Öğretim Teknolojileri ve Materyal Tasarımı Eğitim Teknoloji ve İletişim Yrd.Doç.Dr. Levent DURDU BÖTE @ KOÜ
Önceki Ders Tanışma ve Genel Bilgilendirme Değerlendirme Ölçütleri, Devamsızlık Limitleri Ders Hakkında Genel Bilgi Eğitim Teknolojisinin Temelleri Eğitim / Öğretim / Teknoloji Öğrenme Aşamaları (Planlama, Uygulama, Değerlendirme) ET nin Kapsamı (Kuram, Kazanım, Yrd.Doç.Dr. Levent DURDU, BÖTE @ KOÜ 2
Bu Derste Eğitim Teknolojisi ve İletişim Öğrenme İlkeleri 3
Öğretim Teknolojisi ve İletişim Öğretim teknolojisi, öğrenmenin amaçlı ve kontrollü olduğu durumlarda öğrenmeyle ilgili sorunların analizi ve çözümünde insanları, yöntemleri, düşünceleri, araç-gereçleri ve organizasyonu içeren karmaşık ve tümleşik bir süreçtir (Ergin,1995) 4
Öğretim Teknolojisinde İletişim 1. Bu disiplinin kuramsal bir boyutu olarak iletişim kuramları ile 2. Öğrenme-öğretme sürecindeki etkinlikler için iletişim, süreç, model, yöntem ve teknikleri ile 3. Öğretim etkinliklerinde kullanılacak iletişim araçları ile 4. Öğrenme-öğretme sürecine katılan tüm insan gücü kaynaklar arası ilişkiler için iletişim becerileri kazandırma yolu ile 5. Öğrenme-öğretme süreçlerinin başarısı için gerekli davranışların kazandırılması ile 6. Öğrenme-öğretme sürecinde sağlıklı iletişimi engelleyici faktörlerin giderilmesine yönelik çözüm önerilerinin geliştirilmesi ile 5
Öğretim Teknolojisinde İletişim Çağdaş eğitim teknolojisi anlayışı içinde iletişim kavramının incelenmesini gündeme getiren zorunluluk; öğrenmeöğretme süreçlerinde gerçekleştirilen tüm etkinliklerin temelde birer iletişim etkinliği olmasından kaynaklanmaktadır. (Ergin, 1995) 6
Nedir İletişim? 7
İLETİŞİM İki birim arasındaki mesaj alış-verişi Birey veya bireylerin karşılıklı bilgi, duygu ve düşüncelerini paylaşma süreci 8
İletişimin Özellikleri İletişimde ilk izlenim (başlangıç) önemlidir. Bireylerden biri hazır değilse, iletişim sağlanamaz. İletişim kişiye değil kişiyle yapılır. İletişimin temel özelliği, anlayarak kavramaktır. İletişimde sözcükler, eller, gözler, bakış, duruş gibi öğeler önemli rol oynar. 9
10
Aynı dersi aynı sınıfa anlatıyorum, 10 öğrenci ile iletişim kurabiliyorken neden diğerleriyle iletişim kuramıyorum!? 11
İletişimin Bileşenleri İnsanlar arasındaki yüz yüze etkileşimde vücut dili, ses ve kelimeler olmak üzere başlıca üç önemli kısım vardır. İletişimde kullanılan yolların 12
İletişim Türleri 13
1. Sözsüz (Beden Dilinde) İletişim Kavramı Sosyal psikologların uzun yıllar sürdürdükleri çok sayıda araştırmanın sonucuna göre insanların birbirleriyle yüz yüze kurdukları ilişkilerde sözsüz mesajların etkisi %90 oranındadır. İnsanlar arası iletişimi kuvvetlendiren en önemli etmenlerden birisi de sözel iletişimi destekleyen sözsüz mesajlardır. 14
Sözsüz İletişim 15
Çevrede Olumlu İzlenim Yaratacak Beden Göz İlişkisi Yüz İfadesi Baş Hareketleri Jestler Beden Duruşu Yakınlık Yöneliş Bedensel Temas Dış Görünüş Dili Özellikleri 16
2.Sözlü İletişim Sözlü iletişim, karşılıklı olarak konuşma ve dinleme etkinliklerini kapsar. Sözlü iletişimin başarısı, konuşan ve dinleyen arasında ortaklaşa bir temele dayanır. 17
2.Sözlü İletişim Sözlü iletişim, her zaman konuşan ve dinleyen arasında bilgi, beceri, tutum ve davranış açısından etkileşim olmasını gerektirir. Aksi halde konuşan ve dinleyen arasında doğru mesaj paylaşımı gerçekleşmez. 18
19
Gönderilen Mesaj ve Alıcı İlişkisi 20
3.Yazılı İletişim Mesajı, katılımcıların anlayabileceği ortak simgeler aracılığı ile (tahta, slayt vb.) iletmemizdir. Burada iletişim aracı yazıdır. Tahta değil! İçerik, destek materyaller ve ortamlarla sunulur. 21
