Kuzey K ıbr ıs Türk Cumhuriyeti Merkez Bankas ı. Bülten. Ağustos 1994 No: 22

Transkript

1 Kuzey K ıbr ıs Türk Cumhuriyeti Merkez Bankas ı Bülten Ağustos 1994 No: 22

2 IÇINDEKILER 1. BÖLÜM K.K.T.C. Merkez Bankas ı Aleyhine İ ngiltere Yüksek Mahkemesinde Aç ılan Dava II. BÖLÜM K.K.T.C. Merkez Bankas ı ve Bankac ı lık Faaliyetleri III. BÖLÜM Ekonomik Geli şmeler 1. Üretim, istihdam ve Fiyatlar a) Üretim Art ışı ve Kaynaklar ın b) Istihdam Kullanımı c) Fiyat Hareketleri ve Ücretler Mali ve Parasal Geli şmeler a) Mali Geli şmeler 56 b) Parasal Geli şmeler Ticaret, Pazarlama ve ödemeler Dengesi a) Ticaret ve Pazarlama 61 b) Ödemeler Dengesi IV. BÖLÜM Merkez Bankas ının Yıllık Hesapları Bilanço Kül- ve Zarar Hesab ı 71 Hesaplar Hakk ında Aç ıklamalar V. BÖLÜM Bankac ı l ık İstatistikleri BÖLÜM Bankac ı lı k kesiminin Özel Ilgi Duyacağı Mevzuat VII. BÖLÜM Tabloların Listesi

3 2 In

4 1. Bölüm POLLY PECK INTERNATIONAL PLC KAYYUMLARININ LONDRA'DA YÜKSEK MAHKEMEDE AÇTIĞI DAVA 21 Say ı ve May ıs 1993 tarihli Bültende belirtildi ği üzere 2 Mart ve 8 Mart 1993 tarihleri aras ında Temyiz Mahkemesi, Mahkemenin yetki yetersizli ği nedeniyle davan ın reddine dair B anka tarafından yap ılan müracaat ın Mahkemece daha önce reddolunmas ına karşı, Bankan ın yapt ığı istinafı dinledi. Temyiz Mahkemesi kayyumlar ın davas ın ın esas ı hakk ında tatmin olmad ı ve Bankay ı İngiltere'de dava etmek için sa ğlam ve savunulabilir bir tezleri olmad ığın ı saptad ı. Neticede, Mahkeme daha önceki karar ı bozarak, kayyumlar ın davas ın ı reddetti. Mahkeme, Bankan ın dava masraflar ın ın kayyumlarca ödenmesini de en ıretti. Kayyumlar ın, istinaf izni için, Lordlar Kamaras ına müracaattan feragat etmeleri üzerine, Merkez Bankas ı aleyhindeki dava sona ermi ş oldu. Bankan ın, dava masraflar ı ve bunlarla birlikte Ekim 1991 ve Mart 1992 tarihleri aras ında Londra'daki döviz hesaplar ın ın, haks ız yere dondurulmas ı sonucu duçar oldu ğu zarar dolay ı s ıyle, Bankan ın tazminat talebi, Londra'daki avukatlar ım ızca izlenmi ş ve kayyumlardan a şağıdaki ödemelerin yap ılmas ı sağlanm ışt ır: Tazminat 100, Masraflar 796, , Çal ınan evrak için aç ılan dava masraflar ına karşı l ık 2, , Haziran 1993 tarihli beyanat ında kayyum Mr. Christopher Morris şöyle demi ştir: "Temyiz Mahkemesinin, Merkez Bankas ı aleyhindeki davada alm ış olduğu karardan sonra istinaf izni için Lordlar Kamaras ına müracaatta bulunmamaya karar verilmi ştir. Bu itibarla, Merkez Bankas ı aleyhindeki dava sona ermi ştir. Kovu şturma esnas ında, Merkez Bankas ı'n ın sunduğu deliller muvacehesinde, Polly Peck International PLC'nin kaybolan paralar ı hakk ında, Merkez Bankas ı'na yöneltilen şikâyetlerin esastan yoksun oldu ğu şimdi kabul edilmektedir. Bu itibarla, duru şmada yap ılan yolsuzluk ve para aklama suçlamalar ından dolay ı, bu davan ın sorumlusu olan Mr. Christopher Morris hem Guvernörden, hem de Merkez Bankas ı'n ın Yönetim Kurulundan özür dilenıektedir. Polly Peck International PLC taraf ından Asil Nadir aleyhine ba şlat ılan ve Say ın Nadir'in zimmetine geçirdi ği iddia olunan yakla şık 371 milyon miktar ındaki para ile ilgili kovu şturma sürdürülmektedir." 3

