TET 1 ÇÖZÜMER IVI BINCI 1.. Şekil-I Şekil-II elektrikli süpürge ıvıların basıncı iletme özelliğinen yararlanılarak günlük ayatta kullanılan pek çok araç varır. Emme-basma tulumbaları, cenereleri, irolik frenler ve irolik krikolar bunlaran bazılarıır. Elektrikli süpürge ise gazların basıncı iletmesi özelliğinen yararlanılarak yapılmış bir araçtır. Şekil-III orua veriliği gibi serumaki kol seviyesinen yüksek olmalıır ki basıncın yüksek oluğu yeren üşük oluğu yere yani kol seviyesine areket eebilsin. I. ve III. üzeneklere serum kol seviyesinen yüksekte oluğunan asta sıkıntı yaşamaz.. peal 4. fren papucu = 1 1 O tekerlek rene uygulanan kuvvet, üzerine bir basınç oluşturur. Bu basınç, tarafınan er yere iletilerek fren papucu üzerine kuvvet oluşturur ve tekerleğin önmesini engeller. ynı zamana lar sıkıştırılamaz. Eğer lar sıkıştırılmış olsayı bu sistem zor çalışırı. Bu uruma fren sisteminin çalışma prensibi, ların basıncı iletmesi ilkesine ayanır. ıvılar basıncı iletir. üçük piston üzerineki 1 1 ağırlıklı aamın oluşturuğu basıncı, 1 tarafınan er yöne iletilir ve ağırlıklı arabayı kalırır. Denge urumuna, 1 = 1 Bu urumun neeni, ların basıncı iletmesi MDDE, II VE ICI 6
5. 7. Z T 1 Şekil-I Şekil-II uyun fışkırması erinliğe bağlıır. kabınaki elikten fışkıran yun aa yükseğe çıkması, eliğin bulunuğu noktaaki basıncın aa büyük oluğunu göterir. Bu a basıncın erinlikle orantılı oluğunu gösterir. > 1 & > 1 I. ve II. neenler oğruur. atılar kuvveti, lar basıncı iletir. III. neen yanlıştır. Bileşik kaplara seviyesi kabın şekline bağlı eğil musluğu açılırsa, ve Z kaplarınaki seviyeleri eşit I. yargı oğruur. ve muslukları açılırsa tüm kaplaraki seviyeleri eşit II. yargı oğruur. ve muslukları açılırsa tüm kaplaraki seviyeleri eşittir. ncak kapların şekilleri üzgün olmaığınan kaplara biriken miktarları akkına kesin birşey söylenemez. III. yargıa kesinlik yoktur. 6. I III V 8. kabı yukarı oğru aralığı için kaptaki yüksekliği zamanla aa ızlı artar. basıncı zaman Dolayısıyla kabın tabanına etki een basıncının artış miktarı artarak şekileki gibi I II sı sı IV VI Z sı li, basıncının nın cinsine bağlı oluğunu göstermek için aynı yükseklikteki muslukları açmalıır. Bunun için e II, IV, VI musluklarını açmalıır. Banu, basıncının nın erinliğine bağlı oluğunu göstermek için I, II veya III, IV veya V, VI musluklarını açmalıır. li II, IV, VI Banu V, VI M kabı yukarı M oğru genişleiği için kaptaki yüksekliğineki artış zamanla yavaşlayarak şekileki gibi I " II " M III " kabının şekli üz- gün oluğunan kaptaki yüksekliği yani erinlik üzgün olarak zamanla artar ve şekileki gibi erinliği III zaman basıncı II zaman 64 MDDE, II VE ICI
