TÜRKİYE GAYRİMENKUL PAZARI



Benzer belgeler
Türkiye Gayrimenkul Pazarı Yılı Genel Değerlendirme

3Ç 2016 Türkiye nin Makroekonomik ve Gayrimenkul Piyasası Verileri

GYODER Gösterge. Türkiye Gayrimenkul Sektörü 1. ve 2. Çeyrek Raporu. Sayı: 1

YATIRIMCI SUNUMU 18 AĞUSTOS 2016

YATIRIMCI SUNUMU 09 MAYIS 2016

YATIRIMCI SUNUMU 28 ŞUBAT 2017

YATIRIMCI SUNUMU 07 KASIM 2016

TÜRKİYE GAYRİMENKUL SEKTÖRÜ TEMEL GÖSTERGELERİ NİSAN 2013

TÜRKİYE GAYRİMENKUL SEKTÖRÜ TEMEL GÖSTERGELERİ NİSAN 2013

INVESTMENT BROKERAGE ADVISORY DEVELOPMENT. Gayrimenkul Haberleri Çeyrek Türkiye Gayrimenkul Sektörü

Ekonomi Bülteni. 14 Aralık 2015, Sayı: 39. Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı

INVESTMENT BROKERAGE ADVISORY DEVELOPMENT. Gayrimenkul Haberleri Çeyrek / Türkiye Gayrimenkul Sektörü

2014 BİRİNCİ ÇEYREK İSTANBUL OFİS RAPORU BASIN KİTİ BASIN BÜLTENİ

Enflasyon çift haneye yaklaştı, cari açık daralıyor

Çeyrek. araştırma gayrimenkul haberleri TÜRKİYE GAYRİMENKUL SEKTÖRÜ. ekonomide iyileşme belirtileri, artan enflasyon

Araştırma Raporu JLL Türkiye. Ekim 2018

2014 İKİNCİ ÇEYREK İSTANBUL OFİS RAPORU BASIN KİTİ BASIN BÜLTENİ

Araştırma Raporu JLL Türkiye. Ekim 2017

YATIRIMCI SUNUMU 18 AĞUSTOS 2015

Araştırma Raporu JLL Türkiye. Nisan 2018

INVESTMENT BROKERAGE ADVISORY DEVELOPMENT. Gayrimenkul Haberleri Çeyrek Türkiye Gayrimenkul Sektörü

Ekonomi Bülteni. 08 Haziran 2015, Sayı: 14. Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı

Ekonomi Bülteni. 06 Temmuz 2015, Sayı: 18. Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı

Ekonomi Bülteni. 15 Ağustos 2016, Sayı: 32. Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı

İhracat azaldı, Merkez Bankası faiz indirdi

Araştırma Raporu JLL Türkiye. Nisan 2017

YATIRIMCI SUNUMU 08 MART 2016

YATIRIMCI SUNUMU 12 MART 2014

Çeyrek. araştırma TÜRKİYE GAYRİMENKUL SEKTÖRÜ. gayrimenkul haberleri. geciken talep, artan belirsizlik

PAZAR ANALİZİ GAYRİMENKUL PAZARI RETAIL SNAPSHOT TÜRKİYE ÇEYREK EKONOMİ OFİS PAZARI PERAKENDE PAZARI SANAYİ VE LOJİSTİK PAZARI İLETİŞİM

YATIRIMCI SUNUMU 28 ŞUBAT 2018

DÜNYA BANKASI TÜRKİYE DÜZENLİ EKONOMİ NOTU TEMMUZ Hazırlayan: Ekin Sıla Özsümer. Uluslararası İlişkiler Müdürlüğü

YATIRIMCI SUNUMU 02 MAYIS 2017

YATIRIMCI SUNUMU 08 AĞUSTOS 2017

Ekonomik Veriler Ağustos 2013

MİLLİ GELİR VE BÜYÜME

YATIRIMCI SUNUMU 30 EKİM 2017

Enflasyon arttı, ihracat yavaşlıyor

Ekonomi Bülteni. 22 Mayıs 2017, Sayı: 21. Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı

Ç. araştırma TÜRKİYE GAYRİMENKUL SEKTÖRÜ. gayrimenkul haberleri. değişen trendler, gelişen perakende sektörü

1-Ekonominin Genel durumu

Ekonomi Bülteni. 3 Ekim 2016, Sayı: 38. Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı

Çeyrek. araştırma gayrimenkul haberleri TÜRKİYE GAYRİMENKUL SEKTÖRÜ. sınırlı ofis talebi, perakendede artan boşluk

Mayıs. Sanayi sektörünün. Reel Kesimin Beklentileri İyileşti Tüketici Güveni Haziran da Zayıfladı. Kapasite Kullanımı Güçlenmeyi Sürdürdü

