TROMBOFİLİ TARAMASI KİME NE ZAMAN NASIL Doç. Dr. Özgür Yeniel
Hemostaz Kan kaybının önlenmesi Kan ve dokular pıhtılaşma sistemini etkikleyen çok sayıda faktör içermektedir Prokoagülan < Antikoagülan Sınırlandırılmış etkinlik Endotel bütünlüğü Trombomodulin-trombin kompleksi ile Protein C aktivasyonu Protein C ile FV ve FVIII inaktivasyonu
Trombofili pıhtılaşma eğiliminin dolayısı ile VTE olasılığının arttığı durumları tanımlar 0,5-1,5/1000 Gebelik ve lohusalıkta DVT Pulmoner emboli
KALITSAL Antitrombin eksikliği, Fakto r V Leiden, Prothrombin gen mutasyonu, Protein C eksikliği Protein S eksikliği MTHFR, PAI-1, Protein Z, F-XII ve digĕrleri... EDİNSEL Antifosfolipid sendromu (APAS), SLE Polisitemia Vera, Esansiyel Trombositemi, Myeloproliferatif hastalıklar Vaskülitler Diabetes mellitus, Hiperlipidemiler, nefrotik sendrom
Preeklampsi İntrauterin gelişim bozukluğu Ablasyo Plasenta
Trombofili olgularında maternal damarlarda tromboz, bozulmuş intervillöz perfüzyon ile tetiklenen plasental yetmezlik!
31 çalışma, 18 gebelik kaybı MTHFR gebelik kayıpları ile ilişkili değil FVL, PTM, PS gebelik kayıpları ile özellikle de geç kayıplarla ilişkili
Prospektif Çalışmalar Retrospektif çalışmalarda olası bias Karıştırıcı faktörlerin oluşturduğu limitasyon Sınırlı sayıda olgu Sonuçların görülebilmesi için uzun süre Tedavi/proflaksi sonuçlarının görülebilmesi
FVL(+) %4,2 vs FV(-)%3,2 NNT:100
25000 Olgu FVL (+) %3,58 FVL (-) %2,79 RR 1,79(%95 CI 1,06-3,03)
Aspirinin tek başına etkisi yok Canlı doğum yönünden DMH in aspirine üstünlüğü yok 3 çalışma (%95 CI1,16 (0,93-1,45) Canlı doğum yönünden DMH in tedavi verilmeyenlere göre farkı yok 3 çalışma %95 CI 1,23 (0,84-1,81) Canlı doğum yönünden DMH + aspirinin tedavi verilmeyenlere göre farkı yok 2 çalışma %95 C 1,00 (0,75-1,33 )
Alife 2 400 katılımcı planlanıyor Çalışma grubu (>2 düşük öykülü ve trombofilisi olan)
VTE!
Gebenin kendisinde yada birden fazla birinci derece akrabasında geçirilmiş ve belirgin bir nedene bağlanamayan VTE öyküsü yok ise rutin tarama önerilmez
FVL için fonskyonel test sonrası DNA incelemesi PTG20210A için DNA incelemesi PC, PS, AT doğal antikoagülan proteinleridir. Fonksiyonel (pıhtılaşma temelli) yada antijenik (ELİSA) testlerle bakılabilir.
Gebeler VTE açısından x5 daha riskli 1/1000 VTE riski S/C > VD Lohusa> Gebe Prekonsepsiyonel risk faktörleri ve VTE değerlendirmesi, danışmanlık Asemptomatik olgulara trombofili taraması önerilmez
Sistemik Lupus Eritematosus Polisitemia Vera Esansiyel Trombositemi Diabetes mellitus
APAS Tekrarlayan arteriyel /venöz trombozlar, VTE olgularının %2 si APAS Gebelikte VTE %10 APAS Rekürrens %25/yıl Trombositopeni, Livedo retikülaris, Kardiyak, nörolojik semptomlar Serumda antifosfolipid antikor (APA) varlığı ile karakterize bir sendrom Katostrofik APAS: %1> %15-20sinde APAS Preeklampsi İntrauterin gelişim bozukluğu Ablasyo Plasenta
Vasküler Endotel hasarı Fosofolipid bag layan protein kompleksleri, Trombosit yu zey antijenleri Anti-oxLDL antikor ile çapraz reaksiyon Doku fakto ru Protrombin, Protein C, FV İmmün reaksiyon Kompleman aktivasyonu sitotrofoblast diferansiyasyonu ve invazyonunda inhibisyon, apoptozis, lokal inflamatuar yanıt, TROMBOZ OLUŞUMU APAS taraması Kime yapalım? Labaratuvar Kriterler* Lupus Antikoagülanlar Kaolin PZ, dilue viper venom PZ,Uzamış APTZ Antikardiolipin Antikor IgA,G,M Anti β2 Glikoprotein-I Antikor IgA,G,M *en az 12 hf arayla 2 kez Klinik Kriterleri Vasku ler tromboz arteriyel, venöz tromboz Gebelik Morbiditesi <10w, 3 UE s.abortus >10w, 1 UE IUMF <34w, 1 E/PE/IUGR
Multidisipliner yaklaşım APAS + tromboz Gebelik ve lohusalıkta heparin/lmwh+ aspirin APAS tromboz öyküsü (-) Gebelikte heparin lohusalıkta proflaktik antikoagülan Gebelik takibi sırasında plasental yetmezlik açsısından değerlendirme Estrojenli kontrasepsiyon kontraendike
DVT olgu sıklıklarına göre PE gelişimi daha düşük Maternal mortalite obstetrik hemoraji Daha yüksek hemoglobin Maternal sepsis Daha az İntrakranial hemoraji Daha az Cerrahi kanama FVLeiden en sık trombofilik mutasyon %2-15 FVa ve FVIIIa inaktivasyonun inhibisyonu Antikoagülan kofaktör APC direnci DVT FVL Htz x5 Homz x20
Tekrarlayan gebelik kayıpları ile kalıtsal trombofili arasındaki ilişki tartışmalı APAS olgularında plasental yetmezlik açısından nedensel bağ düşünülmektedir Trombofili VTE açısından hayati öneme sahiptir, risk gurubunda yer alan olgular için tarama yapılması ve uygun olgulara gebelikte ve lohusalıkta proflaksi yapılması hayati gözükmektedir.