üzere a 0 ve a a dır. ii) 1 b dir. 4
5 iii) a bise a bc dir. iv) a bve b cise a c dir. v) a bve a cise a bx cy dir. Bu ifade, i 1,2,..., n ve xi Zolmak üzere a bi ise a b1 x1 b2 x2... bnx n şeklinde genelleştirilebilir. vi) a 0 için ab ac ise b c dir. vii) a bve b aise a b viii) a bve b 0 ise ( b a) b dir. ix) Eğer bir p asal sayısı ab yi bölüyorsa, o zaman p a veya p b dir. x) Eğer m a ve n a ise ve m ile n nin 1 den büyük ortak böleni yoksa o zaman mn a dır. 3.3 En Büyük Ortak Bölen Eğer a ve b tam sayıları d tam sayısına bölünüyor ise, o zaman d ye bu sayıların ortak böleni denir. a ve b sayılarını tam bölen en büyük ortak bölene ise en büyük ortak bölen denir. a ve b sayılarının en büyük ortak bölenini (a, b) şeklinde göstereceğiz. TEOREM a, b keyfi, aynı zamanda sıfıra eşit olmayan sayılar olsun. O zaman öyle u ve v tam sayıları vardır ki, (3.1) olur [4]. SONUÇ (a, b), a ve b sayılarının her bölenine bölünür. TEOREM ab, c ye bölünsün ve (a, c) =1 olsun. O zaman dir. TEOREM a, b birer tam sayı, t bir doğal sayı ve (a, t) = 1 olsun. O zaman öyle yalnız ve yalnız r sayısı vardır ki, olur [5]. 5
6 3.4 Öklid Algoritması En büyük ortak bölen tanımı ebob un bulunması ile ilgili bir metod vermez, verilen a, b tam sayıları için (a,b) ile gösterilen ebob, sistematik olarak Öklid Algoritması ile bulunur [4]. Aşağıda bu metodun nasıl uygulanacağı gösterilecektir. üzere Verilen tam sayılarına bölme algoritması uygulanırsa, bölüm, kalan olmak olur. Eğer ise olur ve dir. Eğer ise çiftine bölme algoritması uygulanarak elde edilir. Eğer ise işlem biter, (a, b) tam sayı çiftinin en büyük ortak bölenini bulma işlemi çiftinin en büyük ortak bölenini bulma işlemine indirgenmiş olur. Eğer ise çiftine bölme algoritması uygulanır ve elde edilir. Yukarıdaki düşünce kalan sıfır oluncaya kadar sürdürülür. şeklinde negatif olmayan tam sayıların azalan bir dizisi elde edilir. Bu dizi sonsuz olamaz, bir k.cı adımdan sonra olur. şeklinde bir denklem grubu elde ederiz. Sıfırdan farklı son kalan olan, verilen a, b tam sayılarının en büyük ortak bölenidir. Gerçekten; son denklemden olduğu, sondan ikinci denklemden olduğu, böylece devam edilerek ikinci ve birinci denklemlerden de sırası ile, olduğu görülür. Yine ise yukarıdaki denklemler topluluğundaki birinci denklemden olduğu görülür, yani dır. 4. DÜZENLĠ KESĠRLER a, b, c, d sabit tam sayılar (parametreler) ve n herhangi bir tam sayı olmak üzere şeklindeki ifadelere bakalım. 6 (4.1)
7 n herhangi bir tam sayı olmak üzere (4.1) ifadesinin sadeleşememesi için a, b, c, d parametreleri arasındaki bağıntının nasıl olması gerektiğini belirleyelim. b ve d sayılarının aralarında asal olması gerektiği açıktır. Aksi halde, olduğunda (4.1) ifadesi sadeleştirilebilir olacaktır. Yani, ve (4.2) olmasını öneriyoruz. Ayrıca a, b, c ve d sayılarının her birinin 0 dan farklı olması gerektiğini kabul edelim. LEMMA 4.1 Eğer (4.1) ifadesinin pay ve paydası m ye bölünüyorsa, o zaman n ve m sayıları, aynı zamanda ve m sayıları da aralarında asaldır. ĠSPAT ve olsun. O zaman, olduğundan olur. Diğer taraftan, olduğundan elde edilir. Benzer şekilde, olduğundan dir. Buradan ise olduğundan dir. Böylece, elde edilir. Yani s = 1 dir. Buna benzer olarak, olmak üzere ise ve olduğundan dır. olduğundan elde ederiz. Buradan olur. Aynı şekilde olduğu görülebilir. Ama olduğu için dir. TEOREM 4.1 Bazı zaman değerleri için (4.1) ifadesinin pay ve paydası m doğal sayısına bölünsün. O (4.3) olmak üzere m sayısı tam sayısının bir bölenidir. ĠSPAT olsun. O zaman, ve olacak şekilde ve tam sayıları vardır. Eğer (4.1) ifadesinin pay ve paydası m ye bölünüyorsa, (4.4) 7
8 olduğu açıktır. Ama olduğu için, (4.4) ifadesini şeklinde yazabiliriz. O halde, (4.5) olduğundan elde edilir. Şimdi, nun hangi değerleri için (4.1) ifadesinin sadeleşmeyeceğine bakalım: TEOREM 4.2 Eğer (4.6) ise (4.1) ifadesi sadeleştirilemezdir. ĠSPAT (4.6) şartına göre, olması gerekir. O zaman, Teorem 4.1 den, her için (4.1) ifadesinin pay ve paydasının m ortak böleni 1 e eşittir (öyle ki, ). TANIM Eğer (4.1) ifadesinin parametreleri (4.6) koşulunu sağlıyorsa, o zaman (4.1) ifadesine düzenli kesir denir. ÖRNEK 4.1 ifadesine bakalım.. olduğundan Teorem 4.2 ye göre bu ifade düzenli kesirdir, yani sadeleştirilemezdir. 5. DÜZENLĠ OLMAYAN KESĠRLER Şimdi ise (4.1) ifadesinin düzenli olmadığı duruma bakalım. Bu (4.3) eşitliliği ile belirlenen değerinin 1 den farklı olduğu anlamına gelir. 8
9 TEOREM 5.1 olduğunda, (4.1) ifadesi yalnız ve yalnız veya olmak üzere, değerleri için sadeleştirilemezdir. ISPAT Eğer ise o zaman, dir. Benzer olarak, ve dir. Diğer taraftan, olduğundan ve Teorem den ve, yani, olacak şekilde ve tam sayıları vardır. O zaman,, dir. Bu şekilde incelediğimiz durum, olmak üzere dir. Benzer olarak, olduğunda, (4.1) ifadesi yalnız ve yalnız veya, (eğer ) değerleri için sadeleştirilemezdir. ÖRNEK 5.1 ifadesinin hangi tam sayı değerleri için sadeleştirilemeyeceğini inceleyelim. Bu ifade için, dır. İfadeyi düzenlersek, elde ederiz. Burada, olduğundan olur. O halde, ve değerleri için sadeleştirilemezdir. ÖRNEK 5.2 ifadesinin hangi tam sayı değerleri için sadeleştirilemeyeceğini inceleyelim. Bu ifade için, dır. İfadeyi düzenlersek elde ederiz. Burada, olduğundan olur. iken, tam sayı olmadığı için, ifade sadece iken sadeleştirilemezdir. 9
