SOCIAL MENTALITY AND RESEARCHER THINKERS JOURNAL

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "SOCIAL MENTALITY AND RESEARCHER THINKERS JOURNAL"

Transkript

1 SOCIAL MENTALITY AND RESEARCHER THINKERS JOURNAL Ope Access Refereed E-Joural & Refereed & Idexed ISSN: Social Scieces Idexed / editorsmartjoural@gmail.com August 208 Article Arrival Date: Published Date: Vol 4 / Issue 0 / pp: Phillips Eğrisi Yaklaşımı İle Türkiye de Eflasyo Ve İşsizlik Arasıdaki Nedesellik İlişkisi Phillips Curve Approach To Causality Betwee Iflatio Ad Uemploymet I Turkey Dr.Öğr.Üyesi Rıdva KARACAN Kocaeli Üiversitesi Hereke Ö.İ.Uzuyol MYO,Dış Ticaret, rkaraca@kocaeli.edu.tr, Kocaeli/Türkiye ÖZET Bir ülkeye ait e öemli makroekoomik göstergelerde biride eflasyo ve işsizliktir. Phillips Eğrisi yaklaşımıa göre işsizlikle ile eflasyo arasıda ters yölü ilişki vardır. Bu iddiada hareketle Türkiye de eflasyo ve işsizlik arasıdaki ilişki araştırılmak istemiştir. Çalışma geel olarak üç bölümde oluşmaktadır. İlk olarak giriş bölümüde kouya ilişki taımlara yer verilmiştir. İkici bölüm ola literatür kısmıda kouyla ilgili yerli ve yabacı, farklı ülke ve döemlere ait araştırmalara yer verilmiştir. Ampirik aaliz bölümüde ise öce çalışmada kullaıla ekoometrik metodolojiye ilişki teorik bilgilere değiilmiş, sorasıda ampirik aalize ilişki souçlara yer verilmiştir. Çalışma döemi içi; bir öceki yılı aylık verileri karşılaştırılarak yapılmıştır.sayısal aalizler içi Eviews-9 programıda faydalaılmıştır. Çalışmaya ait veriler Türkiye İstatistik Kurumu u (TUİK) web sayfasıda alımıştır. Grager Nedeellik Aalizi, Eşbütüleşme Testi ve Hata Düzetme Modeli kullaılarak yapıla çalışmada; değişkeler arasıda herhagi bir ilişki buluamamıştır. Buu sebebi; makroekoomik değişkeleri tek bir faktöre bağlı olmayıp birde çok faktörü etkileyebileceği gerçeğidir. Bu bağlamda işsizlik ve eflasyo değişkelerii adeta birbirlerii edeiymiş gibi gösterilmesi çok da doğru olmayacaktır. Aahtar Kelimeler: Türkiye, Eflasyo, İşsizlik, Phillips Eğrisi ABSTRACT Oe of the most importat macroecoomic idicators of a coutry is iflatio ad uemploymet. Accordig to the Phillips Curve approach, there is a iverse relatioship betwee uemploymet ad iflatio. These claims from the movemet i Turkey was asked to ivestigate the relatioship betwee iflatio ad uemploymet. The study cosists of three parts i geeral. First of all, the itroductory chapter cotais the defiitio of the topic. I the secod part of the literature, there are some researches related to the subject, both domestic ad foreig, from differet coutries ad periods. I the empirical aalysis sectio, the theoretical iformatio about the ecoometric methodology used i the study was first metioed, followed by the results related to the empirical aalysis. For the period ; was compared with the mothly data of the previous year. Eviews-9 program was used for aalysis. The data of the study Turkey Statistical Istitute (TSI) has bee take from the web page. "Grager Causality Aalysis", "Coitegratio Test" ad "Error Correctio Model" o relatioship was foud betwee the variables. The reaso of this; macroecoomic variables are ot depedet o a sigle factor but ca affect multiple factors. I this cotext, it will ot be very accurate to show that the variables of uemploymet ad iflatio are almost the same as each other. Keywords: Turkey, Iflatio, Uemploymet, Phillips Curve. GİRİŞ Bir ülkede yüksek eflasyo varsa fiyat istikrarsızlığı var demektir. Buda e üreticii ede tüketicii işie gelmeye bir durumdur. Zira üretici açısıda fiyatları sürekli artışı; kredi faiz oralarıı ve üretimde kullaacağı girdi fiyatlarıı arttıracağı içi maliyet artışı demektir. Bu yüzde üretici bir soraki döem yatırım yapıp yapmama kousuda kararsız kalır. Bezer şekilde fiyatlar geel düzeyii sürekli artış göstermesi özellikle sabit gelirli tüketicileri her defasıda ayı miktar mal içi daha fazla harcama yapması demektir. Bu yüzde eflasyou düşük seyretmesi her iki kesim içi arzulaa bir durumdur. Bezer şekilde bir ülkede işsiz sayısıı çok olması da istemeye bir durumdur. Zira işsizlik varsa üretim yoktur. Üretim yoksa durguluk vardır. Bu da hem üreticileri hem de tüketicileri olumsuz etkileye bir durumdur. Bu yüzde eflasyo ve işsizlik koulu bir çok çalışma yapılmıştır. Bularda e öemlisi de 958 yılıda Alba William Housego Phillips tarafıda geliştirile modeldir. Phillips İgiltere ekoomisi

2 içi yaptığı çalışmada eflasyo oraları ile işsizlik oraları arasıda ters yöde bir ilişkii olduğuu göstermiştir. Bua göre bir ekoomide eflasyo yüksekse işsizlik düşük, eflasyo düşükse işsizlik yüksektir. Phillips Eğrisi, parasal ücret eflasyouu aşağıdaki geel moda göre işsizlikle ilişkiledirmektedir (The History of, Ecoomic Thought, 208): (dw / dt) / w = s (U) burada h <0 böylece işsizlik arttıkça, ücretler düşmektedir. Fiyat hareketlerii bire-bir ücret hareketlerie bağlarsak, daha sora bu yeide yazılabilir: p = (dp / dt) / p = s (U) Böylece fiyat eflasyou işsizlik arasıda egatif bir ilişki vardır. Phillips Eğrisi, Şekil 'de gösterilmiştir (The History of, Ecoomic Thought, 208); Şekil. Phillips Eğrisi Milto Friedma a göre eflasyo ve işsizlik arasıdaki edesellik ilişkisi kısa vadede gerçekleşir. Ayı zamada bu hipotezi destekleye yaygı bir görüş hakimdir. Bu bağlamda politika yapıcılar düşük bir işsizlik hedefii seçebilirler. Bu durumda, yüksek eflasyo oraıı kabul etmek zoruda kalacaklardır. Buu dışıda, politika yapıcılar düşük bir eflasyo oraı; hatta hedef olarak deflasyou seçebilirler. Bu durumda daha yüksek işsizliği kabul etmek zoruda kalacaklardır. Friedma a göre bu durum kısa vadede geçerlidir, uzu vadede böyle bir ilişki söz kousu değildir. Zira çalışalar fiyat artışlarıı alım güçlerii düşmesiyle fark ederler. İşvereler fiyat artıkça düşük ücrette daha fazla işgücü talep ederler. Acak bu durum fazla sürmez. Fiyatları arttığıı fark ede işçileri ücret artış talebie işvereler tekrar fiyat artışlarıyla cevap verirler. Arta ücretler karşısıda işvere daha az işçi talep eder buda işsizliğe ede olur. Böylece işsizlik ile fiyatlar birlikte artmış olur (Friedma, 977:45-456). Friedma gibi bir çok ekoomist eflasyo ile işsizlik arasıda kısa vadeli değiş tokuş ilişkisii kabul etmiştir. Acak kısa vadeli eflasyo ile işsizlik oraları arasıda birebir ilişkiyi açıklaya somut verilere dayalı çalışma eredeyse hiç yapılmamıştır. Yapıla çalışmalarda ilgili ülkelere ait eflasyo verileri ile işsizlik verilerii tablo karşılaştırması şeklidedir. İktisat literatürüde bir değişkei birde çok faktörü etkileyebileceği gerçeği göz öüe alıırsa işsizlik ve eflasyo değişkelerii adeta birbirlerii edeiymiş gibi gösterilmesi çok da doğru olmayacaktır. Bu matıkta hareketle Türkiye ekoomisi içi döemii kapsaya edesellik aalizi yapılmak istemiştir. Değişkelere ait veriler Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) web sayfasıda alımıştır. Matematiksel aaliz içi Eviews-9 Programıda yararlaılmıştır. Ortaya çıka bulgular souç bölümüde tartışılmıştır. 243

