Atatürk ün Erzurum Kongresi Aç fl Konuflmas

Transkript

1 Atatürk ün Dünyas Cengiz Önal Bence; bir millette flerefin, haysiyetin, namusun ve insanl n vücut ve beka bulabilmesi, mutlaka o milletin özgürlük ve ba ms zl a sahip, ça dafl olmas yla kaimdir. Ben flahsen bu sayd m vas flara, çok ehemmiyet veririm. Bu vas flar n kendimde mevcut oldu unu iddia edebilmek için milletimin de ayn vas flar tafl mas n esas flart bilirim. Gazi Mustafa Kemal Atatürk 60 Atatürk ün Erzurum Kongresi Aç fl Konuflmas Sayg de er Temsilci Efendiler! Kongremiz baflkanl k heyetine, beni seçmekle gösterilen güvene ve ilgiye özellikle teflekkür ederim. Buna dayanarak baz hususlar arz etmek istiyorum. Efendiler! Tarih ve olaylar n yönlendirmesi ile fiilen içine düfltü ümüz bugünkü kanl ve kara tehlikeleri görmeyecek ve bundan dehflet ve üzüntü duymayacak hiçbir vatansever düflünülemez. I. Dünya Savafl n n sonlar na do ru milliyetler temeline dayanarak verilmifl sözler üzerine Osmanl hükümetimiz de adaletli bir bar fla kavuflmak arzusuyla ateflkes istedi. Ba ms zl k u runda Mustafa Kemal, ilk büyük kongreyi toplad Erzurum da hükümet kona önünde Vali Zühtü Bey, memur ve subaylarla ( ) 18

2 namus ve cesaretle dövüflen milletimiz, 30 Ekim 1918 de imzalanan Mondros Mütareke belgesi ile silâh n elinden b rakt. Devletlerin manevi kiflili i ve imzalayan temsilcilerin kendi namuslar n n niyet ve güvencesinde olan bu mütareke belgesi hükümleri bir tarafa b rak larak tilaf Devletleri nin askeri kuvvetleri saltanat merkezini ve hilafetin baflflehri olan stanbul umuzu iflgal etti. Gün geçtikçe artan bir fliddetle Saltanat ve Hilafete ait hukukumuz ile hükümetimizin kiflili i, milli onurumuz sald r - lara ve adaletsizliklere u rad. Osmanl Vatandafl olan Rum ve Ermeni unsurlar, gördükleri destek ve yard mlar n sonucunda milli fleref ve namusumuzu yaralayacak taflk nl klara bafllad lar. Nihayet üzücü ve kanl devresine girinceye kadar küstahça sald r lara devam ettiler. Fakat derin bir üzüntü ile itiraf etmeliyiz ki, bu cesur ataklar, sekiz aydan beri birbirinin pefli s ra iktidar olan, ama milli denetimden uzak hükümetlerden birinin di erinden daha kötü olarak gösterdi i zay f ve beceriksiz icraatlar ndan, baflkentte ve baz gazetelerde görülen çok ay p ihtiraslardan ve milli vicdan n inkar ve Kuvay- Milliye nin hesaba kat lmamas ndan dolay geliflme f rsat bulmufltur. Erzurum'da Kongrenin topland okul (23 Temmuz 1919) Belirtilen nedenlerle, Saltanat merkezinin de kuflat lm fl olmas yla, tam olarak kaderimize sahip ç kacak bir milli iradenin de olmad fleklinde yanl fl fikir hâkim olmufltu. Cans z bir vatan, kans z bir millet neleri hak etmiflse çekinmeden onlar n uygulanmas na tilaf Devletleri nce bafllanm flt r. Vatan n bölünüp parçalanmas söz konusu olan bu kararda Do u illerinde Ermenistan, Adana ve Kozan havalisinde Kilikya adlar yla Ermenistan, Bat Anadolu nun zmir ve Ayd n havalisinde Yunanistan, Trakya da hükûmet merkezimizin kap s na kadar böylece Yunanistan; Karadeniz sahillerimizde Pontus Krall ve ondan sonra vatan n kalan k sm nda yabanc iflgal ve kontrolü gibi art k 650 seneden beri ba ms z saltanat sürmüfl ve tarihi adalet ve kahramanl n vaktiyle Hindistan 19

