Hemşirelerin Kariyer Planlaması: Bir Eğitim ve Araştırma Hastanesi Örneği

Okmeydanı Tı Dergisi 32():7-3, 2 doi:.5222/otd.2.2 Araştırma Hemşirelerin Kariyer Planlaması: Bir Eğitim ve Araştırma Hastanesi Örneği Güven Bektemür *, Sevgi Demiray **, Dilek Özdemir Ürkmez ** *İstanbul İli Beyoğlu Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği **Okmeydanı Eğitim ve Araştırma Hastanesi ÖZ Amaç: Kariyer lanlama, modern örgütlerin amaç ve hedeflerine ulaşmada, bireyin amaçlarıyla kurumun amaçlarını buluşturmada, verim ve erformans artışını sağlamada önemli bir rol oynamaktadır. Hemşirelerin üstlenebilecekleri ozisyonlara yerleşmeleri mutlu ve yüksek erformansta çalışmalarını sağlayacak, hemşirelik bakımını ve hastanelerin kalitesini yükseltecektir. Bu nedenle çalışma, bir eğitim araştırma hastanesinde çalışan hemşirelerin hastanelerindeki kariyer lanlama çalışmalarına ilişkin değerlendirmeleri ve bu değerlendirmelerin tanımlayıcı özelliklerine göre farklılaşma durumunu incelemek amacıyla yaıldı. Gereç ve Yöntem: Araştırmanın tasarımı, tanımlayıcı niteliktedir. Araştırmanın evrenini Sağlık Bakanlığına bağlı bir eğitim araştırma hastanesinde çalışan tüm hemşireler, örneklemini ise basit rastgele örnekleme yöntemi ile seçilen araştırmaya katılmaya gönüllü hemşire oluşturdu. Araştırma verileri SPSS 5. rogramıyla analiz edildi. Bulgular: Araştırma kasamındaki hemşirelerin %7 si (n=7) kadın, % si (n=) 3-39 yaş aralığında, %5 i (n=5) evli, %37 si (n=37) sağlık meslek lisesi mezunu, % ü (n=) aynı hastanede görev yatığını ve %2 si (n=2) aktif hemşire olarak çalıştığını belirtti. Araştırmaya katılan hemşirelerin % 5 sı (n=5) yeni Hemşirelik Yasası nı bildiklerini ve %52 si (n=52) de yasanın kariyer lanlarını etkileyeceğini düşündüğünü belirtti. Ayrıca araştırmaya katılanların %53 ü (n=53) mevcut ozisyonundan memnun olmadığını ve % ü (n=) öncellikle kariyerleri için özel dallarda sertifika almayı düşündüklerini belirtti. Tartışma ve Sonuç: Hemşirelerin hastanelerindeki kariyer lanlama çalışmalarına ilişkin değerlendirmeleri ve bu değerlendirmelerin tanımlayıcı özelliklerine göre farklılaşma durumunu incelendiğinde; kariyer yönetimi uygulamalarının etkinliğinin ortalamanın üstünde bir değerde olduğu, kariyer yönetiminin etkinliğine ilişkin görüşlerinin cinsiyetleri, medeni durumları, hemşire olarak çalışma süreleri, mevcut hastanede çalışma süreleri, hemşirelik yasası hakkında bilgi sahibi olma, yeni hemşirelik yasasının kariyer lanına olan olası etkilerine bağlı olarak farklılaşmadığı sonucuna varılmıştır. Anahtar kelimeler: kariyer lanlaması, kariyer yönetimi, hemşire ABSTRACT Career Planing of urses: An Examle of Training and Research Hosital Introduction: Career lanning has a significant role for modern organisations in order to increase the efficiency and erformance. Placement of nurses to the ositions that they can carry, will motivate them to work haily with higher erformance and also increase the service quality of nursing care services and hositals. This study was reared to examine the assesment of career lanning works of nurses oerating in the training and research hosital and their differentations according to the descritive roerties of this assesment. Material and Method: Design of the study is descritive. Universal set of the study constitutes entire oulation of nurses working