TATİL TURİZMİ REKLAMLARINDA KADIN İMGESİ: KARŞILAŞTIRMALI BİR ARAŞTIRMA *

Transkript

1 TATİL TURİZMİ REKLAMLARINDA KADIN İMGESİ: KARŞILAŞTIRMALI BİR ARAŞTIRMA * Mura AKSU ** Erdem TEMELOĞLU *** ÖZET Kadın imgesi, özellikle reklamlarda aşırı şekilde kullanılmakadır. Turizm işlemeleri de reklamlarında kadın imgesini kullanmakadır. Kadın imgesinin urizm işlemelerinde kullanımını araşırmak amacıyla yaılan bu çalışmada anke yönemi kullanılarak iki aşamalı bir yol izlenmişir. Birinci 1 aşamada lisans düzeyinde eğiim veren urizm okullarında çalışan akademisyenlere; ikinci aşamada ise Bozcaada da konaklama ve yiyecek işlemesi bulunan yöneicilere urizm reklamlarında kadın imgesi kullanımı ile ilgili algılamalarını öğrenmek üzere bir anke formu oluşurulmuşur. Anke formunu doldurmak üzere; birinci aşamayla ilgili olarak urizm eğiimi veren üniversielerin web sielerine girilerek 108 akademisyenin kişinin elekronik osa adresine ulaşılmışır. Anke elekronik osa oramda göserilmiş olu; cevalayanların sayısı ise 32 kişidir. İkinci aşama için ise Bozcaada Belediyesinden alınan bilgilere göre 205 konaklama ve yiyecek-içecek yöneicisine ulaşılmışır. Anke işleme yöneicileriyle yüz yüze görüşülerek uygulanmış olu; cevalayanların sayısı 109 dur. Birinci aşamadaki sonuçlar, ail urizmine yönelik reklamlarının ağırlıklı olarak kadın imgesinin kullanıldığı esi edilmişir. İkinci aşamada ise yine ail urizmi reklamlarında kadın imgesinin ağırlıklı olarak kullanıldığı esi edilmişir. Her iki gru da reklamların üm aileyi kasayacak şekilde verilmesi gerekiği ifade edilmişir. Anahar Kelimeler: Tail Turizmi, Reklam, Kadın İmgesi, Bozcaada A FEMALE IMAGE IN HOLIDAY TOURISM ADVERTISEMENTS: A COMPARATIVE SURVEY ABSTRACT The female image, in aricular, is exremely used in adverisemens. Tourism esablishmens also use he female image considerably. In his sudy carried ou in order o research he use of female image in ourism esablishmens, a wo saged mehod has been u ino racice by using a survey mehod. In order o learn heir erceions relaing o he use of female image in ourism adverisemens, in he firs sage, a quesionnaire form has been consiued for he academicians working a ourism schools giving educaion a he level of bachelor s degree, in he second sage, anoher quesionnaire form has been consiued for he adminisraors (business managers) owning he accommodaion and food esablishmens in Bozcaada. So as o have academicians fill in he quesionnaires, he addresses of 108 eole have been reached by enering websies of universiies giving ourism raining concerning he firs sage. The quesionnaire has been dislayed on he environmen and he number * Bu çalışmanın birinci aşaması 10. Ulusal Turizm Kongresinde bildiri olarak sunulmuşur. ** Öğr.Gör.Dr., Çanakkale Onsekiz Mar Üniversiesi Gökçeada Meslek Yüksekokulu. *** Öğr.Gör., Çanakkale Onsekiz Mar Üniversiesi Ayvacık Meslek Yüksekokulu.

2 36 Mura AKSU, Erdem TEMELOĞLU of resondens is 32 ersons. For he second sage, according o he informaion obanied by he municialiy of Bozcaada, 205 accommodaion and food esablishmen adminisraors have been ke in conac wih. The quesionnaire has been alied hrough meeins(seeches) face o face wih business managers and he number of resondens is 109 ersons. In he resuls of he firs sage, i has been deermined ha he female image has been redominanly used in he adverisemens devoed o holiday ourism. Nearly, in he second sage, sill, i has been mainly used in he adverisemens of holiday ourism. Boh wo grous have saed ha he adverisemens should resen as o cover all he family. Keywords: Holiday Tourism, Adverisemens, Female Image, Bozcaada 1. GİRİŞ Günümüzde ürünlerin dış çekiciliği önemli bir unsur haline gelmişir. Dış çekiciliğin yaraılmasında ve dikkain reklama çekilmesinde oyuncuların önemi de çok büyük olmakadır. Ürünün ürüne bağlı olarak ve hedef kilenin özellikleri de dikkae alınarak genç ve güzel kadınlar veya yakışıklı erkekler reklamlarda kullanıldığı görülmekedir. Bu ür reklamlarda daha çok ükeicilerin aklından ziyade duygularına yönelik hareke edilmekedir. Böylelikle ükeici üzerinde daha fazla eki yaraılmaya çalışılmakadır. İzlenilen reklamlar da, kadın objesine yer verilmeyen çok az reklama raslanmakadır. Bunun nedeni, reklamı yaılan ürünün ükeici üzerinde ilgi uyandırmasında, kadın obje kullanımının daha olumlu yönde eki yamasıdır. Kadın, fiziki görünümüyle erkeklere nazaran daha ön landa durmakadır. Bunun yanında ükeim olumunda kadınların yerinin çok büyük olduğu da unuulmamalıdır (Uğur ve Şimşek, 2004). Örneğin ail seçimlerinde ve alışverişlerde kadınların rolü hızla armakadır. Ürüne karşı çekicilik üremek için reklamlarda cinsiye ve cinsellik unsurlarına yer verilmekedir. Buradaki amaç, hedef kilenin dikkaini çekerek ürüne olan alebi arırmak dolayısıyla saışları yükselmekir (Yıldız, 2006). Reklamların ek çoğu, oluşurdukları kurgusal dünyada çoğunlukla kadın imgelerini kullanmakadırlar (Küçük, 1992). Tail urizmine yönelik reklamlarda erkeklere nazaran kadınların kullanılması hedef kilenin kadınlara yönelik olmasındandır. Böylece, kadınların yaılarından dolayı zihinlerinde kurgusal bir ail kurmaları sağlanmakadır. Kadın hem ükeici hem de erkeği ekilemesi bakımdan burada önemli rol oynamakadır. Bu düşünceden harekele; çalışmada, ail urizm reklamlarında kullanılan kadın imgesinin nasıl algılandığı ve urizm reklamlarında kadın imgesinin nasıl olması gerekiği hem akademisyenler hem de urizm işlemelerinde yöneici olarak çalışanların bakış açısı araşırılmak isenmişir. 2. REKLAM KAVRAMI VE ÖNEMİ Reklam bir işin, bir malın veya bir hizmein ara karşılığında, kile ileişim araçlarında, arif edilerek geniş halk kilelerine duyurulmasıdır (Uğur ve Şimşek, 2004). Reklam mesajları radyo, elevizyon, gazee, dergi, dış mekân ve sinema gibi medya araçları ile geniş kilelere ulaşmakadır (Sabuncuoğlu, 2006). Yani reklamın görevi; bir mal veya hizmein saışını kolaylaşırmada ya da bir düşünceyi ilemede yazılı basın, radyo ve elevizyon gibi kanalları kullanarak, nedenler gösererek ikna eme, benimseme, bilgi verme ve değer kama gibi yönemlerle gerçekleşirdiği bilinmekedir (Çevikelli, 2009).

