DEPREM DALGALARI CEVAP B CEVAP B

Transkript

1 4. BÖÜ DEPRE DAGAARI ES ÇÖZÜER DEPRE DAGAARI. Bir ep re min yı ı cı eti i, ep re min ü re i ne, şi eti ve mer e zi ne olan uza lı ğına, ze min özel li le rine ve ya pı lar a ul la nı lan mal ze me nin özel li le rine bağ lı ır. Bi na la rın bü yü lü ğü önem li e ğil ir. CEAP B 6. Bir epreme oluşan can ve mal aybı, epremin üreine, epremin şietine, epremin merezinin yerleşim yerlerine olan uzalığına ve yapılara ullanılan malzemelerin özellilerine göre eğişir. CEAP B 2. Dep rem ı ra ın a te le on la rı mız a e ce yar ım ça ğır ma için ir. Her e te le o na a rı lır a şe be eler i lit le nir ve ih ti yaç a hip le ri yar ım ça ğı ra maz. CE AP D 7. Deprem algaları lai algalarır. Boşluta yayılamazlar. ayılmaı için maeel bir ortam olmalıır. üm algalara oluğu gibi enerji taşırlar. I. ve III. yargılar oğru, II. yargı yanlıştır. CEAP D. Bir eprem algaının büyülüğü genliğine bağlıır. CEAP A 8. Deprem algaları enine ve boyuna algalarır. ayılabilmei için maeel bir ortama ihtiyaçları varır. Deprem oğa olayıır. CEAP E 4. Deprem algaları enine ve boyuna olabilir. I. ve II. iaelere einli yotur. Deprem algalarının yayılma ve titreşim hızları varır. CEAP C 9. Deprem oluştuğuna açığa çıan enerji ciim algaları ve yüzey algaları olara yayılır. CEAP C 5. Deprem algaları lai alga olularınan ışı hızıyla yayılmazlar. Deprem algaları geçtileri yerleri arar ve enerjii azalara yayılır. Bir ırı boyunca birien enerjinin boşalmaı ıraına çevreye imi algalar yayılır. I. yargı yanlıştır. II. ve III. yargılar oğruur. CEAP D 0. Oyanu ya a eniz ibine oluşan eprem volani patlama buna bağlı olara zemin çömei, zemin aymaı tunaminin oluşmaının neenleriir. CEAP E 24 DAGAAR

2 . Deniz çeiliğinen mera eip ıyının urumunu izlemeye einlile gitmeyiniz. Çünü can ayıplarının büyü bir bölümü bu ıraa oluşur. Denize tenee olan işilerin u erinliği en az 50 m veya aha erin yerlere oğru uzalaşmaı, olaı alga ve aıntı etilerinen urtulma şartını artırabilir. unami algaları ereler, ırmalar ya a enize bağlantılı anallaran içerilere oğru ilometrelerce ilerleyebilir. Bu neenle buralaran uza urulmalıır. CEAP E 5. P al ga la rı a yıt la ra gi ren il ep rem al ga lar ır. Her or tam a bo yu na ya yı lır lar hız la rı ma i mum 8 m/ ir. ı ım et i le ri ü şü tür. CEAP D 6. S al ga la rı eni ne al ga lar olup a ni ye e ma imum 6,4 m yol alır lar. Bu al ga lar a e ce a tı üt le ler e ha re et eer ler. CEAP B 2. Deprem algaları lai algaır. ışınları, γ ışınları, rayo algaları ve raar algaları eletromanyeti algalarır. CEAP A. unami algaları il oluştuğuna te bir algaır. Daha onra veya 5 algaya önüşür. unami algaları ereler, ırmalar ya a eniz bağlantıı olan anallarla araya oğru ilometrelerce ilerler. Sıvı ütlelerine yayılır. CEAP C 4. alaşan bir tunami belirtii, gö gürül tü ü ne ben zer bir e u yul ma ı, u yun alı şıl ma ı bir şe il e ı ca ol ma ı, u yü ze yin e gaz a bar cıla rı nı gö rün me i u yun e ri mi zi ra hat ız et me i ve ep re min hi e il me i ola bi lir. CE AP E DAGAAR 25

