YAPI ELEMANLARI SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. İR: 200803370 RUHSAT NUMARALI TEKİRDAĞ İLİ, MURATLI İLÇESİ, BALABANLI KÖYÜ x ÇED Raporu Nihai ÇED Raporu RAPORU HAZIRLAYAN KURUM ANKARA, MART 2014
PROJE SAHİBİNİN ADI ADRESİ TELEFON VE FAKS NUMARALARI 0 282 673 50 10 PROJE BEDELİ PROJENİN ADI PROJE İÇİN SEÇİLEN YERİN AÇIK ADRESİ(İLİ, İLÇESİ, MEVKİİ) ÇALIŞKAN MAD. NAK. YAPI ELEMANLARI SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. Kazımiye Mah. Dumlupınar Cad. Kılıçoğlu Residence Kat:2 D:29 Çorlu/Tekirdağ 500.000 TL 200803370 RUHSAT NUMARALI BAZALT OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ TEKİRDAĞ İLİ, MURATLI İLÇESİ, BALABANLI KÖYÜ Ruhsat Sınır Noktalarının Koordinatları NOKTA NO SAĞA (X) SOLA (Y) ENLEM BOYLAM 1 549000 4553000 41,1251972 27,5831606 Alan: 81 Ha 2 549200 4553700 41,1314904 27,5855991 3 550800 4553200 41,1268882 27,6046191 4 551000 4553000 41,1250741 27,6069850 PROJE İÇİN SEÇİLEN YERİN KOORDİNATLARI (ZONE) ÇED Alanı Koordinatları NOKTA NO SAĞA (X) SOLA (Y) ENLEM BOYLAM 1 549141 4553463 41,1293592 27,5848772 2 549519 4553383 41,1286156 27,5893739 3 549801 4553269 41,1275715 27,5927241 4 549913 4553172 41,1266909 27,5940504 5 549913 4553000 41,1251416 27,5940364 6 549782 4553000 41,1251497 27,5924759 7 549477 4553000 41,1251683 27,5888427 8 549000 4553000 41,1251972 27,5831606 Alan: 30,93 Ha Kırma-Eleme Tesisi Koordinatları NOKTA NO SAĞA (X) SOLA (Y) ENLEM BOYLAM 1 549590 4553245 41,1273682 27,5902086 2 549650 4553250 41,1274096 27,5909237 3 549658 4553165 41,1266435 27,5910122 4 549596 4553160 41,1266022 27,5902732 Alan: 5 200 m 2 PROJENİN ÇED YÖNETMELİĞİ KAPSAMINDAKİ YERİ (SEKTÖRÜ, ALT SEKTÖRÜ) EK I LİSTESİ MADDE 29 (A) 25 HEKTAR VE ÜZERİ ÇALIŞMA ALANINDA (KAZI VE DÖKÜM ALANI TOPLAMI OLARAK) AÇIK İŞLETMELER MADDE 29 (Ç) KIRMA- ELEME- YIKAMA TESİSLERİ
PTD RAPORUNU HAZIRLAYAN KURULUŞUN / ÇALIŞMA GRUBUNUN ADI ALD ULUSLARARASI ÇEVRE YATIRIMLARI MÜHENDİSLİK MADENCİLİK VE DANIŞMANLIK SAN VE TİC. LTD. ŞTİ. PTD RAPORUNU HAZIRLAYAN KURULUŞUN / ÇALIŞMA GRUBUNUN ADRESİ TEL VE FAKS NUMARALARI PTD RAPORU SUNUM TARİHİ 14.03.2014 BAYINDIR 2 SOKAK 54/10 KIZILAY / ÇANKAYA / ANKARA TEL: 0 312 417 85 57 FAKS: 0 312 417 96 32
İÇİNDEKİLER BÖLÜM 1 : PROJENİN TANIMI VE AMACI... 7 1.1 Tanımı, Hizmet Amaçları, Önem ve Gerekliliği, Projenin zamanlama Tablosu... 7 BÖLÜM II: PROJE ALANI VE ETKİ ALANINA AİT MEVCUT DURUMUN BELİRLENMESİ VE ÖZELLİKLERİ ( Proje yeri ve etki alanının mevcut durumu ve planlanan durumu ile ilgili olarak çevresel özelliklerin belirtilmesi )... 15 2.1. Proje İçin Seçilen Yerin Konumu... 15 2.1.1. Proje Yer Seçimi (İlgili Valilik Veya Belediye Tarafından Doğruluğu Onanmış Olan yerin, Onanlı Çevre Düzeni Planı veya İmar Planı sınırlarıiçinde ise bu alan üzerinde, değil ise mevcut arazi kullanım haritası üzerinde koordinatları ile birlikte gösterimi, projenin kapladığı alan ve koordinatları)... 15 2.1.2. Proje Kapsamındaki Ünitelerin Konumu... 16 2.1.2.1. Ocak... 16 2.1.2.2. Kırma- Eleme Tesisi... 17 2.1.2.3. Stok Alanı... 17 2.1.2.4. Bitkisel Toprak Depo Alanı... 18 2.1.2.5. Şantiye/İdari Bina... 18 2.1.2.6. Nakliye Güzergahı... 18 2.1.2.7. Diğer... 18 2.2. Projenin Etki Alanının Belirlenmesi ve Etki Alanındaki Mevcut Durum... 18 2.3. Projenin Özellikleri... 20 2.3.1. Proje kapsamında kullanılacak üretim yöntemleri, üretim miktarları, iş akım şeması, çalışacak personel sayısı,... 20 2.3.2. Üretimde kullanılacak makinelerin, araçların ve aletlerin miktar ve özellikleri,... 23 2.3.3. Üretim sırasında tehlikeli, toksik, parlayıcı ve patlayıcı maddelerin kullanım durumları, taşınmaları ve depolanmaları,... 23 2.3.4. Proje kapsamındaki ulaştırma altyapısı planı (Ulaştırma güzergahı, güzergah yollarının mevcut durumu ve kapasitesi, hangi amaçlar için kullanıldığı, mevcut trafik yoğunluğu, yerleşim yerlerine göre konumu, yapılması düşünülen tamir, bakım ve iyileştirme çalışmaları vb.)... 32 BÖLÜM III: PROJENİN EKONOMİK VE SOSYAL BOYUTLARI... 33 3.1. Proje Etki Alanının Mevcut Planlanan Sosyo-Ekonomik Özellikleri... 33 3.1.1. Ekonomik Özellikler (Yörenin ekonomik yapısını oluşturan başlıca sektörler)... 33 3.1.2. Nüfus (Yöredeki kentsel ve kırsal nüfus, nüfusun yaş sınıflarına göre dağılımı, hane halkı yapısı)... 34 3.1.3. Sağlık (Bölgede mevcut endemik hastalıklar)... 36 3.1.4. İnsan sağlığı ve çevre açısından riskli ve tehlikeli faaliyetler... 40 3.1.5. Gerçekleşmesi beklenen gelir artışları; yaratılacak istihdam imkanları, nüfus hareketleri... 49 3.1.6. Yöredeki Sosyal Altyapı Hizmetleri (Eğitim, Sağlık, Kültür hizmetleri)... 50 3.1.7. Çalışacak personelin ve bu personele bağlı nüfusun konut ve diğer teknik/sosyal altyapı ihtiyaçları... 52 3.1.8. Projenin Fayda-Maliyet Analizi... 52 3.1.9. Projeden etkilenen yerleşim yerleri... 52 3.1.10. Projenin Ekonomik Ömrü... 56 3.1.11. Zamanlama Tablosu... 56 3.2. Diğer Hususlar... 56 BÖLÜM IV: MEVCUT ÇEVRESEL ÖZELLİKLER VE DOĞAL KAYNAKLARIN KULLANIMI (Bölgesel ve çalışma alanı baz alınarak mevcut ve planlanan durum verilmelidir)... 57 4.1. Arazi Kullanım Ve Mülkiyet Durumu... 57 a. Tarım ve Hayvancılık... 57 a.1. Sulu ve kuru tarım arazilerinin büyüklüğü... 58 a.2. Ürün desenleri ve bunların yıllık üretim miktarları... 59 a.3. Hayvancılık türleri, adetleri ve beslenme alanları... 63 b. Orman Alanları... 67 i
b.1. Ağaç türleri miktarları ve kapladığı alan büyüklükleri... 68 b.2. Ocak yerinin işlendiği mescere haritası ve yorumu... 68 b.3. Sahanın yangın görüp görmediği... 69 c. Proje yerinin elden çıkarılacak alanın değerlendirilmesi... 69 c.1. Proje sırasında kesilecek ağaçların tür ve sayıları, orman yangınları ve alınacak önlemler,... 69 c.2. Elden çıkarılacak tarım alanlarının büyüklüğü, arazi kullanım kabiliyeti... 69 c.3. Etkilenecek tabii bitki türleri ve ne kadar alanda bu işlerin yapılacağı... 69 c.4. Proje alanında kültür ve tabiat varlıkları durumu... 69 c.5.proje kapsamında yapılacak iş ve işlemler kapsamında etkiler ve alınacak önlemler (Arazi hazırlık, İnşaat, İşletme ve İşletme sonrası)... 69 4.2. Toprak Özellikleri... 70 a. Toprak yapısı ve arazi kullanım kabiliyeti sınıflaması... 70 b. Yamaç stabilitesi... 75 c. Erozyon... 75 d. Proje kapsamında yapılacak iş ve işlemler kapsamında toprağa etkiler ve alınacak önlemler (Arazi hazırlık, İnşaat, İşletme ve İşletme sonrası)... 76 4.3. Jeolojik Özellikleri... 77 a. Bölge jeolojisi... 77 b. Proje Alanı jeolojisi... 87 c. Cevherleşme... 89 d. Depremsellik... 89 e. Proje kapsamında yapılacak iş ve işlemler kapsamında jeolojik etkiler ve alınacak önlemler (Arazi hazırlık, İnşaat, İşletme ve İşletme sonrası)... 90 4.4. Hidrojeolojik Özellikleri... 