on the training and research hosital which is belong to Ministry of Health, samle cluster contitutes volunteer nurses who are chosen by simle random samling methodology. Results: urses examined according to the study indicated that, 7 % (n=7) is female, % (n=) is between the age of 3-39, 5% (n=5) is married, 37% (n=37) is graduated from medical vocational high school, % (n=) have been working in the same hosital between 2-5 years and 2% (n=2) is working as a nurse. Samles also indicate that 5% (n=5) knows the new ursing Law and 52% (n=52) believes that new ursing Law will effect their career lanning. Addition to this 53% (n=53) is discontent with their current osition and % (n=) is considering to have additional certificates for secial branches riorly for their careers. Conclusion: The effectiveness of career management alication is over the average, their oinions about the effectiveness of the career lanning effectiveness don t differentiate according to gender, marital status, working eriod as a nurse, working eriod in the current Keywords: career lanning, career management, nurse Alındığı Tarih: 4.5. Kabul Tarihi: 7.. Yazışma adresi: Uzm. Dr. Güven Bektemür, Okmeydanı Eğitim ve Araştırma Hastanesi, İstanbul e-osta: ozdemir_dilek@hotmail.com 7

Okmeydanı Tı Dergisi 32():7-3, 2 GİRİŞ Kariyer, kişisel ve örgütsel hedeflerle doğrudan bağlantılı, kişinin yaşamı boyunca yaşayacağı kısmen kontrol altında tutacağı iş tecrübesi ve aktivitesiyle bağlantılı bir süreçtir (). Kariyer lanlama ise bir iş görenin sahi olduğu bilgi, yetenek, beceri ve güdülerinin geliştirilmesiyle, çalışmakta olduğu örgüt içindeki ilerleyişinin ya da yükselmesinin lanlanmasıdır. Çalışanın fırsatların, seçeneklerin ve sonuçların farkına varması, kariyeri ile ilgili hedefleri tesit etmesi, bu kariyer hedeflerine ulaşmada yön tesiti ve zaman lanlaması yamasını sağlayacak iş, eğitim ve diğer gelişimsel etkinliklerini rogramlaması gerekmektedir. Kariyer lanlamada öncelikle birey, çalışma yaşamında yerini bilme, anlama ve gelecekte nerede ve nasıl olmak istediğini belirlemelidir. Dünyadaki ve ülkemizde sosyal, ekonomik, olitik değişimler her alanda olduğu gibi hemşirelik mesleğinde de etkili olmaktadır (2-4). Örgütlerin insan kaynakları yönetiminin bir unsuru olarak çalışanların kariyer gelişimlerini sağlamak ve en iyi kariyer lanları olanaklarını sunmak, böylece hem nitelikli insan gücünün raki firmalara geçmesine engel olmak hem de rekabet edebilmek açısından büyük önem taşımaktadır (5). Pozisyonları veya görevleri ne olursa olsun hemşirelerin mesleki gelişimlerinde yasal ve kurumsal desteklenmeye gereksinimleri vardır. Yaılan araştırmalar hemşirelerin, kurumlarda kendilerine verilen gelişme ve kariyer fırsatlarının olması, kurumu tercih nedenlerinden en ön sırada yer aldığını göstermiştir (-). Toluma doğrudan hizmet sunan ve tolum sağlığını geliştirilmesinde önemli yere sahi olan hemşirelik mesleğini kendilerine meslek edinmiş ya da edinecek olan bireyler, mesleğinin gereklerini tam anlamıyla yerine getirebilmek, tolum sağlığını direkt olarak olumlu yönde gelişimini sağlamak için kariyerlerini lanlamaları gerekmektedir. Hemşireler bireysel olarak, meslektaşları ile birlikte, ya da multidisiliner eki içinde uygulayıcı, eğitici, araştırıcı, danışman ya da yönetici olarak çalışmaktadır (-). Araştırma, bir eğitim ve