Kuzey K ıbr ıs Türk Cumhuriyeti Merkez Bankas ı. Bülten. May ıs 1995 No: 23

Transkript

1 Kuzey K ıbr ıs Türk Cumhuriyeti Merkez Bankas ı Bülten May ıs 1995 No: 23

2 I. BÖLÜM Teftiş ve İnceleme Kumlu IÇINDEKILER II. BÖLÜM K.K.T.C. Merkez Bankas ı ve Bankacılık Faaliyetleri III. BÖLÜM Ekonomik Gelişmeler Sayfa Üretim, İstihdam ve Fiyatlar a) Üretim Art 49 ışı ve Kaynakların Kullanımı b) İstihdam 49 c) 53 Fiyat Hareketleri ve Ücretler Mali ve Parasal Geli şmeler a) Mali Gelişmeler b) Parasal Gelişmeler 3. Ticaret, Pazarlama ve Ödemeler Dengesi a) Ticaret ve Pazarlama b) Ödemeler Dengesi IV. BÖLÜM Merkez Bankas ının Yıllık Hesapları Bilanço Kâr ve Zarar Hesab ı Hesaplar Hakkında Açıklamalar V. BÖLÜM Bankacı lık Istatistikleri VI. BÖLÜM Bankacıl ık Kesiminin Özel Ilgi Duyacağı Mevzuat VII. BÖLÜM Tablolann Listesi

3 ı, I

4 I. Bölüm TEFTİŞ VE İNCELEME KURULU Bankaların, kredi veren kurulu şların ve döviz al ım sat ım ıyla i ştigal eden yetkili müesseselerin gözetim ve denetimine ili şkin olarak yasalar alt ında Bankam ıza verilen görevler Tefti ş ve İnceleme Kurulu'nca ifa olunmaktad ır. Tefti ş ve İnceleme Kurulu ayn ı zamanda K.K.T.C. Merkez Bankas ı'n ın iç denetiminden sorumludur. Tefti ş ve İnceleme Kurulu, K.K.T.C. Merkez Bankas ı Yönetim Kurulu Üyesi Ertu ğrul GÜVEN'in ba şkanl ığında aşağıdaki personelden olu şmaktad ır. Erşen KARGI Şeniz YÖREL Adile ÜNVAN Sümer ERKMEN Ercan ÖZGÜM Ramadan ERK İNER Türker DELER Pelin YAYLALI Tefti ş ve İnceleme Grup Sorumlusu Tefti ş ve İnceleme Grup Sorumlusu Tefti ş ve İnceleme Amiri Tefti ş ve İnceleme Amiri Tefti ş ve İnceleme Amiri Tefti ş ve İnceleme Amiri Tefti ş ve İnceleme Amiri I. S ın ıf Tefti ş ve İnceleme Memuru 3

5 l ı 14

6 H. Bölüm KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİNDE MERKEZ BANKASI VE BANKACILIK FAALIYETLERI 35/1987 say ıl ı Kuzey K ıbr ıs Türk Cumhuriyeti Merkez Bankas ı Yasas ı'nda belirtilen çerçevede bankalar tarafından getirilen k ısa vadeli senet ve vesikalar ı reeskonta kabul ederek veya Kamu Kurum ve Kurulu şlarına Hazine Kefaleti kar şıl ığında avans vermek suretiyle, piyasaya para sürme ve bankalara kaynak sağlama görevleri bankam ızca sürdürülmü ştür. 31 Aral ık 1994 tarihi itibariyle TL avans ve reeskont i şlemleri Tablo 1 'de, TL avans ve reeskont i şlemlerinden doğan borç bakiyelerinin 31 Aral ık 1993, 31 Aral ık 1994 ve 31 Mart 1995 tarihleri itibariyle kar şılaştırmas ı ise Tablo 2'de gösterilmi ştir. 31 Aral ık 1994 tarihi itibariyle Dövizli avans ve reeskont i şlemleri Tablo 3'te Dövizli avans ve reeskont i şlemlerinden doğan borç bakiyelerinin 31 Aral ık 1994 ve 31 Mart 1995 tarihleri itibariyle karşılaştırmas ı ise Tablo 4'te gösterilmi ştir. 5

7 Tablo 1 31 Aral ık 1994 Tari Banka Kaynaklar ından Kullandınlan: Hazine Kefaletini haiz K.M.S.Cypfru ex Bonolar üzerine avans Isletmecilik Lt 44 Ci Tarımsal Don tim Kurumu i itibariyle TL Avans ve Reeskont İşlemleri Borç Dakiyest Senet Adedi Milyon TL Senet Toplamı _A Hazineye Kısa Vadeli Avans Hazine ve Mu Dairesi asebe Küçük Esnaf ve Sanatkâr Senetleri K.Vakıflar B nkas ı Ltd Sanayi Senetleri ii K. Vakıflar Bankas ı Ltd. K.T.Koop. r.b ankas ı Ltd. L.T.Koop. B as ı Ltd. K.Kredi Ban as ı Ltd. K.Ticaret Ba kas ı Ltd. Asbank Ltd. Akdeniz Garanti Bankas ı Ltd. K.Iktisat B as ı Ltd. K.Yat ınm B nkas ı Ltd. K.Hür Bank td. Everest Ban Ltd. Türkiye İş B kas ı A. Ş. K.Faisal Isl" ı Bankas ı Ltd A, Ihracat Senetleri K.Vakıflar ankas ı Ltd Akdeniz G anti Bankas ı Ltd Turizm Senetleri 46 fl if 66 K.Vakıflar ankas ı Ltd. Asbank Lt K.Yat ınm ankas ı Ltd. Türkiye İş i ankası A.Ş L Tarım Senetleri K.Vakıflar ankası Ltd TOPLAM

