MEME KANSERİNİ NASIL RAPORLAYALIM. Serpil Dizbay Sak Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Patoloji ABD

Transkript

1 MEME KANSERİNİ NASIL RAPORLAYALIM Serpil Dizbay Sak Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Patoloji ABD

2

3 Rehber ve Protokoller NHSBPS /publications/nhsbsp58-low-resolution.pdf CAP: Collage of American Pathologists er/cancer_protocols/2009/invasivebreast_09prot ocol.pdf Patoloji Dernekleri Federasyonu df

4 Bu rehberler neyi anlatır? TNM evresinin belirlenmesini sağlayacak bilgiler: Tümör boyutu Tutulan lenf nodülü sayısı Tutulan anatomik bölgeler Hasta idaresini/tedavisini etkileyecek bilgiler Cerrahi sınırlar Reseptörler :ER,PR HER2..

5 Meme kanseri raporu : M.S. 1988

6 Cerrah Ne Gönderdi? Spesmen tipi/ İşlem Eksizyon Tel işaretlemesi ile eksizyon Mastektomi Diğer Lenf nodülü örneklemesi Lenf nodülü yok Sentinel lenf nodülleri Aksiller disseksiyon (kısmi ya da total disseksiyon) Meme spesmeni içinde lenf nodülü mevcut ( intramammaryan ) Diğer lenf nodülleri (örn. supraklavikular ya da lokalizasyonu bilinmeyen)

7 Materyal İnsizyonel /eksizyonel biyopsi Steriotaksik biyopsi Lumpektomi/kadranektomi Basit mastektomi: Aksilla içermeyen total mastektomi Deri koruyucu mastektomi: Meme başı ile birlikte çok dar deri şeridi içeren mastektomi Meme başı koruyucu mastektomi: Üzerinde hiç deri bulunmayan total mastektomi MRM: Aksiller disseksiyon ile birlikte total mastektomi Radikal mastektomi: Pektoralis mayor ve minör ile birlikte total mastektomi

8 Spesmen Bütünlüğü: Tek intakt işaretli spesmen Cerrahi sınır değerlendirmesi yapılabilir

9 Örneklemede Amaç Çıkarılması amaçlanan (klinik/radyolojik lezyon) örneklenmeli Nonpalpable lezyonlarda radyolojik korelasyon gerekebilir Mümkün olduğu taktirde: radyolojik lezyonun tümü sıralı olarak örneklenmeli Lezyon DKIS ya da mikroinvazyon ise total/totale yakın örneklenmeli Her cerrahi sınır invaziv tümör ya da DKIS ile tutulum açısından örneklenmeli

10 lateral superior

11

12 Medial Superior-kranial Lateral İnferior-kaudal

13 Parçalı Materyal: Tümör boyutu? Cerrahi sınırlar? Tek tümör? Multiple odak?

14 Spesmen Boyutu En büyük boyut: cm Diğer boyutlar: x cm Spesmen Lateralitesi Sağ Belirtilmemiş Sol Tümör Yeri: İnvaziv Karsinoma Üst dış kadran Alt dış kadran Üst iç kadran Alt iç kadran Santral Meme başı Belirlenemiyor

15 Tümör Boyutu: En büyük invaziv karsinomanın boyutu Mikroinvazyon ( 0.1 cm) En büyük invaziv tümör boyutu cm Diğer boyutlar: x cm Neoadjuvan kemoterapiye bağlı olarak tümör ortadan kalkmış Değerlendirilemiyor

16 Tümör Sayısı Tek invaziv karsinoma odağı Multiple invaziv karsinoma odağı Odak sayısı Neoadjuvant tedavi sonrası invaziv karsinoma yok Belirlenemiyor

17 En sık Histolojik tip ve immün özellikler aynı Multiple tümörler Çoğu kez gerçek multiple odak değil 1. Yaygın DKIS zemininde multiple invaziv odak 2. Büyük tümör çevresinde multiple küçük satellit