90 a. Bölge ve proje alanı hidrojeolojik özellikleri... 90 b. Yüzeysel su kaynaklarının hidrojeolojik özellikleri... 90 c. Yeraltı ve Termal su kaynaklarının hidrojeolojik özellikleri (su seviyeleri, miktarları, emniyetli çekim değerleri, kaynakların debileri, mevcut ve planlanan kullanımı)... 92 d. Proje kapsamında yapılacak iş ve işlemler kapsamında hidrojeolojik etkiler ve alınacak önlemler (Arazi hazırlık, İnşaat, İşletme ve İşletme sonrası)... 94 4.5. Hidrolojik Özellikleri... 95 a. Bölge ve proje alanı hidrolojik özellikleri... 95 b. Projenin göl, baraj, gölet, akarsu ve diğer sulak alanlara göre konumu... 96 c. Yüzeysel su kaynaklarının mevcut ve planlanan kullanımı (İçme, kullanma, sulama suyu, su ürünleri istihsali, ulaşım, turizm, elektrik üretimi, diğer kullanımlar)... 96 d. Proje kapsamında yapılacak iş ve işlemler kapsamında hidrolojik etkiler ve alınacak önlemler (Arazi hazırlık, İnşaat, İşletme ve İşletme sonrası)... 101 4.6. Meteorolojik Ve İklimsel Özellikler... 101 a. Bölgesel ve Proje alanı Meteorolojik ve İklimsel Özellikleri... 101 b. Proje kapsamında yapılacak iş ve işlemler sırasında yerel ve bölgesel iklimde oluşabilecek Meteorolojik Ve İklimsel etkiler ve alınacak önlemler (Arazi hazırlık, İnşaat, İşletme ve İşletme sonrası)... 116 4.7. Flora- Fauna... 116 a. Proje alanı ve Proje etki alanı Flora-Fauna... 116 b. Proje kapsamında yapılacak iş ve işlemler kapsamında flora-fauna üzerine etkiler ve alınacak önlemler (Arazi hazırlık, İnşaat, İşletme ve İşletme sonrası)... 122 4.8. Koruma alanları (Ek-V deki duyarlı yöreler listesi kapsamında)... 122 a. Proje alanı ve Proje etki alanı Koruma alanları... 122 b. Proje kapsamında yapılacak iş ve işlemler kapsamında Koruma alanlarına etkiler ve alınacak önlemler (Arazi hazırlık, İnşaat, İşletme ve İşletme sonrası)... 125 4.9. Devletin yetkili organlarının hüküm ve tasarrufu altında bulunan araziler ( askeri yasak bölgeler, kamu kurum ve kuruluşlarına belirli amaçlarla tahsis edilmiş alanlar, 7/16349 sayılı bakanlar kurulu kararı ile sınırlandırılmış alanlar v.b.)... 125 a. Proje alanı ve Proje etki alanı... 125 ii
b. Proje kapsamında yapılacak iş ve işlemler kapsamında etkiler ve alınacak önlemler (Arazi hazırlık, İnşaat, İşletme ve İşletme sonrası)... 125 BÖLÜM V. PROJE KAPSAMINDAKİ FAALİYETLERİN DEĞERLENDİRLMESİ (İlgili yönetmelikler kapsamında ve kümülatif olarak gerekli değerlendirme yapılacaktır)... 126 5.1. Emisyon hesaplamaları (Arazi hazırlık, İnşaat, İşletme ve İşletme sonrası)... 126 5.2. Su kullanım ve bertarafı (Arazi hazırlık, İnşaat, İşletme ve İşletme sonrası olmak üzere temin edileceği kaynaklar, su miktarları, içme ve kullanma suyu ve diğer kullanım amaçlarına göre miktarları, kullanım sonrası oluşacak atıksuların miktarı ve bertarafı)... 134 5.3. Atıklar (Arazi hazırlık, İnşaat, İşletme ve İşletme sonrası olmak üzere atık türleri, miktarları, bertarafı)... 135 5.4. Gürültü kaynakları ve seviyeleri (Akustik rapor)... 139 5.5. Sağlık koruma bandı mesafesi... 145 5.6. Doğaya yeniden kazandırma çalışmaları ve Rehabilitasyon planı... 146 5.7. Risk analizi... 146 a. Proje alanı ve proje etki alanı analizi... 147 b. Proje kapsamında yapılacak iş ve işlemler kapsamında risk durumlarında alınacak önlemler (Arazi hazırlık, İnşaat, İşletme ve İşletme sonrası)... 149 5.8. Diğer Hususlar... 149 BÖLÜM 6: PROJENİN ALTERNATİFLERİ... 150 (Bu bölümde teknoloji, alınacak önlemlerin alternatiflerinin karşılaştırılması yapılacak ve tercih sıralaması belirtilecektir.)... 150 BÖLÜM 7: İZLEME PROGRAMI... 151 7.1. Projenin İnşaatı İçin Önerilen İzleme Programı, projenin İşletilmesi Ve İşletme Sonrası İçin Önerilen İzleme Programı Ve Acil Müdahale Planı... 151 7.2. ÇED Olumlu Belgesinin Verilmesi Durumunda, Yeterlik Tebliğinde Yeterlik Belgesi Alan Kurum/Kuruluşların Yükümlülükleri Başlığının 4. maddesinde yeralan Hususların Gerçekleştirilmasi İle İlgili Program... 162 BÖLÜM 8: HALKIN KATILIMI... 163 (Projeden etkilenmesi muhtemel yöre halkının nasıl ve hangi yöntemlerle bilgilendirildiği, proje ile ilgili açıklamaların ÇED raporuna yansıtılması)... 163 BÖLÜM 9: SONUÇLAR (yapılan tüm açıklamaların özeti, projenin önemli çevresel etkilerinin sıralandığı ve projenin gerçekleşmesi halinde olumsuz çevresel etkilerin önlenmesinde ne ölçüde başarı sağlanabileceğinin belirtildiği genel bir değerlendirme)... 164 EKLER (Raporun Hazırlanmasında Kullanılan Ve Çeşitli Kuruluşlardan Sağlanan Bilgi, Belge Ve Tekniklerden Rapor Metninde Sunulamayanlar)... 169 NOTLAR VE KAYNAKLAR... 170 iii
TABLO VE GRAFİKLER Şekil 1. Ocaktaki Kademeli Çalışma Yöntemi ve Yol Bağlantıları Perspektif Görünümü... 10 Şekil 2. Ocaktaki Kademeli Çalışmanın Yandan Görünüşü... 10 Şekil 3: Kırma-Eleme Tesisinde Üniteleri Gösterir Şema... 11 Tablo-1: Zamana Bağlı Üretim Değerleri... 13 Tablo-2: Yatırım ve Proje Süresi İle İlgili Zamanlama Tablosu... 14 Tablo 3. Ruhsat Sınır Noktalarının Koordinatları... 15 Tablo 4. ÇED Alanı Koordinatları... 15 Tablo 5. İşletme İzni Alanının Sınır Noktalarının Koordinatları... 17 Tablo 6. Kırma-Eleme Tesisinin Koordinatları... 17 Tablo-7. Pasa Döküm Alanı Koordinatları... 17 Tablo 8. Ürün Stok Alanı Koordinatları... 17 Tablo 9. Bitkisel Toprak Depolama Alanı Koordinatları... 18 Tablo 10. Şantiye Alanının Koordinatları... 18 Şekil-4: İş Akım Şeması... 22 Tablo 11: Tesiste Çalışacak Personel Sayısı ve Görev Dağılımı... 23 Tablo 12. Kullanılacak Makine- Ekipman Listesi... 23 Tablo-13. Patlatma Deliği Şarj Yoğunluğu (kg/m)... 24 Tablo-14: Patlatma Bilgileri... 25 Şekil- 5. Delik Dizaynı... 27 Şekil-6. Patlatma Dizaynı... 27 Şekil 7. Delik Delme ve Ateşleme Şekli... 27 Şekil 8. Kırma-Eleme Tesisi Akım Şeması... 29 Tablo-15: Nüfusun Yaş Sınıflarına Göre Dağılımı... 35 Tablo-16: Kent-Kır Ayrımına Göre Hane Yapısı... 35 Tablo-17: Hanehalkı Büyüklüğüne Göre Hanehalkı Sayısı... 36 Tablo-18 : Görülen Bulaşıcı Hastalıklar 2009... 39 Şekil-9: Tel Örgü Dizaynı... 42 Tablo-19: Faaliyetin İstihdam Durumu... 50 Tablo-20: Yıllara göre resmi ve özel okullar öğrenci sayıları... 51 Grafik-1: Öğrenci Sayıları Dağılımı Kaynak : İLSİS (MEİS)... 51 Tablo-21: Personel ve İşçilik Giderleri... 53 Tablo-22: Yakıt, Yağ ve Filtre giderleri... 53 Tablo-23: Alınması Planlanan Makine Gideri... 53 Tablo-24: Patlayıcı Madde Gideleri... 54 Tablo-25: Kırma- Eleme Tesisi Giderleri... 54 Tablo-26: Toplam Üretim Maliyetleri... 55 Tablo-27: Yıllık İşletme Giderleri... 55 Tablo-28: İşlenen Tarım Alanlarının Dağılımı 2011... 57 Tablo-29: Arazi Kullanım Yetenek Sınıflarına Göre Sulanan Tarım Arazileri İle Yetersiz Sulu Tarım Arazilerinin Dağılımı (1/100.000 Ölçekli Trakya Alt Bölgesi Ergene Havzası Revizyon Çevre Düzeni Planı, Plan Açıklama Raporu, 2009)... 59 iv
