Makina Emniyeti Yönetmelii (98/37/AT)

Transkript

1 Sanayi ve Ticaret Bakanlndan: Makina Emniyeti Yönetmelii (98/37/AT) BRNC BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tan(mlar Amaç Madde 1- Bu Yönetmeliin amac, gerektii gibi kurulduunda, bakm yapldnda ve kendinden beklenen amaçlar dorultusunda kullanldnda, sadece insan salna ve güvenliine ve söz konusu ise, evcil hayvanlara ve mallara zarar vermeyecek makinalarn ve emniyet parçalarnn piyasaya arz edilmelerini ve hizmete sokulmalarn teminen, Ek I de belirtildii gibi tasarm ve imalat a'amasnda uyulmas gereken temel emniyet 'artlar ile takip edilmesi gereken uygunluk deerlendirme prosedürlerini ve uygunluk deerlendirmesi yapacak onaylanm' kurulu'larn görevlendirilmesinde dikkate alnacak asgari kriterleri belirlemektir. Kapsam Madde 2- Bu Yönetmelik, a'ada belirtilenler hariç, makinalar ile emniyet parçalarn kapsar. Ayrca bu Yönetmelik, makinalar ile emniyet parçalarnn arza veya kötü çal'ma durumlarnda, bunlarn etkisine maruz kalan insanlarn güvenliine ve salna yönelik riskleri bertaraf etmeye yönelik bir güvenlik fonksiyonunu yerine getirmek üzere pazara arz edilen emniyet teçhizatlarn da kapsar. Kapsam d' olan makinalar ve emniyet parçalar a'ada belirtilmi'tir. - Yüklerin kaldrlmas ve indirilmesi için kullanlan makinalar hariç, güç kayna sadece dorudan uygulanan kol gücü olan makinalar, - Hasta ile dorudan temas eden tbbi kullanm amaçl makinalar, - Fuar alanlarnda ve/veya elence parklarnda kullanlan özel makinalar, - Buhar kazanlar, tanklar ve basnçl kaplar, - Özellikle nükleer amaçlar için tasarmlanm' veya hizmete konulmu' ve bozulmalar halinde radyoaktivite yayan makinalar, - Bir makinann parçasn te'kil eden radyoaktif kaynaklar, - Ate'li silahlar, - Benzin, mazot, parlayc svlar ve tehlikeli maddeler için depolama tanklar ve boru hatlar, - Sadece yolcularn hava veya karayolu, demiryolu veya su yolu 'ebekeleriyle ta'nmasna mahsus araçlar ve bunlarn römorklar ile e'yann hava ve kara yolu veya demiryollar ve su yollar 'ebekeleriyle ta'nmas için tasarlanm' araçlar ve bunlarn römorklar. Maden çkarma sanayinde kullanlan araçlar kapsam d' deildir. - Denizde hareket eden vastalar ve seyyar açk deniz tertibatlar ile bunlarn üzerindeki teçhizatlar, - Teleferikler dahil ki'ilerin kamuya açk veya özel ta'nmalarna mahsus kablolu ta'ma hatlar, - Tarm veya orman traktörleri, (74/150/AT Tekerlekli Tarm ve Orman Traktörleri Tip Onay Yönetmeliinde tanmlanan) - Özellikle askeri amaçlarla veya emniyeti salamak amacyla tasarlanm' ve in'a edilmi' makinalar, - 15 dereceden daha fazla bir eimle yerle'tirilmi' sabit raylar arasnda hareket eden bir kabine sahip insan ve e'yalarn ta'nmasna mahsus asansörler ile madenlerde kullanlan cevher asansörleri, tiyatro asansörleri ve insan ve/veya yük kaldrmak için kullanlan 'antiye asansörleri, - Üzerlerinde küçük di'lilerin hareket ettii ray kullanan insan ta'yc araçlar. Makinalar veya emniyet parçalar için, bu Yönetmelikte atfta bulunulan risklerin ksmen veya tamamen özel yönetmelikler kapsamnda yer almas halinde, bu Yönetmelik, risklere kar' bu tür makinalara veya emniyet parçalarna uygulanmaz. Makinalar için, risklerin esas itibariyle elektrikten kaynakland durumlarda, bu tür makinalar, münhasran Belirli Gerilim Snrlar Dahilinde Kullanlmak Üzere Tasarlanm' Elektrikli Teçhizat =le =lgili Yönetmelik (73/23/AT) kapsamna girer. Dayanak Madde 3- Bu Yönetmelik, 4703 Sayl Ürünlere =li'kin Teknik Mevzuatn Hazrlanmas ve Uygulanmasna Dair Kanuna istinaden hazrlanm'tr

2 Tan(mlar Madde 4- Bu Yönetmelikte geçen; a) Bakanl(k: Sanayi ve Ticaret Bakanln, b) Müste2arl(k: D' Ticaret Müste'arln, c) Komisyon :Avrupa Birlii Komisyonunu, d) Onaylanm(2 Kurulu2 : 4703 sayl Kanun ve 2001/3531 sayl Uygunluk Deerlendirme Kurulu'lar ile Onaylanm' Kurulu'lara dair Yönetmelikte belirtilen hükümler çerçevesinde test, muayene ve/veya belgelendirme kurulu'lar arasndan, bu Yönetmelik dahilinde uygunluk deerlendirme faaliyetlerinde bulunmak ve AT Tip =nceleme Belgesi düzenlemek üzere Bakanlk tarafndan belirlenerek, yaplacak bir protokol ile yetkilendirilen özel veya kamu kurulu'unu, e) Üretici: Bir Yönetmelik kapsamndaki makina ve emniyet parçalarn üreten, imal eden, slah eden veya ürüne adn, ticari markasn veya ayrt edici i'aretini koymak suretiyle kendini üretici olarak tantan gerçek veya tüzel ki'iyi; üreticinin Türkiye d'nda olmas halinde, üretici tarafndan yetkilendirilen temsilciyi ve/veya ithalatçy; ayrca, ürünün tedarik zincirinde yer alan ve faaliyetleri ürünün güvenliine ili'kin özelliklerini etkileyen gerçek veya tüzel ki'iyi, f) Makina: En az bir parças, uygun çal'trc, kumanda ve güç devreleri vastasyla hareket eden muhtelif parça ve gruplardan olu'an, malzemeyi i'lemeye, ta'maya veya ambalajlamaya yarayan gereçleri; tek ba'na kullanldnda ula'lan amac salamak için, tek bir bütünmü' gibi çal'mak üzere düzenlenen ve kontrol edilen makinalar grubunu, yedek parça veya gereç olmamak kaydyla, bir makinaya veya