araştırma hastanesinde çalışan hemşirelerin hastanelerindeki kariyer lanlama çalışmalarına ilişkin değerlendirmeleri ve bu değerlendirmelerin tanımlayıcı özelliklerine göre farklılaşma durumunu incelemek amacıyla yaıldı. GEREÇ ve YÖTEM Araştırmanın Tii Araştırma tanımlayıcı ve kesitsel tite lanlandı ve gerçekleşti. Araştırmanın Evreni ve Örneklemi Araştırmanın evrenini, Sağlık Bakanlığına bağlı bir eğitim araştıma hastanesinde görev yaan tüm hemşireler, örneklemini ise olasılıksız örneklem seçimi yöntemi ile seçilen hemşire oluşturdu. Veri Tolama. Veri tolama araçları: Veri tolama aracı olarak, araştırmacı tarafından literatür taranarak oluşturulan, adet sorudan oluşan anket formu kullanıldı. Anket formunun birinci bölümünde sosyo-demografik ve kurumsal bilgilere yönelik sorular, ikinci bölümünde ise kurumsal kariyer lanının etkinliğinin ölçülmesine yönelik sorular yer aldı. Anketin ikinci bölümü 5 li likert tiinde düzenlendi. 2. Veri tolama süreci: Gerekli izinler alındıktan sonra, anketler araştırmacı tarafından, katılımcılar bilgilendirilerek dağıtıldı ve daha sonra dağıtılan anketler yine araştırmacı tarafından tolandı Etik Durum Araştırmaya katılmada gönüllülük esas alındı, katılımcıların Helsinki Deklarasyonu na göre araştırmacı tarafından sözel olarak onamları alındı. Verilerin Analizi Araştırmada veri tolama araçları ile elde edilen bilgilerin çözümlenmesi SPSS 5 aket rogramında tanımlayıcı istatistiksel yöntemlerden frekans ve yüzdelik, aritmetik ortalama kullanılarak bilgisayar ortamında gerçekleştirildi. Anketin güvenirliğinin test edilmesinde alfa katsayısı (Cronbach Alfa) hesalandı. (Cronbach Alfa değeri=.95). Parametrelerin normal dağılıma uygunluğu K-S testi ile değerlendirildi. Anlamlılık değeri >.5 bulunduğundan örneklem dağılımının normal dağılım gösterdiği sonucuna varıldı ve arametrik testlerden student t-testi ve varyans analizi yöntemi ile analiz edildi. Varyans analizinin ost hoc testlerinde Tukey yöntemi kullandı. Çalışmanın genel anlamlılık düzeyi <.5 olarak kabul edildi.

G. Bektemür ve ark., Hemşirelerin Kariyer Planlaması: Bir Eğitim ve Araştırma Hastanesi Örneği Tablo. Hemşirelerin genel özellikleri. BULGULAR Özellikler Cinsiyet Kadın Erkek Yaş Aralığı 2-29 3-39 4-49 Medeni Durum Evli Bekar Eğitim Durumu SML Ön Lisans Lisans Yüksek Lisans Doktora Kurumdaki Görev/Ünvanı Hemşire Sorumlu hemşire Başhemşire yardımcısı Başhemşire Diğer Mevcut Yasalar ve Yönetmenlikler Kariyer Planınızı Etkiliyor mu? Yeni Hemşirelik Yasası Hakkında Bilginiz Var mı? Yeni Hemşirelik Yasasının Kariyer Planlarınızı Etkileyeceğini Düşünüyor musunuz? Yeni Hemşirelik Yasası Kariyer Planınızı asıl Etkiledi? Olumlu Olumsuz Fikrim yok n= 7 3 4 5 37 2 4 2 72 2 5 52 34 5 5 % 7 3 4 5 37 2 4 2 72 2 5 52 34 5 5 Tablo incelendiğinde, çalışma kasamına alınan hemşirelerin %7 si (n=7) kadın, % si (n=) 3-39 yaş grubunda, %5 i (n=5) evli, %37 si (n=37) sağlık meslek lisesi mezunu, %2 si (n=2) aktif olarak hemşire olarak çalıştığını belirtti, Mevcut yasalar ve yönetmelikler kariyer lanlamanızı etkiliyor mu? diye sorulduğunda %72 si (n=72) evet yanıtını vererek etkilediğini belirtti. Araştırmaya katılan hemşirelerin %5 sı (n=5) yeni hemşirelik yasası hakkında bilgisinin olduğunu belirtirken, İlgili yasanın kariyer lanlarını etkileyeceğinizi düşünüyor musunuz? sorusuna %5 i (n=5) fikrinin