5

6 II. BÖLÜM KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURIYETINDE MERKEZ BANKASI VE BANKACILIK FAAL İYETLERİ 35/1987 S ay ıl t Kuzey K ıbrıs Türk Cumhuriyeti Merkez Bankas ı Yasas ında belirtilen çerçevede bankalar tarafından getirilen k ısa vadeli senet ve vesikalar ı reeskonta kabul ederek veya Kamu Kurum ve Kurulu şlar ına Hazine Kefaleti kar şıl ığında avans vermek suretiyle, piyasaya para sürme ve bankalara kaynak sa ğlama görevleri bankam ızca sürdürülmü ştür. 31 Aral ık 1993 tarihi itibariyle avans ve reeskont i şlemleri Tablo 1 'de, avans ve reeskont i şlemlerinden doğan borç bakiyelerinin 31 Aral ık 1992, 31 Aral ık 1993 ve 31 Temmuz 1994 itibariyle kar şılaşt ırmas ı ise Tablo 2'de gösterilmi ştir. Tablo 1 31 Aral ık 1993 Tarihi itibariyle Avans ve Reeskont i şlemleri Banka Kaynaklar ından Kulland ırdan: Borç Bakiyesi Senet Adedi Milyon TL. Senet Toplamı Hazine Kefaletini haiz K.M.S.Cypfruvex Bonolar üzerine avans İşletmecilik Ltd , Tar ı msal Donat ını Kurumu K.T.Turizm İşl.Ltd l Hazineye K ısa Hazine ve Muhasebe Dairesi Vadeli Avans Küçük Esnaf ve Sanatkâr Senetleri K. Vak ıflar Bankas ı Ltd Sanayi Senetleri L, 44 (< 4,, 4, 4, 44 4, K. Vak ıflar Bankas ı Ltd K. Kredi Bankas ı Ltd K. Ticaret Bankas ı Ltd Asbank Ltd Akdeniz Garanti Bankas ı Ltd K.T. Koop. Mer. Bankas ı Ltd K. Iktisat Bankas ı Ltd Türkiye İş Bankas ı A.Ş K. Yat ırım Bankas ı Ltd L.T.Koop. Bankas ı Ltd K. Faisal islam Bankas ı Ltd K. Hürbank Ltd Everest Balık Ltd Ticari Semtler K.Ticaret Bankas ı Ltd Ihracat Senetleri K.Vak ıflar Bankas ı Ltd ,4 K.T.Koop.Merkez Bankas ı Ltd

7 Turizm Senetleri K.Vak ıflar Bankas ı Ltd Türk Bankas ı Ltd a ı Asbank Ltd Türkiye İş Bankas ı A. Ş K. Faisal islâm Bankas ı Ltd K. Yat ır ım Bankas ı Ltd K.T.Koop. Merkez Bankas ı Ltd Everest Bank Ltd Tar ım Senetleri K. Vak ıflar Bankas ı Ltd TOPLAM Diğer Kaynaklardan Kulland ırılan: Turizm Te şvik Fonu 44 K. Vakıflar Bankas ı Ltd. K.T.Koop. Merkez Bankas ı Ltd. Türk Bankas ı Ltd. K.Kredi Bankas ı Ltd. K.Ticaret Bankas ı Ltd. Asbank Ltd. Türkiye İş Bankas ı A. Ş. K. Faisal Islâm Bankas ı Ltd. Borç Bakiyesi Milyon TL. Senet Senet Adedi Toplam ı Sanayi Te şvik Fonu t K. Vak ıflar Bankas ı Ltd. K.T.Koop. Merkez Bankas ı Ltd. Türk Bankas ı Ltd. Limasol T.Koop.Bankas ı Ltd. K. Kredi Bankas ı Ltd. K. Ticaret Bankas ı Ltd. K. Endüstri Bankas ı Ltd. Asbank Ltd. Akdeniz Garanti Bankas ı Ltd. K. İktisat Bankas ı Ltd. K. Yat ır ım Bankas ı Ltd. K.Faisal islam Bankas ı Ltd. Türkiye İş Bankas ı A. Ş Eximbank Ihracat Haz ırl ık Kredileri K. Vak ıflar Bankas ı Ltd. K.T.Koop. Merkez Bankas ı Ltd. Limasol T.Koop.Bankas ı Ltd. Asbank Ltd. Akdeniz Garanti Bankas ı Ltd. K. İktisat Bankas ı Ltd