muhtelif makinalar grubuna veya bir traktöre kullanc tarafndan monte edilmek üzere piyasaya arz edilen ve bir makinann fonksiyonunu dei'tiren dei'tirilebilir teçhizat, g) Emniyet Parçalar(: Dei'tirilebilir teçhizat olmamak kaydyla, bir güvenlik fonksiyonu gerçekle'tirmek üzere piyasaya arz edilen ve arzalanmas veya hatal çal'mas durumunda, maruz kalan 'ahslarn salk ve emniyetinin tehdit altna girdii parçay, h) CE Uygunluk 2areti : Makinalarn çal'rken veya kullanlrken insanlarn ve çevrenin salk ve emniyetini tehdit etmeyecek nitelikte olduunu belirten i'areti, i) Uyumla2t(r(lm(2 Avrupa Standard( : Avrupa Birlii Komisyonunun talimat üzerine bir Avrupa Standardizasyon Kurulu'u tarafndan hazrlanan ve Avrupa Topluluklar Resmi Gazetesinde ismi yaymlanan standard, j) Uyumla2t(r(lm(2 Ulusal Standart : Bir Uyumla'trlm' Avrupa standardn uyumla'tran ve Türk Standard Enstitüsü tarafndan Türk Standard olarak kabul edilip yaymlanan standard; k) Ulusal Standart : Türk Standardlar Enstitüsü tarafndan hazrlanan standartlar, l) Uygunluk Deerlendirmesi: Ürünün, bu Yönetmelik hükümlerine uygunluunun test edilmesi, muayene edilmesi ve/veya belgelendirilmesine ili'kin her türlü faaliyeti, m) AT Uygunluk Beyan( : Üreticinin, piyasaya arz ettii makina veya emniyet parçasnn bu Yönetmelik hükümlerine uyguluunu beyan ettii belgeyi, n) AT Tip ncelemesi Belgesi: Onaylanm' kurulu' tarafndan düzenlenerek üreticiye verilen, makinann veya emniyet parçalarnn bu Yönetmelik hükümlerine uygunluunu gösteren belgeyi, o) Piyasaya arz: Ürünün tedarik ve kullanm amacyla bedelli veya bedelsiz olarak piyasada yer almas için yaplan ilk faaliyeti, p) Piyasa Gözetimi ve Denetimi : Bakanlk tarafndan, makinalarn ve emniyet parçalarnn piyasaya arz veya datm a'amasnda veya makina veya emniyet parçalar piyasada iken, bu Yönetmelik hükümlerine uygun olarak üretilip üretilmediinin ve güvenli olup olmadnn denetlenmesi veya denetlettirilmesini; ifade eder. KNC BÖLÜM Temel Güvenlik Kurallar( ve Standartlar Temel güvenlik kurallar( Madde 5- Bu Yönetmeliin kapsamna giren makinalar veya emniyet parçalar Ek I de belirtilen temel salk ve emniyet kurallarn yerine getirmek zorundadr. Standartlara uygunluk Madde 6- Standartlara ili'kin hükümler a'ada belirtilmi'tir. a) Uyumla'trlm' ulusal bir standardn temel güvenlik kurallarndan bir veya birden fazlasn kapsamas durumunda, bu standarda uygun olarak imal edilmi' makinalarn veya emniyet parçalarnn ilgili temel kurallara uygun olduklar kabul edilir. Uyumla'trlm' ulusal standartlarn isimleri ve numaralar Resmi Gazete de yaymlanr. Bakanlk bu bilgileri Komisyona iletmek üzere Müste'arla bildirir

3 b) Bakanlk, uyumla'trlm' Avrupa standardnn bulunmad durumlarda, Ek I de yer alan asgari güvenlik ve salk kurallarnn gerektii 'ekilde uygulanmas için önemli ve uygulanmasyla ilgili olduu kabul edilen mevcut ulusal standartlar ve teknik 'artnameler hakknda ilgili taraflara bilgi vermek için gerekli tedbirleri alr. c) Bakanlk, bu maddenin (a) bendinde belirtilen uyumla'trlm' Avrupa standartlarnn 5 nci Maddede belirtilen güvenlik kurallarn tamamen salamadn tespit etmesi durumunda, konuyu Müste'arlk aracl ile Komisyona bildirir. Komisyonun konu üzerinde yapaca deerlendirmeyi müteakiben, Komisyon söz konusu uyumla'trlm' Avrupa standardn ve bunu uyumla'tran uyumla'trlm' ulusal standardn yayndan çekilmesi gerektiini bildirmesi halinde, Bakanlk söz konusu uyumla'trlm' ulusal standard Resmi Gazete deki listeden çkarr. ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Uygunluk Deerlendirme Prosedürleri ve CE Uygunluk 2areti Belgelendirme Madde 7- Üretici, imal edilen makinalarn ve emniyet parçalarnn bu Yönetmelie uygun olduunu belgelemek üzere, Ek II(A) veya Ek II(C) ye göre AT Uygunluk Beyan dosyas düzenler. =laveten, sadece makinalar için geçerli olmak üzere, üretici makinalarn üzerine Madde 8 de belirtilen CE uygunluk i'aretini ili'tirir. Üretici, makinalar piyasaya arz etmeden önce a'adaki hususlar yerine getirmek zorundadr; a) Makinalarn Ek IV de verilen listede yer almamas halinde, Ek V de belirtilen AT Uygunluk Beyan dosyas düzenler. b) EK IV de verilen listede yer alan makinalarn 6 nc maddede belirtilen standartlarla uymamas veya ksmen uymas veya böyle bir standardn mevcut olmamas halinde, üretici makinann bir örneini Ek VI da belirtilen AT Tip =ncelemesi prosedüründen geçirir. c) Makinalarn Ek IV te belirtilen listede yer almas ve 6 nc maddede belirtilen standartlara göre imal edilmi' olmas halinde; 1) Ek VI da belirtilen AT Tip =ncelemesi dosyasn düzenleyerek onaylanm' kurulu'a sunar ve bu kurulu' dosyann alndn yazl olarak teyit eder ve dosyay muhafaza altna alr veya, 2) Bu bendin (1) numaral alt bendinde belirtilen dosyay onaylanm' kurulu'a sunar ve bu kurulu' 6 nc maddede atfta bulunulan standartlarn doru uygulanp uygulanmadn belirleyerek, bu dosyann yeterliliini kantlayan bir belge düzenler veya, 3) Makinann bir örneini Ek VI da belirtilen AT Tip =ncelemesine tabi tutar. d) Bu maddenin ikinci