Hipertansiyon ve akut hipertansif atakta ne yapmalı? Prof. Dr. Zeki Öngen İ.Ü Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı
Sağlıklı kişi Hipertansiyon: ne yapmalı? Risk faktörlerinden ölüme kardiyovasküler süreç Ölü kişi -Sol -Sol ventrikül ventrikül hipertrofisi hipertrofisi -Ateroskleroz -Ateroskleroz -Diyabet -Diyabet Risk Risk faktörleri: faktörleri: Hipertansiyon Hipertansiyon Yaş Yaş Sigara Sigara Yağlar Yağlar Son Yeniden Kalp Son Miyokard Yeniden Kalp Miyokard evre evre infarktüsü infarktüsü kalp biçimlenme yetersizliği kalp biçimlenme yetersizliği hastalığı hastalığı Sağlık ÖLÜM ÖLÜM
DSÖ: Hastalıkları küresel yükü; 2000 2000 yılındaki 55,861,000 ölüme neden olan olan başlıca riskli durumlar Hipertansiyon 7141000 Tütün Y kolesterol Düşük kilo Güvensiz seks Yüksek BKİ İnaktivite Alkol Su kirliliği 4907000 4915000 3748000 2886000 2591000 1922000 1804000 1730000 0 1000000 2000000 3000000 4000000 5000000 6000000 7000000 8000000 Lancet 2002;360:1347-60
TEKHARF çalışmasına göre erişkinlerde hipertansiyon prevalansı, 2001/02 TEKHARF çalışmasına göre erişkinlerde hipertansiyon prevalansı, 2001/02 Erkek Kadın 80 70 Prevalans % 60 50 40 30 20 10 0 30-39 40-49 50-59 60-69 70+ Yaş grupları
Türkiye Hipertansiyon Prevalans Çalışması: Hipertansiyon prevalansı Türkiye Hipertansiyon Prevalans Çalışması: Hipertansiyon prevalansı 50 40 30 31,8 27,5 36,1 (%) 20 10 0 Tümü TKD Ulusal Kongre 2004, Antalya Erkek Kadın
Türkiye de toplumda kan basıncı değişimi: 1990-2000 Türkiye de toplumda kan basıncı değişimi: 1990-2000 Sistolik Diyastolik 7 6 6,4 5 4 3 4,4 4,2 2 2,7 1 0 Erkek Kadın Kan basıncında değişim mmhg TEKHARF 2003, Mas Matbaacılık AŞ, İstanbul
Hipertansiyonun küresel yükü Hipertansiyonun küresel yükü Tümü Erkek Kadın 2000 yılı 26.4 26.6 26.1 2000 yılı 26.4 26.6 26.1 2025 yılı 29.2 29.0 29.5 2025 yılı 29.2 29.0 29.5 2000 yılı 972,000,000 2000 yılı 972,000,000 Lancet 2005;365:217-23. Sayı Gelişmiş ülkeler 333,000,000 Gelişmiş ülkeler 333,000,000 Gelişmekte olan ülkeler 639,000,000 Gelişmekte olan ülkeler 639,000,000 2025 yılı 1,560,000,000 2025 yılı 1,560,000,000
Lewington S, et al. Lancet 2002; 360: 1903-1913. Hipertansiyon: ne yapmalı? Kan basıncı ve kardiyovasküler risk Kan basıncı ve kardiyovasküler risk Kan Basıncı 200 180 160 140 120 100 80 60 40 20 0 40-70 Yaş Grubu 1 X 2 X 4 X 8 X 16 Kardiyovasküler risk Sistolik Diyastolik
Kan basıncı ve kardiyovasküler risk Kan basıncı ve kardiyovasküler risk Kan basıncı > 115/75 mmhg Kan basıncı > 115/75 mmhg 10 yıl yaşlanma 10 yıl yaşlanma Diyabet Sistolik kan kan basıncında 20 20 mmhg Diyastolik kan kan basıncında 10 10 mmhg Koroner arter arter hastalığı Kardiyovasküler risk x 2 Kardiyovasküler risk x 2 Expert Rev Cardiovasc Ther 2004;2:771-5
Hipertansiyon tedavisi ile plaseboya göre elde edilen risk azalması Hipertansiyon tedavisi ile plaseboya göre elde edilen risk azalması Sistolik diyastolik hipertansiyon Sistolik diyastolik hipertansiyon İzole sistolik hipertansiyon İzole sistolik hipertansiyon Ölümlü ve ölümsüz Ölümlü ve ölümsüz olay olay Ölüm Ölüm Ölümlü ve ölümsüz Ölümlü ve ölümsüz olay olay Ölüm Ölüm 0 İnme KAH Tüm nedenler Kalp-damar Kalp-damar dışı İnme KAH Tüm nedenler Kalp-damar Kalp-damar dışı -10-20 -30 p<0.01 p<0.01 p<0.001 p<0.001 p=0.02 p<0.01 p<0.001-40 p<0.001-50 Journal of Hypertension 2003;21:1011-53.
