BÖÜ TI BSINCI IŞTIRR ÇÖZÜER TI BSINCI Cis min ğır lı ğı ise, r( r) 40 & 60rr 4rr zemin r r Şekil-I de: I p ters çev ril di ğin de ze mi ne y pı ln b sınç, ı rr 60rr rr 60 N/ m r zemin r + sis + + 4 4 tı ci sim ler, üze ri ne uy gu - l nn kuv ve ti y nen ilet tik lerin den çi vi nin yü ze yi ne uygu l nn kuv ve ti yü ze yine y nen ile ti lir Bu du rum d, olur Ci sim le rin ğır lık l rı, & & 4 cis mi cis mi nin üze ri ne ko nur s ze mi ne y pı ln b sınç, ı + S + 4 5 5 ve bsınçlrı ornlnırs, 0 5 nin ye yptığı b- sınç, sistemin e yptığı bsınc eşit olduğun göre, + + BSINÇ VE DIR UVVETİ
6 8 Tuğllrın er birinin ğırlığın diyelim Cisimlerin e uyguldıklrı bsınç kuvvetleri ğırlıklrın eşittir Bun göre, Cisimlerin e yptıklrı bsınçlr, cm cm 4cm yer riz m nın ğır lı ğı, 6 N dur riz m nın otur du ğu yü ze yin l nı, S 4 4 cm 40 4 m riz m nın ye re yp tı ğı b sınç, 6 & 40 40 4 4 N m 40 4 scl tm 0 5 s cl x 40 4 s cl x0 5 40 4 x 40 x 0,4 tm Bun göre, > 7 Düz gün ci sim le rin yp mış ol du ğu b sınç kı s c dg if de siy le bu lunur Bu du rum d, 4cm 9 d dg g N 4 cm 5 0 cm kg g N 00 cm kg 0 kg N 00 4 0 m kg 0 N m 0 pscl bulunur I prçsının ğırlığın göre tbn lnı z olduğundn, e yptığı bsınç en büyüktür prçsının ğırlığın göre tbn lnı büyük olduğundn, e yptığı bsınç en küçüktür Bun göre, > > BSINÇ VE DIR UVVETİ
0 V, V, / Si lin di rin c mi de ğiş ti ril me den bo yu iki k tı n çık rıl dı ğın d ye ni yü zey l nı, V V ı, ı, & ı bulunur İlk du rum d si lin di rin t b n yp tı ğı b sınç, Son du rum d si lin di rin t b n yp tı ğı b sınç, ı & ı, ve cisimlerinin cimleri, V V ise V V, V V, ve cisimlerinin e yptıklrı bsınçlr eşit olduğun göre, Vd g Vd g Vd g d d d d d > d, dik prizmlrının ve küpünün e uyguldıklrı bsınç kuvvetleri ğırlıklrın eşittir Bun göre, d g d g d g 6d 8d 6d d d > d cisminin ypmış olduğu bsınçtn, & cisminin ypmış olduğu bsınçtn, & I Şekil-II deki sistemin e yptığı bsınç, sistem + + 5 5 BSINÇ VE DIR UVVETİ
4 ve ci sim le ri nin ğır lı ğı, mg Vdg V d g dg V d g ()dg dg cis mi nin ye yp tı ğı b sınç, dg dg Ci sim le rin ye re yp tık l rı b sınç, + d g+ d g dg dg dg 5 ve silindirlerinin kesit lnlrı ve cimleri, π(r) 4πr r d π(r) 9πr V 4πr V 9πr r d ve silindirlerinin ğırlıklrı, m g d V g d4πr g 8dπr g m g d V g d9πr g 9dπr g nin ye yptığı bsınçtn, 8drr g d g 4rr d g Sistemin e yptığı bsınçtn, + 8 drr g+ 9drr g 9rr 7 8d g + 9d g denklemi burd yzılırs, 7(d g) 8d g + 9d g 54 8 + 9 46 9 9 bulunur 46 4 BSINÇ VE DIR UVVETİ
TEST ÇÖZÜER TI BSINCI 4 I Yty e uygulnn bsınç kuvveti cismin ğırlığın eşittir Bun göre, bsınç kuvveti değişmez bğıntısın göre, küçüldüğünden büyür CEV B B b nın bir y ğı nın ye re yp tı ğı b sınç, 00 kg 5 kg/cm 0 cm Ço cu ğun bir y ğı nın ye re yp tı ğı b sınç, ı 50 kg 0 kg/cm 5 cm Öy ley se oğu lun ye re yp tı ğı b sınç bü yük ol du ğundn d çok b tr CEV C Tuğllrın er birinin ğırlığın diyelim Cisimlerin e uyguldıklrı bsınç kuvvetleri ğırlıklrın eşittir Bun göre, Cisimlerin e yptıklrı bsınçlr, Bun göre, > CEV 5 I X Y Z Şekil-I de: 6 + sis 6 + 6 + 8 CEV D X Y Z Y cis mi nin ğır lı ğı n der sek, X cis mi nin ğır lı ğı Öy ley se, _ X b ` & X Y Y b X ve Z ci sim le ri nin t bn ln l rı eşit n ck Z cis mi nin ğır lı ğı X cis mi nin ğır lı ğın dn bü yük oldu ğun dn Z > X Bu du rum d b sınç lr rsın d Z > X Y iliş ki si vr dır CEV D BSINÇ VE DIR UVVETİ 5
