Basel II Geçş Sürec Sıkça Sorulan Sorular Soru No: 71 Cevaplanma Tarh: 06.03.2012 İlgl Hüküm: --- Konu: Gayrmenkul İpoteğyle Temnatlandırılmış Alacaklar İçn KR510AS Formunun Doldurulmasına İlşkn Örnek (Örnek-3) Soru: Gayrmenkul poteğyle temnatlandırılmış alacakların KR510AS formunda nasıl raporlanacağına lşkn br örnek hazırlayablr msnz? Cevap (Örnek-3): K Bankası A.Ş. nn gayrmenkul poteğ karşılığında kullandırdığı kredler aşağıda yer almaktadır. Bankanın, aşağıdak kredler harcnde kullandırdığı başka br kredsnn bulunmadığı varsayılmıştır. -1: Banka, beşnc kred kaltes kademesne eşleşen br Kurumsal KOBİ ye 3.000.000 TL tutarında nakd br kred kullandırmış ve bu krednn karşılığında 1.000.000 TL değerndek kamet amaçlı kullanılan br konutun tamamını (1.000.000 TL) potek ettrmştr. -2: Banka, perakende sınıfı çersndek br KOBİ ye 200.000 TL tutarında nakd br kred kullandırmış ve bu kred karşılığında 300.000 TL değerndek kamet amaçlı kullanılan konutun üzernde 120.000 TL lk 1. derece 1. sıra potek ve rayç değer 140.000 TL olan tcar br gayrmenkulünün üzernde se 250.000 TL lk 1. derece 1. sıra potek tess ettrmştr. 1
-3: Banka, br gerçek kşye değer 240.000 TL olan br konutu satın alablmes amacıyla 190.000 TL tutarında konut kreds kullandırmıştır. Banka lehne söz konusu konutun üzernde 300.000 TL tutarında 1. derece 1. sıra potek tess edlmştr. Buna laveten müşterden, 40.000 TL tutarında T.C. Haznesnn TP cnsnden tahvl temnat olarak alınmıştır. -4: Banka, br perakende KOBİ şrkete 240.000 TL tutarında nakd br kred kullandırmıştır. Banka lehne, bu krednn karşılığında müşternn 300.000 TL rayç değerndek br tcar gayrmenkulü üzernde 320.000 TL tutarında 1. derece 1. sıra potek tess edlmştr. Ayrıca müşterden 110.000 TL tutarında mevduatı bloke edlmştr. Öneml Not: Gayrmenkul potekleryle temnatlandırılmış alacaklar (karşılığında alınmış kred korumaları bulunsa ble) öncelkle raporlama formunun açıklamasında yer alan Öncelklendrme Şemasına uygun olarak yerleştrlrler. Bu yerleştrme sırasında gayrmenkullerle temnat altına alınmış veya alınması muhtemel alacaklar nın Kısımlara Ayrılması başlığı altında açıklanan Tam temnatlandırılmış, Temnatlandırılablecek ve Temnatlandırılmamış şeklde sınıflara ayrılırlar. Bu sınıflardan; Tam temnatlandırılmış alacaklar lgl gayrmenkulün dahl olduğu rsk sınıfının brnc satırında raporlanır. Temnatlandırılablecek alacaklar çn se borçlunun tab olduğu rsk ağırlığı le Yönetmelk taslağı Ek-1 n 40 ıncı fıkrasında yer alan rsk ağırlığı karşılaştırılarak söz konusu alacakların raporlanacağı rsk sınıfı belrlenr. Borçlunun rsk ağırlığı e eşt veya daha yüksek se bu tutar lgl gayrmenkulün dahl olduğu rsk sınıfının brnc satırında, den küçük olması durumunda se borçlunun dahl olduğu rsk sınıfının brnc satırında raporlanır. Temnatlandırılmamış alacaklar se doğrudan borçlunun dahl olduğu rsk sınıfının brnc satırında raporlanır. Gayrmenkul poteğyle temnatlandırılan alacaklar yukarıdak şeklde lgl rsk sınıflarının brnc satırlarında raporlandıktan sonra, (varsa) kred korumalarının etks dkkate alınır ve knc, üçüncü ve dördüncü satırlarda raporlanır. Dğer br fadeyle, br gayrmenkul poteğnn temnat olarak alınmış olması durumunda, kred korumaları mutlaka bu gayrmenkuller yukarıdak şeklde dkkate alındıktan sonra kred rsk azaltımında kullanılır. 2
nın Kısımlara Ayrılması Br gayrmenkul poteğ le temnatlandırılan krednn rsk ağırlıklı varlık tutarını bulmak amacı le kred Tam temnatlandırılmış 1, Temnatlandırılablecek 2 ve Temnatlandırılmamış 3 olmak üzere üç kısma ayrılır ve her br kısmın tutarı aşağıdak şeklde bulunur. 4 Tam temnatlandırılmış kred tutarı (TTKT): İkamet amaçlı gayrmenkuller çn bu tutar, gayrmenkulün değernn %75 le söz konusu gayrmenkul üzerne tess edlen potek tutarı karşılaştırılarak bunlardan küçük olanının alınmasıyla bulunur. Tcar gayrmenkuller çn se bu tutar, gayrmenkulünün gerçeğe uygun değernn (GGUD) s veya konut fnansmanı kapsamındak değernn (GKFKD) %60 ından düşük olanı le söz konusu gayrmenkul üzerne tess edlen potek tutarı karşılaştırılarak bunlardan küçük olanının alınmasıyla bulunur. Her k durumda da temnatın ve potek tutarının, kred tutarını aşan kısmı dkkate alınmaz. İkamet amaçlı gayrmenkul poteğyle temnatlandırılmış alacak