TET ÇÖZÜMER IVI BINCI 1. 4. m = m I II III Ta ba na et ki yen sı vı ba sınç kuv ve ti, ta ban an şe kil e ki gi bi çı kı lan ik ke sik li çiz gi le rin ara sın aki ger çek ya a sa nal sı vı nın ağır lı ğı na eşit tir. V. = V. = = = = = g =..g +..g = 4 g sı sı I kabına : 1 < 1 II kabına : > = 4. III kabına : > Buna göre yalnız I kabına < ır. 5. 1 III sı =.. g. =.. g. sı 4 = & = 4 I II ıvının özkütlesine iyelim. 1 =.. g. = 6 g = g =.. g. = g Buna göre, 1 > >. 6. M Şekil-I yatay üzlem ıvının ağırlığına iyelim. Şekil-II a bın ta ba nı na et ki yen sı vı ba sınç kuv ve ti, ta banan Şe kil - I ve Şe kil - II e ki gi bi çı kı lan ik ke sik çiz gi ler ara sın a ki ger çek ya a sa nal sı vı nın ağırlı ğı na eşit tir. Şe kil - I : 1 < Şe kil - II : ı 1 > Şe kil - I ve Şe kil - II e kabın e uygulaığı basınç kuvveti eğişmez. = kap + ır. sı sı Z sı M = = M.. g. =..g. =. Z.g. = g = = Z =, =, Z = =.. g = g I. yargı oğruur. m > m II. yargı yanlıştır. m > m Z III. yargı oğruur. MDDE, II VE ICI 65
7. sı sı 4 9. O ı k. yatay 1 sı sı ı Şekil-I Şekil - I e: =.. g +.. g = 4 g Şekil - II e: Şekil-II al rac n noktas na göre torkunu al rsak;. O =. =. O 4 =.. g+.. g 8 =.. g ı ve basınçları taraf tarafa oranlanırsa, 8 g = 4g = = 1 = 1... ( 1) = k. x... ( ) (1) ve () enklemleri eşitlenirse,.. = kxolur.. O 1 Buna göre, x s k flma miktar, s v n n özkütlesi ye ba l e il 10. 8. basıncı 0 t 4t 6t zaman ap o lun ca ya kaar, nok ta sın a ki sı vı ba sın cının za man la e ği şim gra fi ği şe kil e ki gi bi istonlar ağırlıksız ve sürtünmesiz, cisminin ağırlığı ve seviyeleri arasınaki fark kaar oluğunan, = +. = olur.. Bu uruma pistonu üzerineki cismi alınığına pistonu üzerine- ki basınç olacağınan seviyeleri arasın- aki fak pistonu yukarı çıkar. 66 MDDE, II VE ICI
TET ÇÖZÜMER IVI BINCI 1. İlk uruma: =.g = g + g = 6g M = g + g M = 9g arışımın özkütlesi; = + = on uruma: sı sı M. Z sı sı 1 sı ascal prensibine göre; 1 = = ı =..g = 4g.. g =..g =..g +. Z. g ı = 4..g = g = = + Z ı M = 5..g = 10 g Bu na gö re, son u rum a, ve M nok ta la rın a sı vı ba sın cı ar tar. = > = Z > Z Bu na gö re, > > Z ı sa ca, öz küt le si en kü çük olan sı vı en üst ü zeye bu lu nur. ı vı lar öz küt le le ri ne gö re yu ka rı an aşa ğı ya oğ ru kü çük ten bü yü ğe oğ ru sı ra la nır lar.. İçe ri si a va o lu es nek ba lon ü şey yu ka rı ya oğ ru çı kar ken, ba lo na et ki yen ba sın cı aza laca ğın an ac mi ar tar. I. yar gı oğ ru ur. ava Ba lo nun ac mi ar tar ken yük sek li ği e ar tar. =.. g ba ğın tı sı na gö re, nok ta sın a ki ba sın cı ar tar. esnek balon II. yar gı oğ ru ur. 1 a ve T sabit V ol u ğun an, ba lo nun için e ki a va nın ba sın cı aza lır. III. yargı oğruur. 4. yük sek li ğin e ki sı vı nın boşluk oluş tur u ğu ba sınç açık a va ba sın cı na eşit tir. o o =..g yük sek li ği sı vı nın öz küt lesi ne, çe kim iv me si ve o a bağ lı ır. ı vı nın öz küt le si, sı cak lı ğa; açık a va ba sıncı ise ba ro met re nin e niz se vi ye sin en olan yük sek li ği ne bağ lı ır. Bo ru nun ça pı na bağ lı e ğil MDDE, II VE ICI 67
