Alt çerçeve ile etkileşim. Açıklama PGRT

Transkript

1 Açıklama Açıklama Etkileşimli bir alt çerçeve, dahili çerçevelerin iki farklı çerçeve yerine bir şasi çerçevesinin etkileşimine bağlı olduğu bir yapıdır. Etkileşimli bir alt çerçevenin, etkileşimsiz bir alt çerçeveden çok daha fazla sapma direnci vardır. Daha büyük sapma direnci aşağıdaki yöntemlerle değerlendirilebilir: Daha büyük bir yük alabilmek için etkileşimli alt çerçeveye izin vermek Boyutları ve dolayısıyla ağırlığı azaltmak Etkileşimli ve etkileşimsiz alt çerçeveler arasındaki fark Etkileşimli alt çerçeve, şasi sapmasına duyarlı olan araçlar için ve düşük ağırlığın gerektiği yerlerde kullanılması önerilmektedir. Mümkün olan en iyi özelliklere sahip etkileşimli bir alt çerçeve için örneğin kelepçeleme mafsallarının olması ve çerçeve braketleri arasında sıkılığın bulunması gibi dahili çerçeveler arasındaki bağlantının sert olması gerekir. Çerçeve braketleri arasındaki daha büyük mesafesiyle daha esnek bir bağlaması bulunan etkileşimsiz bir alt çerçeve ile kıyaslanabilir. Etkileşimli alt çerçeve ile bazı şasiler F957 veya F958 türünden çift çerçeveli olarak yapılmak yerine F800 veya F950 türünden dikey gücü veya sertliği azaltmaksızın tek çerçeveli olarak yapılırlar. Aynı şekilde, daha zayıf bir etkileşimli alt şasi F957 ve F958 ile birlikte kullanılabilir Örneğin, bir beton mikser kamyonda çerçeve sapmasını azaltmak ve rulmanları açısından beton mikseri kamyonunun işleminin kolaylaştırmak için etkileşimli bir alt çerçeve gerekebilir. Etkileşimli alt çerçeve için gövde uyarlama braketine örnek. Ayrıntılı bilgi ve öneriler için bir Scania bayisiyle iletişime geçin. 04:10-03 Yayım 3 tr-tr 1 (10)

2 Açıklama ÖNEMLİ! Şasinin standart fabrika spesifikasyon izinlerinde belirtilenden daha düşük bir çerçeve gücü varsa, Scania'ya şasi çerçevesindeki gerilim düzeyini doğrulayan bir hesaplama gönderilmelidir. İstenen alt çerçeve ile kombinasyonu açısından doğru şasiyi seçebilmek için satıcı ile bir diyalog kurmanız gerekir. Avantajları Perçinle veya oturaklı vidalarla sabitlenen daha fazla sayıdaki braketler sayesinde tam çerçevenin gücü ve sertliği çok daha artmıştır. Alt çerçevenin daha sert bağlantıya sahip olması çerçevelerin aynı sapma ile daha fazla yükü idare edecek şekilde etkileşimsiz oldukları anlamına gelir, örn; komple şasi kombinasyonunun dayanıklılığı daha fazladır. Bu şekilde, daha zayıf şasi çerçevesi ile etkileşimli alt şasi kombinasyonu, şasi çerçevesi ile etkileşimli olmayan alt şasinin normal bir kombinasyonu ile aynı yükü taşıyabilir. Yükün ağırlık merkezi de daha düşük etkileşimli alt çerçeve ile azaltılır. Arka uzantı hakkında daha fazla bilgi Takviyeler belgesinde bulunur. Çift çerçeve yerine tek çerçeve seçerek, toplam şasi ağırlığı kg azaltılabilir ki bu da brüt araç ağırlığı korunurken taşıma yükünün artmasını sağlar. Dezavantajları Şasideki azaltılmış sönümleme ve dolayısıyla şasi salınımlarında artırılmış duyarlılık. 04:10-03 Yayım 3 tr-tr 2 (10)