fkrasnn (c) bendinin (1) numaral alt bendinin söz konusu olduu durumlarda, Ek VI nn 5 nci, ve 7 nc maddelerinin ilk cümlelerindeki hükümler ve (2) numaral alt bendinin söz konusu olduu durumlarda, Ek VI nn 5 nci, 6 nc ve 7 nci maddeleri hükümleri de uygulanr. e) Bu maddenin ikinci fkrasnn (a) bendi ile (c) bendinin (1) ve (2) numaral alt bentlerinin söz konusu olduu durumlarda, AT Uygunluk Beyan sadece bu Yönetmeliin temel güvenlik kurallarna uygunluu belirtir, (b) bendi ile (c) bendinin (3) numaral alt bendinin söz konusu olduu durumlarda, AT Uygunluk Beyan AT Tip =ncelemesine tabi tutulan numuneye uygunluu belirtir. f) Emniyet parçalar da bu maddenin (b), (c) ve (d) bendlerinde belirtilen makinalara uygulanan belgelendirme prosedürlerine tabidirler. Ayrca, AT Tip =ncelemesinde, onaylanm' kurulu', emniyet parçasnn üretici tarafndan beyan edilen güvenlik fonksiyonlarn gerçekle'tirmek için uygun olup olmadn dorular. g) Bu Yönetmelik kapsamnda bulunan makinalarn veya emniyet parçalarnn ksmen veya tamamen özel bir yönetmeliinin olmas durumunda, bu Yönetmelik tehlikelere kar' bu gibi makinalara veya emniyet parçalarna uygulanmaz veya uygulanmas durdurulur. h) Makinalarda tehlikelerin esas itibariyle elektrikten kaynakland durumlarda, bu tür makinalar elektrikli teçhizata ili'kin mevzuat hükümlerine tabi tutulur. CE uygunluk i2areti Madde 8- CE uygunluk i'areti CE harflerinden ibarettir. Kullanlacak i'aretin 'ekli Ek III de verilmi'tir. CE uygunluk ='aretinin ili'tirilmesinde ve kullanlmasnda bu Yönetmeliin Ek I, madde ünün ve 2001/3530 sayl CE Uygunluk i'aretinin Ürüne =li'tirilmesi ve Kullanlmasna dair Yönetmelik in 5 inci maddesinin hükümleri geçerlidir. DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Onaylanm(2 Kurulu2 Onaylanm(2 kurulu2lar Madde 9- Bakanlk tarafndan görevlendirilecek onaylanm' kurulu'lar, Ek VII de belirtilen asgari kriterleri salamak zorundadr. Bakanlk bu Yönetmeliin 7 nci maddesinde belirtilen uygunluk deerlendirme i'lemlerinde faaliyet gösterecek onaylanm' kurulu'larn tespitini, tayinini, bildirimini ve statülerinin kaldrlmasn 2001/3531 sayl Uygunluk Deerlendirme Kurulu'lar ile Onaylanm' Kurulu'lara Dair Yönetmelik te belirtilen hükümler çerçevesinde gerçekle'tirir

4 BECNC BÖLÜM Piyasaya Arz ve Pazarda Serbest Dola2(m, Tedbirler Yükümlülük ve Piyasa Gözetimi ve Denetimi Piyasaya arz ve pazarda serbest dola2(m Madde 10- Bu Yönetmelie uygun olarak imal edilmi' makinalarn veya emniyet parçalarnn pazarda serbest dola'mna ili'kin esaslar a'ada belirtilmi'tir. a) Bu Yönetmelik hükümlerine uyan makinalarn veya emniyet parçalarnn piyasaya arz edilmesi veya hizmete sokulmas yasaklanamaz, snrlanamaz ve engellenemez. b) =nsanlarn ve evcil hayvanlarn salk ve emniyetini ve mülkün güvenliini salamak üzere, usulüne uygun olarak yerle'tirildiinde, bakmlar yapldnda ve uygun 'ekilde kullanldnda bu Yönetmelik kapsamndaki makina ve emniyet parçalarnn pazarlanmalarna veya hizmete alnmalarna müsaade edilir. c) Bu Yönetmelikte yer alan hükümlere uyan ve beraberinde Ek II (C) de belirtilen içerie göre üretici tarafndan düzenlenmi' bir Uygunluk Beyan bulunan 4 ncü maddenin (g) bendinde tanm yaplm' emniyet parçalarnn piyasaya arz edilmeleri yasaklanamaz, snrlanamaz ve engellenemez. d) Ticaret fuarlarnda, gösterilerde ve benzeri durumlarda; bu Yönetmelik hükümlerine uymayan makinalarn veya emniyet parçalarnn, uygunluk onay almadklar ve üreticileri tarafndan uygun duruma getirilinceye kadar satlmalarna ve pazarlanmalarna müsaade edilmeyecekleri konusunda makinalarn veya emniyet parçalarnn üzerine bir etiket konulduu taktirde, sergilenmelerine mani olunmaz. Gösteriler srasnda 'ahslarn emniyetini salayacak uygun tedbirler alnm' olmaldr. e) Üreticinin bir makinann bamsz olarak i'levini yapabildii durum haricinde, ancak ba'ka bir makina ile çal'trlacana dair Ek II (B) bendi gereince yazl beyanda bulunmas halinde, söz konusu makinann piyasaya arz edilmesi yasaklanamaz, snrlanamaz ve engellenemez. Her halükârda, Madde 4 ün (f) bendinde tanm yaplm' dei'tirilebilir teçhizatn söz konusu olmas halinde, bu teçhizatn üzerinde CE uygunluk i'areti olmal ve beraberinde AT Uygunluk Beyan bulunmaldr. Tedbirler Madde 11- Makinalar veya emniyet parçalarnn temel salk ve güvenlik kurallarn yerine getirmeleri ile ilgili ve usulsüz i'aret kullanmna kar' alnan tedbirler a'ada belirtilmi'tir. a) Bakanlk; bu Yönetmelie uygun olarak imal edilen bir makinann veya emniyet parçalarnn öngörülen amaçlarda kullanlmas durumunda, insanlarn, evcil hayvanlarn ve mülkün tehlikeye maruz kalacann tespit edilmesi halinde, söz konusu makinann veya emniyet parçalarnn pazarlamasn, hizmete konulmasn, kullanlmasn ve serbest dola'mn önleyecek nitelikteki her türlü uygun tedbiri alr. b) Bu Yönetmelie uygun olmayan makinalarn veya emniyet parçalarnn CE uygunluk i'areti ta'dklarnn veya AT Uygunluk Beyann haiz olmadklarnn yahut CE uygunluk ='aretinin usulsüz bir 'ekilde konulmu' olduunun tespit edilmesi halinde; makinalarn