8 K. Yat ırım Bankas ı Ltd. Everest Bank Ltd Eximbank ihracat Kredileri K. Vak ıflar Bankas ı Ltd. ai Limasol T.Koop. Bankas ı Ltd K. Kredi Bankas ı Ltd K. Ticaret Bankas ı Ltd Asbank Ltd Akdeniz Garanti Bankas ı ta aa Ltd K. Iktisat Bankas ı Ltd. 44 ta K. 4 Yat ır ım Bankas ı Ltd TOPLAM Özet: Banka Kaynaklar ından Kulland ı rılan Diğer Kaynaklardan Kulland ırılan Genel Toplam

9 Tablo 2 Avans ve Reeskont Borç Bakiyelerinin 31 Aral ı k 1992, 31 Aral ık 19 3 ve 31 Temmuz 1994 itibariyle Kar şıla ştırmas ı Banka Kaynaklar ından Kulland ır ı lan: Milyon TL. 31 Aral ık 31 Aralık 31 Tenımuz Kre ıü Türü lloılı _ Hazine Kefaletini Haiz Bonolar Üz. Av. K.M.S. Cypfruvex İşi. Ltd Tar ımsal Donat ırn Kurumu K.T.Turizm i şletmeleri Ltd. 100k Hazineye K ısa Vadeli Avans Hazine ve Muhasebe Dairesi Küçük Esnaf ve Sanatkar Senetleri K.Vak ıflar Bankas ı Ltd Sanayi Senetleri K.Vakıflar Bankas ı Ltd. K.Kredi Bankas ı Ltd. K.Ticaret Bankas ı Ltd. Asbank Ltd. Akdeniz Garanti bankas ı Ltd. Türkiye Halk Bankas ı A. Ş. K.T.Koop.Merkez Bankas ı Ltd. K. İktisat Bankas ı Ltd. K.Endüstri bankas ı Ltd. Türkiye İş Bankas ı A. Ş. K.Yat ırım Bankas ı Ltd. Limasol T.Koop.Bankas ı Ltd. K.Faisal İslam Bankas ı Ltd. K.Hür Bank Ltd. Everest Bank Ltd. Türk Bankas ı Ltd Ticari Senetler K.Ticaret Bankas ı Ltd. K.T.Koop.Merkez Bankas ı Ltd. K.Vak ıflar Bankas ı Ltd kia ihracat Senetleri K.T.Koop. Merkez Bankas ı Ltd. K.Ticaret Bankas ı Ltd. Asbank Ltd. K. Vak ıflar Bankas ı Ltd. K.Yat ırım Bankas ı Ltd. Akdeniz Garanti Bankas ı Ltd. Everest Bank Ltd O cc

10 Turizm Senetleri K. Vak ıflar Bankas ı Ltd Türk Bankas ı Ltd K.Kredi Bankas ı Ltd K. Ticaret Bankas ı - Ltd Asbank Ltd Türkiye İş Bankas ı A. Ş K. Faisal İslam Bankas ı Ltd K. Yat ırım Bankas ı Ltd K.T.Koop.Merkez Bankas ı Ltd L ı. - Everest Bank Ltd _6_ Tar ı m Senetleri K.Vak ıflar Bankas ı Ltd TOPLAM DIĞ ER KAYNAKLARDAN KULLANDIRILAN: Turizm Kredileri K.Vak ı flar Bankas ı Erteleme Destek Fonu Ltd. Türk Bankas ı L4 Ltd. Limasol T.Koop.Bankas ı Ltd. K.Kredi Bankas ı Ltd Turizm Te ş vik Fonu ta K.Vak ıflar Bankas ı Ltd K.T.Koop.Merkez Bankas ı Ltd Türk Bankas ı Ltd K.Kredi Bankas ı Ltd K.Ticaret Bankas ı Ltd Asbank Ltd Türkiye İş Bankas ı A. Ş K.Faisal İslam Bankas ı Ltd K.Yat ırım Bankas ı Ltd Limasol T.Koop.Bankas ı Ltd. - 15ii(2, Sanayi Te şvik Fonu K.Vakiflar Bankas 44 L, ı Ltd K.T.Koop.Merkez Bankas ı Ltd Türk Bankas ı Ltd K.Kredi Bankas ı 85.0 Ltd K.Ticaret Bankas ı Ltd (L K.Endüstri Bankas ı Ltd Asbank Ltd Akdeniz Garanti Bankas ı Ltd L< K. İktisat Bankas ı Ltd K.Yat 90.0 ırım Bankas ı 90.0 Ltd Faisal İslam Bankas ı Ltd Türkiye İş Bankas ı A. Ş Limasol T.Koop.Bankas ı Ltd Türkiye Halk Bankas ı A. Ş. II&