3 Aksaray Üniversiesi İİBF Dergisi, Ocak 2011, Cil: 3, Sayı: 1 37 Türkçe ye, Fransızca reclame sözcüğünden geçmiş olan reklamın, farklı kaynaklarda farklı anımlarına raslanabilmekedir; ama bu anımlar özele şu özellikleri içermekedir (Kocabaş ve Elden, 1997): Reklam, azarlama ileişimi içerisinde yer alan bir elemandır. Reklam, belirli bir ücre karşılığı yaılır. Reklam, reklam verenden üreiciye doğru akan bir ileiler büünüdür. Reklam bir kile ileişimidir. Reklam yaan kişi, kurum veya kuruluş bellidir. Reklam ile ükeici bilgilendirilmeye ikna edilmeye çalışılır. Reklam mesajlarında mallar, hizmeler, vaaler, ödüller, sorunlara çözümler vardır. Reklam diğer azarlama ileişim elemanları ile işlemenin belirlediği azarlama sraejisi doğrulusunda saanan azarlama hedeflerine ulaşmak için koordineli bir şekilde çalışır. Reklamlarda, büyülü ve olağanüsü yaşamlar sunularak insanlar başka bir dünyaya çekilmeye çalışılmakadır. Bu dünyaya açılan encere, iser yazılı iser görsel olsun, ileiler kadınlara, erkeklere veya her ikisine birden yönelik olmakadır. Reklamlar, çağrışım yoluyla kendisini izleyen kadın ya da erkekeki duygulara hia ederek, kendisinden haberdar olmasını sağlamaka ve böylelikle reklamlar insandaki ilgi ve beğeni uyandırma dürüsünü kamçılamakadır (Uğur ve Şimşek, 2004). Reklamların emel amacı, çok fazla sayıda insana, eş zamanlı olarak, mesaj başına oldukça düşük maliyele konrol edilebilen mesajları ilemek (Ünüler, 2009) olmakla birlike azarlama kavramıyla birlike düşünüldüğünde bu genel nielikeki amacı yanında bir dizi özel amaçlar da içerdiği fark edilmekedir. Bunlar şu şekilde açılanmışır (Özsoy, 2006): Kişisel saış rogramını deseklemek, Saışçıların ulaşamadığı kişilere ulaşmak, Aracılarla ilişkileri gelişirmek, Yeni bir azara girmek, ya da yeni bir ükeici grubunu oluşurmak, Yeni bir malı veya hizmei azara sunmak, Malın veya hizmein saışını arırmak, Ön yargılara karşı durmak, İşlemenin saygınlığını arırmak şeklinde vermişir. Üreiciler açısından reklam, üremiş oldukları ürün veya hizmein oansiyel müşeri grubuna duyurulması, mevcu azarda raki ürün veya hizmein çokluğu yüzünden ükeicinin, o işlemenin üreiği ürün ve hizmeleri ercih emesi için ikna edilmesi, ürüne olan ihiyacın, alebin canlı uulması açısından vazgeçilmez bir konumdadır. Tükeicilere göre reklam ise; azarda kendi ihiyaçlarına ceva veren binlerce ürün arasından kendi yararına en uygun ve rasyonel bir seçim yamasına yarayan, çeşili ürün veya hizmei anıan, bu ürün ve hizmeleri nerede, nasıl, hangi fiyaa saın alabileceğini göseren bir araçır. Reklamların ürün veya hizme hakkında verecekleri bilgilerle olası müşerilerin zihinlerinde davranış değişikliği yaraacağı ve onların hemen veya daha sonra saın alma kararı vermesine yol açacağı varsayılmakadır (Güleç, 2006).

4 38 Mura AKSU, Erdem TEMELOĞLU Pazarlama ileişim karması içinde yer alan reklamın güçlü yönleri ise şunlardır (Ünüvar, 2008): Kile ileişim araçlarını kullandığı için ulaşığı kişi sayısı ve bu kişilerin reklama maruz kalması yüzdeleri açısından ucuz bir araçır. Görsel ve işisel araçları birlike kullandığı için ikna gücü yüksek bir araçır. Tükeicilerle çok daha karmaşık bilgiler aracılığıyla ileişim kurulabilme imkânı vermekedir. Mesaj alıcıya daha yakın ve uyumlu hale geirilebilmekedir. Bu güçlü yanlarının yanı sıra bazı durumlarda saışı sağlamada yeersiz kalması zayıf bir yön olarak değerlendirilmekedir. Marka farkındalığı ve marka için olumlu bir uum oluşurması kolaylıkla belgelendirilmekle beraber saışlar üzerindeki ekisinin belirlenmesi oldukça zordur. 3. KADIN İMGESİ KAVRAMI Kadın imgesi belli kalılar içine yerleşirilerek hem yaşam arzı olarak hem de olumsal bekleniler doğrulusunda kadından bu anıma uygun olarak yaşamasıdır (Sökmen, 2006). İmge; is. 1. Zihinde asarlanan ve gerçekleşmesi özlenen şey, düş, hayal, hülya. ruh b. Duyularla algılanan, bir uyaran söz konusu olmaksızın bilinçe beliren nesne ve olaylar, hayal, imajdır (h://dkerim.gov.r/bs/? kaegori=veribn&kelimesec=167702). Tolumsal sisem, kadına ve erkeğe farklı roller vermekedir. Bu, cinsiyee göre yaılan rol ayrımı, insanları kısılayarak yarım insan haline geirmekedir. Duyguların ifade edilişini dahi ikiye bölünerek; öfke ve nefrein ifade edilmesi erkeğe, sevgi ve şefkain ifade edilmesi kadına verilmekedir (Kula Demir, 2006). Tolumsal rol, insanın sosyal hayaaki konumunu, diğer insanlarla ileişimini, sergilediği davranışı, düşünce ve duygu kalılarını ifade emekedir. İnsanoğluna çocukluğundan iibaren roller biçilir ve o kişi, bu rolleri bilmeden oynamakadır. Rol, dinamik bir kavram olu, değişkendir. Erkeksi ve kadınsı kavramları bir akım nielikleri içermekedir. Erkeksi nielikler denildiğinde ilk akla gelen özellikler rekabeçilik, akiflik, serlik vb. iken; kadınsı nielikler denildiğinde sıcaklık, duygusallık, bakıcılıkbesleyicilik, cinsel cazibe gibi özellikler gelmekedir. Kadın ve erkek arasında yaraılışan gelen bazı fiziksel farklılıklar, cinsiyee bağlı rollerin şekillenmesinde önemli bir değişkeni ifade emekedir. Fizyolojik farklılıkların başında beyinsel fonksiyonlar gelmekedir. Beyinin çalışma biçimi erkekle kadın arasında farklılık gösermekedir. Kadında konuşmayı konrol eden beynin sol yarım küresinin ön arafı iken; erkeke ön ve arka arasında ne bir yer arif edebilmek mümkün olmamakadır. Bundan dolayı erkekler duyguları hakkında konuşmaka kadınlar kadar iyi değildir. Kadınlar daha sezgisel, duygusal ve insan odaklı olarak kabul edilmekedir (Özsoy, 2006). Yeişkinlerin olumsallaşmasında, kile ileişim araçları önemli bir rol üslenmekedirler. Sosyalizasyon sürecinde çocuklara olumun meşru olarak gördüğü kadın ve erkek anımlamaları akarılmakadır. Birey yeişkin hale gelse de değişen olumsal gerçekliği anlamlandırması ve içinde yaşadığı döneme uyum sağlaması gerekmekedir. Bu bağlamda, kile ileişim araçları, arih öncesi dönemlerde dinin oynadığı rolü yerine geirerek var olan gerçekliğin dışında bir dünya kurmaka ve olumsal normları yeişkinlere akarmakadır. Kile ileişim araçları, olumsal idealleri