8 Diğer Kaynaklardan Kulland ınlan: Turizm Te şvik Fonu ,, 64 ii K.Vak ıflar Bankas ı Ltd. K.T.Koop.Mer.Bankas ı Ltd. Limasol T.Koop. Bankas ı Ltd. K.Ticaret Bankas ı Ltd. Türkiye İş Bankas ı A. Ş. K.Faisal Islam Bankas ı Ltd. Milyon TL. Borç Senet Senet Bakiyesi Adedi Toplam ı _L Sanayi Teşvik Fonu ii f 4 t ıt 4i t ıt K.Vak ıflar Bankas ı Ltd. K.T.Koop.Mer.Bankas ı Ltd. Limasol T.Koop.Bankas ı Ltd. Türk Bankas ı Ltd. K.Kredi Bankas ı Ltd. Asbank Ltd. Akdeniz Garanti Bankas ı Ltd. K. İktisat Bankas ı Ltd. K.Yat ırım Bankas ı Ltd. K.Faisal Islam Bankas ı Ltd Eximbank İhracat Hazırl ık Kredileri K.Yat ırım Bankas ı Ltd Eximbank İhracat Kredileri 44 <4 ii K.Vak ıflar Bankas ı Ltd. Ak.Garanti Bankas ı Ltd. K.Yat ınm Bankas ı Ltd TOPLAM ÖZET: Banka Kaynaklanndan Kulland ınlan Diğer Kaynaklardan Kulland ınlan Genel Toplam

9 Tablo 2 T.L. Avans ve Reeskont Borç B kiyelerinin 31 Aral ık 1993, 31 Aral ık 1994 ve 31 Mart 1995 itiba yle Karşılaştırması Banka Kaynaklar ından Kullandınlan: Kredi Türü Hazine Kefaletini Haiz Bonolar Üz.Av. 44 borçlu K.M.S.Cyp Tarımsal D K.T.Turi ruvex İşi. Ltd. natım Kurumu I şletmeleri Ltd. 31 Aralık Aralık 1994 Milyon TL. 31 Mart Hazineye Kısa Vadeli Avans Hazine ve uhasebe Dairesi Küçük Esnaf ve S anatkâr Senetleri Sanayi Senetleri ti K.Vakıflar ı ankas ı Ltd. K.Vakıflar Bankas ı Ltd. K.Kredi B nkas ı Ltd. K.Ticaret I ankas ı Ltd. Asbank Lt ı. Akdeniz aranti Bankas ı Ltd. K.T.Koop.l erkez Bankas ı Ltd. K.İktisat ı ankas ı Ltd. Türkiye İş Bankası A.Ş. K.Yat ırım Bankas ı Ltd. Limasol T Koop.Bankas ı Ltd. K. Faisal slâm Bankas ı Ltd. K.Hür B. Ltd. Everest B nk Ltd Ticari Senetler K.Ticaret ankas ı Ltd Ihracat Senetleri K.T.Koo.Merkez Bankas ı Ltd K.Vakıfl. r Bankas ı Ltd Akdeniz aranti Bankas ı Ltd

10 Turizm Senetleri K.Vakıflar Bankas ı Ltd. Türk Bankas ı Ltd. Asbank Ltd. Türkiye İş Bankas ı A.Ş. K.Faisal İslam Bankas ı Ltd. K.Yat ınm Bankas ı Ltd. K.T.Koop.Merkez Bankas ı Ltd. Everest Bank Ltd Tarım Senetleri K.Vakıflar Bankas ı Ltd Toplam Diğer Kaynaklardan Kulland ınlan: Turizm Te şvik Fonu ii ii ii ii K.Vakıflar Bankas ı Ltd. K.T.Koop.Merkez Bankas ı Ltd. Türk Bankas ı Ltd. K.Kredi Bankas ı Ltd. K.Ticaret Bankas ı Ltd. Asbank Ltd. Türkiye İş Bankas ı A. Ş. K.Faisal İslam Bankas ı Ltd. Limasol T.Koop.Bankas ı Ltd Sanayi Teşvik Fonu it K.Vak ıflar Bankas ı Ltd. K.T.Koop.Merkez Bankas ı Ltd. Türk Bankas ı Ltd. K.Kredi Bankas ı Ltd. K.Ticaret Bankas ı Ltd. K.Endüstri bankas ı Ltd. Asbank Ltd. Akdeniz Garanti Bankas ı Ltd. K. İktisat Bankas ı Ltd. K.Yat ınm Bankas ı Ltd. K.Faisal İslam Bankas ı Ltd. Türkiye İş Bankas ı A. Ş. Limasol T.Koop.Bankas ı Ltd

11 I - t Eximbank İhracat Kredileri K.Kredi Ban K.Vakıflar B K.Yat ınm Ba Akdeniz Gar K.Ticaret Ba Asbank Ltd. K.İktisat Ban Limasol T.K ası Ltd nkası Ltd ası Ltd nti Bankas ı Ltd kası Ltd ası Ltd p.bankas ı Ltd Eximbank İhracat Hazırlık Kredileri it 46 1" i6 it 66 K.T.Koop.M rkez Bankas ı Ltd. Akdeniz Gar nti Bankas ı Ltd. K.Yat ınm B nkas ı ltd. K.Vak ıflar Bankas ı Ltd. Asbank ltd. K.İktisat B kas ı Ltd. Everest Ban Ltd. Limasol T. p.bankas ı Ltd TOPLAM özet: Banka Kaynaklanndan Kulland ınlan Diğer Kaynaklardan Kulland ınlan Genel Topl m O -

12 Tablo 3 31 Aral ık 1994 Tarihi itibariyle Dövizli Avans ve Reeskont i şlemleri Kredi Türü Sanayi Senetleri " " Borçlu K.Kredi Bankas ı Ltd. K. Ticaret Bankas ı Ltd. &Iktisat Bankas ı Ltd. K.Tunca Bank Ltd. Borç Senet Senet Bakiyesi Adedi Toplamı Türk Bankas ı Ltd. K.Hür Bank Ltd. K.Tunca Bank Ltd. DM DM DM DM DM DM DM DM K.Kredi Bankas ı Ltd. $ $ Limasol T.Koop.Bankas ı Ltd. $ $ $ $ Ihracat Senetleri <L K. Ticaret Bankas ı Ltd. K.Hür Bank Ltd. Everest Bank Ltd. K.Tunca Bank Ltd Evrest Bank Ltd. K.Tunca Bank ltd. DM DM DM DM DM DM tt 66 Everest Bank Ltd. $ $

13 Tablo 4 Dövizli Avans ve Reesko t Borç Bakiyelerinin 31 Aral ık 1994 ve 31 Mart 1995 itibariyle Kar şılaşt ırmas ı 31 Aralık 31 Mart Kredi Türü Borçlu Sanayi Senetleri K.Kredi ankas ı Ltd K.Ticare Bankas ı Ltd K. İktisat Bankas ı Ltd K.Tunca Bank Ltd Türk Ba as ı Ltd. K.Hür B nk Ltd. K.Tunca Bank Ltd. DM DM DM DM DM DM DM DM K.Vakı ar Bankas ı Ltd. - $ K.Kredi Bankas ı Ltd. $ $ Lirnasol T.Koop.Bankas ı Ltd. $ $ $ $ ihracat Senetleri K.Ticar K.Hür Everest K.Tun t Bankas ı Ltd. ank Ltd. ank Ltd. Bank Ltd Everest Bank Ltd. 66 K.Tunc Bank Ltd. DM DM DM DM DM DM Everest Bank Ltd. $ $