10 Şimdi ise yani, olsun. TEOREM 5.2 Eğer iken sayısı ya da olacak şekilde bir m>1 tam sayı bölenine sahip ise bazı değerleri için (4.1) ifadesinin pay ve paydası m ile bölünür. ĠSPAT sayısı vardır ki ve olsun. O zaman Teorem den öyle bir tam dir. (4.5) e dayanarak, elde ederiz. Buradan, olduğundan, ve olduğu bulunur. olduğundan Teorem den ve dir. Dolayısıyla, n = r alındığında (4.1) ifadesinin pay ve paydası m ye bölünür, yani (4.1) ifadesi her n tam sayısı için sadeleştirilemez değildir. Benzer şekilde, ve iken de (4.1) in bazı n değerleri için m ile bölündüğü gösterilebilir. Şimdi olduğu durumlar için örneklere bakalım. ÖRNEK 5.3 ifadesine bakalım. Bu ifade için, dir. sayısı 2 ve 3 ile bölünür. Üstelik ve dir. O halde Teorem 5.2 den ifadenin pay ve paydası n nin bazı değeri için 2 (veya 3) ile bölünür. Şimdi ise n değerlerini bulalım: ve olmalıdır. Her n tam sayı değeri için, olduğundan durumuna bakmak yeterlidir. veya ve olmalıdır. Her n tam sayı değeri için, olduğundan durumuna bakmak yeterlidir.,, 10
11 Gerçekten ve, iken 2 ile, için ise 3 ile bölünür. ÖRNEK 5.4 ifadesine bakalım. Bu ifade için dür. sayısı 2 ve 4 ile bölünür. Ama ve değerlerinden hiçbiri aralarında asal değildir. O halde Teorem 5.2 den ifadenin pay ve paydası n nin hiç bir tam sayı değeri için sadeleştirilemez. SONUÇ Genel durumda, eğer b sayısı sayısına veya d sayısı sayısına bölünmüyor ise herhangi bir n tam sayısı için an + b ve cn + d ifadelerinin m sayısına bölünmesi mümkün değildir. ÖRNEK 5.5 ifadesinin hangi n değerleri için sadeleştirilebileceğini hem Öklid Algoritması hem de bizim önerdiğimiz yöntemle bulalım. 1. Yol (Öklid Algoritması Kullanılarak) veya veya değerleri için, yani olmak üzere veya veya değerleri için sadeleştirilebilirdir. 2. Yol (Önerdiğimiz Yeni Yöntem ile Çözüm) ifadesi için, dür. sayısı 61,11 ve 3 ile bölünür. Üstelik, ve dir. O halde Teorem 5.2 den ifadenin pay ve paydası n nin bazı değeri için 61, 11 veya 3 ile bölünür. 11
12 Şimdi ise n değerlerini bulalım: olduğundan ve olmalıdır. Her n tam sayı değeri için, durumuna bakmak yeterlidir. veya ve olmalıdır. O zaman,, olur. veya ve olmalıdır. O zaman,, olur., Gerçekten ve, bir tam sayı olmak üzere, iken 61 ile, iken 3 ile ve iken ise 11 ile bölünür. 6. ÖZEL DURUMLAR Şimdi ise a, b, c, d değerlerinden herhangi birinin 0 olduğu durumu inceleyelim. Durum 1: b = 0 olduğu duruma bakalım: n = d iken ifadesinin her durumda sadeleşebilir olacağı açıktır. Durum 2: a = 0 olduğu duruma bakalım: m, ifadesinin pay ve paydasını bölen bir sayı olsun. p yi, b sayısının asal çarpanlarından biri olarak kabul edersek, olur. 12
13 Aşağıdaki dört alt durumu inceleyelim: a) ve ise; ifadesini sadeleştirebilecek bir n tam sayısı bulunur. b) ve ise; ifadesini sadeleştirecek bir n tam sayısı bulunamaz. c) ve ise; ifadesini sadeleştirecek bir n tam sayısı bulunur. d) ve ise ifadesini sadeleştirecek bir n tam sayısı bulunabileceğini Teorem e dayanarak söyleyebiliriz. c ve d nin sıfır olduğu durumlar aynı şekilde incelenebilir. SONUÇ Bu projede, ifadesi için a, b, c, d parametrelerine bağlı formülü geliştirilmiştir. nun alacağı değerlere göre ifadenin sadeleştirilebileceği veya sadeleştirilemeyeceği belirlenmiştir. Önerdiğimiz yöntem ile Öklid Algoritması kullanılarak yapılan yöntemi karşılaştırdığımızda, bulduğumuz yöntemle ifadenin sadeleşip sadeleşemediği tek basamakta görülmektedir, Öklid algoritmasında ise çok fazla bölme işlemi kullanılmakta bu da işlem hatası yapma riskini arttırmaktadır. gösterilmiştir. Bu bilgilerin ışığında aşağıdaki sonuçlara ulaşılmıştır: 1. değeri, 1 iken (yani düzenli kesir ise) ifadesinin sadeleştirilemez olduğu 2. değeri 0 iken ifadesinin yalnız n nin 0 veya (eğer, ) değerleri için sadeleştirilemez olacağı gösterilmiştir. 3. iken sayısı, ya da olmak şartıyla m>1 bölenine sahip ise o zaman bazı değerleri için ifadesinin sadeleştirilebileceği gösterilmiştir. 13
14 KAYNAKLAR [1] Aliyev Ġ., Özdemir M., ġıhaliyeva D.,(2006), Ulusal Antalya Matematik Olimpiyatları Sorular ve Çözümler , TUBİTAK Yayınları, Ankara, s. [2] Alizade, R., Ufuktepe, Ü., (2006), Sonlu Matematik. Olimpiyat Soruları ve Çözümleri, TÜBİTAK Yayınları, Ankara, s. [3] Cangül Ġ.N., Çelik B.,(2002), Sayılar Teorisi Problemleri, Paradigma Akademi, İstanbul, s. [4] Jung H. W. E, (1962),Çeviren: ĠÇEN O. ġ., Sayılar Teorisine Giriş, Türk Matematik Derneği, İstanbul, s. [5] KarakaĢ H.Ġ., Aliyev Ġ.,(2001), Sayılar Teorisinde İlginç Olimpiyat Problemleri ve Çözümler, TUBİTAK Yayınları, s. TEġEKKÜR Proje süresince, çalışmalarımda katkılarını esirgemeyen proje danışmanım Defne TABU ya, Bilim Kurulu Eş Başkanı (Matematik) Dr. Gizem GÜNEL e, matematik eğitimimde katkıları bulunan tüm öğretmenlerime ve benden desteğini esirgemeyen aileme teşekkürü bir borç bilirim. Ayrıca araştırmalarım için gereken her türlü kolaylığı sağlayan okul müdürümüz Sayın Aylin MUSLUOĞLU na, müdür yardımcımız Sayın F. Necla ATIL a teşekkür ederim. Ersin İSTANBULLU 14
p sayısının pozitif bölenlerinin sayısı 14 olacak şekilde kaç p asal sayısı bulunur?
