Soru No Puan Program Çıktısı 8,9 7,8 1,8 1,3 1,3,8

Transkript

1 Karadez Tekk Üverstes Orma Fakültes Orma Edüstr Mühedslğ Bölümü Ergoom ve İş Etüdü Arasıav :13.00 Öğrec Numarası Adı ve Soyadı İmzası: CEVAP ANAHTARI Açıklama: Bellek yardımcısı kullaılablr. SORU 1. Ergoom, ş saa uyarlamak ve saı şe uyarlamak ç br araştırma ve eylem plaı çerr. Br parke tessde batlı koveyör üzerde hareket ede parkeler kusurlu olaları şgöreler tarafıda ayrılmaktadır. Huma egeerg uzmaı olarak br eylem plaı hazırlayıız. Bu plaı ha katkısıı fade edz. CEVAP 1. İş saa uyumu le lgl eylemler: A) Çalışıla yer ve üretm araçlarıı düzelemes (çalışma alaı, makalar, göstergeler, kotroller vb.): 1) Çalışma alaı motaj hattı bezer br faalyettr. Bu edele badı yükseklğ öcelkl sorudur. Bu yükseklk şgöreler atropometrk ölçülere uygu ölçüde tasarlaır. ) İşgöreler, şlem hızlarıa göre, batta hareket ede parke kapastese uygu aralıklarla ve yeterl sayıda yerleştrlr. Ya da batta seçm ç çalışa şgöre sayısıa uygu bat hızı oluşturulur. 3) İşgörelere hareket edeblecekler ölçüde boş ala bırakılır. B) İş çevres aalz ve düzelemes (ses, gürültü, aydılatma, ttreşm, klm, vb.): 1) Ayı ortamı paylaşa şgöreler gürültü telğ taşıyacak yüksek sesle kouşmamaları sağlamalıdır. ) Tess dğer ortamlarıda geleblecek gürültü ölemeldr. 3) Parkelerdek kusurları görülmes sağlayacak düzeyde br aydılatma, gerekrse gölgeleme etkl br aydılatma uygulamalıdır. ) Badı uygu hızda ve gözlemler olumsuz etklemeyecek düzeyde br ttreşmde olması sağlamalıdır. 5) Çalışma ortamıda şgöreler düşük düzeyl eerj gerektre ve büyük ölçüde statk ş yaptıklarıda ortam sıcaklığı, bağıl em ve hava hareket üst kofor koşullarıda tutulmalıdır. 6) Çalışma ortamıa uygu temzlk ve bakımı yapılması ve sürdürülmes kousuda gerekl uygulamalar şgörelere öğretlr. Pua

2 Karadez Tekk Üverstes Orma Fakültes Orma Edüstr Mühedslğ Bölümü Ergoom ve İş Etüdü Arasıav :13.00 C) İş orgazasyouu aalz ve düzelemes (ş kapsamı, çalışma ve dleme zamaları, vb.): 1) Yapılacak ş şgörelere taıtılmalı ve bu amaçla gerekl eğtm uygulamalıdır. ) İşgüçlüğüe uygu dleme zamaları uygulamalıdır. 3) İşgüçlüğüe uygu br besleme rejm uygulamalıdır. ) İşgöreler sürekl ayakta çalışmakta yorulacakları ç gerektğde kısa sürel oturarak dlemeler sağlamak üzere uygu ölçüde ve sayıda tabure buludurulmalıdır. İsaı şe uyumu le lgl eylemler: A) Kş ş çerğe breysel yatkılığı (yaş, csyet, bedesel ve zhsel özellkler vb.): 1) Ayakta çalışmaya uygu yaşlarda şgöre seçm ) Yapıla ş mooto olması edeyle şgöre seçmde csyet uyumu araablr. Öreğ bu tür şlerde kadılar terch edlyor olablr. 3) İşgöreler, ayakta durmaya uygu olmaya bedesel egel bulumamalıdır. ) İşgöreler hareket haldek parkeler zleyeblecek yeteeğe sahp olmalıdır. 5) İşgöreler parkeler ve kusurlu yapıları fark edeblecek görme kablyete sahp olmalı, göz kusuru bulumamalıdır. B) İş öğretm ve şe alıştırma: 1) İşgörelere şletme ve şletme kültürü hakkıda blg verlr. ) İşgörelere yapacakları ş taıtılır ve bu eğtm, uygulamalarla destekler. 3) Tess ormal çalışmaya geçrlmede şgöreler koveyör badıda çalışmaları ve öğredkler pekştrmeler sağlaır. ) Çalışma sırasıda oluşacak muhtemel soruları çözümü le lgl olarak şgöreler asıl br yol zlemeler gerektğ hakkıda eğtm verlr. 5) Yapıla ş şletme ve kullaıcılar ç öem kavratılmalıdır. Böyle br ortamı oluşturulması halde, ş sstem sa üzerde yarattığı fzyolojk ve pskolojk zorlama e aza drleblr. Ergoom, Verml, güvel, koforlu ve etkl sa kullaımı ç aletler, makaları, sstemler, görevler, şler ve çevre tasarımıa saı davraışı, yeteekler, sıırları ve dğer özellkler hakkıdak blgy uygulamak ve keşfetmek"tr. Bu taımda da alaşılacağı üzere, ergoom üretm vermllğ artırılması kousuda öeml br uğraş alaıdır. Souç: Vermllk artırılır. Pua