14 FAİZ FARKİ FONU Teşviki öngörülen sektörler ve konular için tercihli faiz oranlar ın ın uygulanmas ın ı kolaylaştırmak amac ıyla KKTC Merkez Bankas ı bünyesinde Faiz Fark ı Fonu kurulmas ı 35/1987 say ı l ı KKTC Merkez Bankas ı Yasas ın ın 23. maddesinde öngörülmü ştür. Yasan ın 53. maddesi altında ç ıkarılan "KKTC Merkez Bankas ı Faiz Fark ı Fonu Olu şturulmas ı Tüzüğü"nün 7. maddesine göre Fonun kaynaklar ı şunlard ır: a) Devlet Bütçesine bu amaçla konulacak ödenek; b) KKTC Merkez Bankas ı nezdindeki Hazine fonlar ı faizlerine kar şıl ık olarak Banka bütçesinden ayr ılacak belirli bir ödenek; c) Bankalar ve yan kurulu şları ile kooperatif bankalar ı ve mevcut yasalar alt ında kredi vermekle yetkili k ıl ınm ış müesseselerin verecekleri her türlü nakdi krediler (kontrollu krediler hariç) üzerinden uygulanacak azami yasal faiz oran ı içinden 2 puan faiz fark ın ın tahsil edilerek banka nezdinde aç ılan Faiz Fark ı Fonuna yat ırılan miktarlar; d) Faiz farklar ını zaman ında yat ırmayanlara veya eksik yat ıranlara uygulanacak ayl ık yüzde 8 cezai faiz ve e) Türkiye Cumhuriyeti Devleti taraf ından yap ılacak katk ılar. Tüzüğün 5. maddesi alt ında faiz iadesi oranlar ı kredi türleri itibariyle şöyledir: Tarım (Ayni) %31 Hayvanc ı l ık %41 Küçük Esnaf ve Sanatkâr Kredisi %26 Turizm Kredisi %20 Sanayici Kredisi %20 İhracatç ı Kredisi %31 Tabiat ıyle ayni kredi için hem Merkez Bankas ı reeskont kayna ğından hem de Faiz Fark ı Fonundan yararlanma olana ğı yoktur. Böylece faiz iadesi uygulamas ıyle Bankam ızca Yasada belirtildi ği üzere Kamu Kurum ve Kurulu şlar ına avans verilerek veya bankalarca ibraz edilen k ısa vadeli senet ve vesikalar ı reeskonta kabul etmek suretiyle sa ğlanan kredi olanaklar ı yan ında bankalara kendi kaynaklar ından tercihli sektörlere kredi verme olana ğı yarat ılm ıştır. Faiz Fark ı Fonu uygulamalar ı Tablo S'te özet halinde gösterilmektedir.

15 Tablo 5 Harcamalar 1987 Tanm (Ayni) Dönem Sonu Bakiyesi Fai Farkı Fonu Uygulamalar ı Gelirler KKTC Merkez Bankas ı katkısı Bankalardan Milyon TL Tarım (Ayni) Dönem Sonu Bakiyesi Dönem Başı Bakiyesi KKTC Merkez Bankas ı Katkısı Bankalardan Tarım (Ayni) Dönem Sonu Bakiyesi Dönem Ba şı Bakiyesi KKTC Merkez Bankas ı Katkıs ı Bankalardan TC Yard ımı Tarım (Ayni) 1990 Turizm 1990 Sanayi Dönem Sonu Bakiyesi Dönem Ba şı Bakiyesi KKTC Merkez Bankas ı Katkıs ı Bankalardan TC Yard ımı Tarım (Ayni) 1991 Turizm 1991 Sanayi Dönem Sonu Bakiyesi Dönem Ba şı Bakiyesi KKTC Merkez Bankas ı Katkıs ı Bankalardan TC Yard ımı Tarım (Ayni) 1992 Turizm 1992 Sanayi 1992 ihracat 1992 Reeskont Kredileri için düzeltme Dönem Sonu Bakiyesi Dönem Başı Bakiyesi KKTC Merkez Bankas ı Katkıs ı Bankalardan T.C. Yard ımı

16 1993 Tarım (Ayni) 1993 Turizm 1993 Sanayi 1993 ihracat 1993 Küçük Esnaf ve Sanatkârlar Dönem Sonu Bakiyesi Dönem Ba şı Bakiyesi KKTC Merkez Bankas ı Katkısı Bankalardan T.C.Yard ımı Tar ım (Ayni) 1994 Turizm 1994 Sanayi 1994 Küçük Esnaf ve Sanatkârlar Dönem Sonu Bakiyesi Dönem Ba şı Bakiyesi KKTC Merkez Bankas ı Katkısı Bankalardan Tarım (Ayn ı) Turizm Sanayi Küçük Esnaf ve Sanatkârlar Dönem Sonu Bakiyesi Dönem Ba şı Bakiyesi Bankalardan Dönem Ba şı Bakiyesi Not: Faiz Fark ı iadesi taahhüt bakiyesi 31 Mart 1995 tarihinde 17 milyar TL olarak hesaplanm ıştır