Tablo-30: İşlenen Tarım Alanlarının Dağılımı... 59 Tablo-31: 2011 Yılı Tarla Bitkileri Üretimleri (ton)... 60 Tablo-32: Yem Bitkileri Üretim Alanları (da)... 61 Tablo-33: Tekirdağ İli Hayvancılığının 1995-2011 Yıllarına Göre Karşılaştırılması... 64 Grafik-2: Büyükbaş ve Küçükbaş hayvan Sayısı, 1999-2011... 65 Tablo-34: Büyükbaş Hayvan Varlığı, 2011... 65 Tablo-35: Bölgedeki Küçükbaş Hayvan Verileri, 2011... 66 Tablo-36: Kanatlı Hayvan Varlığı, 2011... 66 Tablo-37: Deniz Ürünleri Gayri Safi Üretim Değerleri, 2011... 67 Tablo-38: Tekirdağ İlinin Orman Varlığı... 68 Tablo-39: İlçelere Göre Arazi Sınıflarının Dağılımı... 73 Tablo-40: Arazi Sorunları... 74 Tablo-41: Tekirdağ İlinde, Eğim Gruplarına Göre Arazi Dağılımı... 75 Tablo-42:Tekirdağ İlinde Su Erozyonu Dağılımı... 76 Şekil-9: Genelleştirilmiş Stratigrafi Kesiti... 83 Şekil-10: Bazaltlarla ilgili jeolojik kesit... 89 Şekil-11: Tekirdağ İli Deprem Haritası... 90 Tablo-43: Tekirdağ İli Sınırları İçerisindeki Akarsular... 92 Tablo-44: İşletmede Olan Yeraltı Su Kaynakları (YAS) Kooperatifleri... 93 Tablo-45: İnşaat Halinde Olan Yeraltı Su Kaynakları (YAS) Kooperatifleri... 93 Tablo-46: Tekirdağ İli Sulama Göletleri... 99 Tablo-47: Köy Hizmetleri Sulama Alanlarına Ait Bilgiler 2011Toplam... 99 Tablo-48: Devlet Su İşleri Sulama Alanlarına Ait Bilgiler... 100 Tablo 49. Sıcaklık Değerleri Tablosu... 102 Grafik 3: Sıcaklık Değerleri Grafiği... 102 Tablo 50: Basınç Değerleri Tablosu... 103 Grafik 4: Basınç Değerleri Grafiği... 103 Tablo 51: Nem dağılımı tablosu... 103 Grafik 5: Nem Dağılımı Grafiği... 104 Tablo 52: Yağış Dağılımı Tablosu... 104 Grafik 6: Yağış Dağılımı Grafiği... 104 Tablo 53: Buharlaşma Dağılımı Tablosu... 105 Grafik 7: Buharlaşma Dağılımı Grafiği... 105 Tablo 54: Sayılı Günler Dağılımı Tablosu... 105 Grafik 8: Sayılı Günler Dağılımı Grafiği... 106 Grafik 9: Fırtınalı Günler ve Kuvvetli Rüzgarlı Günler Sayısı Ortalaması Dağılımı Grafiği... 106 Tablo 57: Rüzgar Verileri Tablosu... 107 Grafik 11: Ortalama Rüzgar Hızı Grafiği... 107 Grafik 12: Maksimum Rüzgar Hızı Grafiği... 108 Tablo-58. Tekirdağ İli Esme Sayılarına Göre Rüzgar Verileri... 108 Grafik 13. Tekirdağ İli Esme Sayılarına göre yıllık rüzgar gülü diyagramı... 109 Grafik 14: Esme sayıları aylık (Ocak-Haziran) rüzgar gülü grafikleri... 110 Grafik 15: Esme sayıları aylık (Temmuz-Aralık) rüzgar gülü grafikleri... 111 Tablo-60. Tekirdağ İli Yönlerine Göre Rüzgar Hızı Verileri... 112 v
Grafik 17: Yönlerine göre yıllık rüzgar hızı gülü grafiği... 113 Şekil- 12: Grid Kareleme Sistemine... 117 Şekil- 13:Vejetasyon Haritası... 117 Tablo 62: Faaliyet Alanının da İçerisinde Bulunduğu Bölgenin Florası... 118 Tablo-63: Çift Yaşamlılar ve Sürüngenler... 119 Tablo 64. Mamalia (Memeliler)... 119 Tablo 65. Kuşlar... 120 Tablo-66: Toz Emisyonu Kütlesel Debi Hesaplamalarında Kullanılacak Emisyon Faktörleri... 127 Tablo 67: Toz Emisyon Faktörleri ve Emisyon Debileri ( Arazi Hazırlığı Sırasında )... 127 Tablo 68. Toz Emisyon Faktörleri ve Emisyon Debileri (Bazaltın Çıkartılmasında)... 128 Tablo 69: Toz Emisyon Faktörleri ve Emisyon Debileri... 129 Tablo 70. Toz Emisyon Faktörleri ve Emisyon Debileri ( Pasanın Taşınması Sırasında )... 130 Tablo-71. Tekirdağ İli Meteorolojik Elemanlar Tablosu... 131 Tablo-72. Tekirdağ İli Esme Sayılarına Göre Rüzgar Verileri... 131 Grafik-19. Tekirdağ İli Esme Sayılarına Göre Rüzgar Gülü Diyagramı... 132 Tablo-73. Tekirdağ İli Hızlarına Göre Rüzgar Verileri... 132 Grafik-20. Tekirdağ İli Hızlarına Göre Rüzgar Gülü Diyagramı... 133 Tablo 74. Motorinin Özellikleri... 133 Tablo 75. Kullanılacak Araçların Yakıt Harcamaları... 133 Tablo 76. Araçlardan Kaynaklanması Beklenilen Kirletici Değerler... 134 Tablo 77. Kullanılacak Ekipmanlar ve Ses Gücü Düzeyleri... 140 Tablo 78. Mesafelere Göre Gürültü Dağılımı... 140 Grafik 21. İşletme Sırasında Oluşan Gürültünün Mesafeye Göre Dağılım Grafiği (0 250)... 141 Grafik 22. İşletme Sırasında Oluşan Gürültünün Mesafeye Göre Dağılım Grafiği (300 3000)... 141 Tablo 79. Şantiye Alanı İçin Çevresel Gürültü Sınır Değerleri... 142 Grafik 7. Konut Tipi Binalarda Hasar Başlangıcı Sınır Değerleri... 142 Tablo 80. Emniyetli Yer Sarsıntı Düzeyleri... 143 Tablo 81. Maden ve Taş Ocakları ile Benzeri Alanlarda Patlama Nedeniyle Oluşacak Titreşimlerin En Yakın Yapının Dışında Yaratacağı Zemin Titreşimlerinin İzin Verilen En Yüksek Değerleri... 143 Tablo 82. Vibrasyon Hızının Uzaklığa Bağlı Değişimi... 144 Tablo 83. Kütle Hızı Cinsinden Sarsıntıların Neden Olabileceği Hasarlar... 144 Tablo 84. Parçacık Hızlarının Yerleşim Bölgelerindeki Yapılara Etkisinin, Yapıların Temeline Göre Sınıflandırılması... 145 Tablo-85: Risk Hesaplama Tablosu... 147 Şekil 14. Acil Müdahale Planı... 155 Şekil 15. İsveç Patlatma Araştırma Merkezinin Deneylerine Göre Özgül Şarj a Bağlı En Uzak Fırlatma Mesafesi... 156 vi
BÖLÜM 1 : PROJENİN TANIMI VE AMACI 1.1 Tanımı, Hizmet Amaçları, Önem ve Gerekliliği, Projenin zamanlama Tablosu Tanımı: Faaliyet, Tekirdağ İli, Muratlı İlçesi, Balabanlı Köyü sınırlarında F 19 d1 no lu paftada bulunan ve 03.05.2011 tarihinde, İR 200803370 no ile T.C. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Maden İşleri Genel Müdürlüğü nden alınan II. Grup İşletme Ruhsatlı 81 hektarlık sahanın yaklaşık 30,93 hektarlık kısmında Çalışkan Mad. Nak. Yapı Elemanları San. Ve Tic. Ltd. Şti. tarafından gerçekleştirilecek olan Bazalt Ocağı ve Kırma-Eleme Tesisi işletmeciliğidir. ÇED talep edilen alanın 12.22 ha lık kısmı şahış arazisi olup, tapuda 1726, 1727, 1728 parsellere kayıtlı olup, mülkiyet sahiplerinin ruhsat sahibine ruhsat hukuku boyunca muvafakat ettiğine dair belge Ek-2 de sunulmuştur. Projeye konu 200803370 No lu ruhsatlı saha içerisinde belirlenen 30,93 hektarlık alanda bazalt ocagı ve kırma eleme tesisi isletmesi ile ilgili olarak, Tekirdağ İl Çevre ve Şehircilik Müdürlügü ne başvuru yapılmış ve ÇED Gereklidir kararı ile iade edilmiş ve bahse konu faaliyet ile ilgili olarak 17.07.2008 tarih ve 26939 sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren ÇED Yönetmeliği hükümlerince ÇED süreci başlatılmıştır. ÇED Gerekli Degildir Kararı için yapılan başvuruda yönetmelik gereği 25 ha altı için başvuru yapılmış olup, ÇED Gereklidir kararı ile çalışma alanı ve üretim miktarında da artış yapılması planlanmış ve bu proje, 17.07.2008 tarih ve 26939 sayılı ÇED Yönetmeligi Madde 10 geregi yapılan, Kapsam ve Özel Format Belirleme Toplantısı nda Komisyon tarafından belirlenen Özel Formata göre hazırlanmıştır. Ocak işletme faaliyetleri bilindiği gibi açık ve kapalı işletme yöntemlerinden