veya emniyet parçalarnn üreticisi, Bakanlkça belirlenen kurallar çerçevesinde bu uygunsuzlua son vermek zorundadr. Bakanlk, bu uygunsuzluun devam halinde, ürünün piyasaya sürülmesini kstlayc veya yasaklayc yahut ürünün piyasadan çekilmesini salayacak gerekli bütün tedbirleri alr. Bakanlk alnan tedbirleri, kararlarn gerekçelerini ve uygunsuzlukla ilgili görü'lerini Müste'arlk aracl ile Komisyona ve Avrupa Birlii üyesi ülkelere bildirir. c) Bu Yönetmelik, 'ahslarn ve özellikle de çal'anlarn korunmasn salamak üzere makinalar ve emniyet parçalarnn tadil edilmeleri ile ilgili gerekli tedbirleri almaya engel deildir. Yükümlülük Madde 12- Yükümlülük esaslar a'ada belirtilmi'tir. a) Üretici belgelendirme esaslarna riayet etmekle yükümlüdür. Bu yükümlülüün 4 ncü maddenin (e) bendinde üretici tanm kapsamnda yer alan ilgili tarafça yerine getirilmemesi halinde, yükümlülük ürünü piyasaya arz eden tarafa geçer. Ayn yükümlülük kendi kullanmna mahsus olmak üzere muhtelif men'eli parçalar kullanarak makinalar ve emniyet parçalarn imal eden 'ahslar için de geçerlidir. b) Dei'tirilebilir teçhizat bir makinaya veya traktöre monte eden ki'ilere, parçalarn uyumlu ve monte edilmi' makinann bütün parçalarnn CE uygunluk i'areti ta'mas ve beraberinde AT Uygunluk Beyan bulunmas kaydyla, bu yükümlülükler uygulanmaz. Piyasa gözetimi ve denetimi Madde 13- Bakanlk makinalarn ve emniyet parçalarnn piyasa gözetimi ve denetimini 2001/3529 sayl Ürünlerin Piyasa Gözetimi ve Denetimine Dair Yönetmelik de belirtilen hükümler çerçevesinde gerçekle'tirir

5 ALTINCI BÖLÜM Çe2itli Hükümler Bildirimler Madde 14- Bildirimlere ili'kin hususlar a'ada belirtilmi'tir. a) Bakanlkça, 98/37/EC direktifine göre hazrlanan bu Yönetmeliin uygulamaya konulduu hususu Müste'arlk aracl ile Komisyona ve Avrupa Birlii üyesi ülkelere bildirilir. b) ='bu Yönetmelik hükümleri gereince, herhangi bir makinaya veya emniyet parçalarna 11 nci maddeyle getirilen her türlü snrlama, yasaklama ve tedbirlerin alnmasn gerektiren sebepler belirtilerek, Bakanlkça en ksa süre içinde ilgili taraflara Müste'arlk aracl ile Komisyona ve Avrupa Birlii üyesi ülkelere bildirilir. Avrupa Birlii Daimi Komitesi Madde 15 - Bu Yönetmeliin uygulamas ve i'leyi'i hususunda Avrupa Birliinin 83/189/EEC sayl Avrupa Birlii direktifi kapsamnda kurulan, bu Yönetmelikle ilgili Avrupa Birlii Daimi Komitesinin çal'malarna i'tirak edilir. Ulusal Daimi Komite Madde 16- Bu Yönetmeliin uygulanmas ve i'lerliinin salanmas amacyla, gerektiinde, Bakanlk koordinasyonunda ilgili kamu ve özel kurum ve kurulu'larnn temsilcilerinden olu'an daimi komite kurulabilir. Bu komiteye i'tirak edecek kurum ve kurulu'lar ve komitenin çal'ma usul ve esaslar yaymlanacak tebli ile belirlenir. Ayk(r( davran(2larda uygulanacak hükümler Madde 17- Bu Yönetmelik hükümlerine aykr davran'ta bulunanlara 4703 Sayl Ürünlere =li'kin Teknik Mevzuatn Hazrlanmas ve Uygulanmasna Dair Kanun hükümleri uygulanr. Düzenlemeler Madde 18 Bakanlk, bu Yönetmeliin uygulanmas ile ilgili mevzuat düzenlemeleri yapmaya yetkilidir. Geçici Madde 1- Bu Yönetmelik yürürlüe girdii tarihten 18 ay sonra zorunlu uygulamaya girer. Bu süre zarfnda gerek bu Yönetmeliin hükümlerine uygun üretilmi', gerekse ilgili standardna uygun üretilmi' ürünler piyasaya arz edilebilir. Yürürlük Madde 19- Bu Yönetmelik yaymland tarihte yürürlüe girer. Yürütme Madde 20- Bu Yönetmelik hükümlerini Sanayi ve Ticaret Bakan yürütür

6 Ek I MAKNALERN VE EMNYET PARÇALARININ TASARIMI VE MAL LE LGL TEMEL SAILIK VE GÜVENLK KURALLARI Bu Ekin amac bakmndan makina terimi, bu Yönetmeliin 4 üncü maddesinde belirtildii gibi makina veya emniyet parçalar anlamna gelir. ÖN GÖZLEMLER 1- Temel salk ve güvenlik kurallar ile konulan mecburiyetler, söz konusu makina için üreticisi tarafndan belirtilen kurallar altnda kullanldnda sadece ortaya çkan tehlikeler için uygulanr. Her bir durumda, bu Ekin madde 1.1.2, madde ve madde si bu Yönetmeliin kapsad bütün makinalara uygulanr. 2- Bu Yönetmelikte yer alan temel salk ve güvenlik kurallarna riayet edilmesi mecburidir. Bununla beraber, teknolojinin seviyesi itibariyle, belirledikleri amaçlara ula'mann mümkün olmayabilecei dü'ünülmelidir. Bu durumda, makinalarn olabildiince bu amaçlara eri'ilmesini salayacak 'ekilde tasarmlanmal ve imal edilmelidir. 3- Temel salk ve güvenlik kurallar kapsadklar tehlikelere göre guruplandrlr. Makinalar, bu Ek içinde birden fazla maddede belirtilen bir seri tehlike arz eder. Üretici, bunlardan makinasna uygulanabilecek olanlarn tamamnn tantlmas amacyla, bu tehlikeleri deerlendirmekle yükümlüdür, ve makinay tasarmlarken ve imal ederken yapt bu deerlendirmeyi mutlaka göz önüne almaldr. 