ONDALIK GÖSTERİM Paydası 10, 100, 1000 olan kesirlerin virgül kullanarak yazılışına ondalık gösterim denir. Ondalık gösterimlerde virgül tam kısım ile kesir kısmı ayırmak için kullanılır. ÖRNEK: Aşağıda verilen kesirlerin ondalık gösterimlerini yazınız. 2 10 5 1 10 0, ( Sıfır tam onda üç ) 10 0,0 ( Sıfır tam yüzde üç ) 100 0,00 ( Sıfır tam binde üç ) 1000 21 100 259 5 1000 9 4 100 61 4 1000 ÖRNEK: Aşağıda verilen ondalık gösterimlerin okunuşlarını yazınız.,2 = 5,12 = 0,6 = 2,90 = 1,01 = 6,87 = 9, = 4,002 = 10,06 = 9 10 7 1 100 72 1000 Bileşik kesirleri tam sayılı kesre çevirerek ondalık gösterim yazılabilir. ÖRNEK: Aşağıda okunuşları verilen ondalık gösterimleri sayıyla yazınız. Yedi tam onda beş = On iki tam binde beş yüz on yedi = Sekiz tam yüzde üç = İki tam binde on dokuz = Dokuz tam yüzde altı = Sıfır tam onda dört = Yedi tam binde altmış iki = ÖRNEK: 6 kesrini ondalık gösterim 10 şeklinde yazınız. 6 6,6 10 10
ÖRNEK: Aşağıdaki kesirleri ondalık gösterim şeklinde yazınız. 22 10 8 10 242 100 16 100 276 1000 1071 1000 Bir kesrin ondalık gösterimini yazabilmek için paydası 10, 100, 1000 olacak şekilde kesri sadeleştirme veya genişletme işlemleri yapılabilir. ÖRNEK: 2 5 kesrinin ondalık gösterimini 196 196 : 4 49 0,49 400 400 : 4 100 ÖRNEK: Aşağıda verilen kesirlerin ondalık gösterimlerini bulunuz. 1 2 4 1 4 4 5 16 25 2 25 yazınız. Kesrin paydasını 10 yapabilmek için 2 ile genişletme işlemi yaparız. 2 2x2 4 0,4 5 5x2 10 48 50 1 50 48 200 ÖRNEK: 196 kesrinin ondalık 400 gösterimini yazınız. Kesrin paydasını 100 yapabilmek için 4 ile sadeleştirme yaparız. 87 00 125 500
ÖRNEK: Aşağıdaki ondalık gösterimleri kesir olarak yazınız. 0,4 =,12 = 6,05 = 717,259 Binde birler basamağı Yüzde birler basamağı Onda birler basamağı Birler basamağı Onlar basamağı Yüzler basamağı 9,06 = Okunuşu : Yedi yüz on yedi tam binde iki yüz elli dokuz 1, = 17,001 = 25,02 = 5,259 = 29,007 = ONDALIK GÖSTERİMLERDE BASAMAK ADLARI VE BASAMAK DEĞERLERİ ÖRNEK: 242,22 ondalık gösteriminin basamak adları ve değerleri yazınız. TAM KESİR KISIM KISIM Sayı 2 4 2, 2 2 Basamak adları Basamak değerleri Yüzler b. Onlar b. Birler b. Onda birler b. Yüzde birler b. Binde birler b. 200 40 2 0,2 0,0 0,002 Ondalık gösterimlerde virgülün soluna tam kısım, virgülün sağına kesir kısım denir. Ondalık gösterimlerde her rakam bulunduğu basamağın adına göre değer alır. Bu değere basamak değeri denir. ÖRNEK: 6,147 ondalık gösteriminin basamak değerlerini yazınız. Tam kısım 717,259 Kesir kısmı
ÖRNEK: 5,146 ondalık gösterimine göre; a) Yüzde birler basamağındaki rakamın basamak değerini bulunuz. b) Binde birler basamağındaki rakamın sayı değeri kaçtır? c) Onlar basamağındaki rakamın basamak değerini bulunuz. Ondalık gösterimle verilen bir sayı, sayı doğrusunda gösterilirken, Önce ondalık gösterimin hangi iki doğal sayı arasında olduğu belirlenir. Her iki doğal sayı arası 10 eş parçaya ayrılır. Ondalık kısımdaki sayı kadar sağa ilerlenerek sayının yeri bulunur. ÖRNEK: 0, ondalık gösterimini sayı ÖRNEK: On sekiz tam binde altı yüz elli dokuz şeklinde yazılan ondalık gösterimin birler basamağındaki rakam ile binde birler basamağındaki rakamın çarpımını bulunuz. 0 1 0, ÖRNEK: 4,1 ondalık gösterimini sayı ÖRNEK: Elli yedi tam yüzde üç şeklinde yazılan ondalık gösterimin onlar basamağındaki rakam ile onda birler basamağındaki rakamın toplamını bulunuz. ÖRNEK: 7,9 ondalık gösterimini sayı ÖRNEK: 6,54 ondalık gösteriminin birler basamağındaki rakam 1 azaltılıp, binde birler basamağındaki rakam arttırılırsa yeni oluşan ondalık gösterimi yazınız. Ondalık gösterimlerin sonuna eklenen sıfırlar sayının değerini değiştirmez. 0,4 = 0,40 =0,400
