4. a) İki termometrenin aynı K L

Transkript

1 . BÖÜ ISI, SICI VE İÇ ENERJİ IŞTIRR ÇÖZÜER. a) Fahrenheit termometresi ile Celcius termometresi arasındaki bağıntıyı kullanırsak 4 F, C C F 8 4 & C 4 C a eflit 8 b) 4 F ın Reomür termometresindeki değeri, R F 8 8 R 4 & R R 8 8. a) elvin termometresinin gösterdiği en küçük sıcaklık değeri dir. Bundan daha düşük bir sıcaklık değeri yoktur. b) elvin termometresi ile termometresi arasındaki ilişki, 7 ( ) ( ) 7 + elvin termometresinde okunan en küçük değer olduğundan termometresinde okunan değer, 7 +. a) Verilen değerleri şekil- deki gibi gösterirsek, 6 termometresindeki, 6 bölme 4 termometresinde, 4 6 bölmeye karşılık gelir. Görüldüğü gibi termometresinde lik bir artış termometresinde lik artışa eşittir. termometresi 5 i gösterdiğinde lik bir artış olmuştur. Bu durumda termometresindeki değer 4 artarak, yi gösterir. b) İki termometre arasındaki sıcaklık ilişkisi, ve termometreleri aynı değeri gösterdiğinde, olacağından yerine yazalım c) termometresindeki, 7 7 bölme, 7 8 termometresinde, 8 ( ) 7 bölmeye karşılık gelir. Buna göre, termometresinde lik değişme, termometresinde lik değişime karşılık gelir. 4. a) İki termometrenin aynı gösterdiği değeri, kaynama 5 noktas ( 9) ( 9) donma -9 noktas b) termometresindeki değeri, termometresinde, ( 9) ( 9) ISI VE SICI

2 5. a) termometre- sindeki, bölme 6 bölme 9 bölme termometresinde, 9 bölmeye karşılık gelir. Bu durumda, 6 9 dir. DN ani termometresindeki lik artış termo- 6. metresinde lik artışa denk gelir. termometresindeki, ( ) 4 bölme, termometresinde, ( D.N) a Bu durumda donma noktası, 4 ( DN. ) 6 DN. DN. eşittir. olarak bulunur. b) İki termometrenin aynı gösterdiği sıcaklık değerine dersek, ( ) ( ) 8 ( ) ( ) bölme bölme 4 bölme D.N termometresindeki 8 6 bölme, termometresinde 4 bölmeye karşılık gelir. Bu bize termometresindeki bölmenin, termometresinde bölmeye karşılık geldiğini gösterir. Bu durumda termometresinde, ( ) 4 bölme termometresinde 8 bölmeye karşılık gelir. Bu eşitlikten termometresi suyun donma noktasını, D.N 8 8 D.N D.N Z? 4 ve termometrelerinin aynı gösterdiği sıcaklık, ( ) ( ) Bu sıcaklık Z termometresinde, ( ) Z ( 4) ( ) 4 ( 4) 4 Z Z Z olarak bulunur. 8. Suyun kaynama ve don- ma noktaları arasındaki 6 uzaklık termometresinde, 6 ( 4) bölme olarak gösterilmiştir. ynı değer termometresinde, 4 5 ( 5) + 5 olarak gösterilmiştir. olduğundan, Bu durumda, olarak bulunur. 4 ISI VE SICI

3 9. a) ile termometreleri arasındaki ilişki, b) ( ) ( ) 7 ( ) 4 ( ) + + dir termometresi 4 olduğunda termometresi, & ve termometrelerinin aynı gösterdiği değer, olsun. Bu değeri, ( ) 7 ( ) & termometresinde, ( ) 4 ( ) & 6 b) Suyun kaynama sıcaklığı Celcius termometresinde C olduğundan bu değeri termometresi benzer üçgenlerden, + N + N N 8 i gö sterir.. a) Grafiğe bakıldığında suyun donma sıcaklığını Celcius termometresi C iken termometresinde, DN 9 DN 4 Celcius ( C) α α D.N DN 5 9 DN 9 DN 5 DN DN 5 olarak bulunur. b) Celcius termometresinin 4 C gösterdiği değer termometresinde, a) Celcius ( C) 4 D.N.N Suyun donma sıcaklığını Celcius termometresi C olarak gösterdiğinden bu değeri termometresi benzer üçgenlerden, DN DN + DN DN + DN DN + & DN igö sterir. ISI VE SICI 5

4 IŞTIRR ÇÖZÜER. sıvısının sıcaklığını 6 C tan C a çıkaracak ısı miktarı, Q m.c ( 6) 4.m.c Bu kadarlık ısı sıvısının sıcaklığını 4 C tan 7 C a çıkardığına göre, Q m.c.(7 4).m.c Q ve Q eşit olduğuna göre, Q Q 4. m. c. m. c m c. m c 4 c c. & c 4 c b) aba suyu eklendiğinde kapta 7 o C sıcaklığında, + 4 g su vardır. Bu durumda karışımın sıcaklığı T, Q verilen Q alınan m.c. T m.c. T 4.c.(7 T ) 8.c.(T ) 7 T T T 9 T o C olarak bulunur.. ap düzgün olsaydı oluşan karışımın sıcaklığı, 4 + T 8 C olurdu. s v s yatay düzlem aba eklenen C taki sıvının hacmi daha büyük olduğundan karışımın sıcaklığı 8 C tan büyük apta 4 C ta sıvı da bulunduğundan karışımın sıcaklığı C olmaz. O halde, 8 C < T < C h h s cakl k ( o C) Q verilen Q al nan s (cal) a) arışımın sıcaklığı 6 o C ve nin verdiği ısı nin aldığı ısıya eşittir. Bu durumda sıvıların ısı sığaları oranı, Q verilen Q alınan m. c. TT m. c. TT. a) kabındaki su 8 o C taki suya eklendiğinde, karışımın sıcaklığı T olursa ısı korunumundan, g 6 C C su 8 C g 8g.( 7 6).( 6 5).. b) Verilen ısı, alınan ısıya eşit olduğundan, sıvıların öz ısıları oranı, Q verilen Q alınan m.c. T m.c. T.c.(8 T ).c.(t 6) T 7 o C Q verilen Q m. c. TT m. c. TT m. c.( 7 6) m. c.( 6 5) c c alınan olarak bulunur. m m 6 ISI VE SICI