olmadığını belirtti. Kariyer anlamında mevcut ozisyonunuzdan memnun musunuz? sorusuna % si (n=) memnun olduğunu ifade ederken, %53 ü (n=53) memnun olmadığını söyledi. Araştırmaya katılan hemşirelerin çalışma sürelerine bakıldığında, %2 sı (n=2) - yıl tolam çalışma süresine sahi olduğunu, % ü (n=) mevcut hastanede çalıştığını belirtti. Kamu hastanelerinde görev yaan hemşirelerin kariyer lanlarını etkileyen faktörler sorgulandığında %42 si (n=42) yüksek lisans yaarak uzmanlaşmak, %27 si (n=27) özel dallarda eğitim ve sertifika almak (eğitim, enfeksiyon, ameliyathane vb.), %2 si (n=2) yönetici hemşire olmak ve % i (n=) akademik alanda ilerlemek, araştırma ve bilimsel çalışmalar yamak olduğunu belirtti. Kariyer Anlamında Mevcut Pozisyonunuzdan Memnun musunuz? Kaç Yıldır Hemşire Olarak Çalışıyorsunuz? - yıl - yıl -5 yıl -2 yıl 2 yıl ve üzeri 53 2 2 53 2 2 Çalışmaya katılan hemşirelerin kariyer lanlarını etkileyen faktörler sorulduğunda Şekil den de anlaşılacağı gibi bir katılımcı birden fazla seçeneği işaretlemekle beraber %3 i yönetici, %3 sı mevcut yönetmelik, %32 si aile ve sosyal konum ve %3 u eğitim olanakları faktörleri olduğunu belirtti. Kaç Yıldır Mevcut Kurumda Çalışıyorsunuz? - yıl - yıl -5 yıl -2 yıl 2 yıl ve üzeri Kariyer Planınız edir? Yönetici hemşire olmak Yüksek lisans yaarak uzmanlaşmak Özel dallarda eğitim ve sertifika almak Akademik alanda ilerlemek Hiçbiri 22 7 2 42 27 22 7 2 42 27 Hem#ire Sayısı 4 3 2 5 5 3 Mevcut Yönetmelikler Yöneticiler E"itim Olanakları Şekil. Kariyer lanını etkileyen faktörler. 3 3 32 Aile ve Sosyal Konum 9

Okmeydanı Tı Dergisi 32():7-3, 2 Tablo 2. Katılımcıların tanımlayıcı özellikleri ile kariyer yönetiminin etkinliğine ilişkin değerlendirmelerinin karşılaştırılması. Kamu Hastanelerinde Çalışan Hemşirelerin Kariyer Yönetiminin Etkinliğine İlişkin Değerlendirmeleri Minimum Maksimum 5 2,7 Kariyer Yönetiminin Etkinliğinin Yaşa Bağlı Olarak Değişimi 2-29 yaş 3-39 yaş 4-49 yaş Tolam 4 2,3 2,5 3, 2,7 Std. Sama,,9,93,93,* Kariyer Yönetiminin Etkinliğinin Cinsiyete Bağlı Olarak Değişimi Cinsiyet Bay Bayan 3 7 2,75 2, Std. Sama,,95,7** Kariyer Yönetimin Etkinliğinin Medeni Duruma Bağlı Olarak Değişimi Medeni durum Evli Bekâr 5 2,7 2,5 Std. Sama,73,9** Kariyer Yönetimi Etkinliğinin Eğitim Düzeyine Bağlı Olarak Değişimi SML Önlisans Lisans Yüksek Lisans Tolam 37 2 4 2,4 3,3 2,52 2, 2,7 Std. Sama,7,4,5,,92,* Kariyer Yönetimin Etkinliğinin Hemşire Olarak Çalışma Sürelerine Bağlı Olarak Değişimi - yıl - yıl -5 yıl -2 yıl 2 yıl ve üzeri Tolam 2 2 2,5 2,53 2,55 2,7 3,5 2,9 2,7 Std. Sama,3,7,3,2,,75,92,553** Kariyer Yönetiminin Etkinliği İle Mevcut Hastanede Çalışma Süresi Arasındaki İlişki - yıl - yıl -5 yıl -2 yıl 2 yıl ve üzeri Tolam 22 7 2, 2,59 2,55 2,33 3,5 2,9 2,7 Std. Sama,7,9,9,5,74,,92,7** Kariyer Yönetiminin Etkinliği İle Unvan Arasındaki İlişki Hemşire Sorumlu Hemşire Başhemşire Yard. Diğer Tolam 2 2,53 2,95 4, 2,37 2,7 Std. Sama,,,,,92,* Kariyer Yönetiminin Etkinliği ile Yeni Hemşirelik Yasası Hakkında Bilgi Sahibi Olma Durumu Arasındaki İlişki 5 2,7 2,54 Std. Sama,3,7,2** Kariyer Yönetiminin Etkinliği ile Yeni Hemşirelik Yasasının Kariyer Planına Olan Muhtemel Etkileri Arasındaki İlişki 52 2, 2, Std. Sama,93,3,34** Kariyer Yönetiminin Etkinliği ile Yeni Hemşirelik Yasasının Kariyer Planına Etki Düzeyi Arasındaki İlişki Olumlu Olumsuz 34 5 3, 2,37 Std. Sama,,93,3* Kariyer Yönetiminin Etkinliği ile Mevcut Yasalar ve Yönetmeliklerin Kariyer Planlamasına Etki Düzeyi Arasındaki İlişki Olumlu Olumsuz 72 2 2,55 3,5 Std. Sama,4,7,2* *<.5 **>.5