se TTKT= mn{ Gayrmenkul Değer*%75; İpotek ; } (Formül-1) Tcar gayrmenkul poteğyle temnatlandırılmış alacak se TTKT= mn{ mn{ggud * ; GKFKD*%60}; İpotek ; } (Formül-2) Temnatlandırılablecek kred tutarı (TKT): Bu tutar, gayrmenkul değer, potek tutarı ve kred tutarından en küçük olanından TTKT nn çıkarılması sonucu bulunur. TKT = mn{ Gayrmenkul Değer; İpotek ; } TTKT (Formül-3) Temnatlandırılmamış kred tutarı (TmKT): Bu tutar kred tutarından; TTKT ve TKT nn çıkarılması suretyle bulunur. TmKT = TTKT TKT (Formül-4) 1 Fully and completely secured 2 Fully but not completely secured 3 Unsecured 4 kred tutarı fadesyle, örneğn, 200.000 TL tutarındak -2 nn (aşağıda yer alan çözümünde de belrtldğ üzere) 120.000 TL lk kısmı kamet amaçlı gayrmenkul poteğyle tam temnatlandırıldığı çn, tcar gayrmenkul poteğne lşkn TTKT, TKT ve TmKT bulunurken kred tutarının 200.000 TL değl 200.000 TL -120.000 TL =80.000 TL olarak dkkate alınması gerektğ anlaşılmalıdır. 3
Rsk Sınıfının ve Rsk Ağırlıklarının Belrlenmes Gayrmenkul poteğyle temnatlandırılan kred, üç kısma ayrıldıktan sonra aşağıdak şeklde her br kısmın raporlanacağı rsk sınıfı ve bu kısımlara uygulanacak rsk ağırlığı belrlenr. Alacakların rsk sınıflarına tahss yapılırken KR510AS formunun açıklamalarında yer alan Öncelklendrme Şeması dkkate alınmalıdır. TTKT olarak belrlenen kısım: Temnat olarak verlen gayrmenkul br kamet amaçlı gayrmenkul se TTKT, İkamet Amaçlı Gayrmenkul İpoteğyle Temnatlandırılmış Alacaklar rsk sınıfında (41 la 44 üncü satırlar) raporlanır ve bu tutara %35 rsk ağırlığı uygulanır. Söz konusu gayrmenkul, tcar amaçlı br gayrmenkul se TTKT, Tcar Gayrmenkul İpoteğyle Temnatlandırılmış Alacaklar rsk sınıfında (45 la 48 nc satırlar) raporlanır ve bu tutara rsk ağırlığı uygulanır. TKT olarak belrlenen kısım: Borçlunun rsk ağırlığı e eşt veya daha yüksek se bu tutar lgsne göre 41 la 44 üncü satırlar veya 45 la 48 nc satırlarda raporlanır ve bu tutara Yönetmelk taslağı Ek-1 n 40 ıncı fıkrası uyarınca rsk ağırlığı uygulanır. Borçlunun rsk ağırlığı den küçük se bu tutar borçlunun dahl olduğu rsk sınıfında raporlanır ve bu tutara borçlunun tab olduğu rsk ağırlığı uygulanır. TmKT olarak belrlenen kısım: Bu tutar, doğrudan borçlunun dahl olduğu rsk sınıfında ve borçlunun rsk ağırlığına tab olarak raporlanır. 4
-1 n Formda Raporlanması 3.000.000 TL tutarındak -1 n tam temnatlandırılmış kred tutarı (TTKT) Formül-1 e göre (mn{1.000.000*%75; 1.000.000; 3.000.000} =) 750.000 TL olarak bulunur. Bu tutar İkamet Amaçlı Gayrmenkul İpoteğyle Temnatlandırılmış Alacaklar rsk sınıfında %35 rsk ağırlığına tab tutulur. -1 çn temnatlandırılablecek kred tutarı (TKT) se Formül-3 e göre (mn{1.000.000; 1.000.000; 3.000.000} 750.000 =) 250.000 TL olarak bulunur. Örnekte, beşnc kred kaltes kademesne eşleştrlen borçlu, %150 rsk ağırlığına tab olduğu ve bu rsk ağırlığı da den büyük olduğu çn 250.000 TL olan TKT, gayrmenkul poteğyle temnatlandırılmış kabul edlr ve İkamet Amaçlı Gayrmenkul İpoteğyle Temnatlandırılmış Alacaklar rsk sınıfında rsk ağırlığına tab tutulur. 5-1 çn temnatlandırılmamış kred tutarı (TmKT) da Formül-4 e göre (3.000.000 TL 750.000 TL 250.000 TL =) 2.000.000 TL olarak bulunur. Bu tutar doğrudan borçlunun dahl olduğu KOBİ Kurumsal Alacaklar rsk sınıfında %150 rsk ağırlığına tab tutulur. KR510AS formuna bu tutarlar yerleştrlrken formun açıklamalarında yer alan Öncelklendrme Şeması dkkate alınır. Dolayısıyla, yukarıdak şeklde belrlenen gayrmenkul poteğyle temnatlandırılmış alacak tutarları dğer rsk sınıflarında grş ve çıkış oluşturmadan doğrudan lgl olduğu İkamet Amaçlı Gayrmenkul İpoteğyle Temnatlandırılmış Alacaklar rsk sınıfında raporlanır. Bu kapsamda, -1 n gayrmenkul poteğyle temnatlandırılan 750.000 TL + 250.000 TL = 1.000.000 TL tutarındak kısmı (dğer rsk sınıflarında grş ve çıkış oluşturmadan) doğrudan KR510AS formunun 41 nc satırının (S1) sütununda raporlanır ve bu satırın dğer sütunları le 42 la 44 üncü satırlar Tablo-1 de belrtldğ şeklde doldurulur. 6 Herhang br gayrmenkul poteğyle temnatlandırılmamış olan 2.000.000 TL tutarındak TmKT se KOBİ Kurumsal Alacaklar rsk sınıfına lşkn 29 uncu satırın (S1) sütununda raporlanır ve bu satırın dğer sütunları le 30 la 32 nc satırlar Tablo-1 de belrtldğ şeklde doldurulur. 7 Görüldüğü üzere, gayrmenkul poteğyle temnatlandırılmış alacak tutarları KOBİ Kurumsal Alacaklar rsk sınıfında hç raporlanmamış ve dolayısıyla bu tutarlar çıkış oluşturmamışlardır. 5 rme notu kullanılmadığından ve doğrudan rsk ağırlığına tab tutuldukları çn bu alacaklar (S28) yerne (S29) sütununda raporlanırlar. 6 KR510AS formunun satır ve sütunlarının doldurulmasına lşkn Soru-69 da yer alan örneğe bakılmasında fayda bulunulmaktadır. 7 KR510AS formunun satır ve sütunlarının doldurulmasına lşkn Soru-69 da yer alan örneğe bakılmasında fayda bulunulmaktadır. 5