18 Multiple Tümör Odakları Benzer histolojik görünüm ve immün özellikler 3. Yaygın lenfovasküler invazyon

19 Genetik yatkınlığı olan hastalarda sık Multiple Tip,grade, Tümör immün profil Odakları farklı olabilir Meme içinde birbirlerinden çok uzak yerlerde olabilirler 4. Biolojik olarak ayrı senkron kanserler

20 Multiple Tümör Odakları 5. Neoadjuvan tedavi sonrası rezidüel odaklar

21 Birden fazla invaziv kanser Tip farklıysa Grade farklıysa Ek immünhistokimyasal çalışma

22 Tümörün Yayılımı Deri Deri yok İnvaziv karsinoma dermis ya da epidermise invaze değil İnvaziv karsinoma dermis ya da epidermise ülserasyon göstermeden direkt invazyon gösteriyor İnvaziv karsinoma dermis ya da epidermise ülserasyon ile direkt invazyon gösteriyor Deride satellit invaziv karsinoma odakları mevcut Meme başı DKIS meme başında epidermise uzanmıyor DKIS meme başında epidermise ulaşıyor (Paget hastalığı)

23

24

25

26 Paget Hastalığı DKIS meme başı derisine uzanıyor Bazal membran ile sınırlı T yi değiştirmez

27 Ülserasyon varsa T4b Ülserasyon oluşturmayan epidermis/dermis invazyonu T yi etkilemez

28 Dermal lenfovasküler invazyon: (İnflamatuar karsinom kliniği ile birlikte) T4d İpsilateral satellit deri nodülü T4b

29 Tümörün Yayılımı İskelet kası mevcut Kas karsinoma içermiyor Kas karsinoma ile invaze Karsinoma iskelet kasına ve göğüs duvarına invaze

30 Kas Tutulumu Derin kısımda az miktarda çizgili kas bulunabir: Genellikle pektoral kas Buradaki invazyon durumu bildirilmeli RT endikasyonu olabilir

31 Duktal Karsinoma In Situ (DKIS) DKIS mevcut değil DKIS mevcut Ekstensif intraduktal komponent (EİK) negatif EİK pozitif Neoadjuvan tedaviden sonra sadece DKIS var DKIS boyutu Tahmini DKIS boyutu.. cm Yapısal patternler Komedo Kribriform Mikropapiller Papiller Solid Diğer: Nukleer Derece Grade I (düşük) Grade II (orta) Grade III (yüksek) Nekroz İzlenmedi Var, fokal (küçük odaklar şeklinde) Var, santral (yaygın komedo)

32 DKIS DKIS varlığı lokal nüks ile ilişkili DKIS miktarı fazla ise etkisi daha belirgin: Yaygın (ekstensif) intraduktal komponent

33 Yaygın (Ekstensif) İntraduktal Komponent 1- DKIS İnvaziv alanın %25 inden fazlası VE 2- DKIS çevre parankim içinde

34 Yaygın (Ekstensif) İntraduktal Komponent İnvaziv tümör küçükse (<1cm ) %25 kriteri aranmaz

35 Yaygın (Ekstensif) İntraduktal Komponent EİK pozitif tümörler artmış nüks riski ile ilişkili Cerrahi sınırdan uzaksa risk azalır

36 DKIS patterni

37 DKIS Nükleer Derece

38

39 DKIS Nekroz İzlenmedi Var, fokal (küçük odaklar şeklinde) Var, santral (yaygın komedo)

40 Lobular Karsinoma İn Situ (LKIS) İzlenmedi Var

41 İnvaziv Karsinoma :Tipi Mikroinvaziv DKIS Mikroinvaziv LKIS Paget hastalığı gösteren mikroinvaziv DKIS İnvaziv duktal karsinoma NOS (özel bir tipe uymayan) İnvaziv lobular karsinoma Duktal ve lobüler özellikler gösteren invaziv karsinoma ( mikst tipte karsinoma ) İnvaziv müsinöz karsinoma İnvaziv medüller karsinoma İnvaziv papiller karsinoma İnvaziv mikropapiller karsinoma İnvaziv tübüler karsinoma İnvaziv kribriform karsinoma İnvaziv karsinoma, tipi belirlenmiyor Neoadjuvan tedavi sonrası rezidüel invaziv karsinoma yok Diğer belirtiniz:

42 Histolojik Derece: Nottingham Histolojik Skoru Glandular (Asiner)/Tübüler Differensiasyon Skor 1: Glandüler yapılar >%75 den fazla Skor 2: Glandüler yapılar %10 - %75 Skor 3: Glandüler yapılar <%10 Nükleer pleomorfizm Skor 1: Nükleuslar küçük; normal meme epitel hücrelerine oranla az miktarda boyut artışı, düzgün sınırlar, uniform kromatin, Total grade boyut farklılıkları az. Grade 1: Skor 3, 4, ya da 5 Grade 2: Skor 6 ya da 7 Grade 3: Skor 8 ya da 9 Skor 2: Hücreler normalden büyük, nukleus veziküler, nukleol mevcut, boyut ve biçim farklılıkları orta düzeyde Skor 3: Veziküler nukleus, genellikle belirgin nukleol, boyut ve biçim farklılıkları belirgin, düzeyde, nadiren çok büyük ve bizar formlar da izlenebilir. Mitoz Sayısı Skor 1 Skor 2 Skor3 10 BBA da mitoz sayısı:

43 Glanduler differansiasyon

44 Nükleer pleomorfizm

45 Mitoz Sayısı: Mikroskobunuza göre değişir

46 Alan Çapı Nasıl Hesaplanır?

47 Alan Çapı Nasıl Hesaplanır? 5mm Oküler büyütmesi X Objektif büyütmesix Alanın çapı: Sabit Alanınızın çapı: Sabit/ Oküler büyütmesi X Objektif büyütmesi

48 Mitoz Sayısı: Mikroskobunuza göre değişir

49 Grade: Dikkat

50 Sınırlar Sınırlar değerlendirilemiyor invaziv karsinoma Sınırlar ile infiltre değil En yakın sınırdan uzaklık: mm Anterior: mm Posterior: mm Medial: mm Lateral: mm İnferior: mm Superior: mm Sınır(lar) invaziv karsinoma ile infiltre Belirtiniz: DKIS Sınırlar infiltre değil En yakın sınırdan uzaklık: mm Anterior: mm Posterior: mm Medial: mm Lateral: mm İnferior: mm Superior: mm Sınır(lar) DKIS ile infiltre Belirtiniz:

51 Tedavi Etkisi: Cerrahi Öncesi (Neoadjuvant) Tedaviye Yanıt Meme dokusunda Bilinen cerrahi öncesi tedavi yok İnvaziv karsinoma da gözlenen bir yanıt yok Yanıt var Residuel invaziv karsinoma izlenmiyor Lenf nodülünde Bilinen cerrahi öncesi tedavi yok Lenf nodülü çıkarılmamış Metastatik karsinomada gözlenen bir tedavi yanıtı yok Yanıt var Metastaz yok

52 Tedavi etkisi Yanıt Grade 1 Grade 2 Grade 3 Grade 4 Grade 5 Tanım Tümör sellülaritesinde azalma yok Tümör sellülaritesinde %30 a kadar azalma Tümör hücrelerinin %30-90 ı ortadan kalkmış Tümör hücrelerinin % 90 dan fazlası ortadan kalkmış; sadece çok az ve dağınık hücre var İnvaziv tümör hücresi yok.(in-situ bulunabilir).

53 Lenfo-vasküler invazyon Yok Var Belirlenemiyor Dermal lenfo-vasküler Invazyon Deri yok Yok Var

54 LVI lokal nüks ve sağkalımda azalma ile korele Lenfatik ve kan damarlarını ayırmak gerekli değil Dermal lenfatiklerdekini tanımlamak da önemli İnflamatuar karsinom kliniği ile korele Artifisyel kleftler ve DKIS ile karışabilir

55 LVI için Rosen Kriterleri 1. İnvaziv karsinom sınırının hemen dışında aranmalı. En sık tümörün 1mm çevresinde. 2. İçinde bulunduğu boşluğa tam olarak uymaz. 3. Endotel nukleusları aranmalı. 4. Lenfatikler sıklıkla kan damarları etrafında yer alırlar.