3 2. LİTERATÜR TARAMASI Literatürde eflasyo ve işsizlik arasıdaki ilişki üzerie çok sayıda çalışma vardır. Acak bu aalizleri bir kısmı iki değişke arasıdaki ilişkiyi doğrularke, bir kısmı bu ilişki bulamamıştır. (Alisa, 205), Eflasyo ve işsizlik arasıdaki ilişkiyi test etmek istemiştir. Rusya Federasyou'u istatistiksel verilerie dayaarak yapmış olduğu çalışmada, Phillips eğrisii moder Rus ekoomisi içi geçerli olmadığı soucua varmıştır. (Adebowale, 205), Nijerya ekoomisi içi döemii kapsaya eflasyo ile işsizlik ilişki arasıdaki ilişkiyi Phillips Eğrisi yaklaşımı ile icelemiştir. Grager Nedesellik tekiği ve Hata Düzeltme Modeli kullaarak yaptığı çalışmaı ampirik bulgularıa göre, Philips Eğrisi'de olduğu gibi, Nijerya'da eflasyo ve işsizlik oraları arasıdaki egatif ilişki tespit etmiştir. (Kitov ve Kitov,203), Japoya ekoomisi içi verilerii kullaarak fiyatlar geel düzeyi ve işsizlik oralarıı Phillips eğrisi çerçeveside modellemiştir. Yapıla çalışmada sadece 990'lı yıllar içi eflasyo ve işsizlik değişkeleri arasıda Phillips eğrisii doğrular itelikte souçlar elde edilmiştir. Bu döemde işsizlik artarke eflasyou düşmüştür. (Ormerod vd.,2009), Amerika Birleşik Devletleri, İgiltere ve Almaya içi döemii ilişki verileri kullaarak, eflasyo rejimlerii ve işsizlik oralarıı araştırmıştır.bu ülkeleri ekoomik rejimlerii dikkate değer bir bezerlik olmasıa rağme. eflasyo ve işsizlik oraları arasıda öemli ölçüde farklılıklar bulumuştur. Elde edile souçlara göre, kısa vadede bile eflasyo ve işsizlik arasıda istikrarlı bir değiş tokuş ilişkisi buluamamıştır. Buu eflasyo / işsizlik değişkelerii yöete faktörleri çok boyutlu olmasıa bağlamışlardır. (Lacker ve Weiberg, 2006), Eflasyo ve İşsizlik: Phillips Eğrisi içi Bir Layperso Kılavuzu isimli çalışmasıda; Phillips eğrii geçmişide alıa derslerle bağlatılı para politikasıı eflasyo bekletilerie ilişki geçmişe orala daha fazla tepki göstererek eflasyou daha da düşürebildiğii ve bu bağlamda eflasyodaki değişkelik azalırke, çıktı ve işsizlikteki dalgalamalar da ılımlı seyir gözlemlemiştir. (Philip, 204), yılları arasıda Malezya'da eflasyo ve işsizlik oraı arasıdaki ilişkiyi test etmiştir. Bua göre eflasyola işsizlik arasıdaki değiş tokuş ilişkisi kısa vadede gözlemleirke uzu vadede böyle bir değişim görülmemiştir. (Vermeule, 207), Güey Afrika Cumhuriyeti içi, döemii kapsaya eflasyola işsizlik oraları arasıdaki değiş tokuş ilişkisii icelemiştir. Elde edile bulgulara göre; e kısa döemde ede uzu döemde değişkeler arasıda herhagi bir değiş tokuş ilişkisi buluamamıştır. (Güve ve Ayvaz, 205), yıllarıı kapsaya yıllık eflasyo ve işsizlik verileri kullaılarak Türkiye de eflasyo ve işsizlik arasıdaki ilişkiyi araştırmıştır. Grager Nedesellik Testi kullaılarak yapıla çalışma soucuda, işsizlik oraıda eflasyo oraıa doğru bir edesellik ilişkisi tespit edilmiştir. (Uysal ve Erdoğa, 2003), yılları arasıda, Phillips eğrisi yardımıyla Türkiye ekoomisi içi işsizlik oraları ile fiyat düzeyleri arasıdaki ilişki icelemiştir. Yapıla çalışma soucuda, 980 li yıllarda pozitif yölü bir ilişki, 990 lı yıllarda ise egatif bir ilişkii olduğu gözlemiştir. (Altay vd.,20), G8 Ülkeleri topluluğu içi işsizlik-eflasyo ilişkisii ampirik aalizii yapmıştır. Ampirik iceleme soucuda; değişkeler arasıda eşbütüleşme ilişkisii bulumuştur. Bua göre kısa döemde edeselliğii yöüü eflasyoda işsizliğe, uzu döemde ise işsizlikte eflasyoa doğru olduğu yöüde bulgular elde edilmiştir. (Orji vd.,205), Nijerya içi, eflasyo ve işsizlik ilişkisii orijial Phillips eğrisi hipotezie uygu geçerliliğii test etmiştir döemii kapsaya çalışma soucuda Nijerya'da eflasyo ve işsizlik oraı arasıda pozitif bir ilişki olduğuu ortaya koymaktadır. Bu bulgu Nijerya'daki Phillips eğrisi hipotezi hakkıdaki orijial öermeyi geçersiz kılmaktadır. 244

4 3. VERİ SETİ YÖNTEM Araştırma içi kullaıla eflasyo ve işsizlik oralarıa ait veriler Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) web sayfasıda alımıştır. Bu iki değişke arasıdaki ilişki Grager Nedesellik Testi, Grager Eş bütüleşme Aalizi ve Hata Düzeltme Modeli ile test edilmiştir. Öcelikle serileri durağa olup olmadıklarıa bakılmıştır. Durağa olmadıkları görüle seriler ayı mertebede (birici derece) farkları alıarak durağa hale getirilmiştir. Durağa hale getirile seriler, öcelikle VAR modeli kurularak gecikme uzulukları (2) olarak hesaplamıştır. Daha sora Grager Nedesel aalizi ve Eş bütüleşme testi yapılmıştır. So olarak hata düzeltme modeli kullaılarak serileri Hata Terimlerii düzeyde değerlerii tümüü durağa olup olmadığı test edilmiştir. 3..Grager Nedesellik Teorisi Ekoometrik modellerde değişkeler arasıdaki ilişkii yöüü belirlemeside geellikle Grager Nedesellik Testi kullaılmaktadır (Schulze, 2004:3). Grager ı iki değişke arasıdaki edesellik ilişkisii göstere modeli aşağıdaki gibidir (Grager, 969:427). t ai t i + biyt i + i= i= + b0yt = () ci t i + diyt i + i= i= Yt + c0 t = 2 (2) Modelde b0 = c0 = 0 olması durumuda e basit haliyle edesellik ilişkisi, yai değişkeler arasıdaki sebep souç ilişkisi aşağıdaki gibi olacaktır(grager, 969:427). t = ai t i + biyt i + i= i= (3) Y t = ai t i + biyt i + i= i= 3.2.Grager Eşbütüleşme Aalizi (4) Egle ve Grager'i Eşbütüleşme kavramı ve tekikleri teorisiyle değişkeler arasıdaki uzu vadeli ilişkileri aaliz etmek istemiştir. Temek fikir değişkeleri ayı mertebede durağa olmasıdır. Egle ve Grager 'e göre; değişkeleri birbirie bağlaya dege ilişkisi uzu vadede olmalıdır. Egle Grager Eşbütüleşme testi iki adımda oluşur. İlk adım aşağıdaki istatistik OLS regresyouu içerir (Noriega ve Sataularia, 202: 00); yt = α + δ xt + U t (5) İkici adımda, artıklar Dickey-Fuller (DF) regresyouda kullaılır: u t = γ u t + t (6) 3.3.Hata Düzeltme Modeli Değişkeler arasıda yapısal bir ilişki içi gerekli (ama yeterli olmaya) koşul, ayı düzeyde durağalıklarıı sağlamasıdır. Bu durum ortaya çıktığıda, seriler arasıdaki varsayıla bir yapısal ilişki, eş-bütüleşme modellerii yardımıyla taımlaabilir ve test edilebilir. Böyle bir hipotez doğruladığıda, değişkeler arasıda degesizliker hata düzeltme modellerii yardımıyla tespit edilebilir (Thome, 204:3). 245

5 3.4. Aaliz Souçları Öcelikle olarak modelimize ait gecikme uzuluğu hesap edilmiş daha sora serileri duralığı test edilmiştir. Durağa olmaya serileri birici derece farkları alıarak durağa hale getirilmiştir (Tablo2-3) Gecikme Uzuluğuu Buluması Tablo. Gecikme Uzuluğu Lag LogL LR FPE AIC SC HQ NA* * * * * * idicates lag order selected by the kriteri LR: sequetial modified LR test istatistik (each test at 5% düzey) VAR modeli kurularak gecikme uzuluğu 2 olarak bulumuştur Birim Kök Testleri Tablo 2. Eflasyo Birim Kök Testi t-istatistik Ols.* Augmeted Dickey-Fuller test istatistiği Test kritik değerleri: % düzey % düzey % düzey Değişiklik Katsayı Std. Hata t-istatistik Ols. D(LOGENF(-)) R-kare Mea Bağımlıvar DüzeltilmişR-kare S.D. Bağımlıvar S.E. of regressio Akaike bilgi kriteri Top kare kalıtı.729 Schwarz kriteri Log olasılık Haa-Qui criter Durbi-Watso s ist Tablo 3. İşsizlik Birim Kök Testi t-istatistik Ols.* Augmeted Dickey-Fuller test istatistik Test kritk değeri: % düzey % düzey % düzey Değişiklik Katsayı Std. Hata t-istatistik Ols. D(LOGISZ(-)) R-kare Ort. Bağımlıvar DüzeltilmişR-kare S.D. Bağımlıvar S.E. of regressio Akaike bilgi kriteri Top kare kalıtı Schwarz kriteri Log olasılık Haa-Qui criter Durbi-Watso s ist Grager Nedesellik Aalizi Durağa hale getirile seriler, VAR modeli kurularak Grager Nedesel aalizi yapılmıştır (Tablo 4). 246

6 Tablo 4. Grager Nedesellik Testi BağımlıDeğişikre: LOGENF Bağımsız Ki-kare df Ols. LOGISZ Toplam BağımlıDeğişike: LOGISZ Bağımsız Ki-kare df Ols. LOGENF Toplam Görüldüğü gibi; LOGISZ olasılık değeri > 0.05 Bezer şekilde ; LOGENF olasılık değeri > 0.05 Bua göre işsizlik ve eflasyo arasıda herhagi bir edesellik ilişkisi yoktur Grager Eş bütüleşme Testi Grager Eş bütüleşme Aalizii yapılabilmesi içi değişkeleri ayı mertebede durağa olması gerekir. Modelimizde değişkeler birici derecede durağa hale getirilmiştir. Bua göre yei bir regresyo kurulur ve bu regresyou hata terimlerii düzey değerleride durağa olup olmadıkları sıaır. Şayet düzey değerleride durağasa değişkeler arasıda eş bütüleşme ilişkisi vardır soucua ulaşırız. Değişkeleri birici derecede durağa oldukları görülmüştür (Tablo 2-3). Tablo 5. Grager Eşbüleşme Hata terimleri testi t-istatistik Ols.* Augmeted Dickey-Fuller test istatistik Test kritk değeri: % düzey % düzey % düzey Değişiklik Katsayı Std. Hata t-istatistik Ols. HATA(-) D(HATA(-)) C R-kare Ort Bağımlıvar DüzeltilmişR-kare S.D. Bağımlıvar S.E. of regressio Akaike bilgi kriteri Top kare kalıtı Schwarz kriteri.0824 Log olasılık Haa-Qui kriteri F-istatistik Durbi-Watso İstatistik Ols(F-istatistik) Hata Terimlerii düzeyde değerlerii tümüü durağa olmadığı görülmüştür (olasılık değeri; 0,0537 > 0.05 olduğuda). (Tablo4) Bua göre işsizlik oraı ile eflasyo oraları arasıda eş bütüleşme ilişkisi yoktur yai değişkeler arasıda uzu döemde bir ilişki söz kousu değildir. 4. SONUÇ Phillips Eğrisi yaklaşımıa göre döemi içi Türkiye de eflasyo ve işsizlik arasıdaki değiş tokuş ilişkisi icelemiştir. Türkiye İstatistik Kurumu u (TUİK) web sayfasıda bir öceki yılı aylık verileri karşılaştırılarak yapılmıştır. Grager Nedesellik Aalizi, Eşbütüleşme Testi ve Hata Düzetme Modeli kullaılarak yapıla çalışmada; değişkeler arasıda herhagi bir ilişki buluamamıştır. Buu sebebi; makroekoomik değişkeleri tek bir faktöre bağlı olmayıp birde çok faktörü etkileyebileceği gerçeğidir. Bu bağlamda işsizlik ve eflasyo değişkelerii adeta birbirlerii edeiymiş gibi gösterilmesi çok da doğru olmayacaktır. A.W.Phillips ve oda soraki ekoomistleri iki değişke arasıda birebir ilişki olduğuu iddia etmesi o güü şartlarıda mümkü 247