ÖRNEK: 1,16 ondalık gösterimini sayı 1,1 1,2 1,16 ÖRNEK: 2,22 ondalık gösterimini sayı ÖRNEK: 4,45 ondalık gösterimini sayı ONDALIK GÖSTERİMLERİ SIRALAMA Onda birler basamağındaki rakamlar eşit ise sırasıyla yüzde birler basamağına ve binde birler basamağına bakılır. ÖRNEK: Aşağıda verilen boşluklara <, >, = sembollerinden uygun olanı yazınız. 11,1.. 10,1 7,8.. 7,81 6,127..6,124,400..,4 24,75.. 24,750,624..,62 9,205.. 12,2 16,915.. 16,914 6,05.. 6,5 ÖRNEK: 6,2 6,24 6,19 6,2 Yukarıda verilen ondalık gösterimleri küçükten büyüğe doğru sıralayınız. Tam kısımları farklı olan ondalık gösterimlerde tam kısmı büyük olan daha büyüktür. ÖRNEK: 14,75 14,6 14 14,7 72,4 > 7,24 Yukarıda verilen ondalık gösterimleri küçükten büyüğe doğru sıralayınız. Tam kısımları aynı olan ondalık gösterimleri sıralarken onda birler basamağındaki rakamlara bakılır. Onda birler basamağındaki rakamı büyük olan daha büyüktür.,95 >,8
ÖRNEK: 2, 0, 6, 4 rakamları birer kez kullanarak aşağıdaki soruları cevaplandırınız. a) En küçük ondalık gösterim = b) En büyük ondalık gösterim = c) 6 dan küçük en büyük ondalık gösterim = d) 4 ten büyük en küçük ondalık gösterim = ÖRNEK: 22,4A7 < 22,447 olduğuna göre A yerine yazılabilecek rakamları bulunuz. ÖRNEK: 7,1B < 7,21 olduğuna göre B yerine yazılabilecek rakamları bulunuz. ÖRNEK: 4,65 < 4,A2 olduğuna göre C yerine yazılabilecek rakamları bulunuz. ALIŞTIRMALAR 1- Aşağıda verilen ondalık gösterimlerin okunuşların yazınız. 6, = 0,19 = 2,04 = 12,21 = 2,001 = 65,04 =,169 = 24,06 = 16,5 = 0,8 = 2- Aşağıda okunuşu verilen ondalık gösterimleri yazınız. Sekiz tam onda üç = Yedi tam yüzde beş = Dokuz tam binde on bir = On altı tam yüzde kırk beş = Yirmi altı tam binde sekiz = Kırk üç tam binde otuz beş = Otuz üç tam onda iki = Altı tam yüzde yirmi dokuz = On dört tam yüzde dört = İki tam binde on iki =
- Aşağıda verilen kesirlerin ondalık gösterimlerini bulunuz. 10 49 100 8 2 100 19 1000 2 1 1000 645 1000 1 2 1 4 2 5 7 25 24 50 96 200 128 400 8 4 16 4- Aşağıda verilen ondalık gösterimleri kesir çizgisi ile ifade ediniz. 0,7 = 1,0 = 1,19 = 2,005 =,06 = 4,467 = 0,6 = 0,004 = 0,02 = 1,47 = 5- Aşağıda modellenen kesirlerin ondalık gösterimlerini bulunuz. 12 2 48
6- Aşağıda sayı doğrusunda gösterilen harflere karşılık gelen ondalık gösterimleri bulunuz. 9- Aşağıda verilen ondalık gösterimleri küçükten büyüğe doğru sıralayınız. 6,1 6,11 6,111 5 6 A B C 8, 8,0 8,00 7- Aşağıda verilen ondalık gösterimleri istenilen basamak isimlerini ve basamak değerlerini yazınız. 2,15 7,2 7,24 7,22 641,19 9,12 9,8 8,8 9,87 10-, 2, 7, 1 rakamlarını birer kez kullanılacak şekilde aşağıdaki soruları cevaplandırınız. 8- Aşağıda verilen boşluklara <, >, = sembollerinden uygun olanı yazınız. 2,7.. 6,7 7,52.. 7,54,5..,50 0,002.. 0,2 14,4.. 14,45 0,19.. 0,019 11,0.. 11,1 12,18.. 12,12 8,06.. 8,6 6,27.. 6,2 En küçük ondalık gösterim = En büyük ondalık gösterim = den büyük en küçük ondalık gösterim = 7 den küçük en büyük ondalık gösterim =