OVP nin dış ticaret hedefleri anlamını şimdiden yitirdi Tahmin Gerçek. Hedef Tahmin Hedef Hedef Hedef

Transkript

1 TÜRKİYE NİN GÖSTERGELERİ > > Hazırlayan: Alaattin AKTAŞ PROJEKSİYON OVP nin dış ticaret hedefleri anlamını şimdiden yitirdi Tahmin Gerçek. Hedef Tahmin Hedef Hedef Hedef İhracat (Milyar $) 111,7 113,9 127,0 134,8 148,5 165,7 185,1 İthalat (Milyar $) 177,5 185,5 199,5 236,9 248,7 272,5 295,9 Dış Ticaret Açığı (Milyar $) 65,8 71,6 72,5 102,1 100,2 106,8 110,8 Önceki yıla göre değişim (%) İhracat 9,4 11,5 11,5 18,3 10,2 11,6 11,7 İthalat 26,0 31,7 7,5 27,7 5,0 9,6 8,6 Dış ticaret açığı 69,6 84,8 1,3 42,6-1,9 6,6 3,7 Ortalama dolar kuru (TL) 1,5055 1,5004 1,5557 1,6723 1,7348 1,7703 1,8204 Dolar kuru değişimi(%) -2,7-3,0 3,3 11,5 3,7 2,0 2,8 Deflatör (%) 8,0 6,3 5,8 8,0 7,0 5,0 5,0 ORTA VADELİ PROGRAM: Geçen yıl orta program hedefleri açıklandığında iktisat kitapları adına kaygılandığımızı belirtmiştik. Kaygılanmıştık, çünkü 2011 yılına ilişkin OVP nin dış ticaret hedefleri tutarsa iktisat kitaplarını yeniden yazmak gerecekti. Hatırlatmakta yarar var; 2011 yılında Türk parasının reel olarak değer kazanacağı, ancak buna karşılık ihracatın ithalattan daha hızlı artacağı öngörülüyordu. Biz de bunu, iktisatla ters düşen bir durum olarak nitelemiştik. Neyse ki 2011 hedeflerinin tutmayacağı anlaşıldı, yani iktisat kitapları kurtulmuş oldu. Biz de bu durumu OVP hedefleri tutmadı, iktisat kitaplarını da yeniden yazmak gerekmedi diye yorumlamıştık. Şimdi, dönemine ilişkin OVP hedefleri açıklanmış durumda. Hedeflerin dış ticaretle ilgili yönü yine gerçekçilikten çok uzak. Önce 2011 yılı gerçekleşmesine ilişkin tahminlere bakalım OVP nin yayımlanmasından iki hafta sonra TÜİK eylül ayının dış ticaret verilerini açıkladı ve görüldü ki 2011 yılı dış ticaretinin, öngörülen düzeyin çok uzağında oluşacak olması dışında, daha iki hafta önce tahmin edilen düzeyde gerçekleşmesi de kesinlikle mümkün değil. OVP ye göre ihracatta 2011 yılı gerçekleşme tahmini milyar dolardı. Eylül sonunda oluşan yıllık rakam milyar dolar. OVP çerçevesinde 2011 yılı ithalatı milyar dolar olarak tahmin ediliyordu. Eylül sonundaki yıllık rakam milyar dolara ulaştı. Yani 2011 sonu için öngörülen rakamla hemen hemen aynı düzeye çıkılmış durumda. OVP de 2011 yılının dış ticaret açığı milyar dolar düzeyinde bekleniyordu. Eylül sonunda gelinen düzey ise 105 milyar dolar OVP çerçevesinde öngörülen yıllık tahminlere eylül sonunda ulaşılmış olması bir yana, bir anlamda yılın son çeyreğine ilişkin beklenti de öngörünün çok uzağında kalınacağının bir göstergesi. Geçen yılın son çeyreğindeki ihracat 32.2 milyar dolardı. Bu yılın tümündeki ihracat tahmininin tutması için son çeyrekteki ihracatın 35.3 