3 Aı ve Soyaı :... Sınıı :... Numara :... Alığı Not :... Ünite azılı Soruları (Dalgalar) A Grubu ÇÖZÜER. 2. a) P At ma nın x yö nün e ha re et et ti ği i a te alını ğın a, t anın an az on ra i u ru mu e i li çiz gi ler le gö te ril i ği gi bi ir. Şe le ba ıl ı ğın a P no ta ı nın y, R no ta ı nın +y ve S no ta ı nın y yö nün e ha re et et ti ği gö rü lür. b) A At ma lar zıt yön e tit reş ti ğin en at ma ı erbet uç tan te pe, ie çu ur ola ra yan ır. Bi leş e at ma o rul u ğun a at ma la rın ar şı laştı la rı an i a te alı nır. Bi leş e at ma nı n gen li ği, ii at ma nı n gen li ği nin ar ı na eşit Gen li 2 birim Bi leş e at ma ie şe il e i gi bi A At ma la rın her ii i e ii uç ta yan ı ı tan on ra te pe no ta la rı çu ur Bu u rum a bi leşe at ma nın gen li ği ay nı no ta a ii at ma nın gen li le ri top la mı na eşit tir. a i mum gen li, 2 + birim Bi leş e at ma şe il e i gi bi R S B B. a) Işı için ya zı lan Snell ba ğın tı ı al ga lar için e ge çer li ir. Çün ü ışı bu olaya bir al ga gi bi av ra nır. Dal ga la rın ığ or tam a i al ga bo yu, in i m in r m in 5 2 in 7 m 08, 2 & m 9 cm 06, m b) Dal ga la rın ığ or tam a i hı zı, in i in r in 5 6 in 7 08, 6 & 2 06, cm/ c) Dal ga la rın e rin or tam a i re an ı, m & ) Dal ga la rın ığ or ta m a i re an ı, m & re an yal nız ca ay na ğa bağ lı ır. Ortamın e ğiş me i al ga la rın re an ı nı e ğiş tir mez. 4. a) O 2 eleminen yanıyan atma baş yuarı oluğunan alın, ince yayır. O en yanıyan atma baş yuarı oluğunan yayı yayınan aha inceir. Buna göre yayların birim uzunlularının ütleleri n > n > n b) Atmaların hızları ütleleri ile ter orantılı oluğunan, > > c) Atmaların genişlileri hızları ile oğru orantılı oluğunan x > x > x 26 DAGAAR

4 5. m erin m yay lma o rultuu a) e ğe nin aya la rı na ta oz o nul u ğun a le ğe nin N ı mı na u ha re et ee ce ğin en ı mı ığ, N ı mı ie e rin or tam Dal ga lar şe il e i u ru mu alır. Dal ga la rın re an ı ay na ğa bağ lı ır. ay na e ğiş me i ğin en re an e ğiş mez. b) De rin or tam a al ga bo yu bü yü ola ca ğın an ı mı na oğ ru al ga bo yu ü çü lür, N ımın a bü yür. c) Or ta mın e rin li ği e ğiş ti ğin en al ga la rın hı zı e ği şir. De rin or tam a hız bü yü, ığ or tam a ü çü N > ir. ) Dal ga la rın ığ böl ge e i ıımları ya vaş, e rin böl ge e i ıımları hız lı ha re et ee ce ğin en ya yıl ma oğ rul tu u şe il e gö te ril i ği gi bi a par. N 7. ele tam iğ oluştuğuna göre e. harmoni etir. emel ein reanına ere. harmoni ein reanı, n n.. emel ein reanı, harmoni ein reanı, 5 n a) Bayan ğa yalaştığınan işittiği ein reanı artar. ğın hızı 0 oluğunan algılanan ein reanı, " g " g " g g. p. n. " n + 0 eşitliğinen bulunur. Eşitlite rean artabilmei payın büyü olmaı gereir. Bu uruma payai işaretin (+) olmaı gereir. Bayanın algılaığı ein reanı, + g 40 6 g. n c m 692 Hz a) anı b) ını c) Rezonan ) rean e) Doppler Olayı 0. a) er a bu ğu için e i ı rıl ma lar ne e niy le ani olara or ta ya çı an tit re şim le rin, al ga lar hâ lin e ya yı la ra geç ti le ri or tam la rı ve yer yü ze yi ni ar ma ı na ep rem e nir. Açı e bo ru la rın a olu şan e al ga la rı nın rean ı, n n ir. 2, a pa lı e bo ru la rın a olu şan e al ga la rı nın rean ı, ( 2n ) n ir. 4, Buna göre, 2. ( 22. ). 2., 4.,, 4,, 4, a) Dep re min na ıl oluş tu ğu nu, ep rem al ga la rının yer yu va rlağı için e ne şe il e yayılığını, öl çü alet le ri ve yön tem le ri ni, a yıt la rın e ğerlen i ril me i ni ve ep rem ile il gi li i ğer o nu la rı in ce le yen bi lim a lı na imoloji e nir. c) aralı eğileniz çevrenizeilerin yaralı olup olmaılarını ontrol eere yaralılara yarım ein. Ayaabılarınızı giyin. Bulunuğunuz yerin emniyetli olup olmaığını ontrol ein. Gaz, u, eletrile çalışan her şeyi apatın. Pani yapmaan bina ışına çıın. Güvenli bir yere geçip rayonuzu açın ve yetililerin hayati önem taşıyan açılamalarını inleyere uygulayın. Artçı arıntıları göz önüne alara binanın haar urumunu ontrol etmeen ve haarız oluğuna emin olmaan binanıza girmeyin. DAGAAR 27