5 5. 8 s cakl k( C) h 6 C 4 C C su su su a) kabındaki suyun hacmi V ise kabındaki suyun hacmi V, kabındaki suyun hacmi V Bu suların kütleleri, m V.d m m V.d m m V.d m kabındaki su ile kabındaki su karıştırılırsa kabındaki su ısı verir, kabındaki su ısı alır. arışımın sıcaklığı T, Q verilen Q alınan m.c.(6 T ) m.c.(t ) m.c.(6 T ) m.c.(t ) 6 T T 6 T T 4 C b) ile karıştırıldığında karışımın sıcaklığı 4 C, kütlesi m, sıvısının sıcaklığı 4 C, kütlesi m olduğundan karışımın sıcaklığı, T T + T C 6. a) aba eşit debili musluklardan su aktığından birim zamanda kaba musluklardan eşit kütleli su akar. Bu durumda kaptaki suyun sıcaklığı, T+ T 6 + Tilk 4 C b) ap yarısına kadar dolduğunda kapatılıyor. Bu durumda kabın geri kalan kısmı 6 C taki su ile dolar. arışımın son sıcaklığı, Tilk + T Tson 5 C 7. a) abı musluğu saatte ise saatte doldurduğuna göre, nin debisi br ise nin debisi br dir. aplar aynı anda açıldığından kabın 8 C m C m yatay düzlem % 5 lik kısmı dolduğunda den akan sudan m gram var ise, den akan sudan m gram vardır. T arışımın sıcaklığı, Q alınan Q verilen s (cal) m.c. T m.c. T m.c.(t ) m.c.(8 T) T 6 8 T 4T 4 T 5 C b) abın yarısı dolduğunda kapatıldığına göre kalan yarısı den akan 8 C taki sıvı ile dolacaktır. abın yarısı dolduğunda sıcaklık 5 C olduğuna göre tamamı dolduğunda sıcaklık, T Tson + + C olarak bulunur. 8. a) Verilen ısı sıcaklığı T kadar arttığına göre, Q m.c. T Q m.c.t maddesinin sıcaklığını T artırmak için verilmesi gereken ısı, Q m.c. T m.c.t 4mcT 4Q b) maddesinin sıcaklığını T kadar artırabilmek için verilmesi gereken ısı miktarı, Q m.c. T m.c.t 6mcT 6Q 9. çubu u çubu u 7 C C a) çubuğunun sıcaklığı 7 C, çubuğunun sıcaklığı C olduğundan çubuklar birbirine dokunduğunda ısı verir, ısı alır. Denge sıcaklığı, Q verilen Q alınan m.c.(7 T) m.c.(t ).(7 T).(T ) 4 T T T 5 C ISI VE SICI 7

6 . b) çubuğunun verdiği ısı miktarı, Q m.c. T (7 5) 4 cal 4 kcal 4T T T s cakl k ( C) Q Q s (cal) a) ve özdeş ısıtıcılarda Q ısısını aldığında nin sıcaklığı T, nin sıcaklığı T T T c kadar değişir. olduğuna göre ısıları oranlarsak, c Q m. c. T Q m. c. T m. c. T m. c. T m m $ $ & m m 6 Cisimlerin aldığı ısı eşit olduğundan, Q Q m.c. T m.c. T m.c. m.c. c c 4 b) in sıcaklığı, -t aralığında C artarsa, -t aralığında 4 C artar. nin sıcaklığı ise -t aralığında C, -t aralığında C artar. Cisimlerin t anında sıcaklıkları oranı, T 4 4 T + b) Grafiğe bakıldığında sıvısının sıcaklığını Q ısısı T, Q ısısı ise 4T kadar değiştirmiştir. Bu durumda ısıların oranı, Q m. c. T Q m. c. 4T Q Q 4. a) s cakl k( C) t zaman Cisimler özdeş ısıtıcılarda ısıtıldığından eşit ısı alırlar. -t aralığında, cisminin kütlesi m, sıcaklık değişimi, T C tır. cisminin kütlesi m, sıcaklık değişimi, T C tır. 8 ISI VE SICI

7 TEST ÇÖZÜER. Isı bir enerjidir, sıcaklık enerji değildir. Isı kalorimetre kabı ile sıcaklık termometre ile ölçülür. Bir maddeye ısı verdiğimizde sıcaklığı artabileceği gibi hâl değişimi de gözlenir. Bu durumda II. ifade kesinlikle doğru iken I. ifade yanlış, III. ifade doğru olabilir, kesin doğru değildir. CEVP B. Sıcak olan 8 o C taki m s cakl k 8 gram su ısı verir. o C taki m gram su da ısı alır. lınan ısı verilen ısıya eşit 5 olduğundan, 8 o C taki suyun kütlesi, g zaman Q alınan Q verilen 5. Deneyi yapan kişinin, deney esnasında amacına uygun bir şekilde, bilinçli olarak istediği gibi değiştirebildiği değişkene bağımsız değişken denir. Bağımsız değişkenin değişmesinden etkilenen değişken bağımlı değişkendir. Deney esnasında sabit tutulan değişkene de kontrol edilebilen değişken denir. Bu deneyde öğrenci sıcaklık değişimi ile kütle arasındaki ilişkiyi gözlemlemek istediğine göre bilinçli olarak değiştirebileceği nicelik sıcaklık olacağından bağımlı değişken sıcaklık değişimi olmalıdır. CEVP D 6. C.N 8 m.c. T m.c. T.c.(5 ) m.c.(8 5).m m g olarak bulunur.. s cakl k( C) CEVP C 4T T T T zaman (dk) t t t Isıtıcılar, özdeş olduğuna göre, ve sıvıları t anında eşit ısı alacaklarından, Q Q mc..( 4T T) mc..( T T) c c. T. c. T& c CEVP D 4. addeler özdeş ısıtıcılarda ısıtıldıklarından aldıkları ısı enerjileri eşit ve öz ısıları oranı oldu- c c ğundan kütleleri oranı, Q m. c. TT Q m. c. TT m..( 4 ) m..( 4 ) m 4 m $ & m m 4 olarak bulunur. CEVP 7. C ( ) 8 ( ) C olaraköçüü. l l r 4T T T T s cakl k( C) Q Q Q 4Q Isı denkleminden öz ısıyı çekersek, Q Q m.c. T & c m.dt, ve nin öz ısıları, Q c mt. 4Q 4 Q c. m. T mt Q Q c mt. mt. Buna göre doğru sıralama, c > c > c s (cal) CEVP CEVP C ISI VE SICI 9