07.10.2006 1. Kaç p asal sayısı için, x 3 x + 2 (x r) 2 (x s) (mod p) denkliğinin tüm x tam sayıları tarafından gerçeklenmesini sağlayan r, s tamsayıları bulunabilir? 2. Aşağıdaki ifadelerin hangisinin
DetaylıÖZEL EGE LİSESİ FİBONACCİ DİZİLERİ YARDIMIYLA DEĞERİNİ HESAPLAYAN BİR FORMÜL
ÖZEL EGE LİSESİ FİBONACCİ DİZİLERİ YARDIMIYLA DEĞERİNİ HESAPLAYAN BİR FORMÜL HAZIRLAYAN ÖĞRENCİ: Tilbe GÖKÇEL DANIŞMAN ÖĞRETMEN: Emel ERGÖNÜL İZMİR 2013 İÇİNDEKİLER 1. PROJENİN AMACI... 3 2. GİRİŞ... 3
DetaylıARALARINDA ASAL SAYILAR
ARALARINDA ASAL SAYILAR Bir ( 1 ) sayısı her sayının bölenidir. İki tamsayının birden başka ortak böleni yoksa böyle iki tamsayıya aralarında asal tam sayılar denir. İki tamsayı asal sayı olmak zorunda
DetaylıÇARPANLAR ve KATLAR. Uygulama-1. Asal Sayılar. Pozitif Bir Tam Sayının Çarpanlarını Bulma. Aşağıdaki sayıların çarpanlarını (bölenlerini) bulunuz.
Asal Sayılar Sadece kendisine ve sayısına bölünebilen 'den büyük tam sayılara asal sayı denir. En küçük asal sayı 2'dir ÇARPANLAR ve KATLAR Uygulama- Aşağıdaki sayıların çarpanlarını (bölenlerini) 36=
Detaylıiçin Örnek 7.1. simetri grubunu göz önüne alalım. Şu halde dür. Şimdi kalan sınıflarını göz önüne alalım. Eğer ve olarak alırsak işlemini kullanarak
7. Bölüm Grupları olmak üzere grubunu nasıl inşa ettiğimizi hatırlayalım. grubunun alt grubu grubu tüm olacak şekilde tüm sınıflardan oluşmuştur. Sınıfların toplamını ile, yani ile tanımlamıştık. Şimdi
DetaylıBÖLME ve BÖLÜNEBİLME
BÖLME ve BÖLÜNEBİLME A. BÖLME A, B, C, K birer doğal sayı ve B 0 olmak üzere, bölme işleminde, A ya bölünen, B ye bölen, C ye bölüm, K ya kalan denir. A = B. C + K dır. Kalan, bölenden küçüktür. (K < B)
DetaylıTemel Kavramlar. (r) Sıfırdan farklı kompleks sayılar kümesi: C. (i) Rasyonel sayılar kümesi: Q = { a b
Bölüm 1 Temel Kavramlar Bu bölümde bağıntı ve fonksiyon gibi bazı temel kavramlar üzerinde durulacak, tamsayıların bazı özellikleri ele alınacaktır. Bu çalışma boyunca kullanılacak bazı kümelerin gösterimleri
DetaylıSAYILAR SAYI KÜMELERİ
SAYILAR SAYI KÜMELERİ 1.Sayma Sayıları Kümesi: S=N =1,2,3,... 2. Doğal Sayılar Kümesi : N=0,1,2,... 3. Tamsayılar Kümesi : Z=..., 2, 1,0,1,2,... Sıfırın sağında bulunan 1,2,3,. tamsayılarına pozitif tamsayılar
DetaylıSAYILAR SAYI KÜMELERİ
1 SAYILAR SAYI KÜMELERİ 1.Sayma Sayıları Kümesi: S=N =1,2,3,... 2. Doğal Sayılar Kümesi : N=0,1,2,... 3. Tamsayılar Kümesi : Z=..., 2, 1,0,1,2,... Sıfırın sağında bulunan 1,2,3,. tamsayılarına pozitif
DetaylıSevdiğim Birkaç Soru
Sevdiğim Birkaç Soru Matematikte öyle sorular vardır ki, yanıtı bulmak önce çok zor gibi gelebilir, sonradan saatler, günler, aylar, hatta kimi zaman yıllar sonra yanıtın çok basit olduğu anlaşılır. Bir
DetaylıBÖLÜM I. Tam sayılarda Bölünebilme
BÖLÜM I Tam sayılara Bölünebilme Teorem 1.1 (Bölme algoritması) b > 0 olmak üzere, verilen a ve b tam sayıları için a = qb + r, 0 r < b (1) olacak şekile bir ve bir tek q, r Z çifti varır. İspat: 1. İlk
DetaylıSAYILAR DOĞAL VE TAM SAYILAR
1 SAYILAR DOĞAL VE TAM SAYILAR RAKAM: Sayıları ifade etmek için kullandığımız 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 sembollerinden her birine rakam denir. Soru: a ve b farklı rakamlar olmak üzere a + b nin alabileceği
DetaylıÖABT Sayılar Teorisi KONU TESTİ Tam Sayılarda Bölünebilme
ÖABT Sayılar Teorisi KONU TESTİ Tam Sayılarda Bölünebilme ÇÖZÜMLER. a b ve b a a b, a, b a b a b ve b c a c olduğundan a b ve c d ise a c b d olmayabilir. ve 5., ve olduğundan sonsuz çözüm vardır...9.9
DetaylıSAYILAR TEORİSİ. KİTAPTA BULUNAN, TEOREM İSPATLARI, KONU ANLATIMI ve ÇÖZÜMLERİN OLDUĞU KISIMLAR, BU DÖKÜMANA KONULMAMIŞTIR.
2 SAYILAR TEORİSİ - MUSTAFA ÖZDEMİR SAYILAR TEORİSİ Bu kitap üniversitelerimizin Matematik ve Matematik Eğitimi bölümlerinde okutulmakta olan Sayılar Teorisi derslerine de yardımcı olacaktır. Bunun yanında,
DetaylıT. C. Manisa Celal Bayar Üniversitesi Kırkağaç Meslek Yüksekokulu Öğretim Yılı Güz Yarıyılı MATEMATİK Dersi Final Sınavı Çalışma Soruları
T. C. Manisa Celal Bayar Üniversitesi Kırkağaç Meslek Yüksekokulu 016-017 Öğretim Yılı Güz Yarıyılı MATEMATİK Dersi Final Sınavı Çalışma Soruları 1) 3. [15 3(8: )] 9 =? a) 16 b) 14 c) 0 d) 14 e) 16 6)
DetaylıMATEMATİK DERSİ UZAKTAN EĞİTİM DERS NOTLARI 3. HAFTA
MATEMATİK DERSİ UZAKTAN EĞİTİM DERS NOTLARI 3. HAFTA 3. Ondalık Sayılarda İşlemler: Toplama - Çıkarma: Ondalık kesirler toplanırken, virgüller alt alta gelecek şekilde yazılır ve doğal sayılarda toplama-çıkarma
DetaylıT I M U R K A R A Ç AY - H AY D A R E Ş C A L C U L U S S E Ç K I N YAY I N C I L I K A N K A R A
T I M U R K A R A Ç AY - H AY D A R E Ş C A L C U L U S S E Ç K I N YAY I N C I L I K A N K A R A Contents Rasyonel Fonksiyonlar 5 Bibliography 35 Inde 39 Rasyonel Fonksiyonlar Polinomlar Yetmez! Bölme
DetaylıÖrnek...1 : Yandaki bölme işlemin de bölüm ile kalanın toplamı kaçtır?
BÖLME İŞLEMİ VE ÖZELLİKLERİ A, B, C, K doğal sayılar ve B 0 olmak üzere, BÖLÜNEN A B C BÖLEN BÖLÜM Örnek...4 : x sayısının y ile bölümündeki bölüm 2 ve kalan 5 tir. y sayısının z ile bölümündeki bölüm
DetaylıSoru Konu Doğru Yanlış Boş
YGS - MATEMATİK DENEME- A Soru Konu Doğru Yanlış Boş Okek Bölünebilme % % Obeb Problemleri % % % Obeb - Okek % % Basit ve Bileşik Kesirler % % Okek Denklemi % % Paydaları Eşitlenemeyen Kesirler % % Okek
DetaylıÖrnek...1 : Yandaki bölme işlemin de bölüm ile kalanın toplamı kaçtır?