7 olsa da, güümüzde gelişe tekoloji, arta üfus, arta ve farklılaşa isa ihtiyaçları, itelikli iş gücü talebi gibi bir çok faktörü var olması eflasyola işsizlik arasıdaki değiş tokuş ilişkisii ortada kaldırmaktadır. Dolayısıyla bu tür politikalar artık popülaritesii kaybetmiştir. Aslıda işsizlik oraı ve eflasyo oraı arasıda böyle bir ilişkii kurulması da matıksızdır. Zira eflasyou düşmesi fiyatları düşmesi demek değildir. Fiyatlar geel düzeyideki artış hızıı yavaşlamasıdır. Yai bir ülkede eflasyo varsa fiyatlar daima yukarı doğru hareketlidir. Bu teoride hareketle eflasyou var olduğu her ülkede işsizliği düşük olması gerekir. Oysa eflasyou yüksek olduğu az gelişmiş veya gelişmekte ola ülkelerdeki işsizlik, düşük eflasyoa sahip gelişmiş ülkelere göre daha yüksektir. KAYNAKÇA Adebowale, K. B., (205). The Relatioship betwee Iflatio ad Uemploymet i Nigeria, Master of Sciece i Ecoomics, Easter Mediterraea Uiversity, Gazimağusa, North Cyprus:- 60. Alisa, M., (205). The Relatioship betwee Iflatio ad Uemploymet: A Theoretical Discussio about the Philips Curve, Joural of Iteratioal Busiess ad Ecoomics, Vol. 3, No. 2: Altay, B.; Tuğcu, C. T. & Topcu,M., (20). İşsizlik ve Eflasyo Oraları Arasıdaki Nedesellik İlişkisi: G8 Ülkeleri Öreği, Afyo Kocatepe Üiversitesi, İİBF Dergisi, Cilt.3, Sayı.2:-26. Friedma, M., (977). Nobel Lecture: Iflatio ad Uemploymet, The Joural of Political Ecoomy, Vol. 85, No. 3: Grager,C. W. J., (969). Ivestigatig Causal Relatios by Ecoometric Models ad Cross-Spectral Methods, Ecoometrica, Vol. 37, No.3: Güve, A.; Türka E. & Yüksel Ayvaz Y., (205). Türkiye de Eflasyo ve İşsizlik Arasıdaki İlişki: Zama Serileri Aalizi, KSÜ Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt., Sayı.: Kitov, I. & Oleg, K., (203). "Iflatio, uemploymet, ad labor force. Phillips curves ad logterm projectios for Japa," MPRA Paper 49388, Uiversity Library of Muich, Germay. Lacker, J. M. & Weiberg,J. A., (2006). Iflatio ad Uemploymet: A Layperso s Guide to the Phillips Curve, Federal Reserve Bak of Richmod, Aual Repor:-23. Noriega, A. E. & Sataularia,D. V., (202). The Effect Of Structural Breaks O The Egle-Grager Test For Coıtegratıo, Estudios Ecoomicos, Vol. 27, No., Orji, A.; Oyiye.I. Orji A. & Okafor, J. C., (205). Iflatio Ad Uemploymet Nexus I Nigeria: Aother Test Of The Phillip s Curve, Asia Ecoomic ad Fiacial Review, 5(5), Ormerod, P.; Bridget R.& Phelps P., (2009). Iflatio/Uemploymet Regimes ad the Istability of the Phillips Curve, Ecoomics, Discussio Paper, No. 43, Philip, A. P. (204). Relatio betwee moetary aoucemet ad Phillips Curve? A empirical study from Malaysia, Theoretical ad Applied Ecoomics, Vol. 2, No. 4 (593):3-42. Schulze, P. M., (2004). Grager Kausalitätsprüfug Eie Awedugsorietierte Darstellug, Arbeitspapier Nr. 28. The History of, Ecoomic Thought, (208). The Neo-Keyesia World, Thome, H. (204). Coitegratio ad Hata Correctio Modellig i Time-Series Aalysis: A Brief Itroductio, IJCV: Vol. 8 (2),

8 TÜİK, Türkiye İstatistik Kurumu, Uysal, D. & Erdoğa,S., (2003). Eflasyo İle İşsizlik Oraı Arasıdaki İlişki Ve Türkiye Öreği ( ), SÜ, İİBF, Sosyal ve Ekoomik Araştırmalar Dergisi, -6: Vermeule, J.C. (207). Ifl atio ad uemploymet i South Africa: Is the Phillips curve still dead?, Souther Africa Busiess Review,Vol. 2:

SESSION 6E: Kalkınma I 871

SESSION 6E: Kalkınma I 871 SESSION 6E: Kalkıma I 871 Kuzet Eğrisi Bağlamıda Türkiye de Fiasal Gelişme ve Gelir Eşitsizliği İlişkisii Aalizi Aalysig the Relatioships betwee Fiacial Developmet ad Icome Iequality i Turkey as a Parallel

Detaylı

Ekonomik Büyüme ve Finansal Gelişme İlişkisi: Türkiye Örneği The Relationship between Financial Development and Economic Growth: The Case of Turkey

Ekonomik Büyüme ve Finansal Gelişme İlişkisi: Türkiye Örneği The Relationship between Financial Development and Economic Growth: The Case of Turkey 814 INTERNATIONAL CONFERENCE ON EURASIAN ECONOMIES 2016 Ekoomik Büyüme ve Fiasal Gelişme İlişkisi: Türkiye Öreği The Relatioship betwee Fiacial Developmet ad Ecoomic Growth: The Case of Turkey Ph.D. Cadidate

Detaylı

Ki- kare Bağımsızlık Testi

Ki- kare Bağımsızlık Testi PARAMETRİK OLMAYAN İSTATİSTİKSEL TEKNİKLER Prof. Dr. Ali ŞEN Ki- kare Bağımsızlık Testi Daha öceki bölümlerde ölçümler arasıdaki ilişkileri asıl iceleeceğii gördük. Acak sıklıkla ilgileile veriler ölçüm

Detaylı

BÜYÜME VE İHRACAT ARASINDAKİ NEDENSELLİK İLİŞKİSİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ

BÜYÜME VE İHRACAT ARASINDAKİ NEDENSELLİK İLİŞKİSİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ BÜYÜME VE İHRACAT ARASINDAKİ NEDENSELLİK İLİŞKİSİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ Yrd. Doç. Dr. Erdal Demirha Afyo Kocatepe Üiversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Özet Bu çalışma Türkiye de 1990 yılıı ilk çeyreğide

Detaylı

TÜRKİYE DE KAYITDIŞI EKONOMİ VE BÜYÜME İLİŞKİSİ

TÜRKİYE DE KAYITDIŞI EKONOMİ VE BÜYÜME İLİŞKİSİ ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 3, Sayı 5, 2007, ss. 7-87. TÜRKİYE DE KAYITDIŞI EKONOMİ VE BÜYÜME İLİŞKİSİ Doç.Dr. Gülsüm AKALIN Marmara Üiversitesi İİBF İktisat Bölümü gulsum@marmara.edu.tr Öğr.Gör.

Detaylı

BÖLÜM 3 YER ÖLÇÜLERİ. Doç.Dr. Suat ŞAHİNLER

BÖLÜM 3 YER ÖLÇÜLERİ. Doç.Dr. Suat ŞAHİNLER BÖLÜM 3 YER ÖLÇÜLERİ İkici bölümde verileri frekas tablolarıı hazırlaması ve grafikleri çizilmesideki esas amaç; gözlemleri doğal olarak ait oldukları populasyo dağılışıı belirlemek ve dağılışı geel özelliklerii

Detaylı

TÜRKİYE DE PARA POLİTİKASININ YAPISI VE PARA KURALI: DÖNEMİ 1

TÜRKİYE DE PARA POLİTİKASININ YAPISI VE PARA KURALI: DÖNEMİ 1 TÜRKİYE DE PARA POLİTİKASININ YAPISI VE PARA KURALI: 1990-2013 DÖNEMİ 1 Yazar/Author: Yrd. Doç. Dr. / Asst. Prof. Dr Nüket Kırcı ÇEVİK 2 Prof. Dr. M. Vedat PAZARLIOĞLU 3 Özet Bu çalışmada, Türkiye öreğide

Detaylı

Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt: 25, Sayı: 2, 2011 225

Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt: 25, Sayı: 2, 2011 225 Atatürk Üiversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt: 25, Sayı: 2, 2011 225 İKTİSADİ BÜYÜMEDE FİNANSAL GELİŞMENİN ETKİSİ: D-8 ÜLKELERİNDE NEDENSELLİK İLİŞKİSİ Murat NİŞANCI (*) İlyas KARABIYIK

Detaylı

ISF404 SERMAYE PİYASALARI VE MENKUL KIYMETYÖNETİMİ

ISF404 SERMAYE PİYASALARI VE MENKUL KIYMETYÖNETİMİ 8. HAFTA ISF404 SERMAYE PİYASALARI VE MENKUL KIYMETYÖNETİMİ PORTFÖY YÖNETİMİ II Doç.Dr. Murat YILDIRIM muratyildirim@karabuk.edu.tr Geleeksel Portföy Yaklaşımı, Bu yaklaşıma göre portföy bir bilim değil,

Detaylı

Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl: 4, Sayı: 27, Haziran 2016, s

Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl: 4, Sayı: 27, Haziran 2016, s Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl: 4, Sayı: 27, Hazira 2016, s. 331-349 İsmail KAVAZ 1 Fatih Cemil ÖZBUĞDAY 2 ENERJİDE DIŞA BAĞIMLILIK VE ENERJİ VERİMLİLİĞİ ARASINDAKİ NEDENSELLİK İLİŞKİSİ: TÜRKİYE

Detaylı

ÖĞRENME ETKİLİ HAZIRLIK VE TAŞIMA ZAMANLI PARALEL MAKİNELİ ÇİZELGELEME PROBLEMİ

ÖĞRENME ETKİLİ HAZIRLIK VE TAŞIMA ZAMANLI PARALEL MAKİNELİ ÇİZELGELEME PROBLEMİ Öğreme Etkili Hazırlık ve Taşıma Zamalı Paralel Makieli Çizelgeleme Problemi HAVACILIK VE UZAY TEKNOLOJİLERİ DERGİSİ TEMMUZ 2006 CİLT 2 SAYI 4 (67-72) ÖĞRENME ETKİLİ HAZIRLIK VE TAŞIMA ZAMANLI PARALEL

Detaylı

A. Regresyon Katsayılarında Yapısal Kırılma Testleri

A. Regresyon Katsayılarında Yapısal Kırılma Testleri A. Regresyon Katsayılarında Yapısal Kırılma Testleri Durum I: Kırılma Tarihinin Bilinmesi Durumu Kırılmanın bilinen bir tarihte örneğin tarihinde olduğunu önceden bilinmesi durumunda uygulanır. Örneğin,