5 Aksaray Üniversiesi İİBF Dergisi, Ocak 2011, Cil: 3, Sayı: 1 39 yansıan kurumlar olduklarından, bu araçların sosyal emsiller aracılığı ile yansııkları kadınla erkek anımlamaları olumsal gerçeklikle birebir örüşmese de olumun ulaşmak isediği idealleri oraya koymakadır. Kile ileişim araçları gerçekliği sunarken, onu olduğu gibi yansımamaka yeniden kurgulamakadır. Ancak, kurgulama yaılırken seçilen imgeler gerçek dünyadan alındığından izleyicide birebir gerçekliği yansııyormuş gibi bir izlenim yaraılmakadır (Kula Demir, 2006). Modern yaşam içerisinde, insan hayaını kuşaan reklam imgeleri, devamlı olarak mulu, başarılı insanlarla dolu, sorunlardan uzak bir hayali dünya yaramakadır. İzleyiciler de akif olarak bu dünyanın içinde konumlandırılmaka; onlar ancak ürünleri kullandıkları müddeçe bu dünyanın kaısını aralayabilmekedir. Reklamlarda kadın ve erkek cinsiyeinin konumlandırılış biçimi de bu söylediğimizle ilişkili olarak, onların oansiyel izleyicilerinin kendilerini, hemcinslerini ve diğer cinsiyei algılayışlarında derin ekilere neden olabilmekedir. Bununla ilişkili olarak güncel durumda da sıklıkla gözlemlenebilen reklamlarda kadın bedeninin cinsel bir obje olarak kullanımı ve böylece kadın bedeninin nesnelleşirilmesi, söz konusu cinsiye rollerinin şekillenmesinde reklamcılığın ekisiyle ilişkili olmakadır (Baı ve Baygül, 2006). Reklamcılıka hedef kileye ulaşmanın en önemli araçlarından olan basın ilanlarında; mesajın ekili biçimde ileilmesi için birçok yönem ve obje kullanılmakadır. Fooğraflar, iografi düzenlemeler ve illüsrasyonlar bunlardan bazılarıdır. Kadın figürü ise, bu yönemleri uygulamada ekili görsel objelerden biridir. Günümüz reklam anlayışının başlangıcından bu yana basın ilanlarında kadın fooğrafları veya resimlemeleri hem görsel, hem de sikolojik ekisinden öürü ercih edilmişir (Çevikelli, 2009). Reklam yaımcıları kadın objelerin kullanıldığı reklamların izleyiciler üzerinde daha ekili olduğunu ve kadın objelerin çekiciliğini oraya koyduğu reklamların ükeicileri ekran karşısında daha çok ouruğunu keşfemişlerdir. Bu keşifen sonra ise reklam yaımcıları neredeyse büün reklamlarda kadın oyuncular kullanmaya başlamışlardır (Akgün, 1993:5). Kadının reklamda yoğun olarak kullanılmaya başlanması, reklamcılığın gelişme dönemi sayılan 2. Dünya savaşı yıllarına raslamakadır. Bu dönemde binlerce erkek savaşmak için uzaklara gimiş ve bu da kadınlar için çalışabilecek iş alanları çıkmasına fırsa vermişir. Bu konuda yaılan reklamlarla kadının iş gücüne kaılımını onaylanarak, olum içindeki rollerin değişmesinin önünü açmışır (Özsoy, 2006). Kadınların reklamlarda alabildiğine kullanıldığını görmekeyiz. Bu kullanım ana haları ile iki şekilde olmakadır: Birincisi, hedef kile olarak; ikincisi, başkalarını ekileme ve ikna edebilmek amaçlı. İkinci grua; çalışan, ev kadını ya da seks objesi olarak kullanıldığını görmekeyiz. (Sökmen, 2006). Her iki şıka da kadınlar ev hanımı, çalışan kadın, eş veya anne olarak görünülenmekedir. Özellikle son yıllarda kadınlar olum içindeki saülerindeki değişikliklerden dolayı yalnızca ev hanımı olarak değil de, çalışarak evine bakan, başarılı anne konumunda da görünülenmekedir (Barokas,1994 ak. Uğur ve Şimşek, 2004). Reklamlarda kadın ve erkek arasında önemli erformans farklılıkları bulunmakadır. Özellikle reklamlarda kadınları hedefleyenler, erkek kileyi hedefleyen reklamlara karşılık dikkai çekmede daha ekili olmakadır. Bunun nedeni olarak kadın ürünlerinin daha ilgi çekici olmasından kaynaklanmakadır. Reklam ajansları da bu durumun farkında olarak, reklamlarında erkeklere nazaran kadınlarda bağımlı kalmayı

