Yöntem Ara tırma Modeli Evren ve Örneklem Veri Toplama Aracı Verilerin Analizi Bulgular



Benzer belgeler
SINIF ÖRETMEN ADAYLARININ NTERNET KULLANIMINA LKN TUTUMLARININ DEERLENDRLMES

MUSK MUALLM MEKTEBNDEN GÜNÜMÜZE MÜZK ÖRETMEN YETTRME PROGRAMLARINDAK YAYLI ÇALGI ÖRETMNE LKN SINAMA-ÖLÇME-DEERLENDRME DURUMLARININ NCELENMES

MATEMATK ÖRETMNDE BULMACA ETKNLNN ÖRENC BAARISINA ETKS

ÜNVERSTELERN GÜZEL SANATLAR ETM BÖLÜMÜ MÜZK ETM ANABLM/ANASANAT DALI BRNC SINIF ÖRENCLERNN KSEL PROFLLER *

ÖĞRETMEN ADAYLARININ MESLEK BİLGİSİ DERSLERİ ÜZERİNE BAKIŞ AÇILARI

T.C. BÜYÜKÇEKMECE BELEDYES

ÖRETMEN ADAYLARININ ALGILADIKLARI LETM BECERS DÜZEYLERNN NCELENMES

BURSA DA GÖREV YAPAN MÜZK ÖRETMENLERNN ULUDA ÜNVERSTES ETM FAKÜLTES GÜZEL SANATLAR ETM BÖLÜMÜ MÜZK ETM ANABLM DALI LE LETM VE ETKLEM

Öretmen Adaylarının letiim Becerisi Algıları Üzerine Bir Çalıma

Uluslararası Sosyal Aratırmalar Dergisi

ELEKTRK MÜHENDSLER ODASI MESLEK Ç SÜREKL ETM MERKEZ YÖNETMEL

OTSTK ÇOCUKLARIN ALELERNE YÖNELK GRUP REHBERL NN ANNE BABALARIN DEPRESYON VE BENLK SAYGISINA ETKS

Uluslararası Sosyal Aratırmalar Dergisi

GÜZEL SANATLAR ETM BÖLÜMÜ ÖRENCLERNN OKUL DENEYM I DERSNE YÖNELK LGLER VE BEKLENTLER **

TÜRKÇE ÖRETMEN ADAYLARININ KONUMA KAYGILARINA LKN BR NCELEME A STUDY ON SPEECH ANXIETY OF TURKISH LANGUAGE TEACHER CANDIDATES Esra LÜLE MERT

ÜNVERSTE ÖRENCLERNN ÇEVRE DUYARLILIKLARININ NCELENMES

MÜZK ETM YÖNETM ve DEERLENDRME LKLER *

MATEMATK ÖRETMENLER NN ETKLEM DÜZEYLER. Yüksel DEDE * ÖZET

2. Bölgesel Kalkınma ve Yönetiim Sempozyumu Ekim 2007, zmir

*** Prof. Dr., Mersin Üniversitesi, Eitim Programları ve Öretimi Bölümü,

BELEDYELERDE NORM KADRO ÇALIMASI ESASLARI

stanbul, 11 Ekim /1021

OKUL ÖNCES ÖRETMENLERNN ETM PROGRAMLARINI PLANLANMA VE UYGULAMADA KARILATIKLARI GÜÇLÜKLERN NCELENMES

GÜNCEL GELMELER IIINDA LKÖRETM: MATEMATK-FEN-TEKNOLOJ-YÖNETM

EL PARMAKLARINA DEERLER VEREREK KOLAY YOLDAN ÇARPMA ÖRETM YÖNTEMYLE ZHN ENGELL ÖRENCLERE ÇARPIM TABLOSU ÖRETM UYGULAMASI

) Komisyon: lköretim 7 Türkçe Örenci Çalıma Kitabı, MEB Yayınları, Ankara,

LSANSÜSTÜ TEZ DANIMANLIININ NCELENMES * EVALUATION OF GRADUATE THESIS SUPERVISION Eray EMR **. Serkan ÖDEM *** Gökhan KAYIR ****

KOÇ ÜNVERSTES SOSYAL BLMLER (KÜSB) KULÜBÜ TÜZÜÜ

OTSTK BR OLGUNUN DUYGULARI ANLAMA VE FADE ETME BECERSNN KAZANDIRILMASINA YÖNELK DÜZENLENEN KISA SÜREL BR E TM PROGRAMININ NCELENMES

Bizi biz yapan degerli ogretmenlerimizin onunde saygiyla egiliyoruz...