3 hududuna, Afrika n n ortas na ve Macaristan n bat s na kadar yürütmüfl olan bu milletin kölelik düzeyine indirilmesi istenmektedir. Sonuçta bu devletin tarih sayfas n kapatarak, devleti sonsuzluk mezar na gömmek gibi insanl k ve uygarl kla ve hele de milliyet ilkeleriyle aç klanmas mümkün olmayan emeller kabul ve destek bulmufl ve görülüyor ki uygulama devresi de bafllam flt r. Bu uygulama gözümüzün önünde üzüntü verici bir flekilde yaflan yor. zmir, Ayd n, Bergama ve Manisa havalisinde flimdiye kadar binlerce analar n, babalar n, kahramanlar n ve çocuklar n ak p giden temiz kan, Ayd n gibi Anadolu muzun en seçkin bir flehrinin Yunanl lar n zulüm ve ateflli tahribat - na kurban oluflu, memleketin baz bölümlerinin talyan ve di erlerinin iflgaline u ramas ve Anadolunun iç k s mlar na do ru üzücü flekilde göç edilmesi elbette milli gayretlere dokunmufltur. Efendiler! Bilinen gerçeklerdendir ki, tarih; bir milletin kan n, hakk n, varl n hiçbir zaman inkâr edemez. Bundan dolay, böyle bir yalan örtüsünün arkas ndan vatan m z ve milletimizin aleyhinde verilen hükümler, kanaatler kesinlikle iflas etmeye mahkûmdur! Ve iflte bütün bu i renç zulümlerden ve bu talihsiz zavall lardan, tarihimize karfl uygun görülen haks zl klardan üzüntü duyan millî vicdan, sonunda sesini yükselterek hayk rm fl ve Müdafaa-i Hukuk-u Milliye (Milli Haklar Savunma) ve 20 Muhafaza-i Hukuk-u Milliye (Milli Haklar Koruma) ve Müdafaa-i Vatan (Vatan Savunma) ve Redd-i lhak ( flgali Red) gibi de iflik isimlerle fakat ayn kutsal de erlerin korunmas için ortaya ç kan milli ak m, bütün vatan m zda art k bir elektrik flebekesi hâline girmifl bulunuyor. flte bu kararl l kla meydana getirdi i kahramanl k ruhudur ki vatan ve milletin kutsal bildiklerini kurtarma ve korumaya dayanan son sözü söyleyecek ve hükmünü uygulatt racakt r. Genel ve özel durum hakk nda hepinizce bilinen baz konular burada tekrar hat rlatmay faydal buluyorum: Dört aydan beri M s r da milli ba ms zl n geri al nmas için pek kanl olaylar ve kar fl kl k devam ediyor. Sonuçta ngilizler taraf ndan tutuklanarak Malta ya götürülmüfl olan temsilciler serbest b rak lm fl ve bu temsilcilerin Paris Bar fl Konferans na gitmelerine izin vermek zorunda kalm fllard r. Hindistan da ba ms zl k için genifl ölçüde ihtilâl oluyor. Milli hedeflerine ulaflmak için bankalar, Avrupal kurulufllar, demiryollar bombalarla tahrip ediliyor. Afganistan ordusu da ngilizlerin milliyeti yok etme siyasetine karfl savafl yor. ngilizlerin bel ba lad klar hudut kabileleri de Afganl lara kat ld klar ve bu yüzden ngiliz askerlerinin de içeriye çekilmek zorunda kald klar n ngiliz gazeteleri itiraf etmifllerdir. Suriye de ve Irak ta ngilizlerin

4 ve yabanc lar n zorbal k ve yönetiminden bütün Arabistan ayaklanm fl haldedir. Arabistan n her yerinde yabanc hâkimiyeti reddediliyor. Yaln z memleketin refah ve mutlulu u için yabanc lar n iktisadi ve bay nd rl kla ilgili desteklerine, medeni vas - talardan yard m almaya raz olunuyor. Ba dat ve fiam bir araya gelerek bu karar her tarafa bildirmifllerdir. durum sebebiyle bu karar uygulamaya koymaktan korkuyorlar. Milli ba ms zl klar n tehlikede gören ve her taraftan iflgale u rayan Rus milleti, bu genel zorbal a karfl, milletinin bütün bireylerinin ortak gücüyle çarp flm fl ve herkesçe bilindi i üzere bu kuvvet, kendi memleketleri içinde üstün gelmifl, çareyi kendi üzerlerine bela olan milletleri etkileri ve kontrolü alt na almakta bulmufllard r. Mustafa kemal, Erzurum Kongresi Günlerinde Son zamanlarda devletleraras nda ortaya ç kan rekabet sebebiyle ngilizlerin Kafkasya dan tamamen çekilmesine karar verilmifl ve uygulamaya bir süreden beri bafllanm flt r. talyan kuvvetlerinin Batum yoluyla Kafkasya ya gelmesi kararlaflt r lm fl ise de talya ve Kafkasya daki iç Kuzey Kafkasya, Azerbaycan ve Gürcistan birleflerek milli varl klar na karfl yürümek isteyen Denikin Ordusu nu savafla zorlayarak Karadeniz sahiline sürmüfltür. Ermenistan a gelince; bir istila fikri sevdal s olan Ermeniler, Nahcivan dan Oltu ya kadar bütün Müslüman halka bask da, baz yerlerde de katliam ve ya mac - l kta bulunuyorlar. Hudutlar m za kadar Müslümanlar yok etmek, onlar göçe zorlayarak do u illerimiz ile ilgili isteklerine güven içinde yaklaflmak ve bir taraftan da 400 bin oldu unu iddia ettikleri Osmanl topraklar ndaki Osmanl Ermenileri ni dayanak yaparak memleketimizi iflgal etmek istiyorlar. Karadeniz in bat taraf na gelince, 21