1- TEMEL SAILIK VE GÜVENLK KURALLARI 1.1-GENEL DÜCÜNCELER Tarifler Bu Yönetmeliin amac bakmndan; 1- Tehlike bölgesi : Bir ki'inin salna zararl olma veya yaralanma riskine maruz kald makina içinde ve/veya civarndaki herhangi bir alan ifade eder. 2- Maruz kalm(2 kimse : Bir tehlike bölgesinde ksmen veya tamamen kalm' bir kimseyi; 3- Operatör : Bir makinann yerle'tirme, çal'trma, ayarlama, bakm, temizleme, onarm veya ta'ma görevi verilen ki'i veya ki'ileri ifade eder Entegre Güvenlik çin Ana Prensipler a) Makina, fonksiyona göre yaplm' olmal ve üretici tarafndan önceden tahmin edilen kullanma kurallar altnda, bu i'lemler yapldnda, hiçbir kimsenin risk altnda kalmayaca 'ekilde ayarlanabilmeli ve kullanlabilmelidir. Alnacak tedbirlerin amac, makinann tahmin edilebilir bütün ömrü boyunca, montaj ve sökülme a'amalar dahil, hatta tahmin edilebilir anormal durumlardan kaynaklanan kaza riskleri durumunda da her türlü kaza riskinin ortadan kaldrlmas olmaldr. b) En uygun metotlarn seçiminde üretici a'ada belirtilen ilkeleri verili' srasyla uygulamak mecburiyetindedir: - Riskleri olabildiince ortadan kaldrmak veya azaltmak (güvenlikli makina tasarm ve imali ) - Giderilemeyen risklere kar' gerekli koruma önlemlerini almak, - =lgili koruma tedbirlerinin herhangi bir arzasnn sebep olduu bakiye riskler hakknda kullanc bilgilendirilmeli, herhangi bir özel eitim gerekip gerekmedii ve ki'isel korunma gereçlerin teminine olan ihtiyaç belirtilmelidir. c) Makinann tasarm ve yapm ve de talimatlarn hazrlanmas esnasnda üretici sadece makinann normal kullanmnn deil, ayn zamanda beklenen makul kullanlmasn da dikkate almaldr. Makinalar, bir risk dourabilmelerinin mümkün olduu durumlarda anormal kullanm önleyebilecek 'ekilde tasarmlanmaldr. Dier durumlarda, talimatlar kullancnn dikkatini tecrübe ile elde edilebilen makinann kullanlmamas gerektii yönünde çekilmelidir

7 d) Amaçlanan kullanma ko'ullar altnda, operatörün maruz kalaca rahatszlk, yorgunluk ve psikolojik stres ergonomik ilkeler dikkate alnarak mümkün olan en alt seviyeye indirilmelidir. e) Makina tasarm ve yapm srasnda üretici kullanlmas tahmin edilen ki'isel korunma malzemesi (ayakkab kundura ve eldiven gibi) ihtiyacnn bir sonucu olarak, operatöre getirecei kstlamalar dikkate almaldr. f) Makinalar herhangi bir risk söz konusu olmakszn ayarlanmalar, bakmlarnn yaplmalar ve çal'trlmalar için gereken bütün önemli özel teçhizat ve aksesuarlaryla birlikte verilmelidir Malzeme ve Mamuller Makinann yapmnda kullanlan malzemeler veya makinann çal'mas esnasnda kullanlan ve ortaya çkan mamuller, maruz kalm' ki'ilerin saln veya güvenliini tehlikeye sokmamaldr. Özellikle de svlarn kullanld yerlerde makinalar, doldurma, kullanm, geri kazanma ve bo'altma srasnda risk meydana getirmeyecek 'ekilde tasarmlanmal ve yaplmaldr Ayd(nlatma Üretici, normal younluktaki ortam aydnlatmas olsa bile, muhtemel bir riske sebep olabilecek bir aydnlatma yetersizlii olduu yerlerde ilgili i'lemler için, uygun entegre edilmi' aydnlatma salamaldr. Üretici, ne sorun yaratabilecek gölgeli bir alan, ne de rahatsz edecek parlamalar bulunmamasn ve salanan aydnlatma olanaklarnn tehlikeli etki meydana getirmemesini salamaldr. Sk aralklarla muayene gerektiren iç parçalar ile ayarlama ve bakm alanlar uygun 'klandrma olanaklaryla donatlmaldr Makinalar(n Kullanmay( Kolayla2t(racak Biçimde Tasar(mlanmas( Makina veya her bile'eni - Emniyetle kullanlabilir olmaldr, - Ambalajlanabilmeli veya emniyetle ve hasara uramadan depolanabilecek 'ekilde tasarmlanmal veya ambalajlanm' olmaldr (örnein, yeterli kararllk, özel destekler vesaire.) Makinalarn veya dei'ik parçalarnn arl, büyüklüü veya 'eklinin el ile ta'nmasna müsaade etmedii durumlarda, makina veya her eleman, - Yük kaldrma tertibat tarafndan kaldrmak için bir ata'man ta'mal,veya - Böyle bir ata'mann tutturulaca 'ekilde tasarmlanmal (örn. ta'ma delikleri olacak), veya - Mutat bir kaldrma tertibatna kolayca balanabilecek bir 'ekle sahip olmaldr. Makinalarn veya parçalarnn elle ta'nmalarnn söz konusu olduu durumlarda bu makinalar veya parçalar, - Kolaylkla ta'nabilir olmal, veya - Tamamen emniyetli bir tarzda kaldrmak ve ta'mak için donatlmal (el tutama vesaire.) Tehlikeli olabilecek ('ekil, malzeme vb.) aletlerin ve/veya makina parçalarnn, hatta hafif arlkta bile olsalar, el ile ta'nmas için özel tertibatlar yaplmaldr KUMANDALAR (Kontroller) Kumanda Sistemlerinin Güvenlii ve Güvenirlii Kumanda sistemleri emin ve istenilen fonksiyonlar yerine getirirken hiçbir tehlikeli duruma sebep olmayacak 'ekilde tasarmlanmal ve imal edilmelidir. Bu hususlara ilaveten, kontrol sistemlerinin; - Normal kullanma ve d' faktörlere dayanacak, ve - Kendi mantnda hatalar tehlikeli bir duruma sebep olmayacak önleyecek biçimde tasarlanmalar ve imal edilmeleri gereklidir Kumanda Tertibatlar( Kumanda tertibatlar; - Açkça görülebilmeli, tannabilmeli ve gerektiinde amacna uygun bir 'ekilde i'aretlenmeli, - Tereddüde mahal brakmadan veya zaman kayb olmadan ve bir kar'kla sebep olmadan, emin bir i'letme için konumlanmal, - Kumanda hareketi yapaca tesir ile tutarl olacak 'ekilde tasarmlanmal, - Acil durum durdurmas, seyyar kumanda tablosu gibi gerekli baz kumandalar istisna olmak üzere, tehlike bölgesi d'na yerle'tirilmeli, - Çal'masnn ilave bir risk meydana getirmeyecei konuma yerle'tirilmi' olmal, - Bir riskin söz konusu olduu hallerde, bilerek çal'trma haricinde söz konusu etki meydana çkmasn engelleyecek tasarm ve koruma yaplmal, 7-7 -