BÖLME İŞLEMİ VE ÖZELLİKLERİ A, B, C, K doğal sayılar ve B 0 olmak üzere, BÖLÜNEN A B C BÖLEN BÖLÜM Örnek...4 : x sayısının y ile bölümündeki bölüm 2 ve kalan 5 tir. y sayısının z ile bölümündeki bölüm
DetaylıMustafa Özdemir İrtibat İçin : veya Altın Nokta Yayınevi
2 Matematik Olimpiyatlarına Hazırlık 4 Mustafa Özdemir MATEMATİK OLİMPİYATLARINA HAZIRLIK 4 (336 sayfa) ANALİZ CEBİR 1 TANITIM DÖKÜMANI (Kitabın içeriği hakkında bir bilgi verilmesi amacıyla bu döküman
DetaylıSoru Konu Doğru Yanlış Boş
YGS - MATEMATİK DENEME- A Soru Konu Doğru Yanlış Boş Mutlak Değerin Sayıya Eşitliği % % Sayılar Akıl Yürütme % % Okek Dikdörtgen Birleştirme % % Kesirlerin Okeki % % Obeb Problemleri % % Obeb Denklemi
Detaylı{ x,y x y + 19 = 0, x, y R} = 3 tir. = sonlu kümesinin 32 tane alt kümesinde
1. Aşağıdaki kümelerden hangisi sonsuz küme belirtir? A) A = { x 4 < x < 36,x N} B) B = { x 19 < x,x asal sayı} C) C = { x x = 5k,0 < x < 100,k Z} D) D = { x x = 5, x Z} E) E = { x x < 19,x N}. A, B ve
Detaylıİleri Diferansiyel Denklemler
MIT AçıkDersSistemi http://ocw.mit.edu 18.034 İleri Diferansiyel Denklemler 2009 Bahar Bu bilgilere atıfta bulunmak veya kullanım koşulları hakkında bilgi için http://ocw.mit.edu/terms web sitesini ziyaret
Detaylıkpss Önce biz sorduk 50 Soruda SORU Güncellenmiş Yeni Baskı ÖABT LİSE MATEMATİK SOYUT CEBİR LİNEER CEBİR
Önce biz sorduk kpss 2 0 1 8 50 Soruda 30 SORU Güncellenmiş Yeni Baskı ÖABT LİSE MATEMATİK SOYUT CEBİR LİNEER CEBİR Komisyon ÖABT Lise Matematik Soyut Cebir - Lineer Cebir Konu Anlatımlı ISBN: 978-605-318-911-4
DetaylıMATEMATİK. Doç Dr Murat ODUNCUOĞLU
MATEMATİK Doç Dr Murat ODUNCUOĞLU Mesleki Matematik 1 TEMEL KAVRAMLAR RAKAM Sayıları yazmak için kullandığımız işaretlere rakam denir. Sayıları ifade etmeye yarayan sembollere rakam denir. Rakamlar 0,1,2,3,4,5,6,7,8,9
Detaylı10.Konu Tam sayıların inşası
10.Konu Tam sayıların inşası 1. Tam sayılar kümesi 2. Tam sayılar kümesinde toplama ve çarpma 3. Pozitif ve negatif tam sayılar 4. Tam sayılar kümesinde çıkarma 5. Tam sayılar kümesinde sıralama 6. Bir
Detaylı1. ÜNİTE:SAYILAR VE İŞLEMLER
1. ÜNİTE:SAYILAR VE İŞLEMLER 2 DERS SAATİ:Verilen iki doğal sayının aralarında asal olup olmadığını belirler. ASAL SAYILAR 1 ve kendisinden başka hiçbir sayma sayısı ile bölünemeyen 1 den büyük doğal sayılara
DetaylıÇözüm 1. yol 36 bölenleri 1,2,3,4,6,9,12,18,36. Örnek...1 : Obeb( 60, 15) kaçtır? Örnek...2 : OBEB( 60, 36) kaçtır? Çözüm : ÖKLİD ALGORİTMASI
EBOB İkisi birden sıfır olmayan a ve b tam sayılarının ikisini birden bölen en büyük pozitif tam sayıya bu sayıların en bü yük ortak böleni (EBOB -eski OBEB-) denir ve EBOB(a,b)=x biçiminde gösterilir.
DetaylıTAMSAYILAR. 9www.unkapani.com.tr. Z = {.., -3, -2, -1, 0, 1, 2, 3, } kümesinin her bir elemanına. a, b, c birer tamsayı olmak üzere, Burada,
TAMSAYILAR Z = {.., -, -, -, 0,,,, } kümesinin her bir elemanına tamsayı denir. Burada, + Z = {,,,...} kümesine, pozitif tamsayılar kümesi denir. Z = {...,,,,} kümesine, negatif tamsayılar kümesi denir.
DetaylıAtatürk Anadolu. Temel Kavramlar Üzerine Kısa Çalışmalar
Atatürk Anadolu Lisesi M A T E M A T İ K Temel Kavramlar Üzerine Kısa Çalışmalar KONYA \ SELÇUKLU 01 MATEMATİK 1. TEMEL KAVRAMLAR 1.1. RAKAM Sayıların yazılmasında kullanılan sembollere rakam denir. Onluk
Detaylı1 Primitif Kökler. [Fermat ] p asal, p a a p 1 1 (mod p) a Z, a p a (mod p) [Euler] ebob(a, m) = 1, a φ(m) 1 (mod m) φ(1) := 1
Primitif Kökler [Fermat ] p asal, p a a p (mod p) a Z, a p a (mod p) [Euler] ebob(a, m) =, a φ(m) (mod m) φ : Z + Z + φ() := φ(m) := {x Z x < m, ebob(x, m) = } φ fonksiyonunun özellikleri: ) m >, φ(m)
DetaylıTAM DEĞER ARDIŞIK TOPLAMLAR
ÖZEL EGE LİSESİ TAM DEĞER VE ARDIŞIK TOPLAMLAR HAZIRLAYAN ÖĞRENCİ: Tilbe GÖKÇEL DANIŞMAN ÖĞRETMEN: Gizem GÜNEL İZMİR 01 İÇİNDEKİLER 1. PROJENİN AMACI.... GİRİŞ..YÖNTEM. ÖN BİLGİLER.. 5.ARDIŞIK TOPLAMLARIN
DetaylıSıfırdan farklı a, b, c tam sayıları için aşağıdaki özellikler sağlanır.