G. Bektemür ve ark., Hemşirelerin Kariyer Planlaması: Bir Eğitim ve Araştırma Hastanesi Örneği Tablo 2 de belirtildiği üzere, kamu hastanelerinde çalışan hemşirelerin kariyer yönetimi uygulamalarının etkinliğine ilişkin ortalama uan 2,7±,92 olduğu ve bu değerin, alınabilecek en yüksek değerin 5 olduğu değerlendirildiğinde hemşirelerin kariyer yönetiminin ortalamanın üstünde bir etkinliğe sahi olduğu sonucuna varıldı. Kariyer yönetiminin etkinliği ile yaş arasındaki ilişkinin istatistiksel olarak anlamlı olduğu (=,; <.5) ve kariyer yönetiminin etkinliğine ilişkin görüşlerinin yaşlarına bağlı olarak farklılaştığı ve hemşirelerin yaşları ilerledikçe kariyer yönetiminin etkinliğine olan inançlarının arttığı sonucuna varıldı. Kariyer yönetiminin etkinliğinin cinsiyetle ilişkisi incelendiğinde, ilişkinin istatistiksel olarak anlamlı olmadığı (=,7; >.5), farklı cinsiyetlerdeki hemşirelerin arasında bir fark olmadığı satandı. Kariyer yönetiminin etkinliğinin medeni duruma bağlı olarak değişimi incelendiğinde; değişkenler arasındaki ilişkinin istatistiksel olarak anlamlı olmadığı, (=,9; >.5) evli ve bekâr hemşirelerde bir fark olmadığı tesit edildi. Kariyer yönetiminin etkinliği ile eğitim düzeyi arasındaki ilişki değerlendirildiğinde, istatistiksel olarak anlamlı olduğu (=,; <.5), görüşlerinin eğitim düzeyine bağlı olarak farklılaştığı ve ön lisans mezunu hemşirelerin kariyer yönetiminin etkinliğine daha fazla inandıkları sonucuna varıldı. Kariyer yönetiminin etkinliği ile hemşire olarak çalışma süresi incelendiğinde; istatistiksel olarak anlamlı olmadığı (=,553; >.5) kariyer yönetimi etkinliğine ilişkin görüşlerinin hemşire olarak çalışma sürelerine bağlı olarak farklılaşmadığı sonucuna varıldı. Kariyer yönetiminin etkinliği ile mevcut hastanede hemşire olarak çalışma süresi incelendiğinde; istatistiksel olarak anlamlı olmadığı (=,7; >.5) kariyer yönetimi etkinliğine ilişkin görüşlerinin mevcut hastanede hemşire olarak çalışma sürelerine bağlı olarak farklılaşmadığı, unvan arasındaki ilişki değerlendirildiğinde istatistiksel olarak anlamlı olduğu (=,; <.5) unvanlarına bağlı olarak değiştiği ve kariyer yönetimi etkinliğine olan inancın statüye bağlı olarak değiştiği sonucuna varıldı. Kariyer yönetiminin etkinliğine ilişkin değerlendirmelerin, katılımcıların yeni hemşirelik yasası hakkında bilgi sahibi olma durumlarına göre istatistiksel olarak anlamlı olmadığı (=,2; >.5), kariyer yönetimi etkinliği ile yeni hemşirelik yasasının kariyer lanına olan olası etkileri arasındaki ilişkinin istatistiksel olarak anlamlı olmadığı (=,; <.5) belirlendi. Kariyer yönetiminin etkinliği ile yeni hemşirelik yasasının kariyer lanına etki düzeyi (=,3; <.5) ve mevcut yasalar ve yönetmeliklerin kariyer lanlamasına etki düzeyi arasındaki ilişkinin (=,2; <.5) de istatistiksel olarak anlamlı olmadığı tesit edildi. TARTIŞMA Hemşirelerin kariyer lanlamasına ilişkin görüşlerini belirlemek amacıyla lanlanan ve gerçekleştirilen araştırma, bir eğitim ve araştırma hastanesinde çalışan hemşire ile gerçekleştirilmiş olu, elde edilen veriler literatür bilgilerinin ışığı altında tartışılmıştır. Çalışma kasamına alınan hemşirelerin