Güncel kılavuzlar eşliğinde hipertansiyon tedavisi ve anjiyotensin reseptör blokerlerinin gelişen rolü

Benzer belgeler
Hipertansiyon Tedavisinde Anjiyotensin Reseptör Blokerlerinin Rolü ve Telmisartan

Bugün Neredeyiz? Dr. Yunus Erdem Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji Ünitesi

Bir ARB Olarak Olmesartan. Prof. Dr. Tevfik Ecder İstanbul Bilim Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı Nefroloji Bilim Dalı

Hipertansiyonda Güncel Tedaviler

Hipertansiyon Tedavisi Dr Ömer Kozan DEÜTF İzmir

Hipertansiyon ve akut hipertansif atakta ne yapmalı? Prof. Dr. Zeki Öngen İ.Ü Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı

JNC 8; HiPERTANSİF HASTANIN AKILCI YÖNETİMİ

ARB ler ile RAAS Blokajında Güncel Gelişmeler

Nereye Kadar & Nasıl Koruma? Dr. Mustafa ARICI

Kombinasyon tedavisi. Prof.Dr.Çetin Erol AÜTF Kardiyoloji ABD

HİPERTANSİYONUN GÜNCEL TEDAVİSİ. Prof Dr Sümeyye GÜLLÜLÜ Uludağ Üniversitesi Tıp Fak. Kardiyoloji AD Tabipler Odası

Hangi İlaç Renin Anjiyotensin Aldosteron Sistemini Daha İyi Bloke Eder?

JNC 8 göre Hipertansif Hastanın Tedavide Kan Basıncı Hedefi Ne Olmalı

Hipertansiyonda Tedavi Algoritması. Dr. Alparslan Ersoy

DİYABET TEDAVİSİNDE HEDEF KAN BASINCI:

Yeni Kılavuzlar, Değişen Hedefler, KY ve AKS da HT Tedavisi. Prof. Dr. Oktay Ergene

Eskimeyen Yeniler: Nabız Hızı ve Nabız Basıncı

Hipertansiyon Tedavisinde Güncel Yaklaşımlar. Prof. Dr. Tekin Akpolat Prof. Dr. Tevfik Ecder

MENOPOZ VE ANTİHİPERTANSİF TEDAVİ

HEDEF KAN BASINCI NE OLMALI?

YAŞA GÖRE HEDEF VE İLAÇ SEÇİMİ DEĞİŞMELİ Mİ?

KAN BASINCI KONTROLÜNÜ İYİLEŞTİRMENİN YOLLARI. Doç. Dr. Başol Canbakan Etlik İhtisas Eğitim ve Araştırma Hastanesi

Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıklarında Aldosteron Antagonistlerinin Kullanımı

Yeni Kılavuzların Işığında Hipertansiyon Tanı ve Tedavisi

GEBELİK ve BÖBREK HASTALIKLARI

Kardiyovasküler hastalık sürecini değiştirebilir miyiz? ARB lerin rolü. Dr Ömer Kozan DEÜTF İzmir

Hipertansiyon Tedavisinde Güncel Yaklaşımlar Up-to-Date Approach to the Treatment of Hypertension

Acil Serviste Hipertansif Hastaya Yaklaşım

Antihipertansif ilaçlar sabah alınmalı

HİPERTANSİYONDA HASTA ODAKLI TEDAVİ. Dr. Seyit Mehmet KAYACAN İstanbul Tıp Fakültesi, İç Hastalıkları Anabilim Dalı

Hipertansiyonda Güncel Tedaviler

Yakınması: Efor sonrası nefes darlığı, sabahları şiddetli olan ense ağrısı, yorgunluk

Diyaliz Hastalarında Antihipertansif İlaç Seçimi ve Pratik Öneriler

ANTİHİPERTANSİF İLACIMI NE ZAMAN ALMALIYIM? AKŞAM. Dr. Sedat Üstündağ Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi, Nefroloji Bilim Dalı Öğretim Üyesi

Hipertansiyon yönetiminde yapılan hatalar Nurol Arık

Hipertansiyon ve Kronik Böbrek Hastalığı

Hipertansif Hasta Gebe Kalınca Ne Yapalım?

Hipertansiyon. Prof Dr HüseyinYılmaz. Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi

Çocuklarda Hipertansiyon Tedavisi


Kombinasyonu mu? Ankara Numune Eğitim ve Araştırma

Yurdumuzda erişkinlerde diyabet sıklığı %13.7 (TURDEP-II)

RENOVASKÜLER HİPERTANSİYON ŞÜPHESİ OLAN HASTALARDA KLİNİK İPUÇLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ DR. NİHAN TÖRER TEKKARIŞMAZ

HİPERTANSİYON. Günümüzün En Çok Öldüren Hastalığı

Diyabette kardiyovasküler risk yönetimi Antihipertansifler, Aspirin ve Diğerleri

Hemodiyaliz Hastalarında Atriyal Fibrilasyon Sıklığı ve Tromboembolik İnmeden Koruma Yönelimleri

Obez Çocuklarda Kan Basıncı Değişkenliği ve Subklinik Organ Hasarı Arasındaki İlişki

