1. Fasikül DOĞAL SAYILAR Üç Basamaklı Doğal Sayılar Adı :... Soyadı :... Sınıfı :... No :... Say lar yazmak için kullan lan sembollere rakam denir. Rakamlar 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 dur. S f rdan başlay p birer birer artarak devam eden say lara do al say lar denir. Do al say lardan s f r ç kar larak elde edilen say lara sayma say - lar denir. Bir basamakl do al say lar, bir rakamla yaz - lan do al say lard r. 0, 1, 2,..., 9 ki basamakl do al say lar, iki rakamla yaz - lan do al say lard r. 10, 11, 12,..., 99 Üç basamakl do al say lar, üç rakamla yaz - lan do al say lard r. 100, 101, 102,..., 999 10 tane birlikten 1 tane onluk elde edilir. 10 tane onluktan 1 tane yüzlük elde edilir. 100 tane birlikten 1 tane yüzlük elde edilir. 100 birlik 10 onluk 1 yüzlük Örnek: Aşa da onluk taban bloklar yla gösterilen üç basamakl do al say y yazal m ve okuyal m. 3 yüzlük 349: Üç yüz kırk dokuz 4 onluk 9 birlik ki basamakl en küçük do al say 10, iki basamakl en büyük do al say 99 dur. Üç basamakl en küçük do al say 100, üç basamakl en büyük do al say 999 dur. 1
Aşa da verilen do al say lar n okunuşlar n örnekteki gibi yanlar na yaz n z. 770 Yedi yüz yetmiş 806... 387... ç. 999... d. 214... e. 187... f. g. 435... 961... Aşa da okunuşlar verilen do al say lar örnekteki gibi rakamlarla yaz n z. Altı yüz kırk beş 645 Üç yüz doksan dokuz... ki yüz yirmi iki... ç. Yedi yüz altm ş üç... d. Yüz yetmiş bir... e. Dört yüz yirmi sekiz... f. g. Sekiz yüz on alt... Dokuz yüz beş... Aşa da okunuşlar verilen say lar yazarak bulmacay çözünüz. SOLDAN SAĞA 1 Sekiz yüz doksan iki 3 Dört yüz elli bir 5 Yedi yüz otuz üç 6 Üç yüz on alt 7 Beş yüz seksen iki 9 ki yüz sekiz 12Dokuz yüz yirmi beş 13 Yüz yetmiş alt 14 Üç yüz elli dokuz YUKARIDAN AŞAĞI 1 Sekiz yüz doksan iki 3 Dört yüz elli bir 5 Yedi yüz otuz üç 6 Üç yüz on alt 7 Beş yüz seksen iki 9 ki yüz sekiz 12Dokuz yüz yirmi beş 13 Yüz yetmiş alt 14 Üç yüz elli dokuz 1 2 3 4 6 8 12 5 9 14 7 10 11 13 2
BASAMAK ADLARI VE RAKAMLARIN BASAMAK DEĞERLERİ Örnek: Aşa daki doğal sayıların basamak adlarını yazalım. 246 Basamak adı 637 Basamak adı Birler... Onlar Yüzler...... Bir do al say daki rakamlar n bulundu u basama a göre ald de ere basamak de eri denir. Bir do al say n n rakamlar n n belirtti i de ere rakamlar n say de eri denir. Örnek: 327 sayısının sayı değerlerini ve basamak değerlerini yazalım. Sayı Basamak adı Rakamın sayı Rakamın basamak Okunuşu Yüzler 327 Onlar Birler 3 2 7 3x100=300 2x10=20 7x1=7 Üç yüz yirmi yedi 327 say s nda 3 rakam yüzler basama nda oldu undan basamak de eri 300, 2 rakam onlar basama nda oldu undan basamak de eri 20, 7 rakam birler basama nda oldu undan basamak de eri 7 dir. 506 say s nda 0 (s f r) rakam n n say de eri de basamak de eri de 0 (s f r) d r 3
Say lar n basamak de erlerinin toplam o say n n kendisine eşittir. Örnek: 479 say s nda basamak adlar n yazal m. Say n n rakamlar n n say de erlerinin ve basamak de erlerinin toplam n bulal m. 479 Basamak adı Rakam sayı Rakam basamak Birler 9 9x1= 9 Onlar 7 7x10= 70 Yüzler 4 4x100= 400 479 Yüzler basama na s f r rakam yaz l rsa say iki basamakl olur. 027 = 27 iki basamakl d r. Üç basamakl bir say y yüzlük, onluk ve birlik say lar n n toplam biçiminde göstermeye çözümleme denir. Örnek: Aşa daki çözümlenmiş say lar inceleyelim. 536= 5yüzlük+3onluk+6 birlik 536= 500+30+6 819= 8yüzlük+1onluk+9 birlik 819= 800+10+9 308= 3yüzlük+8birlik 308= 300+8 720= 7yüzlük+2onluk 720= 700+20 4
Aşa daki say lar n belirtilen basamaklar n n isimlerini yaz n z. 724 936... 583 d. 430... Aşa da onluk taban bloklar ile say lar modellenmiş ve basamak tablolar oluşturulmuştur. Boş b rak lan yerleri doldurunuz. Yüzlük Onluk Birlik Sayı Basamak adı Yüzler Onlar Birler... yüzlük.onluk...birlik Rakamın basamak Okunuşu... Yüzlük Onluk Birlik Sayı Basamak adı Yüzler Onlar Birler... yüzlük.onluk...birlik Rakamın basamak Okunuşu... Yüzlük Onluk Birlik Sayı Basamak adı Yüzler Onlar Birler... yüzlük.onluk...birlik Rakamın basamak Okunuşu... 5