Detaylı

İstanbul Göztepe Bölgesinin Makine Öğrenmesi Yöntemi ile Rüzgâr Hızının Tahmin Edilmesi

İstanbul Göztepe Bölgesinin Makine Öğrenmesi Yöntemi ile Rüzgâr Hızının Tahmin Edilmesi Makie Tekolojileri Elektroik Dergisi Cilt: 8, No: 4, 011 (75-80) Electroic Joural of Machie Techologies Vol: 8, No: 4, 011 (75-80) TEKNOLOJİK ARAŞTIRMALAR www.tekolojikarastirmalar.com e-issn:1304-4141

Detaylı

ALTERNATİF SİSTEMLERİN KARŞILAŞTIRILMASI

ALTERNATİF SİSTEMLERİN KARŞILAŞTIRILMASI µ µ içi Güve Aralığı ALTERNATİF İTEMLERİN KARŞILAŞTIRILMAI Bezetimi e öemli faydalarıda birisi, uygulamaya koymada öce alteratifleri karşılaştırmaı mümkü olmasıdır. Alteratifler; Fabrika yerleşim tasarımları

Detaylı

ALTERNATİF SİSTEMLERİN KARŞILAŞTIRILMASI

ALTERNATİF SİSTEMLERİN KARŞILAŞTIRILMASI ALTERNATİF SİSTEMLERİN KARŞILAŞTIRILMASI Bezetimi e öemli faydalarıda birisi, uygulamaya koymada öce alteratifleri karşılaştırmaı mümkü olmasıdır. Alteratifler; Fabrika yerleşim tasarımları Alteratif üretim

Detaylı

TÜRKİYE DE BİREYSEL BANKA KREDİLERİ VE ENFLASYON İLİŞKİSİ THE RELATIONSHIP BETWEEN INDIVIDUAL BANK CREDITS AND INFLATION IN TURKEY

TÜRKİYE DE BİREYSEL BANKA KREDİLERİ VE ENFLASYON İLİŞKİSİ THE RELATIONSHIP BETWEEN INDIVIDUAL BANK CREDITS AND INFLATION IN TURKEY TÜRKİYE DE BİREYSEL BANKA KREDİLERİ VE ENFLASYON İLİŞKİSİ Prof. Dr. Özca KARAHAN 1 Badırma Oyedi Eylül Üiversitesi, (okaraha@badirma.edu.tr) Araş. Gör. Yuus Emre GÜRBÜZ Badırma Oyedi Eylül Üiversitesi,

Detaylı

BİST ile yükselen piyasalara ait endeksler arasındaki eş bütünleşme ve nedenselliğin test edilmesi; yatırımcılar açısından çeşitlendirme fırsatları

BİST ile yükselen piyasalara ait endeksler arasındaki eş bütünleşme ve nedenselliğin test edilmesi; yatırımcılar açısından çeşitlendirme fırsatları Iteratioal Joural of Huma Scieces ISSN:2458-9489 Volume 14 Issue 4 Year: 2017 Test for coitegratio ad causality betwee ISE ad emergig market ıdices; diversificatio opportuities for ıvestors 1 BİST ile

Detaylı

SOCIAL SCIENCES STUDIES JOURNAL SSSjournal (ISSN: )

SOCIAL SCIENCES STUDIES JOURNAL SSSjournal (ISSN: ) SOCIAL SCIENCES STUDIES JOURNAL SSSjoural (ISSN:2587-1587) Ecoomics ad Admiistratio, Tourism ad Tourism Maagemet, History, Culture, Religio, Psychology, Sociology, Fie Arts, Egieerig, Architecture, Laguage,

Detaylı

BASAMAK ATLAYARAK VEYA FARKLI ZIPLAYARAK İLERLEME DURUMLARININ SAYISI

BASAMAK ATLAYARAK VEYA FARKLI ZIPLAYARAK İLERLEME DURUMLARININ SAYISI Projesii Kousu: Bir çekirgei metre, metre veya 3 metre zıplayarak uzuluğu verile bir yolu kaç farklı şekilde gidebileceği ya da bir kişii veya (veya 3) basamak atlayarak basamak sayısı verile bir merdivei

Detaylı

Yatırım Projelerinde Kaynak Dağıtımı Analizi. Analysis of Resource Distribution in Investment Projects

Yatırım Projelerinde Kaynak Dağıtımı Analizi. Analysis of Resource Distribution in Investment Projects Uşak Üiversitesi Sosyal Bilimler Dergisi (2012) 5/2, 89-101 Yatırım Projeleride Kayak Dağıtımı Aalizi Bahma Alp RENÇBER * Özet Bu çalışmaı amacı, yatırım projeleride kayak dağıtımıı icelemesidir. Yatırım

Detaylı

Bileşik faiz hesaplamalarında kullanılan semboller basit faizdeki ile aynıdır. Temel formüller ise şöyledir:

Bileşik faiz hesaplamalarında kullanılan semboller basit faizdeki ile aynıdır. Temel formüller ise şöyledir: 1 BİLEŞİK FAİZ: Basit faiz hesabı kısa vadeli(1 yılda az) kredi işlemleride uygulaa bir metot idi. Ayrıca basit faiz metoduda her döem içi aapara sabit kalmakta olup o döem elde edile faiz tutarı bir soraki

Detaylı

İKİ ÖLÇÜTLÜ PARALEL MAKİNELİ ÇİZELGELEME PROBLEMİ: MAKSİMUM TAMAMLANMA ZAMANI VE MAKSİMUM ERKEN BİTİRME

İKİ ÖLÇÜTLÜ PARALEL MAKİNELİ ÇİZELGELEME PROBLEMİ: MAKSİMUM TAMAMLANMA ZAMANI VE MAKSİMUM ERKEN BİTİRME V. Ulusal Üretim Araştırmaları Sempozyumu, İstabul Ticaret Üversitesi, 25-27 Kasım 2005 İKİ ÖLÇÜTLÜ PARALEL MAKİNELİ ÇİZELGELEME PROBLEMİ: MAKSİMUM TAMAMLANMA ZAMANI VE MAKSİMUM ERKEN BİTİRME Tamer EREN

Detaylı

KIRILGAN BEŞLİ ÜLKELERİNİN HİSSE SENEDİ PİYASALARI ARASINDAKİ EŞBÜTÜNLEŞME ANALİZİ 1

KIRILGAN BEŞLİ ÜLKELERİNİN HİSSE SENEDİ PİYASALARI ARASINDAKİ EŞBÜTÜNLEŞME ANALİZİ 1 Uluslararası Yöetim İktisat ve İşletme Dergisi, Cilt 11, Sayı 24, 2015 It. Joural of Maagemet Ecoomics ad Busiess, Vol. 11, No. 24, 2015 KIRILGAN BEŞLİ ÜLKELERİNİN HİSSE SENEDİ PİYASALARI ARASINDAKİ EŞBÜTÜNLEŞME

Detaylı

Doç. Dr. M. Mete DOĞANAY Prof. Dr. Ramazan AKTAŞ

Doç. Dr. M. Mete DOĞANAY Prof. Dr. Ramazan AKTAŞ TAHVİL DEĞERLEMESİ Doç. Dr. M. Mee DOĞANAY Prof. Dr. Ramaza AKTAŞ 1 İçerik Tahvil ve Özellikleri Faiz Oraı ve Tahvil Değeri Arasıdaki İlişki Tahvili Geiri Oraı ve Vadeye Kadar Geirisi Faiz Oraı Riski Verim

Detaylı

NİĞDE İLİ RÜZGAR ENERJİSİ POTANSİYELİ WIND ENERGY POTENTIAL OF NIGDE PROVINCE

NİĞDE İLİ RÜZGAR ENERJİSİ POTANSİYELİ WIND ENERGY POTENTIAL OF NIGDE PROVINCE Niğde Üiersitesi Mühedislik Bilimleri Dergisi, Cilt 1, Sayı, (1), 37-47 NİĞDE İLİ RÜZGAR ENERJİSİ POTANSİYELİ Uğur YILDIRIM 1,* Yauz GAZİBEY, Afşi GÜNGÖR 1 1 Makie Mühedisliği Bölümü, Mühedislik Fakültesi,

Detaylı

NOT: BU DERS NOTLARI TEMEL EKONOMETRİ-GUJARATİ KİTABINDAN DERLENMİŞTİR. HAFTA 1 İST 418 EKONOMETRİ

NOT: BU DERS NOTLARI TEMEL EKONOMETRİ-GUJARATİ KİTABINDAN DERLENMİŞTİR. HAFTA 1 İST 418 EKONOMETRİ NOT: BU DERS NOTLARI TEMEL EKONOMETRİ-GUJARATİ KİTABINDAN DERLENMİŞTİR. KULLANILAN ŞEKİLLERİN VE NOTLARIN TELİF HAKKI KİTABIN YAZARI VE BASIM EVİNE AİTTİR. HAFTA 1 İST 418 EKONOMETRİ Ekoometri: Sözcük

Detaylı

İSTATİSTİK 2. Tahmin Teorisi 07/03/2012 AYŞE S. ÇAĞLI. aysecagli@beykent.edu.tr

İSTATİSTİK 2. Tahmin Teorisi 07/03/2012 AYŞE S. ÇAĞLI. aysecagli@beykent.edu.tr İSTATİSTİK 2 Tahmi Teorisi 07/03/2012 AYŞE S. ÇAĞLI aysecagli@beyket.edu.tr İstatistik yötemler İstatistik yötemler Betimsel istatistik Çıkarımsal istatistik Tahmi Hipotez testleri Nokta tahmii Aralık

Detaylı

ISF404 SERMAYE PİYASALAR VE MENKUL KIYMETLER YÖNETİMİ

ISF404 SERMAYE PİYASALAR VE MENKUL KIYMETLER YÖNETİMİ 4. HAFTA ISF44 SERMAYE PİYASALAR VE MENKUL KIYMETLER YÖNETİMİ PARANIN ZAMAN DEĞERİ VE GETİRİ ÇEŞİTLERİ Doç. Dr. Murat YILDIRIM muratyildirim@karabuk.edu.tr 2 Paraı Zama Değeri Paraı Zama Değeri Yatırım

Detaylı

The Determination of Food Preparation and Consumption of the Working and Non-Working Women in Samsun

The Determination of Food Preparation and Consumption of the Working and Non-Working Women in Samsun Research Turkish Joural of Family Medicie & Primary Care www.tjfmpc.com The Determiatio of Food Preparatio ad Cosumptio of the Workig ad No-Workig Wome i Samsu Samsu İlide, ve Kadıları, Evde Besi Hazırlama