Kılavuzlara göre risk düzeyi belirlemesi Kılavuzlara göre risk düzeyi belirlemesi ESH / ESC 1 ESH / ESC 1 JNC 7 2 JNC 7 2 WHO / ISH 3 WHO / ISH 3 Sistolik-diyastolik Sistolik-diyastolik kan kan basıncı basıncı Erkek Erkek > > 55; 55; kadın kadın > > 65 65 Sigara Sigara T kol kol > > 250 250 mg/dl; mg/dl; ya ya da da LDL LDL > > 155 155 mg/dl; mg/dl; ya ya da da HDL HDL E < < 40, 40, K < < 48 48 mg/dl mg/dl Aile Aile öyküsü; öyküsü; E < < 55, 55, K < < 65 65 yaş yaş Karın Karın çevresi çevresi E 102; 102; kadın kadın 88 88 cm cm CRP CRP 1 1 mg/dl mg/dl Hedef organ hasarı Hedef organ hasarı Eşlik eden hastalık Eşlik eden hastalık Hipertansiyon Hipertansiyon Erkek Erkek > > 55; 55; kadın kadın > > 65 65 Sigara Sigara Dislipidemi Dislipidemi Aile Aile öyküsü; öyküsü; E < < 55, 55, K < < 65 65 yaş yaş Obezite Obezite (BKİ (BKİ 30) 30) Diyabet Diyabet Mikroalbüminüri; Mikroalbüminüri; GFR<60ml/d GFR<60ml/d Hareketsiz Hareketsiz yaşam yaşam Risk faktörleri Hipertansiyon: Hipertansiyon: evre evre 1-3 1-3 Erkek Erkek > > 55; 55; kadın kadın > > 65 65 Sigara Sigara T kol kol > > 240 240 mg/dl; mg/dl; ya ya da da LDL LDL > > 160 160 mg/dl; mg/dl; ya ya da da HDL HDL E < < 40, 40, K < < 45 45 mg/dl mg/dl Aile Aile öyküsü; öyküsü; E < < 55, 55, K < < 65 65 yaş yaş Obezite Obezite Hareketsiz Hareketsiz yaşam yaşam + + + Hedef organ hasarı Hedef organ hasarı Eşlik eden hastalık Eşlik eden hastalık Hedef organ hasarı Hedef organ hasarı Eşlik eden hastalık Eşlik eden hastalık 1 J Hypertens 2003;21:1011-53. 2 http://www.nhlbi.nih.gov/guidelines/hypertension/jnc7full.pdf. 3 J Hypertens 2003;21:1011-53
Kimi tedavi etmeliyiz? Kimi tedavi etmeliyiz? 56 yaşında erkek 56 yaşında erkek KB= 136 / 86 mmhg KB= 136 / 86 mmhg Risk faktörleri Hedef organ hasarı Eşlik eden hastalık
Kimi tedavi etmeliyiz? Kimi tedavi etmeliyiz? 56 yaşında erkek 56 yaşında erkek KB= 136 / 86 mmhg KB= 136 / 86 mmhg Sigara - Sigara - LDL124, HDL 42 mg/dl LDL124, HDL 42 mg/dl Aile öyküsü - Aile öyküsü - Göbek çevresi 96 cm Göbek çevresi 96 cm hs CRP 0.6 mg/dl hs CRP 0.6 mg/dl Kan şekeri 96 mg/dl Kan şekeri 96 mg/dl Risk faktörleri Sol ventrikül hipertrofisi - Sol ventrikül hipertrofisi - US karotis İMK 0.8mm US karotis İMK 0.8mm Serum kreatinin 1.2 mg/dl Serum kreatinin 1.2 mg/dl Mikroalbüminüri - Mikroalbüminüri - Hedef organ hasarı Serebrovasküler olay - Serebrovasküler olay - Mİ, Mİ, angina, angina, KABG, KABG, PKG, PKG, KY KY -- Böbrek yetersizliği - Böbrek yetersizliği - Periferik arter hastalığı - Periferik arter hastalığı - Ağır retinopati - Ağır retinopati - Eşlik eden hastalık
Kimi tedavi etmeliyiz: JNC VII Kimi tedavi etmeliyiz: JNC VII Kategori Sistolik (mmhg) Diyastolik (mmhg) Normal < 120 ve < 80 Pre-hipertansiyon 120-139 veya 80-89 Evre 1 hipertansiyon 140-159 veya 90-99 Evre 2 hipertansiyon > 160 veya > 100