milyar dolar olması gerekiyor. Yani, son çeyrek ihracatında öngörülen artış bir anlamda yüzde 9.6. İlk üç çeyrekte yüzde 22 olan ihracat artışında son çeyrek için yüzde 9.6 artış öngörülmesi ne kadar gerçekçi? İthalattaki durum çok daha tuhaf! Geçen yılın son çeyreğindeki ithalat 54.9 milyar dolardı. OVP de öngörülen bu yılın milyar dolarlık tahmininin gerçekleşmesi için son çeyrekteki ithalatın 55.2 milyar dolar olması yetecek. Yani son çeyrek ithalatında beklenen artış yalnızca yüzde 0.5 düzeyinde. Yani ilk üç çeyrekte yüzde 39 artan ithalat, son çeyrekte yüzde Ekim 2011 k EKONOMİK FORUM 107

2 Göstergeler ENFLASYON: artacak. Bu ne yapılarak, nasıl sağlanacak; belli değil. Gelelim 2012 ve sonrasına ilişkin hedeflerdeki çelişkilere OVP de, bu yılın ortalama dolar kuru 1.67 olarak tahmin ediliyor nin yıllık ortalama dolar kuru tahmini ise 1.73, yani doların 2102 de bu yıla göre yüzde 3.7 artacağı öngörülüyor de kur yüzde 3.7 artarken, deflatör yani yıllık ortalama fiyat artışı yüzde 7 olacak. Bu demektir ki, fiyatlar kurdan daha hızlı artacak, bu da demektir ki Türk Lirası değer kazanacak. Basit bir soru, Türk Lirası nın değer kazandığı bir dönemde, ihracat mı hızlı artar, ithalat mı? İhracat ve ithalat artışının hızını belirleyen tek etken kur değil elbette; ama, kur en büyük etkenlerden biri, bunu biliyoruz, yıllardır yaşadık. Yıllık ortalama dolar kurunun yüzde 3.7 artacağı, deflatörün yüzde 7 olacağı 2012 yılı için ihracatta yüzde 10.2 artış öngörülüyor, ithalat artışının ise yüzde 5 te kalacağı umuluyor. Aynı öngörüler biraz önce de belirttik, 2011 için de yapılmış; TL değer kazanırken ihracatın ithalattan fazla artacağı varsayımıyla yola çıkılmıştı. Sonuç ortada O dönem bu varsayımın altında, ihracat fiyatlarının ithalat fiyatlarından çok daha hızlı artacağı öngörüsünün yattığı belirtilmişti için de öyle midir, bilemiyoruz. TL reel olarak değer kazanırken ihracatın ithalattan hızlı artacağı umudu yalnızca 2012 için de geçerli değil ve 2014 yılları için de aynı hedeflerle yola çıkılmış durumda. Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haz. Tem. Ağus. Eylül Ekim Kas. Ara. 1,85 1,45 0,58 0,60-0,36-0,56-0,48 0,40 1,23 1,83 0,03-0,30 0,41 0,73 0,42 0,87 2,42-1,43-0,41 0,73 0,75 Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haz. Tem. Ağus. Eylül Ekim Kas. Ara. 8,19 10,13 9,56 10,19 9,10 8,37 7,58 8,33 9,24 8,62 7,29 6,40 4,90 4,16 3,99 4,26 7,17 6,24 6,31 6,65 6,15 Doğrusu enflasyonla ilgili olarak biz de ne yazacağımızı şaşırdık. Geçen ayki sayımızda enflasyonun artık kimse için öneminin kalmadığını vurguladık. Öncelik enflasyonda değil, durgunluğun aşılmasındaydı. Ama hesaba katılmayan, katılamayan gelişmeler vardı; enflasyon özellikle döviz kurlarında ortaya çıkan artışın etkisiyle tüm tahminleri geride bırakan bir noktaya gidiyordu. Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı, yılın son enflasyon raporunu açıklarken, Banka olarak yeni enflasyon tahminlerinin yüzde 8.3 olduğunu duyurdu. Merkez Bankası nın enflasyon hedefi yüzde 5.5 ti; enflasyon hedefi sabit tutularak gerçekleşme tahmini önce yüzde 5.9 a, daha sonra yüzde 6.9 a çıkarılmıştı. Bu kez ise tahmin yüzde 8.3 e yükseltiliyordu. Bu arada Merkez Bankası nın yılın son enflasyon raporunu açıkladığı 26 Ekim den iki hafta kadar önce, 13 Ekim de açıklanan dönemine ilişkin orta programda bu yılın enflasyon gerçekleşmesinin yüzde 7.8 olarak tahmin edildiği belirtildi. Bir tarafta Kalkınma Bakanlığı, bir tarafta Merkez Bankası. Kalkınma Bakanlığı nın 13 Ekim tarihli programında yılsonu enflasyon tahmini yüzde 7.8, Merkez Bankası nın 26 Ekim tarihli raporunda ise tahmin yüzde 8.3. İki kamu kurumunun iki haftada 0.5 puan farklı tahminler dile getirmelerinin bir açıklaması elbette olmalı 108 EKONOMİK FORUM l Ekim 2011

3 BİR BAKIŞTA ÜÇ YILIN EKONOMİK GÖSTERGELERİ ÜFE (% değ.) TÜFE (% değ.) İhracat (Aylık) İthalat (Aylık) Cari denge İç borç stoku (milyar TL) İç borç faizi (%) Bütçe geliri (Aylık) (milyon TL) Bütçe gideri (Aylık) (milyon TL) Reel kur end. (1995=100) Aylık Ort. $ (TL) Aylık Ort.Euro (TL) Mevduat DTH (Milyar $) Kredi Tük.kredileri Kredi kartları San.ür.ende.değ. (%) (Arındırılmamış endekse göre) San.ür.ende.değ. (%) (Arındırılmış endekse göre) Protestolu senet (Milyon TL) Dış borç öde. (Milyon $) Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Tem. Ağus. Eylül Ekim Kasım Aralık ,23 1,17 0,29 0,65-0,05 0,94-0,71 0,42 0,62 0,28 1,29 0, ,58 1,66 1,94 2,35-1,15-0,50-0,16 1,15 0,51 1,21-0,31 1, ,36 1,72 1,22 0,61 0,15 0,01-0,03 1,76 1, ,29-0,34 1,10 0,02 0,64 0,11 0,25-0,30 0,39 2,41 1,27 0, ,85 1,45 0,58 0,60-0,36-0,56-0,48 0,40 1,23 1,83 0,03-0, ,41 0,73 0,42 0,87 2,42-1,43-0,41 0,73 0, ,2 288,9 292,3 297,8 301,9 301,7 307,7 315,4 320,6 327,2 329,2 330, ,9 339,4 340,7 343,2 340,5 343,1 345,2 347,3 347,8 347,8 350,8 352, ,3 357,5 359,9 362,0 362,7 362,7 363,9 366,6 366, ,16 14,99 14,31 13,35 11,59 12,09 11,04 9,49 9,13 7,53 8,51 9, ,98 7,99 8,29 8,70 9,51 8,69 8,26 7,97 7,79 7,55 7,56 7, ,08 8,10 8,80 8,82 8,30 8,95 8,81 8,73 7,70 8, ,85 112,82 109,65 114,13 115,26 113,47 115,31 116,12 114,75 117,38 116,53 116, ,89 124,65 123,41 127,81 128,61 127,78 126,01 127,41 129,05 131,73 131,71 126, ,94 118,35 116,79 119,24 118,18 114,22 110,39 104,51 106, ,5891 1,6524 1,7045 1,6041 1,5518 1,5399 1,5137 1,4792 1,4852 1,4621 1,4800 1, ,4663 1,5056 1,5283 1,4879 1,5348 1,5703 1,5363 1,5016 1,4889 1,4185 1,4295 1, ,5538 1,5828 