Detaylı

TUTGA ve C Dereceli Nokta Koordinatlarının Gri Sistem ile Tahmin Edilmesi

TUTGA ve C Dereceli Nokta Koordinatlarının Gri Sistem ile Tahmin Edilmesi TMMOB Harita ve Kadastro Mühedisleri Odası, 5. Türkiye Harita Bilimsel ve Tekik Kurultayı, 5 8 Mart 5, Akara. TUTGA ve C Dereceli Nokta Koordiatlarıı Gri istem ile Tahmi Edilmesi Kürşat Kaya *, Levet Taşcı,

Detaylı

Türkiye de Turizm ve İhracat Gelirlerinin Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkisinin Testi: Eşbütünleşme ve Nedensellik Analizi

Türkiye de Turizm ve İhracat Gelirlerinin Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkisinin Testi: Eşbütünleşme ve Nedensellik Analizi Süleyma Demirel Üiversiesi, Fe Bilimleri Esiüsü Dergisi, 6-2 ( 202), 20-2 Türkiye de Turizm ve İhraca Gelirlerii Ekoomik Büyüme Üzerideki Ekisii Tesi: Eşbüüleşme ve Nedesellik Aalizi Esra POLAT, Süleyma

Detaylı

KAMU HARCAMALARININ TEMEL MAKROEKONOMİK GÖSTERGELERLE İLİŞKİSİ VE NEDENSELLİĞİ ( Türkiye Örneği)

KAMU HARCAMALARININ TEMEL MAKROEKONOMİK GÖSTERGELERLE İLİŞKİSİ VE NEDENSELLİĞİ ( Türkiye Örneği) KAMU HARCAMALARININ TEMEL MAKROEKONOMİK GÖSTERGELERLE İLİŞKİSİ VE NEDENSELLİĞİ (1983-2000 Türkiye Öreği) İbrahim BAKIRTAŞ* ÖZET Bu çalışma, Türkiye deki kamu harcamalarıı temel makroekoomik değişkelerle

Detaylı

MEKANİK TESİSATTA EKONOMİK ANALİZ

MEKANİK TESİSATTA EKONOMİK ANALİZ MEKANİK TESİSATTA EKONOMİK ANALİZ Mustafa ÖZDEMİR İ. Cem PARMAKSIZOĞLU ÖZET Düya çapıda rekabeti ö plaa çıktığı bu gükü şartlarda, e gelişmiş ürüü, e kısa sürede, e ucuza üretmek veya ilk yatırım ve işletme

Detaylı

ÖRNEKLEME TEORİSİ VE TAHMİN TEORİSİ

ÖRNEKLEME TEORİSİ VE TAHMİN TEORİSİ İSTATİSTİKSEL TAHMİNLEME VE İSTATİSTİKSEL YORUMLAMA TAHMİNLEME SÜRECİ VE YORUMLAMA SÜRECİ ÖRNEKLEME TEORİSİ VE TAHMİN TEORİSİ ÖRNEKLEME VE ÖRNEKLEME ÖRNEKLEME DAĞILIMLARI VE ÖRNEKLEME DAĞILIMLARI Yorumlama

Detaylı

İstatistik ve Olasılık

İstatistik ve Olasılık İstatistik ve Olasılık Ders 3: MERKEZİ EĞİLİM VE DAĞILMA ÖLÇÜLERİ Prof. Dr. İrfa KAYMAZ Taım Araştırma souçlarıı açıklamasıda frekas tablosu ve poligou isteile bilgiyi her zama sağlamayabilir. Verileri

Detaylı

TĐCARĐ MATEMATĐK - 5.2 Bileşik Faiz

TĐCARĐ MATEMATĐK - 5.2 Bileşik Faiz TĐCARĐ MATEMATĐK - 5 Bileşik 57ÇÖZÜMLÜ ÖRNEKLER: Örek 57: 0000 YTL yıllık %40 faiz oraıyla yıl bileşik faiz ile bakaya yatırılmıştır Bu paraı yılı souda ulaşacağı değer edir? IYol: PV = 0000 YTL = PV (

Detaylı

Öğrenci Numarası İmzası: Not Adı ve Soyadı

Öğrenci Numarası İmzası: Not Adı ve Soyadı Öğreci Numarası İmzası: Not Adı ve Soyadı SORU 1. a) Ekoomii taımıı yapıız, amaçlarıı yazıız. Tam istihdam ile ekoomik büyüme arasıdaki ilişkiyi açıklayıız. b) Arz-talep kauu edir? Arz ve talep asıl artar

Detaylı

ISL 418 Finansal Vakalar Analizi

ISL 418 Finansal Vakalar Analizi 23.3.218 2. HAFTA ISL 18 Fiasal Vakalar Aalizi Paraı Zama Değeri Doç. Dr. Murat YILDIRIM muratyildirim@karabuk.edu.tr 2 Paraı Zama Değeri Paraı Zama Değeri Yatırım ve fiasma kararlarıda rasyoelliği yakalamak

Detaylı

İstatistik ve Olasılık

İstatistik ve Olasılık İstatistik ve Olasılık Ders 3: MERKEZİ EĞİLİM VE DAĞILMA ÖLÇÜLERİ Prof. Dr. İrfa KAYMAZ Taım Araştırma souçlarıı açıklamasıda frekas tablosu ve poligou isteile bilgiyi her zama sağlamayabilir. Verileri

Detaylı

A dan Z ye FOREX. Invest-AZ 2014

A dan Z ye FOREX. Invest-AZ 2014 A da Z ye FOREX Ivest-AZ 2014 Adres Telefo E-mail Url : Büyükdere Caddesi, Özseze ş Merkezi, C Blok No:126 Esetepe, Şişli, stabul : 0212 238 88 88 (Pbx) : bilgi@ivestaz.com.tr : www.ivestaz.com.tr Yap

Detaylı

ÖzelKredi. İsteklerinize daha kolay ulaşmanız için

ÖzelKredi. İsteklerinize daha kolay ulaşmanız için ÖzelKredi İstekleriize daha kolay ulaşmaız içi Yei özgürlükler keşfedi. Sizi içi öemli olaları gerçekleştiri. Hayalleriizi süsleye yei bir arabaya yei mobilyalara kavuşmak mı istiyorsuuz? Veya özel güler

Detaylı

Gelişmekte Olan Piyasa Ekonomileri Döngüsellik Karşıtı Para Politikası Uygulayabilir Mi? Türkiye Deneyimi

Gelişmekte Olan Piyasa Ekonomileri Döngüsellik Karşıtı Para Politikası Uygulayabilir Mi? Türkiye Deneyimi Gelişmekte Ola Piyasa Ekoomileri Dögüsellik Karşıtı Para Politikası Uygulayabilir Mi? Türkiye Deeyimi Dr. Tolga Dağlaroğlu Gazi Üiversitesi İktisat Bölümü Dr. Baki Demirel Gazi Osma Paşa Üiversitesi İktisat

Detaylı

İŞLETİM KARAKTERİSTİĞİ EĞRİSİ VE BİR ÇALIŞMA THE OPERATING CHARACTERISTIC CURVE AND A CASE STUDY

İŞLETİM KARAKTERİSTİĞİ EĞRİSİ VE BİR ÇALIŞMA THE OPERATING CHARACTERISTIC CURVE AND A CASE STUDY Süleyma Demirel Üiversitesi Vizyoer Dergisi Suleyma Demirel Uiversity The Joural of Visioary İŞLETİM KARAKTERİSTİĞİ EĞRİSİ VE BİR ÇALIŞMA ÖZET Yrd. Doç. Dr. Halil ÖZDAMAR 1 İstatistiksel kalite kotrol

Detaylı

İşlenmemiş veri: Sayılabilen yada ölçülebilen niceliklerin gözlemler sonucu elde edildiği hali ile derlendiği bilgiler.

İşlenmemiş veri: Sayılabilen yada ölçülebilen niceliklerin gözlemler sonucu elde edildiği hali ile derlendiği bilgiler. OLASILIK VE İSTATİSTİK DERSLERİ ÖZET NOTLARI İstatistik: verileri toplaması, aalizi, suulması ve yorumlaması ile ilgili ilkeleri ve yötemleri içere ve bu işlemleri souçlarıı probabilite ilkelerie göre

Detaylı

İHRACATA DAYALI-BÜYÜME HİPOTEZİNİN TÜRKİYE EKONOMİSİ VERİLERİ İLE ANALİZİ, Muammer ŞİMŞEK (*)

İHRACATA DAYALI-BÜYÜME HİPOTEZİNİN TÜRKİYE EKONOMİSİ VERİLERİ İLE ANALİZİ, Muammer ŞİMŞEK (*) D.E.Ü.İ.İ.B.F.Dergisi Cilt:8 Sayı:2, Yıl:2003, ss:43-63 İHRACATA DAYALI-BÜYÜME HİPOTEZİNİN TÜRKİYE EKONOMİSİ VERİLERİ İLE ANALİZİ, 960 2002 Muammer ŞİMŞEK (*) ÖZET İhracata Dayalı-Büyüme Hipotezi, uygulamalı

Detaylı

İstatistik Ders Notları 2018 Cenap Erdemir BÖLÜM 5 ÖRNEKLME DAĞILIMLARI. 5.1 Giriş

İstatistik Ders Notları 2018 Cenap Erdemir BÖLÜM 5 ÖRNEKLME DAĞILIMLARI. 5.1 Giriş İstatistik Ders Notları 08 Ceap Erdemir BÖLÜM 5 ÖRNEKLME DAĞILIMLARI 5. Giriş Öreklem istatistikleri kullaılarak kitle parametreleri hakkıda çıkarsamalar yapmak istatistik yötemleri öemli bir bölümüü oluşturur.gülük

Detaylı

ˆp x p p(1 p)/n. Ancak anakütle oranı p bilinmediğinden bu ilişki doğrudan kullanılamaz.