SAYILAR TEORİSİ 1 Bölünebilme Bölme Algoritması: Her a ve b 0 tam sayıları için a = qb + r ve 0 r < b olacak şekilde q ve r tam sayıları tek türlü belirlenebilir. r sayısı a nın b ile bölümünden elde edilen
DetaylıKPSS MATEMATİK KONU ANLATIMLI SORU BANKASI ANKARA
KPSS MATEMATİK KONU ANLATIMLI SORU BANKASI ANKARA İÇİNDEKİLER Matematiğe Giriş... Temel Kavramlar... Bölme - Bölünebilme Kuralları... 85 EBOB - EKOK... Rasyonel Sayılar... Basit Eşitsizlikler... 65 Mutlak
DetaylıBÖLÜNEBĐLME KURALLARI
YILLAR 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 ÖSS-YGS - 2 2-2 1 1-1 1 kalanı bulmak için sağdan ve + ile başlamak gerekir BÖLÜNEBĐLME KURALLARI 2 Đle Bölünebilme: tüm çift sayılar, yani birler
Detaylıİleri Diferansiyel Denklemler
MIT AçıkDersSistemi http://ocw.mit.edu 18.034 İleri Diferansiyel Denklemler 2009 Bahar Bu bilgilere atıfta bulunmak veya kullanım koşulları hakkında bilgi için http://ocw.mit.edu/terms web sitesini ziyaret
DetaylıEĞİTİM ÖĞRETİM YILI LİDER ŞİŞLİ İLKOKULU/ORTAOKULU
4. SINIF MATEMATİK KAZANIMLARI 4, 5 ve 6 basamaklı doğal sayıları okur ve yazar. 10 000 e kadar (10 000 dahil) yüzer ve biner sayar. 10 000 e kadar (10 000 dahil) yüzer ve biner sayar. 4, 5 ve 6 basamaklı
DetaylıAtatürk Anadolu. Bölme, Bölünebilme, Asal Sayılar, Obeb, Okek, Rasyonel Sayılar, Basit Eşitsizlikler ve Mutlak Değer Üzerine Kısa Çalışmalar
Atatürk Anadolu Lisesi M A T E M A T İ K Bölme, Bölünebilme, Asal Sayılar, Obeb, Okek, Rasyonel Sayılar, Basit Eşitsizlikler ve Mutlak Değer Üzerine Kısa Çalışmalar KONYA \ SELÇUKLU 07 Bölme, Bölünebilme,
DetaylıÇARPANLAR VE KATLAR ÖĞRENİYORUM
ÖĞRENİYORUM Bir pozitif tam sayıyı birden fazla pozitif tam sayının çarpımı şeklinde yazarken kullandığımız her bir sayıya o sayının çarpanı denir. Örnek: nin çarpanları,, 3, 4, 6 ve dir. UYGULUYORUM Verilmeyen
Detaylıbiçimindeki ifadelere iki değişkenli polinomlar denir. Bu polinomda aynı terimdeki değişkenlerin üsleri toplamından en büyük olanına polinomun dereces
TANIM n bir doğal sayı ve a 0, a 1, a 2,..., a n 1, a n birer gerçel sayı olmak üzere, P(x) = a 0 + a 1 x + a 2 x 2 +... + a n 1 x n 1 +a n x n biçimindeki ifadelere x değişkenine bağlı, gerçel (reel)
DetaylıGENELLEŞTİRİLMİŞ FUZZY KOMŞULUK SİSTEMİ ÜZERİNE
ÖZEL EGE LİSESİ GENELLEŞTİRİLMİŞ FUZZY KOMŞULUK SİSTEMİ ÜZERİNE HAZIRLAYAN ÖĞRENCİ: Berk KORKUT DANIŞMAN ÖĞRETMEN: Gizem GÜNEL İZMİR 2013 İÇİNDEKİLER 1. PROJENİN AMACI 3.33 2. GİRİŞ... 3 3. YÖNTEM 3 4.
DetaylıKC00-SS.08YT05. Kolay Temel Matematik. Üniversite Haz rl k 1. 8 ( 3 + 2) 6. 3! 3 ( 3 3)": ( 3) x = 3 ve y = 2 3. ( 5) + ( 7) (+2) + 4
Üniversite Haz rl k Sözcükte Do al ve Say lar Söz Öbeklerinde ve Tam Say lar Anlam - I - I Kolay Temel Matematik. 8 ( + ) A) 7 B) 8 C) 9 D) 0 E) 6.! ( )": ( ) A) B) 0 C) D) E). 7. + 5 A) 6 B) 7 C) 8 D)
DetaylıASAL SAYILAR - TAM BÖLENLER - FAKTÖRİYEL Test -1
ASAL SAYILAR - TAM BÖLENLER - FAKTÖRİYEL Test -1 1. ve y aralarında asal iki doğal sayıdır. 7 y 11 olduğuna göre, y farkı 5. 364 sayısının en büyük asal böleni A) 3 B) 7 C) 11 D) 13 E) 17 A) B) 3 C) 4
DetaylıBÖLÜNEBİLME ÇÖZÜMLÜ SORULAR
BÖLÜNEBİLME ÇÖZÜMLÜ SORULAR 1) Rakamları birbirinden farklı dört basamaklı 435a sayısı 2 ile tam bölünüyor fakat 4 ile tam bölünemiyor ise a'nın alabileceği değerler toplamı kaçtır? A) 2 B) 4 C) 6 D) 8
DetaylıÜNİTE. MATEMATİK-1 Doç.Dr.Erdal KARADUMAN İÇİNDEKİLER HEDEFLER ÖZDEŞLİKLER, DENKLEMLER VE EŞİTSİZLİKLER
HEDEFLER İÇİNDEKİLER ÖZDEŞLİKLER, DENKLEMLER VE EŞİTSİZLİKLER Özdeşlikler Birinci Dereceden Bir Bilinmeyenli Denklemler İkinci Dereceden Bir Bilinmeyenli Denklemler Yüksek Dereceden Denklemler Eşitsizlikler
Detaylıİleri Diferansiyel Denklemler
MIT AçıkDersSistemi http://ocw.mit.edu 18.034 İleri Diferansiyel Denklemler 2009 Bahar Bu bilgilere atıfta bulunmak veya kullanım koşulları hakkında bilgi için http://ocw.mit.edu/terms web sitesini ziyaret
Detaylı5. Salih Zeki Matematik Araştırma Projeleri Yarışması PROJENİN ADI DİZİ DİZİ ÜRETEÇ PROJEYİ HAZIRLAYAN ESRA DAĞ ELİF BETÜL ACAR
5. Salih Zeki Matematik Araştırma Projeleri Yarışması PROJENİN ADI DİZİ DİZİ ÜRETEÇ PROJEYİ HAZIRLAYAN ESRA DAĞ ELİF BETÜL ACAR ÖZEL BÜYÜKÇEKMECE ÇINAR KOLEJİ 19 Mayıs Mah. Bülent Ecevit Cad. Tüyap Yokuşu
DetaylıMATEMATİK 29. KPSS KPSS. Genel Yetenek Genel Kültür. yıl. Eğitimde. Lise ve Ön Lisans Adayları İçin. konu anlatımlı
KPSS Genel Yetenek Genel Kültür Lise ve Ön Lisans Adayları İçin MATEMATİK KPSS 206 Pegem Akademi Sınav Komisyonu; 204 KPSS ye Pegem Yayınları ile hazırlanan adayların, 00'ün üzerinde soruyu kolaylıkla
DetaylıNİSAN 2010 DENEMESİ A)75 B)80 C)85 D)90 E)95 A)0 B)1 C)2 D)3 E)4
NİSAN 21 DENEMESİ 1) ABCD dikdörtgeninin AB kenarı üzerindeki M noktasından geçen ve CM doğrusuna dik olan doğru AD kenarını E noktasında kesiyor. M noktasından CE doğrusuna indirilen dikmenin ayağı P
DetaylıTEOG. Sayma Sayıları ve Doğal Sayılar ÇÖZÜM ÖRNEK ÇÖZÜM ÖRNEK SAYI BASAMAKLARI VE SAYILARIN ÇÖZÜMLENMESİ 1. DOĞAL SAYILAR.