Ajans İşletme (SGT 438) Ders Detayları

ÖĞRETMENLİK UYGULAMASI DERSİNDE YAŞANAN SORUNLARA YÖNELİK ÖĞRETMEN ADAYI VE ÖĞRETİM ELEMANI GÖRÜŞLERİ

OTSTK ÇOCUKLARDA TEACCH PROGRAMININ GELMSEL DÜZEYE ETKS: OLGU SUNUMU

ADAY ÖRETMENLERDE ÖFKE * Emine BABAOLAN ** ÖZET

FRANSA DA OKULA GTME

ÖZGEÇM!" Derece Alan Üniversite Yıl. Lisans Hem#irelik Istanbul Üniversitesi Florence Nıghtıngale Hem#irelik Yüksekokulu. Görev Unvanı Görev Yeri Yıl

13. ULUSAL PSİKOLOJİK DANIŞMA VE REHBERLİK KONGRESİ BİLDİRİ ÖZETLERİ KİTABI Ekim, 2015 Mersin

ORTAK KELME HAZNES KAZANDIRMADA LKÖRETM SEKZNC SINIF TÜRKÇE DERS KTAPLARININ DURUMU

UYGULAMA ÖRETMEN YETERLLK ÖLÇE: Ölçü Aracı Gelitirme Örnei

Ben bunun iyi ve kötü niyetine bakmadan düüncelerimi açıkça dile getirmek istiyorum ki bu gruba

Eitim-Öretim Yılında SDÜ Burdur Eitim Cansevil TEB

FEN BLGS, SOSYAL BLGLER VE SINIF ÖRETMENL ÖRENCLERNN BLGSAYAR DERSNE YÖNELK TUTUMLARI

LKÖRETM ÖRENCLERNN GÖRÜLERNE GÖRE ÖRETMENLERN ETKLL WIEWS OF ELEMENTARY SCHOOL STUDENTS WITH REGARD TO TEACHERS EFFICIENCY

Taıt alımlarının ette tüketim endeksi kapsamında izlenmesi hakkında bilgi notu

ÖZGEÇMİŞ. 1. Adı Soyadı : Oxana MANOLOVA 2. Doğum Tarihi : 11 Mart Unvanı : Yardımcı Doçent 4. Öğrenim Durumu :

EĞİTİM FAKÜLTESİ ÖĞRENCİLERİNİN ÖĞRETMENLİK MESLEK BİLGİSİ DERSLERİNE YÖNELİK TUTUMLARI Filiz ÇETİN 1

Bu model ile çalımayı öngören kuruluların (servis ve içerik salayıcılar),.nic.tr sistemi ile uyumlu, XML tabanlı yazılım gelitirmeleri gerekmektedir.

DERS BİLGİLERİ. Çocuklara Yabancı Dil Öğretimi I YDI302 6.Yarıyıl YDI205 İngilizce Öğretiminde Yaklaşımlar I

Türkiye de Bilgi Edinme Hakkı Kanunu nun Bakanlıklar Tarafından Uygulanması

Sözlü Çeviriye Giriş I (ETI317) Ders Detayları

DI TCARET HADLERNDEK DEMN CAR LEMLER DENGES VE GSYH ÜZERNE ETKLER ( )

Temel İngilizce II (ENG T 102) Ders Detayları

*** Prof. Dr., Mersin Üniversitesi, Eitim Programları ve Öretimi Bölümü,

03. En Muhtemel Sayı (EMS) Yöntemi (5 li EMS) EMS Yönteminde Dilüsyon Kavramı

OKUL UYGULAMA ÇALIMALARI BRM NEDEN KURULMALIDIR? Ramazan SA * ÖZET

OPTK KONUSUNUN 9. SINIF MÜFREDATINA ALINMASININ ÖRENC BAARISINA ETKS

ÖRETMEN YETTRME VE MESLEK GELMDE EYLEM ARATIRMASI 1 ACTION RESEARCH IN TEACHER TRAINING AND PROFESSIONAL DEVELOPMENT

Araştırma Metodları ve İletişim Becerileri (MMR 501) Ders Detayları

Avrupa Konseyi Proje No EC/1062

LKÖRETM KNC KADEME (2005) TÜRKÇE DERS ÖRETM PROGRAMINDA GENEL AMAÇLAR - HEDEF/KAZANIMLAR

Uluslararası Sosyal Aratırmalar Dergisi. The Journal of International Social Research. Cilt: 7 Sayı: 31 Volume: 7 Issue: 31

Ders Adı Kodu Yarıyılı T+U Saati Ulusal Kredisi AKTS. Ölçme ve Değerlendirme MB

LKÖRETM 3. SINIF TÜRKÇE DERS ÖRETMEN KILAVUZ KTABI VE ÖRENC ÇALIMA KTABININ YAPILANDIRMACI YAKLAIMA UYGUNLUU. Tolga ERDOAN * ÖZET

Uluslararası Sosyal Aratırmalar Dergisi

ODÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Aratırmaları Dergisi Issn: Cilt: 1 Sayı: 2 Aralık 2010

!!"#! $#$%& '(& )*$+,( -. )/0 1-2 *. / *. /0 3 )56 7

Evaluation of Teaching Practice Course According to Opinions of Teacher Candidates

Akran Koçluğu Koçluk Becerileri

TURGUT ÖZAL ÜNİVERSİTESİ İKTİSADİ VE İDARİ BİLİMLER FAKÜLTESİ İKTİSAT BÖLÜMÜ DERS BİLGİ FORMU (SYLLABUS)

TEEKKÜRLER. Çalımamıza deerli yorum ve önerileri ile katkıda bulunan sayın Dekanımız Meral Aksu ya çok teekkür ederiz.