Tablo-1: Sadece -1 İçn Doldurulan KR510AS Formunun İlgl Kısmı SIRA NO RİSK SINIFLARI BAZINDA AYRIM ye Dönüşüm Oranlarından Öncek (S1) Karşı Taraf nden Kaynaklanan (S2) (-) Orjnal İle İlgl Karşılıklar (S3) Karşılıklardan Sonrak Net (S4) Garantler Ayarlanmış Değerler (S5) Azaltım Teknkler ve ne İkame Etkler Türevler Ayarlanmış Değerler (S6) Fnansal Temnat (S7) Dğer Fonlanmış Korumaları (S8) Çıkış (S9) Grş (S10) 29 KOBİ Kurumsal Alacaklar - KRA Etkler Dkkate Alınmadan 2.000 0 0 2.000 30 KOBİ Kurumsal Alacaklar - KRA Etkleryle 2.000 0 0 2.000 0 0 0 0 0 0 31 KOBİ Kurumsal Alacaklar - Grş 0 32 KOBİ Kurumsal Alacaklar - Çıkış 0 41 İkamet Amaçlı Gayrmenkul İpoteğyle Temnatlandırılmış Alacaklar - KRA Etkler Dkkate Alınmadan 1.000 0 0 1.000 42 İkamet Amaçlı Gayrmenkul İpoteğyle Temnatlandırılmış Alacaklar - KRA Etkleryle 1.000 0 0 1.000 0 0 0 0 0 0 43 İkamet Amaçlı Gayrmenkul İpoteğyle Temnatlandırılmış Alacaklar - Grş 0 44 İkamet Amaçlı Gayrmenkul İpoteğyle Temnatlandırılmış Alacaklar - Çıkış 0 73 TOPLAM - KRA Etkler Dkkate Alınmadan 3.000 0 0 3.000 74 TOPLAM - KRA Etkleryle 3.000 0 0 3.000 0 0 0 0 0 0 6
SIRA NO 29 KRA Teknker İkame Etks Sonrası Ve Dönüşüm Oranları Önces Net (S11) %0 (S15) Blanço Dışı İşlemlern Dönüşüm Oranlarına Göre Ayrımı (S16) (S17) (S18) Değer (S19) %0 (S20) %10 (S21) (S22) (S23) %35 (S24) Rsk Ağırlıklarına Dağılım 2.000 0 0 0 0 2.000 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 2.000 0 3.000 (S25) (S26) %75 (S27) (S28) (S29) %150 (S30) 0 (S31) RAV (S32) 30 2.000 0 0 0 0 2.000 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 2.000 0 3.000 31 32 41 1.000 0 0 0 0 1.000 0 0 0 0 750 0 0 0 0 250 0 0 512,5 42 1.000 0 0 0 0 1.000 0 0 0 0 750 0 0 0 0 250 0 0 512,5 43 44 73 74 3.000 0 0 0 0 3.000 0 0 0 0 750 0 0 0 0 250 2.000 0 3. 512,5 3.000 0 0 0 0 3.000 0 0 0 0 750 0 0 0 0 250 2.000 0 3. 512,5 7
-2 nn Formda Raporlanması 200.000 TL tutarındak -2 n kamet amaçlı gayrmenkul poteğyle tam temnatlandırılmış kred tutarı (TTKT) Formül-1 e göre (mn{300.000*%75; 120.000; 200.000} =) 120.000 TL olarak bulunur. Bu tutar İkamet Amaçlı Gayrmenkul İpoteğyle Temnatlandırılmış Alacaklar rsk sınıfında %35 rsk ağırlığına tab tutulur. 200.000 TL tutarındak -2 n 120.000 TL lk kısmı kamet amaçlı gayrmenkul poteğyle tam temnat altına alınmıştır. 8 Dolayısıyla, - 2 nn 80.000 TL lk kısmının tcar gayrmenkul poteğyle tam temnatlandırılmış kred tutarı (TTKT) Formül-2 ye göre (mn{140.000*; 250.000; 80.000} =) 70.000 TL olarak bulunur. 9 Bu tutar Tcar Gayrmenkul İpoteğyle Temnatlandırılmış Alacaklar rsk sınıfında rsk ağırlığına tab tutulur. 10 İkamet amaçlı gayrmenkul poteğyle temnatlandırılablecek kred tutarı (TKT) Formül 3 e göre (mn{300.000; 120.000; 200.000} 120.000 =) 0 olarak bulunur. Tcar gayrmenkul poteğyle temnatlandırılablecek kred tutarı (TKT) se Formül 3 e göre (mn{140.000; 250.000; 80.000} 70.000 =) 10.000 TL olarak bulunur. Söz konusu tutar, örnektek borçlunun rsk ağırlığının Yönetmelk taslağı Ek-1 n 40 ıncı fıkrasında belrtlen rsk ağırlığından küçük olması sebebyle gayrmenkul poteğyle temnatlandırılmamış kabul edlr ve (borçlunun br KOBİ Perakende olması sebebyle %75) borçlunun yer aldığı KOBİ Perakende Alacaklar rsk sınıfında %75 rsk ağırlığına tab tutulur. 11 8 Örneğmzde daha düşük rsk ağırlığına tab olduğu çn kamet amaçlı gayrmenkul temnatı, tcar gayrmenkul temnatından daha önce dkkate alınmıştır. Bankalar söz konusu sıralamadan farklı br sıralamayı tutarlı br şeklde uygulayableceklerdr. 9 Azaltım Teblğ 54 üncü maddesnn 1 nc fıkrasına göre konut fnansmanı kapsamındak değernn değerlendrlmesne lşkn htyatlı hükümler belrlenmedğ çn tcar gayrmenkulün konut fnansmanı kapsamındak değer dkkate alınmadan sadece tcar gayrmenkulün gerçeğe uygun değernn s kadar br kred tutarını tam temnatlandırableceğ düşünülür. 