6 40 Mura AKSU, Erdem TEMELOĞLU ercih emekedir. Çünkü kadın daha uyumlu, meraklı ve hassas olu, reklam ileilerinin ne söylediğini anlamaya çalışan ve buna inanan konumunda olu; erkek ise şüheci, kuşkucu ve daima savunmada olmakadır. Kadınlar erkeklere göre reklamları daha eğlenceli, çekici ve kişisel bulmaka olu; erkeklerin ise reklamlar hakkındaki düşünceleri cansız ve iici olma yönündedir (Yıldız, 2006). Reklamlarda kadınların vücularını sergilemeleri erkeklere oranla daha yaygındır. Kadınlar genellikle; kozmeik, giyim, ev eşyası ve sağlık ürünleri reklamlarında yer almakadırlar. Bu reklamlar arasında ise iç giyim ve çora reklamlarında kadınların vücuları daha ön lana çıkmakadır. Bu ür reklamlarda kullanılan kadın vücuları çirkin olmadığı gibi, son derece düzgün ve çekicidir. Hedef kileyi kendi içine çekmeye çalışan reklamlarda, her kadının düşlerinde olan zengin, bakımlı güzel ve genç kadın ileriyle karşılaşılmakadır. Kendini ilgilendiren bir ürün reklamını gören kadın ükeici, reklamdaki sunulan gerçekliğe inanmasa bile sunulan ürüne dikka ederek, reklamda rol alan düşsel kadınla özdeşleşme yoluna gimeke ve bu nedenle de ürünü saın almakadır. (Uğur ve Şimşek, 2004). Reklam yaımcıları reklamı yaılacak markaya ve yazılan senaryoya uygun kadın rolünü seçerek reklamlarında yer verirler (Yıldız, 2006; Kuruoğlu, 1991). Reklamlarda yer alan kadını genellikle dör ana modelde olamak mümkündür. Bunlar; Anne ve Eş Olarak Kadın; Özellikle muhafazakâr bir yaıya sahi ülkelerde bu arz sunumlara raslanır. Reklamlarda en çok ev kadını kullanılmakadır. Kadının hayaındaki en önemli rolü; çocuklarının ve erkeğin üsüne ireyi yemek hazırlamak, servis yamak, vb. olduğu reklamlarda verilerek, kadının olumsal rolü ekişirilmekedir. Bu konuda en iyi örnek Ace reklamlarındaki Ayşe Teyze dir. Güzel ve Çekici Genç Kadın; Kadınlar, reklamlarda genellikle fiziksel yönden çekici ve genç olarak sunulurlar. Kadınların giyinirken ya da soyunurken, mayolu ya da yarı çılak karelerinin bulunduğu birçok reklam mevcuur. Kadının güzelliği, cinselliği ve vücudu hakkında çif araflı bir sömürü bulunmakadır; çünkü kadın güzelliği hem kadınlara hem de erkeklere yönelik olarak kullanılmakadır. Günümüzde bedenin kullanımı ve sunumu; güzellikle birlike yönlendirilen cinsellik haline gelmekedir. Çalışan Kadın; Reklamlarda en çok benimsenen ve sunulan mesleki kadın modeli kariyeri ve saüsünün bilincinde, faka aynı zamanda eğlenmeyi de sevmeke, oldukça çekici genç (25-35 yaş arası) bakımlı, modaya uygun, sorif, zayıf ve dinamikir. Kadınlar meslek yaşamında göserildiklerinde ise; banka memuru, sekreer, öğremen, hemşire vb. kadınlara yakışırılan meslek dallarında göserilmekedirler. Evde, hala ev kadın gibi göserilmeke, kaygılandıkları konular ise, çıkmayan lekeler, grileşen beyazlar vb. olmakadır. Yaşlı Kadın; Reklamlarda sunulan kadın modellerinin sonuncusu ve diğerlerine göre daha az kullanılan yaşlı kadın sunumudur. Genellikle milli manevi önem aşıyan günlere yaklaşıldığında yaşlı kadınların yer aldığı reklamlar görülme oranı yükselmekedir. Kadın vücudunun reklamlarda kullanılmasının gayesi basiir. Çekici vücular önce dikka çeker, ardından isek uyandırır, sonra bu isek ürüne yönlendirilir. Kadın bedeni, ükeimin bir ödülü olarak sunulmakadır (Özsoy, 2006).

7 Aksaray Üniversiesi İİBF Dergisi, Ocak 2011, Cil: 3, Sayı: 1 41 Turizm işlemeleri de amaçladıkları saışa ulaşmak için ilk önce oansiyel urisin dikkaini urisik ürüne çekmek zorundadır. Bunu sağlamak içinde çok sayıda kile ileişim aracını gerek yazılı gerek sözlü gerekse de görünülü biçimde reklam amaçlı kullanmakadır (Ünüvar, 2008). Turizm reklamı; urizm işlemesinin belirli bir ücre karşılığında ürününü kile ileişim araçları vasıasıyla azardaki urisik ükeicilere ve aracılara anıılmasıdır (Kozak, 2006). Turizm reklamları, ulusal urizm örgüleri ve bireysel urizm işlemeleri arafından olmak üzere iki farklı düzeyde gerçekleşirilir. Ulusal urizm örgüleri arafından gerçekleşirilen urizm reklamlarında bir ülkenin veya bölgenin urizm değerleri, oansiyel urislere anıılmaka ve bu yerlerin görülmesi gerekiği vurgulanmakadır. Turizm işlemelerinin yaığı reklamlarda ise işlemenin sunmuş olduğu urisik ürün anıılmaka ve bunları saın almaya ikna edilmeye çalışılmakadır (Ünüvar, 2008). 4. ARAŞTIRMANIN AMACI VE YÖNTEMİ Kadın imgesi, özellikle reklamlarda aşırı şekilde kullanılmakadır. Turizm işlemeleri de reklamlarında kadın imgesini kullanmakadır. Çalışmada ail urizmi reklamlarında kullanılan kadın imgesinin nasıl algılandığı ve ail reklamlarında kadın imgesinin nasıl olması gerekiği hem akademisyen hem de urizm işlemelerinde yöneici olarak çalışanların bakış açısıyla araşırılmak isenmişir. Bu nedenle çalışmada birbirini aki eden iki aşamalı bir yol izlenmişir. Birinci aşamada üniversielerin lisans düzeyinde urizm işlemeciliği eğiimi veren akademisyenlerin; ikinci aşamada ise Bozcaada daki konaklama ve yiyecek-içecek işlemesinde yöneici olarak çalışan kişilerin urizm reklamlarında kadın imgesi kullanımı ile ilgili algılamalarını öğrenmek üzere oluşmuşur. Çalışmada anımlayıcı araşırma ürü kullanılmışır. Bu amaçla bir anke formu hazırlanmışır. Anke yönemi ise kolayda örnekleme yönemine göre uygulanmışır. Anke formu oluşurulurken Özsoy un (2006) Türk Dergi Reklamlarında Kadın İmgesi Kullanımı: Döneminin Bir Değerlendirilmesi çalışmasından faydalanılarak hazırlanmışır. Anke formu uygulaması geçmeden önce ön es yaılmış bazı sorularda değişikliğe gidilmişir. Anke, üniversielerin lisans düzeyinde urizm işlemeciliği eğiimi veren bölümlerdeki akademisyenlerin elekronik osa adreslerine ulaşılmaya çalışarak yaılmışır. Bu yaılırken ilgili urizm eğiimi veren üniversielerin web sielerine girilerek 108 kişinin elekronik osa adresine ulaşılmışır. Anke uygulamasına da başlanmış ve her hafa anke kaılımcılara ekrar gönderilmişir. Anke arihi iibariyle son bir kez daha gönderilmiş ve bundan sonra zaman kısılığı nedeniyle anke uygulamasına son verilmişir. Ankei cevalayanların sayısı 32 kişi olarak esi edilmişir. Dönüş oranı %29,6 olarak gerçekleşmesi, düşük olmakla birlike çalışmanın bundan sonraki araşırmacılara yön gösermesi açısından da önemli olduğu düşünülerek çalışmaya devam edilmişir. İkinci aşama ise 2011 yaz sezonunda Bozcaada da uygulanmışır. Bozcaada da 205 yöneici esi edilmişir (Bozcaada Belediye Başkanlığı, 15/05/2011). Bu kişilerle yaılan görüşmeler sonucu 109 kişi anke uygulamasını kabul emişir. Dönüş oranı %50 nin üzerinde gerçekleşmişir. Çalışmada isenen sayıya ulaşılamasa bile çalışmanın alandaki boşluğu dolduracağı düşünülerek devam edilmişir. Her iki araşırmada da kullanılan ölçekeki maddeler 5 li liker derecelemesi ile ölçülmekedir. Şu anda olduğuna inandığınız ölçek maddelerinde 1 hiç kullanılmıyor,

