Girişimcilikte Başarı Faktörleri ve Başarısızlık Nedenleri GİRİŞİMCİLİK VE KÜÇÜK İŞLETME YÖNETİCİLİĞİ, ORHAN KÜÇÜK İKİNCİ BÖLÜM
Girişimcilikte Başarı Faktörleri Girişimcinin başarılı olabilmesi için yapması gerekenler; İşletme faaliyetlerinin en rasyonel bir biçimde sürdürülmesi Yeni iş olanaklarının bulunması ve yapılacak yeni yatırımlarla yeni açılımların sağlanması İhtiyaç duyulan bir alanda yatırımın bulunmayışı Mevcut yatırımların müşteri ihtiyaçlarını yeterince tatmin etmeyişi İş başlarken uygun zamanın seçilmesi Ekonominin tümüyle iyi olduğu bir dönem Durgunluk (resesyon) dönemleri Girdilerin fiyatları ucuzlar
Girişim için Gerekli Sermaye Yatırım sermayesi; İşletmenin kurulması için gerekli sermayedir Üretimin başlayabilmesi için üretim faktörlerinin maliyetlerinin karşılanmasını sağlar Çalışma (işletme) sermayesi; İşe başlama zamanından ilk kazançların elde edilme veya işletmenin kâra geçme zamanına kadar geçen süre boyunca ihtiyaç duyulan sermayedir. Yatırım Sermayesi Çalışma Sermayesi Çevresel belirsizlik; Doğal afet ve krizleri içine alacak şekilde beklenmeyen durumları ifade eder. Belirsizlikler olumlu da olabilir. Olumsuz belirsizliğe risk adı verilir. Tahmin Belirsizlik Girişim Risk
Başarı Faktörleri 1. İş olanağının bulunması 2. İşe başlamak 3. Yönetim yeteneği ve tecrübesi 4. Öz sermaye ve kredi olanakları 5. Riske karşı sigorta
İş Olanağının Bulunması İhtiyaç duyulan alanda yatırım bulunmayabilir. Talep var arz yok ya da sınırlı Mevcut ürünler ihtiyacı gidermiyor veya tam tatmin etmiyor olabilir Pazar araştırması yapılarak; İhtiyacın varlığı tespit edilmeli İhtiyacın niteliği ve niceliği tespit edilmeli Araştırma sonucuna göre yatırım seçenekleri gözden geçirilmeli Dikkat edilecek hususlar; Mevcut ve potansiyel rakiplerin güçleri Pazar payları
İşe Başlamak için Uygun Zamanın Seçilmesi Yatırım yapılacak alana ne zaman girilmeli Kriz zamanları Bazı pazarlarda ve ürünlerde kriz zamanları pazara girmek için uygun zaman olabilir Örnek: Kriz zamanlarında (normal) gıda harcamalarında talep artışı gözlenmektedir Kriz zamanlarında düşük mallara olan talep artacaktır Bazı işletmeler pazardan çekilerek kriz sonrası için yatırım yapmak için ortam yaratabilirler. Ekonomik büyümenin olduğu zamanlar Ekonomik büyümeden pay almak ve satın alma gücünün artışından faydalanmak için uygun zamandır Sektörün yatırıma uygunluğu tespit edilmeli Kurulum ve işletme maliyetleri göz önüne alınmalı Büyümenin her sektörde aynı olmayacağı düşünülmeli Rekabet artabilir ve kapasite fazlası oluşabilir
Yönetim Yeteneği ve Tecrübesi İşletmenin yönetimi iş görenlerin yanında diğer tüm kaynakların etkin kullanımını sağlamayı içerir Başarılı bir yönetim işletmenin kaderini belirleyen en önemli etkendir. Küçük işletmelerde girişimci yöneticilik işlevini de üstleneceği için girişimcinin yönetim ve yöneticilik konusunda donanımlı olması gerekmektedir. İş hayatında edinilmiş tecrübelerin yönetim becerisine katkısı büyük olmaktadır. Girişimci; Yönetim bilimini ve sürecini bilmeli İş hayatında tecrübe kazanmış olmalı Kaynaklar yeterli ise profesyonel yönetim desteği almalı
Öz Sermaye ve Kredi Olanakları Bir işe başlamadan önce, bu iş için gerekli olan sermaye tutarının gerçekçi bir biçimde hesap edilmesi gerekir Sermaye kaynakları; Girişimcinin birikimleri Yakın çevreden alınan borçlar Risk veya girişim sermayesi Kredi olanakları Gerekli Sermaye Tutarı Yatırım sermayesi Çalışma sermayesi + %5 - %10 Görülmeyen giderler Sermaye kaynaklarına başvururken maliyetler ve ödeme planları dikkate alınmalıdır. Ödeme planları ve işin nakit üretme kabiliyeti denkleştirilmelidir. Örnek: Girilecek iş tüm maliyetler çıktıktan 1 yıl sonra kâr edeceği düşünülüyorsa 1 yıl içerisinde ana para ödemesi yapılamaz.