GAZİANTEP GAYRİMENKUL SEKTÖRÜ DEĞERLENDİRME VE ÖNGÖRÜLER 2015 EKONOMİ VE STRATEJİ DANIŞMANLIK HİZMETLERİ GAZİANTEP, 24 KASIM 2011

TÜRKİYE EKONOMİSİ MAKRO EKONOMİK GÖSTERGELER (NİSAN 2015)

MİLLİ GELİR VE BÜYÜME 3,5. Kaynak: TÜİK SANAYİ SEKTÖRÜ

PAZAR ANALİZİ GAYRİMENKUL PAZARI RETAIL SNAPSHOT TÜRKİYE ÇEYREK EKONOMİ OFİS PAZARI PERAKENDE PAZARI SANAYİ VE LOJİSTİK PAZARI İLETİŞİM

YATIRIMCI SUNUMU 09 MAYIS 2018

INTERNATIONAL MONETARY FUND IMF (ULUSLARARASI PARA FONU) KÜRESEL EKONOMİK GÖRÜNÜM OCAK 2015

Türkiye Gayrimenkul Pazarı

YATIRIMCI SUNUMU 09 KASIM 2018

YATIRIMLARI BÜLTENİ. Grup ve Şirketlerin Yatırım Planları SAYI. Araştırma ve Tasarım

7.36% 2.9% 17.9% 9.7% % Temmuz 18 Nisan 18 Temmuz 18 Ağustos 18

Ekonomi Bülteni. 4 Nisan 2016, Sayı: 14. Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı

PAZAR ANALİZİ GAYRİMENKUL PAZARI RETAIL SNAPSHOT TÜRKİYE ÇEYREK EKONOMİ OFİS PAZARI PERAKENDE PAZARI SANAYİ VE LOJİSTİK PAZARI İLETİŞİM

YATIRIMCI SUNUMU 17 AĞUSTOS 2018

Ekonomi Bülteni. 27 Temmuz 2015, Sayı: 20. Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı

Haftalık Ekonomi ve Dış Ticaret Görünümü

Ekonomi Bülteni. 5 Haziran 2017, Sayı: 23. Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı

YATIRIMCI SUNUMU 10 KASIM 2014

YATIRIMCI SUNUMU 09 KASIM 2015

2014 ÜÇÜNCÜ ÇEYREK İSTANBUL OFİS RAPORU BASIN KİTİ BASIN BÜLTENİ

Abdi İpekçi Caddesi No : 57, Reasürans Han, E Blok 7.Kat Harbiye İstanbul Tel : +90 (212)

Basın Bülteni Release

PAZAR RAPORU TÜRKİYE RETAIL SNAPSHOT 2013 GENEL DEĞERLENDİRME & 2014 BEKLENTİLERİ MART 2014 MANCHESTER İÇERİK EKONOMİ 2 OFİS PAZARI 5

7.26% 9.9% 10.8% 10.8% % Mart 18 Şubat 18 Mart 18 Nisan 18 AYLIK EKONOMİ BÜLTENİ ÖZET GÖSTERGELER. Piyasalar

Ekonomi Bülteni. 22 Haziran 2015, Sayı: 16. Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı

GÜVEN ENDEKSLERİ. Güven Endeksleri (puan) 64,4 SANAYİ SEKTÖRÜ

KÜRESEL KRİZ SONRASI GAYRİMENKUL SEKTÖRÜ VE TÜRKİYE İÇİN ÖNGÖRÜLER 2015 DR. CAN FUAT GÜRLESEL EKONOMİ VE STRATEJİ DANIŞMANLIK HİZMETLERİ

Ekonomi Bülteni. 15 Mayıs 2017, Sayı: 20. Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı

OCAK 2019-BÜLTEN 12 MARMARA ÜNİVERSİTESİ İKTİSAT FAKÜLTESİ AYLIK EKONOMİ BÜLTENİ

2012 YILI DEĞERLENDİRMESİ TORUNLAR GRUP ŞİRKETLERİ

Sanayi üretimi azaldı

YATIRIMCI SUNUMU 11 MAYIS 2015

MİLLİ GELİR VE BÜYÜME

ARAȘTIRMA RAPORU İSTANBUL ALIȘVERİȘ CADDELERİ TÜRKİYE OCAK 2015 ÖZET. Bir Cushman & Wakefield Araștırma Yayınıdır

Ekonomi Bülteni. 01 Aralık 2014, Sayı: 48. Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı

TEKSTİL VE HAMMADDELERİ SEKTÖRÜ 2015 YILI ŞUBAT AYI İHRACAT PERFORMANSI. Genel ve Sanayi İhracatında Tekstil ve Hammaddeleri Sektörünün Payı

Grafik-6.1: Konut Fiyat Endekslerinde Büyüme (Türkiye ve İstanbul)

CARİ İŞLEMLER DENGESİ

YATIRIMCI SUNUMU 19 AĞUSTOS 2014

Ekonomi Bülteni. 29 Ağustos 2016, Sayı: 34. Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı

2010 OCAK NİSAN DÖNEMİ HALI SEKTÖRÜ İHRACATININ DEĞERLENDİRMESİ

Otomobil ve Hafif Ticari Araç Pazarı 2014 Yılında %10 Daraldı.