Kategori Kimi tedavi etmeliyiz: ESH-ESC 2003 Sistolik (mmhg) Diyastolik (mmhg) Optimal < 120 ve < 80 Normal 120-129 veya 80-84 Yüksek normal 130-139 veya 85-89 Evre 1 hipertansiyon 140-159 veya 90-99 Evre 2 hipertansiyon 160-179 veya 100-109 Evre 3 hipertansiyon > 180 veya > 110 İzole sistolik hipertansiyon > 140 ve < 90
Kimi tedavi etmeliyiz: JNC VII Kimi tedavi etmeliyiz: JNC VII Kategori Sistolik (mmhg) Diyastolik (mmhg) Tedavi Normal < 120 ve < 80 Pre-hipertansiyon 120-139 veya 80-89 Evre 1 hipertansiyon 140-159 veya 90-99 Evre 2 hipertansiyon > 160 veya > 100 YBD YBD YBD+ YBD+ YBD: yaşam biçimi değişikliği
Kimi tedavi etmeliyiz: ESH-ESC 2003 Kimi tedavi etmeliyiz: ESH-ESC 2003 Risk faktörü / Hastalık öyküsü Normal Yüksek normal Evre I Evre II Evre III Risk faktörü yok İzleme İzleme YBD; düşmezse YBD; düşmezse 1-2 risk faktörü YBD YBD YBD; düşmezse YBD; düşmezse 3 risk faktörü ya da HOH-DM YBD Eşlik eden hastalık Ortalama risk Düşük eklenmiş risk Orta eklenmiş risk Yüksek eklenmiş risk Çok yüksek eklenmiş risk
Yaşam biçimi değişikliği ile elde edilen başarı Yaşam biçimi değişikliği ile elde edilen başarı Zayıflama 5 20 mmhg/10 kg kilo verme DASH diyeti uygulama 8 14 mmhg Sodyum tüketimini azaltma 2 8 mmhg Fiziksel aktivite Alkol tüketimini azaltma 4 9 mmhg 2 4 mmhg JNC 7 Kılavuzu 2003
Kimi tedavi etmeliyiz? Kimi tedavi etmeliyiz? 56 yaşında erkek 56 yaşında erkek KB= 136 / 86 mmhg KB= 136 / 86 mmhg Sigara+ Sigara+ -- LDL124, LDL168, LDL124, LDL168, HDL HDL 42 42 mg/dl mg/dl Aile Aile öyküsü öyküsü - + - Göbek çevresi 96 cm Göbek çevresi 96 cm hs CRP 0.6 mg/dl hs CRP 0.6 mg/dl Kan şekeri 96 mg/dl Kan şekeri 96 mg/dl Risk faktörleri Sol ventrikül hipertrofisi - Sol ventrikül hipertrofisi - US karotis İMK 0.8mm US karotis İMK 0.8mm Serum kreatinin 1.2 mg/dl Serum kreatinin 1.2 mg/dl mikroalbüminüri - mikroalbüminüri - Hedef organ hasarı Serebrovasküler olay - Serebrovasküler olay - Mİ, Mİ, angina, angina, KABG, KABG, PKG, PKG, KY KY -- Böbrek yetersizliği - Böbrek yetersizliği - Periferik arter hastalığı - Periferik arter hastalığı - Ağır retinopati - Ağır retinopati - Eşlik eden hastalık
Kimi tedavi etmeliyiz: ESH-ESC 2003 Kimi tedavi etmeliyiz: ESH-ESC 2003 Risk faktörü / Hastalık öyküsü Normal Yüksek normal Evre I Evre II Evre III Risk faktörü yok İzleme İzleme YBD; düşmezse YBD; düşmezse 1-2 risk faktörü YBD YBD YBD; düşmezse YBD; düşmezse 3 risk faktörü ya da HOH-DM YBD Eşlik eden hastalık Ortalama risk Düşük eklenmiş risk Orta eklenmiş risk Yüksek eklenmiş risk Çok yüksek eklenmiş risk