3 Karadez Tekk Üverstes Orma Fakültes Orma Edüstr Mühedslğ Bölümü Ergoom ve İş Etüdü Arasıav :13.00 SORU. Statk ve damk şler şgöre üzerdek etklere de yer vererek açıklayıız. Bu şlerde çalışa şgöreler sağlık ve güvelk çde çalışmalarıı sağlamak ç öerlerz yazıız. CEVAP. İşler güçlük dereces celerke, yapıla şlerde kas kullaımıı özellkler de dkkate alımalıdır. Kasları damk çalışmalarıda, statk çalışmalara göre oksje tüketm daha kolay olduğu ç, ayı düzeyde kuvvet uygulaması sözkousu olduğu halde damk kas çalışması le yapıla şler daha az yorguluk brkm oluşturduğu gözetlerek sııfladırma yapılmalıdır. Statk İşler: Bu şlerde saları orgaları sürekl br yük altıda kalmaktadır. Mesela perde takma şde olduğu gb, br başka örek de kamyocuları uzu yollarda sürekl olarak ayağıı gaz pedalıda kalması bu şlemler çersdedr. Statk şlerde damarlar daralarak gerekl mktarda ka dolaşımı sağlaamadığıda, kısa zamada yorulma ortaya çıkmaktadır. Statk şlemler bu soruu çözmek üzere, statk şlemler ortada kaldırılır ya da şlem değşklğ yapılır yahut da bu şlemler makaları yapması sağlaır. Damk şler: Statk şlemde farklı olarak yükleme zama çersde farklı değerler alır. Aralarda dleme olaağı olacağı ç oksje harcaması le oksje tüketm heme heme ayı değerlerdedr. Dğer br fade le, ka gereksm le ka dolaşımı ayı değerlerde kalır. Bu edele, statk şlemlere orala daha az yorguluğa yol açar. Şeklde dleme, damk şler ve statk şler ç ka gereksm ve ka dolaşımı değerler karşılaştırmalı olarak gösterlmştr. Şekl. Statk ve damk şlerde oksje tüketm İş güçlük dereces le oratılı olmak üzere şgöreler dlemes sağlaır. Statk şlerde çalışalara ek dleme süres verlebleceğ gb, rotasyo uygulaması le statk şler dışıda damk şlerde çalışmaları sağlaablr Pua

4 Karadez Tekk Üverstes Orma Fakültes Orma Edüstr Mühedslğ Bölümü Ergoom ve İş Etüdü Arasıav :13.00 SORU 3. Kolu yaa açık ve L = 56 cm uzuluğuda ola brey bu koumda elde G = 10 N yük tutmaktadır. Omuz kas destek dokuları arasıdak mesafe e = mm dr. Omuza etk ede kuvvet hesaplayıız. Omuza etk ede kuvvet eldek yüke oraı edr? CEVAP 3. L = 56 cm G = 10 N e = mm Eldek yük: G = 10 N Kuvvet kolu uzuluğu: L = 56 cm = 0.56 m Yük kolu uzuluğu: e = mm = 0.0 m Ele gele momet: M = G L M = 10 N 0.56 m M = 67. Nm Omuza uygulaa kuvvet: M = F e le F = M/e F = 67. m 0.0 m F = 00 N Omuza uygulaa kuvvet ç; kaldıraç mekağ deklem yardımıyla doğruda hesaplaablr. F = G L e 10 N 0.56 m F = F = 00 N 0.0 m Yük oraı: = F = 0 Pua