LİTERATÜR GÜNCELLEMESİ KLİNİK NEFROLOJİ. Dr. İzzet Hakkı Arıkan Marmara Üniversitesi Nefroloji Bilim Dalı

Kan Basıncı Ölçüm Tekniği

Kalp Yetersizliğinde Güncel Tedavi Doç. Dr. Bülent Özdemir

SALTurk Çalışması. Türk Toplumunda Tuz Tüketimi ve Kan Basıncı Çalışması. 22 Mayıs Antalya

Hipertansiyonda ACEİ KKB Tedavisi

7 Mayıs, Antalya

HİPERTANSİYON Dolaşım Dilimi-2

Soru 1. Türkiye de 1 günde tüketilen ekmek miktarı kaç adettir? A) 41 milyon B) 61 milyon C) 81 milyon D) 101 milyon E) 121 milyon

7 Mayıs, Antalya

Gebelikte yeni gelişen Proteinüri ve Böbrek fonksiyon bozukluğu

HİPERTANSİYON & EGZERSİZ

Prof. Dr. Azem AKILLI EÜTF Kardiyoloji İzmir

Hipertansiyon ve Antihipertansif İlaçlar Hipertansiyon nedir?

Çalışmaya katılan hasta sayısı: 7601 (7599 hastanın datası toplandı)

ACE İnhibitörleri ve Yeni Çalışmalar: Mİ ve Kalp Yetersizliğinde Ne Değişti?

RENAL ARTER DARLIĞI VE HİPERTANSİYON TEDAVİSİ Medikal tedavi daha iyi

Prediyabetik ve Tip 2 Diyabetik Kadınlarda Kardiyovasküler Risk: Gerçekten Erkeklerden Daha Yüksek Mi?

KORONER ARTER HASTALIĞINDA BETA BLOKERLER GÖZDEN DÜŞÜYOR MU?

ESANSİYEL HİPERTANSİYONLU HASTALARDA PLAZMA APELİN ve ADMA DÜZEYLERİ

KAHRAMANMARAŞ BÖLGE TOPLANTISI 25 Nisan 2008 DOÇ.DR.EKREM DOĞAN KSÜ TIP FAKÜLTESİ NEFROLOJİ

Yeni Çalışmalar Hipertansiyon Kılavuzlarında Tedavi Hedeflerini Değiştirecek mi?

Gebe ve Emziren Kadında Antihipertansif Tedavi. Prof Dr Serhan Tuğlular MÜTF Nefroloji Bilim Dalı

Diyaliz Hastalarında Kan Basıncının Mortalite ile İlişkisi Doç. Dr. Gürsel YILDIZ Yeni Yüzyıl Üniversitesi Tıp Fakültesi

Bir ACEİ Olarak Zofenopril. Prof Dr Kerim GÜLER İstanbul Tıp Fakültesi

Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı. Çocuk Nefroloji BD Olgu Sunumu 24 Ekim 2017 Salı

Hipertansiyon ve J egrisi. Prof. Dr. Bülent ALTUN Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı Nefroloji Ünitesi

Kan Akımı ml/dk. Kalp Debisi DOLAŞIM SİSTEMİ FİZYOLOJİSİ VII. Dr. Nevzat KAHVECİ

Kronik Hipotansif Diyabetik Hemodiyaliz Hastalarında Midodrin Tedavisinin Etkinliği

Hipertansiyon Tedavisinde Yeni Klavuzlar, Tedavide Değişenler, Yeni Sorunlar

Kalp Yetmezlikli Hasta. Serap Erdine

Hipertansiyon Tedavisinde Güncel Yaklaşımlar Dr. Mehmet KANBAY Nefroloji B.D. İstanbul Medeniyet Üniversitesi Tıp Fakültesi

Hipertansiyon Tedavisi 2004: Neler Değişti? Neden Değişti?

Kardiyovasküler hastalıklardan korunmak için 5 önemli neden :

Hipertansiyon. Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı. Toplum İçin Bilgilendirme Sunumları 2015

Dr. Şehsuvar Ertürk Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji Bilim Dalı

BB, ACE-inhibitörü ve ARB ler içinde Sınıf etkisi var (mı) dır!... Dr. Sadi GÜLEÇ Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı

ST YÜKSELMESİZ AKUT KORONER SENDROMDA GİRİŞİMSEL TEDAVİ STRATEJİSİ

PERİTON DİYALİZİ HASTALARINDA AKIM ARACILI DİLATASYON VE ASİMETRİK DİMETİLARGİNİN MORTALİTEYİ BELİRLEMEZ

* Kemoreseptör *** KEMORESEPTÖR REFLEKS

Prof. Dr. Ramazan Sarı Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji Bilim Dalı

Kontrolsüz z Hipertansiyon: Hastaya / Hekime Ait Faktörler

Hikmet Demir 53 Yaşında 2 Çocuk babası Emekli devlet memuru İstanbul da yaşıyor

Yeni Kılavuzlar? Yeni İlaçlar? veya Bildiklerimiz? Bilmediklerimiz? Dr. Mustafa ARICI Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları-Nefroloji

Metabolik Sendrom Tanı Tedavi Dr. Abdullah Okyay

Birinci Basamakta Böbrek Hasarının Değerlendirilmesi Proteinüri; Kimde, Nasıl Bakılmalı, Nasıl Değerlendirilmeli?