8 8. 6 C C V V Bu durumda, ve Z nin kütleleri, Q m.c.(t T) m Q m.c.(t ) m Q ct Q ct Q Q m Z.c.(T T) m Z ct Bu eşitliklerden m Z > m > m ynı kabı musluğu t, musluğu 4t sürede doldurduğundan birim zamanda den V hacminde su akıyorsa den V hacminde su akar. Verilen ısı, alınan ısıya eşit olacağından, kaptaki karışımın son sıcaklığı, Q Q m.c.(6 T) m.c.(t ) V.d.(6 T) V.d.(T ) T T T 5 T 5 C olarak bulunur. CEVP D 9. apta karıştırılan suların kütleleri eşit olduğundan karışımın sıcaklığı, T+ T Tson 4 + C. s cakl k ( C) 4 zaman (dk) arışımın sıcaklık-zaman grafiği şekildeki gibidir. CEVP C T T s cakl k zaman t t t s cakl k T t t zaman. I. yol: C taki su ile 8 C taki suyun kütlesi eşit olduğundan önce sadece bu ikisinin karıştığı düşünülürse karışımın sıcaklığı, T T 6 C C su 8 C su + T C 8 CEVP Sonra bu su ile 6 o C deki suyun karıştığını düşünebiliriz. Bu durumda da kütleler eşit olduğundan, T+ T Tson 55 C II. yol: arışımın son sıcaklığı, T son m T + m T + m T m + m + m m. 8 + m. 6 + m. m+ m+ m C CEVP E s cakl k T Z. termometresi T 5 t t zaman Cisimlerin birim zamanda aldıkları ısı enerjileri eşit olduğuna göre, t sürede aldıkları ısılar eşittir. α a termometresi Grafiğe bakıldığında termometresinin gösterdiği değeri, termometresi olarak gösterir. I. yargı doğrudur. ISI VE SICI

9 Grafiğin eğiminden, T 5 tana & T 8T T 4 8 Bu bize termometresindeki lik artışın termometresinde 8 lik bir değişim oluşturduğunu gösterir. II. yargı yanlıştır. Doğrunun y eksenini kestiği noktaya a dersek benzer üçgenlerden, a 5 & a 5 4 termometresi ile termometresi arasındaki ilişki doğrunun denkleminden, 5 + fleklindedir. 8 termometresi i gösterdiğinde termometresi, & 6 III. yargı doğrudur. CEVP E. s cakl k ( C) s cakl k ( C) s (cal) s (cal) s cakl k ( C) s (cal) Q m.c. T ısı denkleminden c yi çekersek, Q c m. TT Sıvıların öz ısıları ayrı ayrı yazıldığında, c c c 4 m. 4 m m. 5 5m 5 m. 5 m olduğundan, c c > c CEVP C ISI VE SICI

10 . BÖÜ HÂ DEĞİŞİİ IŞTIRR ÇÖZÜER. a) 7 S cakl k ( C) s v 5 buhar 5 Is (cal) ütlesi 5 gram olan sıvısı, 5 cal ısı aldığında sıcaklığı o C değiştiğinden öz ısısı, Q m.c. T 5 5.c. c,5 cal/g. C b) Sıvının buharlaşma ısısı, grafikteki veriler kullanıldığında, Q m cal/g olduğu görülür.. a) (-t ) aralığında cismin sıcaklığı 6 o C değiştiğinden verilen ısı miktarı, Q m.c. T..6 cal kcal 6 s cakl k ( C) Q t t t Q Q zaman b) (t -t ) aralığında cisim hal değiştirmiş ve katı hale geçmiştir. Bu durumda dış ortama verilen ısı miktarı, Q m. k. cal kcal. a) s cakl k ( C) c) (t -t ) aralığında cisim katı haldedir. Bu durumda dış ortama salınan ısı miktarı, Q m.c k. T.. cal kcal 5 s v 6 s (cal) 4. 5 s cakl k ( ) gaz kat s v Grafiğe bakıldığında, cismin sıcaklığı C tan C a gelene kadar cal ısı aldığı görülüyor. Cismin kütlesi 5 g ise katı halde ısınma ısısı, Q m.c k. T 5.c k.( ( )) c k cal/g. C b) Sıvı halde ısınma ısısı, Q m.c s. T (6 ) 5.c s.(5 ) 5.c s c s,4 cal/g. C kat zaman (dk) a) Buz erirken sıcaklık değişmez. Grafiğe baktığımızda (-4) dakikaları arasında termometrenin sıcaklığı sabit kalmıştır. Bu da bize buzun 4 dakikada eridiğini gösterir. b) Su kapta 4. dakika ile. dakika arasında sıvı haldedir. Suyun sıvı olarak kaldığı süre, t 4 6 dakikadır. ISI VE SICI

11 c) atı halden gaz haline geçerken erime ve kaynama sürelerinde yani, (-4) ve (-) dakikaları arasında termometrenin sıcaklığı sabit kalmıştır. Sıcaklığın sabit kaldığı süre, t (4-) + (-) 6 dakika 7. s cakl k ( o C) Q Q Q Q 4 Q 5 s (cal) 5. a) s cakl k( ) 5 8 zaman Su donarken termometresinin gösterdiği sıcaklık değeri sabittir. Grafiğe bakıldığında bu değerin olduğu görülür. b) termometresi suyun kaynama noktasını 8 o, donma noktasını da olarak gösterdiğine göre, C lik sıcaklığı, ( ) C 8 ( ) a) Suyun kaynama sıcaklığı C olduğuna göre, C taki gram suyu kaynatmak için gerekli ısı enerjisi, Q m.c. T..( ) 6 cal dir. 4 C taki m gram buzu bu ısı enerjisi ile eritiyorsak m değeri, Q m.c buz. T + m. buz 6 m.,5.(4 ) + m.8 6.m m 6 g b) 6 cal ısı enerjisi C taki m gram buzu eritmiş ise m değeri, Q m. 6 m.8 m gram olarak bulunur. Her aralıktaki ısı değerlerini bulalım: Q m.c b. T.,5.( ) cal Q m. b.8 8 cal Q m.c. T..( ) cal Q 4 m. b cal Q 5 m.c. T.,5.( ) cal C taki buzu C ta buhar haline getirmek için vermemiz gereken ısı miktarı, Q T Q + Q + Q + Q 4 + Q cal 74 kcal olarak bulunur. 8. a) Buz su karışımlarında karışımın son sıcaklığı bulunurken öncelikle buzun tamamen eriyip erimediği test edilmelidir. C taki m gram buzu eritmek için gerekli olan ısı miktarı, Q erime m. b + m.c b. T m.8 + m.,5.( ) 9 m 9 C taki suyun vereceği maksimum ısı miktarı, Q su m.c. T m..(9 ) 9 m suyun verdiği ısı buzun verdiği ısıya eşit olduğundan karışımın son sıcaklığı C b) arışımda suyun verdiği ısı 9 m, buzun erimesi için gerekli olan ısıya eşit olduğundan karışımın son sıcaklığı C tır ve karışımda m gram su vardır. ISI VE SICI

