İÇİNDEKİLER BİRİNCİ BÖLÜM GİDER MÜHENDİSLİĞİ VE DEĞER MÜHENDİSLİĞİ I. Gider Mühendisliği... 5 Gider Mühendisliğinin Metodolojisi 7, Gider Mühendisliğinde Verimliliğin Ölçülmesi 8, Gider Mühendisliğinin İmal Etme veya Satın Alma Kararlarının Uygulanması 10, Defolu Üretimin Düzeltilmesi 12, Gider Mühendisliği ve Sermaye Maliyetinin Azaltılması 13, Gider Mühendisliği ve Kredili Mal ve Hizmet Alım Politikası 13, Gider Mühendisliği ve Diğer Gider Azaltıcı Yöntemler 14 II. Değer Mühendisliği... 15 Değer Mühendisliğinin Metodolojisi 17, Değerin Ölçülmesi 19 Sorular... 24 Çözümlü Problemler... 25 Karışık Cevaplı Problemler... 32 İKİNCİ BÖLÜM MÜHENDİSLİK EKONOMİSİ KARARLARI I. Ekonomik Kararlar... 38 Mühendisin İşletmedeki Rolü 41, Firma Organizasyon Tipleri 41, Şahıs İşletmeleri 41, Ortaklıklar 42, Şirketler 42, Mühendislik Ekonomisi Kararları 43 II. Büyük Ölçekli Mühendislik Projeleri... 44
Önemli Mühendislik Ekonomisi Kararları 45, Makine-Teçhizat ve Proses Seçimi 46, Makine-Teçhizat Yenileme 47, Yeni Ürün Geliştirme ve Kapasite Artırma 47, Maliyetleri Azaltma 47, Servis Geliştirme Projeleri 48 III. İşletmeyle İlgili Kısa Dönemli Ekonomik Kararlar... 48 Maliyet-Hacim-Kâr İlişkileri 50, Sabit Maliyetler 51, Değişken Maliyetler 51, Toplam Maliyetler 51, Ortalama Birim Maliyeti 52, Marjinal Maliyet 52, Satış Hâsılatı 52, Başabaş (Noktası) Analizleri (BBN Q ) 54, Çok Çeşitli Mamul Bulunması Halinde Başabaş Hesapları 58, Maliyet Hacim İlişkileri ve Kısa Süreli Kararlar 62 IV. Amortismanlar ve Nakit Akımlarının Hesaplanması... 63 Normal Amortisman Metodu 63, Hızlandırılmış Amortisman Metodu 64, Olağanüstü Amortisman Metodu 65. V. Nakit Akımlarının Hesaplanması 65 Sorular... 68 Çözümlü Problemler... 69 Karışık Cevaplı Problemler... 85 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM PARANIN ZAMAN DEĞERİ VE FAİZ ÇEŞİTLERİ I. Faiz ve Paranın Zaman Değeri... 94 Paranın Zaman Değeri 94, Faizle İlgili Kavramlar 95, Ödeme Planları 97, Nakit Akımı Şemaları 98 II. Faiz Hesaplama Metotları... 99 Basit Faiz 99, Bileşik Faiz 99, Basit Faize Karşılık Bileşik Faiz 100, Ekonomik Eşitlik 101 III. Faiz Türleri... 102 Nominal Faiz 102, Reel Faiz 103, Dönem İçi Faizi 105, Dönem İçi Faizlerin Farklı Hesaplanması 105, Dönem Sonu Faizin Dönem İçi Faizleri 106, Aylık Vade Farkları 107, Devamlı Bileşik Faiz 108 IV. Bazı Özel Durumlar... 109 Enflasyon ve Faiz Oranı 109, Döviz veya Türk Lirası Olarak Kredi Alınmasının Karşılaştırılması 110, Depolu Faiz 111, Antisipe (Peşin) Faiz 112, Faiz Hesaplama Dönemi Ödeme Döneminden Farklı Olursa Reel Faizin Hesaplanması 112