Metabolik Sendrom ve Diyabette Akılcı İlaç Kullanımı. Dr Miraç Vural Keskinler

Ortalama SKB de 2 mmhg azalma

Optimal vasküler koruma Mineralokortikoid reseptör antagonistleri. Dr. Celalettin USALAN

Aile Hekimliği Uygulamasında Hipertansiyon Tanı Süreci ve Yönetim

HT Bülteni, Özel Sayı Güncel Kılavuzlar Işığında Hipertansiyon Tanı ve Tedavisi

BÜTÜN N BETA BLOKERLER AYNI MIDIR? Dr. Ahmet Kıykım

Diyetle sodyum alımının kardiyovasküler etkileri. Dr Sadi Güleç Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı

Dünyada ve Türkiye de Kronik Hastalıklar. Prof. Dr. H. Erdal Akalın, FACP, FRCP, FIDSA Hacettepe Üniversitesi emekli Öğretim Üyesi

Transkript:

Türk Kardiyol Dern Arş - Arch Turk Soc Cardiol 2013;41 Suppl 5:1-9 1 Güncel kılavuzlar eşliğinde hipertansiyon ve anjiyotensin reseptör blokerlerinin gelişen rolü Hypertension treatment and evolving role of angiotension receptor blockers in recent guidelines Dr. Giray Kabakcı Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi, Kardiyoloji Anabilim Dalı, Ankara Özet Hipertansiyon, dünya çapında yaklaşık 1 milyar insanı etkilemekte ve bu rakamın 2025 yılında 1.5 milyar olacağı tahmin edilmektedir. Hipertansiyon kardiyovasküler mortalite ve morbidite için en önemli risk föktörüdür. Kan basıncı ile kardiyovasküler hastalık arasındaki ilişki, sürekli, tutarlı ve diğer risk faktörlerinden bağımsızdır. Kan basıncı yükseldikçe kalp krizi, kalp yetersizliği, inme ve böbrek hastalığı riski artmaktadır. Aterosklerozun gelişmesinde en başta gelen risk faktörlerinden olan arteriyel hipertansiyonda antihipertansif tedavinin temel amacı kardiyovasküler ve renal morbidite ve mortalitenin azaltılmasıdır. Bu derlemede güncel kılavuzlar eşliğinde hipertansiyonun farmakolojik nin ana prensipleri ve anjiyotensin reseptör blokerlerinin gelişen rolünden bahsedilecektir. Hipertansiyon, günümüzde dünya çapında yaklaşık 1 milyar insanı etkilemektedir. Bu rakamın artan obezite ve yaşam süresiyle ilişkili olarak 2025 yılında 1.5 milyara çıkacağı öngörülmektedir. Kardiyovasküler hastalıklar tüm dünyada ölümlerin bir numaralı sorumlusudur. Hipertansiyon ise, gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde, kardiyovasküler hastalıklara (inme, koroner kalp hastalığı, kalp yetersizliği, periferik damar hastalığı) ve kronik böbrek hastalığına yol açan nedenler arasında birinci sırada yer almaktadır. [1,2] Ülkemizde de kardiyovasküler hastalıklar nedeniyle ölümler, tüm ölümlerin yaklaşık %48 ini oluşturmaktadır. Sağlık Bakanlığı nın 2004 yılı verilerine göre Türkiye deki ölümlerin %25 inden hipertansiyon sorumludur. [3] Aterosklerozun gelişmesinde en başta gelen risk faktörlerinden olan arteriyel hipertansiyonda antihipertansif tedavinin temel amacı kardiyovasküler ve renal morbidite ve Summary It was estimated that, total number of adults with hypertension was approximately 1 billion worldwide. This number was predicted to increase to a total of 1.5 billion in 2025. Hypertension is the most important risk factor for cardiovascular morbidity and mortality. The relationship between blood pressure and risk of cardiovascular events is continuous, consistent, and independent of other risk factors. The higher the blood pressure, the greater the possibility of heart attack, heart failure, stroke, and kidney diseases. The main purpose of hypertension treatment is to reduce the cardiovascular and renal morbidity and mortality. In this review, the principles of pharmalogical therapy and evolving role of angiotension receptor blockers in hypertension will be summarised according to recent guidelines. Kısaltmalar: AII Anjiyotensin II ACE Anjiyotensin dönüştürücü enzim AB Anjiyotensin reseptör blokerleri DKB Diyastolik kan basıncı KB Kan basıncı KVH Kardiyovasküler hastalık AAS enin anjiyotensin aldosteron sistemi SKB Sistolik kan basıncındaki mortalitenin azaltılmasıdır. Kan basıncı (KB) ile kardiyovasküler hastalık (KVH) arasındaki ilişki, sürekli, tutarlı ve diğer risk faktörlerinden bağımsızdır. Kan basıncı yükseldikçe miyokart enfarktüsü, kalp yetersizliği, inme ve böbrek hastalığı riski artmakta ve 40-70 yaşlarındaki bireylerde, 115/75 ve 185/115 mmhg sınırları içinde, sistolik kan basıncındaki (SKB) her 20 mmhg veya diyastolik kan basıncındaki (DKB) her 10 mmhg lik artış KVH riskini iki katına çıkarmaktadır. SKB ve DKB nin <140/90 mmhg hedefinin altına düşürülmesi KVH komplikasyonlarında azalma ile ilişkilidir. [4] Yazışma adresi: Dr. Giray Kabakcı. Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi, Kardiyoloji Anabilim Dalı, Ankara. Tel: 0312-305 17 81 e-posta: gkabakci@hacettepe.edu.tr 2013 Türk Kardiyoloji Derneği