17 YETKİLİ BANKALAR Para ve Kambiyo İşleri Yasa Cumhuriyeti'nde faaliyette bulun bulundurmaya, döviz satmaya, chi bordrolar ı ve/veya makbuz tanzi bankalar ı anlat ır. KKTC Merkez TC Ziraat Bankas ı Türk Bankas ı Ltd. Türkiye İş bankas ı A. Ş. Kıbr ıs Türk Koop. Merkez Ba kas ı Ltd. K ıbr ıs Kredi Bankas ı Ltd. Türkiye Halk Bankas ı A. Ş. K ıbr ıs Vak ıflar Bankas ı Ltd. Limasol Türk Koop. Bankas ı td. K ıbr ıs Ticaret Bankas ı Ltd. Kıbr ıs Endüstri Bankas ı Ltd. K ıbr ıs Faisal İslam Bankas ı L Asbank Ltd. Akdeniz Garanti Bankas ı Ltd. K ıbr ıs iktisat Bankas ı Ltd. K ıbr ıs Yat ırım Bankas ı Ltd. Kıbr ıs Hür Bank Ltd. Rumeli Bank Ltd. Kıbr ıs Eurobank Ltd. Finba Finansal Bank Ltd. Everest Bank Ltd. Independent Trade Union Ba k Ltd. Deniz Bank Ltd. Kıbr ıs Tunca Bank Ltd. K ıbr ıs Altınbaş Bank Ltd. ındaki tan ıma göre "Yetkili Bankalar" Kuzey K ıbrıs Türk n ve ithalat, ihracat i şlemleri yapmaya, döviz almaya, döviz viz sat ışına mesnet te şkil eden turistlere mahsus döviz al ım ı etmeye Maliye İşleri ile görevli bakanl ıkça yetkili k ıl ınan ankas ı d ışında yetkili bankalar şunlard ır:

18 OFFSHORE BANKACILIĞI Offshore Bankac ı l ık Hizmetleri Yasas ı (48/1990) alt ında izin al ıp tescil edilmi ş ve çal ışan bankalar şunlard ır: East Mediterranean Trust and Banking Corporation Ltd. The European Business Bank Ltd. The European Commerce Bank Ltd. The Euro Textile Bank (ETB) Ltd. Cyprus United Trade and Investment Bank Ltd. Atlas Bank Offshore Ltd. imar Bank Offshore Ltd. Pasifik Bank Offshore Ltd. Özbank Offshore Ltd. Arabia Cyprus Bank (Offshore) Ltd. Oki Bank (Offshore) Ltd. Mediterranean Union Bank (Offshore) Ltd. World Vakıf Offshore Banking Ltd. Optima Bank (Offshore) Ltd. Northern Island Offshore Bank Ltd. Cyprus Islamic (Offshore) Bank Ltd. Facto Bank (Offshore) Ltd. First Merchant Bank (Offshore) Ltd. Şeker Bank Offshore Ltd. Toprak Bank Offshore Ltd. Cleveland Offshore Bank Ltd. Bank Turgoise Offshore Ltd. Adabank Offshore Ltd. Golden Union Offshore Bank Ltd. Golden Union Offshore Bank Ltd. Trade Deposit Offshore Bank Ltd

19 Yetkili Müesseseler ambiyo İşleri Yasas ı Kurallara uyar ınca döviz al ıp satmaya ve "Yetkili Müesseseler" Para ve leri anlat ır. Bu müesseselerin Maliye I şleriyle görevli bakanl ıktan bulundurmaya yetkili kılınan müesses n faaliyette bulunan yetkili müesseselerin isimleri ve kay ıtl ı büro çal ışma izni almalar ı zorunludur. Hal adresleri a şağıda gösterilmiştir. Birinci Döv.z Al ım Sat ım Şirketi td. 158 A Girne Caddesi, Lefko şa. F ırıncloğullan Co. Ltd. 2-4 Asmaaltı Sokak, Lefko şa. Elmaslar Yat ırım Şirketi Ltd. 89 D Taner Küçük I ş Han ı Girne Caddesi, Lefko şa. Ertuğrul Akbel and Sons Ltd. Osman Paşa Caddesi, Mustafa H c ı Ali Apt., No: 2, Lefko şa Sun Döviz Bürosu Ltd. Abdi İpekçi Caddesi, lefko şa. Nafa Döviz Al ım Sat ım Şirketi td. Zafer Çar şıs ı No: 10 Atatürk Ca ı desi, Girne. Free Mountain Exchange Ltd. 3 Hacı Ali Apt. Zemin Kat 20 Temmuz Caddesi, Girne Forex Management Services Lt II. Selim Caddesi, Arabac ıoğulla Apt. Dükkan No: 4, Lefko şa. Er-Tem Yat ırım Şirketi Ltd. 2 G Kışla Yolu, Mağusa. Batu Exchange Co. Ltd. 52 İstiklal Caddesi, Mağusa Aktif Döviz Ltd. Bardak I ş Han ı, Kat 1, No.1, Lefko şa Rant Döviz Bürosu Ltd. 94 C Bedreddin Demirel Caddesi Lefko şa Aşardağ Exchange Ltd. 121 B Samsun Yolu, Baykal, Mağusa. Gökay Exchange Ltd. 29 Mınd ık Tema Pasaj ı, Mağusa. Ömer Alganer Döviz Ltd. 3 Hürriyet Sokak, Lefko şa. Denizalt ı Döviz Ltd. 23/1 Abdi Çavu ş Sokak, Lefko şa. Oygar Exchange Bureau Ltd. 22, Canbulat sokak, Girne. Hakim Döviz Al ım Sat ım Şirketi Ltd. Dr. Özgün İşhanı No: 13, Girne Chequepoint Ltd. 30, Müftü Raci Efendi Sokak, Lefko şa. M.Osman ve Oğlu Yatırım Şirketi Ltd. Ataçağ Ishani 9, Ali Ruhi sokak, Lefko şa. Uluçay Exchange Ltd. 13, Namık Kemal Meydan ı, G.Mağusa. Gesfi Şirketi Ltd. 40 Abdi Çavuş Sokak, Lefko şa -18-

20 DEVLET KURU DÖV İZLERİ KKTC Merkez Bankas ı ve Diğer Bankalar s ın ıfland ırmas ına göre Devlet Kuru Hesab ında tutulan dövizler Tablo 6'da gösterilmi ştir. 27 Ocak 1995 tarihi itibariyle toplam Devlet Kuru Dövizi bin ABD doları olup, bunun bin ABD dolan serbesttir

21 Tablo: 6 K.K.T.C. Merkez Bankas ı ve Tutulan Dövizin Tarih Bankalar iğer Bankalar Tasnifıne Göre Devlet Kuru Hesab ında D Dolar ı Karşılığı ve Mevcut Taahhütler Bin ABD $ Toplam Döviz Toplam Taahhüt Serbest 31 Aralık 1988 KKTC Merkez Bankas ı Diğer Bankalar Toplam Aral ık 1989 KKTC Merkez Bankas ı Diğer Bankalar Toplam Aral ık 1990 KKTC Merkez Bankas ı Diğer Bankalar Toplam Aral ık 1991 KKTC Merkez Bankas ı Diğer Bankalar Toplam 31 Aralık 1992 KKTC Merkez Bankas ı Diğer Bankalar ( ) Toplam Aral ık 1993 KKTC Merkez Bankas ı Diğer Bankalar Toplam Ocak 1994 KKTC Merkez Bankas ı Diğer Bankalar (305.69) Toplam

