İçindekiler Sayfa Bölüm 1. Genel Bakış. 1 Temel Kavramlar.. 1 Eğitim... 3 Öğrenme.. 5 Öğretim. 6 Yetiştirme. 7 Öğretim Tasarımı Süreci... 8 Öğretim Tasarımını Tanımlama Çabaları.. 12 Öğretim Tasarımının Özellikleri 14 Alanın Öncüleri ve Katkıları. 16 Robert M. Gagne.. 17 Leslie J. Briggs... 18 M. David Merrill.. 19 Charles M. Reigeluth.. 20 Walter Dick. 21 Bölüm 2. Tarihsel Gelişim. 23 Öğretim Tasarımının Evrimini Etkileyen Dinamikler..... 23 Öğretim Tasarımının Yakın Tarihi.. 25 Görsel Hareket Dönemi.. 26 Kayıtlı Ses Dönemi. 28 Hareketli Görüntü Dönemi 29 Sınırlı Etkileşim Dönemi. 32 Çoklu Ortam Dönemi 36 Sayısal Ağlar Dönemi.. 39 Bölüm 3. Kuramsal Dayanaklar.. 43 Öğretim Tasarımı Kuramlarının Öğeleri. 43 Öğretim Tasarımı Kuramları... 44 Davranışçı Kuram. 44 Yol Gösterici Kuram 46 Bulduruşsal Kuram.... 48 Bilişsel Kuram. 49 Yapısal Öğrenme Kuramı.. 51 Sorgulamacı Diyalog Kuramı.. 53 Öğe Yerleştirme Kuramı. 54 vii
Açımlama Kuramı. 57 Güdüleyici Tasarım Kuramı.. 59 Yapıcı Öğrenme Kuramı.. 61 Bilişsel Yük Kuramı. 63 Durumlu Öğrenme Kuramı... 64 Bölüm 4. Modeller. 66 Öğretim Tasarımı Modelleri. 66 Çekirdek Modeller. 66 Doğrusal Modeller. 71 Esnek Modeller.. 74 Etkileşimli Modeller. 78 Sezgisel Modeller.. 82 Bileşik Modeller.. 85 Modellerin Ortak Özellikleri. 86 Bölüm 5. Çözümleme 89 Eğitim Gereksinimlerini Saptama. 89 Gereksinim Türleri... 90 Gereksinim Saptama Yöntemleri. 96 Eğitim Gereksinimlerinin Ayırt Edilmesi. 103 Hedef Kitleyi İnceleme.... 104 Toplumsal Özellikler 105 Bireysel Farklılıklar 111 Kurumsal Çözümleme. 119 Destekleyici Olanaklar.. 120 Engelleyici Koşullar.. 120 Eğitim Önceliklerini Belirleme.. 121 Kart Karıştırma... 122 Delfi Tekniği.. 122 Sıralı Düzenleme... 123 Eşleştirilmiş Ağırlıklandırma.... 123 Nominal Küme Tekniği.. 123 Çoklu Oylama.. 124 Önceliklendirme Matrisi... 124 Bölüm 6. Tasarımlama. 126 Öğretim Amaçlarını Belirleme.. 126 Amaçların Sınıflandırılması... 126 Amaçların Bileşenleri.. 134 viii
İçeriği Seçme ve Düzenleme... 137 İçerik Türleri.. 137 İçeriğin Çözümlenmesi.. 143 İçeriği Düzenleme İlkeleri.. 149 Eğitsel Stratejileri Geliştirme... 158 Doğrudan Stratejiler 161 Etkileşimli Stratejiler... 162 Dolaylı Stratejiler.. 163 Bağımsız Stratejiler... 163 Deneyimsel Stratejileri. 164 Ölçme Araçlarını Hazırlama.. 165 Ölçme Araçlarının Türleri. 166 Ölçme Araçlarının Özellikleri 180 Bölüm 7. Geliştirme... 186 Uygulama Planlarını Oluşturma.. 186 Öğrenci Kitaplarını Hazırlama.. 187 Eğitimci Kılavuzlarını Geliştirme... 188 Görsel-İşitsel Materyalleri Üretme 190 Gerçek Nesneler. 192 Benzeştirmeli Ortamlar. 193 Gösterim Araçları.. 