5. 7. sı N sı cismi sının içine askıa kalığınan, = = cisminin sınaki engesinen, kal. = V batan. = V. V. = V. = ve N noktalarınaki basınçları, =. =. N =. =. ve N oranlanırsa,. = = N. ve larının kütleleri eşit oluğunan, m = m.. =.. = 4 I. yargı oğruur. = 4 =. 4g. 4 = = g.. = II. yargı oğruur. ıvıların tabanlarına uygulaıkları basınç kuvvetleri =.4. g = 4g =.g. = 4g = III. yargı oğruur. =.. ay x kaar sıkıştığına bu kuvvet, yay kuvveti ile engelenmiştir. yay = k.x =.. 1 6. ıvı tarafınan pisto- na uygulanan kuvvet, T ayaki sıkışma miktarı kabın kesit alanı 1 e bağlı eğil ıvı saflığı özkütleyi etkileyeceğinen x i e etkiler. 8. ı vı ba sınç kuv ve ti nin e - kuvvet ğe ri kap ta ki yun ağır lı ğı ile oran tı lı ır. Mus luk tan akan yun e bi si (akış ı zı) sürek li aza lır. ma boş kap ta ki zaman yun küt le si ar tar. r tış ı zı ba sınç e ği şi mi ne eniy le aza lır. Bu u rum a sı vı ba sınç kuv ve ti nin ar tı şı aza lır. uv ve tin za man la e ği şi mi şe kil e ki gi bi 68 MDDE, II VE ICI
9. sı Z sı N M sı ıvıların konumlarına göre, > > Z I. yargı oğruur. = yazılamaz. ve aynı izaa ama ve Z larının özkütleleri eşit olmaığınan basınçlar eşit olamaz. II. yargı yanlıştır. M > N III. yargı oğruur. zaman yatay yer 10. Ön ce ka bın II. ke - si mi olar. a bın ta ma mı 9t sü re e ol u ğun an yük sek li ğin e ki II. ke sim t sa ni ye e o lar. Bun an I II son ra t sa ni ye e I. ke sim o lar ve t anın an son ra kabın ta ma mı zaman basınç la oğ ru oran- tı lı ola rak o lar. Ba sınç yun yüksek li ği ile oran tı lı t t 6t 9t ol u ğun an II. kesim o lar ken I. bö lüm e ki ba sınç sı fır on ra ız la ar tar. u se vi ye si ol uk tan son ra oğ ru oran tı lı ar tar. Ba sın cın za man la e ği şi mi gra fik te ki gi bi MDDE, II VE ICI 69
TET 4 ÇÖZÜMER IVI BINCI 1. seviyesine kaar üç musluktan a akar. seviyesinen sonra kap iki eşit parçaya ayrılır. bölme ve musluğunan, bölme e Z musluğunan akar. Bu u- ruma Z en yun akma süresi ve sürelerinen Z büyük u seviyesi gelene kaar iki musluktan akar. eri kalan kısım en akar. Bu uruma t > t t Z > t > t bulunur.. ap ta ki üyatay üzlem ze yi ne ka ar boşal tıl ı ğın a, ba lo- na et ki yen basın cı azal ı ğın an esnek gaz ac mi ar tar. balon musluk I. yar gı oğ ru ur. ip T 0 Ba lo nun ac mi artın ca, ba lo na et ki- yen kal ır ma kuvve ti art tı ğın an, ip te ki T ge ril me kuv ve ti ar tar. II. yar gı oğ ru ur. m = ba ğın tı sı na gö re, V art tı ğın an ba lo nun V için e ki ga zın öz küt le si aza lır. II I. yar gı yanlıştır.. m M gaz T 0 ip esnek balon 4. İlk uruma noktasınaki basıncı, 1 =. =. =.. II I V V cisminin özkütlesi, nın özkütlesinen küçük oluğunan cismin bir kısmı batacak şekile yüzer ve yı bir miktar yükseltir. Cismin batan acmi, V batan. = V cisim. cisim V batan. = V. V batan = V aptaki seviyesineki artış, V kaar yükseltirse V D kaar yükseltir. V.D = V. D = 4 Bu uruma noktasınaki basıncı, = ( + 4 ). = 5. 4 = 5.. 1 ve oranlanırsa, 1.. 