8 42 Mura AKSU, Erdem TEMELOĞLU 2 az kullanılıyor, 3 ne kullanılıyor ne kullanılmıyor, 4 sık kullanılıyor ve 5 çok sık kullanılıyor ifadeleri yer almakadır. Olmasını isediğiniz ölçek maddelerinde ise 1 hiç kullanılmasın, 2 az kullanılsın, 3 ne kullanılsın ne kullanılmasın, 4 sık kullanılsın ve 5 çok sık kullanılsın kaegorileri bulunmakadır. 5. BULGULAR VE DEĞERLENDİRME Tablo 1 de araşırmaya kaılanların demografik özellikleri yer almakadır. Buna göre, araşırmanın birinci aşamasına kaılanların 20 si erkeklerden, 12 si kadınlardan oluşmaka olu; kaılanların 25 i evlidir. Araşırmaya kaılanların 13 anesini yardımcı doçen dokorlar oluşurmaka olu, onları sırasıyla 11 ane ile araşırma görevlileri ve 4 ane ile rofesör dokorlar izlemekedir. Yaş aralığına bakıldığında ise genelde ora yaş grubunda yer alanların sayısı fazladır. Ayrıca kaılımcıların 30 u ail urizmi reklamlarında baskın karaker cinsiyei olarak kadın ı belirmişlerdir. Tablo 1: Birinci Aşamaya Kaılan Kaılımcıların Demografik Özellikleri Turizmde Akademisyen ler n % Cinsiye Erkek 20 62,5 Kadın 12 37,5 Tolam ,0 Medeni Durum Evli 25 78,1 Bekâr 7 21,9 Tolam ,0 Yaş , , , ,1 Tolam ,0 Unvan Araşırma Görevlisi 11 34,4 Öğreim Görevlisi 2 6,3 Yardımcı Doçen Dokor 13 40,6 Doçen Dokor 2 6,3 Profesör Dokor 4 12,5 Tolam ,0 Tail Turizmi Reklamlarında Baskın Karaker Cinsiyei Kadın 30 93,8 Erkek 2 6,3 Tolam ,0 İkinci aşamaya kaılanların ise 78 i erkeklerden, 31 i kadınlardan oluşmaka olu; kaılanların 72 si evlidir. Kaılımcıların genelde ora yaş grubunda olduğu anlaşılmakadır. Kaılımcıların urizm işlemelerinde çalışma süreleri ise 8 yıl ve üsü diyen 41 kişi, 1 ile 3 yıl diyen 37, 4 ile 7 yıl diyen 16 kişi ve son olarak 1 yıl alı diyen ise 5 kişi olduğu anlaşılmakadır. Kaılımcılardan 47 si oel, 36 sı resoran ve 26 sı ise

9 Aksaray Üniversiesi İİBF Dergisi, Ocak 2011, Cil: 3, Sayı: 1 43 ansiyon işlemesinde yöneicidir. Kaılımcıların büyük bir çoğunluğu (98 kişi) ail urizmi reklamlarında baskın karaker cinsiyei olarak kadın olduğunu belirmişlerdir. Tablo 2: İkinci Aşamaya Kaılan Kaılımcıların Demografik Özellikleri Turizmde Akademisyen ler n % Cinsiye Erkek 78 71,6 Kadın 31 28,4 Tolam ,0 Medeni Durum Evli 72 66,1 Bekâr 37 33,9 Tolam ,0 Yaş , , , ,3 60 ve üsü 5 4,6 Tolam ,2 Kaç Yıldır Turizmde Çalışıyorsunuz? 1 den az 5 4, , ,7 8 ve üsü 41 37,6 Tolam 99 90,8 İşleme Türü Oel 47 43,1 Pansiyon 26 23,9 Resoran 36 33,0 Tolam ,0 Tail Turizmi Reklamlarında Baskın Karaker Cinsiyei Kadın 98 89,9 Erkek 11 10,1 Tolam ,0 Tablo 3 e birinci aşamaya kaılanların urizm reklamlarında kişilerin ail karar sürecinde ekilemeyi düşündükleri hedef kile ile ilgili sorulan soruya kaılımcılar, şu anki mevcu urizm reklamlarında kadınlara yönelik reklamların ön landa olduğunu ancak üm ailenin hedef kile olarak seçilmesi gerekiğini belirmişlerdir. İkinci aşamaya kaılanların ise şu anki mevcu urizm reklamlarında kadınlara yönelik olduğunu ancak üm ailenin hedef kile olarak seçilmesi gerekiğini belirmişlerdir. Bu sonuç hem birinci aşamaya kaılanlar hem de ikinci aşamaya kaılanlar da benzerlik gösermişir. Bir başka