Research and Trends in Mathematics Education: 2000 to 2006

ÜNVERSTELERN GÖREVLER

E-Beyanname* *connectedthinking

DANIŞMAN ÖĞRETMEN MENTORLUK FONKSİYONLARI İLE ADAY ÖĞRETMENLERİN ÖZNEL MUTLULUK DÜZEYİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ

İngilizce İletişim Becerileri II (ENG 102) Ders Detayları

ODÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü. Sosyal Bilimler Aratırmaları Dergisi. Issn: Cilt: 2 Sayı: 3 Haziran 2011

Özgünbaskı (GRT 305) Ders Detayları

DOKTORA E TMNDE DANIMAN

İngilizce Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutumları 1. İngilizce Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutumları

Türkiye de Ekonomik Aktivite çinde Yabancı Sermaye Payı

ÖZGEÇMİŞ. Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl Lisans Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Anadolu Üniversitesi 2003

HAZIRLAYAN KONTROL EDEN ONAYLAYAN

Danman-Ö renci letiiminde Önemli Ö eler:yetikinlerin Ö renme Özellikleri ve Temel letiim Becerileri

Masalları Uyutmak. Prof. Dr. Ali Osman ÖZTÜRK

Belgesel Film Yapımı (SGT 431) Ders Detayları

SRKÜLER NO: POZ / 42 ST, YEN KURUMLAR VERGS KANUNU NDA ÖRTÜLÜ SERMAYE

Uluslararası Sosyal Aratırmalar Dergisi The Journal of International Social Research Cilt: 4 Sayı: 16 Volume: 4 Issue: 16

DİTAM DİCLE TOPLUMSAL ARAŞTIRMALAR MERKEZİ

Ders Adı Kodu Yarıyılı T+U Saati Ulusal Kredisi AKTS. Yüz Yüze / Zorunlu / Seçmeli

EUROFIT TESTLER LE YA GRUBU ERKEK ÖRENCLERN FZKSEL UYGUNLUK NORMLARININ ARATIRILMASI (Kastamonu li Örnei)

SAKARYA ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM FAKÜLTESİ DÖRDÜNCÜ SINIF ÖĞRENCİLERİNİN ÖĞRETMENLİK MESLEĞİNE KARŞI TUTUMLARI

BilgiEdinmeHakki.Org Raporu Bilgi Edinme Hakkı Kanunu nun Salık Bakanlıı Tarafından Uygulanmasındaki Yanlılıklar

BREYSEL ÇALGI ETM I (KEMAN) DERS HEDEFLERNN GERÇEKLEME DÜZEYLERNN BELRLENMES * (A..B.Ü ÖRNE)

Ambalaj Grafiği Tasarımı (SGT 322) Ders Detayları

AB Uyum Sürecinde Türkiye nin Rekabet Gücü lerleme Raporu Üzerine Tespitler

The Effect of Instruction Based on Constructivist Approach on 6th Grade Students Achievement About Respiration System

Son vergi düzenlemeleri ile ortaya çıkan fiyat indirimleri tüketiciye yansıtıldı mı?

ODÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Aratırmaları Dergisi Issn: Cilt: 3 Sayı: 6 Aralık 2012

International Journal of Progressive Education, 6(2),

İngilizce İletişim Becerileri I (ENG 101) Ders Detayları

Transkript:

Uluslararası Sosyal Aratırmalar Dergisi The Journal of International Social Research Cilt: 8 Sayı: 38 Volume: 8 Issue: 38 Haziran 2015 June 2015 www.sosyalarastirmalar.com Issn: 1307-9581 ÖRETMENLK UYGULAMASI DERSNDE ADAY ÖRETMENLERN ALGILARINA GÖRE UYGULAMA ÖRETMENLERNN ÖRETMENLK ROLLERNN BELRLENMES DETERMINATION OF MENTORS TEACHING ROLES BY PERCEPTION OF STUDENT TEACHERS AT PRACTICE OF TEACHER EDUCATION COURSE Mehmet Fatih AYAZ Öz Bu çalımanın amacı öretmenlik uygulaması dersinde görev yapan uygulama öretmenlerinin öretmenlik rollerini belirlemektir. Bunun için 62 aday öretmenin algılarından yararlanılmıtır. Toplam 19 uygulama öretmeninin geri bildirim sürecindeki durumları analiz edilmitir. Yapılan analizler sonucunda en fazla hükmeden, en az cesaretlendiren öretmenlik rolünün olduu tespit edilmitir. Uygulama öretmenlerinin geri bildirim sürecindeki iletiimlerinin genel olarak doru olmadıı sonucuna varılmıtır. Sonuçlara dayanarak çeitli önerilerde bulunulmutur. Anahtar Kelimeler: Öretmenlik Rolleri, Öretmenlik Uygulaması, Aday Öretmenler, Uygulama Öretmenleri, Geri Bildirim. Abstract The aim of this study was to determine the role of teaching practice in the teaching of the course teachers working practices. For this have benefited from the perception of 62 student teachers. Cases have been analyzed in the feedback process of a total of 19 mentors. The results of the analysis, it was found that the most teaching role is imperator, the least is encourager. The application of communications in the feedback process was concluded that teachers have generally not accurate. Based on the results it has been various recommendations. Keywords: Roles of Teaching, Application of Teaching, Student Teachers, Mentors, Feedback. Giri Ülkelerin kalkınması, bilim ve teknolojide ilerlemesi, baka ülkelerle rekabet edebilmesi için ülkede yaayan insanların eitim seviyesinin çok iyi olması gerekmektedir. Çünkü toplumun kendisi için meydana getirdii bütün eyler, onun her bir bireyine okul aracılııyla kazandırılır (Dewey, 2012: 23). nsanların eitim seviyesi, ülkenin eitim sisteminin iyi durumda olmasına balıdır. Eitim sisteminin de iyi olmasının ön koullarından bir tanesi ve belki de en önemlisi öretmenlerin iyi yetimesine balıdır. Ülkemizde nitelikli öretmen yetitirebilmek amacıyla farklı uygulamalar eskiden beri yapılmaktadır. Öretmen yetitirmede adaylık dönemi en önemli aama olarak kabul edilmektedir (Kocaba ve Yirci, 2011: 71). Her öretmenin salam bir alan bilgisine sahip olması çok önemli bir gerekliliktir (Yüksel, 2011: 114). Bunun yayında, öretmen adaylarının özellikle uygulama yapmaları ve öretmenlie balamadan önce deneyim kazanmaları gerekmektedir. Bu nedenle öretmen adaylarının, örenim gördükleri süreçte uygulama olanaı bulmaları mutlaka salanmalıdır. Ülkemizde nitelikli öretmen yetitirebilme amacıyla YÖK/Dünya Bankası ibirlii ile gelitirilen Milli Eitimi Gelitirme Projesi kapsamında tüm eitim fakültesi örencilerinin hizmet öncesi eitimlerinde daha fazla uygulama yapmaları salanmıtır. Bunun için öretmenlik uygulaması dersi son sınıf öretmen adaylarına verilmektedir (Davran, 2006). Üniversite ve Milli Eitim Bakanlıı nın ortak çalıması ile yürütülen bu ders için üniversitede bir danıman hoca ve uygulama yapılacak okulda bir uygulama öretmeni görevlendirilir. Öretmenlik Uygulaması dersi, öretmen adaylarının alan bilgisi, mesleki beceriler ve genel kültür dersleriyle edindikleri becerileri okul ortamında uygulama ve öretmenlerinin rehberliiyle tecrübe etme imkânı bulmaları açısından bakıldıında eitim fakülteleri öretim programında yer alan en önemli dersin uygulama dersi olduu düünülmektedir (Katrancı, 2008; Öztuna Kaplan, 2006). Ar. Gör. Dr.,Dicle Üniversitesi, Ziya Gökalp Eitim Fakültesi, Eitim Bilimleri Bölümü, mf_ayaz@hotmail.com. - 667 -