4 = = 5 5.. D cis mi ka bı nın içi ne ko nur sa, kap ta ki yüksek li ği ar tar. Ba lo na et ki yen ba sın cı art tı ğın an ba lo nun ac mi aza lır. I. yar gı oğ ru ur. Ba lo nun ac mi azal ı ğın an, ba lo na et ki yen kalır ma kuv ve ti azalır, ip te ki T ge ril me kuv ve ti aza lır. II. yar gı oğ ru ur. =.. g ba ğın tı sı na gö re, yük sek li ği art tığın an, M nok ta sın a ki ba sın cı ar tar. II I. yar gı oğ ru ur. 5. İlk u rum a, =..g +..g = g ı vı ka rı şı mı nın öz küt le si, k < <. g. kar kar < g Bu na gö re, kar < sı sı 70 MDDE, II VE ICI
6. M 9. M, ve M kaplarınaki lar özeş ısıtıcılarla eşit süre ısıtılıklarına: M > > kabının tabanına yapılan basıncı eğişmez. I. yargı oğruur. kabının tabanına yapılan basıncı azalır. II. yargı oğruur. M kabının tabanına yapılan basıncı artar. III. yargı oğruur. a bın ü şey ke si ti a ral ı ğın an t sa ni yee sevi ye si olursa, t anın a se vi ye si en bü yük ı vı ba sın cı = g ol u ğun an t 1 anın a ba sınç ise t anın a ba sınç en bü yük Mus lu ğun e bi si sa bit olu ğun an, kap ta ki yun küt le si eşit za man a eşit miktara artar. t anın a m ise t anın a m 7. kal = V bat..g 10. M +y O y kuv ve ti ar tar sa ba sınç, = ol u ğun an artar. ar tın ca ba lo nu n ac mi V aza lır. u yun ba lo na uygu la ı ğı kal ır ma kuv ve ti aza lır ve ba lon y yö nüne a re ket eer. I. ve II. yargılar oğruur. III. yargı yanlıştır. 8. ap 9t sü re e ol u - basıncı ğunan er bir böl me t sü re e o lar. 0-t ara lığın a bir böl me o la rak sı vı yük sek li ği ne çı kar 0 t t 6t 9t zaman ve ba sınç t-t aralı ğın a ise i ğer iki bölme o la ca ğın an sı vı ba sın cı 0-t ara lı ğı na gö re a a az ar tar. t-6t za man ara lı ğın a ka lan i ğer boş üç böl me si o lar ken nok ta sın a ki sı vı yüksel me ye ce ğin en, ba sınç bu za man ara lı ğın a e ğiş mez. 6t-9t za man ara lı ğın a ki üst te ki üç bölme o la ca ğın an sı vı ba sın cı olur ve ba sın cın za ma na gö re e ği şim gra fi ği şe kil e ki gi bi ap 9t sü re e ol uğun an er bir böl me t sü re e o lar. 0-t za man ara lı ğın a nok ta sın a sı vı olma ya ca ğın an ba sınç sı fır ır. t-4t za man ara lığın a nok ta sı nın bu lun u ğu böl me ola ca ğınan sı vı ba sın cı üz gün ola rak ar tar. Di ğer za man ara lık la rı a in ce len i ğin e basıncı sı vı ba sın cı nın za mana zaman gö re e ği şim gra fi ği şe kile ki gi bi 0 t 4t 6t 9t MDDE, II VE ICI 71
TET 5 ÇÖZÜMER IVI BINCI 1. 4.. sı sı Z sı Z yatay yer ıvı basınç kuvvetleri eşit oluğuna göre, basınçlar, =. =. = Z. Buna göre, > > Z x İlk uruma seviyeleri aynı oluğunan piston ağırlıksızır. noktasınaki basıncı; =.g noktasınaki basıncının olması için, açık kollara kaar aa yükselmeli.x =. +. x = + x = & x = M x 1 x x ış kı ran sı vı la rın ye re üş tük le ri nok ta la rın kap la ra uzak lı ğı fış kır ık la rı nok ta a ki sı vı ba sın cı ile orantı lı ır. M > = oluğunan x > x 1 = x 5.. M 4 4 aplar oluncaya kaar özkütleli lar ekleniğine, kar = kar > karm < =. kar.g bağıntısına göre, ve g sabit oluğunan, > > M =..g = 6..g. =..g =..g. 6 = g g = 7 MDDE, II VE ICI