10 44 Mura AKSU, Erdem TEMELOĞLU ifadeyle hem akademisyenler hem de urizm işlemelerinde yöneici olarak çalışanlar benzer bir durum gösermişlerdir. Tablo 3: Tail Turizmi Reklamlarında Kişilerin Tail Karar Sürecinde Ekilemeyi Düşündüğü Hedef Kile Olduğuna İnanılan (a) Birinci Aşamaya Kaılanlar Olması İsenilen (b) Or. Sd. Sama Or. Sd. Sama 3,97 1,121 3,41,979 Kadın,56 2,509,018 3,09 1,174 3,44 1,014 Erkek -,34-1,576,125 3,09 1,118 4,25,842 Her iki cins -1,16-4,409,000 3,19 1,120 4,53,718 Tüm Aile -1,34-5,087,000 Olduğuna İnanılan (a) İkinci Aşamaya Kaılanlar Olması İsenilen (b) Or. Sd. Sama Or. Sd. Sama 3,80 1,112 3,78 1,410 Kadın 0,02,137,891 3,07 0,868 3,02 1,147 Erkek 0,05,485,629 3,30 0,967 3,89 1,149 Her iki cins -0,59-4,743,000 3,59 1,107 4,04 1,162 Tüm Aile -0,45-3,567,001 Birinci ve ikinci aşama kaılımcılarına göre olduğuna inanılan ve olması isenilen ölçeğinin örneklem oralaması arasındaki farkın birbirinden anlamlı olu olmadığını es emek için esi uygulanmışır. Buna göre, birinci aşamaya kaılanların kadın, her iki cins ve üm aile değişkenlerinin olduğuna inanılan oralamaları ile olması isenilen oralamaları arasındaki fark anlamlıdır (<0.05). Yalnızca erkek değişkeni oralamaları arasındaki fark anlamlı değildir (>0.05). İkinci aşamaya kaılanlar da ise anlamlı fark her iki cins ve üm aile değişkenlerinde oraya çıkmışır (<0.05). Erkek ve kadın değişkenlerinde fark anlamlı değildir. Bu sonuca göre, akademisyenler ile urizm işlemelerinde yöneici konumundaki kişiler arasında kadın değişkeninde bir farklılık olurken; diğer değişkenlerde benzer bir durum oraya çıkmışır. Tablo 4 e göre birinci aşamaya kaılanların ail urizmi ile ilgili urizm reklamlarında kadın imgesi kullanıldığı varsayıldığında, kadın güzelliği sembolize eden ve dekoraif bir nesne olarak algılanmakadır. Kaılımcılar ise bu ür reklamlarda kadının sağlığına önem veren ve güzelliği sembolize eden bir imge olarak kullanılması gerekiğini belirmekedir. İkinci aşamaya kaılanların ise, dekoraif bir nesne ve güzelliği sembolize eden bir nesne olarak algılamakadır. Kaılımcılar, kadınların rahaına düşkün ve güzelliği sembolize eden bir imge olarak kullanılması gerekiğini belirmişlerdir. Başka bir ifadeyle her iki kaılımcı grubu kadının güzelliği sembolize eden bir imge olarak kullanılması gerekiğinde orak görüş belirmişlerdir.

11 Aksaray Üniversiesi İİBF Dergisi, Ocak 2011, Cil: 3, Sayı: 1 45 Birinci aşamaya kaılanların oralamaları arasındaki fark üm değişkenlerde anlamlı çıkmışır (<0.05). İkinci aşamaya kaılanlarda ise dekoraif bir nesne değişkeni haricinde anlamlı bir fark çıkmışır (<0.05). Tablo 4: Tail Turizmi Reklamlarındaki Kadın Veya Kadınların Genel Duruşu Birinci Aşamaya Kaılanlar Olduğuna İnanılan (a) Olması İsenilen (b) Or. Sd. Sama Or. Sd. Sama 4,00 1,164 2,06 1,076 Dekoraif bir nesne 1,94 7,886,000 1,77,920 2,58 1,232 Ev kadını -,81-3,449,002 4,47,915 3,84,884 Güzelliğin sembolü,63 2,642,013 3,56 1,014 3,06 1,190 Rahaa düşkün,50 2,184,037 3,22 1,237 4,22,608 Sağlığa önem veren -1,00-4,209,000 2,59 1,160 3,28,991 Kariyer odaklı -,69-2,731,010 İkinci Aşamaya Kaılanlar Olduğuna İnanılan (a) Olması İsenilen (b) Or. Sd. Sama Or. Sd. Sama 3,84 1,073 3,76 1,420 Dekoraif bir nesne 0,08,588,588 2,88 1,095 3,37 1,457 Ev kadını -0,49-4,008,000 3,59 0,945 3,85 1,104 Güzelliğin sembolü ,464,015 3,51 0,919 3,90 0,999 Rahaa düşkün -0,39-3,227,002 3,22 0,896 3,72 1,044 Sağlığa önem veren -0,50-4,452,000 3,17 1,161 3,50 1,229 Kariyer odaklı -0,33-2,716,008

12 46 Mura AKSU, Erdem TEMELOĞLU Tablo 5: Tail Turizmi Reklamlarındaki Kadın veya Kadınların İnsanlara Vaa Eiği İçerik Olduğuna İnanılan (a) Birinci Aşamaya Kaılanlar Olması İsenilen (b) Or. Sd. Sama Or. Sd. Sama 4,34,902 4,03,782 Güzellik,31 1,539,134 4,56,759 3,94 1,045 Çekicilik,62 2,918,006 3,84 1,036 4,03,897 Sağlık -,19 -,624,538 4,16,820 4,00,894 Rahalık,16,895,378 3,61,989 3,13 1,088 Zenginlik,48 2,136,041 4,22,975 3,97,948 Heyecan, eğlence,25,893,379 3,91,963 4,10,978 Özgürlük -,19 -,783,440 4,23 1,055 4,26,999 Mululuk -,03 1,120,905 4,03,933 4,06,912 Gençlik -,03 -,141,889 Olduğuna İnanılan (a) İkinci Aşamaya Kaılanlar Olması İsenilen (b) Or. Sd. Sama Or. Sd. Sama 3,97 0,976 4,17 1,275 Güzellik -0,20-1,558,122 3,74 0,927 4,08 1,098 Çekicilik -0,34-2,697,008 3,42 0,916 4,18 0,760 Sağlık -0,76-7,678,000 3,55 0,866 4,20 0,931 Rahalık -0,65-6,181,000 3,22 1,075 3,66 1,234 Zenginlik -0,44-3,767,000 3,55 1,032 3,97 1,093 Heyecan, eğlence -0,42-3,186,002 3,34 1,161 3,90 1,045 Özgürlük -0,56-4,020,000 3,56 1,020 4,10 1,113 Mululuk -0,54-3,735,000 3,21 1,037 3,67 1,195 Gençlik -0,46-3,678,000 Tablo 5 e, ail urizmi reklamlarında kadın veya kadınların insanlara vaa eiği içeriğe bakıldığında, birinci aşamada en sık kullanılan içerik çekicilikir olmuşur. Bunu sırasıyla güzellik, mululuk, heyecan, eğlence ve rahalık izlemekedir. İkinci aşamada ise en çok kullanılan içerik güzellik olmuşur. Bunu sırasıyla çekicilik, mululuk, rahalık ve heyecan, eğlence izlemekedir. Birinci aşamadaki kaılımcılar arafından olması isenilen ise mululuk ilk sırada olmak üzere özgürlük, gençlik, sağlık ve güzellikir. İkinci aşamada ise rahalık ilk sırada olmak üzere sağlık, güzellik, çekicilik ve mululuk aki emişir. Birinci aşamada çekicilik ve zenginlik değişkenlerinin oralamaları arasındaki fark anlamlı