Kimi tedavi etmeliyiz? Kimi tedavi etmeliyiz? 56 yaşında erkek 56 yaşında erkek KB= 136 136 86 86 KB= 155 155 // 95 95 mmhg mmhg Sigara - Sigara - LDL124, HDL 42 mg/dl LDL124, HDL 42 mg/dl Aile öyküsü - Aile öyküsü - Göbek çevresi 96 cm Göbek çevresi 96 cm hs CRP 0.6 mg/dl hs CRP 0.6 mg/dl Kan şekeri 96 mg/dl Kan şekeri 96 mg/dl Risk faktörleri Sol ventrikül hipertrofisi - Sol ventrikül hipertrofisi - US karotis İMK 0.8mm US karotis İMK 0.8mm Serum kreatinin 1.2 mg/dl Serum kreatinin 1.2 mg/dl mikroalbüminüri - mikroalbüminüri - Hedef organ hasarı Serebrovasküler olay - Serebrovasküler olay - Mİ, Mİ, angina, angina, KABG, KABG, PKG, PKG, KY KY -- Böbrek yetersizliği - Böbrek yetersizliği - Periferik arter hastalığı - Periferik arter hastalığı - Ağır retinopati - Ağır retinopati - Eşlik eden hastalık
Kimi tedavi etmeliyiz: JNC VII Kimi tedavi etmeliyiz: JNC VII Kategori Sistolik (mmhg) Diyastolik (mmhg) Tedavi Normal < 120 ve < 80 Pre-hipertansiyon 120-139 veya 80-89 Evre 1 hipertansiyon 140-159 veya 90-99 Evre 2 hipertansiyon > 160 veya > 100 YBD YBD YBD+ YBD+ YBD: yaşam biçimi değişikliği
Kimi tedavi etmeliyiz: ESH-ESC 2003 Kimi tedavi etmeliyiz: ESH-ESC 2003 Risk faktörü / Hastalık öyküsü Normal Yüksek normal Evre I Evre II Evre III Risk faktörü yok İzleme İzleme YBD; düşmezse YBD; düşmezse 1-2 risk faktörü YBD YBD YBD; düşmezse YBD; düşmezse 3 risk faktörü ya da HOH-DM YBD Eşlik eden hastalık Ortalama risk Düşük eklenmiş risk Orta eklenmiş risk Yüksek eklenmiş risk Çok yüksek eklenmiş risk
Kimi tedavi etmeliyiz? Kimi tedavi etmeliyiz? 56 yaşında erkek 56 yaşında erkek KB= 136 / 86 mmhg KB= 136 / 86 mmhg Sigara - Sigara - LDL124, HDL 42 mg/dl LDL124, HDL 42 mg/dl Aile öyküsü - Aile öyküsü - Göbek çevresi 96 cm Göbek çevresi 96 cm hs CRP 0.6 mg/dl hs CRP 0.6 mg/dl Kan 96 96 Kan şekeri şekeri 136 136 mg/dl mg/dl Risk faktörleri Sol ventrikül hipertrofisi - Sol ventrikül hipertrofisi - US karotis İMK 0.8mm US karotis İMK 0.8mm Serum kreatinin 1.2 mg/dl Serum kreatinin 1.2 mg/dl mikroalbüminüri - mikroalbüminüri - Hedef organ hasarı Serebrovasküler olay - Serebrovasküler olay - Mİ, Mİ, angina, angina, KABG, KABG, PKG, PKG, KY KY -- Böbrek yetersizliği - Böbrek yetersizliği - Periferik arter hastalığı - Periferik arter hastalığı - Ağır retinopati - Ağır retinopati - Eşlik eden hastalık
Kimi tedavi etmeliyiz: JNC VII Kimi tedavi etmeliyiz: JNC VII Kategori Sistolik (mmhg) Diyastolik (mmhg) Tedavi Normal < 120 ve < 80 Pre-hipertansiyon 120-139 veya 80-89 Evre 1 hipertansiyon 140-159 veya 90-99 Evre 2 hipertansiyon > 160 veya > 100 YBD YBD YBD+ YBD+ DM varsa, hedef ile <130 / 80 mmhg DM varsa, hedef ile <130 / 80 mmhg YBD: yaşam biçimi değişikliği