Öretmen adaylarına kuramsal öretmenlik meslek bilgilerini uygulamaya koyma olanaı veren, adayların eksikliklerini ve gereksinimlerini objektif olarak örenmesine yardımcı olan uygulama çalımalarının öretmen yetitirmeye birçok katkısı vardır. Bu balamda genel olarak öretmenlik uygulaması içeren derslerin öretmen adaylarının mesleki hayatları için çok önemli bir yeri vardır. Öretmen adaylarına öretim süreci öncesinde, sırasında ve sonrasında her türlü mesleki konuda rehberlik eden okuldaki uygulama öretmenlerin, aday öretmenler üzerinde önemli bir etkisi olacaı düünülmektedir. Uygulama öretmeni ve aday öretmen arasında geçen görümeler taraflar açısından çok önemlidir. Görümeler esnasında aralarındaki ilikinin sınırları, tarafların sorumlulukları ve roller belirlenir (Kocaba ve Yirci, 2011: 68). Esasen öretmenin bir tek rolü olmalıdır, bu da liderliktir. Liderlik, bu süreçte, öretmene yol gösterme, yönlendirme ve güdüleme görevi vermektedir (Aydın, 2011: 211). Uygulama öretmenin sergiledii iletiim ve yaklaımlar ile öretmenlik rolüne ilikin tespitlerde bulunulabilir. Özellikle aday öretmenlere verilen geri bildirimde bu durum önem kazanmaktadır. Uygulama öretmenlerin öretmenlik rolleri 4 e ayrılmıtır. Bunlar a) hükmeden (imperator), b) öncülük eden (initiator), c) tavsiye eden (advisor) ve d) cesaretlendiren (encourager) öretmen rolleridir (Crasborn, Hennissen, Brouwer, Korthagen, Bergen, 2011). Bu rollerin geri bildirim sürecinde genel özellikleri unlardır: - Hükmeden; geri bildirim verirken kontrolü elinde tutar ve yönergeleri direkt olarak söyler. - Öncülük eden; geri bildirim verirken kontrolü elinde tutar ve yönergeleri dolaylı olarak söyler. - Tavsiye eden; geri bildirim verirken kontrolü paylaır ve yönergeleri direkt olarak söyler. - Cesaretlendiren; geri bildirim verirken kontrolü paylaır ve yönergeleri dolaylı olarak söyler. Çalımada aday öretmenlerin algılarına göre uygulama öretmenlerinin geri bildirim verirken hangi tür öretmenlik rolünde bulundukları ve süreç içerisinde aralarındaki iletiimin ne durumda olduu tespit edilmeye çalıılmıtır. Yöntem Aratırma Modeli Aratırma modeli olarak betimsel analiz ve içerik analizi modeli kullanılmıtır. Betimsel analiz bir durumu olduu gibi yansıtmak amacıyla kullanılır (Karasar, 2007; Yıldırım ve imek, 2011). çerik analizi, bir söylemi anlamada ve yorumlamada, kiisel deerlendirmelerden uzaklaarak nesnel deerlendirmelerde bulunabilmek amacıyla yapılır (Bilgin, 2014). Aratırma bir nitel çalımadır. Nitel aratırmalar bir konu hakkında daha detaylı inceleme yapabilmek amacıyla kullanılır (Cresweel, 2013). Bu nedenle aratırmada aday öretmenlerin okul deneyimi ve öretmenlik uygulaması dersleri süresince uygulama öretmenlerinin iletiim ve yaklaımlarına dayanarak sergilenen öretmenlik rollerine ilikin görüleri alınmıtır. Evren ve Örneklem Aratırma 2013-2014 eitim-öretim yılında Elazı ili Merkez ilçesinde bulunan 5 ortaokulda okul deneyimi dersi için öretmenlik uygulaması yapan 62 aday öretmen ile yapılmıtır. 62 aday öretmen toplam 19 uygulama öretmeni ile çalımılardır. Haftada 2 ders saati olmak üzere toplam 3 hafta uygulama yapan öretmen adaylarına her hafta dersler bittikten sonra uygulama öretmeni tarafından aday öretmene uygulamalar nedeniyle geri bildirim verilmitir. Veri Toplama Aracı Geri bildirim ve iletiim sürecinin deerlendirilmesi amacıyla aday öretmenlerin görüleri, aratırmacı tarafından hazırlanan kapalı ve açık uçlu sorulardan oluan bir soru formu (EK-1) ile alınmıtır. Hazırlanan sorular bir Türkçe öretmenine ve eitim bilimlerinde doktorası olan iki uzmana kontrol edildikten sonra son halini almıtır. Verilerin Analizi Veriler sorulan sorulardan alınan cevaplara göre uygulama öretmenlerinin hangi öretmenlik rollerine uyduuna dair içerik analiziyle belirlenmitir. Kapalı uçlu sorulara verilen cevapların frekans ve yüzdeleri hesaplanmıtır. Açık uçlu sorular genel bir deerlendirme için içerik analizi ile analiz edilmitir. Uygulama öretmenleri gizlilik etii nedeniyle Ö1, Ö2, Ö3 Ö19, aday öretmenler ise AÖ1, AÖ2, AÖ3 AÖ62 eklinde isimlendirilmitir. Bulgular Aratırmaya dayalı olarak hazırlanan soru formu ile 62 aday öretmenin kendi çalıtıkları uygulama öretmenlerinin geri bildirim sürecindeki rollerine ilikin bulgular aaıdaki tabloda verilmitir. - 668 -