11 Eximbank Ihracat Kredileri, ` '' K.Kredi Bankas ı Ltd. K.Vak ıflar Bankas ı Ltd. K.Yat ırını Bankas ı Ltd. Akdeniz Garanti Bankas ı Ltd. K.Ticaret Bankas ı Ltd. Asbank Ltd. K. İktisat Bankas ı Ltd. - Limasol T.Koop.Bankast Ltd. - - Türk Bankas ı Ltd. Everest Bank Ltd Q Edimbank ihracat Haz ı rl ık Kredileri I, K.T.Koop.Merkez Bankas ı Ltd. Akdeniz Garanti Bankas ı Ltd. K.Yattr ım Bankas ı Ltd. K.Vak ıflar Bankas ı Ltd. Asbank Ltd. K. İktisat Bankas ı Ltd. Everest Bank Ltd. Limasol T.Koop.Bankas ı Ltd L.D. ALL.Q AL-.9. TOPLAM özet: Banka Kaynaklar ından Kulland ı r ılan Diğer Kaynaklardan Kulland ır ılan Genel Toplam ,0Al22 5_,L( ' O

12 FAİZ FARKİ FONU Teş viki öngörülen sektörler ve konular için tercil ıli faiz oranlar ını n uygulanmas ını kolaylaşt ırmak amac ıyla KKTC Merkez Bankas ı bünyesinde Faiz Fark ı Fonu kurulmas ı 35/1987 say ı l ı KKTC Merkez Bankas ı Yasas ıııııı 23. maddesinde öngörülmü ştür. Yasan ın 53. maddesi alt ında ç ıkarı lan "KKTC Merkez Bankas ı Faiz Fark ı Fonu Olu şturulmas ı Tüzüğ ü"niin 7. maddesine göre Fonun kaynaklar ı şunlard ı r: a) Devlet Bütçesine bu amaçla konulacak ödenek; b) KKTC Merkez Bankas ı nezdindeki Hazine fonlar' faizlerine kar şı l ı k olarak Banka biltçesinden ayr ılacak belirli bir ödenek; e) Bankalar ve yan kurulu şları ile kooperatif bankalar ı ve mevcut yasalar alt ında kredi vermekle yetkili k ı l ı f -Imi ş müesseselerin verecekleri her türlü nakdi krediler (kontrollu krediler hariç) üzerinden uygulanacak azan ıi yasal faiz oran ı içinden 2 puan faiz fark ın ı n tahsil edilerek banka nezdinde aç ı lan Faiz Fark ı Fonuna yatırı lan miktarlar; d) Faiz farklar ı n ı zaman ında yat ı rmayanlara veya eksik yat ıranlara uygulanacak ayl ık yüzde 8 cezai faiz ve e) Türkiye Cumhuriyeti Devleti taraf ı ndan yap ı lacak katk ılar. Tüzüğün 5. maddesi alt ında faiz iadesi oranlar ı kredi türleri itibariyle şöyledir: Tarım (Ayni) Hayvanc ı l ık %31 Küçük Esnaf ve Sanatkar Kredisi %41 Turizm Kredisi %26 Sanayici Kredisi %20 İlıracatç ı Kredisi %20 %31 Tabiat ıyle ayni kredi için hem Merkez Bankas ı reeskont kayna ğından hem de Faiz Fark ı Fonundan yararlanma olanağı yoktur. Böylece faiz iadesi uygulamas ıyle, bankam ızea Yasada belirtildi ği üzere Kamu Kurum ve Kurulu şlarına avans verilerek veya bankalarca ibraz edilen k ısa vadeli senet ve vesikalar ı reeskonta kabul etmek suretiyle sa ğlanan kredi olanaklar ı yan ında bankalara kendi kaynaklar ından tercil ıli sektörlere kredi verme olana ğı yarat ılmışt ır. Faiz Fark ı Fonu uygulamalar ı Tablo 3'te özet halinde gösterilmektedir.

13 Tablo 3 Faiz Farkı Fonu Uygulamalar ı Milyon TL Harcamalar 1987 Tar ı m (Ayni) Dönem Sonu Bakiyesi Gelirler KKTC Merkez Bankas ı katkıs ı Bankalardan Tar ım (Ayni) Dönem Sonu Bakiyesi Dönem Ba şı Bakiyesi KKTC Merkez Bankas ı Katk ıs ı Bankalardan Tar ım (Ayni) Dönem Sonu Bakiyesi Dönem Ba şı Bakiyesi KKTC Merkez Bankas ı Katkıs ı Bankalardan TC Yard ımı Tar ım (Ayni) 1990 Turizm 1990 Sanayi Dönem Sonu Bakiyesi Dönem Başı Bakiyesi KKTC Merkez Bankas ı Katkıs ı Bankalardan TC Yard ımı Tar ım (Ayni) 1991 Turizm 1991 Sanayi Dönem Sonu Bakiyesi Dönem Ba şı Baki esi KKTC Merkez Bankas ı Katk ıs ı Bankalardan TC Yard ımı Tar ım (Ayni) 1992 Turizm 1992 Sanayi 1992 ihracat 1992 Reeskont Kredileri için düzeltme Dönem Sonu Bakiyesi Dönem Başı Bal4yesi KKTC Merkez Banka ı Katkısı Bankalardan T.C.Yard ımı