ˆp x p p(1 p)/n. Ancak anakütle oranı p bilinmediğinden bu ilişki doğrudan kullanılamaz. YTÜ-İktisat İstatistik II Aralık Tahmii II 1 ANAKÜTLE ORANININ (p GÜVEN ARALIKLARI (BÜYÜK ÖRNEKLEMLERDE Her birii başarı olasılığı p ola birbiride bağımsız Beroulli deemeside öreklemdeki başarı oraıı ˆp

Detaylı

ULUSLARARASI REKABET GÜCÜNÜ ETKİLEYEN MAKROEKONOMİK FAKTÖRLER: TÜRK İMALAT SANAYİ ÜZERİNE BİR UYGULAMA

ULUSLARARASI REKABET GÜCÜNÜ ETKİLEYEN MAKROEKONOMİK FAKTÖRLER: TÜRK İMALAT SANAYİ ÜZERİNE BİR UYGULAMA ULUSLARARASI REKABET GÜCÜNÜ ETKİLEYEN MAKROEKONOMİK FAKTÖRLER: TÜRK İMALAT SANAYİ ÜZERİNE BİR UYGULAMA Sevda YAPRAKLI ÖZET Bu çalışmaı amacı, Türkiye de imalat saayi sektörüü uluslararası rekabet gücü

Detaylı

DÖVĠZ KURU DALGALANMALARININ TARIMSAL DIġ TĠCARETE ETKĠSĠ: TÜRKĠYE ÖRNEĞĠ. Doç. Dr. ErĢan SEVER Aksaray Üniviversitesi ĠĠBF Ġktisat Bölümü

DÖVĠZ KURU DALGALANMALARININ TARIMSAL DIġ TĠCARETE ETKĠSĠ: TÜRKĠYE ÖRNEĞĠ. Doç. Dr. ErĢan SEVER Aksaray Üniviversitesi ĠĠBF Ġktisat Bölümü DÖVĠZ KURU DALGALANMALARININ TARIMSAL DIġ TĠCARETE ETKĠSĠ: TÜRKĠYE ÖRNEĞĠ THE EFFECT OF EXCHANGE RATE VOLATILITY ON AGRICULTURAL FOREIGN TRADE: THE CASE OF TURKEY Doç. Dr. ErĢa SEVER Aksaray Üiviversitesi

Detaylı

Kuyruk Teorisi Ders Notları: Bazı Kuyruk Modelleri

Kuyruk Teorisi Ders Notları: Bazı Kuyruk Modelleri uyruk Teorisi Ders Notları: Bazı uyruk Modelleri Mehmet YILMAZ mehmetyilmaz@akara.edu.tr 10 ASIM 2017 11. HAFTA 6 Çok kaallı, solu N kapasiteli, kuyruk sistemi M/M//N/ Birimleri sisteme gelişleri arasıdaki

Detaylı

Cebirsel Olarak Çözüme Gitmede Wegsteın Yöntemi

Cebirsel Olarak Çözüme Gitmede Wegsteın Yöntemi 3 Cebirsel Olarak Çözüme Gitmede Wegsteı Yötemi Bu yötem bir izdüşüm tekiğie dayaır ve yalış pozisyo olarak isimledirile matematiksel tekiğe yakıdır. Buradaki düşüce f() çizgisi üzerideki bilie iki oktada

Detaylı

FİBER BRAGG IZGARA TABANLI OPTİK SENSÖRÜN ANALİZİ

FİBER BRAGG IZGARA TABANLI OPTİK SENSÖRÜN ANALİZİ FİER RAGG IZGARA TAANLI OPTİK SENSÖRÜN ANALİZİ Lale KARAMAN 1 N. Özlem ÜNVERDİ Elektroik ve Haberleşme Mühedisliği ölümü Elektrik-Elektroik Fakültesi Yıldız Tekik Üiversitesi, 34349, eşiktaş, İstabul 1

Detaylı

Veteriner İlaçları Satış Yetkisinin Veteriner Hekimliği Açısından Değerlendirilmesi: II. İlaç Satış Yetkisinin Vizyon ve Bilanço Üzerine Etkileri [1]

Veteriner İlaçları Satış Yetkisinin Veteriner Hekimliği Açısından Değerlendirilmesi: II. İlaç Satış Yetkisinin Vizyon ve Bilanço Üzerine Etkileri [1] Kafkas Uiv Vet Fak Derg 6 ():, 00 DOI:0./kvfd.00.6 RESEARCH ARTICLE Veterier İlaçları Satış Yetkisii Veterier Hekimliği Açısıda Değerledirilmesi: II. İlaç Satış Yetkisii Vizyo ve Bilaço Üzerie Etkileri

Detaylı

LİNEER OLMAYAN DENKLEMLERİN SAYISAL ÇÖZÜM YÖNTEMLERİ-2

LİNEER OLMAYAN DENKLEMLERİN SAYISAL ÇÖZÜM YÖNTEMLERİ-2 LİNEER OLMAYAN DENKLEMLERİN SAYISAL ÇÖZÜM YÖNTEMLERİ SABİT NOKTA İTERASYONU YÖNTEMİ Bu yötemde çözüme gitmek içi f( olarak verile deklem =g( şeklie getirilir. Bir başlagıç değeri seçilir ve g ( ardışık

Detaylı

BİYOİSTATİSTİK İstatistiksel Tahminleme ve Hipotez Testlerine Giriş Dr. Öğr. Üyesi Aslı SUNER KARAKÜLAH

BİYOİSTATİSTİK İstatistiksel Tahminleme ve Hipotez Testlerine Giriş Dr. Öğr. Üyesi Aslı SUNER KARAKÜLAH BİYOİSTATİSTİK İstatistiksel Tahmileme ve Hipotez Testlerie Giriş Dr. Öğr. Üyesi Aslı SUNER KARAKÜLAH Ege Üiversitesi, Tıp Fakültesi, Biyoistatistik ve Tıbbi Bilişim AD. Web: www.biyoistatistik.med.ege.edu.tr

Detaylı

Yatırım Analizi ve Portföy Yönetimi 4. Hafta. Dr. Mevlüt CAMGÖZ

Yatırım Analizi ve Portföy Yönetimi 4. Hafta. Dr. Mevlüt CAMGÖZ Yatırım Aalizi ve Portföy Yöetimi 4. Hafta Dr. Mevlüt CAMGÖZ İçerik Çeşitledirme Riski Kayakları ve Risk Türleri Portföyü Risk ve Getirisi Riskli Varlık Portföyüü Belirlemesi Markowitz Portföy Teorisi

Detaylı

HİPOTEZ TESTLERİ. İstatistikte hipotez testleri, karar teorisi olarak adlandırılır. Ortaya atılan doğru veya yanlış iddialara hipotez denir.

HİPOTEZ TESTLERİ. İstatistikte hipotez testleri, karar teorisi olarak adlandırılır. Ortaya atılan doğru veya yanlış iddialara hipotez denir. HİPOTEZ TETLERİ İstatistikte hipotez testleri, karar teorisi olarak adladırılır. Ortaya atıla doğru veya yalış iddialara hipotez deir. Öreği para hilesizdir deildiğide bu bir hipotezdir. Ortaya atıla iddiaya

Detaylı

ARAŞTIRMA MAKALESİ /RESEARCH ARTICLE

ARAŞTIRMA MAKALESİ /RESEARCH ARTICLE ANADOLU ÜNİVERSİTESİ BİLİM VE TEKNOLOJİ DERGİSİ ANADOLU UNIVERSITY JOURNAL OF SCIENCE AND TECHNOLOGY Cilt/Vol.:-Sayı/No: : 355-366 (9) ARAŞTIRMA MAKALESİ /RESEARCH ARTICLE TEK DEĞİŞKENLİ KARARLI DAĞILIMLAR,

Detaylı

2016 YILI I.DÖNEM AKTÜERLİK SINAVLARI RİSK ANALİZİ VE AKTÜERYAL MODELLEME. aşağıdaki seçeneklerden hangisinde verilmiştir? n exp 1.

2016 YILI I.DÖNEM AKTÜERLİK SINAVLARI RİSK ANALİZİ VE AKTÜERYAL MODELLEME. aşağıdaki seçeneklerden hangisinde verilmiştir? n exp 1. 06 YILI I.DÖNEM AKTÜERLİK SINAVLARI Soru Toplam hasar miktarı S i olasılık ürete foksiyou X x i PS ( t) = E( t ) = exp λi( t ) ise P S(0) aşağıdaki seçeeklerde hagiside verilmiştir? A) 0 B) C) exp λ i

Detaylı

TÜRKİYE DE BEKLENMEYEN EKONOMİK VE SİYASAL OLAYLARIN ENFLASYON ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ

TÜRKİYE DE BEKLENMEYEN EKONOMİK VE SİYASAL OLAYLARIN ENFLASYON ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ Öeri.C.5.S.17 TÜRKİYE DE BEKLENMEYEN EKONOMİK VE SİYASAL OLAYLARIN ENFLASYON ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ K. Batu TUNAY Yıldız Tekik Üiversitesi, Meslek Yüksek Okulu, Bakacılık Bölümü, Dr. Abstract: Ratioal expectatios

Detaylı

İLKÖĞRETİM ÖĞRENCİLERİNİN OKUL KANTİNLERİNDE SATIN ALMA DAVRANIŞLARI ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

İLKÖĞRETİM ÖĞRENCİLERİNİN OKUL KANTİNLERİNDE SATIN ALMA DAVRANIŞLARI ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA Süleyma Demirel Üiversitesi Sosyal Bilimler Estitüsü Dergisi Joural of Süleyma Demirel Uiversity Istitute of Social Scieces Yıl: 2011/1, Sayı:13 Year: 2011/1, Number:13 İLKÖĞRETİM ÖĞRENCİLERİNİN OKUL KANTİNLERİNDE

Detaylı

BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ Makine Mühendisliği Bölümü

BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ Makine Mühendisliği Bölümü BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ Makie Mühedisliği Bölümü 1 STAJLAR: Makie Mühedisliği Bölümü öğrecileri, öğreim süreleri boyuca 3 ayrı staj yapmakla yükümlüdürler. Bularda ilki üiversite içide e fazla 10 iş güü süreli

Detaylı

ÜNİTE. İSTATİSTİĞE GİRİŞ Prof.Dr.Erkan OKTAY İÇİNDEKİLER HEDEFLER İNDEKSLER

ÜNİTE. İSTATİSTİĞE GİRİŞ Prof.Dr.Erkan OKTAY İÇİNDEKİLER HEDEFLER İNDEKSLER HEDEFLER İÇİNDEKİLER İNDEKSLER Basit İdeksler Bileşik İdeksler Tartısız İdeksler Tartılı İdeksler Mekâ İdeksleri İSTATİSTİĞE GİRİŞ Prof.Dr.Erka OKTAY İktisadi göstergeleri daha iyi yorumlayıp karşılaştırılabilecek

Detaylı

Günlük Bülten. 06 Şubat 2013. TÜFE bazlı reel efektif döviz kuru endeksi Ocak ayında 120.16'ya yükseldi

Günlük Bülten. 06 Şubat 2013. TÜFE bazlı reel efektif döviz kuru endeksi Ocak ayında 120.16'ya yükseldi 06 Şubat 2013 Çarşamba Gülük Bülte İMKB verileri İMKB 100 80,309.9 Piyasa Değeri-TÜM ($m) 321,722.1 Halka Açık Piyasa Değeri-TÜM ($m) 92,241.7 Gülük İşlem Hacmi-TÜM ($m) 1,673.26 Yurtdışı piyasalar Borsalar

Detaylı

BİLGİNİN EĞİTİM TEKNOLOJİLERİNDEN YARARLANARAK EĞİTİMDE PAYLAŞIMI

BİLGİNİN EĞİTİM TEKNOLOJİLERİNDEN YARARLANARAK EĞİTİMDE PAYLAŞIMI The Turkish Olie Joural of Educatioal Techology TOJET July 2005 ISSN: 106521 volume Issue Article 16 BİLGİNİN EĞİTİM TEKNOLOJİLERİNDEN YARARLANARAK EĞİTİMDE PAYLAŞIMI Yard. Doç. Dr. Bahadti RÜZGAR Marmara