Kimi tedavi etmeliyiz: ESH-ESC 2003 Kimi tedavi etmeliyiz: ESH-ESC 2003 Risk faktörü / Hastalık öyküsü Normal Yüksek normal Evre I Evre II Evre III Risk faktörü yok İzleme İzleme YBD; düşmezse YBD; düşmezse 1-2 risk faktörü YBD YBD YBD; düşmezse YBD; düşmezse 3 risk faktörü ya da HOH-DM YBD Eşlik eden hastalık Ortalama risk Düşük eklenmiş risk Orta eklenmiş risk Yüksek eklenmiş risk Çok yüksek eklenmiş risk
Kimi tedavi etmeliyiz? Kimi tedavi etmeliyiz? 56 yaşında erkek 56 yaşında erkek KB= 136 / 86 mmhg KB= 136 / 86 mmhg Sigara - Sigara - LDL124, HDL 42 mg/dl LDL124, HDL 42 mg/dl Aile öyküsü - Aile öyküsü - Göbek çevresi 96 cm Göbek çevresi 96 cm hs CRP 0.6 mg/dl hs CRP 0.6 mg/dl Kan şekeri 96 mg/dl Kan şekeri 96 mg/dl Risk faktörleri Sol ventrikül hipertrofisi - Sol ventrikül hipertrofisi - US karotis İMK 0.8mm US karotis İMK 0.8mm Serum Serum kreatinin kreatinin 1.2 1.8 1.2 1.8 mg/dl mg/dl Mikroalbüminürü mikroalbüminüri Mikroalbüminürü mikroalbüminüri- -+ Hedef organ hasarı Serebrovasküler olay - Serebrovasküler olay - Mİ, Mİ, angina, angina, KABG, KABG, PKG, PKG, KY KY -- Böbrek yetersizliği - Böbrek yetersizliği - Periferik arter hastalığı - Periferik arter hastalığı - Ağır retinopati - Ağır retinopati - Eşlik eden hastalık
Kimi tedavi etmeliyiz: JNC VII Kimi tedavi etmeliyiz: JNC VII Kategori Sistolik (mmhg) Diyastolik (mmhg) Tedavi Normal < 120 ve < 80 Pre-hipertansiyon 120-139 veya 80-89 Evre 1 hipertansiyon 140-159 veya 90-99 Evre 2 hipertansiyon > 160 veya > 100 YBD YBD YBD+ YBD+ Böbrek yetersizliğinde hedef ile ile <130 // 80 80 mmhg YBD: yaşam biçimi değişikliği
Kimi tedavi etmeliyiz: ESH-ESC 2003 Kimi tedavi etmeliyiz: ESH-ESC 2003 Risk faktörü / Hastalık öyküsü Normal Yüksek normal Evre I Evre II Evre III Risk faktörü yok İzleme İzleme YBD; düşmezse YBD; düşmezse 1-2 risk faktörü YBD YBD YBD; düşmezse YBD; düşmezse 3 risk faktörü ya da HOH-DM YBD Eşlik eden hastalık Ortalama risk Düşük eklenmiş risk Orta eklenmiş risk Yüksek eklenmiş risk Çok yüksek eklenmiş risk
Kimi tedavi etmeliyiz? Kimi tedavi etmeliyiz? 56 yaşında erkek 56 yaşında erkek KB= 136 / 86 mmhg KB= 136 / 86 mmhg Sigara - Sigara - LDL124, HDL 42 mg/dl LDL124, HDL 42 mg/dl Aile öyküsü - Aile öyküsü - Göbek çevresi 96 cm Göbek çevresi 96 cm hs CRP 0.6 mg/dl hs CRP 0.6 mg/dl Kan şekeri 96 mg/dl Kan şekeri 96 mg/dl Risk faktörleri Sol ventrikül hipertrofisi - Sol ventrikül hipertrofisi - US karotis İMK 0.8mm US karotis İMK 0.8mm Serum kreatinin 1.2 mg/dl Serum kreatinin 1.2 mg/dl mikroalbüminüri - mikroalbüminüri - Hedef organ hasarı Serebrovasküler olay - Serebrovasküler olay - Mİ, Mİ, angina, angina, KABG, KABG, PKG, PKG, KY KY -- Böbrek yetersizliği - Böbrek yetersizliği - Periferik arter hastalığı - Periferik arter hastalığı - Ağır retinopati - Ağır retinopati - Eşlik eden hastalık