Öz Sermaye ve Kredi Olanakları Eğer girişimci geçimini de işletmeden sağlayacaksa; Gerekli sermayenin hesaplanmasında girişimcinin işletmeden almayı düşündüğü tutarlar göz önüne alınmalı. Girişimcinin aldığı ücreti diğer giderler gibi işletmenin giderlere dahil edilmeli. Girişimcinin ve kurulan işletmenin ayrı ticari kişilikler olduğu unutulmamalı Girişimci işletmenin parasını kendi parası ve hasılatını kendi geliri gibi görürse planlama yapamaz ve işletme başarısız olabilir. İşletmenin elde ettiği ve işletme sahibine (sahiplerine) dağıtabileceği kâr ancak girişimciye ait olabilir. Yeni kurulan işletmelerin; hemen kâra geçmesi genellikle mümkün olmadığı ve çok fazla yatırıma ihtiyaç duyacağı için çoğunlukla özkaynaklarla finanse edilmesi doğru olur. Ana para ödemeleri mümkün mertebe uzun vadede olmalı.
Riske karşı Sigorta Girişimci kuracağı işletmenin fizibilite çalışmalarını yaparken; iş ile ilgili tüm unsurları araştırması tüm faaliyet süreçlerini incelemesi ve hazırlıklarını buna göre yapması gerekir. Yine de işletmeler etkileyemeyecekleri ve yönlendiremeyecekleri bir çok etkenle karşı karşıya kalabilir. Sigorta; girişimci tarafından bütçelenemeyecek ve karşılanamayacak maliyetlerden işletmeyi korumaktadır Bu nedenle; sigortacılık sistemi etkili bir şekilde kullanılmalı ve mümkün olan tüm araçlardan faydalanılmalı
Girişimcilikte Başarısızlık Nedenleri Yapılan araştırmalar; Küçük işletmelerin büyük işletmelere oranla daha fazla başarısızlıkla karşılaştığını ortaya koymaktadır. Başarısızlıkta en önemli etkenlerden biri de finansal sorunlardır. KOBİ lerin %57 sinin ilk beş yılda başarısız olduğunu ortaya koymuştur. Bunun nedenleri ise şöyledir; Sağlıklı bir fizibilite etüdünün yapılmaması Yetersiz yönetim ve sermaye İş bunalımları ve alacakların tahsilindeki sorunlar Piyasayı yeterince tanımadan işe başlanması Haksız rekabet
Girişimci Olmak İsteyen Kişilerin Karşılaştıkları Zorluklar Hafta içi sekiz saat çalışma imkanı ortadan kalkar. Girişimcinin işi ve hayatı birleşir ve diğer çalışanlar gibi işi geride bırakamaz Özellikle ilk yıllarda yoğun tempolu çalışma. Kendisinin ve ortaklarının mal varlığı yok olabilir. Girişimci ağır bir finansal yükün ve sorumluluğun altına girer. İstenilen gelir düzeyini yakalamak uzun süre mümkün olamayabilir. Kararları tek başına almak zorunda kalabilir Girişimci işletmeyi hem içeride (ör: çalışanlar) hem dışarıda (ör: kredi verenler) temsil etmek zorundadır. İş yoğunluğu ve stres nedeniyle sağlığı olumsuz etkilenebilir. İş yoğunluğu nedeniyle ailesine ve sosyal çevresine vakit ayıramayabilir.