demografik özellikleri, Ay ve ark. (5) nın kariyer yönetimi uygulamalarının iş tatminine etkisine yönelik yatıkları çalışmanın demografik bulgularıyla benzerdir. Çalışmaya katılan hemşirelerin eğitim durumlarına bakıldığında %37 sağlık meslek lisesi ve %2 Lisans mezunu olmaları bulgusu Ayaz ın () çalışmasında, hemşirelerin % ü sağlık meslek lisesi, %2,9 u lisans mezunu olduğu bulgusu ile örtüşmektedir. Hemşirelerin meslekte tolam çalışma sürelerinin büyük çoğunluğunun %2 oranla - yıl, % oranla arasında bulunması Ayaz (), Yıldız (3) ve Mutlu nun (2) çalışmalarındaki tolam çalışma yılı bulgusu ile benzerdir. Hemşirelerin görev alanlarına göre dağılımlarına bakıldığında %2 oranla aktif hemşire olarak çalışması bulgusu Mutlu nun (2) çalışması ile uyumludur. Kamu hastanelerinde görev yaan hemşirelerin kariyer lanları sorgulandığında büyük çoğunlukla, %42 si (n=42) yükseklisans yaarak uzmanlaşmak, %27 si (n=27) özel dallarda eğitim ve sertifika almak (eğitim, enfeksiyon, ameliyathane vb.) olduğunu belirtmesi Ünsar ve ark. (4) çalışmasındaki, hemşirelerin meslekle ilgili lanlarının başında lisansüstü eğitim yamak bulgusuyla uyumlu olmakla beraber, yeni Hemşirelik Yasası nda üzerinde durulan hemşirelerin lisansüstü eğitim ile uzman hemşire unvanı alması ve özellikli birimlerde çalışan hemşirelerin sertifikalandırılması üzerinde durulması ile örtüşmektedir (5). Mevcut yasalar ve yönetmelikler kariyer lanlamanızı etkiliyor mu? diye sorulduğunda %72 si (n=72) evet cevabını verirken, %5 sı (n=5) yeni hemşirelik yasası hakkında bilgisinin olduğunu ve İlgili yasanın kariyer lanlarını etkileyeceğinizi düşünüyor musunuz? sorusuna %5 i de (n=5) fikrinin olmadığını belirtti. Hemşirelik Yasası; hemşirelik kanununda değişiklik yaılmasına dair kanun ile.4.27 tarihinde kabul edilerek, 2.5.27

Okmeydanı Tı Dergisi 32():7-3, 2 tarihli ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir (5). Bu yasada hemşirelerin lisansüstü eğitim ile uzman hemşire unvanı alması ve özellikli birimlerde çalışan hemşirelerin sertifikalandırılması üzerinde durulması hemşirelerin kariyer lanlamaları açısından olumlu gelişmelerdedir. Ayrıca, Mart 2 azartesi tarihli ve 2755 sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Hemşirelik Yönetmeliği ve 9 isan 2 Salı tarihli ve 279 sayılı resmî gazetede yayımlanan Hemşirelik Yönetmeliğinde Değişiklik Yaılmasına Dair Yönetmelik ile hemşirelerin görev, yetki ve sorumlulukları belirlenerek büyük bir gelişme kaydedilmiştir. Profesyonel organizasyonlardan biri olan IC 995 yılında Hemşireler için Kariyer Geliştirme adlı bir çalışma yayımlamıştır. Bu çalışmada, hemşirelikte kariyer geliştirmenin; hem çalışma alanlarında hem de eğitim sisteminde, yöneticilerin ve rofesyonellerin tutum ve uygulamaları tarafından desteklenmesinin önemi vurgulanmıştır. IC, hemşirelikte kariyer lanlamaya yönelik tutarlı bir sistemin gerekliliğinin önemine dikkat çekmiştir (). Hemşirelik mesleğinde yasal anlamda yaılan bu düzenlemeler de IC nin dikkat çektiği sistem ile örtüşmektedir. Çalışmada elde edilen Kariyer anlamında mevcut ozisyonunuzdan memnun musunuz? sorusuna %53 ü (n=53) memnun olmadığını söylemiştir. Ulusoy EÇ ve ark. (7) yatıkları çalışmada, hemşirelerin %3 ü çalıştıkları ozisyondan memnun olduklarını belirtmişlerdir. Çalışmaya katılan hemşirelerin kariyer lanlarını etkileyen faktörler