GEOMETR K fiek LLER Üniteye bafllamadan önce içindekiler k sm, anahtar kelimeler, resimler, foto raflar, tablolar, flemalar, grafikler ve konu bafllıklarına göz atınız. flleyece imiz ünite ile ilgili afla ıdaki soruları cevaplayınız.. Bu ünitede daha önce ö rendi imiz konu, terim, sembol ve iflaretler nelerdir?......... 2. Bu ünitede hangi konuları ö reneceksiniz?......... 3. flleyece iniz konu ve yapaca ınız etkinliklerden en çok hangilerini merak ediyorsunuz?.........

Verileri Düzenleme, Çokgenler ve Süsleme Verileri Düzenliyorum fiema Yap yorum Kutucuktaki fl k kaynaklar ile ilgili terimleri inceleyelim. Terimler belli bir düzende mi verilmifltir? Ifl k kaynaklar n ikiye ay rmak istersek hangi terimleri kullan r z? Bu terimleri kullanarak afla ıdaki flemayı tamamlayal m. Ifl k Kaynaklar Kalem Yapay fl k kaynaklar Atefl böce i Do al fl k kaynaklar Mum Günefl El feneri Ampul Ay........................ Çözelim Ö renelim 5. sınıflar arasında düzenlenen bir futbol turnuvasında afla ıdaki sonuçlar elde edilmifltir:. hafta 5 A - 5 D : 3-2 5 C - 5 B : 4-5 E - 5 F : 2-5 G - 5 H : 3-0 2 Bir ilkö retim okulunda masa tenisi turnuvas düzenlenmifltir. Turnuvaya 6 ö renci kat lm flt r. Maçlar ikili eleme fleklinde yap lmaktad r. Kazanan ö renci bir üst tura yükselirken kaybeden ö renci turnuvadan elenecektir. Bir üst tura yükselen ö renciler de yine ikili eleme yoluyla turnuvaya devam edecektir. Turnuva sonuçlan ncaya kadar kaç maç yap laca n flema çizerek gösteriniz. 2 2. hafta 3. hafta 5 A - 5 G : 4-3 5 A - 5 E : - 2 5 C - 5 E : 2-3 Bu verilenlere göre yandaki flemada verilen kutulara ilgili takımların isimlerini yazınız. Yarı final ve final hangi takımlar arasında oynanmıfltır? Turnuvayı hangi takım kazanmıfltır?

Üçgenleri Sınıflandırma Üçgenleri S n fland ral m Afla daki üçgenleri inceleyelim. Her bir üçgenin içini farkl renklere boyayal m. Aç ölçer Cetvel Boya kalemi Kalem A 40 J B 70 H G K 70 C E F N M Üçgenlerin aç lar n ve kenar uzunluklar n ölçerek üzerlerine yazal m. Üçgenlerin kenar uzunluklar ve aç ölçülerinin özelliklerine göre örnekteki gibi tabloyu tamamlayal m. D Üçgen Çeflitleri Dar Aç l Dik Aç l Genifl Aç l Çeflitkenar kizkenar EMN Eflkenar Aç ölçülerine ve kenar uzunluklar na göre JBK ni nas l s n fland rabiliriz? Tablodan yararlanarak defterinize üçgenlerin kenarlar na ve aç lar na göre s n fland rılmasını gösteren bir flema çiziniz. 3

Afla da verilen üçgenleri kenar uzunluklar na göre s n fland r n z. a) Kenar uzunluklar 4 cm, 6 cm, 4 cm olan ABC b) Kenar uzunluklar 22 mm, 65 mm, 70 mm olan DEF c) Kenar uzunluklar 5 cm, 5 cm, 5 cm olan KLM 2 Afla da verilen üçgenleri aç ölçülerine göre s n fland r n z. a) Aç ölçüleri 38º, 42º, 00º olan MNO b) Aç ölçüleri 56º, 88º, 36º olan DEF c) Aç ölçüleri 40º, 50º, 90º olan PRS 3 Afla daki üçgenlerde verilmeyen aç lar n ölçülerini bulunuz. Bu üçgenleri aç lar na ve kenarlar na göre s n fland r n z. a) b) c) ç) A T d) K 60º? P? M? C 60º? B M 45º L S? 20º 40º R P 50º 50º 50º U P N 4 Bir araç A flehrinden yola ç karak önce C, sonra da B flehrine u ruyor ve A flehrine geri dönüyor: a) Arac n izleyebilece i en k sa yolu cetvelle çiziniz ve oluflan flekli aç klay n z. b) Çizdi iniz flekildeki aç lar n ölçülerini bulunuz. c) Çizdi iniz fleklin kenar uzunluklar n ölçerek bulunuz. 5 Afla daki üçgenlerin açı ölçülerini bularak üçgenleri aç lar na göre sınıfland r n z. A E a) b) c) L C D F K B......... R 6 Afla daki üçgenleri kenarlar na göre sınıfland r n z. T a) A b) c) 60º L 4 60º 60º C B 70º 70º P U K......... R