TEOG Sayma Sayıları ve Doğal Sayılar 1. DOĞAL SAYILAR 0 dan başlayıp artı sonsuza kadar giden sayılara doğal sayılar denir ve N ile gösterilir. N={0, 1, 2, 3,...,n, n+1,...} a ve b doğal sayılar olmak
Detaylı140. 2< a< 1 ise kesrinin değeri aşağıdakilerden hangisi olamaz? (3,7) a 1,9 2,4 2,7 3,2 3,7. a a c b ve c a a b c
138. a ve b gerçel sayılardır. a < a, 6a b 5= 0 b ne olabilir? (11) 4 5 8 11 1 139. < 0 olmak üzere, 4 3. =? ( 3 ) a 1 140. < a< 1 ise kesrinin değeri aşağıdakilerden hangisi olamaz? (3,7) a 1,9,4,7 3,
DetaylıKPSS soruda SORU GENEL YETENEK - GENEL KÜLTÜR MATEMATİK GEOMETRİ TAMAMI ÇÖZÜMLÜ SORU BANKASI
KPSS 019 10 soruda 86 SORU GENEL YETENEK - GENEL KÜLTÜR MATEMATİK GEOMETRİ TAMAMI ÇÖZÜMLÜ SORU BANKASI Komisyon KPSS LİSANS MATEMATİK - GEOMETRİ SORU BANKASI ISBN 978-605-41-77-0 Kitapta yer alan bölümlerin
DetaylıFERMAT VE EULER TEOREMLERİ
FERMAT VE EULER TEOREMLERİ 1. 8 103 sayısı 13 e bölündüğünde elde edilen kalanı bulunuz. Çözüm: Fermat teoreminden 8 12 1 (mod 13) 8 103 (8 12 ) 8 8 7 8 7 2 21 2 9 2 4 2 4 2 3 3 2 5 (mod 13). 2. 3 619
Detaylıİleri Diferansiyel Denklemler
MIT AçıkDersSistemi http://ocw.mit.edu 18.034 İleri Diferansiyel Denklemler 2009 Bahar Bu bilgilere atıfta bulunmak veya kullanım koşulları hakkında bilgi için http://ocw.mit.edu/terms web sitesini ziyaret
DetaylıMATEMATİK SORU BANKASI. ezberbozan serisi GEOMETRİ 30. KPSS tamamı çözümlü. eğitimde
ezberbozan serisi MATEMATİK GEOMETRİ KPSS 2017 SORU BANKASI eğitimde tamamı çözümlü 30. Kerem Köker Kenan Osmanoğlu Levent Şahin Uğur Özçelik Ahmet Tümer Yılmaz Ceylan KOMİSYON KPSS EZBERBOZAN MATEMATİK
DetaylıÇARPANLAR ve KATLAR ASAL SAYILAR. Örnek-2 : 17 ve 27 sayılarının asal sayı olup olmadığını inceleyelim.
SINIF ÇARPANLAR ve KATLAR www.tayfunolcum.com 8.1.1.1: Verilen pozitif tam sayıların çarpanlarını bulur; pozitif tam sayıları üslü ifade ya da üslü ifadelerin çarpımı seklinde yazar. Çarpan ( bölen ) Her
Detaylıİleri Diferansiyel Denklemler
MIT AçıkDersSistemi http://ocw.mit.edu 18.034 İleri Diferansiyel Denklemler 2009 Bahar Bu bilgilere atıfta bulunmak veya kullanım koşulları hakkında bilgi için http://ocw.mit.edu/terms web sitesini ziyaret
DetaylıİÇİNDEKİLER. Mantık Kurallarının Elektrik Devrelerine Uygulanması... 14
İÇİNDEKİLER 1. BÖLÜM MANTIK Giriş... 1 Genel Olarak Mantık... 1 Mantığın Tarihçesi ve Modern Mantığın Doğuşu... 1 Mantık Öğretimin Önemi ve Amacı... 2 Önerme... 3 VE İşlemi (Birlikte Evetleme, Mantıksal
DetaylıÇARPANLAR VE KATLAR. Başarı Başaracağım Diye Başlayanındır. 1
ÇARPANLAR VE KATLAR Başarı Başaracağım Diye Başlayanındır. 1 ÖRNEK 1 48 sayısının çarpanlarını bulalım. 1.Gökkuşağı yöntemi 48 sayısının çarpanlarını küçükten büyüğe sıralayarak eşleştiriniz. 48 çarpanlarını
DetaylıSingapur Matematik Olimpiyatı Soruları
Singapur Matematik Olimpiyatı Soruları 1.) 1, 1, 1,., 1 sayıları tahtaya yazılıyor. Burak x ve y gibi iki sayı seçip bunları siliyor ve 1 2 3 2010 x+y+xy sayısını yazıyor. Burak bu işleme tahtada tek sayı
Detaylı10. DİREKT ÇARPIMLAR
10. DİREKT ÇARPIMLAR Teorem 10.1. H 1,H 2,, H n bir G grubunun alt gruplarının bir ailesi ve H = H 1 H 2 H n olsun. Aşağıdaki ifadeler denktir. a ) dönüşümü altında dır. b) ve olmak üzere her yi tek türlü
DetaylıEĞİTİM BİLİMLERİ MERKEZİ
EĞİTİM BİLİMLERİ MERKEZİ 0 EBİM KPSS Kurslarının öğretmen adaylara armağanıdır. SAYILAR Z{,-,-,-,0,,,, } Z - {,-,-,-} negatif tam sayılar kümesi {0} (elemanı 0 olan bir küme) Z + {,,,,n,n+, } pozitif
Detaylı5. a ve b birer pozitif tam sayıdır. A) 1 B) 2 C) 3 D) 14 E) a ve b birer doğal sayıdır. 7. a ve b birer pozitif tam sayıdır.
Üniversite Haz rl k Sözcükte Do al ve Say lar Söz Öbeklerinde ve Tam Say lar Anlam - I - I YGS Temel Matematik. 8 + 4. + 8 : 4 işleminin sonucu A) 8 B) 9 C) D) 5 E) 8 5. a ve b birer pozitif tam sayıdır.
DetaylıNAPOLEON PROBLEMİNE FARKLI BİR BAKIŞ
ÖZEL EGE LİSESİ NAPOLEON PROBLEMİNE FARKLI BİR BAKIŞ HAZIRLAYAN ÖĞRENCİLER: Fatma Gizem DEMİRCİ Hasan Atakan İŞBİLİR DANIŞMAN ÖĞRETMEN: Gülşah ARACIOĞLU İZMİR 2013 İÇİNDEKİLER 1. PROJENİN AMACI... 3 2.
Detaylı12.Konu Rasyonel sayılar
12.Konu Rasyonel sayılar 1. Rasyonel sayılar 2. Rasyonel sayılar kümesinde toplama ve çarpma 3. Rasyonel sayılar kümesinde çıkarma ve bölme 4. Tam rayonel sayılar 5. Rasyonel sayılar kümesinde sıralama
Detaylı8.Sınıf MATEMATİK. Çarpanlar ve Katlar Konu Testi. Test sayısının tek bölenlerinin sayısı aşağıdakilerden
Çarpanlar ve Katlar Konu Testi MATEMATİK 8.Sınıf Test-01 1. I. 1, her sayının bölenidir. II. 2, asal bir çarpandır. III. Her sayı kendisinin bir çarpanıdır. IV. Bir sayının çarpanları, aynı zamanda o sayının
Detaylı12-A. Sayılar - 1 TEST
-A TEST Sayılar -. Birbirinden farklı beş pozitif tam sayının toplamı 0 dur. Bu sayılardan sadece ikisi den büyüktür. Bu sayılardan üç tanesi çift sayıdır. Buna göre bu sayılardan en büyüğü en çok kaç
DetaylıTanım 2.1. X boş olmayan bir küme olmak üzere X den X üzerine bire-bir fonksiyona permütasyon denir.