Kimi tedavi etmeliyiz: ESH-ESC 2003 Kimi tedavi etmeliyiz: ESH-ESC 2003 Risk faktörü / Hastalık öyküsü Yüksek Normal Evre I Evre II Evre III normal Risk faktörü yok İzleme İzleme YBD; düşmezse YBD; düşmezse 1-2 risk faktörü YBD YBD YBD; düşmezse YBD; düşmezse 3 risk faktörü ya da HOH-DM YBD Eşlik eden hastalık Ortalama risk Düşük eklenmiş risk Orta eklenmiş risk Yüksek eklenmiş risk Çok yüksek eklenmiş risk
Kan basıncını hangi la düşürelim Kan basıncını hangi la düşürelim Eski antihipertansifler Eski antihipertansifler Diüretikler Beta blokerler (BB) Beta blokerler (BB) Kalsiyum kanal blokerleri (KKB) Kalsiyum kanal blokerleri (KKB) Anjiyotensin reseptör blokerleri (ARB) Anjiyotensin reseptör blokerleri (ARB) Anjiyotensin dönüştürücü enzim inhibitörleri (ACE-İ) Anjiyotensin dönüştürücü enzim inhibitörleri (ACE-İ) Yeni antihipertansifler Yeni antihipertansifler
Eski antihipertansiflerin plasebo ile karşılaştırılması Eski antihipertansiflerin plasebo ile karşılaştırılması İnme Yüksek diüretik Yüksek diüretik Düşük diüretik Düşük diüretik β-bloker RR (95% CI) 0,49 (0,39-0,62) 0,66 (0,55-0,77) 0,66 (0,55-0,77) 0,71 (0,59-0,86) 0,71 (0,59-0,86) Koroner arter hastalığı Total mortalite Yüksek diüretik Yüksek diüretik Düşük diüretik Düşük diüretik β-bloker Yüksek diüretik Yüksek diüretik Düşük diüretik Düşük diüretik β-bloker 0,99 (0,83-1,18) 0,99 (0,83-1,18) 0,72 (0,61-0,85) 0,72 (0,61-0,85) 0,93 (0,80-1,09) 0,93 (0,80-1,09) 0,88 (0,75-1,03) 0,88 (0,75-1,03) 0,90(0,81-0,99) 0,95 (0,84-1,07) 0,95 (0,84-1,07) JAMA 1997;277: 739. Tedavi iyi 1 Tedavi kötü
İnme Hipertansiyon: ne yapmalı? Yeni antihipertansiflerin etkisi? BPLT Çalışmacıları* Yeni antihipertansiflerin etkisi? BPLT Çalışmacıları* ACE-İ KKB Plasebo kontrollü çalışmalar Plasebo kontrollü çalışmalar KAH ACE-İ KKB Kalp yetersiz. ACE-İ KKB Major KV olay ACE-İ KKB Lancet 2003;362:1527-45 İlaç iyi İlaç iyi Plasebo iyi Plasebo iyi
İnme KAH Hipertansiyon: ne yapmalı? Yeni antihipertansiflerin etkisi? BPLT Çalışmacıları* ACE-İ KKB ARB ACE-İ KKB ARB D/BB kontrollü çalışmalar D/BB kontrollü çalışmalar Kalp yetersiz. Major KV olay Lancet 2003;362:1527-45 ACE-İ KKB ARB ACE-İ KKB ARB İlaç iyi İlaç iyi D/BB iyi D/BB iyi
Beta blokerlere ilişkin bir metaanaliz: Atenolol e dikkat BB e karşı öbür İnme Mİ Ölüm BB kontrollü çalışmalar BB kontrollü çalışmalar Atenolol dışı BB e karşı öbür İnme Mİ Ölüm Atenolol e karşı öbür. İnme Mİ Ölüm Lancet 2005;366:1545-53 BB iyi BB iyi Öbür iyi Öbür iyi
Zaman aralığı (Aylar) Tüm çalışma Tüm çalışma 2.2 0-3 3.8 3-6 2.3 6-12 2.0 12-24 1.8 24-36 1.6 36-48 1.4 Çalışma sonu Çalışma sonu 1.7 Hipertansiyon: ne yapmalı? VALUE çalışmasının öğrettikleri* VALUE çalışmasının öğrettikleri* SKB mmhg Birincil son noktalar *Lancet 2004;363:2022-31 Valsartan iyi Valsartan iyi 1.0 Amlodipin iyi Amlodipin iyi