13 Aksaray Üniversiesi İİBF Dergisi, Ocak 2011, Cil: 3, Sayı: 1 47 olu (<0.05), diğer değişkenler arasındaki fark anlamlı değildir. İkinci aşamada ise güzellik değişkeni haricinde, diğer değişkenler arasındaki fark anlamlı çıkmışır (<0.05). Tablo 6 da birinci ve ikinci aşamaya kaılanların ail urizmi reklamlarında kadının giyimi ile ilgili sonuçları vermekedir. Buna göre, birinci aşamada reklamlarda en çok deniz kıyafei kullanılmışır. Tail urizmi reklamları olduğu için deniz kıyafei kullanılması aynı zamanda olması isenilen giyim arzı olmakadır. İkinci aşamada ise deniz kıyafei en çok kullanılan değişken olmuşur. İkinci aşamada yine deniz kıyafei en çok olması isenilen kıyafe olmuşur. Birinci aşamada olduğuna inanılan ve olması isenilen ifadelerin oralamaları arasında sor kıyafei değişkeni dışında (<0.05) anlamlı bir fark bulunmakadır. İkinci aşamada ise günlük elbise, deniz kıyafei, sor kıyafe ve gecelik ifadelerinin oralamaları arasında anlamlı bir fark bulunmuşur (<0.05). Diğer değişkenlerde anlamlı bir fark bulunmamışır. Tablo 6: Tail Turizmi Reklamlarındaki Kadın veya Kadınların Giyimi Olduğuna İnanılan (a) Olması İsenilen (b) Or. Sd. Sama Or. Sd. Sama Birinci Aşamaya Kaılanlar 2,03 1,092 3,55 1,060 Günlük elbise -1,52-6,549,000 3,16 1,247 4,13,957 Klasik ve şık -,97-4,040,000 4,78,491 4,13,991 Deniz kıyafei,65 3,230,003 3,66 1,125 4,10,870 Sor kıyafe -,44-1,699,100 2,72 1,397 2,03 1,303 Gecelik,69 2,742,010 3,72,851 2,97 1,354 Havlu/bornoz,75 3,860,001 1,97 1,092 2,69 1,424 İş elbisesi/üniforma -,72-3,013,005 Olduğuna İnanılan (a) Olması İsenilen (b) Or. Sd. Sama Or. Sd. Sama İkinci Aşamaya Kaılanlar 3,45 1,323 3,77 1,561 Günlük elbise -0,32-2,628,010 3,36 0,952 3,54 1,175 Klasik ve şık -0,18-1,149,253 3,74 1,075 4,07 1,176 Deniz kıyafei -0,33-2,559,012 3,22 1,075 3,72 1,081 Sor kıyafe -0,50-4,400,000 2,43 1,193 2,95 1,384 Gecelik -0,52-4,649,000 2,53 1,143 2,72 1,216 Havlu/bornoz -0,19-1,628,107 2,50 1,176 2,71 1,328 İş elbisesi/üniforma -0,21-1,448,151 Birinci ve ikinci aşamaya kaılanlara ail urizm reklamlarında kadın ve kadınların vücularının hangi bölgelerini sergiledikleri sorusu sorulmuşur. Buna göre

14 48 Mura AKSU, Erdem TEMELOĞLU birinci aşamaya kaılımcılar mevcu durumda ve olması isenilende de üm vücudun kullanıldığını ve kullanılması gerekiğini belirmekedir (Tablo 7). İkinci aşamaya kaılanlar da üm vücudun kullanıldığını ve kullanılması gerekiğini belirmişlerdir. Birinci aşamaya kaılanlar yalnız yüz, belden aşağı ve yalnız el değişkenleri arasında fark anlamlı çıkmışır (<0.05). Diğer değişkenlerin oralamaları arasındaki fark anlamlı değildir. İkinci aşamaya kaılanlar da ise üm vücu değişkeni anlamlı çıkmış (<0.05); diğer değişkenlerde anlamlı bir fark çıkmamışır. Tablo 7: Tail Turizmi Reklamlarındaki Kadın veya Kadınların Vücularının Hangi Bölgelerini Sergiledikleri Olduğuna İnanılan (a) Birinci Aşamaya Kaılanlar Olması İsenilen (b) Or. Sd. Sama Or. Sd. Sama 3,66,827 3,31,998 Bele kadar,35 1,824,078 4,56,619 4,44,840 Tüm vücu,12,780,442 3,22 1,211 3,84 1,167 Yalnız yüz -,62-3,056,005 3,22 1,497 2,34 1,428 Belden aşağı,88 3,514,001 1,84 1,081 2,31 1,230 Yalnız el -,47-2,089,045 2,06 1,162 2,34 1,335 Parça odaklı (bacak, kol vb) -,28-1,791,083 2,19 1,203 2,09 1,201 Yüz hariç amamı,10,423,675 Olduğuna İnanılan (a) İkinci Aşamaya Kaılanlar Olması İsenilen (b) Or. Sd. Sama Or. Sd. Sama 3,64 1,280 3,59 1,389 Bele kadar 0,05,371,712 3,77 1,144 4,18 1,073 Tüm vücu -0,41-2,877,005 3,01 1,182 2,94 1,429 Yalnız yüz -0,07,502,617 2,59 1,164 2,72 1,368 Belden aşağı -0,13-1,145,255 2,37 1,042 2,55 1,404 Yalnız el -0,18-1,669,098 2,56 1,134 2,44 1,343 Parça odaklı (bacak, kol vb) 0,12,971,334 2,39 1,114 2,50 1,331 Yüz hariç amamı -0,11 -,861, SONUÇ Reklamlarda rol alan kadın ve erkek objelere özenen ükeiciler ürünleri daha kolay saın almakadırlar. Ancak; reklamlarda kullanılan kadın objeler vücularının kendine sağladığı avanajdan dolayı erkek objelerden daha baskın olarak kendilerinden söz eirmekedirler. Çünkü; abiaı gereği kadın vücudu hem çekicidir hem de kadın