2. SİMETRİK GRUPLAR Tanım 2.1. X boş olmayan bir küme olmak üzere X den X üzerine bire-bir fonksiyona permütasyon denir. Tanım 2.2. boş olmayan bir küme olsun. ile den üzerine bire-bir fonksiyonlar kümesini
Detaylı13.Konu Reel sayılar
13.Konu Reel sayılar 1. Temel dizi 2. Temel dizilerde toplama ve çarpma 3. Reel sayılar kümesi 4. Reel sayılar kümesinde toplama ve çarpma 5. Reel sayılar kümesinde sıralama 6. Reel sayılar kümesinin tamlık
DetaylıÖrnek...3 : Aşağıdaki ifadelerden hangileri bir dizinin genel terim i olabilir? Örnek...4 : Genel terimi w n. Örnek...1 : Örnek...5 : Genel terimi r n
DİZİLER Tanım kümesi pozitif tam sayılar kümesi olan her fonksiyona dizi denir. Örneğin f : Z + R, f (n )=n 2 ifadesi bir dizi belirtir. Diziler değer kümelerine göre adlandırılırlar. Dizinin değer kümesi
Detaylı2. Matematiksel kavramları organize bir şekilde sunarak, bu kavramları içselleştirmenizi sağlayacak pedagojik bir alt yapı ile yazılmıştır.
Sevgili Öğrenciler, Matematik ilköğretimden üniversiteye kadar çoğu öğrencinin korkulu rüyası olmuştur. Buna karşılık, istediğiniz üniversitede okuyabilmeniz büyük ölçüde YGS ve LYS'de matematik testinde
Detaylıİleri Diferansiyel Denklemler
MIT AçıkDersSistemi http://ocw.mit.edu 18.034 İleri Diferansiyel Denklemler 2009 Bahar Bu bilgilere atıfta bulunmak veya kullanım koşulları hakkında bilgi için http://ocw.mit.edu/terms web sitesini ziyaret
DetaylıOLİMPİK MATEMATİK MATEMATİK OLİMPİYATLARINA HAZIRLIK İÇİN İLK ADIM ÖMER GÜRLÜ ALTIN NOKTA YAYINEVİ
OLİMPİK MATEMATİK MATEMATİK OLİMPİYATLARINA HAZIRLIK İÇİN İLK ADIM ÖMER GÜRLÜ ALTIN NOKTA YAYINEVİ İZMİR 2016 İÇİNDEKİLER Bölüm 1: SAYILAR.... 7 Bölüm 2: ÇARPANLARA AYIRMA 73 Bölüm 3:ORAN ORANTI VE PROBLEM
DetaylıBÖLÜM IV. olsa r s(mod p) bulunur ki, bu mümkün değildir. Ayrıca bu sayı takımındaki hiçbir sayı p tarafından bölünmez.
BÖLÜM IV (KÜÇÜK FERMAT VE WİLSON TEOREMLERİ Teorem 4. (Fermat Teoremi F a olan bir asal sayı olsun. Bu durumda a (mod İsat: a sayısının a a a K ( a gibi ilk ( katından oluşan sayı takımını gözönüne alalım.
DetaylıMustafa Sezer PEHLİVAN. Yüksek İhtisas Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü
* Yüksek İhtisas Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü SAYILAR Doğal Sayılar, Tam Sayılar, Rasyonel Sayılar, N={0,1,2,3,,n, } Z={,-3,-2,-1,0,1,2,3, } Q={p/q: p,q Z ve q 0} İrrasyonel Sayılar, I= {p/q
DetaylıRakam : Sayıları yazmaya yarayan sembollere rakam denir.
A. SAYILAR Rakam : Sayıları yazmaya yarayan sembollere rakam denir. Sayı : Rakamların çokluk belirten ifadesine sayı denir.abc sayısı a, b, c rakamlarından oluşmuştur.! Her rakam bir sayıdır. Fakat bazı
DetaylıSayılar Teorisi SAYILAR TEORİSİ VE SAYILAR
Sayılar Teorisi SAYILAR TEORİSİ VE SAYILAR Sayılar; insanların ilk çağlardan beri ihtiyaç duyduğu bir gereksinim olmuştur; sayılar teorisi de matematiğin en eski alanlarından birisidir. Sayılar teorisi,
DetaylıMAT239 AYRIK MATEMATİK
MAT239 AYRIK MATEMATİK 6. Bölüm Emrah Akyar Eskişehir Teknik Üniversitesi Fen Fakültesi Matematik Bölümü, ESKİŞEHİR 2018 2019 Öğretim Yılı Bölünebilme Tamsayılarda Bölünebilme Önce bazı temel gösterimleri
DetaylıTanım 5.1.1: n ve d tamsayılar ve d 0 olsun. Eğer n=dq olacak şekilde bir q tamsayısı varsa d sayısı n sayısını böler denir. Burada q sayısına bölüm
BÖLÜM 5 Bölenlerl Tanım 5.1.1: n ve d tamsayılar ve d 0 olsun. Eğer n=dq olacak şekilde bir q tamsayısı varsa d sayısı n sayısını böler denir. Burada q sayısına bölüm ve d sayısına da bölen denir. Eğer
DetaylıProjenin Adı: Metalik Oranlar ve Karmaşık Sayı Uygulamaları
Projenin Adı: Metalik Oranlar ve Karmaşık Sayı Uygulamaları Projenin Amacı: Metalik Oranların elde edildiği ikinci dereceden denklemin diskriminantını ele alarak karmaşık sayılarla uygulama yapmak ve elde
DetaylıSAYILAR TEORÝSÝNE GÝRÝÞ
OLÝMPÝK MATEMATÝK SERÝSÝ MATEMATÝK OLÝMPÝYATLARINA HAZIRLIK ÝÇÝN MERAKLISINA SAYILAR TEORÝSÝNE GÝRÝÞ ÖMER GÜRLÜ ALTIN NOKTA YAYINEVÝ ÝZMÝR - 2013 Copyright Altýn Nokta Basým Yayýn Daðýtým Biliþim ISBN
Detaylı(m+2) +5<0. 7/m+3 + EŞİTSİZLİKLER A. TANIM
EŞİTSİZLİKLER A. TANIM f(x)>0, f(x) - eşitsizliğinin
DetaylıİÇİNDEKİLER. Önsöz...2. Önermeler ve İspat Yöntemleri...3. Küme Teorisi Bağıntı Fonksiyon İşlem...48
İÇİNDEKİLER Önsöz...2 Önermeler ve İspat Yöntemleri...3 Küme Teorisi...16 Bağıntı...26 Fonksiyon...38 İşlem...48 Sayılabilir - Sonlu ve Sonsuz Kümeler...56 Genel Tarama Sınavı...58 Önermeler ve İspat Yöntemleri
DetaylıAsal Çarpanlara Ayırma / EBOB-EKOK ORTAK DERSLER MATEMATİK. Prof. Dr. Emin KASAP
3 Asal Çarpanlara Ayırma / EBOB-EKOK ORTAK DERSLER MATEMATİK Prof Dr Emin KASAP 1 Ünite: 5 ASAL ÇARPANLARA AYIRMA / EBOB - EKOK Prof Dr Emin KASAP İçindekiler 51 ASAL ÇARPANLARA AYIRMa 3 511 Asal Sayılar
DetaylıÜNİTE: RASYONEL SAYILAR KONU: Rasyonel Sayılar Kümesinde Çıkarma İşlemi
ÜNTE: RASYONEL SAYILAR ONU: Rasyonel Sayılar ümesinde Çıkarma şlemi ÖRNE SORULAR VE ÇÖZÜMLER. işleminin sonucu B) D) ki rasyonel sayının farkını bulmak için çıkan terimin toplama işlemine göre tersi alınarak
Detaylısayısının tamkare olmasını sağlayan kaç p asal sayısı vardır?(88.32) = n 2 ise, (2 p 1
TAM KARELER 1. Bir 1000 basamaklı sayıda bir tanesi dışında tüm basamaklar 5 tir. Bu sayının hiçbir tam sayının karesi olamayacağını kanıtlayınız. (2L44) Çözüm: Son rakam 5 ise, bir önceki 2 olmak zorunda.