KOBİ lerde Başarısızlık Nedenleri 1. Kuruluş yerinin iyi seçilmemiş olması 2. Rekabet faktörlerinin dikkate alınmaması 3. Sermaye yetersizliği 4. Kişisel unsurlar 5. Yetersiz zaman
Kuruluş Yerinin İyi Seçilmemiş Olması Kuruluş yeri seçilirken; İşin doğası Müşterinin konumu ve alışkanlıkları Üretim ve depolama gerekleri Girdilerin konumu ve önemi Pazarın dağınıklığı gibi faktörler göz önünde bulundurulmalıdır
Rekabet Faktörlerinin Dikkate Alınmaması Girişimci pazardaki rekabeti değerlendirirken; pazarın yapısını, Monopol, oligopol veya tan rekabet piyasası gibi rakipleri ve kendi kaynaklarını değerlendirerek kendisine; rekabet stratejisi ve Lider, İzleyici, Meydan okuyucu hedef pazar belirlemelidir pazarın bir bölümü pazarın tamamı Girişimci rakipleri ve rekabeti değerlendirirken; SWOT analizini kullanabilir Rekabetin hangi pazarlama boyutuna yoğunlaştığına dikkat edebilir Ürün Fiyat Tanıtım Konumlandırma Örneğin; Rakipler, kaliteli ürüne sahip, fiyatları düşük ve reklam vb. çabalar için yoğun harcamalar yapabiliyorlar, aynı zamanda kurdukları dağıtım ağlarıyla piyasayı kontrol edebiliyor ve faaliyetlerini etkin bir biçimde sürdürebiliyorsa bu rakiplerle rekabet etmek oldukça zordur.
Güçlü Rakipler Karşısında Pazarda Yer Edinebilmek NİŞ PAZARLAMA Pazarlama eylemlerinin pazarın alt bölümüne yönlendirilerek tatmin edilmemiş ve özel ihtiyaçları tatmin etmeye yönelik pazarlama stratejisidir. PASİF REKABET İşletmenin pazar liderini izleyerek ve piyasa koşullarına uyum göstererek pazarın bir bölümüne tutunma çabasıdır
Sermaye Yetersizliği Girişimcilerin en önemli başarısızlık nedenlerinden birisi yetersiz sermayedir; Özellikle işletme sermayesi yetersizliği nedeniyle işletilemeyen, atıl bekleyen veya düşük kapasiteyle çalışan pek çok kuruluş bulunmaktadır. Girişimcilerin fizibilite çalışmalarına gereken hassasiyeti vermemesi bunun temel nedenidir. «Başkası kazanıyorsa ben de kazanırım» diyerek işe girişmek bu fizibilite çalışmasını külfet olarak görülmesine yol açmaktadır. Özellikle işletme sermayesinin göz ardı edilmesi veya yetersiz olması nedeniyle işletme; tam kapasite çalışamamakta ve birim maliyetler yükselmekte veya yüksek maliyetli krediler kullanılarak işletme beklenen getiriyi sağlamamaktadır.
Kişisel Unsurlar TİCARET BİLGİSİNİN YETERSİZLİĞİ Ticaret bilgisi; Aileden, Eğitimle ve İş tecrübesiyle kazanılabilir Teorik eğitimin, pratik uygulama ve tecrübelerle desteklenmesi gerekir HAZIRLIKLI OLMADAN İŞE BAŞLAMAK Yeterince donanıma sahip olmayan kişilerin işe soyunması olarak tanımlanabilir. Girişimcinin en önemli özelliklerinden birisi cesarettir. Hazırlık yapılmadan işe atılmak ise yalnız riski arttırır. Özellikle ekonomik konjonktür olumsuz ise bu risk daha da büyüyecektir. Bunun bir nedeni de yakalanan fırsatın bir daha ele geçmeyeceği kaygısıdır.
Yetersiz Zaman Yatırım için zamanın çok geniş tutulması fırsatın kaçmasına neden olabilir. Fırsatın kaçmaması için acele edilmesi ve hazırlıkların gerektiği şekilde yapılmaması ise riski yükseltir.