14 1993 Tar ım (Ayni) 1993 Turizm 1993 Sanayi 1993 ihracat 1993 Küçük Esnaf ve Sanatkârlar Dönem Sonu Bakiyesi Dönem Ba şı Bakiyesi KKTC Merkez Bankas ı Katkıs ı Bankalardan T.C.Yard ımı Tan ın (Ayni) Turizm (G (4 Sanayi Küçük Esnaf ve Sanatkârlar Dönem Ba şı Bakiyesi Bankalardan T.C. Yard ımı Dönem Sonu Bakiyesi Dönem Başı Bakiyesi Not: Faiz Fark ı iadesi taahhüt bakiyesi 31 Temmuz 1994 tarihinde 23 Milyar TL. olarak hesaplanm ıştır.

15 TC Ziraat Bankas ı Türk Bankas ı Ltd. Türkiye İş Bankas ı A. Ş. K ıbr ıs Türk Koop. Merkez Bankas ı Ltd. K ıbr ıs Kredi Bankas ı Ltd. Türkiye Halk Bankas ı A. Ş. K ıbr ıs Vakıflar Bankas ı Ltd. Limasol Türk Koop.Bankas ı Ltd. K ıbrıs Ticaret Bankas ı Ltd. K ıbrı s Endüstri Bankas ı Ltd. K ıbrıs Faisal Islam Bankas ı Ltd. Asbank Ltd. Akdeniz Garanti Bankas ı Ltd. K ıbr ıs Iktisat Bankas ı Ltd. K ıbr ıs Yat ınm Bankas ı Ltd. K ıbrıs Hür Bank Ltd. Rumeli Bank Ltd. K ıbrıs Eurobank Ltd. Finba Finansal Bank Ltd. Everest Bank Ltd. K ıbr ıs I nterbank Ltd. Deniz Bank Ltd. K ıbrıs Tunca Bank Ltd. YETKILI BANKALAR Para ve Kambiyo İşleri Yasas ındaki tan ıma göre "Yetkili Bankalar" Kuzey K ı ns Türk Cumhuriyeti'nde durmaya, döviz satmaya, faaliyette bulunan ve ithalat, ihracat i şlemleri yapmaya, döviz almaya, döviz bulu döviz sat ışına mesnet te şkil eden turistlere mahsus döviz al ı m bordrolar ı ve/ve a makbuz tanzim etmeye Maliye İşleri ile görevli bakanl ıkça yetkili kılınan bankalar ı anlat ır. KKTC Mer ez Bankas ı dışında yetkili bankalar şunlard ı r:

16 OFFSHORE BANKACILIĞI Offshore Bankac ı l ık Hizmetleri Yasas ı (48/1990) alt ında izin al ıp tescil edilmi ş ve çal ışan bankalar şunlard ı r: East Mediterranean Trust and Banking Corporation Ltd. The European Business Bank Ltd. The European Co ırunerce Bank Ltd. The Euro Textile Bank (ETB) Ltd. Cyprus United Trade and Investment Bank Ltd. Atlas Bank Offshore Ltd. Imar Bank Offshore Ltd. Pasifik Bal ık Offshore Ltd. Özbank Offshore Ltd. Arabia Cyprus Bank (Offshore) Ltd. Oki Bank (Offshore) Ltd. Mediterranean U ııion Bank (Offshore) Ltd. World Vak ı f Offshore Banking Ltd. Optima Bank (Offshore)Ltd. Northern Island Offshore Bank Ltd. Cyprus Islamic (Offshore) Bank Ltd. Facto Bank (Offshore) Ltd. First Merchant Bank (Offshore) Ltd. Overseas Bal ık (Offshore) Ltd. Şeker Bank Offshore Ltd. Toprak Bank Offshore Ltd. Cleveland Offshore Bank Ltd