56

57

58 Lenf nodülü İncelenen sentinel lenf nodülü sayısı: Total lenf nodülü sayısı (sentinel ve nonsentinel): Makrometastazlı LN sayısı: Mikrometastazlı LN sayısı : İzole tümör hücreleri bulunduran LN sayısı : En büyük metastatik odağın boyutu: Ekstra kapsüler yayım Mevcut İzlenmedi Sentinel lenf nodülünün değerlendirilmesi Hematoksilen eosin (H&E), bir kesit H&E, Seviyeli kesitler İmmünohistokimya Sentinel lenf nodülü işlemi yapılmadı Diğer:..

59 Ek Çalışmalar Östrojen reseptörü Yapılmadı Sonuç: Negatif %1 den az hücrede pozitif %...hücrede pozitif Kullanılan antikor/klon.. Progesteron reseptörü Yapılmadı Sonuç: Negatif %1 den az hücrede pozitif %...hücrede pozitif Kullanılan antikor/klon..

60 Ek Çalışmalar HER2/neu (c-erbb2) Yapılmadı Sonuç: Negatif (Skor 0) Negatif (Skor 1+) Şüpheli (Skor 2+) Pozitif (Skor 3+) Kullanılan antikor/klon.. İn-situ Hibridizasyon (FISH/CISH/SISH) Yapılmadı Amplifiye değil Şüpheli Amplifiye Hücre başına ortalama HER2 gen kopya sayısı: Hücre başına ortalama CHR17 gen kopya sayısı Oran:

61 NASIL BIR RAPOR YAZALIM?

62 Cerrah Ne Gönderdi? Spesmen tipi/ İşlem X Eksizyon Tel işaretlemesi ile eksizyon Mastektomi Diğer Lenf nodülü örneklemesi Lenf nodülü yok Sentinel lenf nodülleri X Aksiller disseksiyon (kısmi ya da total disseksiyon) Meme spesmeni içinde lenf nodülü mevcut ( intramammaryan ) Diğer lenf nodülleri (örn. supraklavikular ya da lokalizasyonu bilinmeyen)

63 Spesmen Boyutu En büyük boyut: 7cm Diğer boyutlar: 6 x 5 cm Spesmen Lateralitesi Sağ Belirtilmemiş X Sol Tümör Yeri: İnvaziv Karsinoma X Üst dış kadran Alt dış kadran Üst iç kadran Alt iç kadran Santral Meme başı Belirlenemiyor

64 Tümör Boyutu: En büyük invaziv karsinomanın boyutu Mikroinvazyon ( 0.1 cm) En büyük invaziv tümör boyutu 2 cm Diğer boyutlar: x cm Neoadjuvan kemoterapiye bağlı olarak tümör ortadan kalkmış Değerlendirilemiyor

65 Tümör Sayısı X Tek invaziv karsinoma odağı Multiple invaziv karsinoma odağı Odak sayısı Neoadjuvant tedavi sonrası invaziv karsinoma yok Belirlenemiyor

66 Tümörün Yayılımı Deri X Deri yok İnvaziv karsinoma dermis ya da epidermise invaze değil İnvaziv karsinoma dermis ya da epidermise ülserasyon göstermeden direkt invazyon gösteriyor İnvaziv karsinoma dermis ya da epidermise ülserasyon ile direkt invazyon gösteriyor Deride satellit invaziv karsinoma odakları mevcut Meme başı DKIS meme başında epidermise uzanmıyor DKIS meme başında epidermise ulaşıyor (Paget hastalığı)

67 ÇARPILAYARAK

68 SİLEREK

69 DESKRİPTİF BİR RAPOR -ALTINDA GENİŞ BİR TANI BÖLÜMÜ

70 Meme kanseri raporu : M.S. 1988