1. ÜN TE GEOMETR YE YOLCULUK 1.1 Çevremizde Geometri Kare, Dikdörtgen ve Üçgen 1. Kitab n z n sonundaki noktal kâ d ço altarak üçgen, kare ve dikdörtgenler çizerek bunlar isimlendiriniz. 2. Çevrenizde gördü ünüz nesnelerden kare, dikdörtgen ve üçgen flekline benzeyenleri afla ya listeleyiniz. Kare Dikdörtgen Üçgen 3. Afla daki cisimlerin baz bölümleri ya da kendisi harflerle s n rland r lm flt r. Bu s n rlar n belirtti i geometrik flekilleri afla daki ifadelerle efllefltiriniz. H H D E A A G S HSE üçgeni Proje Uyar s E HDEA dikdörtgeni Proje çal flman z için grubunuzu oluflturarak görev da l m yapt n z m? Çizim yapan meslek gruplar n belirlediniz mi? Bunlar nelerdir? Hangisini projeniz için seçtiniz?......... 1 D E AEDG karesi
Etkinlik Geometri Tahtas Üzerinde fiekiller Araç ve Gereç: geometri tahtas, paket lastikleri 1) Lastikleri kullanarak geometri tahtas üzerinde kare, dikdörtgen ve üçgen modelleri oluflturunuz. 2) Oluflturdu unuz kare, dikdörtgen ve üçgenlerin kenar uzunluklar n de ifltirmeden durufllar n de ifltiriniz. 3) Oluflturdu unuz farkl durufllardaki flekilleri defterinize çizerek isimlendiriniz. Çizdi iniz üçgen, kare ve dikdörtgenlerin kenarlar n isimlendiriniz. Geometri tahtas 4. Afla daki sorular, foto raflar n yanlar ndaki harfleri kullanarak cevapland r n z. a. b. c. ç. d. e. f. g.. 7 a. Hangi foto raflarda üçgen modeli vard r?... b. Hangi foto raflarda kare modeli vard r?... c. Hangi foto raflarda dikdörtgen modeli vard r?... 2
Aç lar simlendirelim 5. Afla da verilen aç lar isimlendirerek sembolle gösteriniz. Aç lar n köflelerini ve kenarlar n farkl renkli boya kalemleriyle iflaretleyiniz. Aç lar Ölçelim ve Çizelim Etkinlik Akrep ve Yelkovan n Oluflturdu u Aç lar Araç ve Gereç: karton, aç ölçer, cetvel, makas, ip 1) Cetvelinizle bir do ru parças çizip orta noktas n iflaretleyiniz. 2) pi kaleminize ba lay n z. pin di er ucunu k sa tutarak do ru parças n n ortas na koyup kaleminizle yar m çember çiziniz. 3) Çizdi iniz flekli s n rlar ndan keserek önce ikiye, sonra dörde katlay n z. 4) Kâ d aç p kat izlerini kalemle belirginlefltiriniz ve çiziniz. Belirginlefltirdi iniz kat izleri aras ndaki aç kl klar kaçar derece olabilir? Oluflturdu umuz modele basit bir aç ölçer diyebilir miyiz? Aç klay n z. Yapt n z aç ölçeri kullanarak arka sayfada yer alan saat resimlerindeki yelkovanlar n ve akreplerin aras nda oluflan aç lar n ölçülerini tahmin edip yaz n z. Ayn aç lar bir aç ölçerle ölçüp buldu unuz ölçüleri, derece olarak yaz n z. Tahminleriniz ile ölçme sonuçlar n z karfl laflt r n z. 3
Tahmin / Ölçüm Sonucu... /... Tahmin / Ölçüm Sonucu... /... Tahmin / Ölçüm Sonucu Tahmin / Ölçüm Sonucu... /...... /... 6. Birer kollar çizilmifl aç lar, aç ölçer yard m yla belirtilen ölçülerde aç oluflturacak flekilde tamamlay n z. 170 90 70 180 10 Biliyor musunuz? Dünyan n kendi ekseniyle yaklafl k 23 derecelik aç yapt n ve mevsimlerin bu aç sayesinde olufltu unu biliyor musunuz? 4
7. Afla da verilen aç lar n ölçülerine ait tahminlerinizi ve ölçme sonuçlar n z tablodaki ilgili yerlere yaz n z. Tahminlerinizi ve ölçme sonuçlar n z karfl laflt r n z. Ö U V Ç A T Aç lar n Ölçüleri Tahmin Ölçme Sonucu s(t) s(u) s(v) s(ö) s( ) s(ç) s(a) Proje Uyar s Belirledi iniz meslek grubundan kimlerle röportaj yapacaks n z? Ne gibi sorular sormay planlad n z? 12 5
Aç larda Çeflitlilik 8. Afla daki noktalar alfabetik s raya göre birlefltiriniz. Çizim sonucu elde etti iniz aç lar aç ölçerle ölçünüz. Ölçme sonuçlar na göre dar, genifl, dik ve do ru aç olanlar belirleyiniz. Miyavvv... A K L B J C D I R H S U G T E F 14 Dar Aç lar Genifl Aç lar Dik Aç lar Do ru Aç lar 6
Aç Ölçülerine Göre Üçgenler 9. Afla daki üçgenlerin aç lar n ölçünüz. Üçgenleri aç lar na göre adland r n z. 60 O 60 O 60 O Etkinlik Kâ ttan Üçgen Araç ve Gereç: dosya kâ d, kalem, cetvel 1) Kâ d n z foto raftaki gibi komflu iki kenar üst üste gelecek flekilde katlay n z. 2) Katlanm fl kâ d di er iki komflu kenar da üst üste gelecek flekilde katlay n z. 3) Kâ d n z aç p tam ortas ndan ikiye katlay n z. Kat izlerini belirginlefltirmek için kâ d n z bast rarak düzlefltiriniz. 4) Kâ d n z açarak kat izleri üzerinden kaleminizle geçiniz. 5) Elde etti iniz üçgenleri isimlendiriniz. 6) Üçgenleri aç ölçülerine göre s n fland r p yaz n z. Kaç tane üçgen flekli elde ettiniz? 7