22 25 Şubat 1994 KKTC Merkez Bankas ı Diğer Bankalar Toplam Nisan 1994 KKTC Merkez Bankas ı Diğer Bankalar (234.8) Toplam Nisan 1994 KKTC Merkez Bankas ı Diğer Bankalar Toplam Mayıs 1994 KKTC Merkez Bankas ı Diğer Bankalar Toplam Temmuz 1994 KKTC Merkez Bankas ı Diğer Bankalar Toplam Temmuz 1994 KKTC Merkez Bankas ı Diğer Bankalar Toplam Eylül 1994 KKTC Merkez Bankas ı Diğer Bankalar Toplam Eylül 1994 KKTC Merkez Bankas ı Diğer Bankalar Toplam

23 . 28 Ekim 1994 KKTC Merkez Bankas ı Diğer Bankalar Toplam Aralık 1994 KKTC Merkez Bankas ı Diğer Bankalar Toplam (160.0) Aralık 1994 KKTC Merkez Bankas ı Diğer Bankalar Toplam Ocak 1995 KKTC Merkez Bankas ı Diğer Bankalar Toplam (79.7)

24 BANKALAR KURU DÖVİZLERİ Yine KKTC Merkez Bankas ı ve Diğer Bankalar tasnifine göre bankalar kurunda özel ve tüzel ki şiler ad ına aç ılan döviz tevdiat ve döviz mevduat hesaplar ındaki dövizlere ait bilgiler Tablo 7'de verilmi ştir. 31 Aral ık 1994 tarihi itibariyle Bankalar Kurundaki toplam döviz bin ABD dolan miktar ındad ır

25 Tablo 7 KKTC Merkez Bankas ı ve Diğ er Bankalar Tasnifine Göre Bankalar Kurunda Özel ve Döviz Tevdiat ve Döviz Mevduat Hesaplar ın ın ABD Tüzel Ki şiler Ad ına tutulan Dolar ı Kar ş ılığı ve Hesap Türüne Göre Dökümü Bin ABD $ Döviz Mevduat Toplam Tarih Döviz Tevdiat Hesap Miktar Hesap Miktar Döviz $ Bankalar Adedi Adedi 31 Aral ık 1988 KKTC Merkez Bankas ı Diğer Bankalar Toplam Aral ık 1989 KKTC Merkez Bankas ı Diğer Bankalar Toplam Aral ık 1990 KKTC Merkez Bankas ı Diğer Bankalar Toplam Aral ık 1991 KKTC Merkez Bankas ı Diğer Bankalar Toplam Aral ık 1992 KKTC Merkez Bankas ı Diğer Bankalar Toplam Aral ık 1993 KKTC Merkez Bankas ı Diğer Bankalar Toplam Ocak 1994 KKTC Merkez Bankas ı Diğer Bankalar Toplam

26 28 Şubat 1994 KKTC Merkez Bankas ı Diğer Bankalar Toplam 31 Mart 1994 KKTC Merkez Bankas ı Diğer Bankalar Toplam 30 Nisan 1994 KKTC Merkez Bankas ı Diğer Bankalar Toplam 31 Mayıs 1994 KKTC Merkez Bankas ı Diğer Bankalar Toplam 30 Haziran 1994 KKTC Merkez Bankas ı Diğer Bankalar Toplam Temmuz 1994 KKTC Merkez Bankas ı Diğer Bankalar Toplam Ağustos 1994 KKTC Merkez Bankas ı Diğer Bankalar Toplam Eylül 1994 KKTC Merkez Bankas ı Diğer Bankalar Toplam

27 31 Ekim 1994 KKTC Merkez Bankas ı Diğer Bankalar Toplam Kasım 1994 KKTC Merkez Bankas ı Diğer Bankalar Toplam Aral ık 1994 KKTC Merkez Bankası Diğer Bankalar Toplam

28 DÖVIZ REZERVLERI Döviz Rezervlerimiz devlet kuru ile bankalar kuru olarak iki ba şl ık alt ında görülmektedir. Devlet Kuru hesab ında tutulan dövizler tahsise tabi dövizlerdir. Bankalar Kuru ba şl ığı alt ında gösterilen dövizler ise özel ve tüzel ki şilere ait döviz tevdiat ve mevduat hesaplar ı ile bankalar ın kendi nam ve hesaplar ına tuttuklar ı dövizlerden olu şmaktad ır. Tablo 8'den görüleceği üzere 31 Aral ık 1994 tarihi itibariyle toplam döviz rezervlerimiz bin ABD Dolar ı tutar ındad ır

29 1.1 Tablo 8 Tarih-Döviz Niteliği Döv z Rezervlerinin Art ış Hızı Miktar Bin ABD $ Bir önceki dönemle karşılaştırmas ı Aralık 1988 Devletin Kur Hesab ında Bankalar Kurunda Tutulan a) Özel ve Tüzel Ki şiler b) Bankalar ın Kendileri Toplam , Aralık 1989 Devletin Kur Hesab ında Bankalar Kurunda tutulan: a) Özel ve Tüzel Ki şiler b) Bankalar ın Kendileri Toplam , Aralık 1990 Devletin Kur Hesab ında Bankalar Kurunda Tutulan: a) Özel ve.tüzel Ki şiler b) Bankaların kendileri Toplam Aralık 1991 Devletin Kur Hesab ında Bankalar Kurunda Tutulan: a) Özel ve Tüzel Ki şiler b) Banlcalann Kendileri Toplam

30 Aralık 1992 Devletin Kur Hesab ında Bankalar Kurunda Tutulan: a) Özel ve Tüzel Ki şiler b) Bankaların kendileri Toplam Aralık 1993 Devletin Kur Hesab ında Bankalar Kurunda Tutulan: a) Özel ve Tüzel Ki şiler b) Bankaların Kendileri Toplam Ocak 1994 Devletin Kur Hesab ında Bankalar Kurunda Tutulan: a) Özel ve Tüzel Ki şiler b) Bankaların Kendileri Toplam Şubat 1994 Devletin Kur Hesab ında Bankalar Kurunda Tutulan: a) Özel ve Tüzel Ki şiler b) Bankalar ın Kendileri Toplam Mart 1994 Devletin Kur Hesab ında Bankalar Kurunda Tutulan: a) Özel ve Tüzel Ki şiler b) Bankalar ın Kendileri Toplam