Çokgenlerin Dünyas Tangramla Çokgenler Oluflturuyorum Çal flma kitab m z n arka sayfas ndaki tangram n üzerine Kâ t Cetvel kâ t koyal m. Kalem Makas Karton Cetvel yard m yla flekli kopyalayal m. Kopyalad m z flekli kartona yap flt ral m. Kartona yap flt rd m z tangram n içerisinde yer alan flekilleri makasla birbirinden ay ral m. Kesti imiz parçalar kullanarak afla daki gibi geometrik flekiller olufltural m. 3 5 4 7 3 4 7 3 2 6 7. flekil 6 4 7 3 2. flekil 4 2 3. flekil 4. flekil Oluflturdu unuz geometrik flekilleri, kenar say lar na göre nasıl isimlendirirsiniz? Verdi iniz isimleri arkadafllarınızla paylaflınız. Siz de tangram n parçalar n kullanarak farkl çokgenler oluflturunuz. Çözelim Ö renelim Afla daki numaraland r lm fl çokgenleri kenar say larına göre gruplayarak tabloyu tamamlay n z. 3 2 4 5 6 7 8 9 0 2 4, Üçgenler Dörtgenler Beflgenler Alt genler 5

Düzgün Çokgenler Düzgün Beflgen Yapal m Gazete kâ d n uzunlamas na katlayarak ince bir flerit yapal m. fieride dü üm atal m. Aralarda boflluk kalmayacak flekilde dü ümü s k laflt ral m. Artan kanatlar keselim. Bir sayfa gazete kâ d Makas Oluflan fleklin kaç kenarı vardır? Kenar uzunlukları eflit midir? Açılarının ölçüleri eflit midir? Açıklayınız. Çözelim Ö renelim Afla daki noktal kâ da farkl büyüklüklerde düzgün dörtgenler çiziniz. 2 Afla daki izometrik kâ ıda farkl büyüklüklerde düzgün üçgen ve alt genler çiziniz. 6

Süslemeler Geometrik fiekillerle Süslemeler Noktalı yerlere afla ıda belirtilen flekilleri kullanarak boflluk kalmayacak flekilde bir süsleme yapınız. Kalem Boya kalemi Yukar daki iki flekli birlikte kullanarak afla ıya, boflluk kalmayacak flekilde süsleme yap n z. Çözelim Ö renelim Afla daki örüntüyü geniflleterek noktal bölümü kaplay n z. Örüntüdeki iliflkiyi aç klay n z. 7

Dörtgenler Dörtgenleri Tan yal m Dörtgenlerin ç Aç lar nın Ölçüleri Toplam Kâ tlar dörde katlay p, üst yüzlerinin her birine; kare, eflkenar dörtgen, yamuk ve paralelkenar çizelim. Makas ile bu dörtgenlerin kenarlar ndan keselim. Kesti imiz kâ ıtları açarak her birinden dörder tane kare, eflkenar dörtgen, yamuk ve paralelkenar oluflturalım. Dörtgenlerin her bir açısını farklı bir renge boyayalım. Dört farkl aç bir noktada birleflecek flekilde kâ ıtları bir araya getirelim. Farkl renkteki aç lar n ölçüleri toplam kaç derecedir? Dörtgenlerin iç açıların ölçüleri toplamı kaç derecedir? 4 adet kâ t Cetvel Makas Boya kalemi Çözelim Ö renelim Afla ıda dörtgen isimleri ve bunların kenar özellikleri verilmifltir. Dörtgen isimlerini, kenar özellikleriyle efllefltirelim.... b, c, ç Paralelkenar... Eflkenar Dörtgen... Yamuk a) Bütün kenarlar n n uzunluklar eflittir. b) Dört kenarl d r. c) Karfl l kl kenarlar n n uzunluklar eflittir. ç) Karfl l kl kenar çiftlerinden en az biri paraleldir. 8