12 9. a) Suyun içine buz atıldığından önce buz erir, sonra sıcaklığı artar. Buzun erimesi için gerekli olan ısı, Q erime m buz. buz 6m.8 48m 8 C taki 4m gram suyun vereceği maksimum ısı miktarı, Q mak m su.c. T 4m..(8 ) m Q erime > Q mak olduğundan buzun tamamı erimez. C ta buz-su karışımı oluşur. b) 8 o C taki 4m gram suyun eritilebileceği buzun maksimum kütlesi m erime, m erime. buz Q mak m erime.8 m m erime 4m arışımdaki suyun kütlesi, m T m erime + m su 4m + 4m 8m. a) Buz-su karışımına ısı verildiğinde önce buz erir, sonra suyun sıcaklığı artar. C taki m gram buz-su karışımına 6 cal ısı verildiğinde 4 C ta gram su oluştuğuna göre, Q m buz. buz +.c. T 6 m buz.8 +..(4 ) 6 8.m buz m buz m buz gram olarak bulunur. b) arışımın tamamı buz olsaydı kütlesi gram olurdu. C taki gram buzu eritmek için gerekli ısı miktarı, Q m. buz.8 6 cal Verilen ısı da 6 cal olduğunda sıcaklık C olurdu.. Buz suyun içine atıldığında suyun kütlesi azaldığına göre su donmaya başlamıştır. Suyun sıcaklığı C tır. Buz ısı almıştır. Sıcaklığı o C ın altındadır. (t -t ) aralığında suyun kütlesi değişmediğinden ısıl denge korunmuştur. apta buz-su karışımı vardır.. I., II. ve III. yargılar doğrudur. s v kütlesi t t zaman Sıvının kütlesi önce ( - t ) aralığında azalıp sonra (t - t ) aralığında sabit kaldığından sıvı başlangıçta bir karışımdır. I. yargı kesinlikle doğrudur. Hacimdeki değişme bilinmediğinden yoğunluk için kesin bir şey söylenemez. II. yargıda kesinlik yoktur. (-t ) aralığında karışımdaki sıvının birisi hâl değiştirmektedir. III. yargı yanlıştır.. aptaki buz ile su ısıl dengede olduğundan suyun sıcaklığı C tır. t anında suyun kütle artışı bittiğinden buzun tamamı erimiş ve suyun sıcaklığı C olmuştur. I. yargı doğrudur. t anından itibaren kütle azalmaya başladığından su buharlaşmaya, yani kaynamaya başlamıştır. II. yargı doğrudur. ve t anlarında suyun kütlesi eşit olduğundan eriyen buzun kütlesi, buharlaşan suyun kütlesine eşittir. III. yargı da doğrudur. 4 ISI VE SICI

13 TEST ÇÖZÜER. adde miktarına bağlı olmayan özellikler ayırt edicidir. Erime noktası ve kaynama noktası madde miktarına bağlı olmadığından ayırt edici özelliklerdir. Isı sığası madde miktarına bağlı olduğundan ayırt edici özellik değildir. CEVP C. T( C) 4 6 Q(cal) Cismin kütlesi, Q m.c. T ( ) m..(4 ) 4m m 5 g Grafikteki yatay aralıkta katı hâl değiştirmiştir. Buna göre katının hâl değişim ısısı, Q m cal/g CEVP D. Su yun küt le si nin art ma sı için bu zun eri me si ge re kir. Buz ise sı cak lı ğı C ın üze rin de ki su içi ne atıl dığın da erir. Bu du rum da C taki arı su ya, C taki buz atıl dı ğın da bu zun bir kıs mı eri ye ce ğin den suyun küt le si ar tar. CEVP B 4. 5 C taki bu zun C taki m buz ha li ne gel me si için buz ge rek li olan ısı, Q m buz.c buz. T T C m.,5.[ ( 5)] 5m Su C a geldiğinde vereceği maksimum ısı, Q m su.c su. T m..( ) m Q > Q olduğunda su C a gelir ve donmaya başlar. Donan suyun kütlesi, Q Q + m donan. e 5m m + m donan.8 m 4m m donan.8 mdonan olur. Buzun toplam kütlesi, mt mb+ m m + m 5, m I, II ve III yargıları doğrudur. CEVP E 5. atı bir madde eridiğinde, kütlesi sabit kalır, yoğunluğu artar veya azalır, kimyasal özellikleri değişmez. I. ve III. ifadeler kesinlikle doğrudur. CEVP D 6. addenin kütlesi, Q erime m. e 4 m.5 m.5 m 4 g addenin öz ısısı, Q m.c. T c.(45 ) 4.c.5 c cal/g. C 7. lınan ısı, verilen ısıya eşit olacağından, Q alınan Q verilen m.,5.t + m.8 m..6t T + 6 8T 6T 6 T C CEVP C CEVP C ISI VE SICI 5