5 Aı ve Soyaı :... Sınıı :... Numara :... Alığı Not :... Ünite azılı Soruları (Dalgalar) B Grubu ÇÖZÜER. 2. a) a b ieil-i 2a b ieil-iii a b ieil-ii at ma ı er bet uç ta yan ı ı ğın a Şe il-i e i gibi, at ma ı a bit uç ta yanı ı ğın a Şe il-ii e i gi bi Bu ii at ma tam üt ü te gel i ğin e Şeil-III tei urumu alır.. a) elin birim boyunun ütlei, m 05, g n g/ m bulunur., 4 m 8 b) eli çeen uvvet cimin ağırlığına eşit olacağınan, G m.g N itreşimin yayılma hızı, m/ n 8 4. a) b) b) c) c) ) ) 28 DAGAAR

6 5. m 6. 0cm Bir 0,4 onra tepe oluyor ie, t 04, 04, 2 08, ir. 2r 0 cm r 5 cm genliliir. IOI m 4 2 m 4 m 6 cm Dalgaların hızları, m , 20 cm/ m cm m 2. 0 n g/ m, 50. ele oluşan ana ein reanı, n n. 2, n , Hz 7. Deniz erinliği, 8. r O m 4 IOI IOI 2 cm x.t m 0,4 x 0,4 20m O O x 2 0,4 2 O abit uç r 5cm 9. Sabit hızlı hareetten, 08, x 2 2. t 0. 4m bulunur. 2 x.t (20 4). 0,4 6. 0,4 & 40 m/ m m m m 40 cm 5 al ga tepei ara ın a i uza lı 4λ ya eşit ol uğun an algaların alga boyu, 4λ 40 λ 0 cm 0, m Dal ga la rın pe ri yo u a ni ye ol u ğun an alga la rın yayılma hı zı, 5 m 0 50 cm/ 0,5 m/ 5 0. a) Öncelile ain olun. Sağlam ve evrilmeyece eşyaların (aa, bulaşı mainei, çamaşır mainei, ırın, yüe üvetler, muta tezgahları) yanına, anne arnınai poziyona uzanın. Pencereen ve cam eşyalaran uza urun. erivenler, binanın en zayı bölümü oluğunan buralaran uza urun. uta, eletri ve gazın bir araa oluğu yerir. utata olmamata aya varır. Dışarıayanız binalaran, ağaçlaran, enerji hatlarınan, teleon ve eletri irelerinen uza urun. Aracınızayanız güvenli bir yere, açı bir alana aracınızı par ein ve aracınızan çımayın. ümüne aracınıza el eneri, portati rayo, il yarım çantaı, battaniye, yağmurlu, alın pabuç bir hatalı u ve bozulmayan yiyece bulunurun. Deprem ıraına teleonlar aece yarım çağırma içinir. Here teleona arılıra şebee ilitlenir ve ihtiyaç ahipleri yarım çağıramaz. olları apatıp itaiye, canurtaran ve ivil avunma eiplerini lemeyin.eralı bir şeile yarım eibinin etraına toplanıp onların işlerine olmayın. b) Depremin üreine, Depremin şietine, Depremin oluştuğu mereze yaınlığına, Binalara ullanılan yapı malzemeine, Zeminin özellilerine göre eğişir. c) Depremin arıntıı hieilebilir. Su yüzeyine ço mitara gaz abarcığı görülebilir. Dalga uları alışılmaı biçime ıca olabilir. Su; çürü yumurta (Hirojen ülür), yağ ya a petrol gibi oabilir. Su, erinizi rahatız eebilir. Gö gürültüüne benzer bir e uyulabilir. DAGAAR 29