2 Tangramda harflerle belirtilen çokgenlerin adlar n yaz n z. Üçgen a.... b.... c.... ç.... d.... e.... f.... a b c ç d e f Tangramda hangi parçaları birlefltirerek tabloda belirtilen dörtgenleri elde edebilece inizi belirtiniz. Kare Dikdörtgen Paralelkenar Eflkenar dörtgen Yamuk... a ve f............ 3 Afla daki çokgenlerde bazı açılar verilmemifltir. Verilmeyen açıları bulunuz. a) b) c) A D C A?? 30 E? 20 F H B C N G ç) d)? E e)? D 25 25 F 55 E B 60º O 20 0 C D 60 20 Ö R? G 60 P a) Afla daki flekilden üç çubu u ç kartarak üç kare oluflturunuz. b). flekilden iki karenin yerini de ifltirerek 2. flekli elde ediniz.. flekil 2. flekil 9

Dörtgenlerin Özellikleri Dörtgenler Oluflturuyorum A4 kâ d ndan eflit kal nl kta iki flerit keselim. A4 dosya kâ d Kesti imiz fleritleri afla ıdaki gibi üst üste koydu umuzda Makas hangi dörtgenleri oluflturmufl oluruz? Oluflan dörtgenlerin hangi aç lar efl olur? A4 kâ ıdından biri kal n di eri ince olan iki flerit keselim. Kesti imiz fleritleri üst üste koydu umuzda hangi dörtgenleri oluflturabiliriz? Oluflan dörtgenlerin hangi aç lar efl olur? Paralel Do rulardan Dörtgenler Ders Kitab sayfa 20 deki aflamaları takip ederek defterimize gönye ve cetvel yard m yla paralel iki do ru çizelim. Gönyedeki dik aç yard m yla paralel do rulara dik bir do ru çizelim. Paralel do rular aras ndaki dik do ru parças n n uzunlu unu ölçelim. Do ru parças na paralel ayn uzakl kta bir do ru daha çizelim. Böylece bir kare olufltural m. Benzer yöntemler kullanarak dikdörtgen, paralelkenar, eflkenar dörtgen ve yamuk çizelim. Cetvel ve gönye kullanırken dikkat etti imiz noktaları defterimize yazalım. Cetvel Gönye Kalem 0 2 3 4 5 6 7 8 9 0 2 3 4 5 6 0

Çözelim Ö renelim Noktalı yerlere uygun olan ifadeleri yazarak cümleleri anlamlı flekilde tamamlayınız. a) Yamu un... paraleldir. b) Dörtgenlerin iç aç lar n n ölçüleri toplam... derecedir. c) Kare, aç lar n n ölçüleri eflit olan bir... ç) Kare veya dikdörtgenin köflegen uzunluklar... d)... ve... bütün kenar uzunluklar birbirine eflit olan dörtgenlerdir. 2 Afla daki geometrik flekillerin köflegenlerini çiziniz. Bu flekillerin adlarını ve köflegenlerinin birbirine efl olup olmadıklarını altlarına yazınız. a) b) c) ç)............ 3 Her çokgen için farklı bir renk belirleyerek yanındaki yuvarlakları boyayınız. Daha sonra flekillerdeki çokgensel bölgeleri ilgili renge boyay n z. Üçgen Kare Dikdörtgen Paralelkenar Eflkenar dörtgen Yamuk

4 Afla daki tabloları örneklerdeki gibi doldurunuz. Tablo: Dörtgenlerin Kenar Özellikleri Dörtgenler Kare Dikdörtgen Paralelkenar Eflkenar Dörtgen Yamuk Kenar Özellikleri Karfl l kl kenar çiftlerinden birine ait do ru parçaları paraleldir. Karfl l kl kenar çiftlerinin ikisini de oluflturan do ru parçaları paraleldir. Karfl l kl kenarlar efltir. Bütün kenarlar efltir. Düzgün çokgendir. Tablo: Dörtgenlerin Aç Özellikleri Dörtgenler Kare Dikdörtgen Paralelkenar Eflkenar Dörtgen Yamuk Aç Özellikleri Aç lar n n ölçüleri toplam 360 dir. Karfl l kl aç lar n n ölçüleri eflittir. Bütün aç lar n n ölçüleri eflittir. 5 Afla daki flekilleri cetvel, aç ölçer veya noktalar kullanarak istenilen geometrik flekle tamamlay n z. paralelkenar eflkenar üçgen dikdörtgen ikizkenar üçgen yamuk 2