biri seçilerek ya da her ikisi ile birlikte yapılmaktadır. Herhangi bir işletmede yöntem seçimi ve/veya değişimi, topografya, maden yatağının jeolojik durumu, pazar durumu, faaliyet sahibinin finansal kaynakları gibi etkenler değerlendirilerek ekonomik olanın tespit edilmesi suretiyle yapılmaktadır. Tesiste açık ocak işletme yöntemi ile işletilen ocaktan delme ve patlatma ile elde edilecek olan bazalt, faaliyet alanı içerisinde kırma-eleme işlemlerine tabi tutulduktan sonra tesisin hemen yanında yer alan Stok Alanı nda stoklanacak ve stoklanan bazalt kamyonlarla satışa sevk edilecektir. Söz konusu bazalt ocağında; yukarıda belirtilen koşullar (örtü tabakasının kalınlığı, kaya formasyonlarının sertliği, basma dayanımı, kazılabilirlik parametreleri, topografya, cevherleşmenin olduğu damarın eğimi, yapısı ve kalınlığı, ilk yatırım sermayesi ve birim üretim maliyetleri) dikkate alınarak üretim yöntemi belirlenmiş ve faaliyetin açık işletme yöntemiyle gerçekleştirilmesi planlanmıştır. Açık işletme tekniği, üretimde planlanan bazalt cevherinin varsa üzerinde bulunan örtü tabakasının alınarak ve uygun şev açısı (heyelan ve tehlikeli kaya düşmelerinin önlenebilmesi amacıyla) verilerek basamak basamak üretimin gerçekleştirilmesi tekniğidir. Açık işletme yönteminde basamaklar oluşturularak ilerleme sağlanmaktadır. Basamak genişliği kullanılacak olan iş makinelerinin manevra kabiliyetlerine göre projelendirilmiştir. Açık işletmelerde kullanılacak olan iş makineleri ile kamyonların geri ve ileri manevra yapabileceği ve dönüşlerde rahat ve emniyetli bir şekilde hareket edebileceği 7
bir basamak genişliği yeterli olmaktadır. Bu genişlik uygulamada 14 18 m arasında değişmektedir. Basamak yüksekliği ise kullanılacak olan iş makinesinin bom yüksekliği ile orantılı olarak projelendirilmektedir. Projede bu yükseklik maksimum 10 m olarak planlanmıştır. Kullanılacak olan makine ekskavatör ise basamak yüksekliği bom uzunluğu kadar, paletli veya lastikli yükleyici ise maksimum kova yüksekliğinin 1.5 katı kadar basamak yüksekliği düşünülür. Saha geneli göz önünde bulundurularak ve yapılan ölçümler sonucunda ortalama kalınlık 48 metre olarak saptanmıştır. İşletmede basamak yüksekliği 10 metre olarak alınmıştır. Ocak sahasında cevherleşmenin ortalama toplam kalınlığı 50 m olarak değerlendirilmiş olup, muhtemelen beş kademede cevher alınacaktır. Cevher kalınlığının ortalama kalınlığın üzerine çıktığı durumlarda ise en fazla altı kademeli olarak üretim yapılacağından basamaklandırmayla ilgili önemli bir sorun yoktur. Basamak yüksekliği 10 m, genişliği 14-18 m, basamak şev açısı ortalama 60 0, genel şev açısı 45 0 olarak düşünülmektedir. İşletmede bazalt cevherinin kalınlığı ortalama 50 m olması dolayısıyla üretimin buna bağlı olarak 5 basamak halinde çalışılarak gerçekleştirilmesi planlanmaktadır. Tesisin işletmeye açılması ile birlikte bazalt cevherini ana kayaçtan ayırmak için iş makinelerinden yararlanılacaktır. Ancak iş makinelerinin sökemeyeceği sertlikte birimlere rastlanıldığında gevşetme patlatması yapılacaktır. Ocakta yıllık 700 000 ton bazalt üretimi yapılması planlanmaktadır. Faaliyet alanında cevher yan kayaçlarının durumuna bağlı olarak bazı bölümlerde patlatma yapılmasına ihtiyaç duyulmadan ekskavatör ile de üretim yapılacağı düşünülmektedir. Fakat proje kapsamında en kötü koşulların değerlendirilmesi nedeniyle bazalt çıkartılırken üretimin tamamen delme-patlatma ile olacağı düşünülerek hesaplamalar yapılmıştır. Faaliyet alanında yapılacak delme-patlatma işlemi Wagon-Drill ile deliklerin delinmesi ANFO nun hazırlanması, sıkılanması ve patlatılması sırasıyla yapılacaktır. Delikler şeşbeş düzende, yan yana, 75 derecelik eğimle ve 89 mm. genişlikte delinecektir. Gecikmeli numaralı elektrikli tavikli bakır kapsüllerle ateşleme yapılacaktır. Daha sonra deliklere ANFO tatbik edilecek ve delikler sıkılanacaktır. Patlatmanın yaratacağı ses ve sarsıntı etkisini en aza indirmek için patlatması yapılacak deliklerden 1 tanesine 0 numaralı kapsül diğerine ise ml-sn gecikmeli numaralı kapsüllerden kullanılacaktır. Bu şekilde yapılan patlatma ile deliklerin aynı anda patlaması önlenecektir. Patlatmada milisaniye gecikmeli kapsüller kullanılacaktır. Patlatma sonrası tüm deliklerin patlayıp patlamadığı kontrol edilecek ve patlamayan delik varsa temizlenecek veya düzenek kontrol edilerek aksaklık giderilip tekrar patlatılacaktır. Patlatma ile gevşeyen bazalt cevheri, ekskavatör ile çıkarılıp yükleyicilerle kamyonlara yüklenip, çalışma alanı içerisinde kurulması planlanan kırma eleme tesisinde boyutlandırıldıktan sonra satışa sunulacaktır. Patlatma çalışmalarının yapılabilmesi için gerekli olan patlayıcı madde ruhsatı üretim çalışmalarına başlanmadan önce alınacak ve patlamalar ehliyetli kişilerce ve gerekli emniyet tedbirleri alındıktan sonra yapılacaktır. Faaliyet alanında patlayıcı madde olarak ANFO ismiyle adlandırılan Amonyum Nitrat ve Motorin karışımından oluşan madde 8
kullanılacaktır. Bu patlayıcı jelatinit tipi dinamit ve milisaniye gecikmeli kapsüller yardımıyla patlatılacaktır. ANFO Amonyum Nitrat ve motorin karışımı bir patlayıcıdır. Bünyesinde % 96 amonyum nitrat ve % 4 motorin bulunur. Bu karışımın her ortamda yapılabilmesi, ucuz olması ANFO nun tercih edilmesinin sebebidir. Karışımda homojenliğin sağlanması amacı ile bir miktar karışıma talaş eklenir. Kullanılacak olan ANFO ister patlatmadan hemen önce istenirse daha önce hazırlanarak rutubet geçirmeyen özel kaplarda muhafaza edilebilir. Milisaniye gecikmeli kapsüle verilen elektrik akımı ile patlatılan ANFO patlama sırasında doğal hacminin yaklaşık 1500 katı bir hacme ulaşır ve patlatma gerçekleşir. Patlatmanın verimli olması için deliklerin sıkılanması bu sebepten dolayı çok önemlidir. Açık işletmede şev duyarlılığının sağlanması oldukça önemlidir. Faaliyet sona erdikten sonra topoğrafyaya uygun bir biçimde düzenlemeler yapılacaktır. Faaliyet süresince genel şev açısının 45º olması planlanmaktadır. Üretimin gerçekleştirileceği ocak alanında, bazalt cevheri üzerinde ortalama 0,3 m kalınlığında bitkisel toprak bulunmakta olup, çalışmalara başlamadan önce sıyırma işlemi yapılacaktır, bitkisel toprak sıyrılırken taşlı kısımların sıyrılmamasına dikkat edilecektir. Bu alanlarda üretim faaliyetlerine başlanacağı zaman, üretim öncesi hafriyat işlemleri yapılacaktır. Hafriyatı yapılacak tabakanın gevşek oluşu nedeniyle, hafriyat işlemleri iş makineleri ile yapılacak olup; patlayıcı madde kullanılmayacaktır. Gereken kısımlarda üst örtü tabakasının hafriyatı sonucu oluşan elde edilen toprak tabakası üretim alanı içerisinde üretimi ve ocak giriş-çıkışını engellemeyecek