8 - Tahmin edilebilir zorlamalara dayanabilecek 'ekilde yaplmal, makul zorlamalara maruz kalmas muhtemel acil durum durdurma tertibatna özel önem verilmelidir. Bir kontrol gerecinin birkaç dei'ik görevi yerine getirmesi istendii durumlarda, yani birebir ili'ki bulunmayan hallerde (klavye gibi ) gerçekle'tirilecek faaliyet açkça belirlenmi' olacak gerekli hallerde dorulama teyidi alnmaldr. Kumandalar, ergonomik prensiplerin dikkate alnmasyla yerle'tirilmesi, hareket dorultular, ve i'letmeye dayankll, ifa edecekleri hareket ile tutarl olacak 'ekilde tertip edilmelidir. Gerekli veya gerekli olabilecek koruma ekipmannn (ayakkab, eldiven v.s. gibi ) sebep olaca kstlamalar mutlaka dikkate alnmaldr. Makinalar, emniyetli kullanmlar için gerekli göstergelerle (kadranlar, sinyal lambalar ve benzerleri) donatlmaldr. Operatör bu göstergeleri kumanda yerinden kolaylkla okuyabilmelidir. Operatör, bulunduu olabilmelidir. kontrol noktasndan, tehlike bölgelerinde tehlikeye maruz kimsenin olmadndan emin Eer bu mümkün deilse, kontrol sistemi bir makinann çal'maya ba'lamas annda sesli ve/veya 'kl bir sinyal verecek 'ekilde tasarlanmal ve imal edilmelidir. Riske maruz 'ahslar, makinann çal'maya ba'lamasn önlemek için hzla gerekli tedbirleri alabilmelidirler Çal(2maya Ba2lama Makinann çal'maya ba'lamas, ancak bu amaç için salanan kumandalarn kastl olarak, bilerek isteyerek tahrik edilmesi ile mümkün olmaldr. Ayn kural; Her ne sebeple olursa olsun, makinann bir durmasn müteakip çal'maya ba'lamasn; Çal'ma kurallarn etkileyen önemli dei'iklikler olmas (hz, basnç vesaire.) durumlarnda da geçerlidir. Ancak, bu tekrar çal'maya ba'lama veya çal'ma 'artlarndaki dei'ikler, ki'ilerin tehlikeye maruz kalma riskin meydana getirmemelidir. Bu ana kurallar, makinann tekrar çal'maya ba'lamasna veya bir otomatik çevrimin normal kumanda srasyla yaplan i'lemler sonucu ortaya çkan i'letme 'artlarndaki dei'ikliklere uygulanmaz. Makinalarn birden çok çal'maya ba'lama kumandalarna sahip olduu durumlarda ve bu yüzden operatörler tehlikeye girdiklerinde, bu gibi riskleri bertaraf etmek gayesiyle, ilave tertibatlar (mesela takviyeli kumanda tertibat veya bir anda ba'lama mekanizmasn sadece bir ksmnn tahrik edilmesine izin veren seçme anahtarlar) mevcut olmaldr. Otomatik tesislerde bir durdurmay müteakip kolayca tekrar çal'maya ba'latlmas (yol verilmesi) güvenlik kurallarnn yerine getirilmesinden sonra ancak mümkün olmaldr Durdurma Tertibat( Normal durdurma Her makina, tam olarak emniyetli bir 'ekilde durdurulabilmesi için, bir kumanda ile mutlaka donatlmaldr. Her i' yerinde makinalarn hareketli parçalarnn tamamn veya bir ksmn, tehlikenin cinsine bal olarak, durduracak bir durdurma kumandas bulundurmaldr. Makinann durdurma kumandas, ba'lama kumandasna göre öncelie sahip olmaldr. Makina veya tehlikeli parçalar durdurulduunda, ilgili tahrik edicilerin enerji beslemesi mutlaka kesilmelidir. Acil durum durdurmas( A'ada verilenler istisna olmak üzere, her makina üzerine, gerçek veya vukuu bulmas beklenen tehlikeli durumlardan kaçnmay salamak maksadyla bir veya birkaç acil durum durdurma tertibat taklmaldr. Bunlar; Ya, durdurma zamannn azaltamadndan ya da, risk ile ilgili alnmas gereken özel tedbirleri alamadndan, acil durum durdurma tertibat ile riski azaltamayacak; Elde tutularak kullanlan ta'nabilir makinalar ve el ile yönlendirilen makinalardr. Bu tertibatlar; Açkça tarif edilmeli, net olarak görülebilmeli ve süratle ula'labilen el kumandasna sahip olmal (tahrik ediciler); Mümkün olduu kadar çabuk olarak, ilave bir tehlike meydana getirmeden makinay durdurmal; Gerektii yerlerde, baz güvenlik koruyucularnn hareketini tetiklemeli veya tetiklemeye izin vermelidir. Bir durdurma komutunu müteakiben acil durum durdurma tertibatnn faaliyeti kesildiinde, tertibatn me'gul durumu, hususi olarak devre d' edilinceye kadar; acil durum durdurma tertibatnn me'guliyeti ile bu durdurma komutu devam 8-8 -

9 ettirilmelidir. Tertibat, me'gul duruma getirmek, bir durdurma komutunun tetitklenmesi olmakszn mümkün olmamaldr. Bu tertibat devre d' etmek, sadece uygun bir i'lem ile mümkün olmaldr. Devre d' etme i'lemi, makinann yeniden kendiliinden çal'masna sebep olmamal, ancak sadece yeniden çal'trlmasna engel olmaldr. Karma2(k tesisler Makina veya makina parçalarnn beraber çal'mak üzere tasarmland durumda, onun sürekli çal'mas tehlike meydana getirebildii takdirde,üretici makinann, durdurma kumandalarn, acil durum durdurma tertibat dahil, makinann sadece kendisini deil, ayn zamanda makinann çal'masndan önce ve çal'ma sonrasnda devreye girecek olan bütün donanm da durduracak 'ekilde üretici makinay tasarmlamal ve imal etmelidir letme Tarz( (Modu) Seçimi Seçilmi' kumanda tarz, acil durum durdurma tertibat istisna olmak üzere, bütün dier kumanda sistemlerine göre