6. sı M sı M Z sı 8. yük O T küçük büyük 1 piston piston ıvı basınç kuvvetleri eşit oluğuna göre, = = M.. g. =.. g. =. Z. g. = 6 = Z = = Z = apların tabanlarına yapılan basınçları, =.. g = g =.. g M =.. g = 6 g Buna göre, M > > ük en ge e ol u ğu na gö re, O nok ta sı na gö re tork alı na cak olur sa, IOI. T= IOI. T = IOI. IOI Basınç eşitliğinen, 1 = T 1 + + yük = 1 IOI. 1 + IOI + y ük = 1 istonlar ağırlıksız oluğuna göre, 1 = = 0 ır. IOI. IOI = yük 1 yük eğerini bulabilmek için nın özkütlesinin bilinmesine gerek yoktur. 7. üst yüzey üst yüzey 1 ort 1 a i alt yüzey alt yüzey Şekil-I Şekil-II ort yatay yer Bir yü zey e ki sı vı ba sınç ku vve ti, 1 = ort. 1 = ort. s.g. 1 =. s.g. 1 = ort. = ort. s.g. =. s.g. şek lin e 1 > ol u ğun an 1 > III. yargı oğruur. I. ve II. yargılar yanlıştır. MDDE, II VE ICI 7
9. ap t sü re e ol - u ğu na gö re t süre e sı vı se vi ye le ri t sa ni ye e nok ta sın a ki basınç, nok ta sına ki ba sınç olu ğu na gö re, = =..g = =..g eşit li ğin en = = & = I. yargı oğ ru ur. ap ta ma men ol u ğun a ka rı şı mın öz küt le si, kar = + = + = ve nok ta la rın a ki ba sınç lar, = =..g = 4g = 4 II. yargı yan lış tır. (0 - t) ara lı ğın a nok ta sın a ki ba sınç ar tı şı, =..g =..g = g t anın a nok ta sın a ki ba sınç =. kar.g =..g = 4g t - t ara lı ğın a nok ta sın a ki ba sınç ar tı şı, ı = 4g g = g Bu u rum a > ı III. yargı oğruur. 10. 7/ Şekil-I Şekil-II Şekil-I e Şekil-II e 7 7 1 = g 1 = g= 1 = ır. = = 74 MDDE, II VE ICI
TET 6 ÇÖZÜMER IVI BINCI 1. Ba lon aşa ğı ya oğru iner - ken ba sın cın an o la yı ac mi aza lır. Ba lo nun acmi aza lın ca yük sek li ği aza la ca ğın an, nok tasın a ki ba sın cı aza lır. u ba sın cı, =. s. g esnek balon ava ip 4. abın er iki uruma, ve M noktalarınaki basınçlarını yazalım. Şekil I e: Şekil II e: =..g =..g =..g =..g M =..g M =..g Bu uruma, ve M noktalarınaki basınçları; rtar Değişmez M zalır. =. g ba ğın- tı sı na gö re art tı ğı için, ka bın ta ba nına ki ba sın cı artar. I. yar gı oğ ru ur. piston boşluk 5. M u yun ka bın ta banı na uy gu la ı ğı ba- sınç kuv ve ti yun x ağır lı ğı na eşit ol uğun an, ka bın ta ba nı na et ki yen ba sınç kuv ve ti e ğiş mez. II. yar gı oğ ru ur. is to na et ki yen ba sınç kuv ve ti art tı ğın an, pisto nu en ge e tu tan kuv ve ti ar tar. II I. yar gı oğ ru ur. kar = kar > kar < M Buna göre, > > M 6. I piston. o piston II. o piston 1 istonlara aynı açık ava basıncı etki ettiğinen, = +. 1.g Buna göre, o açık ava basıncının eğişmesi kuvvetinin büyüklüğünü eğiştirmez. I. uruma: =.. g II. uruma:. = ( + ). ı ı = ı = g g ı = MDDE, II VE ICI 75