sorulduğunda bir katılımcı birden fazla seçeneği işaretlemekle beraber %3 i yönetici, %3 sı mevcut yönetmelik, %32 si aile ve sosyal konum ve %3 u eğitim olanakları faktörleri olduğunu belirtmesi Sav ın () çalışmasında belirttiği, bireysel kariyer lanlamayı ek çok faktörün etkilediği ve bunların başında demografik faktörler, ekonomik ve sosyal faktörlerin yanında devletin belirlediği yasalar, ülkenin içinde bulunduğu sosyal ve olitik faktörler gibi etkenler bireyin kariyer lanlamasının temel belirleyicileri konumunda olması bulgusu ile uyumludur. Çalışmada bulunan, hemşirelerin kariyer yönetimi uygulamalarının etkinliğine ilişkin ortalama uan 2.7±,92 değeri, Mutlu nun (2) çalışmasındaki ortalama uan değeri 2,2±,34 ve Demir in (9) çalışmasındaki ortalama uan değeri 2,5±,2 bulunması ile örtüştüğü görüldü. Kariyer yönetimi uygulamalarının etkinliğinin ortalamanın üstünde bir düzeyde olması kurumun kariyer lanlamaya önem verdiğini şeklinde yorumlanabilir. Bu olumlu tutum kurum için, kariyer lanlama ve geliştirme konusundaki uygulamalar açısından, elverişli bir zemin oluşturmaktadır. Kurumun, rekabet şanslarını artırmak, kaliteli ve etkin hizmet vermek, çalışanlarını motive etmek ve gereksinimlerini karşılamak için kariyer lanlama çalışmalarına önem vermesi gerekmektedir (9). Literatüre göre, bireyin temel gereksinimleri doğrultusunda ortaya koyduğu bireysel hedefler ile örgütsel hedefler arasında eş güdüm sağlanmalıdır. Kurum bununla ilgili alt yaısını oluşturmalı, çalışanlarına kurumun amaçları hakkında bilgi vermeli. Birey bunları değerlendirerek kurum içinde kendi hedefleri doğrultusunda eğilimini göstermelidir (3). Kariyer lanlama, çalışanların daha mutlu ve işlerinde daha verimli olmalarını, geleceğini tahmin edebilen, kendisinin neyin beklediğini bilen, amacını ona göre belirleyen, yüksek motivasyona sahi, kendini işine adayan çalışanlar yaratır (2). Araştırmada bulunan, kariyer yönetiminin etkinliğine ilişkin görüşlerinin yaşlarına bağlı olarak farklılaştığı ve hemşirelerin yaşları ilerledikçe kariyer yönetiminin etkinliğine olan inançlarının arttığı sonucu, Mutlu nun (2) çalışmasındaki, hemşirelerin, yaş grularına göre, kariyer lanlamasına ilişkin görüşleri karşılaştırıldığında, istatiksel olarak anlamlı bir fark bulunmadığı bulgusuyla örtüşmemektedir. Kariyer yönetiminin etkinliğinin cinsiyetle ilişkisi incelendiğinde, farklı cinsiyetlerdeki hemşirelerin arasında bir fark olmadığı, medeni duruma bağlı olarak değişimi incelendiğinde; evli ve bekar hemşirelerde bir fark olmadığı, hemşire olarak çalışma süresi incelendiğinde; kariyer yönetimi etkinliğine ilişkin görüşlerinin hemşire olarak çalışma sürelerine bağlı olarak farklılaşmadığı, mevcut hastanede hemşire olarak çalışma süresi incelendiğinde; kariyer yönetimi etkinliğine ilişkin görüşlerinin mevcut hastanede hemşire olarak çalışma sürelerine bağlı olarak farklılaşmadığı, unvan arasındaki ilişki değerlendirildiğinde kariyer yönetimi etkinliğine olan inancın statüye bağlı olarak değiştiği sonucuna varılmıştır. Bu bulgular Mutlu nun (2) çalışmasındaki bulgularla uyumludur. Kariyer yönetiminin etkinliği ile eğitim düzeyi arasındaki ilişki değerlendirildiğinde, görüşlerinin eğitim düzeyine bağlı olarak farklılaştığı ve ön lisans mezunu hemşirelerin kariyer yönetiminin etkinliğine daha fazla inandıkları sonucuna varıldı.