Özel durumlarda seçilecek lar Özel durumlarda seçilecek lar Diüretik BB ACE-İ ARB KKB Kalp yetersizliği + + + + Kalp yetersizliği + + + + Post-Mİ + + (+) Post-Mİ + + (+) Yüksek KAH riski + + + + Yüksek KAH riski + + + + Diyabet + + + + + Diyabet + + + + + Kronik böbrek yts. + + + + + Kronik böbrek yts. + + + + + Yeni inme + + Yeni inme + +
Özel durumlarda seçilecek lar Özel durumlarda seçilecek lar Diüretik BB ACE-İ ARB KKB İzole sistolik h. + + İzole sistolik h. + + Gebelik + + Gebelik + + Periferik arter h + + Periferik arter h + +
Tekli kullanımı % Çalışma koşullarında hedeflere ulaşma oranları: ALLHAT Çalışma koşullarında hedeflere ulaşma oranları: ALLHAT 70 60 50 40 30 20 10 68,2 66,3 61,2 0 Klortalidon Amlodipin Lizinopril KB <140/90 mmhg JAMA 2002;288:2981-97
Çalışma koşullarında hedeflere ulaşma oranları: VALUE Çalışma koşullarında hedeflere ulaşma oranları: VALUE Tekli kullanımı % 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 92 88 64 62 58 56 Amlodipin Valsartan Amlodipin Valsartan Amlodipin Valsartan Sistolik <140mmHg Diyast. <90mmHg KB <140/90 mmhg Lancet 2004;363:2022-31
TEKHARF çalışması 2001/02 e göre hipertansiyonlu hastaların kullanma ve tedavi edilme oranı Oran İlaç kullanan Erkek 38,5 Erkek 38,5 Kadın 54,6 Kadın 54,6 < 140 / 90 < 140 / 90 Erkek 13,3 Erkek 13,3 Kadın 13,2 Kadın 13,2 TEKHARF 2003; MAS matbaacılık A.Ş
Türkiye Hipertansiyon Prevalans Çalışması: İlaç kullanma oranları Türkiye Hipertansiyon Prevalans Çalışması: İlaç kullanma oranları 50 40 31 37 ( % ) 30 20 21 10 0 Tümü Erkek Kadın
Türkiye Hipertansiyon Prevalans Çalışması: Kontrol oranları Türkiye Hipertansiyon Prevalans Çalışması: Kontrol oranları 40 ( % ) 35 30 25 20 15 10 5 0 8 Tüm hipetansiyonlular 20 İlaç kullananlar
Farklı ülkelerde hipertansiyon kontrol oranları Farklı ülkelerde hipertansiyon kontrol oranları Zaire 2,4 Çin 3 Polonya 4 Kore 5 Rusya 5,7 Türkiye THPÇ Türkiye TEKHARF İngiltere Hindistan Japonya Kanada 5,9 9 12 16 İspanya 16,3 İskoçya 17,5 Avustralya 19 Filandiya 20,5 İtalya 21 Belçika 25 Macaristan 27,8 ABD 33 Fransa 32 0 10 20 30 40
Acil birimde hipertansiyon Acil birimde hipertansiyon 65 yaşında kadın. 65 yaşında kadın. 12 yıldır hipertansiyonlu, 7 yıldır düzensiz kullanıyor. 12 yıldır hipertansiyonlu, 7 yıldır düzensiz kullanıyor. Hastaneye gelirken uygulanan tampon ile duran burun kanaması. Hastaneye gelirken uygulanan tampon ile duran burun kanaması. Acil birimdeki KB 220/110 mmhg. Öbür muayene bulguları normal Acil birimdeki KB 220/110 mmhg. Öbür muayene bulguları normal EKG: NSR, SlV hipertrofisi. Tele: KGO= 0.54 EKG: NSR, SlV hipertrofisi. Tele: KGO= 0.54 Bu durum ne kadar acil?