7. 8. 5 N 8 Bi rim ala na et ki een ba sınç kuv ve ti o nok ta a ki ba sınç tır. ı vı ba sın cı, sı vı nın e rin li ği ne ve öz kütle si ne bağ lı ır. Buna göre noktalaraki basınç kuvvetleri yani basınçlar; =. = =. = M =. = N = 5. = 5 Bu u rum a, = I. eşit lik oğ ru ur. M > II. eşit lik yan lış tır. = N = 5 eşit lik le rin en, N = 5 II I. eşit lik oğ ru ur. N M M 9. 10. sı sı M ıvılar karıştırılmaan önce: = g = g +.g = 5.g M = g +.g = 4 g ıvılar karıştırılıktan sonra: kar = + = = g = g & rtar ı / / ı = g +.g = & rtar ı M =..g = 4g & Değişmez M s v s s v s Z s v s M Mus luk lar an bo şa lan sı vı nın ac mi bu nok ta lar aki sı vı ba sınç la rı o la yı sıy la ız la rı ile oğ ru orantı lı ır. y nı sü re e en akan sı vı nın ac mi V ise, en akan sı vı nın ac mi V en bü yük ap se vi ye si ne ka ar bo şal ık tan son ra i ğer böl me se vi ye si ne ka ar ki sı vı sa e ce mus lu ğun an akar. Do la yı sı ile en V ac min e akar sa en V en a a faz la sı vı akar. II. ve III. yargılar oğruur. I. yargı yanlıştır. ve kapları ik silinir biçimine oluğunan, =, =, Z > I. yargı oğruur. ıvı basınç kuvvetlerinin büyüklükleri eşit oluğunan, = = M..g. =..g. =. Z.g. = = Z II. yargı oğruur. = = Z = oluğunan ların yaptıkları basınçlar, = g = g M = g III. yargı oğruur. 76 MDDE, II VE ICI
TET 7 ÇÖZÜMER IVI BINCI 1.. sı 1 1 piston sı 4 istem engee oluğuna göre, sının noktasına yaptığı basıncı, =.4. g noktasınaki toplam basıncı, T = 4 g + g = 6 g = 1 = 1 =..g 1 1 ağırlığını bulunabilmek için 1, ve bilinmeli. 1 4. 1 = g...(1) = g...() (1) ve () numaralı enklemler oranlanırsa; 1 = g g 1 = 4 4 yatay yer 1 Bir yü ze ye et ki een ba sınç kuv ve ti nin bü yük lüğü, yü zey ile or ta la ma e rin li ğin ve nın özkütlesinin çar pı mı ır. Buna göre, 1 = 4...g = 8g =.4..g = 4g =...g = 4g Buna göre; 1 > = 4 MDDE, II VE ICI 77
5. sı sı Şekil-I Şekil-II 8. 1 Her iki şekile ların kapların tabanlarına yapılan basınçları yazılıp oranlanırsa, g + g 6 = = g + g 5 5 = 6 nok ta sı na ya pı lan ba sıncı, =.. g + ( + + ).. g = g + 6g = 7g I. yar gı oğ ru ur. yüzeyine ya pı lan ba sıncı, 6. ava akımı =.. g +.. g = g yü ze yi ne et ki een ba sınç kuv ve ti, 1 esit alanı aralıkça akışkanın ızı artar. Hızın arttığı yere basınç üşer. kışkanlar basıncın yüksek oluğu yeren üşük oluğu yere oğru areket eerler. Bu olay I, II ve III ilkeleri ile açıklanabilir. =. = (g). = 6g II. yar gı oğruur. yü ze yi ne et ki een ba sınç kuv ve ti, = 1. +... g... g.. g. = + + n = g + g 4 15 = g 4 II I. yar gı yan lış tır. CE V B 7. 1 Basınç eşitliğinen, 1 = +..g = bağıntısına göre, 1 > > +..g 78 MDDE, II VE ICI
9. M sı sı Z sı ı vı la rın kap la rın ta ban la rı na uy gu la ık la rı ba sınç kuv vet le ri eşit ol u ğu na gö re, > I. yargı oğruur. = Z =..g. =..g. =. Z.g. = = Z III. yargı oğruur. apların tabanlarınaki basınçları, = = Z = =..g =..g Z =..g II. yargı oğruur. 10. u cen e re sin e kol lar a ki se vi ye le ri nin eşit ol ma sı için ba sınç lar eşit ol ma lı ır. Her bir cis min ağır lı ğı ise pis ton lar üze rin e ki ci sim sa yı sı n ve n ol mak üze re, n. n. = & n = n ol ma lı ır. Bu u rum a ve pis ton la rı üze rin en bi rer ci sim al mak la ve ya pis to nu üze ri ne öz eş ci sim ler en iki ta ne koy mak la bu eşit lik sağ lan mış MDDE, II VE ICI 79