G. Bektemür ve ark., Hemşirelerin Kariyer Planlaması: Bir Eğitim ve Araştırma Hastanesi Örneği Araştırmanın Sınırlılıkları Bu araştırma; Bir eğitim ve araştırma hastanesinde çalışan hemşirelerin verdikleri yanıtlar ile Kullanılan ölçme aracı ve istatistiksel yöntemler ile sınırlıdır. Bu çalışmanın benzerleri farklı alanlarda hizmet veren hastanelerde (üniversite, devlet ve dal hastaneleri) ayrıca özel hastanelerde de yaılarak, karşılaştırmalar gerçekleştirilebilir. SOUÇ Hemşirelerin hastanelerindeki kariyer lanlama çalışmalarına ilişkin değerlendirmeleri ve bu değerlendirmelerin tanımlayıcı özelliklerine göre farklılaşma durumunu incelendiğinde, kariyer yönetimi uygulamalarının etkinliğinin ortalamanın üstünde bir değerde olduğu, kariyer yönetiminin etkinliğine ilişkin görüşlerinin cinsiyetleri, medeni durumları, hemşire olarak çalışma süreleri, mevcut hastanede çalışma süreleri, hemşirelik yasası hakkında bilgi sahibi olma, yeni hemşirelik yasasının kariyer lanına olan muhtemel etkilerine bağlı olarak farklılaşmadığı sonucuna varılmıştır. Kurumlar açısından çalışanların kariyer lanlamasının tesit edilmesi, kurum ile çalışanların kariyer lanlamasının örtüşebilmesi açısından yol gösterici olacağından benzer çalışmaların kurumlarda yaılması çalışmalar yararlı olacaktır. KAYAKLAR. Aydemir. 2 li Yıllara Doğru Özel Sektör İmalat Sanayiinde İnsan Kaynakları Yönetimi ve Kariyer Arayışları. İstanbul: Simge Ofis Matbaacılık; 995, -. 2. Mutlu A. Hemşirelerin kariyer lanlamasına ilişkin görüşlerinin belirlenmesi (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul, Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, 2. 3. Çalık T, Ereş F. Kariyer Yönetimi.. Baskı. Ankara: Gazi Kitabevi, 2, 29-4. 4. Güney S. Yönetim ve Organizasyon El Kitabı. 2. Baskı. Ankara: obel Yayın; 2, -7. 5. Ay FA, Öz BF, Öncül MS. Kariyer yönetimi uygulamalarının iş tatminine etkisi: kamu ve özel sağlık çalışanlarına yönelik bir araştırma. AKÜ İİBF Dergisi 24;2():45-.. Bayrak G. Hemşirelerde iş doyumu ve etkileyen faktörler (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul, Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimler Enstitüsü, 24. 7. Buyurgan M. Satış ekilerinin motivasyonunu etkileyen faktörler (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 99.. Değirmenci V, Şahin S. Öğrenci hemşire adayları ve çalışmakta olan hemşirelerin mesleki yeterlilik açısından kendilerini algılayış düzeyleri. Hemşirelik Forumu 24;7(3):-53. 9. Ergün AY. Yoğun bakımda çalışan hemşirelerin stres düzeyleri ve stresin hemşireler üzerindeki etkileri. Yoğun Bakım Hemşireleri Dergisi 2;5(2):7-9.. Erkal SY. Öğrenciler neden hemşireliği seçer?, 2. Uluslararası ve 9. Ulusal Hemşirelik Kongresi Kitabı, Antalya: 23, 37-4.. Kaya H. Hemşirelikte sürekli rofesyonel gelişimin kuramsal, felsefi ve örgütsel temelleri. İstanbul Üniversitesi Florence ightingale Hemşirelik Yüksek Okulu Hemşirelik Dergisi 22;7(49):53-.. Ayaz Ş. Hemşirelerin benlik saygısı ve atılganlık düzeylerinin araştırılması (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul, Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, 22. 3. Yıldız. Yoğun bakım ünitelerinde çalışan hemşirelerde iş doyumunu etkileyen faktörler (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul, İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, 2. 4. Ünsar S, Kostak MA, Kurt S, Erol Ö. Hemşirelerin kendini gerçekleştirme. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi 2;4():2-. 5. Resmi Gazete (27). Hemşirelik Kanununda Değişiklik Yaılmasına Dair Kanun. Web site: htt://www. resmigazete.gov.tr/eskiler/27/5/2752-3.htm.. Göz F, Gürbüz K. Hemşirelikte kariyerinizi keşfedin. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi ;(2):2-7. 7. Ulusoy EÇ, Alar ŞE. Hemşirelerde meslektaş dayanışması ve iş doyumu ile ilişkisi. Floranca igtingale Hemşirelik Dergisi 23;2(3):54-3.. Sav D. Bireysel kariyer lanlamada etkili olan faktörler ve üniversitelerin etkisi üzerine bir araştırma (Yüksek Lisans Tezi). Isarta, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2. 9. Demir M. Kariyer lanlama ve motivasyon olgusu ve iş görenlerin kariyer kavramı hakkındaki tutumları ile ilgili bir araştırma (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2. 2. Baydoğan E. Kariyer yönetimi. Eğitim Dergisi 27;:-5. 3