10 rme notu kullanılmadığından ve doğrudan rsk ağırlığına tab tutuldukları çn bu alacaklar (S25) yerne (S26) sütununda raporlanırlar. 11-2 de borçlu KOBİ Perakende değl de KOBİ Kurumsal sınıfında yer alan br şrket olsaydı ve şrketn temnatsız alacaklarına veya %150 rsk ağırlığı uygulansaydı söz konusu tutar çn Yönetmelk taslağı Ek-1 n 40 ıncı fıkrasındak hüküm uygulanacak ve rsk ağırlığı kullanılacaktı. Dolayısıyla bu tutar (10.000 TL) Tcar Gayrmenkul İpoteğ İle Temnatlandırılmış ler satırında raporlanarak rsk ağırlığına dağılımı yapılacaktı. Söz konusu KOBİ kurumsal şrkete kullandırılan 200.000 TL tutarındak krednn tamamı gayrmenkul potekleryle temnatlandırıldığı çn KOBİ Kurumsal Alacaklar rsk sınıfına bu kredden kaynaklanan herhang br değer yazılmayacaktı. 8
-2 çn temnatlandırılmamış kred tutarı (TmKT) da Formül-4 e göre (200.000 (120.000 + 70.000) 10.000 TL =) 0 olarak bulunur ve dolayısıyla bu tutarın KR510AS formunda raporlanmasına gerek yoktur. Bu tutarlar KR510AS formuna yerleştrlrken formun açıklamalarında yer alan Öncelklendrme Şeması dkkate alınır. Dolayısıyla, yukarıdak şeklde belrlenen gayrmenkul poteğyle temnatlandırılmış alacak tutarları dğer rsk sınıflarında grş ve çıkış oluşturmadan doğrudan lgl oldukları İkamet Amaçlı Gayrmenkul İpoteğyle Temnatlandırılmış Alacaklar ve Tcar Gayrmenkul İpoteğyle Temnatlandırılmış Alacaklar rsk sınıflarında raporlanır. Dolayısıyla, -2 nn kamet amaçlı gayrmenkul poteğyle tam temnatlandırılan 120.000 TL tutarındak kısmı (dğer rsk sınıflarında grş ve çıkış oluşturmadan) doğrudan KR510AS formunun 41 nc satırının (S1) sütununda; tcar gayrmenkul poteğyle tam temnatlandırılan 70.000 TL tutarındak kısmı (dğer rsk sınıflarında grş ve çıkış oluşturmadan) doğrudan KR510AS formunun 45 nc satırının (S1) sütununda raporlanır. Söz konusu satırların dğer sütunları le 42 la 44 üncü satırlar ve 46 la 48 nc satırlar Tablo-2 de belrtldğ şeklde doldurulur. 12 Herhang br gayrmenkul poteğyle temnatlandırılmamış olan 10.000 TL tutarındak kısım (TKT) se KOBİ Perakende Alacaklar rsk sınıfına lşkn 37 nc satırın (S1) sütununda raporlanır ve bu satırın dğer sütunları le 38 la 40 ıncı satırlar Tablo-2 de belrtldğ şeklde doldurulur. 13 Görüldüğü üzere, gayrmenkul poteğyle temnatlandırılmış alacak tutarları (120.000 TL + 70.000 TL = 190.000 TL) KOBİ Perakende Alacaklar rsk sınıfında hç raporlanmamış ve dolayısıyla çıkış oluşturmamışlardır. 12 KR510AS formunun satır ve sütunlarının doldurulmasına lşkn Soru-69 da yer alan örneğe bakılmasında fayda bulunulmaktadır. 13 KR510AS formunun satır ve sütunlarının doldurulmasına lşkn Soru-69 da yer alan örneğe bakılmasında fayda bulunulmaktadır. 9
Tablo-2: Sadece -2 İçn Doldurulan KR510AS Formunun İlgl Kısmı SIRA NO RİSK SINIFLARI BAZINDA AYRIM ye Dönüşüm Oranlarından Öncek (S1) Karşı Taraf nden Kaynaklanan (S2) (-) Orjnal İle İlgl Karşılıklar (S3) Karşılıklardan Sonrak Net (S4) Garantler Ayarlanmış Değerler (S5) Azaltım Teknkler ve ne İkame Etkler Türevler Ayarlanmış Değerler (S6) Fnansal Temnat (S7) Dğer Fonlanmış Korumaları (S8) Çıkış (S9) Grş (S10) 37 KOBİ Perakende Alacaklar - KRA Etkler Dkkate Alınmadan 10 0 0 10 38 KOBİ Perakende Alacaklar - KRA Etkleryle 10 0 0 10 0 0 0 0 0 0 39 KOBİ Perakende Alacaklar - Grş 0 40 KOBİ Perakende Alacaklar - Çıkış 0 41 İkamet Amaçlı Gayrmenkul İpoteğyle Temnatlandırılmış Alacaklar - KRA Etkler Dkkate Alınmadan 120 0 0 120 42 İkamet Amaçlı Gayrmenkul İpoteğyle Temnatlandırılmış Alacaklar - KRA Etkleryle 120 0 0 120 0 0 0 0 0 0 43 İkamet Amaçlı Gayrmenkul İpoteğyle Temnatlandırılmış Alacaklar - Grş 0 44 İkamet Amaçlı Gayrmenkul İpoteğyle Temnatlandırılmış Alacaklar - Çıkış 0 45 46 Tcar Gayrmenkul İpoteğyle Temnatlandırılmış Alacaklar - KRA Etkler Dkkate Alınmadan 70 0 0 70 Tcar Gayrmenkul İpoteğyle Temnatlandırılmış Alacaklar - KRA Etkleryle 70 0 0 70 0 0 0 0 0 0 47 Tcar Gayrmenkul İpoteğyle Temnatlandırılmış Alacaklar - Grş 0 48 Tcar Gayrmenkul İpoteğyle Temnatlandırılmış Alacaklar - Çıkış 0 73 TOPLAM - KRA Etkler Dkkate Alınmadan 200 0 0 200 74 TOPLAM - KRA Etkleryle 200 0 0 200 0 0 0 0 0 0 10