ŞUBAT Sanayi Üretim Endeksi 2015 Kasım ayında 130 seviyesinde gerçekleşerek yıllık bazda %3,6 artış kaydetti. Endeksin bu

HAFTALIK BÜLTEN 26 EKİM EKİM 2015

Ekonomi Bülteni. 8 Ağustos 2016, Sayı: 31. Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı

1- Ekonominin Genel durumu

MİLLİ GELİR VE BÜYÜME

Turkey Data Monitor Ekonomi Bülteni. 07 Mart 2016 I. KÜRESEL GELİŞMELER

Ekonomi Bülteni. 21 Kasım 2016, Sayı: 45. Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı

GÜVEN ENDEKSLERİ 113,3 101,4 72,4. Kaynak: TCMB & TÜİK SANAYİ SEKTÖRÜ

ŞUBAT 2019-BÜLTEN 13 MARMARA ÜNİVERSİTESİ İKTİSAT FAKÜLTESİ AYLIK EKONOMİ BÜLTENİ

Ekonomi Bülteni. 14 Kasım 2016, Sayı: 44. Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı

SEKTÖREL GELİŞMELER İÇİNDEKİLER Otomotiv. Beyaz Eşya. İnşaat. Turizm. Enerji. Diğer Göstergeler. Sektörel Gelişmeler /Ağustos

Ekonomi Bülteni. 9 Mayıs 2016, Sayı: 19. Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı

2011 YILI DEĞERLENDİRME TOPLANTISI. 5 Nisan 2012

HALI SEKTÖRÜ 2015 ŞUBAT AYI İHRACAT PERFORMANSI

2017 OCAK-MAYIS AYLARI TÜRKİYE VE MALATYA EKONOMİSİNDEKİ GELİŞMELER. Doç. Dr. Ahmet UĞUR Malatya Ticaret Borsası Akademik Danışmanı

Transkript:

TÜRKİYE GAYRİMENKUL PAZARI YILI GENEL DEĞERLENDİRME ŞUBAT 2015

YILI GENEL İÇERİK EKONOMİ OFİS PAZARI PERAKENDE PAZARI SANAYİ VE LOJİSTİK PAZARI KONUT PAZARI OTEL PAZARI İLETİŞİM 1

TÜRKİYE GAYRİMENKUL PAZARI Yılı Genel Değerlendirme YILI GENEL 2

EKONOMİ İhracat odaklı büyüme sürüyor, enflasyon düşüyor YILI GENEL SABİT BÜYÜME, ENFLASYONDA DÜŞÜŞ Türkiye ekonomisi 3. çeyrekte %1,7 büyüyerek yılın ilk dokuz ayında %2,8 gelişim kaydetti. Özel tüketim harcamalarında ise yavaşlama devam ederek %0.2 büyüdü. yılı boyunca artış kaydeden enflasyon mevsimsel etki ve petrol fiyatlarındaki düşüş ile birlikte son 10 ayın en düşük rakamına gerileyerek yılsonu itibariyle %8,17 oldu. Özellikle giyim ve ayakkabı grubundaki mevsimsel indirim ve petrol fiyatlarındaki düşüşün 2015 yılının ilk çeyreğinde daha belirgin olması bekleniyor. ABD ekonomisinin toparlanması, Fed in açıklamaları ile diğer gelişmekte olan ülke para birimleri yanı sıra Türk Lirası ABD doları karşısında değer kaybetmiş, özellikle Euro Bölgesi parasal genişleme politikasının açıklanması sonrası Dolar ın yılın üçüncü çeyreğindeki hızlı yükselişini yılın son çeyreğinde de devam ettirmesine neden olmuştur. Böylece Dolar yıllık bazda %16 değer kazanmıştır. 3.Ç. GSYİH (Milyar, $) 200,6 213,7 210,0T GSYİH Artış Oranı (%) 4,1 2,8 3,3T Kişi Başı GSYİH ($) 10.782 10.500 10.600T Enflasyon (%) 7,4 8,86 8,17 İşsizlik Oranı (%) 9,7 10,6 9,6T Doğrudan Yabancı Yatırım Hacmi (Milyar, $) 12,7 9,8 10,6T Dış Ticaret Hacmi (Milyar, $) 404 298 365* Politika Faiz Oranı (%) 4.5 8.25 8.25 Dolar Kuru 2,02 2,16 2,26 (*) Kasım, (T) Tahmin EKONOMİK GÖSTERGELER Gelecek 12 Ay İHRACAT ODAKLI BÜYÜME Üçüncü çeyrekte de ihracat odaklı büyüme devam ederek büyümeye 2.6 puan ile yüksek katkıyı sağladı. Türkiye nin başlıca ihraç pazarlarından Rusya ve Irak ta süregelen sorunlara rağmen özellikle AB pazarı ile artan ihraç ve azalan petrol fiyatlarının olumlu etkisi dış ticaret performansının iyileşmesiyle cari açığın azalması bekleniyor. TCMB Ocak ayı toplantısında 50 baz puan indirimine giderek politika faiz oranı 7.75 e indirdi. Süregelen sıkı mali politikalar ve düşen petrol fiyatlarına paralel enflasyonun da düşmesi ile birlikte önümüzdeki dönemde faiz oranlarında daha fazla kesintiye gidilmesi bekleniyor. 14% 12% 10% 8% 6% 4% 2% 0% Ç1 Ç2 Ç3 Ç4 Ç1 Ç2 Ç3 GSYİH Artış Oranı Hanehalkı Harcamaları Enflasyon 3