önceliklidir. Makina, dei'ik güvenlik seviyelerini temsil eden birden çok kumanda veya çal'ma tarzlarnda kullanlmaya izin verecek 'ekilde tasarmlanm' ve imal edilmi' ise (mesela, ayar, bakm, muayene vb. için izin vermek), her konuma kilitlenen bir tarz (mod) seçim anahtar ile teçhiz edilmelidir. Seçim anahtarnn her konumu sadece tek bir i'letme veya kumanda tarzna kar'lk gelmelidir Bu anahtar, operatörün belli snflar için (mesela, belli nümerik kontrollu fonksiyonlarn ula'ma kotlar vesaire için) makinann baz fonksiyonlarnn kullanlmasn kstlayan ba'ka bir anahtar tertibat ile dei'tirilebilir. Belirli çal'malar için, makinann çal'mas, koruma tertibatlarnn nötr hale getirilmesi ile mümkün oluyorsa, çal'trma tarz (mod) seçim anahtar e' zamanl olarak, Otomatik kumanda modunu kesmeli, Ancak, desteklemi' hareketi gerektiren kumandalar tarafndan olan hareketlere izin vermeli, Birbirine bal sral i'lemlerden kaynaklanan tehlikeler önlenmi'se, tehlikeli hareketli parçalarn çal'masna, ancak geli'mi' güvenlik kurallarnda (azaltlm' hz, azaltlm' güç, kademe- kademe i'letme veya yeterli tedbirler) izin vermeli, Makinann dahili ayglayclarnda kasti veya kasti olmayan hareket tarafndan herhangi bir tehlikeye maruz hareketi önlenmelidir. =lave olarak, operatör ayarlama noktasnda çal'rken, çal't ksmlarn i'letmesine kumanda edebilmelidir Güç Beslemesinin Ar(zas( Makinann güç beslemesinde her ne suretle olursa olsun meydana gelen kesilme, bir kesilmeden sonra tekrar enerji beslemesinin kurulmas veya dalgalanmalar bir tehlikeli duruma yol açmamaldr. Özelikle, Makina beklenmeyen 'ekilde çal'mamal; Emir verilmi' ise durmaktan alkonulamamal; Makina tarafndan tutulan, makina veya bölümünün hiçbir hareketli parças dü'memeli veya frlamamal; Hareket eden parçalar, her ne olursa olsun, otomatik veya elle durdurulmalar engellenmemeli; Koruma tertibatlar tam faal kalmaldr Kumanda Devrelerinin Ar(zas( Kumanda devre mantnda bir hata veya kumanda devresinde bir arza veya hasar tehlikeli bir duruma yol açmamaldr. Özellikle, Makina beklenmeyen 'ekilde çal'mamal, Emir verilmi' ise durmaktan alkonulamamal, Makina tarafndan tutulan, makina veya bölümünün hiç bir hareketli parças dü'memeli veya frlamamal; Hareket eden parçalar, her ne olursa olsun, otomatik veya elle durdurulmalar engellenmemeli; Koruma tertibatlar tam faal olarak kalmaldr Yaz(l(m Operatör ile bir makinann kumanda veya kumanda ve ayar sistemleri arasndaki diyaloga ait yazlm, mutlaka kullanc için kolay ve kullan'l olmaldr MEKANK TEHLKELERE KARCI KORUMA 9-9 -

10 Kararl(l(k Makina, parçalar ve ekleme parçalar tahmin edilen çal'ma 'artlar altnda (gerekirse iklim 'artlar da nazar dikkate alnarak), devrilme, dü'me veya beklenmeyen hareket riski olmakszn kullanma için kararl olacak 'ekilde tasarmlanmal ve imal edilmelidir. Makinann kendisini 'ekli veya amaçlanan tesisi yeterli derecede kararll salamyorsa, uygun ankraj vastalar beraber verilmeli ve bunlar talimatta açklanmaldr Çal(2ma Esnas(nda K(r(lma Riski Makinann çe'itli parçalar veya birbiriyle ilgili balantlar, üretici tarafndan belirtildii gibi kullanldnda maruz kalaca zorlamalara dayanabilmelidir. Kullanlan malzemenin dayankll üretici tarafndan önceden belirtilen çal'ma tabiat için, özellikle yorulma, eskime, ya'lanma, korozyon ve a'nma olaylaryla ilgili durumlarda yeterli olmaldr. Üretici, güvenlik sebebiyle gereken muayenenin tipini ve skln ve bakmn talimatta belirtmelidir. Uygun olan yerlerde, a'nmaya maruz kalan parçalar ve parça dei'tirme kriterleri belirtilmelidir. Alnm' tedbirlere ramen, patlama veya dalma risklerinn (mesela, ta'lama ta') olduu yerlerde,hareketli parçalar, patlama veya dalma durumunda krklarn tutulup yakalanabilecei bir 'ekilde tasarmlanmal ve yerle'tirilmelidir. Ak'kan ta'yan, özellikle yüksek basnç altnda olan, rijit ve esnek borular, önceden tespit edilen dahili ve harici zorlamalara dayanabilmeli ve/veya dahili gerilme ve zorlamalarn her durumuna kar' korunmal; bir patlamaya (mesela, ani hareketler, yüksek basnç) maruz kalndnda bir risk olmamasn salayacak tedbirler alnm' olmaldr. ='lenecek malzemenin takma otomatik olarak verildii durumlarda, ki'ileri maruz kalaca risklerden (mesela, aletin krlmas) sakndrmak amacyla, =' parçasnn takm ile temasa girdii zaman, bir sonraki i' parças normal 'artlar altnda ula'm' olmal; Takm çal'maya ba'lad ve/veya durduunda (isteyerek veya istemeyerek) besleme hareketi ve takm hareketi koordineli olmaldr Dü2en ve F(rlayan Nesnelerin Sebep Olduu Riskler Dü'en veya frlayan nesnelerin sebep olduu riskleri önleyecek tedbirler alnmaldr (i' parças, kesici takmlar aletler, kesiciler, cisim krklar, atklar vesaire) Yüzeyler, Kenarlar veya Kö2elerin Sebep Olduu Riskler Amac izin verdii sürece, makinann ula'labilen parçalar herhangi bir yaralanmaya sebep olabilecek keskin kenara, keskin kö'elere ve kaba yüzeylere sahip olmamaldr Kombine Edilmi2 Birden Çok Makinalarla lgili Riskler Her i'lem arasnda parçalarn elle alnd birden çok farkl i'lem amacyla