Detaylı

TÜRKİYE İÇİN SERMAYE STOK VERİLERİ GÜNCELLENMESİ VE BÜYÜME ORANIYLA İLİŞKİSİ: 1972-2008 DÖNEMİ

TÜRKİYE İÇİN SERMAYE STOK VERİLERİ GÜNCELLENMESİ VE BÜYÜME ORANIYLA İLİŞKİSİ: 1972-2008 DÖNEMİ TÜRKİYE İÇİN SERMAYE STOK VERİLERİ GÜNCELLENMESİ VE BÜYÜME ORANIYLA İLİŞKİSİ: 1972-2008 DÖNEMİ Updatig Capital Stock Data for Turkey ad Its Relatioship with Growth Rate: The Period of 1972-2008 Dr. Ahmet

Detaylı

İSTATİSTİK DERS NOTLARI

İSTATİSTİK DERS NOTLARI Balıkesir Üiversitesi İşaat Mühedisliği Bölümü umutokka@balikesir.edu.tr İSTATİSTİK DERS NOTLARI Yrd. Doç. Dr. Umut OKKAN idrolik Aabilim Dalı Balıkesir Üiversitesi İşaat Mühedisliği Bölümü Bölüm 5 Örekleme

Detaylı

Diziler ve Seriler ÜNİTE. Amaçlar. İçindekiler. Yazar Prof.Dr. Vakıf CAFEROV

Diziler ve Seriler ÜNİTE. Amaçlar. İçindekiler. Yazar Prof.Dr. Vakıf CAFEROV Diziler ve Seriler Yazar Prof.Dr. Vakıf CAFEROV ÜNİTE 7 Amaçlar Bu üiteyi çalıştıkta sora; dizi kavramıı taıyacak, dizileri yakısaklığıı araştırabilecek, sosuz toplamı alamıı bilecek, serileri yakısaklığıı

Detaylı

Bankacılık Sektörü Hisse Senedi Endeksi İle Enflasyon Arasındaki İlişki: Yedi Ülke Örneği

Bankacılık Sektörü Hisse Senedi Endeksi İle Enflasyon Arasındaki İlişki: Yedi Ülke Örneği YÖNETİM VE EKONOMİ Yıl:213 Cil:2 Sayı:2 Celal Bayar Üiversiesi İ.İ.B.F. MANİSA Bakacılık Sekörü Hisse Seedi Edeksi İle Eflasyo Arasıdaki İlişki: Yedi Ülke Öreği Doç. Dr. Aslı YÜKSEL Bahçeşehir Üiversiesi,

Detaylı

AÇIK ĐŞLETME BASAMAKLARI TENÖR KONTROLÜNDE JEOĐSTATĐSTĐKSEL TAHMĐN MODELĐ SEÇĐMĐ

AÇIK ĐŞLETME BASAMAKLARI TENÖR KONTROLÜNDE JEOĐSTATĐSTĐKSEL TAHMĐN MODELĐ SEÇĐMĐ Eskişehir Osmagazi Üiversitesi Müh.Mim.Fak.Dergisi C.XXI, S., 2008 Eg&Arch.Fac. Eskişehir Osmagazi Uiversity, Vol..XXI, No:, 2008 Makalei Geliş Tarihi : 2.02.2007 Makalei Kabul Tarihi : 23.03.2007 AÇIK

Detaylı

Tek Bir Sistem için Çıktı Analizi

Tek Bir Sistem için Çıktı Analizi Tek Bir Sistem içi Çıktı Aalizi Bezetim ile üretile verile icelemesie Çıktı Aalizi deir. Çıktı Aalizi, bir sistemi performasıı tahmi etmek veya iki veya daha fazla alteratif sistem tasarımıı karşılaştırmaktır.

Detaylı

ISF404 SERMAYE PİYASALAR VE MENKUL KIYMETLER YÖNETİMİ

ISF404 SERMAYE PİYASALAR VE MENKUL KIYMETLER YÖNETİMİ .4.26 5. HAFTA ISF44 SERMAYE PİYASALAR VE MENKUL KIYMETLER YÖNETİMİ Mekul Kıymet Yatırımlarıı Değerlemesi Doç. Dr. Murat YILDIRIM muratyildirim@karabuk.edu.tr 2 Temel Değerleme Modeli Mekul Kıymet Değerlemesi

Detaylı

Günlük Bülten. 31 Ocak 2013. Turizm gelirleri 2012 yılında %1.8 arttı. HSBC Takipteki Şirketler 4Ç 2012 Finansal Tahminleri

Günlük Bülten. 31 Ocak 2013. Turizm gelirleri 2012 yılında %1.8 arttı. HSBC Takipteki Şirketler 4Ç 2012 Finansal Tahminleri 31 Ocak 2013 Perşembe Gülük Bülte İMKB verileri İMKB 100 78,982.9 Piyasa Değeri-TÜM ($m) 315,056.7 Halka Açık Piyasa Değeri-TÜM ($m) 90,359.1 Gülük İşlem Hacmi-TÜM ($m) 2,603.21 Turizm gelirleri 2012 yılıda

Detaylı

MADENCİLİK YATIRIM PROJELERİNİN SOSYAL KARLILIK ANALİZİYLE DEĞERLENDİRİLMESİ

MADENCİLİK YATIRIM PROJELERİNİN SOSYAL KARLILIK ANALİZİYLE DEĞERLENDİRİLMESİ MADENCİLİK, Cilt 42, Sayı 3, Sayfa 25-30, Eylül 2003 Vol. 42, No. 3, pp 25-30, September 2003 MADENCİLİK YATIRIM PROJELERİNİN SOSYAL KARLILIK ANALİZİYLE DEĞERLENDİRİLMESİ Appraisal of Miig Ivestmet Projects

Detaylı

KALİTE VE SÜREÇ İYİLEŞTİRME İÇİN MÜŞTERİ GERİ BİLDİRİMLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

KALİTE VE SÜREÇ İYİLEŞTİRME İÇİN MÜŞTERİ GERİ BİLDİRİMLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ Altı Sigma Yalı Koferasları (9- Mayıs 8) KALİTE VE SÜREÇ İYİLEŞTİRME İÇİN MÜŞTERİ GERİ BİLDİRİMLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ Serka ATAK Evre DİREN Çiğdem CİHANGİR Murat Caer TESTİK ÖZET Ürü ve hizmet kalitesii

Detaylı

SAYISAL ÇÖZÜMLEME. Sayısal Çözümleme

SAYISAL ÇÖZÜMLEME. Sayısal Çözümleme SAYISAL ÇÖZÜMLEME Saısal Çözümleme SAYISAL ÇÖZÜMLEME 8. Hafta İNTERPOLASYON Saısal Çözümleme 2 İÇİNDEKİLER Ara Değer Hesabı İterpolaso Doğrusal Ara Değer Hesabı MATLAB ta İterpolaso Komutuu Kullaımı Lagrace

Detaylı

GÜMRÜK TARİFE UYGULAMALARI. İstanbul Gümrük ve Ticaret Bölge Müdürlüğü

GÜMRÜK TARİFE UYGULAMALARI. İstanbul Gümrük ve Ticaret Bölge Müdürlüğü GÜMRÜK TARİFE UYGULAMALARI İstabul Gümrük ve Ticaret Bölge Müdürlüğü SINIFLANDIRMA Sııfladırma Türk Gümrük Tarife Cetvelide eşyaı yer aldığı Gümrük Tarife İstatistik Pozisyouu tespit edilme işlemi olarak

Detaylı

Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi. Pamukkale University Journal of Engineering Sciences

Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi. Pamukkale University Journal of Engineering Sciences Pamukkale Üiversitesi Mühedislik Bilimleri Dergisi, Cilt 19, Sayı 2, 2013, Sayfalar 76-80 Pamukkale Üiversitesi Mühedislik Bilimleri Dergisi Pamukkale Uiversity Joural of Egieerig Scieces TEK MAKİNELİ

Detaylı

POLİNOMLARDA İNDİRGENEBİLİRLİK. Derleyen Osman EKİZ Eskişehir Fatih Fen Lisesi 1. GİRİŞ

POLİNOMLARDA İNDİRGENEBİLİRLİK. Derleyen Osman EKİZ Eskişehir Fatih Fen Lisesi 1. GİRİŞ POLİNOMLARDA İNDİRGENEBİLİRLİK Derleye Osma EKİZ Eskişehir Fatih Fe Lisesi. GİRİŞ Poliomları idirgeebilmesi poliomları sıfırlarıı bulmada oldukça öemlidir. Şimdi poliomları idirgeebilmesi ile ilgili bazı

Detaylı

OKUL ÖNCESİ DÖNEM İŞİTME ENGELLİLERDE MÜZİK EĞİTİMİ İLE ÇOCUKLARIN GELİŞİM ÖZELLİKLERİ ÜZERİNE TERAPÖTİK BİR ÇALIŞMA

OKUL ÖNCESİ DÖNEM İŞİTME ENGELLİLERDE MÜZİK EĞİTİMİ İLE ÇOCUKLARIN GELİŞİM ÖZELLİKLERİ ÜZERİNE TERAPÖTİK BİR ÇALIŞMA Joural of Research i Educatio ad Teachig OKUL ÖNCESİ DÖNEM İŞİTME ENGELLİLERDE MÜZİK EĞİTİMİ İLE ÇOCUKLARIN GELİŞİM ÖZELLİKLERİ ÜZERİNE TERAPÖTİK BİR ÇALIŞMA Yard.Doç.Dr. Tüli Malkoç Marmara Üiversitesi

Detaylı

SPEARMAN SIRA KORELASYONU KATSAYISINDA TEKRARLANAN DEGERLER VE BİR UYGULAMA

SPEARMAN SIRA KORELASYONU KATSAYISINDA TEKRARLANAN DEGERLER VE BİR UYGULAMA SPEARMAN SIRA KORELASYONU KATSAYISINDA TEKRARLANAN DEGERLER VE BİR UYGULAMA Doç. Dr. SelAhattl GÜRİŞ ( ) Değişkeler arasıdaki ilişkii derecesii ölçülmeside farklı istatiksel yötemlerde yararlaılabilir.