195 Basılı Gereçler.. 196 Yansıtma Sistemleri 199 İşitsel Ortamlar.. 201 Hareketli Görüntüler... 202 Bilgisayarlı Teknolojiler. 204 Sanal Dünyalar. 206 Telekonferans Sistemleri. 207 Taşınabilir Akıllı Ortamlar. 209 Sayısal Ağlar.. 211 Bölüm 8. Uygulama. 213 Zaman Çizelgesini Yapma..... 213 Eğitim Bütçesini Hazırlama.... 215 Öğrenme Ortamlarını Düzenleme.... 216 Fiziksel Alan.. 217 Oturma Düzeni... 217 ix
Aydınlatma.. 220 Sıcaklık 220 Havalandırma 221 Ses Düzeyi.. 222 Renk Kullanımı... 223 Eğiticilerin Eğitimini Gerçekleştirme... 225 Bölüm 9. Değerlendirme 228 Değerlendirme Nesneleri.. 228 Ara Değerlendirme 230 Akran İncelemesi.. 231 Bire Bir Değerlendirme. 231 Alan Testi. 233 Son Değerlendirme.. 233 Amaçlara Dönük Yaklaşım.... 235 Yönetim Ağırlıklı Yaklaşım.... 236 Müşteri Odaklı Yaklaşım.. 237 Uzmanlığa Dayalı Yaklaşım... 237 Karşıt Yönelimli Yaklaşım 238 Katılımcı Merkezli Yaklaşım.. 238 Değerlendirme Ölçütleri 239 Bölüm 10. Yeterlikler... 241 Mesleki Yeterlikler. 241 Etik Kurallar... 247 Yeterlikleri ve Kuralları Belirlemenin Yararları... 250 Bölüm 11. Kariyer Öyküleri.. 254 Kişisel Deneyimler.... 254 Deneyimlerin Ortak Yönleri... 297 Bölüm 12. Örgütler ve Dergiler.. 303 Mesleki Örgütler.. 303 Süreli Bilimsel Yayınlar... 306 Sözlük... 311 Kaynaklar.. 340 Dizin... 352 x
Şekiller Listesi Şekil Sayfa 1 Öğretim Tasarımı Sürecinin Aşamaları, İşlemleri ve Çıktıları. 10 2 Öğretim Tasarımı Alanının Gelişimi. 41 3 Performans-İçerik Matrisi.. 56 4 ADDIE Modeli. 67 5 Briggs Modeli 70 6 Dick ve Carey Modeli 72 7 Kemp, Morrison ve Ross Modeli. 75 8 Amerikan Hava Kuvvetleri Modeli. 79 9 Hızlı Prototipleme Modeli. 83 10 Seels ve Glasgow Modeli. 85 11 Öğretim Tasarımı Modellerinin Ortak Yönleri.. 87 12 Bilişsel Alanın Alt Kategorileri.. 128 13 Duyuşsal Alanın Alt Kategorileri. 131 14 Devinsel Alanın Alt Kategorileri. 133 15 Belirsizlik İçeren Amaçlar... 136 16 Aşamalı İçerik Çözümlemesi. 144 17 Kümesel İçerik Çözümlemesi.. 145 18 İşlemsel İçerik Çözümlemesi 148 19 Bütünleşik İçerik Çözümlemesi.. 149 20 Öğrenme Çıktıları ve Test Maddeleri Arasındaki İlişkiler 177 21 Eğitim Ortamlarının Sınıflandırılması. 191 22 Gerçek Nesneler. 192 23 Benzeştirmeli Ortamlar.. 194 24 Gösterim Araçları 195 xi
25 Basılı Gereçler 197 26 Yansıtma Sistemleri. 200 27 İşitsel Ortamlar 202 28 Hareketli Görüntüler 203 29 Bilgisayarlı Teknolojiler. 205 30 Sanal Dünyalar. 206 31 Telekonferans Sistemleri. 208 32 Taşınabilir Akıllı Ortamlar... 210 33 Sayısal Ağlar.. 211 34 Oturma Düzenleri.. 218 35 Öğretim Tasarımcılarının Yeterlikleri. 247 36 Öğretim Tasarımının Etik Kuralları.. 249 xii