31 irlı r ıı Ter r ı h ı ı Nisan 1994 Devletin Kur Hesab ında Bankalar Kurunda Tutulan: a) Özel ve Tüzel Ki şiler b) Bankaların Kendileri Toplam Mayıs 1994 Devletin Kur Hesab ında Bankalar Kurunda Tutulan: a) Özel ve Tüzel Ki şiler b) Bankaların Kendileri Toplam , Haziran 1994 Devletin Kur Hesab ında Bankalar Kurunda Tutulan: a) Özel ve Tüzel Ki şiler b) Bankalann Kendileri Toplam Temmuz 1994 Devletin Kur Hesab ında Bankalar Kurunda Tutulan: a) Özel ve Tüzel Ki şiler b) Bankalann Kendileri Toplam Ağustos 1994 Devletin Kur Hesab ında Bankalar Kurunda Tutulan: a) Özel ve Tüzel Ki şiler b) Bankaların Kendileri Toplam O -

32 Eylül 1994 Devletin Kur Hesab ında Bankalar Kurunda Tutulan: a) Özel ve Tüzel Ki şiler b) Bankalar ın Kendileri Toplam Ekim 1994 Devletin Kur Hesab ında Bankalar Kurunda Tutulan: a) Özel ve Tüzel Ki şiler b) Bankalann Kendileri Toplam Kas ım 1994 Devletin Kur Hesab ında Bankalar Kurunda Tutulan: a) Özel ve Tüzel Ki şiler b) Bankalann Kendileri Toplam Aralık 1994 Devletin Kur Hesab ında Bankalar Kurunda Tutulan: a) Özel ve Tüzel Ki şiler b) Bankaların Kendileri Toplam

33 9 19 ı I ı.. l ı DÖVİZ TEVDIAT DÖV İZ MEVDUAT HESAPLARININ C İNS VE V ı ELERİNE GÖRE DÖKÜMÜ 31 Aral ık 1994 tarihinde Dü iz Tevdiat ve Döviz Mevduat hesaplar ın ın cins ve vadelerine göre dökümü Tablo 9'da göster lmektedir. Döviz cinsine göre en popüler paran ın sterlin daha sonra ABD dolar ı ve DM oldu- gözlenmektedir

34 Tablo 9 31 Aralık 1994 Tarihi itibariyle Döviz Tevdiat ve Döviz Mevduat Hesaplarm ın Cins ve Vadelerine Göre Dökümü Bin ABD Dolan Döviz Tevdiat Hesaplan Sterlin Amik2ka Alman Mart t Kıbns Lirası Toplam Karşılığı $ Vadesiz ay vadeli yıl vadeli Toplam $ Kur Fark ı (61.0) Döviz Mevduat Hesaplar ı Vadesiz Ay Vadeli Yıl Vadeli Toplam $ Kur Fark ı (126.3) Genel Toplam $ Kur Fark ı (187.3)

35 DÖVIZ KRED İLERİ Elde etti ğimiz bilgilere gör kredileri bakiyesi, ABD dolar ı tü Mark ı türünden DM 7,422,297 ve ABD dolan değerindedir. 31 Aral ık 1994 tarihi itibariyle, bankalarca kulland ırılan döviz nden $ 41,277,342, sterlin türünden 19,534,741, Alman türünden K 9,004 olmak üzere toplam olarak $ 76,601,

36 TÜRK L İRASI MEVDUAT Aral ık 1992 itibanyle 1,550.2 milyar TL miktannda olan toplam mevduat Aral ık 1991 baz ına göre %77.78 oran ında art ış gösterdiği ve bu dönemin hayat pahahl ığı %63.37 olduğuna göre reel art ış tahakkuk etmiştir. Aral ık 1993 itibanyle 2,998.1 milyar TL miktar ında olan toplam mevduat Aral ık 1992 baz ına göre % oran ında artış gösterdiği ve bu dönemin hayat pahal ı lığı %61.16 olduğuna göre bu dönemde de reel art ış mevcuttur. Aral ık 1994 itibanyle 5,483.8 milyar TL miktar ında olan toplam mevduat Aral ık 1993 baz ına göre %82.90 oran ında artış gösterirken bu dönemin hayat pahal ıl ığı %215.01'e fırlamıştır. Netice itibanyle bu dönemde reel art ış söz konusu değildir. (Tablo 10)

37 Tablo: 10 Tür Liras ı Mevduat ın Artış H ızı Milyon TL Aralık 1988 Resmi Ticari Tasarruf oplani Mevduat ın Niteliğine Göre Dökümil Bir Önceki Dönemle Kaıalaaması Aralık 1989 Resmi Ticari Tasarruf Aralık 1990 Resmi Ticari Tasarruf Aralık 1991 Resmi Ticari Tasarruf Diğer Aralık 1992 Resmi Ticari Tasarruf Diğer Aralık 1993 Resmi Ticari Tasarruf Diğer Ocak 1994 Resmi Ticari Tasarruf Diğer oplam oplam oplam Toplam Toplam Toplam

38 Şubat 1994 Resmi Ticari Tasarruf Diğer Toplam Mart 1994 Resmi Ticari Tasarruf Diğer Toplam Nisan 1994 Resmi Ticari Tasarruf Diğer Toplam Mayıs 1994 Resmi Ticari Tasarruf Diğer Toplam Haziran 1994 Resmi Ticari Tasarruf Diğer Toplam Temmuz 1994 Resmi Ticari Tasarruf Diğer Toplam Ağustos 1994 Resmi Ticari Tasarruf Diğer Toplam

39 Eylül 1994 Resmi Ticari Tasarruf Diğer Ekim 1994 Resmi Ticari Tasarruf Diğer Kasım 1994 Resmi Ticari Tasarruf Diğer Aralık 1994 Resmi Ticari Tasarruf Diğer

40 RESMİ MEVDUAT Resmi mevduatın KKTC Merkez Bankas ı ile di ğer bankalar aras ındaki bölünümü TL hesaplannda Tablo 11 ve Döviz hesaplannda Tablo 12'de gösterilmi ştir.