Detaylı

TOPLAM KOLESTEROL, LDL, HDL VE TRİGLİSERİT SEVİYELERİNİN YAŞA GÖRE DEĞİŞİMİNİN DEĞİŞİK REGRESYON MODELLERİYLE İNCELENMESİ

TOPLAM KOLESTEROL, LDL, HDL VE TRİGLİSERİT SEVİYELERİNİN YAŞA GÖRE DEĞİŞİMİNİN DEĞİŞİK REGRESYON MODELLERİYLE İNCELENMESİ T.C. İNÖNÜ ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ TOPLAM KOLESTEROL, LDL, HDL VE TRİGLİSERİT SEVİYELERİNİN YAŞA GÖRE DEĞİŞİMİNİN DEĞİŞİK REGRESYON MODELLERİYLE İNCELENMESİ YÜKSEK LİSANS TEZİ EMRE DİRİCAN

Detaylı

Standart Formun Yapısı. Kanonik Form. DP nin Formları SİMPLEX YÖNTEMİ DP nin Düzenleniş Şekilleri. 1) Optimizasyonun anlamını değiştirme

Standart Formun Yapısı. Kanonik Form. DP nin Formları SİMPLEX YÖNTEMİ DP nin Düzenleniş Şekilleri. 1) Optimizasyonun anlamını değiştirme 5.0.06 DP i Düzeleiş Şekilleri DP i Formları SİMPLEX YÖNTEMİ ) Primal (özgü) form ) Kaoik form 3) Stadart form 4) Dual (ikiz) form Ayrı bir kou olarak işleecek Stadart formlar Simplex Yötemi içi daha elverişli

Detaylı

SU KAYNAKLARI EKONOMİSİ TEMEL KAVRAMLARI Su kaynakları geliştirmesinin planlanmasında çeşitli alternatif projelerin ekonomik yönden birbirleriyle

SU KAYNAKLARI EKONOMİSİ TEMEL KAVRAMLARI Su kaynakları geliştirmesinin planlanmasında çeşitli alternatif projelerin ekonomik yönden birbirleriyle SU KYNKLRI EKONOMİSİ TEMEL KVRMLRI Su kayakları geliştirmesii plalamasıda çeşitli alteratif projeleri ekoomik yöde birbirleriyle karşılaştırılmaları esastır. Mühedis öerdiği projei tekik yöde tutarlı olduğu

Detaylı

İNTERNET SERVİS SAĞLAYICILIĞI HİZMETİ SUNAN İŞLETMECİLERE İLİŞKİN HİZMET KALİTESİ TEBLİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM

İNTERNET SERVİS SAĞLAYICILIĞI HİZMETİ SUNAN İŞLETMECİLERE İLİŞKİN HİZMET KALİTESİ TEBLİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM 17 Şubat 01 CUMA Resmî Gazete Sayı : 807 TEBLİĞ Bilgi Tekolojileri ve İletişim Kurumuda: İNTERNET SERVİS SAĞLAYICILIĞI HİZMETİ SUNAN İŞLETMECİLERE İLİŞKİN HİZMET KALİTESİ TEBLİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam,

Detaylı

CİLALI ve PÜRÜZLÜ AÇIK KANAL AKIMLARINDA SÜRTÜNME KATSAYILARININ İNCELENMESİ

CİLALI ve PÜRÜZLÜ AÇIK KANAL AKIMLARINDA SÜRTÜNME KATSAYILARININ İNCELENMESİ İLALI ve PÜRÜZLÜ AÇIK KANAL AKIMLARINDA SÜRTÜNME KATSAYILARININ İNELENMESİ (*) Mehmet Ardıçlıoğlu, (**) Ahmet Bilgil, (*) Özgür Öztürk (*) Erciyes Üiversitesi, İşaat Müh., Böl., Kayseri (**) Niğde Üiversitesi,

Detaylı

SOCIAL SCIENCES STUDIES JOURNAL SSSjournal (ISSN: )

SOCIAL SCIENCES STUDIES JOURNAL SSSjournal (ISSN: ) SOCIAL SCIENCES STUDIES JOURNAL SSSjoural (ISSN:2587-1587) Ecoomics ad Admiistratio, Tourism ad Tourism Maagemet, History, Culture, Religio, Psychology, Sociology, Fie Arts, Egieerig, Architecture, Laguage,

Detaylı

4.Bölüm Tahvil Değerlemesi. Doç. Dr. Mete Doğanay Prof. Dr. Ramazan Aktaş

4.Bölüm Tahvil Değerlemesi. Doç. Dr. Mete Doğanay Prof. Dr. Ramazan Aktaş 4.Bölüm Tahvil Değerlemesi Doç. Dr. Mee Doğaay Prof. Dr. Ramaza Akaş Amaçlarımız Bu bölümü amamladıka sora aşağıdaki bilgi ve becerilere sahip olabileceksiiz: Tahvillerle ilgili emel kavramları bilmek

Detaylı

Veri nedir? p Veri nedir? p Veri kalitesi p Veri önişleme. n Geometrik bir bakış açısı. n Olasılıksal bir bakış açısı

Veri nedir? p Veri nedir? p Veri kalitesi p Veri önişleme. n Geometrik bir bakış açısı. n Olasılıksal bir bakış açısı Veri edir? p Veri edir? Geometrik bir bakış açısı p Bezerlik Olasılıksal bir bakış açısı p Yoğuluk p Veri kalitesi p Veri öişleme Birleştirme Öreklem Veri küçültme p Temel bileşe aalizi (Pricipal Compoet

Detaylı

EME 3117 SİSTEM SIMÜLASYONU. Girdi Analizi Prosedürü. Dağılıma Uyum Testleri. Dağılıma Uyumun Kontrol Edilmesi. Girdi Analizi-II Ders 9

EME 3117 SİSTEM SIMÜLASYONU. Girdi Analizi Prosedürü. Dağılıma Uyum Testleri. Dağılıma Uyumun Kontrol Edilmesi. Girdi Analizi-II Ders 9 ..7 EME 37 Girdi Aalizi Prosedürü SİSTEM SIMÜLASYONU Modelleecek sistemi (prosesi) dokümate et Veri toplamak içi bir pla geliştir Veri topla Verileri grafiksel ve istatistiksel aalizii yap Girdi Aalizi-II

Detaylı

Enflasyon nedir? Eşdeğer hesaplamalarında enflasyon etkisini nasıl hesaba katarız? Mühendislik Ekonomisi. (Chapter 11) Enflasyon Nedir?

Enflasyon nedir? Eşdeğer hesaplamalarında enflasyon etkisini nasıl hesaba katarız? Mühendislik Ekonomisi. (Chapter 11) Enflasyon Nedir? Elasyo ve Nakit Akışlarıa Etkisi (Chapter 11) TOBB ETÜ Örek 2015 Yılıda Çocuğuuzu Üiversiteye Gödermei Maliyeti Ne Kadar Olacak? 2005 yılıda 1 yıllık üiversite masraı $17,800. Elasyo edeiyle üiversite

Detaylı

Gayrimenkul Değerleme Esasları Dönem Deneme Sınavı I

Gayrimenkul Değerleme Esasları Dönem Deneme Sınavı I 1) I. Bia türü II. Bia yaşı III. Bia sııfı IV. İşaat evi V. Yıprama oraı Türkiye de bia metrekare ormal işaat maliyet bedelleri yukarıdakilerde hagilerie göre belirleir? A) Yalız II B) Yalız III C) II

Detaylı

SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK-MİMARLIK FAKÜLTESİ MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAKİNA ELEMANLARI LABORATUARI DENEY FÖYÜ

SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK-MİMARLIK FAKÜLTESİ MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAKİNA ELEMANLARI LABORATUARI DENEY FÖYÜ SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK-MİMARLIK AKÜLTESİ MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAKİNA ELEMANLARI LABORATUARI DENEY ÖYÜ DENEY I VİDALARDA OTOBLOKAJ DENEY II SÜRTÜNME KATSAYISININ BELİRLENMESİ DERSİN

Detaylı

MONTE CARLO BENZETİMİ

MONTE CARLO BENZETİMİ MONTE CARLO BENZETİMİ U(0,) rassal değişkeler kullaılarak (zamaı öemli bir rolü olmadığı) stokastik ya da determiistik problemleri çözümüde kullaıla bir tekiktir. Mote Carlo simülasyou, geellikle statik

Detaylı

TÜRKİYE DE DÖVİZ KURU VOLATİLİTELERİNİN MODELLENMESİ

TÜRKİYE DE DÖVİZ KURU VOLATİLİTELERİNİN MODELLENMESİ TÜRKİYE DE DÖVİZ KURU VOLATİLİTELERİNİN MODELLENMESİ Öze İhsa Erdem Kayral Bu çalışmada Dolar ve Euro kurlarıı 00-05 döemide gülük geirileri kullaılarak döviz kuru volailieleri içi e uygu modeller belirlemiş

Detaylı

OPTİMAL HİSSE SENETLERİNİN BELİRLENMESİNDE BULANIK DOĞRUSAL OLMAYAN PORTFÖY MODELİ

OPTİMAL HİSSE SENETLERİNİN BELİRLENMESİNDE BULANIK DOĞRUSAL OLMAYAN PORTFÖY MODELİ OPİMAL HİSSE SENELERİNİN BELİRLENMESİNDE BULANIK DOĞRUSAL OLMAYAN PORFÖY MODELİ Oza KOCADAĞLI Mimar Sia Güzel Saatlar Üiversitesi İstatistik Bölümü, Çırağa Cad. Çiğdem Sok. No. 34349 Beşiktaş, İSANBUL

Detaylı

İSTATİSTİKSEL FORMÜLLER VE TABLOLAR

İSTATİSTİKSEL FORMÜLLER VE TABLOLAR BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ İKTİSADİ VE İDARİ BİLİMLER FAKÜLTESİ İSTATİSTİKSEL FORMÜLLER VE TABLOLAR Yayıa Hazırlayalar: Kürşad Demirutku, MS N. Ca Okay, BA Ayşegül Yama F. Efe Kıvaç Bahar Muratoğlu Zuhal Yeiçeri,

Detaylı

35 Yay Dalgaları. Test 1'in Çözümleri. Yanıt B dir.

35 Yay Dalgaları. Test 1'in Çözümleri. Yanıt B dir. 35 Yay Dalgaları 1 Test 1'i Çözümleri 1. dalga üreteci 3. m 1 2m 2 Türdeş bir yayı her tarafıı kalılığı ayıdır. tma türdeş yay üzeride ilerlerke dalga boyu ve hızı değişmez. İlk üretile ı geişliği büyük,

Detaylı

2.2. Fonksiyon Serileri

2.2. Fonksiyon Serileri 2.2. Foksiyo Serileri Taım.. Herhagi bir ( u (x reel (gerçel değerli foksiyo dizisi verilsi. Bu m foksiyo dizisii tüm terimlerii toplamıa, yai u m (x + u m+ (x + u m+2 (x + u m+3 (x + + u m+ (x + = k=m

Detaylı

4/16/2013. Ders 9: Kitle Ortalaması ve Varyansı için Tahmin

4/16/2013. Ders 9: Kitle Ortalaması ve Varyansı için Tahmin 4/16/013 Ders 9: Kitle Ortalaması ve Varyası içi Tahmi Kitle ve Öreklem Öreklem Dağılımı Nokta Tahmii Tahmi Edicileri Özellikleri Kitle ortalaması içi Aralık Tahmii Kitle Stadart Sapması içi Aralık Tahmii

Detaylı