17 Yetkili Müesseseler Yetkili Müesseseler" Para ve Kambiyo I şleri Yasas ı Kuralları uyarı a döviz al ıp satmaya ve bulundurmaya yetkili k ı l ınan milesseseleri anlat ır. Bu müesseselerin Maliye I leriyle görevli bakanl ıktan ıtl ı büro zorunludur. Halen faaliyette bulunan yetkili müessesele 'n isimleri ve kay çal ışma izni almalar ı adresleri a şa ğıda gösterilmi ştir. Birinci Döviz Alim Sat ım Şirketi Ltd. 158 A Girne Caddesi Lefko şa F ınnc ıoğullan Co. Ltd. 2-4 Asmaalt ı Sokak, Lefko şa. Elmaslar Yat ır ım şirketi Ltd. 89 D Taner Küçük i ş Hani Girne Caddesi Lefko şa. Ertu ğrul Akbel and Sons Ltd. Osman Pa şa Caddesi, Mustafa Hac ı Ali Apt., No: 2, Lefko şa. Sun Döviz Bürosu Ltd. Abdi İpekçi Caddesi, Lefko şa. Nafa Döviz Al ım Sat ım Şirketi Ltd. Zafer Çar şısı No:. 10 Atatürk Caddesi, Girne. Free Mountain Exchange Ltd. 3 Hac ı Ali Apt. Zemin Kat 20 Temmuz Caddesi, Girne Forex Management Services Ltd Il. Selim Caddesi, Arabac ıoğullan Apt. Dükkan No:4, Lefko şa. Er-Tem Yat ır ım Şirketi Ltd. 2 G K ışla Yolu, Mağusa. Batu Exchange Co. Ltd. 52 İstiklal Caddesi, Ma ğusa. Gesfi Şirketi Ltd. 40 Abdi Çavu ş Sokak, Lefko şa. Aktif Döviz Ltd. Bardak İş Hani, Katl, No.1, Lefko şa. Rant Döviz Bürosu Ltd. 94 C Bedreddin Demirel Caddesi Lefko şa. A şarda ğ Exchange Ltd. 121 B Samsun Yolu, Baykal, Ma ğusa. Gökay Exchange Ltd. 29 M ınd ık Tema Pasaj ı, Mağusa. Ömer Alganer Döviz Ltd. 3 Hürriyet Sokak, Lefko şa. Denizat ı Döviz Ltd. 23/1 Abdi Çavuş Sokak, Lefko şa

18 DEVLET KURU DÖV İZLERİ KKTC Merkez Bankas ı ve Diğer Bankalar s ınıfland ırmas ına göre Devlet Kuru Hesab ında tutulan dövizler Tablo 4 'te gösterilmi ş tir. 1 Temmuz 1994 tarihi itibariyle toplam Devlet Kuru Dövizi bin ABD dolar ı olup, bunun bin ABD dolan serbesttir.

19 Tablo: 4 K.K.T.C. Merkez Bankas ı ve Di ğer Bankalar Tasnifine Hesab ında Tutulan Dövizin ABD Dolar ı Kar şıl ığı ve M Tarih ankalar Toplam Döviz S Toplam T S öre Devlet Kuru vcut Taahhütler Bin ABD S ıhüt Serbest S 31 Aral ık 1988 KKTC Merkez Bankas ı Di ğer Bankalar Aral ık 1989 KKTC Merkez Bankas ı Diğer Bankalar Toplam Aral ık 1990 KKTC Merkez Bankas ı Diğer Bankalar Toplam Aral ık 1991 KKTC Merkez Bankas ı Diğer Bankalar Toplam Aral ı k 1992 KKTC Merkez Bankas ı Di ğer Bankalar Toplam Ocak 1993 KKTC Merkez Bankas ı Diğer Bankalar Toplam ( ) Şubat 1993 KKTC Merkez Bankas ı Diğer Bankalar

20 2 Nisan 1993 KKTC Merkez Bankas ı Diğer Bankalar 30 Nisan 1993 KKTC Merkez Bankas ı Diğer Bankalar Toplam Toplam ( ) ( ) May ıs 1993 KKTC Merkez Bankas ı Diğer Bankalar 2 Temmuz 1993 Toplam ( ) KKTC Merkez Bankas ı Diğer Bankalar 30 Temmuz 1993 Toplam (734.1) KKTC Merkez Bankas ı Diğer Bankalar 27 Ağustos 1993 Toplam (452.6) KKTC Merkez Bankas ı Diğer Bankalar 1 Ekim 1993 Toplam (76.0) KKTC Merkez Bankas ı Diğer Bankalar 28 Ekim 1993 Toplam (419.0) KKTC Merkez Bankas ı Diğer Bankalar Toplam (146.3) IME

21 3 Aral ık 1993 KKTC Merkez Bankas ı Di ğer Bankalar 31 Aral ı k 1993 KKTC Merkez Bankas ı Di ğer Bankalar 28 Ocak 1994 KKTC Merkez Bankas ı Diğer Bankalar 25 Şubat 1994 KKTC Merkez Bankas ı Di ğer Bankalar Nisan 1994 KKTC Merkez Bankas ı Di ğer Bankalar 29 Nisan 1994 KKTC Merkez Bankas ı Diğer Bankalar 27 May ıs 1994 KKTC Merkez Bankas ı Diğer Bankalar 1 Temmuz 1994 KKTC Merkez Bankas ı Di ğer Bankalar - 2 O -