14 8. Bu tür so ru lar da ön ce lik le bu zun ta ma men eri yip eri me ye ce ği ne bak mak ge re kir. Bu zun ta ma men eri me si için, Q m. e.8 8 cal 9. ısı ya ih ti yaç var dır. 8 C taki 4 g su, ısı sı nın hepsi ni ve rip C ta su ol sa ver me si ge re ken ısı, Q m.c.δt 4..8 cal Ve ri len ısı, alı nan ısı dan kü çük (Q < Q ) ol du ğundan bu zun hep si eri mez. Bu du rum da cal ısı ile kaç gram buz eri ti le bi lir? Bu so ru nun ce va bı nı bul ma mız ge re kir. Q m. e m.8 m 4 gram buz erir. ap ta, C ta 8 gram su ile 4 6 g buz bulunur. CE VP C s cakl k s s cakl k s s cakl k ad de nin ısı ener ji si sa bit iken sı cak lık ar tı şı olamaz. Bun dan do la yı nin grafiği yan lış tır. y rı ca sı cak lık aza lır ken ısı ener ji si de aza lır. Bu nedenle P nin grafiği de yan lış tır. ad de eri me ya da kay nama sı cak lı ğın da ise ısı ener ji si de ği şir ken sı cak lık sa bit ka la bi lir. nin grafiği doğrudur. CE VP D. 5 o C ta : sı vı : sı vı : sı vı 6 o C ta : sı vı : gaz : gaz 5 o C ta : ka tı : ka tı : sı vı gaz s v kat 8 P s v gaz kat s 5 hâl de bu lu nur lar. Bu du rum da yal nız I. yargı doğru dur. CE VP s v gaz kat. Gra fi ğe ba kıl dı ğın da kap ta baş lan gıç ta m g su varken son rasında m g olmuştur. Bu bi ze baş lan gıç ta bu zun küt le si nin su yun küt le si nin iki ka tı ol du ğu nu gös te rir. a ba Q ısı sı ve ril di ğin de su yun küt le si m ol du ğun dan bu zun ya rı sı eri miş tir. Q ısı sı nı alana ka dar su yun kütlesi de ğiş me di ğin den bu zun ilk sı cak lı ğı C nin al tın da dır. I., II. ve III. yargılar doğrudur.. Buz - su karışımı ısıl olarak dengede ise sıcak lık C tır. a ba ısı ve ri lir se bu zun küt le si aza lır, su yun küt le si artar. Buz su da yüz düğün den eri di ğin de su se vi ye si de ğiş mez. buz I. ve II. yargılar doğru, III. yargı yanlıştır.. Grafikte T eri me, T ise kay na ma sı cak lığı s cakl k( C) dır. ve 4 za man T ara lık la rın da hâl değişimi gerçekleşmiştir. T adde hâl de- 4 ğiştirirken potansiyel enerji artar. I. ve II. yargılar doğru, III. yargı yanlıştır. su CEVP E CEVP D zaman CEVP C 4. (-t ) za man ara lı ğın da kap ta bu lu nan su yun küt le si art tı ğı na gö re ka ba su ila ve edil miş tir. (t -t ) za man ara lı ğın da küt le sa bittir. Su ısı tıl dı ğından sı cak lı ğı art mış tır. Sı cak lık ar tı şı su yun yo ğun lu ğu nu ar tı ra bi lir ve ya azal ta bi lir. ay na ma olur ken kap ta ki su yun küt le si aza lır. I. yargı kesinlikle doğrudur. II. yargı için kesin birşey söylenemez. III. yargı yanlıştır. CEVP 6 ISI VE SICI

15 . BÖÜ ISI DENGE VE İETİ TEST ÇÖZÜER. İki nok ta ara sın da ki ile tim hı zı, DQ DT k Dt D x TQ eşit li ği ile ifa de edi lir. Burada iletim hızı, k iletkenlik katsayısı, kesit alanı, birim uzaklığa Tt TT Tx göre sıcaklık değişimidir. İletkenlik katsayısı ve sıcaklık farkı artırılırsa ısı iletim hızı artmaktadır. Isı iletim hızı yoğunluğa bağlı değildir. CE VP C. Ter mo di na mi ğin dört ya sa sı var dır: Sı fı rın cı ka nun: Eğer ile B ve B ile C sis tem le ri ter mo di na mik dengedeyseler, ile C sis tem le ri de ter mo di na mik den gededirler. Bi rin ci ka nun: Bir sis te min iç ener ji sin de ki ar tış, sis te me ve ri len ısı ile sis te min çev re si ne uy gu la dığı iş ara sın da ki fark tır. Bu ya sa ener ji nin ko ru numu ola rak da bi li nir. İkin ci ka nu n: Bir çok alan da uy gu la na bi len ikin ci ya sa şöy le ta nım la na bi lir: Bir ısı kay na ğın dan ısı çe kip bu na eşit mik tar da iş ya pan ve baş ka hiç bir so nu cu ol ma yan bir dön gü el de et mek im kân sızdır. Üçün cü ka nu n: Bu ya sa bir mad de yi mut lak sı fı ra ( ) ka dar so ğut ma nın im kân sız ol du ğu nu be lir tir. CE VP E. atı mad de le rin ısı ile tim kat sa yı sı, mad de nin cinsi ne, sı cak lı ğı na ve ka lın lı ğı na bağlıdır. CE VP E 4. ad de le rin mo le kül leri ne ka dar sık ve dü zen li ise ısı iletkenlikleri o ka dar iyi dir. En düzenli molekül yapısı te, sonra Z de ve en düzensiz yapı dedir. Buna göre ısı iletim katsayıları k, k ve k Z ara sında ki iliş ki, k > k Z > k şek lin de dir. CE VP B 5. Pencerelerdeki çift cam, tuğ la lar ara sı na ko nu lan kö pük, bod rum kat ların da ki stro for, ça tı lar da ki izocam, ısı ya lı tı mı na bi rer ör nek tir. Sı cak ci sim le rin ışı ma yap ma sı ısı nın ya yıl ma sı dır. CE VP E 6. Ve ri len du rum lar için de yan lış olan ifa de gaz la rın ısı yı en iyi ilet me si dir. Isı yı en iyi ka tı lar ile tir. CE VP D 7. Isı alışveriş hı zı, DQ DT k Dt D x şek lin de ta nım la nır. For mül den de gö rül dü ğü gi bi ısı alışveriş hızı, ısı ile tim kat sa yı sı (k) ve bi rim uzak lı ğa gö re sı cak lık de ği şi mine ( T/ x) bağ lı dır. Or ta mın ba sın cı na (P) bağ lı de ğil dir. CE VP C 8. Isı akı şı nı in dir ge mek için ısıl (ter mal) ya lıt kan lar, elek trik akı şı nı ön le mek için elek trik ya lıt kan lar, ses dal ga la rı nı in dir ge mek için akus tik ya lıt kan lar kullanılır. CE VP E 9. Su iyi bir ilet ken ol - ma dı ğın dan nok tasın da ki su yun sı cak- su lı ğı B nok ta sın da ki su yun sı cak lı ğın dan B yüksektir. Isı nan su mo le kül le rinin hac mi artar, yo ğun lu ğu azalır ve ka bın üst kıs mı na doğru hareket ederler. Isı suda kon vek si yon yolu ile yayılır. CEVP E. Su sa at le ri üze ri ne dö kü len odun ta la şı ve oda zemin le ri nin par ke ile dö şen me si ısı ya lı tı mı ile ilgilidir. Sı cak ci sim le rin elek tro man ye tik dal ga yay mala rı ısın ın yayılması ile ilgilidir. CE VP D ISI VE SICI 7