41 Tablo 11 K.K.T.C. MERKEZ BANKASI VE DI ĞER BANKALAR NEZDINDE TÜRK LİRASI RESMI MEVDUAT Milyon TL. Tarih KKTC Merkez Bankası Diğer Bankalar Toplam Aralık Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık O -

42 Tablo 12 K.K.T.C. MERKEZ BANKASI VE D İĞER BANKALAR NEZDİNDE DÖVİZLİ RESMI MEVDUAT Milyon TL Tarih K.K.T.C. Merkez Bankas ı Diğer Bankalar Toplam Aralık Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kas ım Aralık Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık

43 A ı c ı PLASMANLAR Türk Liras ı mevduat art ış hızı ile ı lasman art ış hızının karşılaştırmas ı Tablo 13'de gösterilmi ştir. Tablo 14'de Türk Liras ı ve döviz plas anlann ın Türk Liras ı karşılıklannı Aralık 1993 ve Aral ık 1994 tarihleri itibanyle, Tablo 15'de ise dö iz plasmanlann ın TL karşılıklannı aynı tarihler itibanyle karşılaşt ırmal ı olarak veriyoruz

44 Tablo 13 TÜRK LİRASI MEVDUAT ARTI Ş HIZI İLE TÜRK LİRASI PLASMAN ARTIŞ HIZININ KARŞILAŞTIRMASI Milyon TL. Toplam TL Bir Önceki Toplam TL Bir Önceki Mevduat Dönemle Plasman Dönemle Karşılaştırmas ı Karşılaştırmas ı Aralık Aralık Aralık Aral ık Aralık Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kas ım Aral ık

45 1 Tablo: 14 İSKONTO SENETLE I VE BANKALAR TÜRK LİRASI VE DÖV İZ PLASMANLARININ SEKTÖREL BAZDA E GEÇMIŞ DÖNEMLE KARŞILAŞTIRMASI Milyon TL Aralık 1993 Aralık 1994 Miktar % Miktar Kamu Kurum ve Kuruluşlan Tarım Sanayi Nakliye ve Ulaşım Yurtiçi ve Yurtdışı Ticaret Turizm Bina ve inşaat Şahsi ve Mesleki Borçlar İskonto Senetleri Not: Kamu Kurum ve Kun ıluşl sektörlerdeki kamu kurum ve kurul (Bak Tablo 2) kalemi karşıs ında gösterilen miktar Bankam ızca çeşitli lanna Hazine Kefaleti Kar şılığı verilen avanslan da içermektedir

46 Tablo 15 BANKALAR DÖVIZ PLASMANLARININ TL KARŞILIKLARININ SEKTÖREL BAZDA VE GEÇM İŞ DÖNEMLE KARŞILAŞTIRMASI Milyon TL Aralık 1993 Aralık 1994.% Miktar.(IGt Miktar Kamu Kurum ve Kurulu şlan Tanm Sanayi Nakliye ve Ulaşım Yurtiçi ve Yu ıtdışı Ticaret Turizm Bina ve Inşaat Şahsi ve Mesleki Borçlar

47 I I

48 III. BÖLÜM EKONOMİK GELIŞMELER

49 ı

50 EKONOMIK GELIŞMELER 1) Üretim, istihdam ve Fiyatlar a) Üretim Art ışı ve Kaynakların Kullanımı 1992,1993 ve 1994 yıllarında GSMH' n ın dağılımı ve sektöre! katma değerlerinin büyüme h ızları Tablo 16'da cari üretici fiyatlan ve Tablo 17'de sabit üretici fiyatlar ı ile karşılaştırmalı olarak gösterilmiştir sabit fiyatlanyla 1992'de 7,124.7 milyon TL olan GSMH 1993'te 7,547.4 milyon TL'ye yükselmi ştir. Yap ılan gerçekleşme tahmininde 1994 yılı GSMH's ı 7,233.8 milyon TL olarak görülmektedir. Bu suretle 1993 yılında %5.9 oran ındaki büyümeye karşıl ık 1994 yı l ında %4.2 oran ında bir düşüş tahmin edilmiştir. Sabit üretici fiyatlan ile hesaplanan 1992, 1993 ve 1994 y ılları GSYİH'smın sektöre! paylanna göz attığımızda ilk dört s ıram, Kamu Hizmetleri, Ticaret, Sanayi ve Tar ım sektörlerince i şgal edildiğini görürüz ve 1994 y ıllarına ait karşılaştınnah Kaynaklar-Harcamalar Dengesi Tablo 18'dedir. Gayn Safi Milli Hasılamn Toplam Kaynaklar içindeki pay ı 1993 'te %99.8 ve D ış Açığın Toplam Kaynaklar içindeki payı ise %0.2 olarak görülmektedir. Bu oranlann 1994'te fazla de ğişmeyeceği tahmin olunmuştur 'te Toplam Kaynakların %17.2'si yatınmlam ve %82.8'i Tüketime gitmi ştir. Bu oranlann 1994'te s ıra ile %14.5 ve %85.5 olarak gerçekle şeceği tahmin olunmuştur. Sabit sermaye yat ınmlannda Kamu pay ımn %38.8'den, %24.9'a dü şeceği ve Özel Sektör pay ının ise %61.2'den, %75.1'e yükselece ği tahmin olunmuştur

51 Tablo 16 GSMH'nm Da ğılımı ve Sektöre! Katma De ğerlerin Büyüme Hızı (Cari üretici Fiyatlar ıyla Milyon TL.) Sektörler * Büyüme Hızı % Dağılım Yüzdesi Tarım a) Çiftçilik b) Ormancılık c)balıkçılık 2. Sanayi a)maden ve Ta şocakç ılığı b) imalat Sanayii c) Elektrik-Su 3. inşaat 4. Ticaret a)toptan ve Perakende Ticaret b) Otelcilik ve Lolcantac ılık 5. Ulaştırma-Haberle şme 6. Mali Müesseseler 7. Konut Gelirleri 8. Serbest Meslek ve Hizmetler 9. Kamu Hizmetleri ithalat Vergileri GSYM (a.f) Net D ış Alem Faktör Gelirleri GSMH (a.f) (*) Gerçekle şme tahmini Kaynak: Devlet Planlama Örgütü