22 BANKALAR KURU DÖVİZLERİ Yine KKTC Merkez Bankas ı ve Diğer Bankalars ıııı fland ı nuas ı nagöre bankalar kurunda özel ve tüzel ki şiler ad ı na aç ı lan döviz tevdiat ve döviz mevduat hesaplar ı ndaki dövizlere ait bilgiler Tablo 5'te verilmi ş tir. 30 Nisan 1994 tarihi itibariyle Bankalar Kurundaki toplam döviz bin ABD dolan ıniktar ındad ı r.

23 Tablo 5 KKTC Merkez Bankas ı ve Diğer Bankalar Tasnifin Kurunda Özel ve Tüzel Ki şiler Ad ına Tutulan Döviz Tevdi Hesaplar ın ın ABD Dolar ı Kar şılığı ve Hesap Türüne Göre Bankalar t ve Döviz Mevduat öre Dökümü Bin ABD S 31 Aral ık 1988 KKTC Merkez Bankas ı Di ğer Bankalar Toplam 31 Aral ık 1989 KKTC Merkez Bankas ı Diğer Bankalar Toplam 31 Aral ık 1990 KKTC Merkez Bankas ı Diğer Bankalar Toplam 31 Aral ık 1991 KKTC Merkez Bankas ı 31 Aral ık 1992 KKTC Merkez Bankas ı Diğer Bankalar Toplam 31 Ocak 1993 KKTC Merkez Bankas ı 28 Şubat 1993 KKTC Merkez Bankas ı -22-

24 31 Mart 1993 KKTC Merkez Bankas ı Diğer Bankalar Toplam Nisan 1993 KKTC Merkez Bankas ı Diğer Bankalar Toplam May ıs 1993 KKTC Merkez Bankas ı Diğer Bankalar Toplam Haziran 1993 KKTC Merkez Bankas ı Di ğer Bankalar Toplam Temmuz 1993 KKTC Merkez Bankas ı Di ğer Bankalar Toplam Ağustos 1993 KKTC Merkez Bankas ı Diğer Bankalar Toplam Eylül 1993 KKTC Merkez Bankas ı Di ğer Bankalar 4357 Toplam Ekim 1993 KKTC Merkez Bankas ı Diğer Bankalar Toplam

25 30 Kas ım 1993 KKTC Merkez Bankas ı Di ğer Bankalar Toplam Aralı k 1993 KKTC Merkez Bankas ı Di ğer Bankalar Toplam Ocak 1994 KKTC Merkez Bankas ı Di ğer Bankalar Toplam Şubat 1994 KKTC Merkez Bankas ı Diğer Bankalar Toplam Mart 1994 KKTC Merkez Bankas ı Di ğer Bankalar Toplam Nisan 1994 KKTC Merkez Bankas ı Di ğer Bankalar Toplam

26 DÖVIZ REZERVLERİ Döviz Rezervleri ı niz devlet kuru ile bankalar kuru olarak iki ba ş l ık alt ı nda görülmektedir. Devlet Kuru hesab ı nda tutulan dövizler tahsise tabi dövizlerdir. Bankalar Kuru ba şlığı alt ı nda gösterilen dövizler ise özel ve tüzel ki ş ilere ait döviz tevdiat ve mevduat hesaplar ı ile bankaların kendi nam ve hesaplar ına tuttuklar ı dövizlerden olu şmaktad ır. Tablo 6'dan görülece ği üzere 30 Nisan 1994 tarihi itibariyle toplam ı ] döviz rezervlerimiz bin ABD Dolar ı tutar ındad ır.

27 Tablo 6 Tarih-Döviz Niteli ği Döziv Rezervlerinin Art ış H ız ı Miktar Bin ABD $ Bir önceki dönemle kar şı la ştırmas ı a L2-a-ki Ar kl Devletin Kur Hesab ında Bankalar Kurunda Tutulan: a) Özel ve Tüzel Ki şiler b) Bankalar ı n Kendileri Toplam ll Aral ık 1989 Devletin Kur Hesab ında Bankalar Kurunda Tutulan: a) Özel ve Tüzel Ki şiler b) Bankalar ın Kendileri Toplam Arl ı1sl99 Q Devletin Kur Hesab ında Bankalar Kurunda Tutulan: a) Özel ve Tüzel Ki şiler b) Bankalar ın kendileri Toplam Devletin Kur Hesab ında Bankalar Kurunda Tutulan: a) Özel ve Tüzel Ki şiler b) Bankalar ın Kendileri Toplam _ Ar al ı Devletin Kur Hesab ında Bankalar Kurunda Tutulan: a) Özel ve Tüzel Ki şiler b) Bankalar ın kendileri Toplam , Devletin Kur Hesab ı nda Bankalar Kurunda Tutulan: a) Özel ve Tüzel Ki şiler b) Bankalar ın Kendileri Toplam _