5 Karadez Tekk Üverstes Orma Fakültes Orma Edüstr Mühedslğ Bölümü Ergoom ve İş Etüdü Arasıav :13.00 SORU. Çok ağır ş kategorse değerledrle A ş yapa şç gülük zama/ş dağılımı şöyledr: saat A şçlğ, saat araç kullama, saat tam strahat ve saat uyku. a) İşç A ş yaparke gerekl dleme süres Lehma a göre hesaplayıız. b) İşç gülük eerj tüketm hesaplayıız. c) İşgöre, tükettğ eerjy %30 yağ, % 30 karbohdrat ve %0 prote alarak karşılayacağıa göre şgöre tüketeceğ gülük bes mktarıı buluuz. CEVAP. a) İşç A ş yaparke gerekl dleme süres: Çok ağır şler ç eerj htyacı: E = 10 kcal/dak Dleme süres: D = 0.1 T 1 [dak] D = D = 7 dak b) İşç gülük eerj tüketm (ET): Faalyet Süre (dak/gü) E (kcal/dak) ET (kcal/gü) Çok ağır ş 60 = Araç kullama 60 = Tam strahat 60 = 0 1. Uyku 60 = Toplam 63 c) Bes tüketm: Besler eerj değerler: Yağlar (Y) : E Y = 9000 kcal/kg Karbohdratlar (K) : E K = 000 kcal/kg Proteler (P) : E P = 000 kcal/kg Yağ mktarı: m =. ; m =. / ; m Y = 0. 1 kg Karbohdrat mktarı: m =. ; m =. / ; m K = 0. 7 kg Prote mktarı: m =. ; m =. / ; m P = kg Pua

6 Karadez Tekk Üverstes Orma Fakültes Orma Edüstr Mühedslğ Bölümü Ergoom ve İş Etüdü Arasıav :13.00 SORU 5. Br telefo kab ve telefo chazıı yerleşm tasarlaacaktır. Tasarımla lgl olarak telefou kullaacaklara lşk boy, drsekler arası mesafe, öe doğru uzama mesafes ve göz yükseklğ aşağıdak tabloda verlmştr. % 95 güvele telefo kab boyutlarıı ve telefo chazı yükseklğ hesaplayarak, şekl ölçekl olarak çzz. Telefo kab ç ayrıca hareket boşluğu öerecek msz? Kullaıcı Tablo. Kullaıcı ölçüler Boy (D) Drsekler arası (m) Öe doğru uzama (A) Drsek yükseklğ (E) X 1 (cm) X (cm) X 3 (cm) X (cm) Hesaplaa değerler X σ CEVAP 5. Ortalama boy yükseklğ: Ortalama drsekler arası mesafe: Ortalama öe doğru uzama mesafes: cm 76.75cm 17.5cm Pua

7 Karadez Tekk Üverstes Orma Fakültes Orma Edüstr Mühedslğ Bölümü Ergoom ve İş Etüdü Arasıav :13.00 Ortalama drsek yükseklğ: Stadart sapma değerler: Boy stadart sapma değer: ) 11. 6cm 1 Drsekler arası stadart sapma değer: Öe doğru uzama stadart sapma: Drsek yükseklğ stadart sapma: %95 güve düzeyde; Z = 1.96 kullaılır cm ) 3. 3cm ) 6. cm 3 ) 5. 5cm Kab yükseklğ: Üst sıır ç Kab geşlğ: Üst sıır ç Kab derlğ: Üst sıır ç L 1 * Z cm ma 1 1 L * Z cm ma L 3 * Z cm ma 3 3 Telefo chazı yükseklğ: Alt sıır ç L * Z cm m Pua