şekilde uygun bir alanda düzenli bir şekilde muhafaza edilecektir. Saha üzerinde çevre koşulları ile ana kayadan kopan parçalar mevcuttur. Bu parçaların, daha sonra üretimi sona eren alanların düzenlenmesi ve rekreasyon işlemlerinde kullanılması planlanmaktadır. Proje kapsamında bazalt ocağından yılda 700 000 ton/yıl bazalt çıkarılması planlanmış olup, üretimin %10 oranındaki kısmının pasa olacağı varsayılmıştır. Pasanın tamamı pasa alanına taşınacak, daha sonra bu pasa üretimin tamamlandığı alanlarda üste serilecek ve üretimle birlikte doğaya yeniden kazandırması da bitmiş olacaktır. Ocaktan çıkarılan bazalt, değişik boyutlarda kırma-eleme tesisinde boyutlandırılarak piyasaya sunulacaktır. Kırma Eleme Tesisinin kurulması ile işletme ve işletme sonrası aşamasında birçok yan sektörlerin de doğrudan ve/veya dolaylı olarak mal ve hizmetlerden faydalanması sağlanmış olacaktır. Proje alanında faaliyete başlanılmadan; öncelikle çalışma yapılacak ocak alanının sınırları poligon taşlarıyla belirlenecektir. Bazalt üzerinde örtü tabakası bulunduğundan çalışmalara başlamadan önce sıyırma işlemi yapılacak ve sonra üretime geçilecektir. Şekil 1. ve Şekil 2. de proje alanında oluşturulacak basamak yapısı şematik olarak verilmiştir. 9
Şekil 1. Ocaktaki Kademeli Çalışma Yöntemi ve Yol Bağlantıları Perspektif Görünümü Şekil 2. Ocaktaki Kademeli Çalışmanın Yandan Görünüşü Kırma-Eleme Tesisi Proje kapsamında kurulması planlanan kırma-eleme tesisinin 298 ton/saat kapasiteli olması planlanmakta olup ocaktan gelen bazaltın boyutlandırılması planlanmaktadır. Ocaktan kamyonlara yüklenen bazalt, kırma-eleme tesisine getirilerek bunkere aktarılır. Proje kapsamında kırma işlemi kontrollü olarak gerçekleştirilecektir. Çevre ve Şehircilik Bakanlığının 08.07.2009 tarih ve 5102-40174 sayılı ÇED Uygulamaları yazısında belirtilen Tesisteki toz kaynağı olan her bir ünitenin (bunker, kırıcılar, elekler, bantlar) kapalı ortam içerisine alınacak ve kapalı ortam içerisine alınan ünitelere toz indirgeme sistemi (torbalı filtre) kurulacak hususlara ve bakanlık yazısı ekinde 10
yer alan örnek şekle uyulacaktır. Tesis kapalı ortam içerisinde çalışacağından yıkama işlemi yapılmayacak ve yıkama amaçlı su ihtiyacı olmayacaktır Toz indirgeme sisteminde, kullanılacak torbalı filtrenin çalışma prensibi; basınç veya vakumdaki tozlu hava veya gaz, filtre gövdesinin altından sisteme girmesi ve hava (gaz) hareketi ile filtre torbalarının istikametinde taşıdığı toz partiküllerini torbanın dış yüzeyine bırakması, torba kafesinin iç bölümüne geçen temiz havanın venturi bölümünü geçerek filtre ünitesi temiz bölmesine erişmesi prensibine dayanmakta olup, hava buradan egzoz sistemi sayesinde üniteyi terk etmektedir. Proje kapsamında kırma-eleme tesisinde üniteleri gösterir şema Şekil 3 de verilmiştir. Proje kapsamında 115 m 3 /saat kapasiteli 110 luk bir adet Kırma-Eleme tesisi kullanılacaktır ve kırma işlemi kontrollü olarak gerçekleştirilecektir. Kırma işleminden geçen bazalt, bant konveyör vasıtasıyla eleklere gelerek burada eleme işlemine tabi tutulduktan sonra boyutlarına göre stoklanacaktır. İşletmede kurulması planlanan kırma eleme tesisinden gelen bazaltın 80mm - 35mm boyutlarına getirilmesi planlanmaktadır. Üretimi yapılan farklı ebatlardaki madenler ilk olarak 110 lük kırıcı (Çeneli kırıcı) ve 35 lik kırıcı (Sekonder kırıcı) ile kırılarak 35-80 mm ebatlarındaki bazalt cevherinin oluşturulması sağlanacaktır. Elek üstü bazalt tekrar kırıcıya beslenecek ve istenilen boyutlara gelmesi için yeniden kırma eleme işlemlerinden geçirilecektir. Elek altı bazalt ise boyutlarına göre 3 farklı şekilde sınıflandırılacaktır. Şekil 3: Kırma-Eleme Tesisinde Üniteleri Gösterir Şema 11
81 hektarlık proje alanının (ruhsat sahası) toplam 30,93 hektarlık kısmında bazalt ocağı ve kırma-eleme tesisi işletmeciliği gerçekleştirilecektir. Proje Alanı içerisinde ocak, tesis, santiye ve stok alanlarının yerleşimini gösterir 1/10.000 ölçekli Vaziyet Planı ekler bölümünde sunulmustur (Bkz. EK 4). Üretim çalışmaları sırasında yaklasık olarak % 20 lik üretim kaybı ile pasa malzeme çıkmaktadır. Söz konusu pasa malzeme piyasadan gelen talep doğrultusunda satışa sunulmakta olup, satılmayan kısım pasa döküm alanında depolanacaktır. Pasa Döküm Alanı ekler bölümünde sunulan Vaziyet Planı nda gösterilmistir (Bkz. EK-4). Delme-patlatma cevherin küçük boyutlarda üretimini sağlayacağı için kırma ve parçalama amaçlı olacaktır. Dolayısıyla aşırı dozda dinamit patlatılma işlemi gerçekleştirilmeyecektir. Yıllık üretim miktarı 700 000 ton olarak planlanmıştır. Üretim süresi 10 ay 25 gün ve 8 saat olacaktır. Buna göre saatte 350 ton üretim yapılacak olup, bunun 298 tonluk kısmı kırma-eleme tesisinde boyutlandırılacaktır. Hizmet amaçları, Önem ve Gerekliliği Sahada yapılan çalışmalar sonucu ekonomik olarak işletilebilir sipilitik bazalt varlığı tespit edilmiştir. Projenin gerekçesi, konu olan sahada spilitik bazaltın ekonomik olarak üretilebilirliğidir. Ülkemizde ve Avrupa da günümüz şartlarında artan inşaat sektöründeki faaliyetler ve karayolu ile demiryolu yapımında artan bazalt taleplerinin karşılanabilmesi bakımından bu proje kapsamında söz konusu bazaltın üretilebilirliği; -İl ve ilçe ekonomisine katkısı -Ülke ekonomisine katkısı, -Yeni istihdam durumu yaratması vb. Nedenlerle ile önem taşımaktadır. Özellikle Trakya Bölgesinde Muratlı, Çorlu, Beşiktepe ve Karatepe dolaylarında rezervlenen bazaltın, artık tükenme noktasına gelmesi, istenilen miktarda rezervin bulunamamasından dolayı bölgeye getirilecek hizmetlerde aksama yaşanmaya başlamıştır. Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından yapılacak olan Malkara-Keşan ve Malkara-Tekirdağ Karayolu çalışmaları bu sebeple henüz başlayamamış ve Türkiye nin Avrupa ya açılmasına olanak sağlayacak olan TCDD Sirkeci-Edirne-Avrupa Hızlı Tren Projesi üçüncü kez ihale edilmiş fakat yeterli bazalt rezervinin bulunmaması sebebiyle iptal edilmiştir. Doğal malzemenin bulundukları yerde çıkartılması zorunluluğunun olması ve Karayolları, TCDD ve Belediye nin ihtiyaçlarından dolayı hammaddelerin bu bölgeden çıkarılması zorunlu hale gelmiştir. Özel inşaat ve altyapı firmalarının yanı sıra kamu kurum ve kuruluşlarının da böyle bir sıkıntı yaşamalarından dolayı ilgili Bakanlık tarafından bölgede bulunan ocakların işletmeye açılması için Kamu Yararı Kararı verilmiştir. Kapasitesi: Faaliyet alanında ocaktan 700 000 ton bazaltın çıkarılması planlanmakta olup, çıkarılan bazaltın % 85 inin 298 ton/saatlik kırma-eleme tesisinde boyutlandırılması planlanmaktadır. Tesisin tam kapasiteyle çalıştırılması düşünülmemekte olup, proje kapsamında çevresel açıdan en kötü koşullar düşünülerek hesaplamalar yapılmıştır. 12
