NEFROLOJİ VE DİYALİZ PRATİĞİNDE YAŞANAN SORUNLAR. Dr. H. Zeki TONBUL Türk Nefroloji Derneği

Transkript

1 NEFROLOJİ VE DİYALİZ PRATİĞİNDE YAŞANAN SORUNLAR Dr. H. Zeki TONBUL Türk Nefroloji Derneği

2 GÜNCEL SORUNLAR Nefroloji Uzmanları Diyaliz Transplantasyon

3 Merkez, Hasta, Cihaz ve Personel sayıları* (2016 sonu itibariyle SB verileri)* Merkez sayısı : 860 Hasta sayısı : Cihaz sayısı : Sertifikalı hekim : 3000 e yakın Sertifikalı Hemşire : 10 bine yakın İlçe devlet hastanelerindeki HD Merkezlerinin çoğunda fiili diyaliz hekimi ve konsültan uzman hekim yok!!

4 Nefroloji Uzmanlık Öğrenciliği Giderek azalan ilgi Eğitim merkezi tercihlerinde maddi şartlar, nöbet ve çalışma düzeni kriter İleriye yönelik kötü projeksiyon Maddi ve manevi motivasyon eksikliği Eğitim alınan merkezlerin homojen olmaması Yetersiz PD ve Tx eğitimi Kateter takma ve renal biyopsi pratiğinde yetersizlik

5 Nefroloji Uzmanlığı İç Hastalıkları Uzmanı eşdeğeri çalışma (Bilgi-birikim kullanımı son derece kısıtlı) Renal biyopsi yapma ve patolog bulma zorluğu Yoğun Bakım birimleri ile yetki paylaşımında sorun. Plazmaferez uygulamaları ve IVIG reçete edilmesi gibi endikasyonlarını bizim koyduğumuz alanlarda yetkisizlik.

6 Nefroloji Uzmanlığı Yoğun iş yükü içerisinde ilçelerdeki küçük diyaliz ünitelerine aylık vizitler. İdeal sayıların çok üzerinde poliklinik sayıları. Damar yolu oluşturmada karşılaşılan sorunlar (Bölgesel ve iyi yetişmiş merkezlere ihtiyaç çok fazla). Düşük ücret: performans fuanları çok düşük

7 2016 yılı sonu itibarıyla SDBY hastalarının dağılımı n % Hemodiyaliz Periton diyalizi Transplantasyon Toplam

8 Hemodiyalizde Sorunlar Hemodiyalize yeni başlayan hasta sayısında geçen yıla göre hafif bir azalma vardır. Evde HD yapan hasta sayısının 364 e ulaşmıştır. Diyabetik ve yaşlı hastaların oranı artmaktadır. Hastaların %44 ü 65 yaşın üzerinde, %17 si >75 yaş Kateter kullanım oranı: %19,5 (giderek artıyor!)

9 Prevalan HD Hastalarında Damar Erişim Yolu

10 Hemodiyalizde Sorunlar Yeni HD hastalarının üçte ikisi diyalize acil koşullarda başlanmaktadır. Bu yüksek oran KBH nın erken teşhisi ve nefroloğa erken yönlendirme ile düşürülebilir. Mortalite oranları halen yüksektir. Diyaliz süresi >5 yıl olan hasta oranı: %35 Diyaliz süresi >10 yıl olan hasta oranı: %13 (Son 10 yılda değişme yok!)

11 HD Hastalarında Diyaliz Süreleri

12 Hemodiyaliz Hastalarında Yıllık Ölüm oranı 2016 a devreden hasta: daki yeni hastalar: yeni hasta Transplantasyon: (preemtif Tx lar hariç) 2017 ye devreden : Ölen hasta : Ölüm oranı: (7.174 / ) = %11,3 (Total) İlk 90 günde ölen: 1938 (8967 yeni hastanın): %22 Yıllık mortalite oranı (ilk 90 gün hariç tutulduğunda): (5.236 / )= %8,5

13 Diyalizdeki Sorunlar Nefroloji uzmanlarının mevcut yapılanmada diyalizde görev alması zor Merkezler arası kötü rekabetin azalması olumlu Diyaliz kalitesinin denetiminde sorunlar. Veri toplamada sorunlar SGK nun X 10 ceza uygulamaları

14 Transplantasyondaki Sorunlar Sayısı kontrolsüzce artan merkezler (70 kadar) Tıbbi açıdan bazen uygun olmayan Tx lar - Bir merkezden konseyden onay alamamış bir hastaya başka bir merkezde 2 gün içinde nakil yapılabilmekte, - Tx öncesi yeterli inceleme yapılmaması (masraf!) Bazı merkezlerde immün supresyon konusunda bile cerrahların söz sahibi olması.

15 Renal Tx Hasta Sayısı

16 2016 da yapılan Renal Tx sayıları n % Canlı vericiden BTx 2637* Kadavra vericiden BTx Toplam * : 1169 u preemptif Tx (%44!)

17 Böbrek Tx Merkez Sayıları ( )

18 Tx Merkezlerinin Dağılımı

19 Transplantasyondaki Sorunlar Denetimde ve yaptırımlarda ciddi sorunlar. Orta ve uzun dönemdeki iyi olmayan graft sağkalım oranları, Merkezlerin sonuçlarını şeffaf olarak açıklamaması. Diyalize dönen hasta sayısı giderek artıyor Sensitize olmuş, Tx şansı azalmış genç hastalar

20 Tx sonuçları (yeni vakaların 1 yıllık) 2016 yılında Renal Tx yapılan hastadan aynı yıl içerisinde yaklaşık %10 u ölmüş veya diyalize dönmüş. Ölen: 112 (%3.3) Diyalize dönen: 215 (%6.3) Canlıdan yapılan Tx larda ölüm+diyalize dönüş: %5 Kadavradan yapılan Tx larda ölüm+diyalize dönüş: %24 (diyalize dönen %16, ölen %8)

21 Tx sonuçları (1 yıllık genel mortalite) 2015 yılından devreden hasta: yılında yeni Tx yapılan : Toplam: olmalı, 2017 ye devreden: Fark: 1936 (ölen veya takipsiz): %13,5 Sağlık bakanlığı kümülatif verileri

22 Transplantasyonda Sorunlar 2016 yılında böbrek nakli yapılmıştır. Nakil sayısında geçen yıla göre % 6 artış olmuştur. Son 10 yılda renal Tx oranı 4 kat artmış (en fazla artıran ülkeyiz) Ancak kadaverik nakil oranında belirgin artış yok (%22) Preemptif Tx ların oranı artmaktadır (%31 den %35 e), Preemptif Tx oranı dünyada en yüksek olan ülkeyiz!

23 yılları arasında böbrek Tx oranında en fazla yüzde artış olan 10 ülke.

24 Transplantasyonda Sorunlar Canlıdan Tx ların %37,5 u akraba dışı (çok yüksek!) Çapraz nakil %4.6 oranında yapılmıştır. Etkinlik-maliyet açısından en uygun tedavi olan böbrek Tx unun artırılması hastalarımızın sağlığı ve ülke ekonomisi açısından çok önemlidir.

25 SDBY havuzunun radikal olarak azaltılması; 1) KBY progresyonunun önlenmesi (HT-DM) (SB KBH Önleme Proğramının aktif olarak uygulanması) 2) Uzun dönem sonuçları başarılı olan Tx ların artırılması

26 T E Ş E K KÜ R L E R