Dişi Genital Sistem Anomalileri
KLEİNEFELTER SENDROMU 47,XXY karyotipine sahip (XXXY gibi diğer varyasyonlar da olabilir) 1:500 erkek insidanla cinsiyet farklanmasıyla ilgili anomaliler içinde en sık görülenidir. Anomali infertilite, jinekomasti, cinsiyet gelişiminin çeşitli derecelerdeki eksikliği ve androjen yetersizliği ile karakterizedir.xx homologlarına ait non-disjunction bu sendromun en sık nedenidir.
GONADAL DİSGENEZİS Hastanın oositleri yoktur ve overleri de streak gonad şeklindedir. Bireyler, fenotip açısından dişidir;fakat XY de dahil değişik tipte kromozomal komplemanlara sahip olabilirler. XY dişi gonadal disgenesiz (Swyer sendromu) SRY genindeki nokta mutasyon ve delesyonların sonucudur. Hastalar normal dişi görünümündedir ama pubertede sekonder seksüel karakterleri geliştiremez ve menstrüasyon görmezler.
Turner sendromuna sahip hastaların da gonadal disgenesisleri vardır. Bu çocukların büyük çoğunluğunda 45, X karyotipi ve kısa boy, yüksek damak arkusu, kısa ve yeleli boyun, kalkanımsı göğüs ön duvarı, kalp ve böbrek anomalileri ve ayrık ve içine göçük meme uçları vardır. 45,X olgularında oositlerin mevcut olmamasının nedeni, germ hücre anomalileri değil, oosit kaybındaki artıştır.
Cinsiyet organları erkek ve dişilerde benzer şekilde gelişmeye başladığından cinsiyetin belirlenmesinde ve farklanmasında bazı anomalilerle karşılaşılması şaşırtıcı değildir. Her iki cinse ait özellikleri bir arada taşıyan bireylere hermafrodit denir. Gerçek hermafroditlerin gonadlarında hem testiküler hem de ovarian dokular vardır(ovotestis). Olguların %70 inde karyotip 46,XX tir ve genellikle uterusları da vardır. Dış genital organlar belirsizdir veya daha çok kıza benzer. Bu nedenle hastaların çoğu kız olarak büyütülürler.
PSÖDOHERMAFRODİT Genotipik cinsiyet karşı cinse benzeyen fenotipik görünüm tarafından maskelenmiştir. Overe sahip olanlara dişi psödohermafrodit adı verilir. Dişi psödohermafroditin en sık nedeni konjenital adrenal hiperplazidir (KAH) (adrenogenital sendrom). Adrenal bezlerdeki biyokimyasal anormallikler, steroid hormonu üretiminin azalmasına ve dolaylı olarak adrenokortikotropik hormon (ACTH) yapımının artmasına yol açar. Olguların çoğunluğunda 21- hidroksilasayon inhibe edildiğinden 17- hidroksiprogesteron 11 deoksikortizole dönüşemez. Kortizol yapımındaki defekte yanıt olarak yükselen plazma Acth düzeyi 17 ohp seviyesini iyice arttırır. Bu sırada androjenlerin de yapımı artar hastaların kromozom yapısı 46 XX kromatinleri pozitif ve overleri olmasına rağmen adrenal bezlerden aşırı miktarda salgılanan androjenlerin etkisi ile dış genital organlar erkek yönünde gelişir. Maskülinizasyonun derecesi büyük bir klitoristen tam anlamıyla erkek tipinde dış genital organ yapısına kadar değişiklik gösterebilir.sıklıkla klitoris hipertofiktir, labia majör hipertrofiktir, labia majörler skrotuma benzeyecek kadar birbirine yapışmıştır ve küçük bir persistan ürogenital sinüs vardır.
6 Yaşında bir kız çocuğu. Anormal büyümüş klitoris, kaynaşmış labia majorlar, skrotumu taklit etmış. Kalın-kısa siyah ok, ürogenital sinusun varlığını işaretliyor. Sebep:CAH.