6 8 d d d r r r r Düzgün ve türdeş dik ktı cisimlerin e yptıklrı bsınçlr dg bğıntısı ile bulunur Bun göre;,, dik silindirlerinin özkütleleri d, d, d rsındki ilişki, d g d g d g d d d Bun göre, d > d > d CEV E Cisimlerin trlı prçlrı kesilip tıldığın: cisminin ğırlığı tbn lnın göre değişmediğinden, değişmez cisminin ğırlığı tbn lnın göre rttığındn, rtr cisminin ğırlığı tbn lnın göre zldığındn zlır CEV B 9 dg ifdesine göre, si lin dir le rin yük sek lik leri ve öz küt le le ri y nı ol du ğu ndn e yp tık l rı b sınç lr er üç du rum d d eşit tir dg CE V 0 7 4 4 I II Şekil - I deki cisimler dengede olduğundn, ise, 4 + 4 5 5 CEV B Cisimlerin e uyguldıklrı bsınç kuvvetleri ğırlıklrın eşittir I yrgı doğrudur II yrgı doğrudur Cisimler e ters çevrildiklerinde ı ı ı 4ı III yrgı ynlıştır CEV B 6 BSINÇ VE DIR UVVETİ
TEST ÇÖZÜER TI BSINCI r r r I r 4 Şekil-I deki kesik dik koninin tbn lnının lnı, zemin Cismin ğırlığı ve yüzey lnı S olsun Bu durumd zemine ypıln bsınç, & rr Şekil-II deki kesik dik koninin tbn lnı ise, r(r) 4rr 4 Cisim ortdn ikiye yrıldığınd er bir prçsının ğırlığı ve yüzey lnı S Bu durumd er bir prçnın zemine yptığı bsınç, Şekil-I de: Ci sim le rin ze mi ne te ms et tik le ri yü zey ile ğır lıkl rı y nı orn d r tı rıl dı ğın d ve y zl tıl dı ğın d yp mış ol duk l rı b sınç lr de ğiş mez + 4 + 4 CEV C 4 + 4 + 6 5 CEV B yer I Her bir tuğ l nın ğır lı ğı ise bü yük ln, kü çük ln dır yer Şekil-I de: 6 6 + sis + 6 4 I CEV D Şe kil-i de b sınç, I Şe kil-ii de b sınç, II I yrgı ynlıştır Her iki du rum d d ye re y pı ln b sınç kuv ve ti k dr dır II yrgı doğrudur nin ye uyguldığı bsınç kuvveti değişmez III yrgı ynlıştır CE V B BSINÇ VE DIR UVVETİ 7
5 X 5 Şekilde görüldüğü gibi çubuğun ğırlık merkezi noktsıdır CEV E 6 Y mu ğun ğır lı ğı n der sek, & Ci sim ters çev ri lip üze rine ğır lı ğı nın 4 k tı büyük lü ğün de bir ci sim ko- nul du ğun d, ı + 4 5 5 0 CEV C 8 I durumd: 7 5 5 7 5 4 0 II durumd: 5 0 5 6 6 CEV D 7 4 4 Cisimlerin ğırlıklrındn kesit lnlrı ornı, ve 4 dir m d 4m d 4 ise 4 Cisimlerin bsınçlrı 4 4 I yrgı doğrudur, nin üzerine konulurs, + 4 5 5 sis 4 4 4, nin üzerine konulurs, + 4 5 sis 5 III yrgı doğrudur CEV E 9 Şekil-I de: 4 olur + olur Bun göre, 4 + + 8 9 9 tvn 4 CEV E 8 BSINÇ VE DIR UVVETİ
0 r r r r r yer 7 9 I r r 7 4 r r II r r III Şe kil-i de ki pr ç nın ğır lı ğı 7 t bn l nı 9, Şe kil-ii de ki pr ç nın ğır lı ğı 7 t bn l nı ve Şe kil-ii I te ki pr ç nın ğır lı ğı t bn l nı dır B sınç lr ise, 7 9 7 7 4 4 Bu durumd > > CEV BSINÇ VE DIR UVVETİ 9