Talep edilen Bazalt Alanı :309 300 m 2 Ortalama Bazalt kalınlığı :15 m Bazaltın yoğunluğu :2,6 ton/m³ Görünür rezerv miktarı = 309 300 m 2 x 15 m x 2,6 ton/m 3 = 12 062 700 ton Sahada yıllık üretim miktarı 700 000 ton/yıl olarak planlanmaktadır. Buna göre; Projenin ekonomik ömrü = Toplam Görünür Rezerv / Yıllık Üretim = 12 062 700 ton / 700 000 ton/yıl = 17,2 yıl dır. Mevsimsel koşullara bağlı olarak ocakta yılda 10 ay, ayda 25 gün, günde 8 saat çalışılması planlanmaktadır. Yıllık üretim miktarı 700 000 ton olarak planlanmaktadır. Buna göre; Yıllık üretim miktarı = 700 000 ton/yıl Aylık üretim miktarı = 700 000 ton/yıl / 10 ay/yıl = 70 000 ton/ay Günlük üretim miktarı = 70 000 ton /ay / 25 gün/ay = 2 800 ton/gün Saatlik üretim miktarı = 2 800 ton/gün / 8 saat/gün = 350 ton/saat m 3 cinsinden kapasite; Yıllık üretim miktarı = 700 000 ton/yıl / 2,6 ton/ m 3 269 231 m 3 /yıl Aylık üretim miktarı = 70 000 ton/ay / 2,6 ton/ m 3 26 923 m 3 /ay Günlük üretim miktarı = 2 800 ton/gün / 2,6 ton/ m 3 1 077 m 3 /gün Saatlik üretim miktarı = 350 ton/saat / 2,6 ton/ m 3 135 m 3 /saat Söz konusu yatırımın, bir taraftan iç piyasaya girdi oluşturması, diğer taraftan ise çevresel etkilerinin kontrol edilebilir bir tesis olması sebebiyle olumlu bir işletme olacağı düşünülmektedir. Kırma - Eleme tesisinde kırılacak bazalt miktarı ise üretilen bazaltın yaklaşık %85 i kadar olacaktır. Buna göre; Yıllık üretim miktarı = 595 000 ton/yıl / 2,6 ton/ m 3 228 846 m 3 /yıl Aylık üretim miktarı = 59 500 ton/ay / 2,6 ton/ m 3 22 885 m 3 /ay Günlük üretim miktarı = 2 380 ton/gün / 2,6 ton/ m 3 915 m 3 /gün Saatlik üretim miktarı = 298 ton/saat / 2,6 ton/ m 3 115 m 3 /saat Zamana bağlı üretim değerleri Tablo 1 de verilmektedir. Tablo-1: Zamana Bağlı Üretim Değerleri Üretim süresi Üretim miktarı (ton) (ocak) Üretim miktarı (m 3 ) (ocak) Üretim miktarı (ton) (kırma- eleme) Yıl 700 000 269 231 595 000 228 846 Ay (10 ay) 70 000 26 923 59 500 22 885 Gün (25 gün) 2 800 1 077 2 380 915 Saat (8 saat) 350 135 298 115 Üretim miktarı (m 3 ) (kırma- eleme) 13
Yatırım ve Proje Süresi İle İlgili Zamanlama Tablosu Söz konusu sahada yatırıma İşletme Ruhsat ve izinlerinin alınmasını müteakip başlanacaktır. Tablo-2: Yatırım ve Proje Süresi İle İlgili Zamanlama Tablosu 2013 2014 YAPILACAK 2 3 4 5 6 7-12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 İŞ/İŞLEMLER ÇED Başvuru Dosyasının Hazırlanıp Bakanlığa Sunulması Halkın katılımı ve kapsam ve özel format belirleme top. yapılması ÇED süresince arazi etütlerinin ve gerekli izinlerin alınması ÇED Raporunun Bakanlığa sunulması 1. İDK Toplantısı ve ÇED süreci sonu (öngörülen) Gerekli izinlerin alınması Makine-techizatın kiralanması Üretime geçiş Ruhsat sahasının bulunduğu alan tarla vasıflı şahıs arazilerinden oluşmakta olup mülkiyet sahiplerinin ruhsat sahibine ruhsat hukuku boyunca muvafakat ettiğine dair belge Ek-2 de sunulmuştur. 14
BÖLÜM II: PROJE ALANI VE ETKİ ALANINA AİT MEVCUT DURUMUN BELİRLENMESİ VE ÖZELLİKLERİ ( Proje yeri ve etki alanının mevcut durumu ve planlanan durumu ile ilgili olarak çevresel özelliklerin belirtilmesi ) 2.1. Proje İçin Seçilen Yerin Konumu Saha sınırlarına en yakın yerleşim birimi olan Balabanlı Köyü ne mesafe 750 m olmaktadır. Bunun dışında ÇED talep edilen alana, Balabanlı-Muratlı asfaltına bağlanan 2 km lik yol ile ulaşılabilmektedir. Ruhsat alan Muratlı ya 12 km, Çorlu merkezine 19 km ve Tekirdağ a 33 km uzaklıkta bulunmaktadır. Satışa uygun hale getirilen bazalt için nakliye güzergahı ise, Kırkkepekli, Kırkgöz ve Esenler Köylerini takiben Ulaş Karayolu na ulaşılacak şekildedir. Faaliyet alanını gösteren resimler Ek-10 da yer almaktadır. 2.1.1. Proje Yer Seçimi (İlgili Valilik Veya Belediye Tarafından Doğruluğu Onanmış Olan yerin, Onanlı Çevre Düzeni Planı veya İmar Planı sınırlarıiçinde ise bu alan üzerinde, değil ise mevcut arazi kullanım haritası üzerinde koordinatları ile birlikte gösterimi, projenin kapladığı alan ve koordinatları) Sahada arama faaliyetleri döneminde yapılan prospeksiyon (arama) çalışmaları ve gözlemsel etütler neticesinde işletmeye uygun bazalt rezervi tespit edilmiştir. Planlanan faaliyetin koordinatları aşağıdaki tablolarda verilmiştir. Tablo 3. Ruhsat Sınır Noktalarının Koordinatları NOKTA NO SAĞA (X) SOLA (Y) ENLEM BOYLAM 1 549000 4553000 41,1251972 27,5831606 2 549200 4553700 41,1314904 27,5855991 3 550800 4553200 41,1268882 27,6046191 4 551000 4553000 41,1250741 27,6069850 Alan: 81 hektar Tablo 4. ÇED Alanı Koordinatları NOKTA NO SAĞA (X) SOLA (Y) ENLEM BOYLAM 1 549141 4553463 41,1293592 27,5848772 2 549519 4553383 41,1286156 27,5893739 3 549801 4553269 41,1275715 27,5927241 4 549913 4553172 41,1266909 27,5940504 5 549913 4553000 41,1251416 27,5940364 6 549782 4553000 41,1251497 27,5924759 7 549477 4553000 41,1251683 27,5888427 8 549000 4553000 41,1251972 27,5831606 Alan: 30,93 hektar 22.08.2011 tarihinde onaylanan 1/25.000 ölçekli Tekirdağ il çevre düzeni planının 3.3.2.8. madencilik faaliyetleri başlıklı plan notunda aşağıdaki maddeler bulunmakta olup, plan notunda bulunan hükümlere uyulacaktır. a) Madencilik faaliyet alanlarında ÇED Yönetmeliği ve diğer ilgili mevzuat hükümlerine uyulacaktır. 15
b) Madenciliğe ilişkin faaliyet sahiplerince, tesislerin başka bir amaçla kullanılmayacağına dair ilgili idareye yazılı taahhütte bulunulması zorunludur. c) Madencilik faaliyetlerinde Maden Kanunu, Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu, Orman Kanunu ve ilgili diğer kanunlar ile bunların uygulanmasına dair yönetmelik hükümlerine uyulacaktır. d) Maden ruhsat sahasında ihtiyaç duyulan geçici tesisler, Maden İşleri Genel Müdürlüğü nden izin ve geçici tesis olduğuna dair belge alınmak kaydı ile yapılabilir. Geçici tesislerin kullanımı maden ruhsatının veya maden rezervinin işletme süresi ile sınırlıdır. Bu tesisler, kullanım süresinin bitmesi durumunda kaldırılır. e) Birinci sınıf gayrisıhhî müesseseler kapsamına giren maden üretim faaliyetleri ve bu faaliyetlere dayalı olarak üretim yapılan tesislerin etrafında, İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik uyarınca sağlık koruma bandı bırakılması zorunludur. Sağlık koruma bandı mülkiyet sınırları dışında belirlenemez ve bu alan içinde yapılaşmaya izin verilmez. ÇED raporu düzenlenmesi gereken tesislerde, ÇED raporunda belirlenen mesafeler esas alınır. f) Maden ruhsat süresinin veya maden rezervinin bitmesi halinde işletme sahasının çevre ile uyumlu hale getirilmesini içeren projenin ilgili idareye sunulması ve projenin gerçekleştirileceğine dair yazılı taahhütte bulunulması zorunludur. g) İçme ve kullanma suyu kaynaklarının mutlak ve kısa mesafeli koruma kuşaklarında madencilik faaliyetlerine izin verilmez. Orta mesafelerde ise madencilik faaliyetleri için ilgili yönetmeliklerin hükümleri esas alınır. h) Su kaynaklarının uzun mesafeli koruma kuşaklarında yapılacak madencilik faaliyetlerinde içme suyunun kirletilmemesi için gerekli önlemlerin alınması ve uygulanacak yaptırımlar ilgili kurumların yetkisindedir. Hükümleri bulunmaktadır. Çevre düzeni planının ilgili hükümlerine uyulacak, 3194 sayılı İmar Kanunu açısından kalıcı bir yapı yapılması halinde İl Özel İdaresinden yapı ruhsatı alınacaktır. Ruhsat sahasının bulunduğu alan tarla vasıflı şahıs arazilerinden oluşmakta olup, mülkiyet sahiplerinin ruhsat sahibine ruhsat hukuku boyunca muvafakat ettiğine dair belge Ek-2 de sunulmuştur. Konu ile ilgili Tekirdağ İl Özel İdaresinden 14.09.2012 tarih ve 8411 sayılı görüş yazısı ekte (Bkz. Ek-12) verilmiş olup, yukarıda belirtilen hükümlere uyulması gerektiği bildirilmiştir. 