Sorular... 114 Örnek Çözümler... 115 Çözümlü Problemler... 117 Karışık Cevaplı Problemler... 125 DÖRDÜNCÜ BÖLÜM FAİZ FORMÜLLERİ VE NAKİT AKIMLARININ EKONOMİK YÖNDEN EŞİTLENMESİ I. Nakit Akımlarının Çeşitleri... 134 Faktör Notasyonları ve Faiz Tabloları 137 II. Faiz Formüllerinin Geliştirilmesi... 138 Gelecekteki Değer F ve Bugünkü Değer P nin Bulunması 138, Yeknesak (Uniform) Seri Değeri A nın Bulunması 146, Her Dönem G Kadar Artan veya Azalan Nakit Akımlarının P (Bugünkü), F (Gelecekteki), A (Yeknesak Seri) Değerlerinin Bulunması 155, Nakit Akımları Geometrik Olarak Artarsa Bu Nakit Akımlarının Gelecekteki Değerinin Hesaplanması 163, Her Yıl Birden Fazla Faiz Hesaplanması Durumunda P, F ve A Değerlerinin Hesaplanması 165, Zamanla Değişen Faiz Oranlarının Hesaplarda Kullanılması 167, Devamlı Bileşik Faiz 167, Bir Yıldan Daha Az Süreler İçin Faiz Hesaplanması 168, Kapitalize Maliyet 169, İskontolu Muameleler 171, Repo ve Repo Faizlerinin Hesaplanması 175 Sorular... 178 Çözümlü Problemler... 179 Karışık Cevaplı Problemler... 201 BEŞİNCİ BÖLÜM BUGÜNKÜ DEĞER VE GELECEKTEKİ DEĞER ANALİZİ I. Proje Nakit Akımlarının Gösterilmesi... 213 Birden Çok Yıl Devam Eden Yatırımlarda Yatırım Tutarının Hesaplanması 213, Toplam Yatırım Tutarının Bulunması 216 II. Bugünkü Değer (BD) ve Gelecekteki Değer (GD) Analizi... 216
Ekonomik Ömürleri Farklı Alternatiflerin Bugünkü Değer ve Gelecekteki Değer Metotları ile Mukayesesi 218, III. Kapitalize Maliyet (Km) Metodu... 220 IV. Net Bugünkü Değer Metodu (NBD)... 221 V. Net Gelecekteki Değer Metodu (NGD)... 223 Sorular... 225 Örnek Çözümler... 226 Çözümlü Problemler... 230 Karışık Cevaplı Problemler... 248 ALTINCI BÖLÜM YILLIK EŞDEĞER MASRAF (YEM), YILLIK EŞDEĞER HÂSILA (YEH), YILLIK EŞDEĞER NET HÂSILA (YENH) VE KÂRLILIK İNDEKSİ (Kİ) METODU I. Yıllık Eşdeğer Maliyet (YEM) ve Yıllık Eşdeğer Hâsıla (YEH) Metodu... 260 Hurda Değerin ve Ekonomik Ömür İçerisinde Ortaya Çıkan Nakit Akımlarının (A) Değerlerinin Bulunması 263, Ekonomik Ömürleri Farklı Projelerin YEM veya YEH ile Mukayesesi 264 II. Yıllık Eşdeğer Net Hâsıla Metodu (YENH)... 265 III. Devamlı Nakit Akımlarında YENH nın Kullanılması... 266 IV. Yıllık Eşdeğer Masraf Metodu ile Başabaş Analizi... 267 V. Birim Maliyetlerin Hesaplanmasında Yatırım Tutarının Etkisinin Maliyetlere İntikal Ettirilmesi... 268 VI. Kârlılık İndeksi (Fayda/Maliyet) Metodu... 269 VII. YENH, NBD, NGD ve KI Metotları Arasındaki İlişki... 271 Sorular... 273 Çözümlü Problemler... 274 Karışık Cevaplı Problemler.. 288
