Dr. Mehmet Özkahya E.Ü.T.F Nefroloji B.D
HD sırasında yaşanan hipotansiyon daha dikkat çekicidir, Beklenti, yapılan UF nedeniyle KB düşüşü olduğundan, sanki inanılmaz!! HD sırasında oluşacak KB aratışı genelde göz ardı edilir!!
Hemodiyalizin başlangıcına göre, HD sırasındasonunda KB artması, - Başlangıçta normal olan KB, sonrasında hipertansif sınırlara girebilir, - Başlangıçta hipertansif olan hastada sonrasında daha yüksek KB değerlerine ulaşabilir, - Hipertansif kriz gibi HD sonrası uzun süre devam edebilir.
İntradiyalitik Hipertansiyon için sayısal değerler çalışmalarda farklı kabul edilmiş! - HD başındaki SKB dan 10 mmhg, - HD başındaki OAK dan 15 mmhg, - HD başındaki KB dan 2 hf. Seansların en az %50 de, - HD başına göre KB artmış olması, en az 4 seans - Amerling R. Clinical Dialysis, 1995 Cirit M. Nephrol Dial Transplant 1995 Inrig JK. Am J Kidney Dis 2009 Günal A. J Neprol 2002. Tanım için ortak bir değer yok, Ultrafiltrasyonun da uygulanan HD seansının sonunda KB artışı olması tanım için yeterli
HD e yeni başlayan hastada görüldüğü gibi, HD tedavisi devam eden sorunsuz bir hastada da bir gün gözlenebilir!
Genelde % 10 hastada gözleniyor, % 5-15 arsında bildirenler olduğu gibi, 438 hastalık bir grupta (SKB>10 mmhg): %13.2, 1732 hasta, (SKB>10 mmhg): %12, Volüm kontrolü ile tedavi edilen hastalarda, 120 hasta ayında, 1 hasta ayı içinde izlendi (yayımlanmamış veri) Mees D. Int J Artif Organs. 1996 Inrig JK. Kidney Int. 2007 Inrig JK. Am J Kidney Dis. 2009
438 HD hastası, %13.2 İntradiyalitik HT, SKB düşen ve <10 mmhg artanlara göre: SKB artışı 19 mmhg artıyor, Daha yaşlılar, Ağırlıkları daha az, Antihipertansif ilaç sayıları daha çok Serum kreatinin ve albümin düzeyleri daha düşük, 6 ay içinde; 2 kat daha fazla hastaneye yatıyorlar veya ölüyorlar. HİPERVOLEMİK HASTALAR!!
Kan Basıncı = Kardiyak output X Periferik Rezistans İntradiyalitik kan basıncı artığında, bunlardan en az birinde artma olmalı.. - UF ile ortaya çıkan hipovoleminin aktive ettiği RAS? - Sempatik artmış aktivite? - HD sırasında ortaya çıkan K/Ca değişiklikleri? - Hemokonsantrasyonun tetiklediği vazokonstriksiyon (EPO) - Endothelin nedenli vazokonstriksiyon, - HD ile Antihipertansif ilacın uzaklaştırılması, - Hipervolemi-kardiyak performans düzelmesi (kardiyak atım hacmi artışı)
Pre-post plazma IDH (+) IDH (-) Epinefrin Norepinefrin Renin Endothelin K Ca 30 IDH olan HD hastası ve 30 kontrol HD hastası, Chou KJ. Kidney Int 2006 Sempatik sistem ve RAS aktivitesinin IDH u açıklamıyor!
30 IDH olan HD hastası ve 30 kontrol HD hastası, Endothelin IDH (+) HD sonunda artıyor. Chou KJ. Kidney Int 2006 9 hastalık IDH (+) hasta grubunda; HD sonunda Endothelin artarken, NO azalıyor. Raj DS. Kidney Int. 2002 45 hastalık grupta, IDH (+) olanlarda, artmış Endothelin, azalan NO buldu. El-Shafey EM. Clin Exp Nephrol. 2008 Endothelin ve NO ilişkisi neden mi? Sonuç mu?
İntradiyalitik Hipertansiyon - neden? niçin? Volüm-kardiyak performans? 14 yaşında, kadın,malign HT var. UF ile KB artıyor. Ve sonra sadece ACE inh. İle normotansif. Ok E. Nephrol Dial Transplant 1995 (Ege Üniv. Nefroloji)
2 si kadın, 7 hipertansif HD hastası. 6 tanesi 1 ve daha fazla antiht kullanıyor. HD sonunda hepsinin kan basıncı artıyor. KB: HD başında 172 15/99 7, HD sonunda 204 29/114 10 mmhg Yapılan UF ortalama 1.7 kg, ortalama KTO: %56 Cirit M. Nephrol Dial Transplant 1995 (Ege Üniv. Nefroloji)
Bir hastanın tedavi günleri içinde KB ve ağırlık değişikliği
Hasta İlk KTO % SKB mmhg UF kg SKB- PH+ KA azalması kg Son SKB Son KTO % 1 55 175 1.2 226 5 115 40 2 53 207 2.3 238 10 135 45 3 60 179 2.6 184 5 145 49 4 57 178 1.8 237 6 145 48 5 58 134 1.5 169 5 115 50 6 52 160 1.9 182 5 116 42 7 56 171 1.4 192 11 110 44 Hastaların hemen hepsi UF yavaş ve günlük UF ler sonrası kabul edilebilir KB ulaştı, Paradoksal HT kliniği düzeldi!!
28-42 yaşlarında, biri kadın, ödemi olmayan, %3-4 KA UF ile HD sonunda kan basıncı artan, 5 HD hastası. VA (%) OAKB KAH (%) EF (%) İzole UF 4 23 17 19 HD 3 26 32 27 Kaptopril-HD 4 20 44 29 IDH- 4-2 1 2 Diyalizat kalsiyumu yada K değişikliği, ACE inh. IDH (PH) önlemiyor, Neden kardiyak performans düzelmesi görünüyor, Kuru ağırlık düşüldüğünde IDH (PH) düzeliyor. Ozkahya M TND Kongresi, 1996 (Ege Üniv. Nefroloji) Gunal A. J Nephrol, 2002
- UF ile ortaya çıkan hipovoleminin aktive ettiği RAS? - Sempatik artmış aktivite? - HD sırasında ortaya çıkan K/Ca değişiklikleri? - Hemokonsantrasyonun tetiklediği vazokonstriksiyon (EPO) - Endothelin nedenli vazokonstriksiyon, - HD ile Antihipertansif ilacın uzaklaştırılması, - Hipervolemi-kardiyak performans düzelmesi (kardiyak atım hacmi artışı)
Tüm hastalarda; - Tuzsuz diyet, - Anti HT ilaçlar stop (!) - (Serum Na düzeyine benzer, diyalizat sodyumu) Ilımlı PH (IDH) - Yavaş olarak, HD sonu çıkış ağırlığını aşağı çekerek, kuru ağırlığı düşürülmeli, Ciddi PH (IDH) olanlarda - Hastane şartlarında izlenmeli, - Günlük, yavaş-uzun UF seanslı HD - antiht ilaç?
Tuz diyetine sıkı uyum, HD de KB değişiklerine dikkat, Kuru ağırğı sık sık gözden geçir, Mümkün ise daha uzun ve sık HD tedavi seçeneğini düşün..
IDH; sadece HD seansı sırasında olduğunu söylüyor, HD de PH; ise hem zamanını hem de oluş mekanizması ve tedavisi hakkında bilgi içerdiğinden tercih edilmeli