52 Tablo 17 GSMH'n ın Dağılımı ve Sektörel Katma Değerlerinin Büyüme H ızı (Cari Üretici Fiyatlar ıyla Milyon TL.) Sektörler * Büyüme HIZI % Dağıhın Yüzdesi Tarım a) Çiftçilik b) Ormanc ılık c) Balıkç ılık 2. Sanayi a) Maden ve Taşocakç ılığı b) imalat Sanayii c) Elektrik-Su 3. inşaat 4. Ticaret a) Toptan ve Perakende Ticaret b) Otelcilik ve Lokantac ılık 5. Ulaştırma-Haberle şme 6. Mali Müesseseler 7. Konut Gelirleri 8. Serbest Meslek ve Hizmetler 9. Kamu Hizmetleri Ithalat Vergileri ı 2.5 ı GSYİH (a.f) Net D ış Alem Faktör Gelirleri GSMH (a.f) (*) Gerçekle şme tahmini Kaynak: Devlet Planlama Örgütü

53 Tablo 18 Kaynaklar - Harcamalar Dengesi (Milyon TL.) * Değişme (%) GSMH'ya Oranı (%) Cari 1977 Sabit Cari 1977 Sabit Cari Sabit Fiyatlarla Fiyatlar ıyla Fiyatlarla Fiyatlarıyla 1. TOPLAM KAYNAKLAR 6,952, , ,515, , GSMH 6,941, , ,792, , Dış Açık 11, (277,230.6) (127.0) (1.8), IUTOPLAM-YATIRIMLAR 1, 197, f 2,243, Sabit Sermaye Yat ırımları 1,049, , ,963, a) Kamu 407, , b) Özel 642, ,474, Stok Değişmeleri 148, , a) Kamu 45, , b) Özel 102, , III. TOPLAM TÜKETIM 5,754, , ,272, , Kamu 1,523, , ,594, , özel 4,231, , ,677, , N. TOPLAM YURTIÇ İ TASARRUFLAR 1,186, , ,520, , (*) Gerçekle şme Tahmini Kaynak: Devlet Planlama Örgütü

54 b) istihdam 1992, 1993 ve 1994 y ıllarında istihdamın sektöre! dağı l ım ı karşılaştırmalı olarak Tablo 19'da verilmiştir. Her üç y ılda Tanm yaklaşık %24 payla birinci sırayı, Kamu Hizmetleri yakla şık %22 payla ikinci s ırayı, Inşaat yaklaşık %13 payla üçüncü s ırayı, Sanayi yaklaşık %11 payla dördüncü s ırayı ve Ticaret yaklaşık %10 payla beşinci sırayı işgal etmektedir. -53-

55 Tablo 19 istihdam ın Sektörel Da ğılımı ve Nüfus Yıllar Sektörler 1992 % Pay Sayı 1993 % Pay Sayı 1994* % Pay 1. TARIM ı , , oc oc7 V). cr, r-- kil Cs1-1, C'4^-- 4Ş-- ' 4:; c:>, NO NO 44 1 C7 N e 4 N N N OO N NO.--, or ON ON. csl c!, ct,--, en, oo c> r-:,,220 NO ğe 991,--. OO en N,--* NO et te ),, SANAYI , , a) Taşocakç ılığı b) Imalat Sanayii 8.1 5, , e) Elektrik-Su 1.6 1,231 1,6 1, İNŞAAT , , TICARET-TURIZM , , ,070,473 a) Toptan ve Perakente Tic , , b) Otelcilik ve Lokantac ılık 3.1 2, , ULA ŞTIRMA- HABERLE ŞME 7.8 6, , MALİ MCJESSESELER 2.8 2, , SERBEST MESLEKLER 9.1 6, , KAMU HİZ. (Kit ve Belediyeler dahil) , , TOPLAM 7 e, , , I şsiz Sayısı Toplam Nüfus 17' , ,208,301,806,074,765 ).211 (*) Ön Tahmin Kaynak: Devlet Planlama Örgütü

56 c) Fiyat Hareketleri ve Ücretler y ılları ile 1995 yıl ın ın ilk beş ayındaki fiyat hareketleri kar şılaştırmalı olarak Tablo 20'de verilmi ştir. Devlet Planlama Örgütünce yeni bir tüketim harcamalar ı anketi yap ılmış ve bu anket sonucu belirlenen e ğilimlere göre ağırl ıklı, yeni bir tüketim kal ıbı haz ırlanarak 1 Ocak 1988'den itibaren baz olarak kullan ılmaya başlanmıştır. Hayat pahal ı lığı 1986'da %48.09, 1987'de %43.01, 1988'de %62.57, 1989'da %51.81, 1990'da %69.41, 1991'de %46.33, 1992'de %63.37, 1993'de %61.16, 1994'te % ve 1995'in ilk be ş ayl ık döneminde %29.64 olarak saptanm ış olup bunun mal ve hizmeg gruplanna göre da ğılımı Tablo 21'de gösterilmektedir. Yüksek enflasyonist ortamda maa ş ve ücretlerin sat ın alma gücünü korumak dü şüncesiyle 1983 yı l ından beri e şel mobil sistemi uygulanmaktad ır yı lı sonuna kadar her dört ay sonundaki hayat pahal ılığı artışı dikkate al ınarak maaş ve ücretlere yans ıtılan art ışlar 1986 y ı lından itibaren her üç ve 1 Nisan 1990'dan itibaren her iki aydaki duruma göre ayarlanmaya ba şlanmışt ır. Bakanlar Kurulu 7/1979 say ı l ı Kamu Görevlileri Yasas ı 'n ın 121. maddesi uyar ınca ödenmekte olan ayl ık maaş ve ücretlerin tarihinden geçerli olmak üzere her ay ın ilk mesai günü pe şin olarak ödenmesini karara ba ğlad ı. Asgari Ücret Saptama Komisyonunda al ınan tavsiye kararlan uyar ınca asgari ücret 1 Ocak 1987'den itibaren ayda TL 1 Ocak 1988'den itibaren ayda TL 1 Ocak 1989'dan itibaren ayda TL 1 Ocak 1990'dan itibaren ayda TL 1 Ocak 1991'den itibaren ayda TL 1 Ocak 1992'den itibaren ayda TL 1 Ocak 1993'den itibaren ayda TL 1 Ocak 1994'den itibaren ayda TL 1 Ağustos 1994'den itibaren ayda TL 1 Ocak 1995'den itibaren ayda TL olarak saptanm ışt ır

57 Tablo 20 Hayat Pahal ılığı 1986 % 1987 % 1988 % 1989 % 1990 % 1991 % 1992 % Ocak Şubat Mart Nisan May ıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım C Aralık % 1995 Ocak $ubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Kaynak: Devlet Planlama Örgütü