YEDİNCİ BÖLÜM İÇ KÂRLILIK ORANI (İKO), DIŞ KÂRLILIK ORANI (DİKO) VE RANTABİLİTE ORANI (RO) ANALİZLERİ I. İç Kârlılık Oranı Metodu (İKO veya İ*)... 298 II. Çoklu Verim Hali... 301 III. Düzeltilmiş İç Kârlılık Oranı Metodu... 304 IV. Dış Kârlılık Oranı Metodu (DİKO)... 305 V. Rantabilite Oranı Metodu (RO)... 306 Sorular... 309 Çözümlü Problemler... 310 Karışık Cevaplı Problemler... 324 SEKİZİNCİ BÖLÜM GERİ ÖDEME SÜRESİ BİR (GÖS 1 ) VE GERİ ÖDEME SÜRESİ İKİ (GÖS 2 ) ANALİZLERİ I. Geri Ödeme Süresi... 335 II. Geri Ödeme Süresi 1 (GÖS 1 )... 336 III. Geri Ödeme Süresi 2 (GÖS 2 )... 338 IV. GÖS 2 ve NBD, NGD,YENH Arasındaki İlişki... 340 V. Klasik Olmayan Nakit Akımlarının GÖS 1 ve GÖS 2 Metotlarına Göre Analizi... 341 Sorular... 343 Çözümlü Problemler... 344 Karışık Cevaplı Problemler... 361 DOKUZUNCU BÖLÜM BAĞDAŞMAZ YATIRIM PROJELERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE EK YATIRIM ANALİZİ I. Bağımsız, Bağımlı ve Bağdaşmaz Yatırımlar... 370
NBD, NGD, YENH Metotları Kullanarak Projelerin Seçilip Sıralanması 371, İKO ve KI Metotlarının Kullanılarak Projelerin Seçilip Sıralanması 373 II. Ek Yatırım Analizi: Alternatiflerin Ekonomik Ömürleri Eşit... 374 III. Ek Yatırım Analizi: Alternatiflerin Ekonomik Ömürleri Eşit Değil... 375 IV. Ek Yatırım Analizinde Çoklu Verim Hali... 376 V. İkiden Çok Alternatifin Ek Yatırım Analiziyle Seçilip Sıralanması... 377 Sorular... 380 Çözümlü Problemler... 381 Karışık Cevaplı Problemler... 400 ONUNCU BÖLÜM YENİLEME YATIRIMLARI I. Yenileme Yatırımlarının Sebepleri... 412 II. Yenileme Yatırımlarının Sınırlı Bir Süre İçin Yapılması... 416 III. Yenileme Yatırımlarının Sınırsız Süreler İçin Yapılması... 420 IV. Eski Sabit Varlığın Şimdiki Hurda Değerinin Yeni Sabit Varlığın Alış Değerinden Düşülmesi... 421 V. Minimum Ekonomik Ömrün Bulunmasıyla İlgili Analiz... 422 VI. Amortismanlar, Vergiler ve Yenileme Analizindeki Tesirleri... 423 VII. Vergiler Nazara Alındığında Yenileme Yatırımlarının Analizi... 434 Sorular... 438 Çözümlü Problemler... 439 Karışık Cevaplı Problemler... 458 ON BİRİNCİ BÖLÜM BELİRSİZLİK VE RİSK ANALİZLERİ I. Riskli Yatırım Projelerinin Değerlendirilmesinde Yöntemler... 469 Riskle İlgili Duyarlılık Analizleri... 469 Olasılık Dağılımı Yaklaşımı... 473 Sorular... 478
Çözümlü Problemler... 479 Karışık Cevaplı Problemler... 489 ON İKİNCİ BÖLÜM GENEL EKONOMİ VE TEMEL KAVRAMLAR I. Ekonominin Amaçları.497 Ekonominin Bölümleri 498 II. Ekonomiyle İlgili Temel Kavramlar 500 İhtiyaç 500, Kıtlık Problemi 501, Mal ve Hizmetler 502, Fayda 503, Değer 503, Üretim (İstihsal) ve Üretim Faktörleri 504, Üretim İmkânları Eğrisi 507, Temel Ekonomik Problemler 508, Ekonomik Birimler 510, Piyasa ve Fiyat 511, Talep Arz ve Ekonomik Denge 512, Milli Gelir ve Kişi Başına Millî Gelir 516, Tasarruf, Tüketim ve Yatırım 518, İstihdam ve İşsizlik 519, Enflasyon 521, Para ve Fonksiyonları 524, Döviz ve Döviz Kurları 524, Ödemeler Bilânçosu ve Cari Açık (Fazla) 526, Para Pazarı, Sermaye Pazarı ve Borsa 528 Sorular.....530 Genel Ekonomi Soruları...532 İSTATİSTİKÎ TABLOLAR VE BİLEŞİK FAİZ TABLOLARI... 547 YARARLANILAN KAYNAKLAR... 561