Yükseklik Gönye ile Yükseklik Çizelim Örnekleri inceleyerek ve yönergeleri takip ederek afla daki geometrik flekillerin yüksekliklerini belirleyelim. Gönye Kalem Dörtgenlerde Yükseklik Çizimi Gönyenin dik kenarlar ndan birini dörtgenin paralel kenarlar ndan biri ile çak flt ral m. Gönyenin di er dik kenar ile karfl daki paralel kenara dikme çizelim. Üçgende Yükseklik Çizimi Üçgende hangi kenara ait yükseklik çizilecekse gönyenin dik kenarlar ndan birini o kenar ile çak flt ral m. Gönyenin di er dik kenar n üçgenin köflesinden geçecek flekilde yerlefltirelim. Kenar ile köfle aras na dikme çizerek yüksekli i belirleyelim. Örnek ) 2) 3) 3

Çözelim Ö renelim Evinizde bulunan nesnelerden bazılarını seçiniz ve bunların yüksekliklerini yazarak tabloyu doldurunuz. Evinizdeki nesneler........................ Yükseklik (h) 2 Afla daki dörtgen ve üçgenlerin yüksekliklerini gönye kullanarak çiziniz. Afla daki dikey veya yatay çizgiler paralel midir? Açıklayınız. Ünitenin bir kısmını tamamladık. fiu ana kadar neler ö rendi iniz ve neleri ö renmeyi bekledi inizle ilgili olarak afla ıdaki soruları cevaplayınız.. fiu ana kadar hangi konular ö rendiniz?...... 2. Sevdi iniz, yapmaktan keyif ald n z, etkinlik, konu ve çalıflmalar nelerdir?...... 3. Anlamadı ınız konu, yapmakta zorlandı ınız etkinlik ve çalıflmalar nelerdir? Bu konuda ne yapmayı düflünüyorsunuz?...... 4

Simetri ve Çember Simetri Kaç Farkl fiekilde kiye Katlan r? Örüntü blo u kalıplarını kullanarak yandaki geometrik flekilleri kâ ıda çizelim. Çizdi imiz flekilleri kenarlar ndan keserek kâ ttan ay ral m. ki efl parça oluflturacak flekilde katlayalım ve açalım. Kat yerinden bir do ru çizelim. Örüntü bloklar Kâ t Makas Kalem Kesti iniz bu do ru simetri do rusu mudur? Aç klay n z. Kesti iniz geometrik flekilleri efl flekiller oluflturacak biçimde kaç farkl flekilde ikiye katlayabilirsiniz? Kesti iniz geometrik flekillerin kaç simetri do rusu vard r? p Bask sı Yapal m Sulu boyay kullanarak ipi de iflik renklerle boyayal m. Boyam fl oldu umuz ipi beyaz kâ d n üzerine yerlefltirelim. Beyaz kâ d ip arada kalacak flekilde ikiye katlayal m. Kâ d n üzerine bast rarak ipi aradan çekelim. Kâ d açal m. p Sulu boya Beyaz kâ t Kâ ttaki katlama izi neyi temsil eder? Katlama çizgisinin sa nda ve solunda oluflan flekiller aras ndaki iliflkiyi belirtiniz. 5

Çözelim Ö renelim Afla da verilen renkli alanlar n simetri do rusuna göre simetriklerini oluflturunuz. a) b) 2 Verilen flekillerin simetri do rusuna göre simetriklerini oluflturunuz. 3 Simetri aynas ndan yararlanarak afla da verilen flekillerin simetriklerini elde ediniz. 6

Çember ve Daire Çember Çizelim Karton üzerine bir raptiye tuttural m. Belirli bir uzunluktaki ipi, bir ucundan raptiyeye, di er ucundan kaleme ba layal m. Kalemi, ipi gergin tutup raptiye etraf nda bir tam tur döndürerek çember çizelim. Raptiyeyi ç karal m. Raptiyenin izi çizilen çemberin neresindedir? Karton Cetvel p Raptiye Boya kalemi Bir çemberde; a) Merkez nedir?... b) Yar çap nedir?... c) Çap nedir?... Çizdi imiz çemberin içini boyayal m. Boyad m z fleklin ismi nedir? Çözelim Ö renelim Merkezleri verilen çemberlerin yar çaplar n ve çaplar n cetvelle çiziniz. M K L P 2 Afla da verilen yar çap uzunluklar na uygun çemberler çiziniz. a) r = 2 cm b) r = 4 cm c) r = 2,5 cm ç) r = 3,5 cm 7