2 Türk Kardiyol Dern Arş Kan basıncı hedefine ulaşmaya çalışırken yaşam biçimi değişikliklerinin yanısıra uygun endikasyonda uygun ilaç(lar)ın kullanımı önemlidir. Bu yazıda primer hipertansiyonu olan hastalarda Avrupa Kardiyoloji ve Avrupa Hipertansiyon Dernekleri tarafından 2013 yılında yayınlanan kılavuz (ESC/ESH/2013) [5] temel alınarak uygun ilaç kullanımı özetlenmeye çalışılacak ve son yıllarda giderek daha sıklıkla ilk tercih olarak kullanılan anjiyotensin reseptör blokerlerinin (AB) özelliklerinden bahsedilecektir. Kan basıncı sınıflaması ve tedavi hedefi ESC/ESH/2013 kılavuzunda KB sınıflamasında değişiklik yapılmamıştır (Tablo 1). Geçtiğimiz yıllarda yapılan klinik çalışmaların sonuçları gözönüne alınarak tedavi hedeflerinde bazı değişiklikler önerilmiştir (Tablo 2). Tedaviye başlama Antihipertansif tedaviye başlama kararı iki ölçüte dayanmaktadır; (i) sistolik ve diyastolik kan basıncı düzeyi ve (ii) toplam kardiyovasküler risk düzeyi. [1,5] Hipertansif hastalarda tedavinin birincil hedefi, kardiyovasküler hastalığa ilişkin uzun dönemdeki toplam riskte en yüksek düzeyde azalma sağlanmasıdır. Bu amaç, artan kan basıncının kendisinin ve ilişkili tüm geri dönüşlü risk faktörlerinin ni gerektirir. Hedef kan basıncı düzeyine daha kolay erişmek için, antihipertansif tedavi kardiyovasküler hasar gelişmeden önce başlatılmalıdır. [1] ESC/ESH/2013 Tablo 1. Kan basıncı sınıflaması (ESC/ESH/2013 Kılavuzu) Kategori Sistolik Diyastolik (mmhg) (mmhg) Optimal <120 <80 Normal 120-129 80-84 Yüksek normal 130-139 85-89 Evre 1 hipertansiyon (hafif) 140-159 90-99 Evre 2 hipertansiyon (orta) 160-179 100-109 Evre 3 hipertansiyon (şiddetli) 180 110 İzole sistolik hipertansiyon 140 <90 Tablo 2. Kan basıncı hedefleri (ESC/ESH/2013 Kılavuzu) (ESC/ESH/2013 Kılavuzu) Çoğu hasta için SKB hedefi Düşük- orta KV riskli hastalarda <140/90 mmhg Diabetes mellitus İnme veya GİA geçirmiş hastalarda Kronik böbrek yetersizliği Diyabetik veya nondiyabetik KBY Yaşlılar için SKB hedefi 80 yaş ve altı 140-150 mmhg Başlangıç SKB 160 mmhg Dinç (fit) yaşlılar için uygun SKB hedefi 80 yaş ve altı <140 mmhg SKB 160 mmhg olan yaşlılarda (>80 yaş) SKB hedefi 140-150 mmhg Çoğu hasta için DKB hedefi <90 mmhg DM li hastalar için DKB hedefi <85 mmhg SKB: Sistolik kan basıncı; DM: Diabetes mellitus; GiA: Geçici iskemik atak; KBY: Kronik böbrek yetersizliği; DKB: Diyastolik kan basıncı.