Tablo 1: Aday Öretmenlerin Algılarına Göre Uygulama Öretmenlerinin Öretmenlik Rolleri le lgili Sonuçlar Uygulama Öretmeni Hükmeden Öncülük Eden Tavsiye Eden Cesaretlendiren Ö1 1 2 - - Ö2-1 2 1 Ö3 4 - - - Ö4-3 - - Ö5 2 1 - - Ö6 - - 3 - Ö7 3 1 - - Ö8-2 1 - Ö9 2-1 - Ö10 2 2 - - Ö11 - - 1 2 Ö12-2 2 - Ö13 3 - - - Ö14 2 2 - - Ö15 1-2 - Ö16 1-1 - Ö17 2 1 1 - Ö18-1 - 1 Ö19 3 - - - TOPLAM 26 18 14 4 Tablo 1 incelendiinde, aday öretmenlerin algılarına göre uygulama öretmenlerinin öretmenlik rollerinde en fazla rol hükmeden, en az rol cesaretlendiren öretmen rollerinde çıkmıtır. 62 aday öretmenin 26 sı uygulama öretmenlerinin hükmeden, 18 i öncülük eden, 14 ü tavsiye eden ve 4 ü cesaretlendiren öretmen rolünde olduklarını belirtmilerdir. Aday öretmenlerin algılarına göre, uygulama öretmenlerinin yaklaık %42 si hükmeden öretmen rolündedir. Hükmeden öretmen rolünün tersi durumunda bulunan cesaretlendiren öretmen rolünde ise sadece yaklaık %6 uygulama öretmeni bulunmaktadır. Ara roller olarak kabul edilen öncülük eden ve tavsiye eden öretmen rollerinde ise %52 lik bir öretmen grubu yer almaktadır. Aday öretmenlere, Uygulama öretmeni ile iletiiminize kaç puan verirsiniz? sorulduunda elde edilen bulgular aaıdaki tabloda verilmitir. Tablo 2: Aday Öretmenlerin Algılarına Göre Uygulama Öretmenleriyle Aralarındaki letiim Düzeyi letiim Düzeyi Aday Öretmen Sayısı Yüzde Çok kötü 4 6,4 Kötü 8 13 Orta 44 71 yi 4 6,4 Çok iyi 2 3,2 Tablo 2 incelendiinde, aday öretmenlerin uygulama öretmenleri ile aralarındaki iletiime verdikleri puanların genel olarak (%71) orta düzeyde olduu görülmektedir. En düük oranın (%3,2) çok iyi düzeyinde olduu görülmektedir. Verilen iletiim puanlarına bakıldıında durumun az da olsa kötü tarafa yöneldii ve bu durumun istenilen bir durum olmadıı görülmektedir. Verilerin özellikle orta iletiim düzeyinde çıkması durumun önlenebilir ve gelitirilebilir olduunu göstermektedir. Uygulama öretmeni ders sonunda sizi deerlendirirken ne hissediyorsunuz? Açıklayınız. sorusuna aday öretmenlerden bazılarının verdii yanıtlar u ekildedir: AÖ2: lk balarda çekinsem bile uygulama öretmeninin verdii pozitif enerjiyle rahatladıımı hissediyordum. AÖ7: Bu süreç beni cidden çok yordu. Çünkü uygulama öretmeninin bana karı olumsuz tavırlar takındıını düündüm. Çok sert konuması beni çok gerdi. AÖ14: Aslında ilk anlarda iyi hissediyordum ancak kullandıı bazı kelimelerden sonra kendimi kötü hissettim. Moralim bozuldu. - 669 -