10. Gemideki üçgenlerin aç lar n ölçerek çeflitlerini üzerlerine yaz n z. Bu üçgenleri isimlendiriniz. Afla da verilen kutulara üçgenleri isimleri ile yazarak s n fland r n z. Dar Aç l Üçgenler Dik Aç l Üçgenler Genifl Aç l Üçgenler......... 11. Afla daki resmi verilen nesnelerden hangisiyle her tür aç y ölçebilirsiniz? Nedenini aç klay n z. 8
3 cm Kenar Uzunluklar na Göre Üçgen Çeflitleri 12. Afla daki üçgenlerin kenar uzunluklar na göre çeflitlerini noktal yerlere yaz n z. 2 cm 2 cm 2 cm 3 cm 2 cm 4 cm......... 13. Afla da verilen üçgenlerin kenar uzunluklar n cetvel ile ölçerek bu üçgenleri kenar uzunluklar na göre s n fland r n z. A M H K 3 cm 5 cm B C L M Performans Ödevi: Üçgen, Kare ve Dikdörtgeni Ar yorum Çal flmay Haz rlama Süresi: 1 hafta Ödevin Amac : Geometrik flekillerin kullan ld yerleri fark etme. Performans Ödevi: Sizden, binalar n d fl kap lar n gözlemleyerek bunlar n fleklini ve üzerlerindeki süslemelerde kullan lan geometrik flekilleri belirlemeniz istenmektedir. Araç ve Gereç: kalem, kâ t, foto raf makinesi, cetvel, gazete ve dergiler Bu çal flmay yaparken; 1. Binalar n d fl kap lar hangi geometrik flekil biçimindedir? Ço unlukla karfl laflt n z bir geometrik flekil var m? 2. Binalar n d fl kap lar n biçimlerine göre s n fland r n z. 3. D fl kap lardaki geometrik süslemelere iki farkl örnek bulunuz. Süslemeleri kendi cümlelerinizle aç klay n z. 4. Geometrik flekilleri kullanarak iki farkl kap tasarlay n z. Bu kap lara geometrik flekilleri kullanarak süsleme yap n z. 5. Çal flman z rapor fleklinde düzenleyiniz. Öneriler: Gözlem yaparken çetele ve s kl k tablolar ndan yararlanabilirsiniz. Foto raf çekebilir veya resmini yapabilirsiniz. Çal flman zda geometrik flekiller ile ilgili ö rendiklerinizi kullan n z. Performans ödeviniz; gözlem yapma, s n fland rma, geometrik flekilleri kullanma, özgün bir tasar m yapma, rapor düzenleme kurallar n uygulama ölçütleri bak m ndan de erlendirilecektir. 9
TEKNOLOJ KÖfiES Paint, bir resim düzenleme program d r. Bilgisayarda resim düzenlemek, geometrik flekiller çizebilmek için Paint program n kullanabiliriz. sembolü t klanarak çeflitli üçgenler çizilebilir. Alttaki seçenekler kullan larak üçgen ve üçgensel bölgeler oluflturulabilir. Paint program n açmak için s ras yla; Bafllat Programlar Donat lar Paint seçenekleri t klan r. Paint program n n sol taraf nda resim düzenleme araçlar bulunur. Kullan lmak istenen arac n sembolü üzerine farenin sol tufluyla t klan r. Üçgen, kare ve dikdörtgenle bir resim çal flmas yapabilirsiniz. Yapt n z resim çal flmas n kaydetmek için Dosya menüsünden Kaydet seçene ini t klay n z. Program n alt k sm nda ise renk kutusu vard r. Çal fl lmak istenen renk yine farenin sol tufluyla t klanarak seçilir. Araç kutusundaki sembolü t klanarak kare ve dikdörtgen flekilleri çizilebilir. Alttaki semboller kullan larak kare ve karesel bölge, dikdörtgen ve dikdörtgensel bölge oluflturulabilir. Aç lan menüden dosyan za bir isim vererek Kaydet dü mesini t klaman z yeterli olacakt r. Geometri dünyas nda renklerle dolu e lenceli saatler diliyoruz 10
Düflündürücü Soru Yandaki flekilde kaç adet üçgen vard r? E lence Tangramla fiekiller Olufltural m Kitab n z n arka sayfas nda bulunan tangram flablonunu kullanarak afla daki flekilleri oluflturunuz. Siz de farkl flekiller oluflturmay deneyebilirsiniz. Hangi fiekli Yakalad? Yandaki çocuklar n, oltalar yla ne yakalad klar n bularak cümlelerdeki boflluklar doldurunuz. a. Eda, oltas yla... fleklinde bir cisim yakalad. b...., oltas yla kare fleklinde bir cisim yakalad. c...., oltas yla... fleklinde bir cisim yakalad. Eda Görkem Burcu Öz De erlendirme Çevremizde Geometri konusunda neler ö rendim?... Neleri ö renirken, yaparken zorland m ve bu zorluklar nas l aflt m?... Neleri severek yapt m?... Ayr ca neleri yapmay isterdim?... 11 17