Güncel kılavuzlar eşliğinde hipertansiyon ve anjiyotensin reseptör blokerlerinin gelişen rolü 3 kılavuzuna göre risk belirleme Tablo 3 de ve belirlenen risk düzeyine göre uygulanması gereken tedavi yaklaşımı Tablo 4 de belirtilmiştir. Tedavi Hipertansiyon hastaya özgü olmalıdır. [6] Tedavi, yaşam tarzı değişiklikleri ve ilaç olarak özetlenebilir. Tedavi düzenlenirken hedef, mortalite ve morbidite nedeni olan KVH risklerinin azaltılması ve kan basıncı değerlerinin kabul edilebilir bir düzeyin altına çekilmesidir. Yaşam tarzı değişiklikleri Tüm hipertansif hastalara yaşam tarzı değişikliklerinin önemi anlatılmalı ve her kontrolde bu değişiklikler özenle vurgulanmalıdır. Yaşam tarzı değişiklikleri Tablo 5 te belirtilmiştir. İlaç 2007 ESH/ESC hipertansiyon kılavuzunun en çarpıcı noktalarından birisini tedavi stratejisi oluşturmaktadır. Buna göre antihipertansif ilaç nin başlıca yararı kullanılan ilaçtan bağımsız olup, büyük ölçüde kan basıncındaki düşüşe aittir cümlesiyle tedaviye bakış açısı özetlenmektedir. Bu bağlamda tekli veya kombinasyon olarak diüretikler (tiyazid grubu, klortalidon ve indapamid), beta-blokerler, kalsiyum kanal blokerleri, anjiyotensin dönüştürücü enzim (ACE) inhibitörleri ve AB lerin hepsi antihipertansif tedavinin başlatılması ve sürdürülmesi için uygundur. Kılavuza göre bu beş grup ilaç da ilk tedavi olarak kullanıldıklarında kan basıncında yeterli düşüş sağlayıp kardiyovasküler sonlanımlarda anlamlı ve önemli azalma sağlamaktadır. Antihipertansif ilaçlar Tablo 3. Kan basıncı sınıflaması (ESC/ESH/2013 Kılavuzu) Kan Basıncı (mmhg) Diğer risk Yüksek normal Evre 1 HT Evre 2 HT Evre 3 HT faktörleri, SKB 130-139 veya SKB 140-159 veya SKB 160-179 veya SKB 180 veya OH veya hastalık DKB 85-89 DKB 90-99 DKB 100-109 DKB 110 Başka F yok Düşük risk Orta-yüksek risk 1-2 F Düşük risk Orta risk Orta-yüksek risk 3 veya daha fazla F Düşük - orta risk Orta - yüksek risk OH, 3. evre KBY, DM Orta - yüksek risk Yüksek - çok yüksek risk Semptomatik KV, 4. evreden ileri KBY Çok yüksek risk Çok yüksek risk Çok yüksek risk Çok yüksek risk veya OH/F ile DM OH: Organ hasarı; SKB: Sistolik kan basıncı; DKB: Diyastolik kan basıncı; HT: Hipertansiyon; F: isk faktörü; KBY: Kronik böbrek yetersizliği; DM: Diyabet.

4 Türk Kardiyol Dern Arş Tablo 4. Tedavi yaklaşımı (ESC/ESH/2013 Kılavuzu) Kan Basıncı (mmhg) Diğer risk faktörleri, OH veya hastalık Yüksek normal SKB 130-139 veya DKB 85-89 Evre 1 HT SKB 140-159 veya DKB 90-99 Evre 2 HT SKB 160-179 veya DKB 100-109 Evre 3 HT SKB 180 veya DKB 110 Birkaç ay süre ile Birkaç hafta süre ile Başka F yok Tedavi yok 1-2 F Yaşam şekli değişikliği İlaç yok Birkaç ay süre ile Birkaç hafta süre ile 3 veya daha fazla F Yaşam şekli değişikliği İlaç yok Birkaç ay süre ile ilaç OH, 3. evre KBY, DM Yaşam şekli değişikliği İlaç yok <140/90 olacak şekilde ilaç <140/90 olacak şekilde ilaç Semptomatik KV, 4. evreden büyük KBY veya OH/F ile DM Yaşam şekli değişikliği İlaç yok <140/90 olacak şekilde ilaç <140/90 olacak şekilde ilaç F: isk faktörü; KB: Kan basıncı; HT: Hipertansiyon; SKB: Sistolik kan basıncı; DKB: Diyastolik kan basıncı; OH: Organ hasarı; KBY: Kronik böbrek yetersizliği; DM: Diyabet; KV: Kardiyovasküler hastalık. kendilerine özgün avantajları ve kısıtlılıkları ile hastaların özellikleri dikkate alınarak ve zorlayıcı endikasyonlar göz önünde bulundurularak kullanılmalıdır. ESC/ESH/2013 kılavuzunda da bu konuya aynı şekilde vurgu yapılmıştır. Yani hipertansiyon hastaya özgü olmalı, hipertansiyona eşlik eden klinik durumlar, risk faktörleri, hastanın yaşı, cinsiyeti ilaç seçimi öncesinde dikkate alınmalıdır. Tablo 6 hangi durumda hangi ilacın tercih edilmesi konusunda yol göstericidir. [5] enin anjiyotensin aldosteron sistemi ve anjiyotensin reseptör blokerleri Hipertansiyonun patogenezinde ve kardiyovasküler hasarın meydana gelmesinde rol oynayan en önemli mekanizmalardan birisi renin anjiyotensin aldosteron sisteminin (AAS) aktivasyonudur. Klasik AAS aktivasyonu ile birlikte anjiyotensin I, ACE ile anjiyotensin II ye (AII) dönüşür (Şekil 1). [7,8] Anjiyotensin II vazokonstriksiyon, aldosteron salınımı, sempatik sinir sistemi aktivasyonu ve diğer etkileriyle bu sistemin istenmeyen etkilerinin önemli bir kısmından sorumludur (Tablo 7). [9] AII istenmeyen bu etkilerinin çoğunu AII tip 1 reseptörleri (AT1) üzerinden gerçekleştirir. Anjiyotensin II oluşumunun ACE dışı yollarla da meydana geldiği bilinmektedir (Şekil 1). ACE dışı yolların aktivitesinde artış, ACE den bağımsız olarak AII düzeylerinde ve anjiyotensin II reseptör aktivasyonunda artışa neden olur. Ayrıca AII, hem AT1 hem de AT2 reseptörlerini aktive ettiğinden, ACE inhibitörleri ile