AÖ19: Heyecanlıydım. yi bir ey söyleyince mutlu, kötü bir ey söyleyince üzüldüümü gördüm. Duruma göre ruh halim deiti dorusu. AÖ24: Açıkçası üslubundan dolayı kendimi yetersiz ve mutsuz hissettim. Konumama bile fırsat vermedi. AÖ35: Öretmenin yönlendirici ifadeleri beni rahatlattı. Eletirileri bile yapıcıydı ve süreçten çok memnun kaldım. AÖ42: Öretmenin yaklaımına göre psikolojimin deitiini hissettim. Genelde iyiydim. AÖ56: Kendimi yetersiz hissettim açıkçası. Hep olumsuz yönlerime vurgu yapıldıından kendimin iyi bir öretmen olamayacaım duygusuna kaptırdım. AÖ61: Kullanılan sert ifadelerden dolayı kendimi kötü hissettim. Tek taraflı bir konuma oldu. Bundan dolayı üzgünüm. Aday öretmenlerin ifadelerine bakıldıında uygulama öretmeninin geri bildirim sürecindeki tavır ve üslupları kendilerinin iyi veya kötü hissetmelerine neden olmutur. Özellikle kullanılan kelimelerin iletiimi aksattıı düünülmektedir. Geribildirim sürecinin tek taraflı bir iletiim olmadıı ve karı tarafın da dinlenilmesi gerektii bilinmelidir. Yapılan yapıcı ve olumlu eletirilerin aday öretmeni rahatlattıı ve cesaretlendirdii görülmektedir. Uygulama öretmeninin sizi deerlendirirken kullandıı cümlelerden hatırladıklarınızı yazınız. sorusuna aday öretmenlerden bazılarının verdii yanıtlar u ekildedir: AÖ3: Çok iyi deildin. Öretmen olmak için çok daha fazla uraman gerekecek. AÖ11: Derse hiç hazırlanmamısın. Ders çok sıkıcı geçti. AÖ20: lk ders anlatma durumuna göre gayet iyiydin. Kendini gelitirebileceini düünüyorum. Azimli olduunu görüyorum. AÖ32: Keke baka meslek seçseydin. AÖ41: Örenciler çok sıkıldılar. Konuyu da kötü anlattın. AÖ48: yiydin. Daha da iyi olacaksın ileride bunu görebiliyorum. AÖ55: Özgüven sorunun var ve bu senin iyi ders anlatmanı engelledi. AÖ60: Çok kötüydün. Ben dâhil kimse bir ey anlamadı. Aday öretmenlerin ifadelerine bakıldıında bazı uygulama öretmenlerinin çok sert ifadelerle aday öretmenlere geribildirim verdii görülmektedir. Bazı ifadelerin aday öretmenlerin, öretmenlik yapacak cesaretlerini kıracak düzeyde olduu bile söylenebilir. Bunun yanında, aday öretmenlerin akıllarında genellikle olumsuz cümlelerin kaldıı görülmektedir. Bununla birlikte kendilerini cesaretlendirecek ve olumlu ifadelerinde akılda kaldıı görülmektedir. Sonuç, Tartıma ve Öneriler Aratırmanın bulgularına göre aday öretmenler, uygulama öretmenlerinin geri bildirim sürecinde iletiimi genelde tek taraflı yürüttüklerini, kontrolü altında tuttuklarını ve yönergeleri direkt verdiklerini belirtmilerdir. Uygulama öretmenlerinin yaklaık %71 i (hükmeden+öncülük eden) iletiim sürecinde kontrolü elinde tutmaktadırlar. Yine uygulama öretmenlerinin yaklaık %65 i (hükmeden+tavsiye eden) yönergeleri direkt vermektedir. Cesaretlendiren rolünde olan uygulama öretmen oranı çok düük çıkmıtır. Aday öretmenler, uygulama öretmenleriyle aralarındaki iletiim düzeyinin %71 oranında orta düzeyde olduunu belirtmilerdir. Daha sonra sırasıyla %13 ile kötü, %6,4 ile Çok kötü ve iyi ve %3,2 ile çok iyi düzeyleri gelmektedir. Aratırma sonuçlarına bakıldıı zaman 62 aday öretmene uygulama dersinde rehberlik eden uygulama öretmenlerinin geri bildirim sürecinde yaklaık %42 sinin hükmeden, %29 unun öncülük eden, %23 ünün tavsiye eden ve %6 sının cesaretlendiren rollerinde olduu görülmektedir. Bu sonuç Crasborn ve arkadalarının (2011) yaptıı çalıma ile paralellik göstermektedir. Sonuçlar uygulama öretmenlerinin kontrolü elinde tutmayı istediklerini ve yönergeleri direkt verdiklerini göstermektedir. Aday öretmenlerin, çok yüksek bir oranda (%71) uygulama öretmenleriyle aralarındaki iletiimi orta düzeyde gördükleri belirlenmitir. Aralarındaki iletiimleri iyi ve çok iyi düzeyinde gören aday öretmen oranının toplam %9,6 olduu, kötü ve çok kötü düzeyinde gören aday öretmen oranının toplam %19,4 olduu tespit edilmitir. Sonuçlara bakıldıında aday ve uygulama öretmenlerinin aralarındaki iletiimin olması gerektii gibi olmadıı ve sıkıntıların yaandıı görülmektedir. Uygulama öretmeni ders sonunda sizi deerlendirirken ne hissediyorsunuz? Açıklayınız. Sorusuna verilen yanıtlara bakıldıı zaman aday öretmenler, uygulama öretmeninin durumuna göre - 670 -

