V.A.D. Yaklamnn avantajlar Ünite 9 Veri Ak Diagramlarnn Kullanm Sistem Analiz ve Tasarm Sedat Telçeken Verinin hareketinin hikayeletirilmesine nazaran 4 avantaj mevcuttur. Teknik uygulamann gerçekletirilmesinden ba1mszdr. Sistemlerin ve onlarn alt sistemlerin ilikilerini anlamada kolaylk sa1lar. Kullanclara mevcut sistem hakknda bilgi verir. Önerilen sistemin analizini sa1lar Ana Konular Veri Ak Diagram(V.A.D.) Sembolleri Veri Ak diagram seviyeleri V.A.D. Oluturma Fiziksel ve Mantksal V.A.D. Parçalara ayrma Olaya dayal modelleme Durum ve V.A.D. kullanm Temel semboller Varlk, kaynak veya hedef veri bir noktadan di1erine veri ak De1ien bir süreç. Veri depolamak Veri Ak Diagramlar Veri-temelli sistemleri analiz etmede kullanl bir methottur. V.A.D. Sistemin mantksal durumunu netletirir. Sistem analistleri verinin organizasyon içindeki hareketini grafiksel gösterimini olutururlar. Harici Varlklar Sistem dnda çalan kii ya da organizasyonlar gösterir. Balangç kayna1n ve veri/bilgiyi son alcy gösterir. Varl1 açklayan bir isim ile ça1rlr. 1
Harici varlklar Müteri veya ö1renci gibi bir kiiyi temsil edebilir. Bir banka veya tedarikçi gibi irket ya da organizasyon olabilir. :irket içinde baka bir bölümde olabilir.(müteri memnuniyeti bölümü) Stok Kontrol Sistemi gibi farkl bir sistem ya da alt sistem olabilir. Veri ak New Record Kiiler veya yerler arasndaki hareket eden verinin yönünü gösterir. Sistemde yolculuk yapan veriyi açklayan bir isim ile ça1rlr. Okun yönü verinin do1rultusunu gösterir. Çift yönlü oku; yalnzca ayn tablo ya da dosyada okunan ve güncellenen veriyi göstermek için kullannz. Süreçler Aa1idekileri temsil eder: Tüm sistemi Alt sistemi Çalmakta olan bir aktiviteyi 1 Add New Fiil-Sfat-=sim olarak isimlendirilmelidir. Tüm sistem veya alt sistem haricinde 2 Inquiry Subsystem V.A.D. gelitirmek Aa1daki klavuzu takip ediniz: Ana verinin gitti1i ve geldi1i tüm harici varlklar içeren içerik düzeyli diagram oluturun. =çerik süreciyle ana aktiviteyi analiz ederek Diagram 0 oluturun. Harici varlklar ve ana veri depolarn içersin Diagram 0 da ki her kompleks süreç için evlat diagramlar oluturun. Veri depolamak Veriyi açklayan bir isimle ça1rlr Veri depolarna genellikle D1,D2,D3 gibi tekil referans numaralar verilir. Aa1daki gibi depolanm verileri içerir: Bir bilgisayar dosyas yada veritaban Bir kayt dosyas Bir tablolar kümesi Kaytlar için klavuz dosyas D1 Master V.A.D. oluturmak Detaylandrlm veri ak diagramlar aa1daki gibi gelitirilebilir: = aktivitelerinin listesini oluturmak. Harici varlktan gelen bir veri aknda ne oldu1unu analiz etmek Bir harici varlk için gerekli çkt veri akn analiz etmek. 2
V.A.D. oluturmak Veri depolarna yada veri depolarndan Veri aknn hafiyeli1ini yapmak. Veri gereksinimi için ve veri toplamak için iyi tanmlanm bir süreci analiz etmek. Veri ak diagramndaki Açk olmayan alanlar tekrar de1erlendirmek. Diagram 0 Diagram 0, içerik seviye diagramnn geniletilmesidir. 7 veya 8 sürece kadar genilemitir. Daha fazlas diagram bo1acaktr. Süreçler tamsaylarla numaralandrlmtr. Ana veri depolar ve tüm harici varlklar Diagram 0 da mevcuttur. (c pp.246) V.A.D. Seviyeleri V.A.D. Katmanlarda yaplandrlr. En üstteki seviye içerik seviyesidir. Her bir alt seviye diagram süreci daha derin anlatr. Alt seviye diagram numaralar, ebeveyn süreçlerininkiyle ayndr. (2.1.1) Diagram0 daki her bir süreç evlat diagramlara geniletilir. Daha alt-seviye diagramlarda evlat diagramlara geniletilebilir. Diagram 0 daki ebeveyn diagramlara verilen numaralarn aynlar verilir. Süreç 3, diagram 3 ile geniletilir. =çerik Seviyesi V.A.D. 3.2 Edit 5.2.7 Calculate Discount Tüm sistemi gösteren bir süreci içerir. Sürece 0 numaras verilmektedir. Tüm harici varlklarn veri ak içerik diagramnadr. Diagram herhangi bir veri deposu içermez. Her bir süreç ebeveynin numarasnn sonuna tekil bir numara ile numaralandrlr. Örnekler: Diagram 3 deki 3.2, süreç 3 ün evlat diagramdr. Diagram 5.2 deki 5.2.7, 5.2 nin evlat diagramdr. Diagram 3 deki, süreçler 3.1, 3.2, 3.3 v.b. Numaralandrlr. 3