TET 8 ÇÖZÜMER IVI BINCI 1. cis mi sı vı an çı ka rı lıp cis mi nin içi ne atı lır sa cismi nin ba tan ac mi ar tar. Bu u rum a nok ta sın a ki sı vı ba sın cı ar tar. ve ci sim le rinin top lam ba tan a cim le ri iki u rum a a ay nı ol u ğun an nok ta sın a ki sı vı ba sın cı eğiş mez. T 0. ω y,,, I II III yatay ap y ek se ni et ra fın a ω açı sal ı zı ile ön ü rülü ğün e ya bir mer kez kaç kuv ve ti et ki eer ve kol lar a ki se vi ye le ri e ği şir. II I. kol a ki mer kezkaç kuv ve ti (mω r) en bü yük ol u ğun a se vi yesi en bü yük I ve II kol la rı ön me ek se ni ne eşit uzak lık ta ol u ğun an se vi ye le ri ( 1 = ) ol lar a ki ba sın cı, > 1 = ol u ğun an, > 1 = 4. M. 1 yatay sı sı Z sı M = = Z = oln. ıvıların kapların tabanlarına yapmış olukları basınçlar, = > M < Buna göre, > > M İlk uruma, =. g ir... ( 1 ) sv + 1 5. boru o o istonların alanları yarıya inirilirse, l = sv g + 1 l = g ir...( ) sv + 1 (1) ve () enklemlerinen, l = CE V B kap abın açık yüzeyine o açık ava basıncı etki eer. Borunun kesiti genişleiğine ızı azalır. Basıncı artar. Hız arttığına basınç azalır. Basınç farkınan olayı kaptaki yükselir. Bu urum; I, II ve III neenleriyle açıklanabilir. 80 MDDE, II VE ICI
6. 8. V 1 1 V 1 x 1 x Şekil-I Şekil-II Öz eş yay lar a ki sı kış ma lar ay nı ol u ğun an yaylar a ki kuv vet ler ay nı ır. Bu u rum a, I. kap ta, 1 =.(..g + II. kap ta, =.(..g + III. kap ta, ) = g + ) = g + Şe kil - II e mus lu ğun ol u ğu yer e ki ba sın cı, Şe kil - I e ki mus lu ğun ol u ğu yer e ki ba sın cına gö re bü yük ol u ğun an V > V 1 I. yar gı ke sin lik le oğ ru ur. t t 1 = = g g 1 =.(..g + ) = g + 1 > & t 1 > t Buna göre, > > 1 II. yar gı kesinlikle oğ ru ur. x = V. t ba ğın tı sı na gö re V ve t e ğer le ri ke sin bilin me i ğin en, 9. II I. yar gı için ke sin bir şey söy le ne mez. sı sı Şekil-I Şekil-II 7. sı I sı II sı III yatay yer I. ko la sı vı sı ö kül ü ğün e II. kola ki sı vı sı nın yük sek li ği aza lır. Bu u rum a sı vı sı na uy gula nan ba sınç aza lır. ol lar a ki sı vı yük sek lik le ri ar ta ca ğın an nok ta sın a ki ba sınç ar tar. II. ka bın ke sit ala nı art tı ğın an I ve II kol la rı ara sın a ki sı vı yük sek lik far kı aza lır. Şekil-I e: =..g +..g =..g =..g. = 9..g. abın e uygulaığı basınç kuvveti, kabın toplam ağırlığına eşittir. kap = toplam Şekil-II e: ı =..g +..g = 5..g ı > I. yargı oğruur. ı = 5..g. = 10..g. ı > II. yargı yanlıştır. ı kap = toplam ı kap = kap III. yargı oğruur. MDDE, II VE ICI 81
10. yukarı aşağı ke sit li pis ton aşa ğı itil i ğin e ke sit li pis ton aşa ğı ke sit li pis ton yu ka rı a re ket eer. Çün kü ke sit li pis to na uy gu la nan sı vı kal ır ma kuv ve ti a a bü yük tür. Bu u rum a ke sit li pis ton basınç tan o la yı ka ar aşa ğı iner se, ke sit li piston ı ka ar yu ka rı çı kar. ı e ğe ri,. +. =. ı = ı & ı = CE V B 8 MDDE, II VE ICI