5 Macar ve Bulgarlar memleketlerinin önemli bir k sm n iflgal etmek isteyenlere karfl bütün milli varl klar yla çarp fl yorlar. Meriç nehrinin bat s n n, yani Balkan harbinden önce devletimizin s n rlar içinde olan Bat Trakya n n Bulgarlardan al narak Yunanl lara verilmesi tilaf Devletleri nce kararlaflt r lm fl olmas nedeniyle uygulamaya bafllanm flt r. Yunan iflgal kuvvetlerine karfl Bulgar milli kuvvetleri taraf ndan desteklenen Bulgar kuvvetleri, Bat Trakya bölgesi içinde yapt klar savafllar sonunda birçok Yunan birli ini uzaklaflt rm fllard r. 22 Özel durumumuza gelince, daha stanbul dan ç kmadan önce vatan ve milletin kurtulmas yolunda birçok sorumlu ve yönetici ile görüflülmüfltü. Baflkent deki ayd nlar n, din ve devlete hizmetleri geçmifl olan büyük kiflilerin harcad klar zamanlar çok de erli olmakla beraber, etki ve denetim alt nda kalm fl bir çevre, kendilerini daima tehdit etmekte ve ifl yapt rmayarak üzmektedir. Her halde kaderimize hâkim bir milli iradenin her türlü kar flma ve kar flt rmalardan korunmufl, sa lam bir flekilde ortaya ç kmas, ancak Anadolu dan beklenilmekte ve umulmaktad r. Buna dayanarak bir milli fluran n ortaya ç kmas ve gücünü milli iradeden alacak sorumlu bir hükûmetin varl n istemek, özellikle son zamanlarda stanbul da hemen hemen bütün kesimlere ait düflünürler için de iflmez bir fikir halini alm flt r. Burada dokunakl bir gerçek olmak üzere arz edeyim ki, memleketimizde çok miktarda yabanc paras ile birçok propaganda cereyan ediyor. Bundaki amaç pek aç kt r: Milli hareketi sonuçsuz b rakmak, milli istekleri felce u ratmak, Yunan ve Ermeni emelleri ve vatan n baz önemli k s mlar n iflgal amaçlar n kolaylaflt rmakt r. Bununla beraber her devirde, her memlekette ve her zaman ortaya ç kt gibi bizde de kalp ve sinirleri zay f, anlay fls z insanlarla beraber vatans z ve ayn zamanda refah ve kiflisel ç kar n vatan ve milletin zarar nda arayan sefiller de vard r. Do u ifllerini idare ederken, zay f noktalar aray p bulmakta elinden çok ifl gelen düflmanlar m z, memleketimizde bunu adeta bir teflkilat haline getirmifllerdir. Fakat kutsal de erlerinin kurtuluflu emelleri ile ç rp nan bütün millet, iflte bu yüce amaç ve savafl nda her türlü engelleri muhakkak ve mutlaka k r p süpürecektir. Bütün bu emellere ulaflmak için kendini adayan asil milletimizin içinde milli bir birey gibi çal flmaktan meydana gelen zevk ve övüncü, burada teflekkür ve iftiharla arz ederim. Son iste im fludur ki, Yüce Tanr, Sevgili Peygamberi hürmetine, bu kutsal vatan n sahibi, savunucusu ve k yamet gününe kadar sad k koruyucusu olan soylu milletimize, Saltanat makam n ve yüce hilafeti, sa lam ve kutsal de erlerimizi düflünmekle sorumlu olan heyetimize baflar lar buyursun. cengizonal@butundunya.com.tr (Gelecek Ay: Sivas Kongresi Aç fl Konuflmas )