SIRA NO 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 73 74 KRA Teknker İkame Etks Sonrası Ve Dönüşüm Oranları Önces Net (S11) %0 (S15) Blanço Dışı İşlemlern Dönüşüm Oranlarına Göre Ayrımı (S16) (S17) (S18) Değer (S19) %0 (S20) %10 (S21) (S22) (S23) %35 (S24) Rsk Ağırlıklarına Dağılım (S25) (S26) %75 (S27) (S28) (S29) 10 0 0 0 0 10 0 0 0 0 0 0 0 10 0 0 0 0 7,5 10 0 0 0 0 10 0 0 0 0 0 0 0 10 0 0 0 0 7,5 120 0 0 0 0 120 0 0 0 0 120 0 0 0 0 0 0 0 42 120 0 0 0 0 120 0 0 0 0 120 0 0 0 0 0 0 0 42 70 0 0 0 0 70 0 0 0 0 0 0 70 0 0 0 0 0 35 70 0 0 0 0 70 0 0 0 0 0 0 70 0 0 0 0 0 35 200 0 0 0 0 200 0 0 0 0 120 0 70 10 0 0 0 0 84,5 2000 0 0 0 0 200 0 0 0 0 120 0 70 10 0 0 0 0 84,5 %150 (S30) 0 (S31) RAV (S32) 11
-3 ün Formda Raporlanması Konut ednmeler amacıyla tüketclere kullandırılacak kredler le konut temnatı altında kullandırılacak tüketc kredlernde, kredlern rsk ağırlıklı varlıklarının bulunması amacıyla öncelkle 16.12.2010 tarh ve 3980 sayılı Kurul Kararına göre bankaların özkaynaklarının hesaplanmasında sermayeden ndrlen değer olarak dkkate alınacak tutarların belrlenmes gerekmektedr. Söz konusu Kurul Kararı uyarınca bankanın müşterye kullandırdığı 190.000 TL tutarındak krednn (240.000 * %75 14 = ) 180.000 TL y aşan kısmı olan 10.000 TL sermayeden ndrlen değer olarak bankanın özkaynaklarından ndrlr ve OZ500AS formunda raporlanır. nn gerye kalan 180.000 TL tutarı se kred karşılığında alınan temnatlara göre aşağıdak şeklde kısımlara ayrılır ve KR510AS formunda raporlanır. 15 KR510AS formuna kred tutarı yerleştrlrken formun açıklamalarında yer alan Öncelklendrme Şeması dkkate alınır. Öncelklendrme Şeması na göre İkamet Amaçlı Gayrmenkul İpoteğyle Temnatlandırılmış Alacaklar ; müşternn dahl olduğu Dğer Perakende Alacaklar rsk sınıfından daha öncelkl olduğu çn öncelkle İkamet Amaçlı Gayrmenkul İpoteğyle Temnatlandırılmış Alacaklar rsk sınıfında raporlanacak tutar bulunur ve bu tutar, dğer rsk sınıflarında grş ve çıkış oluşturmadan doğrudan lgl olduğu İkamet Amaçlı Gayrmenkul İpoteğyle Temnatlandırılmış Alacaklar rsk sınıfında raporlanır. 16 Örneğmzde, -3 çn kamet amaçlı gayrmenkul poteğyle tam temnatlandırılmış kred tutarı (TTKT) Formül-1 e göre (mn{240.000*%75 17 ; 300.000; 180.000} =) 180.000 TL olarak bulunur. Bu tutar İkamet Amaçlı Gayrmenkul İpoteğyle Temnatlandırılmış Alacaklar rsk sınıfında %35 rsk ağırlığına tab tutulur. -3 çn temnatlandırılablecek kred tutarı (TKT) se Formül-3 e göre (mn{240.000; 300.000; 180.000} 180.000 =) 0 olarak bulunur. Dolayısıyla 0 değernn KR510AS formunda raporlanmasına gerek yoktur. 14 Söz konusu %75 oranı, lgl Kurul Kararında yer almaktadır. 15-3 çn bu aşamadan sonra kullandırılan kred tutarı 190.000 TL değl, 180.000 TL olarak dkkate alınır. 16-3 te konut kreds örneğ verlmektedr. Banka br kurumsal şrkete 240.000 TL tutarında tcar br kred kullandırıp, karşılığında 180.000 TL değernde br kamet amaçlı gayrmenkul poteğ alması şeklndek br örnekte de yne aynı şeklde kamet amaçlı gayrmenkul poteğ dışındak tüm kred korumalarından önce kamet amaçlı gayrmenkul poteğyle temnatlandırılan kısım belrlenecek ve ardından bu kısım (bu dpnottak örnek krednn 180.000 TL lk kısmı) önce İkamet Amaçlı Gayrmenkul İpoteğyle Temnatlandırılmış Alacaklar rsk sınıfının brnc satırında raporlanacaktır. Sonrasında se tüm kred korumaları dkkate alınarak %35 rsk ağırlığından daha düşük rsk ağırlığı uygulanmasına sebep olan kred korumalarıyla korunan tutarlar İkamet Amaçlı Gayrmenkul İpoteğyle Temnatlandırılmış Alacaklar rsk sınıfından çıkışlar, kred korumasının dahl olduğu lgl rsk sınıflarına grşler oluşturacaktır. 17 Söz konusu %75 oranı, Yönetmelk taslağı Ek-1 nn 43 üncü fıkrasının (c) bendnde yer almaktadır. 12