Dış genital organ agenezi: Konjenital olarak penis ve klitori yokluğudur (Şekil-28) Genital tüberkül eksikliği, 7. Hafta esnasında ektoderm-mezoderm etkileşmemesi bu sonucu yapar. Uretra genellikleanusun yakınında perineum içine açılır
Uterus Anomalileri Çeşitli uterus anomalileri (A) Normal uterus ve vajina (B) Uterus didelfis, duble vajina (C) Duble uterus tek vajina (D) Uterus bikornat, (E) Uterus bikornat unikolis (F) Septalı uterus, (G) Unikornat uterus
Uterus Anomalileri (A) Normal uterus ve vajina (B) Uterus didelfis, duble vajina (C) Duble uterus tek vajina (D) Uterus bikornat, (E) Uterus bikornat unikolis (F) Septalı uterus, (G) Unikornat uterus
Serviks agenezi Vajina agenezi
Vajina Atrezisi Vajina atrezisı, vagina plağının kanallanmaması sonucu olur. Vajina septumu oluşur ve yaklaşık 1/80,000 insidansı vardır. Septum orta ve superiyor kısmında olur. Vajina plağının inferiyor son kısmının eksikliği sonucu yırtıksız hymen durumu olur. Vajinal delikleri çeşitli boyutlarda ve sayıda olabilir.
(A) 8 haftalık embriyoda transvers kesitte t.albuginea, testis kordonları, rete testis ve primordiyal germ hücrelerin gelişmesi. (B) 16 haftalık testis ve genital kanallar. Atnalı şekli ST, rete testisle ilişkili, eferent kanallar.
(B) 12 Haftalıkk dişi fetus üreme sistemi gelişmesi, (C) yeni doğan dişi üreme sistemi 12 haftalık dişide üreme sistemi. Paramezonefrik kanaldan (M.k) Uterus tüplerin gelişmesi Yeni doğan dişide üreme sistemi. Paramezonefrik kanaldan (Müller k.)uterus ve tüplerinin gelişmesi
(A)17mmlik embryo, 7 haftalık. (1) glandular uretra plağı ile birlikte gelişen glans penis, (2) ürogenital sinusla devam eden uretral oluk, (3) ürogenital (üretral) katlantılar, (4) labioskrotal şişler, (5) anus. (B) 7,2cm, 10 haftalık fetus. (1) Glandülar (uretral) plak içeren glans klitoris, (2) dış üretral delik, (3) ürogenital sinusa açılış, (4) ürogenital katlantı (labiyum minus), (5) labioskrotal şiş (labium majus), (6) Anus. (C)5,5cm,10 haftalık erkek fetus. (1) glans penis, (2) uretral olugun kalıntısı, (3) kapanma sürecindeki ürogenital (uretral) katlantı, (4) labioskrotalden skrotum olş.
14 haftalık fetusta erkek dış genital organları gelişirken skrotal katlantıların kaynaşması. Okla gösterilen epiteliyal yapı. (B) ve (C) 11 haftalık dişi fetusta dış genital organların dorsal ve ventralden görünüşleri. Dişide bu dönemde genital tüberkül erkeğinkinden daha uzundur. Yapışmamış genital şişkinlikler (GS)
Lateralden dişi genital sistemi şeması. (A) Normal organizma. (B) KAH ye bağlı olarak Dişi Y.H. Anormal gelişmiş klitoris, varlığı süren ürogenital sinus. (A) KAH ye bağlı olarak Dişi Y.H. (Androgenital sendrom) (B) Büyük klitoris, kaynaşmış labia majorlar.
Lateralden dişi genital sistemi şeması. (A) Normal organizma. (B) KAH ye bağlı olarak Dişi Y.H. Anormal gelişmiş klitoris, varlığı süren ürogenital sinus.