Ne kadar acil olduğuna nasıl karar verilir? Ne kadar acil olduğuna nasıl karar verilir? KB>180/120 mmhg KB>180/120 mmhg ++ Hipertansif ensefalopati. Hipertansif ensefalopati. Beyin kanaması. Beyin kanaması. Akut sol kalp yetersizliği. Akut sol kalp yetersizliği. Akut miyokard infarktüsü. Akut miyokard infarktüsü. Kararsız angina pektoris. Kararsız angina pektoris. Disseksiyonlu aort anevrizması. Disseksiyonlu aort anevrizması. Eklampsi. Hipertansiyonda acil acil durum
Ne kadar acil olduğuna nasıl karar verilir? Ne kadar acil olduğuna nasıl karar verilir? 65 yaşında kadın. 65 yaşında kadın. 12 yıldır hipertansiyonlu, 7 yıldır düzensiz kullanıyor. 12 yıldır hipertansiyonlu, 7 yıldır düzensiz kullanıyor. Hastaneye gelirken uygulanan tampon ile duran burun kanaması. Hastaneye gelirken uygulanan tampon ile duran burun kanaması. Acil birimdeki KB 220/110 mmhg. Öbür muayene bulguları normal Acil birimdeki KB 220/110 mmhg. Öbür muayene bulguları normal EKG: NSR, SlV hipertrofisi. Tele: KGO= 0.54 EKG: NSR, SlV hipertrofisi. Tele: KGO= 0.54 Hipertansiyonda öncelikli durum durum Hipertansif ensefalopati. Hipertansif ensefalopati. Beyin kanaması. Beyin kanaması. Akut sol kalp yetersizliği. Akut sol kalp yetersizliği. Akut miyokard infarktüsü. Akut miyokard infarktüsü. Kararsız angina pektoris. Kararsız angina pektoris. Disseksiyonlu aort anevrizması. Disseksiyonlu aort anevrizması. -- -- Eklampsi. -- -- -- -- -- Ağızdan antihipertansif tedavi
Ne kadar acil olduğuna nasıl karar verilir? Ne kadar acil olduğuna nasıl karar verilir? 65 yaşında kadın. 65 yaşında kadın. 12 yıldır hipertansiyonlu, 7 yıldır düzensiz kullanıyor. 12 yıldır hipertansiyonlu, 7 yıldır düzensiz kullanıyor. Birden başlayan soluk darlığı. Birden başlayan soluk darlığı. Acil birimdeki KB 220/110 mmhg. S3 +, yaş raller +, ortopne konumunda Acil birimdeki KB 220/110 mmhg. S3 +, yaş raller +, ortopne konumunda EKG: Sinüs taşikardisi, SlV hipertrofisi. Tele: KGO= 0.54, akciğer ödemi EKG: Sinüs taşikardisi, SlV hipertrofisi. Tele: KGO= 0.54, akciğer ödemi Hipertansiyonda acil acil durum durum Hipertansif ensefalopati. Hipertansif ensefalopati. Beyin kanaması. Beyin kanaması. Akut sol kalp yetersizliği. Akut sol kalp yetersizliği. Akut miyokard infarktüsü. Akut miyokard infarktüsü. Kararsız angina pektoris. Kararsız angina pektoris. Disseksiyonlu aort anevrizması. Disseksiyonlu aort anevrizması. -- -- Eklampsi. -- + -- -- -- İ.V antihipertansif tedavi
Acil birimde hipertansiyon Acil birimde hipertansiyon Doz Etki süresi Furosemid 20-40 mg 5'-15' Furosemid 20-40 mg 5'-15' Nitroprusid 0.25-10µg/kg/d hemen Nitroprusid 0.25-10µg/kg/d hemen Nitrogliserin 5-100 µg/d 2' -5' Nitrogliserin 5-100 µg/d 2' -5'
Sonuç Her 2 erişkinden birinde kan basıncını yüksek bulma olasılığı vardır. Her 2 erişkinden birinde kan basıncını yüksek bulma olasılığı vardır. Kan basıncı, tüm kalp-damar hastalığı riski içinde değerlendirilmelidir. Kan basıncı, tüm kalp-damar hastalığı riski içinde değerlendirilmelidir. Kan Kan basıncı yüksekliğinin sakat bırakıcı-öldürücü etkisi bilinçli tedavi ile ile önlenebilir. Kan Kan basıncını o birey için için istenilen düzeye çekmek hedeflenirken aceleci de de olunmalıdır. Acil Acil birimde kan kan basıncının nasıl nasıl düşürüleceğine karar verirken klink durum göz göz önünde bulundurulmalıdır.