('000 m2) OFİS PAZARI Arz ve Talep YILI GENEL TALEP 4. çeyrekte yaklaşık 83.000 m 2 kiralama ve kullanım amaçlı satış işlemi gerçekleşti ve toplam yıllık işlem hacmi 300.000 m 2 ye erişti. Böylece geçen yıla benzer bir performans sergilenerek rekor yenilenmiş oldu. Geçen yıl olduğu gibi, özellikle MİA ve Ataşehir bölgeleri yeni arz ile birlikte en fazla talep gören bölgeler oldu. Kullanıcılar tercihlerini daha çok yeni tamamlanan ofis alanlarından yana kullandılar. ARZ Yılın son çeyreğinde yaklaşık 62.400 m 2 yeni arz pazara girdi ve yıllık toplam 900.000 m 2 ye erişti. Toplam A sınıfı ofis arzı yılsonu itibariyle 4,2 milyon m 2 ye erişerek yıllık bazda %30 artış kaydedildi. Böylece Dünya/Avrupa pazarları arasında en yüksek artışı kaydetti. Geçmiş yıllarda kiralanabilir elverişli alanların az olduğu bölgelerde yeni projeler kullanıcılara alternatif sunmaya devam etti. Özellikle MİA ve Ataşehir bölgesi yeni tamamlanan ve devam eden projeler ile kullanıcıları çekiyor. 2,500 2,000 1,500 1,000 500 0 3.Ç. Arz (milyon, m 2 ) 3,25 4,18 4,24 Yeni Arz (m 2 ) - 185.058 62.400 Boşluk (m 2 ) 312.375 747.952 681.321 Boşluk Oranı (%) 9,6 17,9 16,1 Kiralama Hacmi (m 2 ) 101.830 44.609 82.998 Birincil Kira ($/m 2 /ay) 44 45 45 Birincil Getiri (%) 7 7 6,8 Gelecek Arz (milyon, m 2 ) 1,68 2,18 2,12 A SINIFI OFİS ARZI ( ) Gelecek 12 Ay Avrupa Mevcut Ofis Stoku Asya İnşası Devam Eden 4