yaplm' makinalarda (kombine makinalarda), dier elemanlar bir tehlike meydana getirmeksizin veya maruz kalm' personel riski olmakszn her elemann ayr ayr kullanlmasn mümkün klacak bir tarzda makinalar tasarmlanm' ve imal edilmi' olmaldr. Bu amaçla, korunmam' her eleman ayr ayr çal'maya ba'latmak ve durdurmak mümkün olmaldr Aletlerin Dönme H(zlar(ndaki Dei2iklikler le lgili Riskler Makinalarn dei'ik kullanma kurallar (mesela, farkl hz, veya enerji beslemesi vesaire. ) altnda i'lem ifa etmek üzere tasarmland durumda, bu kurallarn seçim ve ayarlar güvenli ve güvenilir bir 'ekilde makina tasarmlanm' ve imal edilmi' olmaldr Hareketli Parçalarla lgili Risklerin Önlenmesi Makinalarn hareketli parçalar, tehlikeden kaçnmak amacyla tasarmlanm', imal edilmi' veya tehlikenin sürekli mevcut olduu durumlarda, kazaya yol açan bütün temas etme risklerini önleyecek 'ekilde koruyucular veya koruyucu tertibatlarla donatlm' olmaldr. Hareketli i' parçalarn istenmeyen bloklanmas (tkanmasn) önlemek amacyla gerekli bütün tedbirler alnmaldr. Alnan tedbirlere ramen, bir tkanmann muhtemel olduu durumlarda,donanmn tkanklln emniyetli bir biçimde giderilmesini salamak amacyla özel koruma tertibatlar salamal ve bu durum talimat el kitabnda ve makina üzerinde bir etiket halinde verilmelidir Hareketli Parçalarla lgili Risklere Kar2( Koruyucular(n Seçimi Hareketli parçalar ile ilgili risklere kar' korunmay salamak amacyla kullanlan koruyucu veya koruma tertibatlar, mutlaka riskin tipini esas alarak seçilmelidir. A'adaki klavuz, bu seçimin yaplmasnda yardmc olmak üzere verilmi'tir

11 A. Hareketli aktarma parçalar( Hareketli aktarma parçalar (makaralar, kay'lar, kasnaklar, kramer di'liler, di'liler, 'aftlar vb.) ile ilgili risklere maruz personelinin korunmas amacyla tasarmlanm' koruyucular; ya Bu Ekin madde ve madde e uygun sabit veya Bu Ekin madde ve madde A ya uygun, hareketli tipte koruyucu olmaldr. Hareketli koruyucular sk ula'ma olmasnn tahmin edildii yerlerde kullanlmaldr. B. 2lem içinde yer alan hareketli parçalar ='lem içinde yer alan hareketli parçalarla (mesela, i' parçalarn i'lemesinde kullanlan takmlar, preslerin hareketli parçalar, silindirler, makina ile i'lem gören parçalar vb.) ilgili olan risklere kar' tehlikeye maruz kalm' personeli korumak amacyla tasarmlanm' olan koruma tertibatlar veya koruyucular, Bu Ekin madde ve madde de verilen kurallara uygun sabit koruyucular olmal, Bu mümkün deilse, hareketli koruyucular veya hassas alglama tertibat (mesela, metal olmayan tamponlar, alglayc keçeler) gibi koruma tertibatlar, uzak tutma koruma tertibatlar (mesela, iki el kumanda tertibat) veya Bu Ekin madde ve madde e uygun olarak tehlike bölgesi içerisine giren operatörün bir uzvunun veya tamamn otomatik olarak korumay amaçlayan, bu Ekin madde ve madde B de verilen kurallara uygun koruyucu tertibatlarla; Bununla beraber, operatörün yakn müdahalesini gerektiren i'lem içinde yer alan, i'letme esnasnda ksmen veya tamamen ula'lmaz olmayan ve operatörün yakn müdahalesini gerektiren belirli hareketli parçalar teknik olarak mümkün olan durumlarda; ='lem içinde kullanlmayan hareketli parçalarn ula'lmay önleyen bu Ekin madde ve madde de verilen kurallara uygun olan sabit koruyucular ile; ='lem için gereken hareketli parçalarn bu bölümlerine ula'may kstlayan bu Ekin madde ve madde e uygun olan hareketli tipte koruyucuyla teçhiz edilmelidir KORUYUCULARIN VE KORUMA TERTBATLARININ GEREKL OLAN ÖZELLKLER Genel Kurallar Koruyucularn ve koruma tertibatlar; Salam ve kararl yapda olmal; =lave bir riski ortaya çkarmamal; Kolayca yan geçit durumuna (by-pass) getirilememeli, devre d' edilmemeli veya i'lemez duruma getirilmemeli; Tehlike bölgesinden yeterli uzaa yerle'tirilmeli; Üretim i'lemlerini gözlenmesi için en az mania te'kil etmeli; Sadece yaplmas gereken i'in olduu alana ula'may snrlayarak yürütülmesi gereken tesis etme, ve/veya aletlerin dei'tirme ve bakm i'lemlerinin esas i'lerini, mümkünse koruyucu veya koruma tertibatlar sökülmeden yapabilmelidir Koruyucular çin Özel Kurallar Sabit Koruyucular Sabit koruyucular, yerinde güvenli olarak tutturulmaldr. Sabit koruyucular, sadece alet kullanlarak sökülebilecek sistemler ile sabitlenmelidir. Mümkün olduu durumlarda, sabitlemeleri olmakszn koruyucular yerinde kalmamaldr Hareketli Koruyucular A. A tipi hareketli koruyucular: Açk olduunda,mümkün olduu kadar makinaya sabit kalmal; Hareketli parçalara eri'ebildii sürece bu parçalarn hareketini engelleyen ve kapal kalmad her an için durdurma talimat veren kilitleme tertibatl olmaldr. B. B tipi hareketli koruyucu: Hareketli parçalar, operatörün çal'ma alan içerisinde iken hareketli parçalarn çal'amayaca; Maruz kalm' personelin çal'maya ba'lam' olan hareketli parçalara eri'meyecei; parçalarndan birinin yokluunun veya arzasnn hareketli parçalarn çal'maya ba'lamasn önleyecek veya durmasn salayacak; F'krma/frlama risklerine kar' uygun bir engelle korumann salanaca 'ekilde tasarmlanm' ve kumanda sistemi içine dahil edilmi' olmaldr