2008 İskemik Kalp Hastalıklarında Primer ve Sekonder Korunma Doç. Dr. Mehdi Zoghi
Kardiyovasküler hastalıklardan korunmak için 5 önemli neden : 1. Kardiyovasküler hastalıklar (KVH) erken ölümlerin başlıca sebebidir. 2. Ateroskleroz yavaş bir süreçtir ve semptomatik duruma gelmesi bazen yılları bulacaktır. 3. KVH abağlı ölümlerin çoğu aniden ve herhangi bir tıbbi müdahale imkanı olmadan gerçekleşmektedir. 4. Aterosklerotik KVH hastalıklarının ortaya çıkması genelde yaşam tarzı ve değiştirilebilen fiziksel ve biyokimyasal risk faktörlerine bağlı olmaktadır. 5. Risk faktörlerinin i modifikasyonu özellikle yüksek k risk grubundaki hastalarda mortalite ve morbiditeyi azaltmaktadır.
Risklerden korunmak kolay değildir!
Yüksek Orta Düşük 55 yaşında, Erkek k TA: 130/80 mmhg, VKİ: 29, Bel çevresi: 96 cm T.Kolesterol: 260, LDL: 140, TG: 245, HDL:36 Sigara kullanıyor, DM (-) Talyum testi : Negatif Ekokardiyografi: SVEF %60, SVH yok
2001 Koroner Arter Hastalığının Eşdeğerleri?
Koroner arter hastalığının eşdeğerleri : Klinik olarak KAH varlığığ DM Semptomatik tik karotis arter hastalığı lğ Abdominal aort anevrizması Periferik arter hastalığı 10 yıllık kkah riski >%20 olanlar l
R i s k Kardiyovasküler Koroner oo as Arter Hastalığı asağ Hastalık a
Nasıl? ve Kimlere DMyg uygulanmalıdır? Hiperlipidemi HT Global Risk Değerlendirmesi Yaş Sigara Aile öyküsü
Framingham risk skoru Circulation 1999;100:1481-1492
Framingham risk skoru Risk Factor Your Answer 10 yıllık kardiyovasküler olayı riski Sex: Age: Smoker: Diabetes: Blood Pressure: Total Cholestrol HDL Cholesterol: <%10 Düşük %10-20 Orta >%20 Yüksek Male Female mm Hg mg/dl mg/dl Total Points: = % risk of heart disease in 10 years Average 10 year risk = % Low 10 year risk = % http://www.intmed.mcw.edu/clincalc/heartrisk.html
55 yaşında, Erkek Risk? TA: 130/80 mmhg, VKİ: 29, Bel çevresi: 96 cm T.Kolesterol: 260, LDL: 140, TG: 245, HDL:36 Sigara kullanıyor, DM (-) Talyum testi : Negatif Ekokardiyografi: LVEF %60, LVH yok
Framingham risk skoru Risk Factor Sex: Your Answer 10 yıllık kardiyovasküler olayı riski <%10 Düşük Age: 4 Smoker: 2 Diabetes: 0 Blood Pressure: 1 Total Cholestrol l 2 %10-20 Orta >%20 HDL Cholesterol: Yüksek 1 Total Points: 10? = % risk/10 years 25 Average 10 year risk = % Low 10 year risk = % http://www.intmed.mcw.edu/clincalc/heartrisk.html
Kardiyovasküler Risk Primer Korunma Sekonder Korunma Risk grubundaki hastalar KAH & Eşdeğerleri ğ
Kardiyovasküler Risk Primer Korunma Normal Popülasyon Hastalığının farkında olmayan tanı almamış olanlar Risk grubundaki hastalar Tedavi altında olanlar
Kardiyovasküler Risk Orta yaş grubu ve sigara içen Obez hasta, özellikle abdominal 1 veya daha fazla risk faktörü Ailede erken kardiyovasküler hastalık Kardiyovasküler hastalık lehine semptomlar
Kardiyovasküler Korunma risk Primer Korunma Sekonder Korunma Risk grubundaki hastalar Yaşam KAHtarzı değişikliği & Eşdeğerleri İlaç Tedavisi
Kardiyovasküler Korunma risk Primer Korunma Sekonder Korunma Normal Yaşam Popülasyon tarzı değişikliği Yaşam Hastalığının tarzı farkında olmayan tanı değişikliği almamış olanlar Tedavi altında olanlar İlaç Tedavisi Yaşam KAHtarzı değişikliği & Eşdeğerleri İlaç Tedavisi
Sağlıklı bireylerde primer korunma Sigara içilmemesi Sağlıklı beslenme Yeterli fiziksel aktivite VKİ<25 kg/m 2 Kan basıncı <140/90 mmhg Total kolesterol 190 mg/dl LDL kolesterol 115 mg/dl Açlık kan şekeri 110 mg/dl
Yüksek risk grubundaki hastalar Sigara içilmemesi Sağlıklı beslenme Yeterli fiziksel aktivite VKİ<25 kg/m 2 Kan basıncı <130/80 mmhg Total kolesterol 175 mg/dl LDL kolesterol 100 mg/dl Açlık kan şekeri 110 mg/dl, HbA1c <%6.5
Risklerden korunmayı ne kadar başarabiliyoruz?
A European Society of Cardiology survey of secondary prevention of coronary heart disease EUROASPIRE I, II, III
EUROASPIRE 1. Çek Cumhuriyeti 2. Finlandiya 3. Fransa 4. Almanya 5. Macaristan 6. İtalya 7. Hollanda 8. Slovenya 9. İspanya Toplam sayı 1995 1999 2006 1996 2000 2007 I II III 331 410 410 415 348 348 396 365 365 392 402 402 421 389 389 425 256 256 387 357 357 413 446 446 389 404 404 3180 2995 2392
EUROASPIRE I II III 20.3 21.2 18.2 17.4 20.1 28.0 76.8 79.9 82.7 25 32.6 38
Homo: Robulus Habilis Erectus Sapiens Obesus
2 Km/gün yürüyüş ü üş KAH riskini %50 oranında azaltmaktadır. NEJM 2002; 347:16-25
Smoking cessation ns ns ns 12 weeks 4 weeks controls Physical Activity Kısa rehabilitasyon programlarının etkisi sınırlıdır! p = 0.0005 p = 0.0005 ns 12 weeks 4 weeks controls Abbuehl H, Schmid J-P, Morger C, Saner H Abstract ESC Meeting Munich 2004
Bir kardiyovasküler olayı önlemek için HOPE : EUROPA CAMELOT 26 hasta 2.5 yıl boyunca 50 hasta 4 yıl boyunca 16 hasta 2 yıl boyunca New Engl J Med 2000: 342: 145-15 New Engl J Med 2000: 342: 145-15 Lancet. 2003;362:782-788 JAMA 2004 10;292(18):2217-25
Kardiyovasküler Korunma hayat boyu sürmeli
Kimin riski daha fazla? Erkek, sigara içen, SKB:160 mmhg Kadın, sigara içen, SKB:160 mmhg Erkek, sigara içmeyen, SKB:160 mmhg Kadın, sigara içmeyen, SKB:160 mmhg
Framingham risk skoru Risk Factor % 5 %10 Sex: Erkek Erkek Age: 36 50 Smoker: - - Diabetes: - - Blood Pressure: 130/80 130/80 Total Cholestrol 200 200 HDL Cholesterol: l 36 36
Brigitte Bardot
Marlon Brando
Gregory Peck
Madonna
Kardiyovasküler Korunma Erken yaşta başlanmalı ve hayat boyu sürmeli