3 Pergel kullanarak afla daki çizimi devam ettiriniz. Oluflan örüntüyü aç klay n z. 4 Kırmızı renkli çember üzerindeki noktalar merkez alarak flekildeki gibi ayn yar çapl çemberler çiziniz. Oluflan flekli örüntü oluflturacak biçimde boyay n z. 5 Atatürk ün yazd geometri kitab yla ilgili bir araflt rma yap p konuyla ilgili k sa bir paragraf yaz n z. 6 Afla ıdaki bofllu a pergel yard m yla yar çaplar 2 cm, 2,5 cm ve 8 mm olan çemberler çiziniz. 8

ÜN TE DE ERLEND RMES Afla daki boflluklara uygun terimleri yazarak flemayı tamamlay n z. ÇOKGENLER Alt gen Düzgün beflgen Yamuk Çeflitkenar üçgen Dik aç l üçgen Alt genler Dörtgenler Üçgenler 2 Yandaki flekilde hangi dörtgensel bölgeleri görüyorsunuz? Afla ıdaki noktalı yerlere yazınız............. 3 Afla ıdaki süslemeyi tamamlayınız. Süslemeyi nasıl yaptı ınızı afla ıdaki bofllu a yazınız....... 9

4 Yandaki düzlemsel bölgenin içini hiç boflluk kalmayacak flekilde düzgün çokgensel bölgeleri kullanarak kaplayınız. Kaplamada hangi düzgün çokgensel bölgeleri kullandı ınızı yazınız. 5 Afla daki dörtgenlerde verilmeyen aç lar n ölçülerini bulunuz. a) b) c) ç) 70º 60º 20º 0º 85º? 70º? 65º? 00º? 60º 6 Afla daki geometrik flekillerin aç lar n aç ölçer kullanarak ölçünüz. Açıların ölçülerinin toplamlarını altlarına yazınız. a) b) c) Paralelkenar Eflkenar dörtgen Yamuk 7 Afla daki geometrik flekillerin köflegenlerini üzerine çizerek gösteriniz. Köflegenleri birbirine efl olan flekilleri iflaretleyiniz. a) b) c) ç) d) 20 Kare Dikdörtgen Eflkenar dörtgen Paralelkenar Yamuk

8 Afla daki dörtgenlerin köflegen uzunluklar n cetvelle ölçüp altlar na yaz n z. Köflegenler aras nda nas l bir iliflki oldu unu aç klay n z. a) b) c) A B D E P R D IBDI=... IACI =... C G IDFI=... IEGI=... F fi IRfiI=... IPSI=... S 9 Afla daki paralel do rular aras na örnekteki gibi ayn yüksekli e sahip kare, dikdörtgen, eflkenar dörtgen, paralelkenar, yamuk ve üçgen çizerek içini boyay n z. 0 Afla ıdaki geometrik flekillerin yüksekliklerini cetvel ve gönye kullanarak çiziniz. Afla daki geometrik flekillerin simetri eksenlerini çiziniz. 2

2 Kanaviçe, iflleme yapılacak kumafl üzerine sonradan sökülmek üzere seyrek olarak pamuk veya keten ipli inden dokunmufl kolalı bezdir. Afla ıdaki örnek kanaviçe modellerinin simetriklerini ikifler kez çiziniz. 3 Merkezi verilen çember ve dairelerin yar çap ve çap uzunluklar n bulunuz. K merkezli çemberin M merkezli K L yar çap :... çap :... M çteki dairenin yar çap :... L merkezli çemberin D fltaki dairenin 64 mm yar çap :... çap :... 2cm yar çap :... Ünitemizi tamamladık. Bu ünitede ö rendi iniz ve yaptı ınız çalıflmalarla ilgili afla ıdaki soruları cevaplayınız.. Bu ünitede hangi konu, terim, sembol ve iflaretleri ö rendiniz?... 2. Ö rendiklerinizi günlük hayatta nerelerde kullanabiliyorsunuz?... 3. En çok hangi konular ö renmekten hoflland n z?... 4. Zorlandı ınız veya anlamadı ınız konu, etkinlik ve çalıflmalar nelerdir?...... 5. Zorlandı ınız zamanlarda neler yaptınız? Kimlerden nasıl yardım aldınız?... 6. Genel olarak ünitedeki bafları durumunuz veya eksikleriniz hakkında ne düflünüyorsunuz?... 22