Ayrıca, -3 çn temnatlandırılmamış kred tutarı (TmKT) da Formül-4 e göre (180.000 TL 180.000 TL 0 TL =) 0 olarak bulunur. Dolayısıyla müşterye kullandırılan 180.000 TL tutarındak krednn tamamı kamet amaçlı gayrmenkul poteğyle korunduğu çn KR510AS formunun Dğer Perakende Alacaklar rsk sınıfına lşkn 33 la 36 ncı satırlarına -3 ten kaynaklanan herhang br tutar yazılmaz. Dolayısıyla, -3 ün kamet amaçlı gayrmenkul poteğyle temnatlandırılan 180.000 TL tutarındak kısmı (dğer rsk sınıflarında grş ve çıkış oluşturmadan) doğrudan KR510AS formunun 41 nc satırının (S1) sütununda raporlanır ve bu satırın dğer sütunları Tablo-3 te belrtldğ şeklde doldurulur. 18-3, konut ednme amacıyla kullandırılan br kred olduğu çn Kurul Kararı kapsamında konutun değernn en fazla %75 ne kadar kred kullandırılableceğ ve varsa aşan kred tutarının bankaların özkaynaklarının hesaplanmasında sermayeden ndrlen değer olarak dkkate alınacağı çn yukarıdak hesaplamalara gerek kalmadan, TKT ve TmKT 0 değer alacaktır. -3 çn kred koruması olarak alınan, T.C. Haznesnn TP cnsnden tahvlnn tab olduğu rsk ağırlığı () 19, kamet amaçlı gayrmenkul poteğyle temnatlandırılmış alacaklara uygulanan rsk ağırlığından (%35) daha düşük olduğu çn kamet amaçlı gayrmenkul poteğyle temnatlandırılan alacaklardan söz konusu tahvlle korunan 40.000 TL tutarındak kısım Tablo-3 te de görüleceğ üzere İkamet Amaçlı Gayrmenkul İpoteğyle Temnatlandırılmış Alacaklar rsk sınıfından çıkış, tahvln dahl olduğu Merkez Yönetmlerden veya Merkez Bankalarından Alacaklar rsk sınıfına grş oluştur ve rsk ağırlığına tab tutulur. Dğer br fadeyle, KR510AS formunun 42 nc satırın (S7) sütununa (ve dolayısıyla 42 nc ve 44 üncü satırların (S9) sütununa) 40.000 TL yazılarak İkamet Amaçlı Gayrmenkul İpoteğyle Temnatlandırılmış Alacaklar rsk sınıfından çıkış şlemler, Merkez Yönetmlerden veya Merkez Bankalarından Alacaklar rsk sınıfının 1 nc ve dolayısıyla 2 nc satırının (S10) sütunlarına 40.000 TL yazılarak grş şlemler devam ettrlr. 20 18 KR510AS formunun satır ve sütunlarının doldurulmasına lşkn Soru-69 da yer alan örneğe bakılmasında fayda bulunulmaktadır. 19 Temnat olarak alınan söz konusu TP tahvl, Azaltım Teknklerne İlşkn Teblğ Taslağı nın 33 üncü maddesnn üç la altıncı fıkrası kapsamına grmemekte olup knc fıkrasındak genel hüküm gereğnce rsk ağırlığına tabdr. 20 KR510AS formunun satır ve sütunlarının doldurulmasına lşkn Soru-69 da yer alan örneğe bakılmasında fayda bulunulmaktadır. 13
Tablo-3: Sadece -3 İçn Doldurulan KR510AS Formunun İlgl Kısmı SIRA NO RİSK SINIFLARI BAZINDA AYRIM ye Dönüşüm Oranlarından Öncek (S1) Karşı Taraf nden Kaynaklanan (S2) (-) Orjnal İle İlgl Karşılıklar (S3) Karşılıklardan Sonrak Net (S4) Garantler Ayarlanmış Değerler (S5) Azaltım Teknkler ve ne İkame Etkler Türevler Ayarlanmış Değerler (S6) Fnansal Temnat (S7) Dğer Fonlanmış Korumaları (S8) Çıkış (S9) Grş (S10) 1 Merkez Yönetmlerden veya Merkez Bankalarından Alacaklar - KRA Etkler Dkkate Alınmadan 0 0 0 0 2 Merkez Yönetmlerden veya Merkez Bankalarından Alacaklar - KRA Etkleryle 0 0 0 0 0 0 0 0 0 40 3 Merkez Yönetmlerden veya Merkez Bankalarından Alacaklar - Grş 40 4 Merkez Yönetmlerden veya Merkez Bankalarından Alacaklar - Çıkış 0 33 Dğer Perakende Alacaklar - KRA Etkler Dkkate Alınmadan 34 Dğer Perakende Alacaklar - KRA Etkleryle 35 Dğer Perakende Alacaklar - Grş -3 ten kaynaklanan herhang br değer yazılmamaktadır. 36 Dğer Perakende Alacaklar - Çıkış 41 İkamet Amaçlı Gayrmenkul İpoteğyle Temnatlandırılmış Alacaklar - KRA Etkler Dkkate Alınmadan 180 0 0 180 42 İkamet Amaçlı Gayrmenkul İpoteğyle Temnatlandırılmış Alacaklar - KRA Etkleryle 180 0 0 180 0 0 40 0 40 0 43 İkamet Amaçlı Gayrmenkul İpoteğyle Temnatlandırılmış Alacaklar - Grş 0 44 İkamet Amaçlı Gayrmenkul İpoteğyle Temnatlandırılmış Alacaklar - Çıkış 40 73 TOPLAM - KRA Etkler Dkkate Alınmadan 180 0 0 180 74 TOPLAM - KRA Etkleryle 180 0 0 180 0 0 40 0 40 40 14
SIRA NO 1 2 3 4 33 KRA Teknker İkame Etks Sonrası Ve Dönüşüm Oranları Önces Net (S11) %0 (S15) Blanço Dışı İşlemlern Dönüşüm Oranlarına Göre Ayrımı (S16) (S17) (S18) Değer (S19) %0 (S20) %10 (S21) (S22) (S23) %35 (S24) Rsk Ağırlıklarına Dağılım (S25) (S26) %75 (S27) (S28) (S29) 40 0 0 0 0 40 0 0 40 0 0 0 0 0 0 0 0 0 8 40 0 0 0 0 40 0 0 40 0 0 0 0 0 0 0 0 0 8 %150 (S30) 0 (S31) RAV (S32) 34 35-3 ten kaynaklanan herhang br değer yazılmamaktadır. 36 41 42 43 44 73 74 180 0 0 0 0 180 0 0 0 0 180 0 0 0 0 0 0 0 63 140 0 0 0 0 140 0 0 0 0 140 0 0 0 0 0 0 0 49 40 0 0 0 0 40 0 0 40 0 0 0 0 0 0 0 0 0 8 180 0 0 0 0 180 0 0 0 0 180 0 0 0 0 0 0 0 63 180 0 0 0 0 180 0 0 40 0 140 0 0 0 0 0 0 0 57 15