3 Açıklama Kelepçeleme mafsalları ile bağlantı Sert bir bağlantı elde etmek için kelepçe mafsalı kullanın. Bir kelepçeleme mafsalında parçaları tutan deliğin kenarın karşısındaki yüzey vidaların veya perçinlerin temas yüzeyleridir. Kelepçeleme mafsalları hakkında ayrıntılı bilgi Vida bağlantıları belgesinde bulunabilir. Kelepçeleme mafsalları perçinler veya sıkı geçme vidalar kullanılarak yapılır. Sıkı geçme vidalar kullanılırken tüm delikler boyunca deliklerin raybalanması gereklidir. M14 sıkı geçme vidaları için yeni delikler açarken 13,8 mm'lik bir delik çapını ve 14H8'lik bir rayba çapını kullanın. Braketleri, şasi yan elemanının her metresi için minimum 10 adet M14 sıkı oturan vida boşluğu ile şasi çerçevesine takın. Bu sayı, büyük yanal kuvvetlerin bulunduğu alanlarda artırılmalıdır. Braketler, şasi çerçevesine de perçinlenebilir. Fabrikadan hazır 14,8 mm delikleri kullanırken, perçinler veya M16 sıkı geçme vidaları kullanılabilir. M16 sıkı geçme vidaları için 15,8 mm'lik bir delik çapını ve 16H8'lik bir rayba çapını kullanın. Braketler, şasiye kaynaklanmalı veya sıkı geçme vidalarla tutturulmalıdır. ÖNEMLİ! Şasi F950 kullanırken, yanal yüke dikkat edin. 04:10-03 Yayım 3 tr-tr 3 (10)

4 Teori Teori Alt şasinin alt tarafında bulunan 2 adet optimal olarak etkileşimli kirişler için atalet momenti birlikte yüzeye temas ediyormuşçasına şasi çerçevesinin üst tarafını izler. tp = Ağırlık merkezi aksı tp s I tot = I c + I s + A c a 2 + A s b 2 c = Şasi çerçevesi s = Alt çerçeve b I = Atalet momenti Etkileşimsiz 2 kiriş için atalet momenti vardır böylece alt çerçevenin alt tarafı serbestçe hareket edebilir ve şasi çerçevesinin üst tarafına ilişkin boylamsal sürtünme tptot bulunmaz. Temasın tüm yüzey boyunca olduğu varsayılır. a A = Çapraz kesit alanı tp c I tot = I c + I s İki atalet momentinin karşılaştırılması: I c + I s + A c a 2 + A s b 2 > I c + I s Bu etkileşimli 2 çerçeve için atalet momentinin, etkileşimli olmayan 2 çerçeve için olandan daha fazla olduğunu gösterir. Formülün sadece optimum durumlar için geçerli olduğunu unutmayın. 04:10-03 Yayım 3 tr-tr 4 (10)

5 Gerilim dağılması Gerilim dağılması tp s tp s b b tp tp c tot a tp tp c tot a Tablo, etkileşimsiz alt çerçeve için alt çerçevedeki ve şasi çerçevesindeki gerilim dağılımını gösterir. Tablo, etkileşimli alt çerçeve için gerilim dağılımını gösterir. Tablolardaki gerilimlerin genliğini kıyaslarken, etkileşimli bir alt çerçeve ile beraber şasi çerçevesi geriliminin yaklaşık %50 oranında azaltıldığı gösterilmektedir. Ancak, alt çerçevedeki gerilim artar. En az 500 MPa'lık bir çekme eğim limiti bulunan şasi çerçevesi ile aynı güçte bir alt çerçeve seçin. 04:10-03 Yayım 3 tr-tr 5 (10)

6 Tablo Tablo Alt çerçeveyi (yx80x6) şasi çerçevesine bağlamanın farklı yöntemleri için şasi kolundaki dikey sapma gerilimi. 160x80x6 mm'lik bir F950 etkileşimli çelik alt çerçevesi F957 ile etkileşimsiz alt 180x80x6 boyutlu bir alt çerçeve olarak aynı şasi gücünü elde eder % F950 F957 F950 Etkileşimli bir alt çerçeve, kol takviyesi alanında her bir çerçeve metresinde 47 kg tasarruf eder. 140 F950 etkileşimsiz alt çerçevesi ile aynı gücü elde etmek için alt çerçeve yüksekliğinin 290 mm olması gerekir. Not: Halihazırda az etkileşimli bir alt çerçeve, gerilimde önemli bir azaltım sağlayacaktır İzin verilen ilgili dikey sapma gerilimi için %100'teki kesikli çizgi sınırdır. 40 = Etkileşimsiz alt çerçeveli F = Etkileşimli alt çerçeveli F950 = Etkileşimsiz alt çerçeveli F957 0 h alt çerçeve yüksekliğinin ("h (mm)") bir işlevi olarak şasi kolu için ilgili dikey sapma gerilimi (%) :10-03 Yayım 3 tr-tr 6 (10)