16 . His se di len sı cak lık, ter mo met re nin ölç tü ğü güncel fi zik sel ha va sı cak lı ğın dan fark lı ola rak, in san vü cu du nun his set ti ği, al gı la dı ğı sı cak lık tır. Bu sı cak lık, ik lim sel çev re, giy si le rin ısı di ren ci, vü cut ya pı sı ve ki şi sel du rum la ra gö re de ği şir. CE VP E. Se rin bir gün de tah ta bank ta otu ran bir ki şi, be ton ban ka ge çer se da ha faz la üşür. Çün kü be to nun ısı ile ti mi tah ta ya gö re ol duk ça faz la dır. CE VP. yoto Protokolü ile atmosfere salınan sera gazı miktarının düşürülmesi, atmosfere bırakılan metan ve karbondioksit oranının düşürülmesi için yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelinmesi hedeflenmektedir. yoto Protokolü nün dünyadaki enerji tüketimini artırmak gibi bir öngörüsü yoktur. Tam tersine enerji tüketimini azaltmayı hedeflemektedir. CEVP C 6. Eğer be lir ti len de ğer ter mo met re ile öl çü le bi li yor sa sı cak lık tır. Isı ise be lir li sı cak lık ta ki bir ci sim den, da ha dü şük sı cak lık ta ki bir cis me, sı cak lık far kı ne de niy le ge çen ener ji dir. Verilen ifa de le rin doğru su, Dü şük sıcaklıklarda bi le mü kem mel te miz lik! Doğu nadolu da düşük sıcaklık hakim! Tüm yurtta sıcaklık C düşecek! Bu gün n ka ra da en yük sek sıcaklık C. şeklinde olmalıdır. D şıkkında verilen ifade doğrudur. CE VP D 4. His se di len sı cak lık, ter mo met re sı cak lı ğı, nis bi (ba ğıl) nem, rüz gâr ve rad yas yon (ışı nım) gi bi dört me te oro lo jik et ken den et ki le nir. er çe ki mi ne bağ lı de ğil dir. CEVP B 5. Ha va da ki su bu ha rı nem ola rak ad lan dı rı lır. ut lak nem m ha va da bu lu nan ne min gram cin sin den de ğe ri dir. Ba ğıl nem ba sın ca ve sı cak lı ğa gö re de ği şir. CE VP E 8 ISI VE SICI

17 4. BÖÜ GENEŞE IŞTIRR 4 ÇÖZÜER.. 5 C fiekil-i fiekil-i fiekil-ii fiekil-iii a) Şekil-I de l > l C Şekil-II de l > l Şekil-III üe l > l dir. Çubuklar ısıtılırsa, Şekil-I deki şeritte α > α olduğundan şerit daha çok eğilir. Şekil-II deki şeritte α > α olduğundan şerit doğrusal hâle gelebilir. Şekil-III teki şeritte α > α olduğundan şerit daha çok eğilir. fiekil-ii çubuğu den daha çok eğildiğinden, α > α dir. çubuğu den daha çok eğildiğinden, α > α dir. Buna göre, α > α > α b) Çubuklar soğutulduğunda, Şekil-I deki şeritte l > l ve α > α Şekil-III teki şeritte l > l ve α > α olduğundan şeritler doğrusal hâle gelebilir. 4. Çubuk İlk boy Sıcaklık artışı ( C) Uzama miktarı, T,. I II III etal çiftler ısıtıldığında: yal t lm fl yatay düzlem a > a olduğundan, I metal çifti ok yönüne ters yönde eğilir. a > a olduğundan, II metal çifti ok yönüne ters yönde eğilir. a > a olduğundan, III metal çifti ok yönünde eğilir., 4T 4, Z 6, T 6,,, o.α. T ifadesinden boyca genleşme katsayısı α çekilirse, T, a, o. TT, ve Z çubuklarının boyca uzama katsayıları, T, T, a,. T, T 4T, T, a,. 4T,. T 6T, T, a Z 6,. T,. T olduğundan a > a a Z Bu durumda ile Z aynı olabilir, farklıdır. ISI VE SICI 9

18 5. Çubukların boyca genleşme katsayıları, D a. DT o a. C a. 4 C a. C boy 4 olduğundan a a > a s cakl k ( C) 7. r r i ne l r I. yol Çu buk r ka dar gen leş ti ğin de si lin dir θ açı sı ka dar dö ner. Si lin dir bir kez dön dü ğün de πr ka dar dö ner, πr ka dar öte le nir. Bu du rum da çubuk 4πr kadar genleşir. ilerleme dönme πr Buna göre, ile aynı olabilir, farklıdır. 6. a) l l o P l P l o o C ta çubuğunun boyu, l o l o ise l op l o dır. Çubukların sıcaklığı 5 o C artırılırsa çubuğunun boyu, l l o + l l o + l o. α. T P çubuğunun boyu, l P l op + l P l o + l o. α P. T α α P ve T eşit olduğunda çubukların boyları oranı,,, o+, o. a. DT,, +,. a. DT P olarak bulunur. o o b) çubuğunun hacmi V l o. V o P çubuğunun hacmi V P l o. 6V o nin kütlesi m m ise, P nin kütlesi m P 6m Çubuklara eşit ısı verildiğinde sıcaklıklar, Q m.c. T olduğundan, nin sı cak lı ğı T ar tar sa P nin sı cak lı ğı T ar tar. Boy la rın da ki ar tış la rın ora nı, D,, o. a. T D,,. a. T P o 8. πr 4πr kadar genleştiğinde iğne 6 o dönerse r kadar genleştiğinde iğne θ döner. 4πr.θ 6.r 4..θ 6. θ 9 o II. yol r r Δ,. θ 9 r.r.θ θ 9 9 b a a) evha ısıtılırsa yüzey alanı büyür, böylece a, b, c, d artar, α ise değişmez. Çünkü x ve y kenarlarındaki genleşmeler oranı hep sabittir. b) ev ha so ğu tu lur sa yü zey ala nı kü çü lür. Bu da a, b, c, d de ğer le ri nin kü çül me si de mek tir. x ve y deki kü çül me ora nı sa bit ol du ğun dan α de ğiş mez. d c y x α ISI VE SICI