-4 ün Formda Raporlanması -4, perakende KOBİ şrkete kullandırılan br kred olduğu çn 16.12.2010 tarh ve 3980 sayılı Kurul Kararı kapsamına grmemektedr. KR510AS formuna kred tutarı yerleştrlrken formun açıklamalarında yer alan Öncelklendrme Şeması dkkate alınır. Öncelklendrme Şeması na göre Tcar Gayrmenkul İpoteğyle Temnatlandırılmış Alacaklar ; müşternn dahl olduğu KOBİ Perakende Alacaklar rsk sınıfından daha öncelkl olduğu çn öncelkle Tcar Gayrmenkul İpoteğyle Temnatlandırılmış Alacaklar rsk sınıfında raporlanacak tutar bulunur ve bu tutar, dğer rsk sınıflarında grş ve çıkış oluşturmadan doğrudan lgl olduğu Tcar Gayrmenkul İpoteğyle Temnatlandırılmış Alacaklar rsk sınıfında raporlanır. Örneğmzde, -4 çn tcar gayrmenkul poteğyle tam temnatlandırılmış kred tutarı (TTKT) Formül-2 le göre (mn{ 300.000 * ; 320.000; 240.000} =) 21 150.000 TL olarak bulunur. Bu tutar Tcar Gayrmenkul İpoteğyle Temnatlandırılmış Alacaklar rsk sınıfında rsk ağırlığına tab tutulur. -4 çn temnatlandırılablecek kred tutarı (TKT) se Formül-3 e göre (mn{300.000; 320.000; 240.000} 150.000 =) 90.000 TL olarak bulunur. Söz konusu tutar, örnektek borçlunun rsk ağırlığının Yönetmelk taslağı Ek-1 n 40 ıncı fıkrasında belrtlen rsk ağırlığından küçük olması sebebyle (borçlunun br KOBİ Perakende olması sebebyle %75) borçlunun yer aldığı KOBİ Perakende Alacaklar rsk sınıfında %75 rsk ağırlığına tab tutulur. 22-4 çn temnatlandırılmamış kred tutarı (TmKT) da Formül-4 e göre (240.000 TL 150.000 TL 90.000 TL) 0 olarak bulunur ve dolayısıyla bu tutarın KR510AS formunda raporlanmasına gerek yoktur. 21 Azaltım Teblğ 54 üncü maddesnn 1 nc fıkrasına göre konut fnansmanı kapsamındak değernn değerlendrlmesne lşkn htyatlı hükümler belrlenmedğ çn tcar gayrmenkulün konut fnansmanı kapsamındak değer dkkate alınmadan sadece tcar gayrmenkulün gerçeğe uygun değernn s kadar br kred tutarını tam temnatlandırableceğ düşünülür. 22-4 te borçlu KOBİ Perakende değl de KOBİ Kurumsal rsk sınıfında yer alan br şrket olsaydı ve şrketn temnatsız alacaklarına veya %150 rsk ağırlığı uygulansaydı söz konusu tutar çn Yönetmelk taslağı Ek-1 n 40 ıncı fıkrasındak hüküm uygulanacak ve rsk ağırlığı kullanılacaktı. Dolayısıyla bu tutar (90.000 TL) Tcar Gayrmenkul İpoteğ İle Temnatlandırılmış ler satırında raporlanarak rsk ağırlığına dağılımı yapılacaktı. Bu yüzden, söz konusu KOBİ kurumsal şrkete kullandırılan (150.000 TL + 90.000 TL =) 240.000 TL tutarındak krednn tamamı tcar gayrmenkul poteğyle temnatlandırıldığı çn KOBİ Kurumsal Alacaklar rsk sınıfına bu kredden kaynaklanan herhang br değer yazılmayacaktı. 16
Netce tbaryle, -4 ün tcar gayrmenkul poteğyle tam temnatlandırılan 150.000 TL tutarındak kısmı (dğer rsk sınıflarında grş ve çıkış oluşturmadan) doğrudan KR510AS formunun 45 nc satırının (S1) sütununda raporlanır ve bu satırın dğer sütunları Tablo-4 te belrtldğ şeklde doldurulur. 23 Tcar gayrmenkul poteğyle temnatlandırılmamış olan 90.000 TL tutarındak kısım (TKT) se KOBİ Perakende Alacaklar rsk sınıfına lşkn 37 nc satırın (S1) sütununda raporlanır ve bu satırın dğer sütunları Tablo-2 de belrtldğ şeklde doldurulur. 24 Görüldüğü üzere, tcar gayrmenkul poteğyle temnatlandırılmış alacak tutarları KOBİ Perakende Alacaklar rsk sınıfında hç raporlanmamış ve dolayısıyla çıkış oluşturmamışlardır. ler, kred korumaları dkkate alınmadan Öncelklendrme Şemasına uygun şeklde KR510AS formuna yerleştrldkten sonra kred korumaları dkkate alınır ve bu kapsamda öncelkle korunan tutarlar bulunur. rsk azaltımı uygulanırken; Brden fazla kred koruması bulunması durumunda öncelkle en düşük rsk ağırlığına tab olan kred korumasının dkkate alınması, Brden fazla krednn mevcudyet durumunda belrlenen kred korumasının en yüksek rsk ağırlığına tab olan kredy koruyacak şeklde sınıflandırılması bankaların daha düşük rsk ağırlıklı varlık hesaplamasına sebep olacaktır. -4 te kred koruması olarak sadece mevduat blokajı bulunmakla brlkte, yukarıda da zah edldğ üzere k farklı rsk sınıfında bulunan kredler mevcuttur. Bunlar, 150.000 TL tutarında rsk ağırlığına tab Tcar Gayrmenkul İpoteğyle Temnatlandırılmış Alacak le 90.000 TL tutarında %75 rsk ağırlığına tab KOBİ Perakende Alacaktır. Dolayısıyla, KOBİ Perakende Alacağın tab olduğu rsk ağırlığı (%75), Tcar Gayrmenkul İpoteğyle Temnatlandırılmış Alacağın tab olduğu rsk ağırlığından () büyük olduğu çn 110.000 TL tutarındak mevduat