psikolojik olarak deiime uramaktadır. Uygulama öretmeninin kullandıı üslubun ve kelimelerin aday öretmenin durumunu dorudan etkiledii görülmektedir. Yönlendirici ve yumuak üslupla kendilerini iyi hissederken, sert ve baskıcı üslupla kendilerini kötü hissetmektedirler. Uygulama öretmeninin sizi deerlendirirken kullandıı cümlelerden hatırladıklarınızı yazınız. sorusuna verilen yanıtlara bakıldıında bazı geribildirimlerin çok sert geçtii görülmektedir. Kullanılan yanlı ve karısındaki kiiyi düünmeden edilen sözlerin fazlalıı dikkat çekmektedir. Ben dilinden daha çok sen dilinin kullanıldıı görülmektedir. Uygulama öretmenlerinin, aday öretmenlerle empati kuramadıı görülmektedir. Sonuçlara bakıldıı zaman uygulama öretmenlerinin geri bildirim sürecinde genel olarak aday öretmenlere söz hakkı vermedii ve kendi düündüklerini aktararak iletiimi tek taraflı yürüttükleri görülmektedir. Bundan dolayı aday öretmenlerin, uygulama öretmenleriyle aralarında iletiim düzeyinin istenen düzeyde olmadıını (orta düzey) belirttikleri söylenebilir. Aslında olması gerekenin, geri bildirim sürecinde dinamik bir iletiimin olması, eletirilerin ve eksikliklerin dolaylı ekilde söylenmesidir. Bu ekilde iletiim sürecinde bir direnç olması önlenebilir. Geribildirim sürecinde uygulama öretmenlerin sert ve yönlendirici olmayan ifadelerinin fazlalıı dikkat çekmektedir. Bu aday öretmenlerin kendilerini kötü hissetmelerine neden olmaktadır. Yönlendirici ve yumuak üslubun kiiyi rahatlattıı belirlenmitir. Sonuçlara dayalı olarak u önerilerde bulunulabilir: - Uygulama öretmenlerinin, aday öretmenleri daha fazla dinlemeleri ve ilk kez yaadıkları deneyimle ilgili detaylı bilgiler almaları geri bildirim sürecinin daha faydalı geçmesini salayabilir. - Uygulama öretmenlii yapacak kiilere aday öretmenlerin bulundukları ya ve seviyeye uygun olarak nasıl geri bildirim vermeleri ile ilgili hizmet içi eitim verilebilir. - Uygulama öretmenlerine iletiim becerileri ile ilgili seminerler verilerek iyi iletiim kurmaları salanabilir. - Benzer çalıma uygulama öretmenleriyle yapılıp, aday öretmenlerin sergiledikleri roller belirlenebilir. - Aday ve uygulama öretmenlerinin aralarındaki iletiim sorunlarının nedenleri detaylı bir ekilde aratırılabilir. - Aday öretmenlere, kendilerini daha iyi ifade etmelerini salayabilmek için danıman öretmenleri tarafından seminer verilebilir. - Aday öretmenin, hangi okula gönderilecei ve hangi uygulama öretmeni ile çalıacaı üniversitedeki danıman öretmeni tarafından titiz bir çalıma sonucu belirlenmelidir. - Aday öretmenlere sergilenen rollerin bu adayların meslek hayatlarına olan etkileri aratırılabilir. - Aday öretmenlerin, uygulama sürecinde uygulama öretmeninden beklentilerinin ne olduuna dair bir aratırma yapılabilir. - Bu aratırmaya benzer çalımalar daha fazla öretmen ile farklı illerde, farklı okul kademelerinde de yapılabilir. KAYNAKÇA AYDIN, Ayhan. (2011). Sınıf Yönetimi. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık. BLGN, Nuri. (2014). Sosyal Bilimlerde çerik Analizi. Ankara: Siyasal Kitabevi. CRASBORN, Frank, Hennissen, Paul, Brouwer, Niels, Korthagen, Fred, & Bergen, Theo. (2011). "Exploring A Two-Dimensional Model Of Mentor Teacher Roles n Mentoring Dialogues", Teaching and Teacher Education, s. 320-331. CRESWELL, John W. (2013). Qualitative Inquiry And Research Design. New York: Sage Publications. DAVRAN, Elif. (2006). lköretim Kurumlarındaki Öretmenlik Uygulamasının Öretmen Adaylarının Öretmenlik Yeterliliklerini Kazanmaları Üzerindeki Etkisi, Yayımlanmamı Yüksek Lisans Tezi, Van: Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. DEWEY, John. (2012). Okul Ve Toplum. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık. KARASAR, Niyazi. (2005). Bilimsel Aratırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Daıtım. KATRANCI, Mehmet. (2008). Öretmenlik Uygulamasında Uygulama Okulu Koordinatörleri Ve Uygulama Öretmenlerinin Görev Ve Sorumluluklarını Yerine Getirme Düzeyleri, Yayınlanmamı Yüksek Lisans Tezi, Kırıkkale: Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. KOCABA, brahim ve YRC, Ramazan. (2011). Öretmen ve Yönetici Yetitirmede Mentorluk. Ankara: Anı Yayıncılık. ÖZTUNA KAPLAN, Aysun. (2006). Fen Bilgisi Öretmen Adaylarının Epistemolojik nanılarının Okul Deneyimi Ve Öretmenlik Uygulamasındaki Yansımaları: Durum Çalıması, Doktora Tezi, stanbul: Marmara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. YILDIRIM, Ali ve MEK, Hasan (2011). Sosyal Bilimlerde Nitel Aratırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınevi. YÜKSEL, Sedat. (2011). Türk Üniversitelerinde Eitim Fakülteleri Ve Öretmen Yetitirme. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık. - 671 -

EK-1 SORU FORMU 1. Uygulama öretmeni ile iletiiminize kaç puan verirsiniz? (1=Çok kötü, 2=Kötü, 3=Orta, 4=yi, 5=Çok iyi) ( 1 ) ( 2 ) ( 3 ) ( 4 ) ( 5 ) 2. Uygulama öretmeni ders sonunda sizi deerlendirirken ne hissediyorsunuz? Açıklayınız. 3. Uygulama öretmeninin sizi deerlendirirken kullandıı cümlelerden hatırladıklarınızı yazınız. 4. Uygulama öretmeni, geri bildirim verirken aaıdaki durumlardan hangisini daha çok sergiliyor? ( ) Geri bildirim sürecinde kontrolü elinde tutar. ( ) Geri bildirim sürecinde kontrolü benimle paylaır. 5. Uygulama öretmeni, geri bildirim sürecinde sizi deerlendirirken aaıdaki tercihlerden hangisini daha çok kullanır? ( ) Yönergeleri direkt olarak söyler. ( ) Yönergeleri dolaylı olarak söyler. - 672 -