7 Tablo Alt çerçeveyi (yx80x6) şasi çerçevesine bağlamanın farklı yöntemleri için şasi kolundaki dikey sapma sertliği. Halihazırda 70x80x6 mm'lik bir F950 etkileşimli çelik alt çerçevesi, F957 ile etkileşimsiz 180x80x6 boyutlu bir alt çerçeve olarak aynı şasi sertliği elde edecektir. Etkileşimli bir alt çerçeve, kol takviyesi alanı dahilinde her bir çerçeve metresinde 47 kg tasarruf eder. F950 etkileşimsiz bir alt çerçeve ile aynı sertliği elde etmek için alt çerçeve yüksekliğinin 290 mm olması gerekir. Not: Halihazırda az etkileşimli bir alt çerçeve, sertlikte önemli bir artma sağlayacaktır. I F950 F957 F950 = Etkileşimsiz alt çerçeveli F950 = Etkileşimli alt çerçeveli F950 = Etkileşimsiz alt çerçeveli F h Bir alt çerçeve yüksekliği ("h (mm)") işlevi olarak atalet momenti I (cm 4 ) 04:10-03 Yayım 3 tr-tr 7 (10)

8 Hesaplama örneği Hesaplama örneği Not: Standart bir alt çerçevesinin atalet momentine belirli bir katkı sağlayan şasi çerçevesine cıvatalı olması gibi etkileşimsiz alt çerçevelere yönelik çıkarımlar teoriktir. Atalet momenti değerleri, şasi çerçeveleri için alan ve ağırlık Şasi çerçeveleri belgesinde bulunabilir. 70x80x6'lık etkileşimli alt çerçeveli F950 70x80x6'lık etkileşimsiz alt çerçeveli F x80x6'lık etkileşimsiz alt çerçeveli F957 Şasi çerçevesi için: Şasi çerçevesi için: Şasi çerçevesi için: I c = I F950 = 3,877 cm 4 I c = I F950 = 3,877 cm 4 I c = I F957 = 5,953 cm 4 A F950 = 39,4 cm² Alt çerçeve için: Alt çerçeve için: Alt çerçeve için: I s = I 70x80x6 = 108 cm 4 I s = I 70x80x6 = 108 cm 4 I s = I 180x80x6 = 964 cm 4 A 70x80x6 = 13,1 cm² Bu kombinasyon için profillerin ağırlık merkezinden ortak ağırlık merkezine olan mesafeleri şöyle hesaplanır: a = 4,2 cm b = 12,8 cm Alt çerçeve ve şasi çerçevesi etkileşim halindeyken: Alt çerçeve ve şasi çerçevesi etkileşim halinde değilken: Alt çerçeve ve şasi çerçevesi etkileşim halinde değilken: I tot = I F950 + I 70x80x6 + A F950 a 2 + A 70x80x6 b 2 = = 3, ,4 4, ,1 12,8 2 = = I tot = I c + I s = 3, = 3,985 cm4 I tot = I c + I s = 5, = 6,917 cm4 6,826 cm 4 04:10-03 Yayım 3 tr-tr 8 (10)

9 Hesaplama örneği F950 şasi çerçevesi ve 70x80x6 boyutlu etkileşimli alt çerçevesi ile atalet momenti 6,826/3,985 = 1,71 olarak yani örneğin etkileşimsiz alt çerçeveye kıyasla %71 oranında artmıştır. 70x80x6 boyutlu F950 etkileşimli alt çerçevesi ile aynı atalet momentini elde etmek için etkileşimsiz alt şasiye ve F957 şasi çerçevesine kıyasla 180x80x6 boyutlu bir alt çerçeve gerekir. 04:10-03 Yayım 3 tr-tr 9 (10)

10 Hesaplama örneği Ağırlık tasarrufları Ağırlık: Şasi çerçevesi F950 = 30,7 kg/m F957 = 50,7 kg/m Alt çerçeve 70x80x6: 10,2 kg/m 180x80x6: 15,4 kg/m 2 şasi elemanı bulunuyorsa, şasi çerçevesinin metresi başına 2x20 kg'lik bir ağırlık tasarrufu elde edilir. 70x80x6, 180x80x6 ile kıyaslanırsa alt çerçevenin metresi başına 2x5,2 kg ilave bir ağırlık tasarrufu elde edilir. Örneğin, Ad 4,700'lük bir kamyon (takviye 5,5 m uzayabilir) 5,5x2x20 = 220 kg'lik bir ağırlık tasarrufu sağlayacaktır. Alt çerçeve tasarrufu aynı mesafeye eklenirse, ilave bir 5,5x2x5,2 = 57,2 kg tasarrufu, örneğin; 277 kg'lik toplam bir ağırlık sağlanır. Bu, F957 şasi çerçeveli ve 180x80x6 boyutlu alt çerçeveli bir kamyona kıyasla F950 şasi çerçeveli ve 70x80x6 boyutlu alt çerçeveli bir kamyona uygulanır. 04:10-03 Yayım 3 tr-tr 10 (10)