28 Mt293. Devletin Kur Hesab ında Bankalar Kur ııııda Tutulan: a) Özel ve Tüzel Ki şiler b) Bankalar ın Kendileri Ni Devletin Kur Hesab ı nda Bankalar Kurımda Tutulan: a) Özel ve Tüzel Ki şiler b) Bankalar ı n kendileri Toplam ,6 blâ.42, Z2L)2L5_,Q _a_l1()93. t Devletin Kur Hesab ında Bankalar Kurunda Tutulan: a) Özel ve Tüzel Ki şiler b) Bankalar ın Kendileri Maxış mı Devletin Kur Hesab ında Bankalar Kurunda Tutulan: a) Özel ve Tüzel Ki şiler b) Bankalar ın Kendileri Haziran lyy3 Devletin Kur Hesab ında Bankalar Kurunda Tutulan: a) Özel ve Tüzel Ki şiler b) Bankalar ın kendileri T Devletin Kur Hesab ında Bankalar Kurunda Tutulan: a) Özel ve Tüzel Ki şiler b) Bankalar ın Kendileri Toplam ( ( Toplam Toplam Toplam y _1(2.0 Toplam _ rjulud±93_ M" Devletin Kur Hesab ı nda Bankalar Kurunda Tutulan: al Özel ve Tüzel Ki şiler b) Bankalar ın Kendileri ı222 Toplam

29 Devletin Kur Hesab ında Bankalar Kurunda Tutulan: al Özel ve Tüzel Ki şiler b) Bankalar ın Kendileri Toplam _ E Ich Devletin Kur Hesab ında Bankalar Kurunda Tutulan: a) Özel ve Tüzel Ki şiler b) Bankalar ın kendileri Toplam Kim 1993 Devletin Kur Hesab ında Bankalar Kurunda Tutulan: a) Özel ve Tüzel Ki şiler b) Bankalar ın kendileri Toplam l ıl Devletin Kur Hesab ında Bankalar Kurunda Tutulan: a) Özel ve Tüzel Ki şiler b) Bankalar ı n Kendileri Toplam LUA t Os_a_L1994 Devletin Kur Hesab ında Bankalar Kurunda Tutulan: a) Özel ve Tüzel Ki şiler b) Bankalar ı n Kendileri Toplam L190J ŞlıkaLWA Devletin Kur Hesab ı nda Bankalar Kurunda Tutulan: a) Özel ve Tüzel Ki şiler b) Bankalar ın kendileri Toplam Lışi32A Devletin Kur Hesab ı nda Bankalar Kurunda Tutulan: a) Özel ve Tüzel Ki şiler b) Bankalar ın Kendileri Toplam _(17-82_1-9_

30 Nisan 1994 Devletin Kur Hesab ında Bankalar Kurunda Tutulan: a) Özel ve Tüzel Ki şiler b) Bankalar ın kendileri Toplam ,

31 DÖV İZ TEVD İAT VE DÖVİZ MEVDUAT HESAPL RININ CINS VE VADELERİNE GÖRE DÖKÜMÜ 30 Nisan 1994 tarihinde Döviz Tevdiat ve Döviz Mevduat hesaplar ı n n cins ve vadelerine göre dökümünü gösteren Tablo 7, vade yönünden incelendi ğinde gerek Döviz Te diat hesaplannda gerekse Döviz Mevduat hesaplann ı n ilk s ıran ın bir yı l vadeli hesaplarda olduğu görülm ktedir. Döviz cinsine göre en popüler paran ın Sterlin, daha sonra ABD Dolan ve DM oldu ğu gözlenene ı edir.

32 Tablo 7 30 Nisan 1994 Tarihi itibariyle Döviz Tevdiat ve Döviz Mevduat Hesaplar ın ın Cins ve Vadelerine Göre Dökümü Bi ıı ABD Dolar ı Döviz Tevdiat Hesaplar ı Sterlin Vadesiz Ay Vadeli Y ıl Vadeli ABDS Dolar ı Alman Mark ı K ıbr ıs Liras ı Toplam S Kar şı l ığı Toplam S Döviz Mevduat Hesaplar ı Vadesiz Ay Vadeli Y ıl Vadeli Toplam S Genel Toplam S