2 3 6 2 3 5 6 5, 4, 0 2 3 6 2,, 2 2 3 2 5 6 7 2 7 2 4 6 2 3

3 2 6 4 8 5 0 4 2 8 24 2 8 27 54 9 27 5 7

3 4 6 6 2 5 24 4 6 2 6 6 5 6 3 6 7 6 8 2 4 3 7 6 3 24 7 48

85 00 37 00

4 25 00

Kalemler Uzunluk K rm z kalem Yeflil kalem Mavi kalem mm cm

Tren Nu. Ad Güzergâh Sefer Günleri Kalk fl Saati Var fl Saati Yolculuk Süresi 4 66 4 67 42 535 42 536 42 537 42 538 42 60 42 602 Bölgesel Ekspres Yolcu Yolcu Yolcu Amasya-Samsun Samsun-Amasya Akyaka-Kars Kars-Akyaka Akyaka-Kars Kars-Akyaka Samsun-Sivas Sivas-Samsun Her gün Her gün Her gün Her gün Her gün 04.55 8.00 07.20 06.00 7.30 6.00 08.20 08.40 07.58 20.5 08.33 07.02 8.43 7.02 6.50 7.08 3 saat 3 dakika 2 saat 5 dakika..................

3 24 5 24 4 24 6 24 8 24 3 24 5 2 6 2 8 24 2 24 2 3

9 0 4 4

8 4 2 8 2 8 2 8 2 8

2 4 3 8 3 5 3 0 3 2 9 4 2 3 2 2

2 3 4 5 2 5 5 3 4 2 3 2 4 2 5 8 6 2 3 3 5 2 6 2 4

2 3 4 4 5 6 3 8 2 5 2 3 2 3 3 3 2 3 6 2

3 4 5 8 7 3 7 2 5 2 3 5

2 3 3 8

46 000

2 4 4 3 3 2 4 8 2

2 3

2 5 3 4 6 0

5 7

Sözlük ve ndeks aç n m: Bir cismin yüzeylerinin aç l p bir düzlem üzerine yay lmas. (s.46) ard fl k say : Bir, iki, üç gibi birbiri ard na gelen say lar. (s.74) aritmetik ortalama: Bir diziyi oluflturan say lar n toplam n n, dizinin terim say s na bölünmesi ile elde edilen say. (s.69) ayr t: ki düzlemin ara kesiti. (s.44) basamak: Bir say n n rakamlar n n bulundu u yer. (s.60) birim: Bir niceli i ölçmek için kendi cinsinden örnek seçilen de iflmez parça. (s.0) bölen: Bir bölme iflleminde bölünen say n n kaç eflit parçaya ayr lmak istendi ini gösteren say. (s. 205) bölüm: Bölme ifllemi sonunda elde edilen say. (s. 204) bölünen: Bölme iflleminde eflit bölümlere ayr lmas gereken say, miktar. (s. 20) çap: Uç noktalar dairenin çevresi üzerinde bulunan ve çemberin merkezinden geçen do ru parças. (s. 34) hacim: Bir cismin uzayda doldurdu u boflluk. (s.46) istatistik: Bir sonuç ç karmak için olgular bir yönteme göre toplay p, say olarak belirtme ifllemi. (s.69) köflegen: Bir çokgende ard fl k olmayan veya bir çokyüzlüde ayn düzlem üzerinde bulunmayan iki köfleyi birlefltiren do ru parças. (s.9) krigami: Ka t kesme sanat. (s.40) litre: S v lar ölçmede kullan lan, bir desimetreküp hacminde ölçü birimi. (s.04) merkez: Bir çemberin üzerindeki her noktaya eflit uzaklıkta bulunan nokta. (s. 34) mililitre: Bir litrenin binde birine eflit olan ölçü birimi. (s.04) olas l k: Bir fleyin olabilmesi durumu, olabilirlik, ihtimal. (s.5) oran: ki büyüklük, iki nicelik aras ndaki ba nt. (s.2) origami: Kâ t katlama sanat. (s. 40) örüntü: Belirli bir kurala göre düzenli bir flekilde tekrar eden veya geniflleyen flekil ya da say dizisi. (s. 8) pi say s (π): Çember çevresinin uzunlu unun çap n n uzunlu una bölünmesi ile elde edilen sabit say. (s.3) piramit: Bir çokgensel bölgeyi oluflturan bütün noktalar n, çokgensel bölge d fl nda al nan bir nokta ile birlefltirilmesiyle elde edilen cisim. (s.42) A