19 9. ve nin yüzey alanları, o πr 4 o π.9r Büzülme miktarları oranı, D D D D D D. a. DT. a. DT o o rr. 4a. DT 4 r. 9 r. a. DT 8 9 r 4α α r kabındaki sıvının yüksekliği, h DV DV h kabındaki sıvının yüksekliği, h DV DV h olduğuna göre, h > h > h b) aplardaki sıvılara Q kadar ısı verildiğinde genleşmeleri eşit olacağından sıvı yükseklikleri, h h > h. P. Isıl denge sağ lan dı ğın da ve ka tı la rı sı vı ya ba tıyor. Bu du rum da sı vı, ve den da ha çok gen leşmiş tir. Buna göre, a sıvı > α Oda sı cak lı ğın da, den ge çi yor, den geç mi yor. P her iki hal ka dan da ge çi yor. Ci sim ler ısı tıl dı ğında, den ge çi yor. den geç mi yor. Bu du rum da α > α ve α > α P ön ce hep sin den ge çi yorken, ısı tıl dı ğın da geç me di ğin den en bü yük gen leşme ye sa hip tir. Bu da bi ze, a sıvı > α dir. Sıvıya cismi den daha az batmıştır. Bu durumda cismi den daha fazla genleşmiştir. Buna göre, α > α dir. Bu durumda, a sıvı > α > α α P > α > α > α olduğunu gösterir.. N. h h h s v s v N h o V o V o V o a) aplarda bulunan sıvıların hacimleri, V V o V V o, V V o Sı vı la rın sı cak lık la rı eşit mik tar da ar tı rıl dı ğın da sıvı lar da mey da na ge len gen leş me mik tar la rı, V V.a. T V V V.a. T V V V.a. T V kabındaki borunun taban alanı, ve kaplarında ise dır. kabındaki sıvının yüksekliği, h DV DV h fiekil - I fiekil - II a) Şe kil-ii de ki ka ba ba kıl dı ğın da yo ğun lu ğu en çok de ği şen ci sim dir. Baş lan gıç ta yo ğun lu ğu sı vı nın yo ğun lu ğun dan bü yük iken sı cak lık T ka dar ar tı rıl dı ğın da yoğunluğu sı vı dan da ha küçük olmuştur. d V m ol du ğun dan V de ki de ği şim en faz la de ol muş tur. Bu da bi ze nin hac min de ki gen leş me nin en bü yük ol du ğu nu gös te rir. b) o ğun lu ğun da ki de ğiş me nin en az ol du ğu ci sim N ol du ğun dan gen leş me kat sa yı sı en kü çük olan ci sim N dir. ISI VE SICI

20 TEST 4 ÇÖZÜER. Ci sim le rin boy la rı eşit oldu ğun dan ve uza mış ve ya kı sal mıştır. Bu ko nu da ke sin bir şey söy le ne mez. Fakat ay nı or tam da olduk la rın da ci sim le rin son sı cak lık la rı ke sinlik le eşit tir. CEVP C 4. Çubukların boyca genleşme katsayıları, T a. TT o a. T T a. T 4T az. T T 4 olduğuna gö re, α > α Z > α boy T T Z s cakl k ( C) CEVP B. Z Z yatay yatay 5. yatay yal t lm fl yatay düzlem etal şeritlerin boyca genleşme katsayıları arasındaki ilişki, a Z > a > a olduğuna göre metal çiftlerin boylarının eşit olması için, Soğutulmalı Z Soğutulmalı Z Isıtılmalı CEVP. Sıvıların hacimleri, V cm V 5 cm tür. Sıcaklık değişimleri T eşit olduğuna göre hacimlerindeki genleşme miktarları, V V.a. T V V.a. T Bu değerler ile a ve a karşılaştırılabilir. ad de lerin küt le le ri bi lin me den yo ğun luk la rı ve kay na ma nok ta la rı kar şı laş tı rı la maz. CEVP Z s v s yatay düzlem fiekil-i Z s v s yatay düzlem fiekil-ii cisminden bölme, cisminden bölme Z sıvısı dışına çıktığına göre, a > a > a Z CEVP D 6. Su yun ha cim-sı cak lık gra fi ği aşa ğı da ki gi bi dir. V T +8 o C +4 o C o C V su Bu na gö re ka bı + C taki fı rı na ko nul du ğun da ısı ve re rek sı cak lı ğı aza la cak tır. Bu du rum da kabın da ki su yun hac mi aza la cak, su taşmayacaktır. ka bın da ki +4 C taki su da ısı ve re cek an cak bu kap ta ki su yun hac mi grafikten görüldüğü gibi arta cak tır. Bu durumda kabındaki su taşacaktır. ka bın da ki C taki su ısı ala cak an cak bu kapta ki su yun hac mi gra fi ğe gö re aza la cak, su taşmayacaktır. CEVP V su V su ISI VE SICI

21 7. 8. s ca yal t lm fl düfley duvar I II III Sistemler eşit miktarda soğutulduklarında: II > I olduğundan, α > α Z dir. III > I olduğundan, α > α Z dir. II > III olduğundan, α > α tir. Buna göre, α > α > α Z Çubuk Boyca genleşme katsayısı (/ C) Z Z Sıcaklık artışı ( C) CEVP D Uzama miktarı a T a a T a Z a T a. küresinin dönme sayısı, küresinin yarıçapı ve çubuğunun l kadarlık parçasındaki genleşme miktarına bağlıdır. Boyca uzama, dönmenin iki katına eşit olduğundan, N.πr l N.πr l.α. T 4N.π.r l.α. T Görüldüğü gibi N, cisminin boyuna bağlı değildir. CEVP D. Öğrencinin değiştirdiği nicelik sıcaklık olduğundan sıcaklık bağımsız değişken, sıcaklıktan etkilenen nicelik genleşme miktarı olduğundan genleşme miktarı bağımlı değişken, cismin boyu sabit tutulduğundan cismin boyu kontrol edilebilen niceliktir. Öğrenci üç değişkeni doğru seçmiştir. CEVP E o.a. T ifadesinden çubukların ilk boyları, a a a a a.t a. T at Z a.t. olduğuna göre, > Z CEVP E ΔV ΔV h ΔV h h ip G T F kal h 9. C tan +4 C a ka- dar suyun hacmi azalır, özkütlesi artar. +4 C ta suyun hacmi en küçük, özkütlesi en büyüktür. Bu durumda su C tan +4 C su a kadar ısıtıldığında hacmi azalacağından su seviyesi h azalır. yatay düzlem Suyun sıcaklığı C tan +4 C a çıkarıldığında özkütlesi artarak en büyük değer olan g/cm aldırma kuvveti, F kal V b.d s.g eşitliğinden d s artacağından kaldırma kuvveti artar. aldırma kuvveti artınca ipteki T gerilme kuvveti azalır. Buna göre, h zalır T zalır CEVP C V I V II V III yatay düzlem y nı tür sı vı la ra eşit mik tar da ısı ener ji si ve ril di ğin de, sı vı la rın ha cim ce gen leş me mik tar la rı eşit Buna göre sıvıların yükselme miktarları, TV. h TV & h TV. h TV & h TV. h TV & h Buna göre, h h > h CEVP E ISI VE SICI