Güncel kılavuzlar eşliğinde hipertansiyon ve anjiyotensin reseptör blokerlerinin gelişen rolü 5 Tablo 5. Yaşam tarzı değişiklikleri Kan basıncını ve/veya kardiyovasküler risk faktörlerini azaltmak için öneriler Tuz alımı Kısıtlı: 5-6 gr/gün Alkol alımının azaltılması 20-30 g/gün (erkek) 10-20 g/gün (kadın) Sebze, meyve artırılmalı, az yağlı süt ürünleri tüketilmeli Beden kütle indeksi hedefi 25 kg/m 2 Bel çevresi hedefi Erkek: <102 cm Kadın: <88 cm Egzersiz hedefleri En az 30 dakika, haftada 5-7 gün (orta derecede, dinamik egzersiz) Sigarayı bırakmak Tablo 6. Özel durumlarda tercih edilmesi gereken ilaçlar Subklinik organ hasarı Sol ventrikül hipertrofisi Asemptomatik ateroskleroz Mikroalbüminüri Böbrek disfonksiyonu Klinik olay İnme öyküsü ME öyküsü Angina pektoris Kalp yetersizliği Aort anevrizması Atriyum fibrilasyonu önleme Atriyum fibrilasyonu hız kontrolü SDBY/Proteinüri Periferik arter hastalığı Diğer İSH (yaşlılarda) Metabolik sendrom Diabetes mellitus Gebelik Siyah ırk Tercih edilen ilaç ACEİ, KA, AB KA, ACEİ ACEİ, AB ACEİ, AB Herhangi bir KB düşürücü ilaç BB, ACEİ, AB BB, KA Diüretik, BB, ACEİ, AB, aldosteron antagonistleri BB AB, ACEİ, BB veya aldosteron antagonisti BB, dihidropridin olmayan KA ACEİ, AB, ACEİ, KA Diüretik, KA ACEİ, AB, KA ACEİ, AB Metildopa, BB, KA, Diüretikler, KA ACEİ: Anjiyotensin dönüştürücü enzim inhibitörü; BB: Beta bloker; AB: Anjiyotensin reseptör blokerü; KA: Kalsiyum antagonisti; ME: Miyokart enfarktüsü; KB: Kan basıncı; SDBY: Son dönem böbrek yetersizliği; İSH: İzole sistolik hipertansiyon. AII inhibisyonu her iki reseptörün de aktivitesini azaltır. Anjiyotensin II reseptör blokerleri (AB) selektif olarak AT1 reseptörlerinin aktivitesini azaltırlar. Bu farklılığın önemli sonuçlarından biri, AB lerin kinin metabolizmasına karışmamaları ve ACE inhibitörlerinin önemli bir yan etkisi olan öksürüğün AB lerinin kullanımında görülmemesidir. Ayrıca AB ile tedavi sırasında ortamda artan AII olumlu etkileri olduğu

6 Türk Kardiyol Dern Arş Tablo 7. Anjiyotensin II nin AT1 ve AT2 reseptör stimülasyonu sonucu meydana gelen etkileri AT1 reseptör stimülasyonu Vazokonstriksiyon (özellikle koroner, renal, serebral) Sodyum retansiyonu (anjiyotensin, aldesteron yapımı) Su retansiyonu (vazopressin salınımı) enin supresyonu (negatif feedback) Miyosit ve düz kas hücre hipertrofisi Vasküler ve miyokardiyal fibrozis stimülasyonu İnotropik/kontraktil Kronotropik/aritmojenik(kardiyomiyosit) PAİ- stimülasyonu Süperanoksid yapımının stimülasyonu Sempatik sinir sistemi aktivasyonu Endotelin sekresyonunda artma AT2 reseptör stimülasyonu Antiproliferasyon/hücre büyümesinin inhibisyonu Hücre farklılaşması Doku onarımı Apoptozis Vazodilatasyon Böbrek ve idrar yollarının gelişimi PAİ-1- Plazminojen aktivatör inhibitör-1; AT1- Anjiyotensin II tip 1 reseptörü; AT2-Anjiyotensin II tip 2 reseptörü. düşünülen AT2 reseptörlerini stimüle etmeye de devam eder (Tablo 7, Şekil 1). Günümüzde AAS nin çok daha karmaşık olduğu (Şekil 2), AT1 ve AT2 reseptörlerinden başka çok sayıda reseptör bulunduğu bilinmekte [7,8] ve bu konudaki araştırmalar çok geniş kapsamda devam etmektedir. Konumuz dışında kaldığından bu sistemin ayrıntılarına değinilmeyecektir. AB ler iyi tolere edilen ve yan etkileri az olan ilaçlardır. Etkilerini yukarda belirtildiği gibi AT1 reseptörlerini bloke ederek gösterirler. Yapılan birçok çalışmada bu ilaçların hipertansiyon nde etkili oldukları ortaya konulmuştur. AB lerin klinik kullanımı sonucunda gösterdikleri başlıca etkileri; a. Düz kas gevşemesi b. Natriüretik ve diüretik etki c. Plazma hacminde azalma d. Ventrikül hipertrofisinde azalma e. Diyastolik disfonksiyonda iyileşme f. Ventrikül aritmilerinde azalma g. Mikroalbminüride azalma ve böbrek fonksiyonlarında iyileşme olarak özetlenebilir. AB lerin klinik kullanıma sunulmasından sonra yapılan klinik çalışmalar ve yukarıda belirtilen etkileri, bu ilaçların komplikasyonsun hipertansiyon has- Anjiyotensinojen Non-renin (Tonin-katepsin) enin enin İnhibitörleri Anjiyotensin I Bradikinin ACE/Kininaz II Non-ACE (Kimaz) ACE Anjiyotensin II? İnaktif peptidler Bradikinin reseptörleri AT1 blokerleri AT2 blokerleri Enzimatik yollar AT1 reseptör AT2 reseptör? Nitrik oksit Blokaj yerleri Şekil 1. enin anjiyotensin aldosteron sistemi. ACE: Anjiyotensin dönüştürücü enzim; AT1: Anjiyotensin II tip reseptörü; AT2: Anjiyotensin II tip 2 reseptörü.