OFİS PAZARI Beklentiler YILI GENEL BOŞLUK ORANLARI Genel boşluk oranı 4. çeyrekte bir önceki çeyreğe %16 ya gerilerken, geçen yılın aynı dönemine göre artış kaydetti. Yeni arz ile birlikte toplam boşluk 680.000 m 2 ye erişerek geçen yıl sonu ile karşılaştırıldığında ikiye katlandı. Yıllık bazda boşluk oranları artsa da, bir önceki çeyrek ile karşılaştırıldığında son çeyrekte MİA yanı sıra, yeni gelişen ikincil bölgelerde boşluk oranları azaldı. YATIRIM PAZARI Yıl boyunca yeni geliştirme projeleri ön-satış işlemlerinden fayda sağlayan yatırımcılara çeşitli alternatifler sunarken, yatırım yapılabilir kalitedeki mevcut stok hem bireysel hem de kurumsal yatırımcılar için çekiciliğini korudu. yılında gerçekleşen önemli işlemler; İstanbul Finans Merkezi nin yakınında Atașehir deki Nida Kule Güney blokunun (32.000 m 2 ) yerel bir yatırımcı tarafından 103,4 milyon Dolar (223 milyon TL) karșılığı satın alınması, Yılın son çeyreğinde ise toplam 21.000 m 2 ye ulaşan bazı Finansbank mülklerinin satışıdır. En önemli işlem 11.500 m 2 lik Finansbank Merkez Binasının Fibabank tarafından kendi kullanımı için 62,25 milyon ABD $ karşılığında satın alınmasıdır. BOŞLUK ORANLARI ( ) 250,000 200,000 150,000 100,000 50,000 0 KİRALAMA İŞLEM HACMİ ( ) 350,000 300,000 250,000 15.5% 17.4% 27.7% 10.8% 6.8% 12.4% 6.3% 31.0% 22.7% 37.2% 4.Ç 3.Ç 4.Ç 4.Ç 3.Ç 4.Ç Boşluk (m2) Boşluk Oranı (%) 60% 50% 40% 30% 20% 17.6% 10% 0% 295,141 297,756 GELECEK ARZ / BEKLENTİLER İnşası devam eden 2,1 milyon m 2 yeni ofis arzının gelecek iki yıl içinde tamamlanması bekleniyor. Özellikle MİA, Ataşehir ve Ümraniye en fazla yeni arzın beklendiği bölgelerdir. 2015 yılsonunda toplam A sınıfı arzın 5 milyon m 2 yi aşacağı tahmin ediliyor. Kiralar büyük ölçekte stabil kalırken, Ataşehir gibi bazı bölgelerde artış gösterdi. Gelecek dönemde sabit kalması bekleniyor. 200,000 150,000 100,000 50,000 0 117,061 89,752 101,875 84,598 53,837 51,487 49,677 44,609 Q1 Q2 Q3 Q4 5

1.000 kişi/m2 PERAKENDE PAZARI Arz ve Talep YILI GENEL TALEP Kasım itibariyle perakende satış hacmi geçen yılın aynı ayına göre %3,8 arttı. AYD/Akademetre verilerine göre, Kasım sonu itibariyle AVM perakende satışlar %17,1 ve ziyaretçi sayısı %5,3 arttı. BKM verilerine göre kredi kartı ile taksitli harcamalar Şubat ayından bu yana düşmeye devam ederken, toplam kredi kartı harcamaları yıllık %21 artış kaydetti. ARZ Yıllık toplam yeni AVM arzı 635.000 m2 ile geçen yıl 1 milyon m 2 olan yeni açılışların altında kaldı. yılsonu itibariyle toplam arz 350 AVM de 9,9 milyon m 2 ye erişti. 1.000 kişiye düşen AVM alanı ortalaması 130 m 2 olurken, Ankara (272 m 2 /1.000 kişi) ve İstanbul (271 m 2 /1.000 kişi) ilk iki sırada kalmaya devam etti. yılı önemli AVM açılışları; İstanbul da Mall of İstanbul (155.000 m 2 ), Akasya Acıbadem (80.000 m 2 ), Özdilek Park (40.000 m 2 ), Can Park (40.000 m 2 ), Unique İstanbul (15.300 m 2 ), Diyarbakır da Ceylanpark (65.000 m 2 ), Ankara da Park Vera (40.000 m 2 ), Novada Tokat (27.000 m 2 ), Kırıkkale Podium (25.930 m 2 ) ve Elazığ Park 23 (18.000 m 2 ) oldu. YATIRIM PAZARI Yatırım pazarı geçen yıla göre nispeten durgun kaldı ve birincil getirilerde önemli bir değişiklik gözlemlenmedi. Ancak yerel perakendeciler pazar konumlarını güçlendirmeye ve pazar paylarını arttırmaya devam etti. Metro Group 12 hipermarketi kapsayan Türkiye deki Real portföyünü satmak için anlaşma imzaladı. Singapur Devlet Fonu GIC, üçüncü alışveriş merkezi ile Türkiye yatırımlarının kapsamını genişletmeye devam etti ve Rönesans Gayrimenkul e ait Optimum İzmir in (62.731 m2)%50 sine ortak oldu. 3.Ç. Perakende Satış Hacmi (%) 10,7 0,6 3,8* Kiralanabilir AVM Alanı (milyon, m 2 ) Gelecek 12 Ay 9,4 9,9 10 12 AVM Sayısı 351 365 368 441 Yeni Arz (bin, m 2 ) 342,6 117,5 73,3 1,692 AVM Alanı /1.000 kişi 122 129 130 137 Yeni Girişler (*) Kasım 1.000 KİŞİYE DÜŞEN AVM ALANI ( >100M2/1.000 KİŞİ) 275 250 225 200 175 150 125 100 75 50 25 0 Brook Brothers, Apple (Zorlu Center); Kidzania, Hamleys, Hackett, Crate & Barrel, IRO (Akasya Acıbadem), Hard Rock Cafe (İstiklal Caddesi), Ulysse Nardin, Versace, Armani (Nişantaşı), 6