3.Yazılı İletişim 22
İLETİŞİM SÜRECİ 23
İLETİŞİM SÜRECİ İletişimde etkili olan beş değişkenden söz edebiliriz: Kaynak Mesaj Kanal Alıcı Dönüt 24
İletişim Süreci 25
İLETİŞİM SÜRECİNİN TEMEL ÖĞELERİ KAYNAK MESAJ KANAL ALICI Davranışlar Semboller İletici Araç & Yöntemler Davranışlar Fikir Gerçek obje Sözsüz iletişim Fikir Bilgi Modeller Sözlü İletişim Bilgi Duygu Resim Basılı/yazılı araçlar Duygu Tutum Hareket Yöntemler Tutum Beceri Ses Beceri Dönüt (Geri Bildirim) 26
Öğretme-Öğrenme Süreci ile İletişim Süreci Arasındaki Benzerlik Öğretmen Öğretim İçeriği Öğretim araç ve yöntemleri Öğrenci (Kaynak) (Mesaj) (Kanal) (Alıcı) Öğrenme Tepkileri (Dönüt) 27
Daha iyi bir Öğretme-öğrenme Ortamı için... İleteceğim mesaj sonrasında ne olmasını bekliyorum? Ortamı etkileme anlamında neyi başarmak istiyorum? Gerçekleştireceğim iletişim sonucunda öğrencilerimin neye inanmalarını, ne söylemelerini ve ne yapmalarını istiyorum? Psikolojik anlamda, öğrencilerimde hangi etkileri oluşturmak ve onlardan hangi tepkileri almak istiyorum? 28
İletişim Süreci ve Yaşantı Alanı Yaşantı Alanı Yaşantı Alanı Kaynak Kodlama Mesaj Kod Çözme Alıcı Ortak Yaşantı Alanı Dönüt 29
İletişim Süreci ve Yaşantı Alanı Öğretmenin yaşantısı Ö Ğ R E N M E Öğrencinin Yaşantısı Ortak Yaşantı 30
İletişim Sürecinin Etkinliği için... Simgelerin benzer biçimde tanımlanması Dilin anlaşılır bir şekilde kullanılması Çoklu kanal kullanılması Dönüt sisteminin sağlanması 31
Sınıf içi iletişimi geliştirmek için... Öğretmen konuşma yeteneğini geliştirmeli Ders iyi bir şekilde planlanmalı Öğrenci ihtiyaçları, yetenek ve ilgileri değerlendirilmeli Öğrencinin ilgisini dağıtan durumlar ortadan kaldırılmalı Öğrencilerin dikkatle dinlemesi için birden fazla duyu organına hitap eden araçgereçler kullanılmalı Zor ve çok teknik olan öğretim araçları kullanılmamalı 32
Araçların Sınıflandırılması & Öğrenme ile Bağlantısı Günümüzde teknolojik gelişmelere paralel biçimde eğitim alanına giren araç, gereç ve materyaller hızla değişerek sayıca artmakta veya kalite olarak güncelleşmektedir. Bu ürünlerin seçilmesi ve kullanılmasında eğitim yaşantılarını seçme ve eğitim durumlarını düzenlemeye yardımcı bir model kullanılabilir. 33
Yaşantı Konisi (Dale) SOYUT Kelimeler Diagramlar Haritalar Resimler Slaytlar Filmler Modeller SOMUT Nesneler Gerçek Yaşantı 34
Öğrendiklerimizin... 1% 2% 4% 10% TATMA DOKUNMA KOKLAMA DUYMA ÖĞRENME 83% GÖRME 35
Akılda kalan öğrenmelerin... 10% 20% 30% 50% 70% 90% OKUMA DUYMA GÖRME DUYMA & GÖRME SÖYLEME YAPMA Akılda Tutma 36
Yaşantı Konisinin dayandığı bilimsel ilkeler... 1. Öğrenme işlemine katılan duyu organlarımızın sayısı ne kadar fazla ise o kadar iyi öğrenir ve geç unuturuz. 2. En iyi öğrendiğimiz şeyler kendi kendimize yaparak öğrendiğimiz şeylerdir. 3. Öğrendiğimiz şeylerin çoğunu gözlerimizin yardımı ile öğrenebiliriz. 4. En iyi öğretim, somuttan soyuta ve basitten karmaşığa doğru giden öğretimdir. 37
Yaparak Yaşayarak Öğrenmek Yrd.Doç.Dr. Levent DURDU, BÖTE @ KOÜ 38
Video Yaparak Yaşayarak Öğrenme Cografya_3_boyutlu_Harita.mp4 Yrd.Doç.Dr. Levent DURDU, BÖTE @ KOÜ 39
Video 0_2_VIDEO_Minuscule Animation Series - A good Education.mp4 40
REFERANSLAR 1. Demirel, Ö., Seferoğlu, S. S. & Yağcı, E. (2001). Öğretim Teknolojileri ve Materyal Geliştirme. Pegem Yayıncılık, Ankara. 2. Ergin, A. (2002). Öğretim Teknolojileri ve İletişim. Anı Yayıncılık, Ankara. 3. Şahin, T. Y. & Yıldırım, S. (1999). Öğretim Teknolojileri ve Materyal Geliştirme. Anı Yayıncılık, Ankara. 41