Harici varlklar diagram 0 n altndaki evlat diagramlarda gösterilmezler. Ebeveyn sürecin bir veri deposuna veri ak ba1lants varsa, evlat sürecinde bulunmaldr. V.A.D. Hatalar Aa1daki durumlar V.A.D. Çizerken hatalara sebebiyet verir: Yanlzca veri alan ya da yalnzca veri gönderen süreçler. 1 Add New 2 Add New Alt-seviye diagramlar ebeveyn süreclerde gösterilmeyen veri depolarn barndrabilir. Bilgi tablosunu içeren bir dosya içerebilir. (vergi tablosu gibi) Bir dosya evlat diagramda iki sürece ba1lanm olabilir. Önemsiz veri aklar; hatal yol gibi, evlat diagramda bulunabilir. V.A.D. Hatalar Veri depolar veya harici varlklar birbirlerine direkt olarak herhangi kombinasyonda ba1lysalar. D1 Vendor D2 Vendor Master Bu diagramdaki girdi/çkt aklar ebeveyn diagramdakilere ba1lanmaldr. içermeyen süreçlere ilkel süreçler denir. Bu süreçlerde mantksal bir durum söz konusudur. V.A.D. Hatalar Veri aknn yada nesnesinin yanl etiketlendirilmesi. Örnekler Etiket verilmeden nesneleri atlamak. Veri akn bir fille etiketlemek Süreçleri bir isimle etiketlemek. Veri ak diagramnda çok fazla süreç bulunmas Maksimum olarak 9 önerilmitir. 4
V.A.D. Hatalar Diagramdan veri akn atlamak. Ebeveyn ve evlat diagramlar arasnda dengesiz ayrtrmalar process and a child diagram Ebeveyn sürece veri girii ya da çk evlat diagramla tümleik olmaldr. Mantksal v.a.d. avantajlar Kullanclarla daha iyi iletiim = iskeletine göre yaplan tasarm daha kararldr. Analist tarafndan iin anlalmasn arttrr. Sistemin esnekli1i artar ve bakm kolaylar. Fazlalklarn ortadan kaldrlmas Mantksal Veri Ak Diagramlar Mantksal v.a.d. =in nasl iledi1ini gösterir. Gerçeklenen sistemin çeidine bakmakszn varolan prosesi iletirler. Fiziksel v.a.d. Fiziksel v.a.d. Sistemin nasl çalt1n ve yeni sistemin nasl uygulanaca1n gösterir. Fiziksel v.a.d. unlar içerir: Hangi süreçlerin elle,hangilerinin otomatik yaplaca1n netletirir. Süreçleri büyük detaylarla anlatr. Sral süreçler, sraya göre çaltrlmaldr. Veri ak diagramnn ilerlemesi Veri ak diagramnn oluturulmasnda ilerlemeler; Varolan sistemin mantksal v.a.d. yaratlr. Varolan sisteme di1er eklemeler ve süreçler yeni sistemde olmaldr. Son olarak fiziksel v.a.d. yi yeni sistem için türetiriz. Fiziksel v.a.d. Geçici veri depolar ve ilem dosyalar mevcuttur Gerçek doküman ve dosya isimleri belirtir. Taml1 ve bitirilmeyi garanti altna almay kontrol eder. 5
CRUD (Olutur, oku, Güncelle, Sil) Fiziksel v.a.d. Kayt ekleme, okuma, de1itirme ve silme süreçlerini içerir. CRUD ; bu ilemlerin baharflerin türemi bir terim (Create, Read, Update, Delete) Bir CRUD matrisi hangi program yada süreçlerin eklendi1ini okundu1unu güncellendi1ini ve silindi1ini gösterir. =lem Dosyalar(transaction files) Ana veya ilem dosyalar, de1iik zamanlarda tüm süreçlere eriim için kullanlr. Bunlar, süreçlerin kullanaca1 verilerin depoland1 dosyalardr. Tetikler ve Olaylar Harici varlktan gelen bir girdi aktiviteyi balatt1ndan tetikçi olarak adlandrlr. Olaylar, sistem içinde meydana gelen etkinliklerdir. 6