BOUTONNIERE DEFORMASYONU THE BOUTONNIERE DEFORMITY Dr. Y'OKSEL CAVLAK (*) Parmağın ekstensor sistemi oldukça komplike olup, burada ext (şekil 1.) eklemin ekstensionuna iştirak eder rinsic ve intrinsic adaleler müşterek fonksiyon gösterirler. M. extensor digitorum'un tendo,nu central tendon olarak, tractus intermedius, ' :~~~l~l~~~ii orta falanksın basisine insere olur. ::: Intersosseus ve lumbricalis adale tendonu yanlardan gelerek, birleşik Şekil 1: Parmak ekstensor sisteminin vaziyette, distal falanksın basisine yapışır. Bu her iki tendonda yani central tendon ve interosseus ile lumbricalis'in terminal kısmı olan lateral tendon her iki yandan spiral liflerle birbirleriyle iştiraktedir. M. ~xtensor digitorum'un önemli fonksiyonu, fleksor tendonunun çe.. kimine karşı metacarpo-falangeal eklemin dorsal stabilitesini temin eı.. mektir. Tractus intermedius ise orta şematik c-örünümü A - lateral bantlar, B - central tendon (tractus intermedius), C - m. lumbriealls, D - m. lnterosseus (*) Oberarzt der traumatologischen Abteilung der Paracelsus-Klinik Marl Bu ekstensor sistem parmağın muhtelif yerlerinde çeşitli sebeplerle kopabilir. Rüptür, akut olarak ya tendonun keskin bir cisimle yahut ekstension durumundaki parmağa birdenbire bir kuvvetin isabetiyle, ya- -142-
CAVLAK hut ta kronik yanık sonucu veya romatoid artritis'de destruksion neticesi husule gelir. Kopma, tractus intermedius'un yapıştığı yerde yahut buna yakın yerde olursa proksimal interfalangeal eklemin aktif ekstensionu ortadan kalkar ve daimi fleksion meydana gelir. Lateral bantlar eklemin yanlarından volar istikamete doğru kayıp, orta eklemin fleksorları gibi fonksion göstererek, parmakta tipik bir deformasyon ortaya çıkar. Metacarpo- falangeal ve distal interfalangeal ekleınler hiperekstension, proksimal interfalangeal eklem ise fleksion durumundadır (resim 1). Bu deformasyonun bertaraf edilmesi taze vak' alarda problem teşkil etınez. Riiptüre olan kısım atravmatik 5/0 Mersileııe ile adapte edildikten sonra, parmak metacarpo-falangeal eklem hafif flekte, interfalangeal eklemler ekstensionda olmak üzere 5 hafta için alçıya alınır. Problem teşkil eden vak'alar es~ \ şekil 2: Littler tekniği. Extrinsic ve interosseus ekstensor Lumbricalis ve retinacular ligamentten ayrılarak eklem üzerinde mekanizması. d @ birleştirilir. a - interosseus, b - lumbricalis, c - oblik retinacıılar ligament, rüptüre olan tractus intermedius şekil 3 : Matev tekniği. Lateral bantlardan biri dij'erine nazaran daha aşağıdan kesilip central tendonun ioinden geçirilerek orta falanksın basisine fikse edilir. Diğer lateı al bant ise stumf'la birleştirilir. ~- >l, ;' '<i i,l -- " -.143_
ZEYNEP - KAMİL TIP BÜLTENİ kiıniş yahut tendonda defek gösteren vak'alardır. Proksimal interfalangeal ekleınin ekstensionunu tekrar kazandıran metotlar içinden Littler, Matev ve Fowler tarafından tarif edilen metotları gösterebiliriz (şekil 2-4). Bu metodlarda tendon grefi yahut te11don transpozisyonuyla rekonstruksiona gidilmektedir. 1968 de V. Salvi tarafından tarif edilen ve daha basit olan teknikle ameliyat ettiğimiz vak'alardan men1nuniyet verici neticeler alı11n11ştır. Teknik: şekil 4: Fowler tekııiği : Bm ada tendon grefi kullanılır. Tendon, lateral bantların birleştiği yerde alttan geçirilerek, proksimal eklem çapraz olmak iizere yanlarda interosseus'a bağlanır. 1 - terminal tendon, il - teııdon grefi. üzeı-inde 5 - : Boutonniere deformasyonunun Salvi metoduyla korreldürü (teknik tekste. izah edilmiştiı ). A - eklem kapsülünden elde edilen lambo, B ~ lateral bant. Subaksillar anestezi ve pnömatik turnike altında proksimal interfalanşekil --144-
CAVLAK Resim 1: Tractus inte:rmedius rüptürii sonucu n1eyclana g.elen tipik deformasyon. Resim 2: Intı aoperatif kapsüler lamhomm teşkili (okla gösterilmiştir) ve ikisinin scperat dikişle eklem sırtında bil'leştirilnıesi. ~145~
ZEYNEP~ KAMİL TIP BtJLTENİ Resim: 2 resim 3 : Ameliyat bitimindeki durum '~146-
CAVLAK resim 4 : 3 ay sonraki post operatif durum. Orta eklem ekstensionda 10 defisit göstermektedir. resim 5 Aynı hastanın sağ eli -147-
ZEYNEP-KAMİL TIP B'üLTENİ geal eklemin dorsal kısn1ına (S) şek~ linde şak yapılır. Volar kısma doğru disloke olmuş olan lateral bantlar isole edildikten sonra, ekartörle orta kısma çekilir. Eklemin her iki yan111dan uygun uzunlukta dik dört~ gen şeklinde capsüler bir lamba teşkil edilir ve bunlar yukarı doğru kal~ dırılarak, lateral bantlar altta olmak üzere, birbirleriyle birleştirilir. Yandan sokulan Kirschner teliyle eklem fikse edilip parmak alçıya alınır (şekil 5-7). Vak'a: 32 yaşındaki hastamız basket oynarken topu küçük parırıağına çarp~ tırmış ve parmağın orta eklemden çıktı,ğını görmüş. İlk tedavisi yapılarak çıkık yerine konmuş. Zamanla küçük parmağın bükük durumda kal.. <lığını ve gerilmeye iştirak etmediği.. -. - ni müşahade ederek kliniğimize gel di. Tractus intermedius'un orta ek leın hizasında rüptürü teşhisiyle has.. ta servise yatırılıp yukarıda izah edi.. len teknikle ameliyatı yapıldı (resim 2~5). ÖZET Boutonniere deformasyonundan ve tedavisinden bahsedildi. Salvi tarafından tarif edilen teknik anlatıldı. ZUSAMMENF ASSUNG Es wurde über die Knopfloehdefor mitaet und ihre Behandlung gesprochen und wurde die von Salvi angegebene Technik erklaert. LİTERATCB 1 - Littler, J. W., and Eaton, R. G. Redistrution of Forces, in the correction of the Boutonniere Deformity. Journal of Bone and Joint Surgery, 49A:1267 (1967). 2 -- Matev, I.: Transposition of the Lateral Slips of the Aponeurosis in Treatment of Long -. stanting «Boutonniere Deformity» of the Fingers. British Journal of Plastic Surgery, 3 --- Salvi, V.: Technique for the Buttonhole Deformity. The hand, voluıne l, Nr. 2, 96-97 (1989) 4 - Flatt, A. E.,: The Care of Minor Hand Injuries. St. Louis. C. V. Mosby Comp.any (1959) 5 -- Kaplan, E. B.: Anatomy, Injuries and Treatment of the Extensor Apparatus of the Hand and the Digits. Clinical Orthopaedic, 13, 24 (1959). -148~-