Güncel kılavuzlar eşliğinde hipertansiyon ve anjiyotensin reseptör blokerlerinin gelişen rolü 7 Angiotensinogen enin Ang I ACE2 Ang (1-9) ACE Ang II CAGE Katepsin G Kimaz ACE2 NEP ACE ACE Ang (1-7) Ang (1-5) AT 1 AT 2 AT 3 AT 4 AT (1-7) mas Aldosterone Şekil 2. enin anjiyotensin aldosteron sistemi, güncel ve potansiyel hedefler. ACE: Anjiyotensin dönüştürücü enzim; NEP: Nötral endopeptidaz; CAGE: Kimostatin-sensitif angiotensin II-generating enzim. Tablo 8. AB farklılıkları-1 AB Yiyecek etkileşimi İlaç etkileşimi Karaciğer Böbrek AT, - eseptör yetersizliğinde yetersizliğinde bağlanması doz doz Losartan Biyoyararlanımında ifampin, Başlangıç Dozda Aşılabilir %10 azalma fluconazole dozunu azalt değişiklik yok Valsartan AUC de %50 Yok Dozda Dozda Aşılamaz azalma (AD) değişiklik yok değişiklik yok Irbesartan Hayır Yok Dozda Dozda Aşılamaz değişiklik yok değişiklik yok Candesartan Hayır Yok Orta derecede Dozda Aşılamaz yetmezliği olan değişiklik yok hastalarda başlangıç dozunu azalt Telmisartan Biyoyararlanımında Yok Dikkatli kullan Dozda Aşılamaz 80 mg %60-%20 azalma değişiklik yok Eprosartan Emiliminde Yok Dozda Dozda Aşılabilir gecikme (AD) değişiklik yok değişiklik yok (Hafif, orta böbrek fonksiyonu olanlarda veri yok) Olmesartan Hayır Yok Dozda Dozda Aşılamaz değişiklik yok değişiklik yok AB: Anjiyotensin reseptör blokerü; AUC: İşlem karekteristik eğrisi altında kalan azalma; AD: Anlamlı değil.