15 Aksaray Üniversiesi İİBF Dergisi, Ocak 2011, Cil: 3, Sayı: 1 49 cinsi bakımına daha çok önem vermekedir. Ev ihiyaçlarını daha çok kadın saın aldığı için, reklamlarda kadın hem reklam objesi hem de hedef kile olarak kullanılmakadır. İki aşamalı olarak yaılan bu çalışmanın sonuçları kısaca özelemek gerekirse; Her iki kaılımcı grubu da ail urizmi reklamlarında ağırlıklı olarak kadın imgesinin kullanıldığını vurgulamışır. Faka her iki kaılımcı grubu da üm aileye yönelik reklamların kullanılması gerekiğini belirmişlerdir. Her iki kaılımcı grubu da kadın güzelliği sembolize eden ve dekoraif bir nesne olarak algılanmakadır. Birinci aşamadaki kaılımcılar için ilk sırada kadın sağlığına önem veren bir imge olarak kullanılması gerekiğini belirilmişir. İkinci aşamada ise kadın rahaına düşkün bir imge olarak kullanılması gerekiği belirilmişir. Birinci aşamaya kaılanların ail urizmi reklamlarında kadın veya kadınların insanlara vaa eiği içeriğe bakıldığında, mevcu durumda çok sık kullanılan içerik çekicilik; olması isenilen ise mululuk olmuşur. İkinci aşamada ise en çok kullanılan içerik güzellik; olması isenilen ise rahalık olmuşur. Her iki kaılımcı grubu da mevcu durumda kadınların giyiminde deniz kıyafeinin ilk sırada yer aldığını belirmişir. Aynı şekilde her iki gru olması isenilen durumda deniz kıyafeini ilk sırada yer vermişir. Her iki kaılımcı grubu da ail urizmi reklamlarında kadın ve kadınların vücularının hangi bölgelerini sergilediklerine kaılımcılar mevcu durumda ve olması isenilende de üm vücudun kullanıldığını ve kullanılması gerekiğini belirmişlerdir. Öneriler: Tail urizmi reklamlarında üm aileye hia edecek reklamların yaılması ve uundurma faaliyelerinin buna göre hazırlaması kaılımcıların orak görüşüdür. Reklam işlemelerinin ve urizm işlemelerin bu konulara dikka emeleri önemlidir. Tail urizm reklamlarında ev hanımlarının da dikkae alınması önemlidir. Böylece hedef kile yaısı daha fazla büyüyecekir. Reklamcıların bu dikka emeleri önemlidir. Her çalışmada olabileceği gibi bu çalışmanın da bazı eksiklikleri bulunmakadır. Çalışmanın sadece akademisyenlere ve urizm işlemelerinde yöneici konumda çalışanlara yaılması, sayının isenen düzeyde olmaması ve zaman ekeni gibi unsurlar çalışmanın başlıca eksikleri diyebiliriz. Bu nedenle çalışmayı genelleşirmek oldukça zor olmakla birlike, bundan sonraki çalışmalara yön vermesi açısında oldukça önemlidir. Bundan sonraki çalışmalarda değişik örneklemler (urislere, reklam firmalarına, seyaha aceneleri vb.) üzerinde çalışılması daha sağlıklı bilgiler elde edilmesi sağlayacakır. 7. KAYNAKLAR AKGÜN, Nebaha. (1993). Türk Basınında ( ) Yılları Arasında Aile ve Kadın, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İsanbul. BATI, Uğur. ve B.Baygül, Şaha. (2006). Reklamlarda İdeal Kadın Bedeninin Sunumuna İlişkin Bir İçerik Analizi, Journal of Communicaion Sudies, 2, (s:1-27). BERKTAY, Famagül (1994). Kadın Olmak, Yaşamak, Yazmak, Pencere Yayınları, İsanbul.

16 50 Mura AKSU, Erdem TEMELOĞLU CORWARD, Rosalind (1993). Kadınlık Arzuları, Çev. Alev Türker, Ayrını Yayınları, İsanbul. ÇELİK, Mein. (2000). Reklamda Tükeicinin Yönlendirilmesi, İsanbul Üniversiesi Sosyal Bilimler Ensiüsü Radyo-TV ve Sinema Anabilim Dalı (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İsanbul. GÜLEÇ, Banu (2006). Reklamın Turislerin Saın Alma Davranışları Bakımından İncelenmesi, Balıkesir Üniversiesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cil 9, No:15, (s: ). GÜZ, Hanife ve COŞMUŞ, Sevda. (2009). Külürel ve Tolumsal Değişimin Kadın Ekseninde Reklama Yansıması ve Reklamlarda Değişen Kadın İmgesi, Uluslararası-Disilinlerarası Kadın Çalışmaları Kongresi, Cil II, Sakarya Üniversiesi. KOCABAŞ, Füsun ve ELDEN, Müge (1997). Reklamcılık, İleişim Yayınları, İsanbul. KOZAK, Nazmi. (2006). Turizm Pazarlaması, Deay Yayıncılık, Ankara. KULA DEMİR, Nesrin (2006). Külürel Değişimlerin Reklamlarda Kadın ve Erkek Rol- Modellerine Yansıması, Fıra Üniversiesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16(1), (s: ). KURUOĞLU, Huriye (1992). Televizyon Reklamlarında Kadın Öğesi. Düşünceler Dergisi, Ege Üniversiesi Basın Yayın Yüksekokulu Yayınları, İzmir. KÜÇÜK, Nilgün Tual. (1992). Kadın ve Reklam: Kadınca ile Kadın ve Aile Dergilerinde Kadın İmgeleri Kullanılan Reklamların Karşılaşırmalı Eleşiriler Bir Analizi, Ankara Üniversiesi Sosyal Bilimler Ensiüsü İleişim Anabilim Dalı (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara. ÖZSOY, Tufan. (2006). Türk Dergi Reklamlarında Kadın İmgesi Kullanımı; Döneminin Bir Değerlendirilmesi, Ünal AYSAL Tez Değerlendirme Yarışma Dizisi, İkisadi Araşırmalar Vakfı, İsanbul. SABUNCUOĞLU, Ayda. (2006). Televizyon Reklamlarında Tolumsal Cinsiye, Ege Üniversiesi Sosyal Bilimler Ensiüsü Halkla İlişkiler ve Tanıım Anabilim Dalı, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İzmir. SÖKMEN, H. Melis. (2006). Ana Haber Bülenlerinde Kadın İmgesinin Nesne ve Özne Olarak Sunumu, İsanbul Üniversiesi Sosyal Bilimler Ensiüsü Radyo Televizyon Sinema Anabilim Dalı, (Yayınlanmamış Yüksek Lisan Tezi), İsanbul. UĞUR, İmran ve ŞİMŞEK, Seda. (2004). Kile İleişim Araçlarındaki Reklamlarda Kadın ve Erkek Objelerinin Kullanılması, Selçuk Üniversiesi Sosyal Bilimler Ensiüsü Dergisi, 11, (s: ). ÜNÜVAR, Şafak. (2008). Konaklama İşlemeleri Ağırlıklı Turizmde Reklam Kamanyaları, Çizgi Kiaevi, Konya. YILDIZ, Tuba. (2006). Reklamda Cinsiyein Kullanımı, Marmara Üniversiesi Sosyal Bilinler Ensiüsü İleişim Bilimleri Anabilim Dalı Reklamcılık ve Tanıım Bilim Dalı, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İsanbul.

17 Aksaray Üniversiesi İİBF Dergisi, Ocak 2011, Cil: 3, Sayı: 1 51 Bozcaada Belediye Başkanlığı, İmge nedir?, h://dkerim.gov.r/bs/?kaegori=veribn&kelimesec= ( ).