2.1.2. Proje Kapsamındaki Ünitelerin Konumu İşletme izni alanın koordinatları Tablo-5 te, kırma-eleme tesisi koordinatları Tablo-6 da, ürün stok alanının koordinatları Tablo-7 de ve bitkisel toprak depolama alanının koordinatları Tablo-6 da verilmiştir. 2.1.2.1. Ocak Bazalt cevherleşmesi saha yüzeyinde olması nedeniyle açık ocak işletmeciliği üretim yöntemi olarak belirlenmiştir. Ocak ağzı alt kottan açılacak olup üst kota doğru düzgün bir eğim ve basamaklı çalışma yapılacaktır. Bazalt ocağında 5 basamak açılması planlanmakta, basamak genişlikleri 14-18 metre, basamak uzunluğu 10 metre, basamak yükseklileri yaklaşık 5 metre, basamakların şev açısı ise 60 derece olarak yapılması planlanmıştır. 16
Tablo 5. İşletme İzni Alanının Sınır Noktalarının Koordinatları NOKTA NO SAĞA (X) SOLA (Y) ENLEM BOYLAM 1 549300 4553000 41,1251791 27,5867342 2 549500 4553300 41,1278691 27,5891409 3 549700 4553300 41,1278569 27,5915234 4 549700 4553000 41,1251547 27,5914991 Alan: 9 hektar 2.1.2.2. Kırma- Eleme Tesisi Proje kapsamında 298 ton/saat kapasiteli 110 luk bir adet Kırma-Eleme tesisi kullanılacaktır ve kırma işlemi kontrollü olarak gerçekleştirilecektir. Kırma işleminden geçen bazalt, bant konveyör vasıtasıyla eleklere gelerek burada eleme işlemine tabi tutulduktan sonra boyutlarına göre stoklanacaktır. İşletmede kurulması planlanan kırma eleme tesisinden gelen bazaltın 80mm - 35mm boyutlarına getirilmesi planlanmaktadır. Üretimi yapılan farklı ebatlardaki madenler ilk olarak 110 lük kırıcı (Çeneli kırıcı) ve 35 lik kırıcı (Sekonder kırıcı) ile kırılarak 35-80 mm ebatlarındaki bazalt cevherinin oluşturulması sağlanacaktır. Elek üstü bazalt tekrar kırıcıya beslenecek ve istenilen boyutlara gelmesi için yeniden kırma eleme işlemlerinden geçirilecektir. Elek altı bazalt ise boyutlarına göre 3 farklı şekilde sınıflandırılacaktır. Tablo 6. Kırma-Eleme Tesisinin Koordinatları NOKTA NO SAĞA (X) SOLA (Y) ENLEM BOYLAM 1 549590 4553245 41,1273682 27,5902086 2 549650 4553250 41,1274096 27,5909237 3 549658 4553165 41,1266435 27,5910122 4 549596 4553160 41,1266022 27,5902732 Alan: 5 200 m 2 2.1.2.3. Stok Alanı Ocak sahasından çıkarılacak bazalt kırma işlemine tabi tutularak boyutlandırıldıktan sonra aşağıda koordinatları verilen stok sahasında depolanacak ve buradan satışa sunulacaktır. Tablo-7. Pasa Döküm Alanı Koordinatları NOKTA NO SAĞA (X) SOLA (Y) ENLEM BOYLAM 1 549580 4553075 41,1258376 27,5900757 2 549605 4553125 41,1262864 27,5903776 3 549685 4553085 41,1259212 27,5913273 4 549660 4553035 41,1254724 27,5910255 Alan: 5 000 m 2 Tablo 8. Ürün Stok Alanı Koordinatları NOKTA NO SAĞA (X) SOLA (Y) ENLEM BOYLAM 1 549680 4553235 41,1272727 27,5912799 Alan: 1,18 ha 2 549780 4553243 41,1273386 27,5924718 3 549796 4553122 41,1262477 27,5926526 4 549705 4553112 41,1261632 27,5915678 17
2.1.2.4. Bitkisel Toprak Depo Alanı Söz konusu faaliyet yer üstü işletmeciliği yöntemi ile gerçekleştirilecektir. Bazalt üretimine başlanmadan önce 0,3 m kalınlıktaki örtü tabakası sıyrıldıktan sonra çalışmalara başlanacaktır. Oluşacak bu bazalt faaliyet alanı içerisinde aşağıda korrdinatları verilen alanda arazi düzenlemelerinde kullanılmak üzere bitkisel toprak ve pasa depo alanında depolanacaktır. Tablo 9. Bitkisel Toprak Depolama Alanı Koordinatları NOKTA NO SAĞA (X) SOLA (Y) ENLEM BOYLAM 1 549760 4553045 41,1255564 27,5922175 2 549815 4553045 41,1255530 27,5928727 3 549815 4553005 41,1251927 27,5928694 4 549760 4553005 41,1251961 27,5922143 Alan: 2 200 m 2 2.1.2.5. Şantiye/İdari Bina Faaliyet alanı içerisinde hiçbir tesis kurulmayacak olup idari bina ve personelin ihtiyaçlarını karşılamak için prefabrik idari bina ve şantiye binası yapılacaktır. Dolayısıyla faaliyet alanında inşaat söz konusu olmayacaktır. Tablo 10. Şantiye Alanının Koordinatları NOKTA NO SAĞA Y YUKARI X ENLEM BOYLAM 1 549559 4553303 41,1278926 27,5898439 2 549600 4553334 41,1281693 27,5903349 3 549615 4553313 41,1279792 27,5905119 4 549575 4553290 41,1277745 27,5900335 Alan: 1 120 m 2 Ruhsat sahasının bulunduğu alan tarla vasıflı şahis arazilerinden oluşmakta olup mülkiyet sahiplerinin ruhsat sahibine ruhsat hukuku boyunca muvafakat ettiğine dair belge Ek-2 de sunulmuştur. 2.1.2.6. Nakliye Güzergahı Sahaya ve talep edilen işletme izin alanına kadar yol sorunu bulunmamaktadır. Nakliye güzergahı, Kırkkepekli, Kırkgöz ve Esenler Köylerini takiben Ulaş Karayolu na ulaşılacak şekildedir. 2.1.2.7. Diğer Proje kapsamında belirtilecek başka bir husus yoktur. 2.2. Projenin Etki Alanının Belirlenmesi ve Etki Alanındaki Mevcut Durum Faaliyet yeri Tekirdağ İli, Muratlı İlçesi, Balabanlı Köyü sınırlarında F 19 d1 no lu paftada bulunan 81 hektarlık sahanın yaklaşık 30,93 hektarlık kısmında bulunmaktadır. 18