22 dı ve Soyadı :... Sınıfı :... Numara :... ldığı Not :... Ünite azılı Soruları. a) Ter mo met re lerin su yun don ma ve kay na ma nok tala rı nı gös ter di ği de ğer ler şe kil de ve ril miş tir. Bu na 8 gö re, B 8 B 6 Termometrelerin aynı gösterdikleri değer, & 4 6 B b) termometresinin 5 gösterdiği değeri B termometresi, 5 B & B 6 B olarak gö sterir. 6 B m. Suyun özkütlesi g/cm olduğundan d formülüne göre V yerine m alabiliriz. V a) t anında sıvıların kütleleri eşit olduğuna göre kaptaki suyun sıcaklığı, T son T+ T C b) 4t anında kaptaki suyun sıcaklığı, T son 4m. + m. 8 7m 8m+ 4m 7m cc bulunur s cakl k ( C) s v s v +gaz gaz 4. Su yun ve re bi le ce ği mak si mum ısı mik ta rı, sı cak lı ğı C ol du ğu an dır. Bu ısı de ğe ri, Q ve ri len m.c. T..(8 ) 4 cal Bu zun ta ma men eri me si için ge rek li ısı, 4 6 s (cal) a) ad de ler hâl de ğiş ti rir ken sı cak lık de ğiş mez. Gra fi ğe ba kıl dı ğın da sıcaklık 4 C ta sabittir. Bu da bi ze sı vı nın kay na ma sı cak lı ğı nın 4 C ol duğu nu gös te rir. b) Buharlaşma ısısı, Q m. b 4. b. b b cal/g c) Sıvının öz ısısı, Q m.c. T.c.(4 ) 4.c c cal/g C Q e ri me m. buz cal Q e ri me > Q ve ri len ol du ğun dan bu zun ta ma mı eri ye mez. Bu du rum da ka rı şım da bir mik tar buz ka lır. Eri ye bile cek bu zun küt le si, Q ve ri len m e. buz 4 m e.8 m e g 5 gram buzun gramı erir. gramlık kısmı buz olarak kalır. Son durumda C ta buzun ve suyun kütleleri, m buz g m su + 6 g 4 ISI VE SICI

23 5. a c b a) Suyun eritebileceği buz miktarı en fazla, Q ver m. b 8.. ( ) m.8 m g dır. Buzun kalan kütlesi, m buz 5-95 g bulunur. b) Suya verilmesi gereken ısı, Q top Q + Q + Q m. c buz. T + m. b + m.c su. T 6.,5.(5 ) (5-) 96 cal c) lınan ısı, verilen ısıya eşit olacağından, Q alınan Q verilen 4..(T ).. (8 T) T 4 T T 65 C 7. s cakl k( C) nem(%) Sıcaklık ile bağıl nemin kesiştiği sıcaklık değeri, hissedilen sıcaklığı verir. Hissedilen sıcaklık değerleri yukarıdaki gibi 8. a) ynı sıvılara eşit miktarda ısı verildiğinde hacimce genleşme miktarları eşit DV V.h I h I DV V.h II h II DV V.h III h III olduğundan h I > h II h III b) I. kap ta ki sı vı nın hac mi ne V der sek, II. kapta ki sı vı nın hac mi V, II I. kap ta ki sı vı nın hac mi ise 4V ap lar da ki sı vı la rın sı cak lık la rı eşit mik tar da ar tı rıl dı ğın da gen leş me mik ta rları, sı vı la rın ilk hacimlerine bağ lı dır. 6. a) madde s cakl k art fl ΔT, ΔT, Z ΔT ilk boy çubuğunun genleşme katsayısı, l l o.α. T l l l.α. T α D T olarak tanımlanıyor. α çubuğunun genleşme katsayısı, l l o.α. T 4l l l.α. T m a DT olarak bulunur., son boy b) Z çubuğunun genleşme katsayısı ise, l Z l oz. α Z. T l l l. α Z. T az a DT olarak bulunur., 4,, ΔV V o.a.δt ol du ğun dan, ΔV I V.a.ΔT.h I h I Va.. DT Va.. DT ΔV II V.a.ΔT.h II h II ΔV III 4V.a.ΔT.h III h III h I h III > h II Va.. DT 9. ) İletim a) Betona oturan kişi tahtaya oturan kişiden daha fazla üşür. b) Pencerelerin çift camlı olması sayesinde ısının yayılması engellenmiş c) ışın tek battaniye yerine aynı kalınlıkta çift battaniye ile yattığımızda daha çok ısınırız. ) onveksiyon a) anan soba ile odanın ısıtılması b) alorifer ile odanın ısıtılması c) Ocakta suyun ısıtılması ) Işıma a) Güneş in Dünya yı ısıtması b) Sıcak cisimlerin çevrelerine ısı yayması c) Seraların ısıtılması.. (D). (). (D) 4. (D) 5. (D) 6. (D) 7. () 8. (D) 9. (D). () ISI VE SICI 5

24 BUC 5 galatasaray Suya vermemiz gereken ısı, Q m.c. T..(,5) 56 cal dir. 4. arışan sıvılar aynı cins ve kütleleri eşit olduğundan karışımın son sıcaklığı, T son T + T + 55 C. Buzu eritmek için verilmesi gereken ısı miktarı, Q m. e cal dir.. Su buharı yoğunlaştığında dışarıya verdiği ısı miktarı, Q m. b cal dir. 5. ynı cins sıvılar farklı kütlelerde karıştırıldığında karışımın son sıcaklığı, T son T. m + T. m m + m. m+ 74. m m+ m C 6 ISI VE SICI

25 6. Buzu eritmek için gereken ısı, Q m. c. TT+ m. b 44 $ $ ( ( 4 )) cal dir. 7. Su buharının verdiği ısı, Q m. c. TT + m. buhar 6 $ $ cal dir. e k. Dış ortama verilen ısıyı her aralık için bulalım: Q m.c b. T.,5.(5 ) 5 cal Q m. b cal Q m.c. T..( ) cal Q 4 m. buz.8 8 cal Q m. c. TT 5 b $ $ 5 5 cal Dış ortama verilen toplam ısı, 8. Verilen ısı, Q m. + m. c. TT e $ 8 + $ $ b Q Q + Q + Q + Q 4 + Q cal dir cal bulunur C taki buzun, C a ge le ne ka dar ala ca ğı ısı, Q m.c. T.,5.6 6 cal dir. Donan suyun kütlesi, Q m d. e 6 m d.8 m d 45 g dır. Suyun kütlesi, m su g dır. ISI VE SICI 7

26 8 ISI VE SICI