blokajının lk 90.000 TL lk kısmı öncelkle KOBİ Perakende Alacağın rsk azaltımında kullanılır. Örneğmzde (110.000 TL 90.000 TL =) 20.000 TL tutarında halen dkkate alınmamış mevduat blokajı bulunduğu çn söz konusu 20.000 TL lk mevduat blokajı Tcar Gayrmenkul İpoteğyle Temnatlandırılmış Alacağın rsk azaltımında kullanılır. Netce tbaryle 110.000 TL lk mevduat blokajının 90.000 TL lk kısmı KOBİ Perakende Alacaklar rsk sınıfına lşkn 38 nc satırın (S7) sütununa yazılır. Söz konusu tutar aynı satırın (S9) ve (S10) sütunlarına da yazılarak lgl rsk sınıfından çıkış ve ardından tekrar aynı rsk sınıfına 23 KR510AS formunun satır ve sütunlarının doldurulmasına lşkn Soru-69 da yer alan örneğe bakılmasında fayda bulunulmaktadır. 24 KR510AS formunun satır ve sütunlarının doldurulmasına lşkn Soru-69 da yer alan örneğe bakılmasında fayda bulunulmaktadır. 17
grş oluşturur. Rsk ağırlıklarına dağılım sütunlarında se, 37 nc satırın (S27) sütununa yazılan 90.000 TL tutarının tamamı mevduat blokajıyla korunduğu çn 38 nc satırda raporlanırken (S20) sütununda 90.000 TL olarak raporlanır. Mevduat blokajının kalan 20.000 TL lk kısmı se Tcar Gayrmenkul İpoteğyle Temnatlandırılmış Alacaklar rsk sınıfına lşkn 46 ncı satırın (S7) sütununa yazılır. Söz konusu tutar aynı satırın (S9) ve (S10) sütunlarına da yazılarak lgl rsk sınıfından çıkış ve ardından tekrar aynı rsk sınıfına grş oluşturur. Rsk ağırlıklarına dağılım sütunlarında se, 45 nc satırın (S26) sütununa yazılan 150.000 TL tutarının 20.000 TL lk kısmı mevduat blokajıyla korunduğu çn 46 ncı satırda raporlanırken (S20) sütununa 20.000 TL ve (S26) sütununa 130.000 TL olarak yazılır. Her k rsk sınıfının dğer satır ve sütunları Tablo-2 de belrtldğ şeklde doldurulur. 25 25 KR510AS formunun satır ve sütunlarının doldurulmasına lşkn Soru-69 da yer alan örneğe bakılmasında fayda bulunulmaktadır. 18
Tablo-4: Sadece -4 İçn Doldurulan KR510AS Formunun İlgl Kısmı SIRA NO RİSK SINIFLARI BAZINDA AYRIM ye Dönüşüm Oranlarından Öncek (S1) Karşı Taraf nden Kaynaklanan (S2) (-) Orjnal İle İlgl Karşılıklar (S3) Karşılıklardan Sonrak Net (S4) Garantler Ayarlanmış Değerler (S5) Azaltım Teknkler ve ne İkame Etkler Türevler Ayarlanmış Değerler (S6) Fnansal Temnat (S7) Dğer Fonlanmış Korumaları (S8) Çıkış (S9) Grş (S10) 37 KOBİ Perakende Alacaklar - KRA Etkler Dkkate Alınmadan 90 0 0 90 38 KOBİ Perakende Alacaklar - KRA Etkleryle 90 0 0 90 0 0 90 0 90 90 39 KOBİ Perakende Alacaklar - Grş 90 40 KOBİ Perakende Alacaklar - Çıkış 90 45 46 Tcar Gayrmenkul İpoteğyle Temnatlandırılmış Alacaklar - KRA Etkler Dkkate Alınmadan 150 0 0 150 Tcar Gayrmenkul İpoteğyle Temnatlandırılmış Alacaklar - KRA Etkleryle 150 0 0 150 0 0 20 0 20 20 47 Tcar Gayrmenkul İpoteğyle Temnatlandırılmış Alacaklar - Grş 20 48 Tcar Gayrmenkul İpoteğyle Temnatlandırılmış Alacaklar - Çıkış 20 73 TOPLAM - KRA Etkler Dkkate Alınmadan 240 0 0 240 74 TOPLAM - KRA Etkleryle 240 0 0 240 0 0 110 0 110 110 19
SIRA NO 37 38 39 40 45 46 47 48 73 74 KRA Teknker İkame Etks Sonrası Ve Dönüşüm Oranları Önces Net (S11) %0 (S15) Blanço Dışı İşlemlern Dönüşüm Oranlarına Göre Ayrımı (S16) (S17) (S18) Değer (S19) %0 (S20) %10 (S21) (S22) (S23) %35 (S24) Rsk Ağırlıklarına Dağılım (S25) (S26) %75 (S27) (S28) (S29) 90 0 0 0 0 90 0 0 0 0 0 0 0 90 0 0 0 0 67,5 90 0 0 0 0 90 90 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 90 0 0 0 0 90 90 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 90 0 0 0 0 90 90 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 150 0 0 0 0 150 0 0 0 0 0 0 150 0 0 0 0 0 75 150 0 0 0 0 150 20 0 0 0 0 0 130 0 0 0 0 0 65 20 0 0 0 0 20 20 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 20 0 0 0 0 20 20 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 240 0 0 0 0 240 0 0 0 0 0 0 150 90 0 0 0 0 142,5 240 0 0 0 0 240 110 0 0 0 0 0 130 0 0 0 0 0 65 %150 (S30) 0 (S31) RAV (S32) -1, -2, -3 ve -4 ün Formda Brlkte Raporlanması -1, -2, -3 ve -4 harcnde kullandırdığı başka br kredsnn bulunmadığı varsayılan K Bankası A.Ş. nn Kuruma raporlaması gereken KR510AS formu, söz konusu dört kred çn ayrı ayrı hazırlanan yukarıdak Tablo-1, Tablo-2, Tablo-3 ve Tablo-4 ün alt alta toplanması (aynı satır ve sütunlardak hücrelern brbrleryle toplanması) suretyle bulunur. 20