Aşa da çözümlenmiş olarak verilen do al say lar örnekteki gibi yaz n z. 3yüzlük+ 8onluk+ 1birlik: 381 9yüzlük+ 4onluk+ 2birlik:... ç. 5yüzlük+ 6birlik:.. 6yüzlük+ 9onluk:.. Aşa da verilen sorularla cevaplar n eşleştiriniz. 404 600 ç. d. e. 241 120 14 904 Aşa daki do al say lar örnekteki gibi çözümleyiniz. 416: 4yüzlük+ 1 onluk+ 6birlik 824: 302: ç. 235: d. 555: e. 716: 6
Test 1 DOĞAL SAYILAR Adı :... Soyadı :... Sınıfı :... No :... 1. Rakamlarla yaz l ş 680 olan do al say n n okunuşu aşa - dakilerden hangisidir? A. Alt yüz seksen B. Alt yüz on sekiz C. Altı yüz sekiz 4. Aşa daki do al say lardan hangisinin okunuşu do ru yaz lm şt r? A. 124: Yüz k rk iki B. 295: ki yüz doksan beş C. 730: Yedi yüz üç 2. 3. Yukar da onluk taban bloklar yla verilen do al say n n okunuşu aşa dakilerden hangisidir? A. Üç yüz yirmi dört B. Üç yüz k rk iki C. Dört yüz otuz iki 5. Okunuşu dokuz yüz doksan olan do al say n n rakamlarla yaz l ş aşa dakilerden hangisidir? A. 990 B. 909 C. 900 6. 363: Üç yüz altmış üç 899: Sekiz yüz doksan dokuz 581: Beş yüz seksen bir Yukar daki say lardan kaç tanesinin okunuşu do ru verilmiştir? A. 1 B. 2 C. 3 yüzlük onluk birlik Yukar daki abaküste modellenen say n n okunuşu aşa dakilerden hangisidir? A. Dört yüz on beş B. Beş yüz k rk bir C. Beş yüz on dört 7. Okunuşu iki yüz iki olan do al say n n onluk taban bloklar yla gösterilişi aşa dakilerden hangisidir? A. B. C. 7
8. 436 446 463 Dört yüz altmış üç Dört yüz kırk altı Dört yüz oyuz altı Yukar daki do al say lar okunuşlar ile eşleştirilmiştir. Buna göre, hangi renkle yap - lan eşleştirme do rudur? A. Siyah B. Mavi C. Kırmızı 12. 3 9 10 Yukar daki çiçeklerin üzerinde verilen rakamlarla onlar basama ndaki rakam 3 olan üç basamakl kaç farkl do al say yaz labilir? A. 1 B. 2 C. 3 9. Aşa daki do al say lardan hangisinin onlar basama ndaki rakam 2 dir? A. 246 B. 462 C. 624 10. 270 do al say s yüzlük ve onluktan oluşmuştur. Yukar da verilen cümlede ve sembollerinin yerine yaz lacak say lar aşa - dakilerden hangisinde do ru verilmiştir? A. 7 2 B. 2 7 C. 200 70 11. Yüzler basama nda 9 rakam, onlar basama nda 6 rakam ve birler basama nda 4 rakam olan do al say aşa - dakilerden hangisidir? A. 694 B.946 C. 964 13. Sayı 623 Basamak adları Yüzler Onlar Birler Rakamın basamak Yukar daki basamak tablosuna göre,, ve sembollerinin yerine yaz lacak say lar aşa dakilerden hangisinde do ru verilmiştir? A. 600 20 3 B. 600 2 3 C. 6 2 3 14. 754 do al say s n n yüzler basama ndaki rakam n basamak de eri aşa dakilerden hangisidir? A. 700 B. 50 C. 4 8
EN YAKIN ONLUĞA YUVARLAMA Say lar en yak n onlu a yuvarlan rken birler basama na bak l r. Birler basama ndaki rakam 5 veya 5 ten büyük ise say bir sonraki onlu a yuvarlan r. Birler basama ndaki rakam 5 ten küçük ise say n n birler basama 0 (s f r) olarak al n r. Örnek: 343, 497, 635 say lar n n hangi onlu a daha yak n oldu unu bulal m. 340 343 350 343 ün en yakın onluğu 340 tır. 490 497 500 497 nin en yakın onluğu 500 dür. 630 635 640 635 in en yakın onluğu 640 tır. Örnek: Aşa daki ürünlerin fiyatlar n n en yak n onlu unu işaretleyelim. 744 928 285 3 740 750 920 3930 280 3290 Örnek: rakamlar yla üç basamakl say lar oluştural m. Oluşturdu umuz say lar en yak n onlu a yuvarlayal m................ 9
Herhangi bir y lda Topkap Saray n ziyaret eden ö rencilerin aylara göre say lar n en yak n onlu a yuvarlay n z. Aylar Öğrenci sayısı En yakın onluk Ocak 213 Topkapı Sarayı Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık 367 428 504 935 726 189 271 442 623 755 802 Aşa daki do al say lar ile en yak n onlu a yuvarlanm ş biçimlerini eşleştiriniz. 417 642 590 720 275 ç. 593 600 420 d. 338 e. 719 830 640 f. g. 831 604 340 280 10