1,5747 1,5156 1,5642 1,5940 1,6467 1,7442 1, ,1149 2,1156 2,2187 2,1170 2,1116 2,1584 2,1317 2,1084 2,1576 2,1667 2,2055 2, ,0973 2,0639 2,0755 1,9994 1,9395 1,9181 1,9561 1,9418 1,9438 1,9702 1,9626 1, ,0738 2,1597 2,2026 2,1869 2,2489 2,2934 2,3528 2,4998 2, ,8 273,4 269,7 266,2 267,1 275,5 278,7 274,9 278,7 283,5 293,0 305, ,2 316,0 320,1 316,3 328,4 341,7 343,1 343,4 344,7 349,6 355,9 380, ,1 388,2 394,8 394,7 408,9 411,2 415,2 421,7 414, ,2 83,1 86,8 88,2 93,0 93,1 96,5 97,9 101,4 100,8 99,8 98, ,1 95,1 95,4 99,6 90,9 91,0 97,3 98,9 105,7 108,8 105,3 100, ,3 100,3 106,0 108,3 104,0 104,0 102,5 100,7 98, ,9 262,3 260,3 257,7 263,8 266,0 265,8 266,5 268,1 278,2 285,2 292, ,6 307,2 313,6 324,8 336,4 346,6 358,5 365,1 370,4 385,6 397,8 423, ,0 442,5 452,0 467,4 485,2 499,0 514,6 534,0 544, ,4 80,3 80,4 81,4 82,4 83,1 83,5 83,7 84,9 86,4 88,4 90, ,6 93,5 95,8 99,4 101,9 104,8 107,8 110,3 112,7 116,5 119,3 124, ,3 130,5 134,4 140,3 144,6 149,7 152,7 154,8 157, ,0 32,5 31,9 32,4 33,3 34,0 34,5 34,2 34,1 34,6 35,0 35, ,7 35,7 35,9 37,3 37,9 38,5 39,8 39,7 40,8 41,5 41,8 43, ,9 43,4 43,1 45,1 46,3 47,6 49,8 49,9 51, ,5-24,0-21,5-18,8-17,1-9,9-8,9-6,5-9,6 6,2-3,0 23, ,8 17,6 21,4 16,9 14,9 10,0 8,8 10,8 10,4 9,9 9,4 16, ,9 13,9 10,4 8,3 8,0 6,7 6,9 3, ,0-21,8-21,4-19,1-12,1-12,5-9,1-9,4-6,8 0,4 5,8 9, ,9 17,7 17,9 17,2 14,4 10,2 9,0 14,3 13,1 13,0 8,6 17, ,8 14,0 10,6 8,4 5,1 6,9 9,8 3, ,2 612,2 634,9 611,1 605,0 642,5 719,7 634,0 656,4 641,8 569,7 704, ,8 413,7 489,7 463,8 430,8 473,1 557,8 467,2 476,5 430,9 442,9 521, ,9 326,3 380,4 368,0 362,1 369,3 384,4 395,0 458, Ekim 2011 k EKONOMİK FORUM 109

4 Göstergeler GSYH (yüzde değişim) Birinci çeyrek 11,6 12,2 İkinci çeyrek 8,8 10,2 Üçüncü çeyrek 5,3 Dördüncü çeyrek 9,2 Yıllık 9,0 Fiyatlar (yüzde değişim) ÜFE TÜFE.Eylül 1,55 0,51.Eylül 0,75 1,23.Dokuz aylık 9,72 6,52.Dokuz aylık 4,53 4,77.Yıllık 12,15 8,91.Yıllık 6,15 9,24.Yıllık ortalama 10,03 6,89.Yıllık ortalama 6,00 8,16 Dış Ticaret Eylül. İhracat ,11. İthalat ,54. Açık ,63.İhracat/ithalat (%) 50,9 56,9 Ocak-Eylül. İhracat ,77. İthalat ,15. Açık ,22.İhracat/ithalat (%) 54,8 62,6 Eylül itibariyle yıllık. İhracat ,87. İthalat ,43. Açık ,43.İhracat/ithalat (%) 55,6 64,8 Cari İşlemler Dengesi (Milyon Dolar) (Ocak-Ağustos) Fark Değ.(%) CARİ İŞLEMLER DENGESİ ,4 Döviz geliri ,8. İhracat ,4. Turizm ,0. Faiz ,6. Diğer ,8 Döviz gideri ,0. İthalat ,3. Turizm ,1. Faiz ,0. Diğer ,4 Ağustos itibariyle yıllık ,5 Merkez Bankası Döviz Rezervi 30/09/ /09/2010 Değişim (%) TOPLAM ,37.Döviz rezervi ,49.Altın ,77 Reel Kur Endeksi (2003=100) (TÜFE ye göre) Eyl ,07 Eyl ,15 Eyl ,40 Eyl ,75 Eyl ,39 Eyl ,05 Eyl ,53 Eyl ,16 Merkezi Yönetim Bütçesi (Milyon TL) (Ocak-Eylül). Gelir ,90. Harcama ,77. Denge Faiz dışı denge ,50 İç Borç Stoku (Milyon TL) (Eylül sonu).tutar ,45.Vadeye kalan süre (ay) 33,1 29,5 12,20 İç Borçlanma (İskontolu ihaleler) Tutar (Milyon TL) Faiz (%) Tutar (Milyon TL) Faiz (%).Ekim , ,55.Ocak-Ekim , ,20 Yurtiçindekilerin toplam TL mevduatı (Bin TL) TOPLAM ,26. Vadesiz ,62. Vadeli ,21 Bankalara göre. Kamu ,43. Özel ,55. Yabancı ,90 Yurtiçi Yerleşiklere Ait DTH (Milyon Dolar) TOPLAM ,08. ABD Doları ,05. Euro ,78 (Dolar karşılığı) ,31.Diğer dövizler (dolar karşılığı) ,57 Mevduatın Vade Dağılımı (Bin TL) a- TL mevduat ,67. Vadesiz ve yedi gün ihbarlı ,58. Bir ay ,76. Üç ay ,53. Altı ay ,62. Bir yıl ve daha uzun ,33 b-yabancı para mevduat ,06. Vadesiz ve yedi gün ihbarlı ,04. Bir ay ,39. Üç ay ,06. Altı ay ,37. Bir yıl ve daha uzun ,39 Mevduat Bankaları Kredileri (Bin TL) TOPLAM ,28 Yurtiçi krediler ,04.TL krediler ,34.Yabancı para krediler ,08 Yurtdışı krediler ,29 Tüketici Kredileri ve Kredi Kartları (Bin TL) 30/09/ /09/2010 Değ.(%) TOPLAM ,20. Tüketici kredileri ,39 Konut ,02 Taşıt ,16 Diğer ,76.Kredi kartları ,31 Tasfiye olunacak. Tüketici kredileri ,94. Kredi kartları ,82 Repo Hacmi (Bin TL). Müşterilerle yapılan ,28. Mali kuruluşlar arasında yapılan , EKONOMİK FORUM l Ekim 2011

5 En Yüksek Faiz Oranları (7 Eylül 2011 itibariyle) TL mevduata 3,00-18,00 4,00-18,00 5,00-18,00 6,00-18,00 Para Arzı (Bin TL) M ,48 DOLAŞIMDAKİ PARA ,24 Dolaşıma Çıkan Banknot + Madeni Para ,89 Banka Kasaları (-) ,31 VADESİZ MEVDUAT (TL) ,13 Mevduat Bankaları ,33 Katılım Bankaları ,99 TCMB ,53 VADESİZ MEVDUAT (YP) ,06 Mevduat Bankaları ,66 Katılım Bankaları ,42 TCMB ,14 M ,29 VADELİ MEVDUAT (TL) ,75 Mevduat Bankaları ,80 Katılım Bankaları ,92 TCMB - - VADELİ MEVDUAT (YP) ,94 Mevduat Bankaları ,60 Katılım Bankaları ,20 TCMB - - M ,97 REPO ,95 PARA PİYASASI FONLARI (B TİPİ LİKİT FONLAR) ,79 İHRAÇ EDİLEN MENKUL DEĞERLER ( 'dan itibaren eklendi) İşsizlik Verileri (Bin Kişi) Temmuz 11 Haziran 11 Temmuz ve daha yukarı yaştaki nüfus İşgücü durumu İstihdam edilenler İşsizler İşsizlik oranı (%) 9,1 9,2 10,6.Tarım dışı işsizlik oranı (%) 11,8 11,9 13,6.Genç nüfusta işsizlik oranı (%) 18,3 18,0 19,5 Tüketici Güven Endeksi Eylül 11 Ağustos 11 Değ.(%) TÜKETİCİ GÜVEN ENDEKSİ 93,7 91,7 2,14.Satın alma gücü (mevcut dönem) 89,7 89,5 0,22.Satın alma gücü (gelecek dönem) 91,6 90,2 1,59.Genel ekonomik durum(gelecek dönem) 96,6 93,0 3,83.İş bulma olanakları (gelecek dönem) 93,2 91,3 2,05.Mevcut dönemin dayanıklı tüketim malları satın almak için uygunluğu 97,4 94,7 2,88 İmalat Sanayi Kapasite Kullanım Oranı (Yüzde) Ekim 77,0 75,3 Sanayi Üretimi Değişimi (%) Ağustos 2011 Ağustos 2010.Arındırılmamış endekse göre (yıllık) 3,8 11,0.Takvim etkisinden arındırılmış endekse göre (yıllık) 3,8 14,2.Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış endekse göre (bir önceki aya göre) 2,6 2,7 Yatırım Teşvikleri Belgeleri (Bin TL) (Ocak-Ağustos). Tarım ,95. Madencilik ,08. Enerji ,65. İmalat ,87. Hizmetler ,92 Toplam ,92 Turist Sayısı ABD Doları mevduata Euro mevduata Ocak-Temmuz ,64 Şirket Kuruluşları (Ocak-Eylül). Kurulan ,95. Kapanan ,03 İnşaat Ruhsatı ve Yapı Kullanma İzin Belgesi Daire sayısı (İlk yarı). Ruhsat ,68. Yapı kullanma izin belgesi ,26 Protestolu Senetler (Ocak-Eylül). Adet ,98. Tutar (Bin TL) ,80 Dış Borç Anapara ve Faiz Ödemesi (Milyon Dolar) (Ocak-Eylül) Toplam ,39. Kamu ,26. Merkez Bankası ,61. IMF'ye ödemeler ,46 Çeşitli Göstergeler Ç Ç Toplam dış borç stoku (Milyon $) Kısa vade Uzun vade Kamu Kısa Vade Uzun Vade TCMB Kısa Vade Uzun Vade Özel Kısa Vade Uzun Vade (1) Dış borç stokunun GSYH'ye oranı (%) Toplam 39,4 43,5 37,8 Kısa Vade 10,6 8,1 7,2 Uzun Vade 28,7 35,5 30,6 Kamu 12,1 13,5 10,5 TCMB 1,6 2,2 1,9 Özel 25,7 27,8 25,3 Dış borç stokunun yüzde dağılımı Toplam 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 Kısa Vade 27,4 25,9 27,0 18,5 18,9 Uzun Vade 72,6 74,1 73,0 81,5 81,1 Kamu 30,8 31,3 30,7 31,1 27,9 TCMB 3,9 4,1 4,1 5,0 5,0 Özel 65,3 64,6 65,2 63,9 67,1 Dış borç stokundaki yüzde değişim (%) Toplam 3,7 3,2 7,8-4,3 12,4 Kısa Vade 9,9-1,2 57,3-6,4 23,1 Uzun Vade 1,5 4,9-3,4-3,8 10,1 Kamu 1,9 5,1 6,6 6,6 6,5 TCMB -1,0 3,7-11,1-5,4-11,0 Özel 4,8 2,3 9,9-8,7 17,4 FİNANSAL GÖSTERGELER (%) Toplam dış borç stoku / ihracat (FOB) 248,2 250,3 254,1 262,7 212,4 Dış borç servisi / GSYH 7,5 9,4 7,2 Dış borç servisi / ihracat (FOB) 40,6 43,8 48,6 57,0 40,3 Özel sektör borcu / ihracat (FOB) 162,1 161,7 165,6 168,0 142,4 Faiz / GSYH 1,1 1,6 1,5 Faiz / ihracat (FOB) 6,3 6,6 7,3 9,7 8,6 TCMB rezervler (net) / Dış borç stoku 32,1 30,8 29,7 27,9 26,5 TCMB rezervler (net) / Kısa borçlar 117,0 119,2 109,9 150,5 139,8 TCMB rezervler (brüt) / Toplam dış borç 30,3 29,1 27,9 26,3 25,3 TCMB rezervler (brüt )/ Kısa borçlar 110,3 112,3 103,2 142,3 133,7 TCMB rezerv (brüt) / İthalat (CIF) 42,3 42,7 43,5 50,2 35,2 TCMB rezerv (net)/ İthalat (CIF) 44,8 45,4 46,3 53,1 36,8 Cari işlemler dengesi / TCMB rezervi (brüt) -77,7-69,2-59,1-19,8-59,1 Cari işlemler dengesi / TCMB rezervi (net) -73,3-65,2-55,5-18,7-56,5 Cari işlemler dengesi / GSYH -6,5-2,3-5,7 Makro ekonomik büyüklükler (Milyon $) GSYH (Milyon $) İhracat (FOB) (2) (3) İthalat (CIF) (3) Cari işlemler dengesi (3) TCMB rezervler (brüt) TCMB rezervler (net) Dış kredi kullanımları (3) Dış borç servisi (3) Anapara Faiz (1) 1 Ekim 2001 tarihinden itibaren TCMB tarafından izleniyor. (2) Bavul ticareti ve diğer mallar hariç. (3) 12 aylık toplam. Ekim 2011 k EKONOMİK FORUM 111