KA (milyon) AVM Sayısı PERAKENDE PAZARI Kullanıcı Pazarı ve Beklentiler YILI GENEL KULLANICI PAZARI Yeni açılan AVM ler, özellikle Zorlu Center, Akasya Acıbadem, Mall of Istanbul yeni marka girişleri için fırsatlar sundu. Eataly Brook Brothers ve Apple Zorlu Center de ilk mağazalarını açarken Kidzania, Hamleys, Hackett, Crate & Barrel, IRO ise Akasya Acıbadem ile Türkiye ye giriş yaptı. Alışveriş caddeleri çekiciliğini korumaya devam etti. Yılın son çeyreğinde Zadig&Voltaire Nişantaşı nda 3. ve İstanbul da toplamda 4. mağazasını açtı. İsveç saat markası Ulysse Nardin in ilk butik mağazası ve Armani nin tüm markalarını bir arada topladığı mağaza açılışlarıyla Nişantaşı lüks markaların tercihi olmayı sürdürdü. Yıl boyunca diğer önemli marka girişleri ise Nişantaşı nda Versace, Barbara Bui, Stefano Ricci ve Bobbi Brown, Bağdat Caddesi nde H&M in ikinci cadde mağaza açılışı oldu. BEKLENTİLER Ocak ayı başında yeni Perakende Yasası Meclis te kabul edildi. Yeni yasa, AVM çalışma saatleri, bazı servisler için özel alanlar ayrılması, yerel ürünler ve üreticilerin korunması amaçlı özel maddeler de içeriyor. Yılbaşı ve indirim sezonunun etkisi ile perakende harcamalarının son çeyrekte artış kaydetmesi bekleniyor. Enflasyondaki düşüşle birlikte tüketim harcamalarındaki artışın 2015 yıl başında belirgin olacağı bekleniyor. Gelecek 3 yıl içinde açılması beklenen 2,3 milyon m2 yeni AVM arzı olup, Sivas, Van, Yozgat gibi henüz AVM olmayan illerde de açılışlar bekleniyor. Alışveriş merkezlerinde sınırlı kira artışına karşılık, üç önemli alışveriş caddesi; Abdi İpekçi (%21), Bağdat (%24) ve İstiklal (%27), Avrupa bölgesinde en yüksek kira artışlarının yaşandığı 10 pazar içinde yer aldı. Yerli ve yabancı perakendecilerden gelen güçlü talepten dolayı, özellikle İstanbul da birincil kiralar üzerindeki artış baskısının devam etmesi bekleniyor. İLLERE GÖRE AVM ALANI VE SAYISI ( >100.000 M2) 4.0 3.5 3.0 2.5 2.0 1.5 1.0 0.5 0.0 Kiralanabilir Alan (m2) AVM Sayısı 120 100 80 60 40 20 0 7

PERAKENDE PAZARI Alışveriş Caddeleri YILI GENEL İSTİKLAL CADDESI / NİŞANTAŞI / BAĞDAT CADDESİ Üç alışveriş caddesindeki toplam perakende stoku 1.000 den fazla mağazada yaklaşık 190.000 m 2 olarak tespit edilmiştir. Ayrıca uluslararası alışveriş caddeleri ile kıyaslandığında; uluslararası markaların varlığı, mağaza sayısı gibi nitelikler açısından Oxford Street (Londra, 2,4 km, 300 mağaza), Ku damm (Berlin, 2 km, 250 mağaza) gibi uluslararası caddelerle yarışmaktadır. Nişantaşı bölgesi lüks markalar tarafından tercih edilirken, İstiklal Caddesi nde uluslararası ve ulusal markalar yer almaktadır. Bağdat Caddesi ise uluslararası lüks ve üst segment markaların yanı sıra ulusal ve uluslararası markalara da ev sahipliği yapmaktadır. Bu üç önemli caddede, yıllık toplam işlem hacmi açısından, son 12 ay içinde toplam 17.500 m 2 işlem gerçekleşmiştir. 8