simetri: Eksen olarak al nan bir do rudan, benzer noktalar karfl l kl olarak ayn uzakl kta bulunan iki benzer parçan n birbirine göre durumu. (s. 27) uzay: Bütün varl klar n içinde bulundu u sonsuz boflluk, feza. (s.44) veri: Bir problemde bilinmeyeni bulmaya yarayan bilgi. (s. 94) yar çap: Çemberin herhangi bir noktas yla merkezini birlefltiren do ru parças, çap n yar s. (s. 34) yükseklik: Geometrik biçimlerde, tabandan tepeye olan uzakl k. (s. 24) K saltma ve Semboller mm: milimetre m: metre cm: santimetre km: kilometre L: litre ml: mililitre m 2 : metrekare km 2 : kilometrekare cm 2 : santimetrekare g: gram mg: miligram >: büyüktür <: küçüktür h: yükseklik %: yüzde TL: Türk liras Kr: kurufl π: pi say s r: yar çap 2xr: çap ^: aç : derece B

Kaynakça Altun, M., Matematik Ö retimi -5, Alfa Yayınları, Bursa, 200. Alexander, W. ve Hans Dieter. R., Die Welt der Zahl Schroedel Schurbuchhverlag Konkordia Verleg, Hannover, 996. Arda, I., Deniz, S., Her Güne Bir Oyun, Yapı Kredi Yayınları, stanbul, 2004. Alsan, S., Düflünme Kutusu, 2, Gün Yayıncılık, Ankara, 999. Baki A., Bell, A., Ortaö retim Matematik Ö retimi, YÖK Dünya Bankası Yayınları, Ankara, 997. Billstein, R., Libeskind, S. Lott, J. W., Mathematics, Adisson Wesley, New York, 999. Blather, D., Pi Coflkusu, Tübitak Popüler Bilim Kitapları, Ankara. Bolster, L. C. ve arkadaflları, Exploring Mathematics, Scott Foresman, Glenview, 99. Collins, W. ve arkadaflları, Mathematics Applications and Connection, Glencoe McGraw Hill, New York, 999. Colomb, J., Perrot, G., Classiques Hachette,Paris, 983. Gündüz, S., Matematik Projeleri ve Sınıf Etkinlikleri, Toroslu Yayınları, stanbul, 2004. Janssen, D. ve arkadaflları, Pluspunt 7, Hertogenbosch, Malmberg, 2004. Memo Larousse Ansiklopedisi, Ayd n Kitaplar, Mil-Pa 99. Özçelik, D. A. ve Busbridge, J., lkö retim Matematik Ö retimi, YÖK Dünya Bankası Yayınları, Ankara, 997. Reesink, C. J., Teacher-made Aids for Elementary School Mathematics, The Council of Teachers of Mathematics Inc., Virginia, 906. Rick, B., A Problem Solving Approach to Mathematics for Elementary School Teachers, Adisson Wesley, Boston, 2004. Sayılı, A., Mısırlılarda ve Mezopotamyalılarda Matematik, Astronomi ve Tıp, Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara, 99. Stonaker, F. Benson, Meflhur Matematikçiler, Gündo an Yay nlar, Ankara, 989. Thompson, M. F., Hands On Math, The Center For Applied Research Education, New York, 994. Türk Dil Kurumu Yay nlar /Atatürk Dizisi, Geometri, Türk Tarih Kurumu Bas mevi, Ankara, 97. Wölpert, H., Golenia, J., Inancher, P. ve Pesch, W., Denkend und Rechnen, Westerman, Hamburg, 994. MEB. 5. S n f Matematik Ders Kitab Ankara, 2008. www.stetson.edu/~efriedma/puzzle.html www.its.caltech.edu./~atomic/snowcrystals C