Saha sınırlarına en yakın yerleşim birimi olan Balabanlı Köyü ne mesafe 750 m olmaktadır. Bunun dışında ÇED talep edilen alana, Balabanlı-Muratlı asfaltına bağlanan 2 km lik yol ile ulaşılabilmektedir. Üretim çalışmaları başladığında mevcut yolun rehabilite çalışmaları yapılacaktır. Çalışma alanı, sınırlara beton poligon taşları dikilerek belirlenecektir. Faaliyet alanı tarla vasıflı şahis arazilerinden oluşmakta olup mülkiyet sahiplerinin ruhsat sahibine ruhsat hukuku boyunca muvafakat ettiğine dair belgeler mevcuttur. Sahanın durumu. Faaliyet alanında yapılan jeolojik araştırmalar ve yüzeyden gözlenen mostralardan faydalanılarak yeterli rezerv bilgileri elde edilmiştir. Rezerv tespit çalışmaları sonucunda ÇED talep edilen 30,93 ha alanda bazaltın kalınlığı ortama 15 m olarak tespit edilmiştir. Buna göre ekonomik olarak üretilebilecek 12 062 700 ton işletilebilir görünür rezerve rastlanılmıştır. Faaliyet alanında yıllık ortalama 700 000 ton/yıl üretim gerçekleştirilecektir. Faaliyetin ekonomik ömrü yaklaşık 17,2 yıl olmaktadır. Ruhsat ve işletme alanlarını gösterir 1 / 25 000 Ölçekli Topoğrafik Harita Ek-3 de, Yerbulduru Haritası Ek-4 te verilmiştir. Doğadan çıkarılan bazaltın çevre tahribatı hiçbir zaman ekolojik dengeyi bozacak ve canlı sağlığını etkileyecek düzeyde değildir. Üretim sırasında oluşacak pasa ve nebati toprak restorasyon (yeniden yapılandırma) için depolanacak olup işletme sonunda kullanılacaktır. Ayrıca ruhsat alanında muhtemel rezerv alanları mevcut olup yapılacak arama çalışmaları neticesinde görünür rezervin ve işletmenin ekonomik ömrünün artacağı düşünülmektedir. Faaliyet sahası sınırlarını ve çevresini gösteren 1:5000 ölçekli topoğrafik harita (çevre arazi kullanımlarını da içerecektir). Söz konusu harita ekler bölümünde sunulmuştur. Faaliyet sahasını ve doğaya yeniden kazandırılacak alanların, faaliyet sonrası kullanım senaryolarını gösteren 1:1000 ölçekli topoğrafik harita. Söz konusu harita ekler bölümünde sunulmuştur. 1:1000 ölçekli işletme haritası. Söz konusu harita ekler bölümünde sunulmuştur. Arazi kullanımı ve altyapı durumu. Ruhsatlı alan dahilinde üretim faaliyetlerine geçilebilmesi için gerekli alt yapı uygundur. Çalışma yapılması planlanan alana kadar uygun yollar mevcut olup, işletme izin alanına Balabanlı-Muratlı asfaltına bağlanan 2 km lik yol ile ulaşılabilmektedir. 19
Faaliyet alanı tarla vasıflı şahis arazilerinden oluşmakta olup mülkiyet sahiplerinin ruhsat sahibine ruhsat hukuku boyunca muvafakat ettiğine dair belgeler mevcuttur. Yol Durumu : Sahaya ve talep edilen işletme izin alanına kadar yol sorunu bulunmamaktadır. İşletme alanına Balabanlı-Muratlı asfaltına bağlanan 2 km lik yol ile ulaşılabilmektedir. Nakliye güzergahı boyunca yollar asfaltla kaplanarak iyileştirilecektir. Ruhsat alanı Muratlı ya 12 km, Çorlu merkezine 19 km ve Tekirdağ a 33 km uzaklıkta bulunmaktadır. Mevcut yollarda faaliyetten kaynaklı oluşacak hertürlü bozulma faliyet sahibi tarafından tekrar eski haline getirilecektir. Su Durumu : Faaliyet kapsamında, içme suyu piyasadan damacanalarla satın alınmak suretiyle, kullanma ve sulama suyu ise tankerlerle Çorlu ilçesinde bulunan Kaptanlar Tur. Paz. San. Tic. AŞ.den ücreti mukabil satın alma yoluyla temin edilecektir. Firmayla yapılan sözleşme Ek-12 Kurum görüşlerinde sunulmuştur. Elektrik Durumu : Patlatma ve kırma-eleme işlemleri sırasında tesisin enerji ihtiyacını karşılamak üzere elektrik enerjisi kullanılacaktır. Ruhsat sahasına en yakın Enerji Nakil Hattı direğinden gerekli izinler alınarak ocak sahasına elektrik hattı çekilecektir. İklim Durumu : Bölgenin iklimi, Marmara İklimi etki alanı içerisindedir. Faaliyet alanı Tekirdağ İlinin iç kesimlerinde kaldığı için karasal iklimin özelliklerini gösterir. Yaz akşamları serin ve kışlar çok soğuktur. İldeki en soğuk aylar Aralık, Ocak ve Şubat aylarıdır. Temmuz ve Ağustos ayları 27,8 C ye varan maksimum sıcaklık ortalaması ile en sıcak aylardır. İlde 2011 yılına ait toplam yağış miktarı 816,12 mm olmuştur. Yıllık yağışlı gün sayısı 95 gündür. En yüksek yağış değerleri Şubat, Ekim ve Aralık aylarında gözlenirken en düşük yağış değeri ise Ağustos ayında gözlenmiştir. 2.3. Projenin Özellikleri 2.3.1. Proje kapsamında kullanılacak üretim yöntemleri, üretim miktarları, iş akım şeması, çalışacak personel sayısı, Üretim Yöntemi: Bazalt cevherleşmesi saha yüzeyinde olması nedeniyle açık ocak işletmeciliği üretim yöntemi olarak belirlenmiştir. Ocak ağzı alt kottan açılacak olup üst kota doğru düzgün bir eğim ve basamaklı çalışma yapılacaktır. Bazalt ocağında 5 basamak açılması planlanmakta, basamak genişlikleri 14-18 metre, basamak uzunluğu 10 metre, basamak yükseklileri yaklaşık 5 metre, basamakların şev açısı ise 60 derece olarak yapılması planlanmıştır. 20
Bazalt üretimi yapılacak alandaki yer yer gözlenen ortalama 0,3 m kalınlığındaki bitkisel toprak üretim esnasında zayii olmaması için faaliyet öncesi sıyrılarak alınacaktır. Alınacak bu toprak üretimin yapılmayacağı uygun bir alanda, doğaya yeniden kazandırma çalışmalarında kullanılmak üzere 2 200 m 2 lik bir alanda depolanacaktır. Bu toprağın rüzgar ve yağmur erozyonuna uğramaması için üzeri çimlendirilecektir. Proje ile ilgili yapılması planlanan herhangi bir değişiklikte İl Çevre ve Şehircilik Müdürlüğü ne müracaat edilecek gerekli izinler alındıktan sonra çalışmalara devam edilecektir. Açık işletme yöntemiyle çalışılacak sahada işletme çalışmaları basamak oluşturularak ve delme-patlatma yöntemiyle yapılacaktır. Ocakta mevsim koşullarına bağlı olarak yılda toplam 10 ay çalışılacak ve ayda 8 kez patlatma yapılacaktır. Delme ve patlatma yapılarak gerçekleştirilecek üretimde öncelikli olarak vagondrill ile delme işlemi yapılacaktır. Patlatmalardan istenilen verimi alabilmek için delikler, tektonizmadan dolayı oluşmuş fay kırıklarına/çatlaklarına veya ikincil çatlak dediğimiz bazalt bloğunun kendi bünyesindeki çatlaklara paralel olarak açılacaktır. Faaliyet sırasında, öncelikle çalışma yapılacak olan alanın sınırları poligon taşları ile belirlenecektir. Wagon-Drill (delici makineler) ile cevher tabakası üzerine delikler açılacak, deliklere patlayıcı yerleştirilerek patlatma işlemi gerçekleştirilecektir. Patlatılarak ana kütleden ayrılması sağlanan kayalar ekskavatör yardımıyla ocak içine alınarak kamyonlara yüklenecek ve kırma-eleme tesislerine nakledilecektir. Üretim Miktarı: Yıllık üretim miktarı 700 000 ton olarak planlanmıştır. Mevsimsel koşullara bağlı olarak ocakta yılda 10 ay, ayda 25 gün, günde 8 saat çalışılması planlanmaktadır. Buna göre saatte 350 ton üretim yapılacak olup, kırma-eleme tesisinde boyutlandırılacaktır. Proje haricinde dışarıdan malzeme temin edilerek kırma-eleme yapılması düşünülmemektedir. İş Akım Şeması Bazalt üretimi için gerekli girdiler; patlayıcı madde, basınçlı hava, elektrik enerjisi, motorin ve insan gücüdür. Bazalt üretimi için gerekli olan harcama miktarlarının yaklaşık % 20 sini işçilik, % 5 ini patlayıcı madde, % 20 sini yakıt, % 25 ini sarf malzemesi, % 20 sini amortisman, % 10 unu ise diğer harcamalar oluşturmaktadır. Taş ocakları tüm dünyada açık işletme yöntemiyle ve iş makineleriyle üretilmekte olup, delme, patlatma, kırma ve eleme işlemlerinden geçirilerek kullanılmaya hazır hale getirilmektedir. Faaliyet alanında da açık ocak işletmeciliği yapılacak olup üretim, delmepatlatma ve ekskavatör ile alım yöntemiyle gerçekleştirilecektir. Yüksek kapasiteye geçildiğinde büyük iş makinelerinin çalışmasına elverişli olması bu yöntemin seçilmesinde etkili nedendir. Faaliyete ait İş Akım Şeması Aşağıda verilmiştir: 21