2010Q1 2010Q2 2010Q3 2010Q4 2011Q1 2011Q2 2011Q3 2011Q4 2012Q1 2012Q2 2012Q3 2012Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 SANAYİ VE LOJİSTİK PAZARI Arz ve Talep YILI GENEL TALEP İhracat odaklı ekonomik büyüme yılın ilk 10 ayının en yüksek performansını sergileyerek Kasım ayı itibariyle ihracat hacmi yıllık %4,2 büyüdü. Azalan petrol fiyatları ve AB ile artan ihracatın yılın son çeyreğine katkıda bulunması bekleniyor. KULLANICI PAZARI Yılın son çeyreğinde yaklaşık 54.000 m 2 depolama alanı kiralanarak yıl içinde en yüksek seviyeye çıktı. Lojistik odaklı GYO işlemleri çoğunluğu oluşturdu. 4. çeyrekteki en önemli işlemler Reysaş GYO nun Çayırova da yer alan iki deposunun Carrefour (29.700 m 2 ) ve Ekol (14.850 m 2 ) kiraladı. Diğer bir kiralama işlemi ise Kiler GYO nun bir deposunun İrfan Home (2.500 m 2 ) oldu. YATIRIM PAZARI Yatırım işlemleri ise yine geliştirme ve ihtiyaca özel (built-to-suit) geliştirme amaçlı arsa alımları ile sınırlı kaldı. Özellikle perakende ve e-ticaret firmaları, kendi alan ihtiyaçlarını karşılayabilecek nitelikte arzın sınırlı olması nedeniyle ihtiyaca özel geliştirme modelini tercih etmektedir. yılında İzmir de (36.567 m 2 ) ve Kocaeli de (20.871 m 2 ) arsa satın alan Reysaş GYO, yılın çeyreğinde de önemli bir arsa satın alma işlemi (60,000 m 2, Tuzla) gerçekleştirdi. 3.Ç. D-PPI (%) 6,97 9,84 6,36 Dış Ticaret Hacmi ($, milyar) 404 298 365* İhracatın İthalatı Karşılama Oranı (%) 60,35 64,19 64,32* Birincil Kira ($/m 2 /ay) 7,70 7,50 7,00 Birincil Getiri (%) 9 9 9 Önemli İşlemler Carrefour (29.700 m 2 ), Ekol (14.850 m 2 ) (*) Kasım TEMEL GÖSTERGELER 20% 18% 16% 14% 12% 10% 8% 6% 4% 2% 0% -2% -4% Gelecek 12 Ay GSYİH Artış Oranı (%) Sanayi Üretimindeki Artış Oranı (%) Enflasyon (%) 9

KONUT PAZARI Arz ve Talep YILI GENEL TALEP sonu itibariyle yıllık 1,16 milyon adet konut satışı gerçekleşti. Böylece yılına göre %2 artış ile yeni bir rekor kırıldı. Toplam konut satışların %34 ü ipotekli satış ve ipotekli satışların ise %44ü ilk satışlar oldu. yılında toplam 18.959 yabancıya konut satışı gerçekleşti ve geçen yılın aynı dönemine göre %56 artış gözlendi. Aralık ayı itibariyle, konut kredisi faiz oranları %0,91 - %1,45 arasında değişmekte olup, ortalama %1,12 ye geriledi. Eylül itibariyle 25,5 milyar TL konut kredi kullanılmış olup toplam bakiye 109,9 milyar TL ye (50.9 milyar Dolar) erişmiş ve GSYİH içindeki oran %6,4 e çıkmıştır. ARZ Eylül sonu itibariyle, yılında ilk dokuz ayında 809.597 adet konut yapı ruhsatı alırken, geçen yılın aynı dönemine göre %33 artış oldu. Aynı dönemde yapı oturma izni alan konut sayısı ise 568.570 olurken, geçen yıla göre %12 artış gözlendi. KENTSEL DÖNÜŞÜM 41 adet (toplam 2.840,45 Ha.) Kentsel Dönüşüm ve Kentsel Dönüşüm alanı Bakanlar Kurulu nca kabul edildi. 49.256 adet binada 151.845 adedi konut, 24.071 adedi dükkan olmak üzere toplam 175.916 adet birimin risk tespiti yapıldı. Bakanlığa iletilen 262 alandan 106 sı Bakanlar kurulu tarafından 37 ilde riskli olarak ilan edildi, 55 alan ise değerlendirme aşamasında. yılı içerisinde İstanbul da Fikirtepe nin dönüşümünde ilk ruhsatlar verilmeye başlandı. 3.Ç. Nüfus (milyon, ) 76,7-77,69 Ortalama Hane halkı Büyüklüğü 3,6 - - Gelecek 12 Ay Stok (milyon, ünite sayısı) 21,1 21,3T 21,6T 22,8T Gelecek Arz (yapı izinleri, ünite sayısı) 213,908 150,177 - Kredi Hacmi (milyar, $) 50,1 50,9 - Faiz Oranı (yıllık, ortalama, %) 12,7 14.5 14.4 Konut Satış (ünite sayısı) 294.809 306.511 334.094 Fiyat Endeksi (TCMB) 132,7 148,9 155,4 KONUT ARZ/TALEP (KONUT SATIŞLARI VE YENİ KONUT ARZI) 350,000 300,000 250,000 200,000 150,000 100,000 50,000 0 2012 1.Ç 2012 2.Ç 2012 3.Ç 2012 4.Ç Konut Satışları 1.Ç 2.Ç 3.Ç 4.Ç 1.Ç Daire Sayısı (yapı kullanma izni) 2.Ç 3.Ç 10