8 Türk Kardiyol Dern Arş Tablo 9. AB farklılıkları-2 AB Yarı ömrü KB etki P450 Eliminasyon Biyoya- T maks 24 saat AKBM (Saat) zamanı Metabolizma (Yaklaşık) rarlanım (saatler) ile SKB/DKB de (Haftalar) (%) azalma (mmhg) Losartan 6-9 3-6 Evet %35, %60 H 33 I (metaboliti 11-9/7-5 (CYP 2C9 3-4) ve 3A4) Valsartan 6 4 Bilinmiyor %13, %83 H 10-35 2-4 19-8/12-5 Irbesartan 11-15 2 Evet (CYP 2C9) %20, %80 H 60-80 1.5-2 11-10/7-6 Candesartan 9 2-4 Belirgin değil %33, %67 H 15 3-4 13-11/9-8 Telmisartan 24 4 Hayır <%1, >%97 H 42-58 0.5-1 15-11/11-7 80 mg Eprosartan 20 2-3 Hayır %7, %90 H 13 1-2 Olmesartan 13 1-2 Hayır %35 -%50, 26 1-3 15-13/11-9 %50-%65 H AB: Anjiyotensin reseptör blokerü; AKBM: Ambulatuvar kan basıncı monitorizasyonu; SKB: Sistolik kan basıncı; DKB: Diyastolik kan basıncı; CYP: Sitokrom; : enal; H: Hepatobiliyer; T maks: Zirve konsantrasyona ulaşma. talarının yanısıra aşağıda belirtilen klinik durumların eşlik ettiği hipertansif hastalarda da ilk tercih olarak kullanılmasının uygun olacağı sonucunu getirmiştir: [5] AB kullanım endikasyonları: Kalp yetersizliği Miyokart enfarktüsü sonrası Diyabetik nefropati Proteinüri / mikroalbüminüri Sol ventrikül hipertrofisi Atrial fibrilasyon (önleme) Metabolik sendrom ACE inhibitörüne bağlı öksürük. İngiltere Hipertansiyon Derneği de 2011 yılında yayınladığı yeni kılavuzda belirtilen bu endikasyonların yanısıra AB lerin komplikasyonsuz hipertansiyon nde ilk tercih olarak kullanılabileceğini belirtmiştir. [10] AB lerin önemli bir özelliği kan basıncını düşürürken kalp hızı ve debisinde değişikliğe neden olmamalarıdır. [11,12] Kullanıldıkları ilk dozdan itibaren genellikle 2 saat içinde kan basıncında düşme gözlenir ve maksimum etki moleküle göre farklı olarak 1-6 haftada ortaya çıkar. Bu ilaçların etkisi genellikle 24 saat devam eder, bu nedenle günde tek doz alınmaları kullanım kolaylığı sağlamaktadır. AB kullanımının aniden bırakılması rebound hipertansiyona yol açmaz ve uzun süreli kullanımda taşiflaksi ve tolerans görülmez. Ülkemizde klinik kullanıma sunulmuş olan AB ler; losartan, valsartan, irbesartan, kandesartan, telmisartan, olmesartan ve eprosartandır. AB ler arasındaki bazı farklılıklar Tablo 8 ve Tablo 9 da özetlenmiştir. [13,14] Sonuç Hipertansif hastalarda tedavinin temel amacı, kardiyovasküler ve renal morbidite ve mortalitenin azaltılmasıdır. Tedavi, yaşam tarzı değişiklikleri ve ilaç olarak özetlenebilir. İlaç olarak monoterapi veya kombinasyon şeklinde AB ler, diüretikler (tiyazid grubu, klortalidon ve indapamid), beta-blokerler, kalsiyum kanal blokerleri, ACE inhibitörlerinin hepsi antihipertansif tedavinin başlatılması ve sürdürülmesi için uygundur. AB ler etkin kan basıncı düşürmeleri, hedef organ koruması yapması ve plasebo benzeri yan etkileri nedeniyle günümüzde sıklıkla ilk tercih edilen ilaç grubu olarak görünmektedir. İlgi çakışması (Conflict of interest): Bu yazı İbrahim Ethem Ulagay-Menarini Group tarafından desteklenmiştir.

Güncel kılavuzlar eşliğinde hipertansiyon ve anjiyotensin reseptör blokerlerinin gelişen rolü 9 KAYNAKLA 1. Kearney PM, Whelton M, eynolds K, Muntner P, Whelton PK, He J. Global burden of hypertension: analysis of worldwide data. Lancet 2005;365:217-23. 2. Mancia G, De Backer G, Dominiczak A, Cifkova, Fagard, Germano G, et al. 2007 Guidelines for the management of arterial hypertension: The Task Force for the Management of Arterial Hypertension of the European Society of Hypertension (ESH) and of the European Society of Cardiology (ESC). Eur Heart J 2007;28:1462-536. 3. http://www.tusak.saglik.gov.tr/pdf/kitaplar/ 200704061339590.NBDtr.pdf. 4. Chobanian AV, Bakris GL, Black H, Cushman WC, Green LA, Izzo JL Jr, et al. Seventh report of the Joint National Committee on Prevention, Detection, Evaluation, and Treatment of High Blood Pressure. Hypertension 2003;42:1206-52. 5. Authors/Task Force Members, Mancia G, Fagard, Narkiewicz K, edon J, Zanchetti A, et al. 2013 ESH/ESC Guidelines for the management of arterial hypertension: The Task Force for the management of arterial hypertension of the European Society of Hypertension (ESH) and of the European Society of Cardiology (ESC). Eur Heart J 2013;34:2159-219. 6. Mulrow CD, Pignone M. What are the elements of good treatment for hypertension? BMJ 2001;322:1107-9. 7. Ferrario CM, Strawn WB. ole of the renin-angiotensin-aldosterone system and proinflammatory mediators in cardiovascular disease. Am J Cardiol 2006;98:121-8. 8. Duprez DA. ole of the renin-angiotensin-aldosterone system in vascular remodeling and inflammation: a clinical review. J Hypertens 2006;24:983-91. 9. Unger T. The role of the renin-angiotensin system in the development of cardiovascular disease. Am J Cardiol 2002;89:3-10. 10. NICE clinical guidelines 127. Hypertension: clinical management of primary hypertension in adults. www.nice.org.uk/ guidance/cg127). 11. Burnier M, Brunner H. Angiotensin II receptor antagonists. Lancet 2000;355:637-45. 12. Zaiken K, Hudd T, Cheng JW. A review of the use of angiotensin receptor blockers for the prevention of cardiovascular events in patients with essential hypertension without compelling indications. Ann Pharmacother 2013;47:686-93. 13. Zaman MA, Oparil S, Calhoun DA. Drugs targeting the renin-angiotensin-aldosterone system. Nat ev Drug Discov 2002;1:621-36. 14. Munger MA. Use of Angiotensin receptor blockers in cardiovascular protection: current evidence and future directions. P T 2011;36:22-40.