Detaylıezberbozan MATEMATİK GEOMETRİ SORU BANKASI KPSS 2018 eğitimde tamamı çözümlü 30.yıl
ezberbozan MATEMATİK GEOMETRİ KPSS 2018 SORU BANKASI eğitimde tamamı çözümlü 30.yıl KOMİSYON KPSS EZBERBOZAN MATEMATİK - GEOMETRİ SORU BANKASI ISBN: 978-605-241-121-6 Kitapta yer alan bölümlerin tüm sorumluluğu
Detaylı1. BÖLÜM. Sayılarda Temel Kavramlar. Bölme - Bölünebilme - Faktöriyel EBOB - EKOK. Kontrol Noktası 1
1. BÖLÜM Sayılarda Temel Kavramlar Bölme - Bölünebilme - Faktöriyel EBOB - EKOK Kontrol Noktası 1 Isınma Hareketleri 1 Uygun eşleştirmeleri yapınız. I. {0, 1, 2,..., 9} II. {1, 2, 3,...} III. {0, 1, 2,
DetaylıSORU BANKASI. kpss MATEMATİK GEOMETRİ SORU. Lise ve Ön Lisans. Önce biz sorduk. Güncellenmiş Yeni Baskı. Tamamı Çözümlü.
Önce biz sorduk kpss 2 0 1 8 120 Soruda 85 SORU Güncellenmiş Yeni Baskı Genel Yetenek Genel Kültür Lise ve Ön Lisans MATEMATİK GEOMETRİ Tamamı Çözümlü SORU BANKASI Editör Kenan Osmanoğlu - Kerem Köker
Detaylıönce biz sorduk KPSS Soruda 92 soru GENEL YETENEK - GENEL KÜLTÜR MATEMATİK GEOMETRİ SORU BANKASI TAMAMI ÇÖZÜMLÜ Eğitimde
KPSS 2017 önce biz sorduk 120 Soruda 92 soru GENEL YETENEK - GENEL KÜLTÜR MATEMATİK GEOMETRİ SORU BANKASI TAMAMI ÇÖZÜMLÜ Eğitimde 30. yıl Editör Kenan Osmanoğlu - Kerem Köker Yazar Komisyon KPSS Matematik-Geometri
DetaylıİLKMATZUM 8. SINIF MATEMATİK 2016 DENEME-2
A KİTAPÇIK TÜRÜ İLKMATZUM 8. SINIF MATEMATİK 2016 DENEME-2 Bu deneme de emeği geçen bütün İlkMatZum öğretmenlerine teşekkürü borç biliriz. WWW.OGRETMENFORUMU.COM Adı ve Soyadı Sınıfı Öğrenci Numarası.../.../2016
Detaylı13. Karakteristik kökler ve özvektörler
13. Karakteristik kökler ve özvektörler 13.1 Karakteristik kökler 1.Tanım: A nxn tipinde matris olmak üzere parametrisinin n.dereceden bir polinomu olan şeklinde gösterilen polinomuna A matrisin karakteristik
Detaylı3. işleminin birim elemanı vardır, yani her x A için x e = e x = x olacak şekilde e A vardır.
0.1 GRUPLAR Tanım 1 A kümesi boştan farklıolmak üzere işlemine göre aşağıdaki koşulları gerçekliyorsa (A, ) ikilisine bir Grup denir. 1. kapalılık özelliğine sahiptir, yani her x, y A için x y A olur.
DetaylıÜNİTE. MATEMATİK-1 Doç.Dr.Murat SUBAŞI İÇİNDEKİLER HEDEFLER TÜREV UYGULAMALARI-I
HEDEFLER İÇİNDEKİLER TÜREV UYGULAMALARI-I Artan ve Azalan Fonksiyonlar Fonksiyonların Maksimum ve Minimumu Birinci Türev Testi İkinci Türev Testi Türevin Geometrik Yorumu Türevin Fiziksel Yorumu MATEMATİK-1
Detaylı5. Üç basamaklı ABC doğal sayısı 2 ile, 5 ile ve 9 ile tam. 6. Dört basamaklı AB24 sayısının 36 ile bölümünden kalan iki
Bölme ve Bölünebilme BÖLÜM 03 Test 01 1 Üç basamaklı 5AB sayısı iki basamaklı AB sayısına bölündüğünde, bölüm 13 ve kalan 8 olmaktadır Buna göre, A + B toplamı A) 5 B) 6 C) 7 D) 8 E) 9 5AB = 13 AB + 8
DetaylıYENİ ORTAÖĞRETİM MATEMATİK PROGRAMINA UYGUNDUR. YGS MATEMATİK 3. KİTAP MERVE ÇELENK FİKRET ÇELENK
YENİ ORTAÖĞRETİM MATEMATİK PROGRAMINA UYGUNDUR. YGS MATEMATİK 3. KİTAP MERVE ÇELENK FİKRET ÇELENK İÇİNDEKİLER Kümeler 5 44 Fonksiyonlar 1 45 88 Fonksiyonlar 2 89 124 Sayma Kuralları 125 140 Faktöriyel
DetaylıSayılar Kuramına Giriş (MATH325) Ders Detayları
Sayılar Kuramına Giriş (MATH325) Ders Detayları Ders Adı Ders Kodu Dönemi Ders Uygulama Saati Saati Laboratuar Kredi AKTS Saati Sayılar Kuramına Giriş MATH325 Bahar 3 0 0 3 6 Ön Koşul Ders(ler)i MATH 111
Detaylıİleri Diferansiyel Denklemler
MIT AçıkDersSistemi http://ocw.mit.edu 18.034 İleri Diferansiyel Denklemler 2009 Bahar Bu bilgilere atıfta bulunmak veya kullanım koşulları hakkında bilgi için http://ocw.mit.edu/terms web sitesini ziyaret
DetaylıTemel Kavramlar 1 Doğal sayılar: N = {0, 1, 2, 3,.,n, n+1,..} kümesinin her bir elamanına doğal sayı denir ve N ile gösterilir.
Temel Kavramlar 1 Doğal sayılar: N = {0, 1, 2, 3,.,n, n+1,..} kümesinin her bir elamanına doğal sayı denir ve N ile gösterilir. a) Pozitif doğal sayılar: Sıfır olmayan doğal sayılar kümesine Pozitif Doğal
Detaylı