OTEL PAZARI Arz ve Talep YILI GENEL TALEP sonu itibariyle Türkiye ye gelen ziyaretçi sayısı 36,8 milyona erişerek, geçen yılın aynı dönemine göre %5,5 artış kaydetti. Aynı donemde İstanbul a ise yaklaşık 11,8 milyon ile %12 lik artış oranıyla en fazla ziyaret edilen şehirlerden biri oldu. STR verilerine göre, sonu itibariyle İstanbul genelinde ortalama oda fiyatı 133 iken lüks otel grubu için 255 olarak gerçekleşti. Aynı dönemde doluluk oranlarında ise düşüş gözlemlendi. İstanbul ortalama doluluk oranı %65 e geriledi. ARZ yılı 11 aylık dönemde, 57 şehirde yeni yatırım yapılacak otel sayısı 275 e, yatak sayısı ise 72.541 e yükseldi. Yatırım yapılacak il listesine 1 er otel ile Ordu ve Isparta ilk kez girmiş oldu. yılı sonu itibariyle İstanbul da toplam 471 adet işletme belgeli tesis mevcut olup, oda kapasitesi 45.384 ve yatak kapasitesi 93.330 dur. Bakanlık tarafından yılında yatırım belgesi alan 187 tesisin ise162 si Avrupa, 25 i ise Anadolu yakasında yer alıyor. yılında gerçekleşen önemli açılışlar o Wyndham Grand Levent, Raffles Istanbul Zorlu Center, Radisson Şişli, Marriott Şişli, Crowne Plaza Istanbul Oryapark, 10 Karaköy A Morgans Orijinal Istanbul ve Ramada Hotel & Suites. Türkiye pazarına yeni giriş yapan otel markaları ise o Burgu Arjaan by Rotana Istanbul Hotel (222 oda, 2015), Tango Arjaan by Rotana Istanbul Hotel (188 oda, 2015), Mondrian Istanbul Hotel Sultanahmet (128 oda, 2016), St. Regis Istanbul Hotel (118 oda, 2015), Fairmont Quasar Istanbul Hotel, (209 oda, 2016), Mandarin Oriental Bosphorus (130 oda, 2016) OTEL PAZARI Türkiye İstanbul Turist Sayısı () 36,8 m. 11,8 m. Toplam Tesis Sayısı () 2,982* 471 Oda Kapasitesi () 357 * 45,3 5-Yıldızlı Otel Sayısı() 188* 79 Günlük Oda Fiyatı (, ) 92,9 133 Oda Başına Gelir (, ) 56,75 86,53 Doluluk Oranı (%, ) 62 65 Talep (Tesise geliş sayısı, ) 38 m. 6 m. (*) sonu İSTANBUL OTEL PAZARI GÖSTERGELERİ 170 150 130 110 90 70 50 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 2007 2008 2009 2010 2011 2012 Oda Fiyatı ( ) Oda Başına Gelir ( ) Doluluk Oranı (%) 11

TOĞRUL GÖNDEN Yönetici Ortak www.cushmanwakefield.com.tr TUĞRA GÖNDEN Yönetici Ortak Cushman & Wakefield River Plaza, Buyukdere Cd., Bahar Sk., No:13 Kat:15, Levent 34394 Istanbul, Turkey Tel : +90 212 334 78 00 togrul.gonden@eur.cushwake.com Tel : +90 212 334 78 00 tugra.gonden@eur.cushwake.com DR. DİLEK PEKDEMİR Araştırma, Direktör DİDEM ERENDİL TÜZER Sermaye Piyasaları, Direktör NESİL AKMAN AYBAR Değerleme, Direktör Tel : +90 212 334 78 15 dilek.pekdemir@eur.cushwake.com Tel : +90 212 334 78 13 didem.erendil@eur.cushwake.com Tel : +90 212 334 78 07 nesil.aybar@eur.cushwake.com AHMET SAVAŞ GÜRBÜZ Müdür, Ofis DUYGU ÖZER Müdür, Perakende LEVENT ERNA Müdür, Endüstriyel SELİN GÜRSEL Danışman, Otel ve Eğlence Tel : +90 212 334 78 09 savas.gurbuz@eur.cushwake.com Tel : +90 212 334 78 12 duygu.ozer@eur.cushwake.com Tel : +90 212 334 78 14 levent.erna@eur.cushwake.com Tel : +90 212 334 78 26 selin.gursel@eur.cushwake.com